Nga Rafael Floqi/

Ishte momenti që ai kishte fantazuar për katër vjet. Në orën 2:24 të mëngjesit të datës 6 nëntor, Donald Trump doli në skenë në një sallë vallëzimi në Florida, i rrethuar nga këshilltarë, udhëheqës partie, familjarë dhe miq. Associated Press ende nuk e kishte shpallur garën e fituar, por ishte e qartë deri atëherë, se votuesit e kishin rikthyer atë në pushtet. Duke parë një det mbështetësish me kapele të kuqe MAGA, Trump u gëzua për triumfin, e sigurt. “Ne kemi arritur gjënë më të pabesueshme politike”, tha Trump. “Amerika na ka dhënë një mandat të paprecedent dhe të fuqishëm.”

Mënyra se si Trumpi, 78 vjeç, fitoi rizgjedhjen, do të jetë çështje e librave të historisë dhe tashmë zgjedhja e Amerikës mund të gjurmohet në disa vendime kyçe. Për ndihmësit kryesorë të Trump, teza e fushatës mund të përmblidhet në një slogan të thjeshtë: “Rritini maksimalisht numrin e burrave votues dhe mbajeni numrin e grave”. Kjo do të thoshte të theksohej ekonomia dhe imigracioni, gjë që Trump e bëri pa pushim. Kjo nënkuptonte largimin e vëmendjes nga kaosi i mandatit të tij të parë, ndalimet e ligjit të abortit që ai futi dhe sulmi i tij ndaj demokracisë amerikane katër vjet më parë. Kjo do të thoshte një fushatë që nxiti pakënaqësinë e votuesve të zhgënjyer. 

Për komunitetin shqiptar ishte koha të kuptuar se shqiptarët në Michigan janë në një numër që mund të sjellin ndryshimin me votat e tyre. Sipas sondazheve tona mund të ketë mbi 100 mije votues me origjinë shqiptare në Michigan. Në përgjithësi komuniteti shqiptar është i paorganizuar politikisht dhe ka një handikap që nuk voton.  Por me këto zgjedhje shqiptarët në Michigan kuptuan se vota e tyre mund të sillte ndryshimin. Kjo edhe kur disa organizime që u zhvilluan, ishin disi të shkëputur nga vet organizimet e  diasporës por të shtyrë nga fushata e Trump-it.

Sidomos në Michigan, ku fushata Trump ishte e interesuar për çdo votë fushata e kishte fokusuar synimin tek komuniteti arab dhe ai shqiptar. Këtë të fundit e mësova drejtpërdrejt si nga drejtuesit e fushatës Trump në Michigan dhe nga z.Rick Grenell. Por fitorja e Trumpit në Michigan mund t’i dedikohet kësaj here edhe angazhimit të komunitetit shqiptar.

Komuniteti shqiptar në Shtetet e Bashkuara ka një ndikim të dukshëm dhe të rëndësishëm në jetën politike të vendit, duke kontribuar në mënyrë të veçantë në zgjedhjet presidenciale dhe lokale. Një nga grupet që ka luajtur një rol të rëndësishëm në mobilizimin e votave për Presidentin Donald Trump në vitin 2024 ishte Shoqata Albanian American Conservative Republicans (AACR), e drejtuar nga Mark Gjokaj, një figurë kyçe e komunitetit shqiptar dhe aktivist i njohur.

Shoqata Albanian American Conservative Republicans krahas veprimtarëve të tjerë, ka pasur një ndikim të fuqishëm në përhapjen e vlerave konservatore në mesin e shqiptarëve të Amerikës, veçanërisht në shtetin e Michigan, ku një numër i konsiderueshëm shqiptarësh jetojnë dhe punojnë. Kjo shoqatë ka mobilizuar shumë anëtarë të komunitetit shqiptar të Michiganit, duke i inkurajuar ata të mbështesin kandidatë që promovojnë vlera konservatore, si Donald Trump, veçanërisht për shkak të platformës së tij mbi ekonominë, sigurinë dhe familjen.

Një nga faktorët kryesorë që i ka bashkuar shqiptarët e Amerikës në mbështetje të politikave konservatore është besimi i fortë në vlerat tradicionale të familjes, si dhe shqetësimi për sigurinë ekonomike. Shumica e shqiptarëve që jetojnë në SHBA janë të pasionuar për ruajtjen e strukturave familjare dhe kanë një orientim të theksuar ndaj mbrojtjes së institucioneve familjare dhe të jetesës stabile. Po ashtu, shumë prej tyre janë të shqetësuar për rritjen e inflacionit, i cili ka ndikuar në mënyrë të drejtpërdrejtë në bizneset e vogla, shumë prej të cilave janë pronë e shqiptarëve.

Këto vlera konservatore janë të natyrshme për shqiptarët, që historikisht kanë kaluar shumë sfida për të siguruar mirëqenie dhe mbijetuar në një mjedis të pasigurt. Shumica e tyre e ka të qartë se politikat që favorizojnë uljen e taksave, mbështetje për biznesin e vogël dhe nxitjen e një ekonomie të hapur janë kritike për prosperitetin e tyre në SHBA.

Shoqata Albanian American Conservative Republicans dhe aktivistët e tjerë kanë luajtur një rol të rëndësishëm në këtë kontekst, duke ofruar një forum ku shqiptarët mund të mblidhen, të diskutojnë dhe të koordinojnë aktivitete lobuese për të mbështetur kandidatët që janë në harmoni me vlerat e tyre. Aktivistët dhe anëtarët e shoqatës, duke përfshirë avokatë, prokurorë, dhe intelektualë të komunitetit, janë bërë mbështetës të fuqishëm të platformës konservatore.

Në vitet e fundit, kjo shoqatë ka udhëhequr një sërë fushatash për të rritur ndërgjegjësimin dhe angazhimin e shqiptarëve në procesin zgjedhor. Aktivitetet e shoqatës përfshijnë organizimin e ngjarjeve, forumeve, dhe mbështetje direkte për kandidatët që përqafojnë vlerat e konservatorizmit amerikan. Kjo ka përfshirë gjithashtu aktivitete lobuese për të siguruar mbështetje për politikat që ndihmojnë në forcimin e sigurisë kombëtare, mbrojtjen e familjes dhe krijimin e mundësive për bizneset e vogla, sektor i cili ka qenë një shtyllë e rëndësishme për komunitetin shqiptar.

Një nga faktorët që ka ndihmuar në këtë mobilizim ka qenë shqetësimi për rritjen e inflacionit dhe ndikimi i tij në jetën e përditshme të shqiptarëve, shumë prej të cilëve janë të angazhuar në biznesin e vogël. Politikave të Trump që favorizonin uljen e taksave dhe mbështetje për bizneset e vogla i kanë siguruar një mbështetje të gjerë brenda komunitetit shqiptar. 

Komuniteti shqiptar, i udhëhequr nga figura të tilla si Mark Gjokaj dhe Shoqata Albanian American Conservative Republicans, do të vazhdojë të luajë një rol të rëndësishëm në politikën e ardhshme të Shteteve të Bashkuara, veçanërisht në shtete të tilla të rëndësishme si Michigan, ku mbështetja për vlerat konservatore është gjithnjë e më e fortë. Takimet e zhvilluara p.sh. në lokalin shqiptar Don Christ’s bar and cigar ishin me vlerë në fushën e lobizmit partiak. 

Por si komunitet ne duhet te bëjmë më shumë për të vendosur shqiptarët që nga pushteti lokal e deri në kongres. Dhe është fatkeqësi që dasitë me shqiptarëve të të njëjtit orientim dhe qëllim politik u shfaqën në Michigan në takimin e organizuar në Imperial House me përfaqësuesin e Fushatës Rick Grenell ku ishte i pranishëm edhe djali i z Trump Don jr. Takimi mblodhi sipas të pranishmëve mbi 400 vetë por qe  i organizuar keq, me një moderator nga Shqipëria që mund të jetë i mirë për Big Brother, Arjan Ikonomi por që nuk e ka haberin për komunitetin shqiptar, dhe nuk pati suksesin që duhej. Dasitë bënë që ky takim përgjithësisht mos të realizonte krejtësisht qëllimin.

Nga ana tjetër, komuniteti shqiptar ka një opinion të përzier për rolin e Rick Grenell në lidhje me Kosovën. Disa e konsiderojnë atë si një mbështetës të fuqishëm të përpjekjeve të Kosovës për njohje ndërkombëtare dhe zhvillimin e raporteve të saj me shtetet e tjera. Ai ka luajtur një rol të rëndësishëm si ndërmjetësues në negociatat për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, veçanërisht gjatë periudhës kur ishte i dërguar i posaçëm i administratës Trump për dialogun. Angazhimi i Rick Grenell për të lehtësuar arritjen e marrëveshjeve ekonomike dhe përpjekjet për të sjellë një stabilitet më të madh në rajon është pritur me miratim nga disa segmente të komunitetit shqiptar. Megjithatë, disa kritikojnë se përqendrimi i tij në marrëveshjet ekonomike mund të ketë lënë pas dore çështje më të ndjeshme politike, të tilla si njohja e plotë e Kosovës nga Serbia. Kjo ka krijuar një debat të brendshëm, ku disa e shohin si një diplomat pragmatik, ndërsa të tjerë e akuzojnë për kompromise me serbët që mund të minojnë integritetin territorial të Kosovës.

Televizioni i Shqiptarëve të Amerkës gjithnjë ka mbështetur komunitetin shqiptar dhe të zgjedhurit shqiptar pa dallim, nëse dikush refuzoi ftesën e TV për tu drejtuar komunitetit nëpërmjet TV shqiptar, në zona të tilla si Macomb apo Oakland, ku ka një shumicë shqiptarësh, tregon se kandidatët nuk arrijnë të kuptojnë rolin e medias në komunitet dhe në këtë fushatë. 

Ne do dëshironim, që p.sh, kandidati shqiptar Nik Gjonaj të fitonte në qarkun që Trump e fitoi. Por Biznesmeni Nik Gjonaj humbi në zgjedhjet për Ekzekutivin e qarkut Oaklandit ndaj Dave Coulter që fitoi një mandat të dytë pasi totalet përfundimtare të votave të mërkurën në mëngjes tregonin se  demokrati Coulter mundi Nik Gjonajn me 57% me 43%, sipas rezultateve të plota jozyrtare.

Por duke u kthyer te fitorja e Trumpit, mbi të gjitha, rezultati mund t’i atribuohet një figure të veçantë, kthimi i së cilës në Shtëpinë e Bardhë gjurmoi një hark politik të ndryshëm nga asnjë në 250 vjet të historisë amerikane. Trump u largua nga detyra në vitin 2021, pasi nxiti një turmë mbështetësish për të sulmuar Kapitolin e SHBA-së në fund të një përpjekjeje për të përmbysur humbjen e tij elektorale. Tre vjet më vonë, ai krijoi një rikthim të paprecedent politik. Trump largoi pa mundim rivalët e tij në GOP, e detyroi Presidentin Joe Biden të largohej nga gara dhe e mposhti Zëvendës Presidenten Kamala Harris në një fitore dominuese që i tejkaloi pothuajse pritshmëritë e të gjithëve. Gjatë rrugës, Trump u përball nga një dënim me 34 akuza për krime dhe një sërë padish të tjera penale dhe dy tentativa për vrasje.  Shkalla e suksesit të tij ishte mahnitëse. Trump mbajti Karolinën e Veriut, e ktheu Xhorxhian në kolonën e tij dhe e goditi Murin Blu. Fushata e tij ia kaloi qëllimit të saj për të rritur zgjedhësit burrat dhe për të mbajtur gratë. Sondazhet e jashtme treguan se Trump fitoi një numër të madh burrash latinë në shtetet kryesore të fushëbetejës, duke përmirësuar numrin e tij me atë grup në Pensilvani nga 27% në 42%. Në nivel kombëtar, mbështetja e Trump midis burrave latinë u rrit nga 36% në 54%. Trump gjithashtu rriti pjesën e tij të votuesve pa diplomë kolegji, fitoi terren me votuesit zezakë në Pensilvani dhe Uisconsin dhe qëndroi i qëndrueshëm në nivel kombëtar me gratë e bardha, duke tronditur demokratët që prisnin një kryengritje. Mes votuesve për herë të parë, Trump rriti mbështetjen e tij nga 32% katër vjet më parë në një shumicë prej 54%.

Në ketë mes, kur çdo votë kishte rëndësi për ketë votim. Shqiptarët në Michigan kuptuan se janë një shumicë etnike që mund të bënte ndryshimin në një shtet të luhatshëm të murit blu, siç është Michigani, ku Donald Trump mori 49.8% Partia Republikane 2,795,917 vota dhe mori 15 vota elektorale, Kamala Harris 48.3% Partia Demokrate 2,714,167 vota , Jill Stein 0.8% Partia e blertë 44,642 vota, Robert Kennedy 0.5% Independent 26,769 vota. 

Michigani ishte një nga shtetet kyçe në zgjedhjet presidenciale të SHBA dhe një shtet me një popullsi të konsiderueshme shqiptare, sidomos në qytetin e Detroitit dhe përreth. Në vitet e fundit, fushatat elektorale janë intensifikuar, dhe shqiptarët kanë pasur një rol të rëndësishëm në mobilizimin e votuesve. 

Urojmë që angazhimi politik i shqiptaro- amerikanëve, pavarësisht orientimit politik, të jetë në rritje dhe shqiptarët të kuptojmë se mund të luajnë rol, jo vetëm me donacionet e tyre, por me votat e tyre dhe se nevojitet të kemi të zgjedhurit tanë në Kongresin amerikan.

ELECT MARKO KEPI FOR NYS SENATE. Join our fight to elect the FIRST Albanian into the NYS Senate. Let’s help Marko win this election by VOTING TODAY!

Nga  Tajar DOMI *

Shqiptarët gjithnjë në lëvizje. Largime të shumta, por edhe shpërngulje masive nga trojet e tyre, kanë ndodhur. Ndër dekada, por edhe ndër shekuj, janë diktuar të tilla zbrazje të dheut mëmë. Kështu ndodhi me shqiptarët e Çamërisë në vitet, kur shovinistët e fashistët grekë, nuk kursenin as foshnjet në barkun e nënës me masakrat ndaj tyre, duke i larguar ata deri në Turqi, nëpërmjet pazareve greko – turke, në kurriz të shqiptarëve. 

Kështu ka ndodhur me shqiptarët e Kosovës e të zonave  të tjera në ish – Jugosllavi, si pasojë e politikës çfarosëse e genocidit të ushtruar nga politika serbe e aktorët e saj shovinistë që nga Çubrillovici (1936-1937), tek më të vonët Rankoviç – në vitet 1955 – 1966 , kur shqiptarët e gjetën veten në skamjen e madhe në shkretëtirat e Anadollit në Turqi, dhe Milosheviç në fundshekullin e XX-të, kur gjithashtu shqiptarët përjetuan genocidin më të egër në botë që u pa në eksodin masiv të afër një milion njerëzve të zbuar nga shtëpitë e tyre, por që gjetën strehën tek vëllezërit  e një gjaku, në Shqipëri. Dhe pas fitores se luftës çlirimtare të Kosoves, ata panë që mbi tre mijë dëshmore flijuan jetët e tyre për çlirim e pavarësi.

Ndërsa shpërnguljet më të mëdha të shqiptarëve, brenda kufinjve shtetëror të Shqipërisë aktuale, kanë ndodhur në vitet e para të pas 1990-ës, këtë radhë të detyruar jo nga të tjerët, por nga diktatura e sistemit komunist të ndërtuar në Shqipëri gjatë 50 viteve. Këtë herë, veçanërisht rinia, nuk pa dhe nuk i interesonte se çfarë po linte pas, por sa hap e mbyll sytë e pa veten në anijet e tejmbushura si në filmat imagjinar të luftrave, në skafet e vdekjes të shumë prej tyre për të arritur Italinë, apo në udhetimet cfilitëse për të arritur Greqinë ku i nënshtroheshin edhe një përçudnimi të pa imagjinueshëm nga militarët grek.

Dhe largimet vazhdojnë pa u ndërprerë edhe në ditët e sotme. Përsëri, jo të shtyrë nga dikush i jashtëm, por sepse banorët në Shqipëri vazhdojnë të mos ndjehen të sigurtë në përballimin e jetës sot e për të nesërmen. Shkaku sigurisht kërkohet tek qeverisja jo si duhet, korupsioni i lartë si askund dhe lufta e egër politike për pushtet, aktorët e të cilës janë gati në çdo kohë ta djegin apo ri djegin vendin për interesat e tyre.

Kështu pra, shqiptarët u shpërndanë në të gjithë botën. U ndjenë fillimisht vetëm, por me kohën po ndërtonin një jetë e të ardhme më të mirë për familjen. Shumë prej tyre, sidomos të brezit të ri, po shkëlqenin në shkollim, në biznes, në shkencë etj .

Ndërsa kur kthenin kokën pas, u mungonte Atdheu, vendlindja e tyre, e prindërve, gjyshërve e të gjithë trungut familjar. Dhe Atdheu duhet dashur ashtu sic është, me të mirat e vështersitë e tij. Si Atdheu yt nuk gjen asgjëkundi në botë, kjo dihet. Atë nuk mund ta blesh me para. Atdheun e ke brenda vetes gjithmonë dhe e ndjen në cdo hap që hedh. 

Në këto kushte të reja, të një jete më të mirë por plot brenga, stres e lodhje të pa zakontë, të gjithë do ta dëshironin të ndodheshin në ambjente me më shumë bashkatdhetarë, ku të mos mungonte edhe e folura shqip. Kështu që disa prej tyre hodhen shikimin e krijimit të këtyre qendrave, që emërtoheshin me emrin e përgjithshëm “Shoqata”, por secila do të mbante emrin e dëshiruar në varësi të misionit të saj. Diaspora e Amerikës kishte një përvojë të madhe me veprimtarinë mbi 110 vjecare të Shoqatës Panshqiptare “Vatra”, roli i së cilës është i jashtëzakonshëm gjatë gjithë kësaj kohe, veçanërisht në momentet e vështira të ceshtjes kombëtare. Atë e udhëhoqën emra të mëdhenj si Fan Noli, Faik Konica, Agim Karagjozi e të tjerë deri tek Elmi Berisha sot, dhe në çdo rast kanë ditur të orientohen në shërbim të Shqipërisë. Ndoshta, periudha e viteve të pas 1990-ës, kur shumë shqiptarë arritën në këtë vend të ëndërruar, ishte e vështirë për të bashkëpunuar me të mëparshmit që ishin larguar nga Shqiperia si të përndjekur politik. Te rinjtë e ardhur, shpesh etiketoheshin si “spiun” e “bashkëpunëtorë” të regjimit të Enver Hoxhes, që në shifra shumë të vogla mund të ishin të pranueshme, ndërsa të shumtët kishin vuajtur njëlloj nën diktaturën e kohës. 

Kështu që kjo “kontradiktë”, kjo “ftohje” mes shqiptarëve duhej kapërcyer. Por si mundej që kjo të realizohej brenda një kohe sa më të shkurtër .

 Për këtë po sjell më poshtë eksperiencën tek “Bijtë e Shqipes” në Filadelfia.

Familja patriote “RISILIA” dhuron ndërtesën për Shkollën Shqipe

I forti fal, – thotë populli. Por të jesh i fortë dhe i mençur e atdhetar në shpirt, do të thotë të udhëheqësh me shembullin tënd. Kështu e përdori emrin e saj familja “Risilia”, që përfaqësohej nga dy vëllezërit, Hasan e Beniamin (Ben) Risilia. Një familje patriote e shumë e pasur në vendlindje, nga Risilia e Vlorës, por e detyruar të largohet pas luftës, në vitet 1945-1946, për arësye të qëndrimit politik gjatë asaj lufte jo në krahun e çlirimtarëve. Ishin dy vëllezër të mirë këtu në Filadelfia ku mendohet të jenë mbi 30 mijë shqiptarë. Në vitin 2005 ata ndërmorën një hap të madh në shërbim të bashkimit të shqiptarisë, duke lënë pas çdo debat që bëhej midis “të vjetërve” e “të rinjve”, midis “ballistëve” e “komunisteve”. Hasan Risilia, një burrë fisnik e i pa lodhur në shërbim të bashkatdhetarëve të tij, para se të vdiste i lë amanet familjes, vëllait Benit e motrës së tij, që shumën e lekëve që do të përfitonin nga shitja e shtëpisë, do t’ja dhuronin Shoqatës “Bijtë e Shqipes” për shkollë shqipe. Dhe ashtu ndodhi. Shuma e përfituar nga shitja e shtëpisë të Hasanit, prej 64 mijë dollarësh, u dorëzua në arkën e shoqatës që ishte krijuar 3 vite më parë, duke realizuar kështu amanetin e Hasanit dhe si kontribut i jashtëzakonshëm i kësaj familje me emër të madh, me të cilët u ble ndërtesa që u përdor si shkollë shqipe e qendër e komunitetit, deri në qershor 2024. 

Beni, vëllai i Hasanit, që jetoi deri në 2022, dhe të cilin komuniteti shqiptar e respektoi gjithmonë për atë frymë që sollën midis shqiptarëve, në bisedat e ndryshme tregonte se sa shumë kohë e debate janë bërë në atë kohë me rrethin e tij familjar e miqësor, per ti bindur pse duhej tu jepej ky kontribut financiar, të ardhurve të vonë që kishin krijuar shoqatën “Bijte e Shqipes”. Por Beni ndjehej gjithmone i lumturuar, që familja e tij u bë gur i fuqishëm në frymën paqtuese, bashkëpunuese e të miqësisë së duhur në komunitetin shqiptar në Filadelfia. Kjo solli që në festa e fatkeqësi të jemi bashkë,  hymni ynë kombëtar të këndohet çdo të dielë me nxënësit e shkollës shqipe, bashkatdhetarë nga Veriu apo nga Jugu, nga Kosova apo Çameria të jemi  bashkë kudo.

Shtëpia e Re e Shqiptarit ne Filadelfia

Ishte hapi tjetër që bashkoi akoma më shumë shqiptarët. Erdhi koha që ambjenti për të cilin folëm më lartë shumë shkurt, të shihej si shumë i vogël e me kushte jo të mjaftueshme për fëmijët tanë. Prandaj shikimi u hodh për një tjetër ambjent, më të madh e më të bukur. Dhe arritëm ta kemi atë. Një objekt madhështor në Filadelfia, në zonën ku banojnë më shumë shqiptarë, që u përurua me krenari e pjesëmarrje të jashtëzakonshme me datën 13 Tetor 2024. E blemë këtë Qendër para gjashtë vitesh, me kontributin financiar të rreth 500 familjeve shqiptare jo vetëm në Filadelfia, nëpërmjet një fushate sensibilizuese që preku zemrat e tyre, duke shmangur mosbesimet e keqkuptimet, dhe duke u bërë barrierë për çdo shpifje apo dashakeqësi nga njerëz të vecantë. Evituam ofertat nga subjekte te veçanta, për t’u blerë prej tyre e për të shërbyer si Qender komunitare. Në vend të kësaj,  bëmë thirrje të hapura që secili mund të ishte pjesë e këtij kontributi, sipas mundësive. Qëllimi ishte që të vazhdohej e të forcohej fryma e mëparshme që solli familja Risilia. Dhe gjithçka u arrit. Godina historike 270 vjeçare e Ëilliam Pennit, themeluesit të shtetit të Pennsylvanise, që nga 23 Korrik 2018 është pronë e shqiptarëve të Filadelfias, pronë e Shoqatës “Bijtë e Shqipes”, me emrin sinjifikativ “Shtëpa e shqiptarit”. 

Me këtë frymë bashkuese, ku u shpenzua shumë punë e para, realizuam edhe restaurimin e kësaj kështjelle shqiptare. I ftuam përsëri të kontribonin të gjithë, por veçanërisht bizneset, të majtë apo të djathtë në bindjet e tyre, të çdo lloj besimi e të ardhur nga çdo krahinë e shqiptarisë. Dhe qenë të shumtë ata që me mundin e djersën e tyre e ringritën Kalanë Shqiptare në Amerikë. Të tjerë që nuk arritën të vinin, na mbështetën me telefonata, me mesazhe optimizmi e me fjalë zemre. Dhe ja më 13 Tetor, do të vinim përsëri bashkë, si kurrë më parë, nga shumë vende ku janë shqiptarët: Nga Italia, Greqia, Kanadaja, nga shtete të ndryshme të Amerikës. Erdhën miqtë tanë të “Vatrës” me flamuj e libra të dhuruar, nga Akademia e Shkencave në NY, nga shkrimtarët shqiptarë – amerikanë e shumë të tjerë bashkatdhetarë nga vendlindja. U mblodhëm së bashku, u gëzuam, shijuam këtë ditë të madhe të shqiptarëve në Filadelfia, dhe u larguam krenarë për atë që arritëm. Atë ditë, u pa se çfarë mund të realizojmë duke qenë së bashku. 

E ftuam edhe qeverinë shqiptare të vendoste emrin e saj në listen tonë të pambarimtë, por më kot. Ftuam përfaqësues të saj (nga të arsim – kulturës ) të ishin në përurimin e kësaj Qendre, por asnjë begenisje. 

Kështu që duhet më shumë kujdes e punë për ta mbajtur e zgjeruar më shumë këtë frymë bashkuese midis shqiptarëve, të ndërtuar ndër vite këtu në Filadelfia.

Por me shqetësim po shohim, se politika shqiptare e llojit të saj që e shikojmë të ngarkuar me mllef, arrogancë, paturpësi, cmirë e xhelozi, korrupsion e vrasje për të mbajtur apo për të marrë pushtetin, të mund të shtrihet edhe në shqiptarët e diasporës .

Shoqata “ Bijtë e Shqipes” është jo politike, jo fetare e jo krahinore

Kështu është e shkruar në statutin e saj, që rregullon jetën e kësaj shoqate. Pra, anëtarësia e saj nuk mund të gjykohet nga bindjet politike të çdo anëtari që sigurisht nuk mund të jenë të njëjta, as nga besimi apo përkatësia fetare dhe as nga zonat prej nga vijnë (veriu apo jugu i Shqiperisë, nga Çamëria apo Kosova, nga Shkupi apo Ulqini, etj). Por në ambjentet e Shtëpisë të Shqiptarit, ku funksionon prej 20 vitesh Shkolla Shqipe  “Gjuha Jonë” dhe ku organizohen veprimtari të shumta historike, kulturore e të traditës, ku pihet kafe e bëhet muhabet, asnjëherë dhe asnjeri nuk ja ka lejuar vetes të pozicionohet në ekstremet e gjërave. Këtu është vendi për të diskutuar për shqiptari, për ecurinë e komunitetit tonë që po avancon suksesshëm dhe po renditet krahas komuniteteve të tjera më të vjetra e më të shumta në numër, për gëzimet e hidhërimet që ndodhin ndër familjet tona e si mund të ndihmohen ata, por edhe për problemet e politikën e mbrapshtë në vendlindje, etj etj.

Kemi ftuar gjithmonë në veprimtaritë tona, dhe kanë marrë pjesë në to, ambasadorët e Shqipërisë në USA ndër vite (të majtë e të djathtë), sepse e kemi ndjerë si detyrim ta bëjmë këtë. Nuk kemi ftuar dhe nuk ka marrë pjesë asnjë politikan i lartë i vendit tonë në jetën e shoqatës, me qëllim që ta mbajmë atë larg çdo lloj keq interpretimi apo përdorimi në publik me qëllime jo të mira nga dikush. I vetmi ndër to, që na nderoi në festën e madhe të Flamurit në vitin 2017, ishte i ndjeri Gerti Bogdani, tek i cili mund të shikoje atë çfarë ne duam të jenë poltikanët e rinj të vendit tonë.

Sigurisht që e kanë vizituar Qendrën tonë, sidomos vitet e fundit, edhe deputetë, drejtues institucionesh e bashkatdhetarë të shumtë, që kanë dëshiruar të bëjnë një vizitë të tillë dhe kanë mbetur shumë të kënaqur e të impresionuar. 

Por, tashmë dihet se ligji i ri i Kuvendit të Shqipërisë dha të drejtën kushtetuese të votës për të gjithë shqiptarët e diasporës që plotësojnë kriteret për të votuar. Diçka e vonuar, por një hap i duhur. Shohim një përkujdesje të krahëve politik në Shqipëri, për t’u afruar me diasporën nëpërmjet takimeve në vendet ku banojnë, përfshirë edhe Filadelfian, një e drejtë e ligjshme e tyre ndoshta. Por mënyra se si disa politikanë apo mbështetësit e tyre që kanë organizuar këto takime (të majtë e të djathtë), le shumë për të dëshiruar. Druaj se po zhvendosin frymën bajate, të ekraneve e kanaleve të shumta televizive, pjesë e të cilëve janë edhe “Opinionistët e blerë e të shitur”, një pjesë shumë ordinerë, në mbrojtjen e mbështetjen e njerëzve të korupsionit e krimit. Kjo, për mua duket që nga njoftimet me gishta të pjesëmarrësve, patronazhistë apo revanshistë, duke mos sjellë asnjë frymë ndryshe e duke harruar se bashkatdhetarët e tyre nuk janë më si dikur, pasi po kalojnë një jetë të dytë këtu në vendin e demokracisë. Pse nuk guxojnë të njoftojnë publikisht takime masive, edhe për të sqaruar rreth procesit se si mund të votohet, edhe për të dhënë diçka nga programi për të ardhmen i subjektit politik që përfaqësojnë, pasi vetëm kështu mund të arrijmë atë që duhet të arrijmë. Jo duke u fshehur, jo duke u shmangur nga mendimi i pergjithshem i diaspores, i cili mund të lexohet më shumë e më mirë në Qendrat e organizuara të komunitetit. Ne nuk kemi nevojë as për lëvdata, dhe aq me pak  për sharje. Ne duam një prezantim të ri, që ti shkojë për shtat edhe historisë të vendit ku jetojmë tani. Të mburremi para vetes por edhe para tyre, për ndryshimin që presim. Jo thjeshtë në individë, por në programin e hartuar dhe rrugët e besueshme për ta realizuar. Në se arrini këtë, jeni të mirëpritur edhe tek “Shtëpia e Shqiptarit” në Filadelfia . 

Mënyra se si disa politikanë apo mbështetësit e tyre kanë organizuar takime me diasporën (të majtë e të djathtë), le shumë për të dëshiruar. Druaj se po zhvendosin frymën bajate, të ekraneve e kanaleve të shumta televizive, pjesë e të cilëve janë edhe disa “Opinionistë të blerë e të shitur”, madje ordinerë, në mbrojtjen e mbështetjen e njerëzve të korrupsionit e krimit. Kjo, për mua duket që nga njoftimet me gishta të pjesëmarrësve, patronazhistë apo revanshistë, duke mos sjellë asnjë frymë ndryshe e duke harruar se bashkatdhetarët e tyre nuk janë më si dikur, pasi po kalojnë një jetë të dytë këtu në vendin e demokracisë…

• Autori, ish kryetar për dy mandate i shoqatës  “Bijtë e Shqipes” .

Filadelfia , më 2 Nentor 2024 

Qendra Islame Shqiptaro-Amerikane në Queens iu përgjigj fushatës patriotike të Federatës Vatra dhe dhuroi 1 mijë dollarë në mbështetje të gazetës Dielli. Kjo qendër fetare, kulturore, patriotike dhe komunitare e drejtuar nga Imam Edin Gjoni, figurë e shquar dhe e nderuar fetare e atdhetare, dhe aktivisti i mërgatës Ahmet Velaj bashkë me Këshillin drejtues, janë një shembull komunitar e atdhetar me punën dhe angazhimin e tyre për fe, komb e atdhe.

Gazeta “Dielli” është vetë historia, identiteti dhe krenaria e shqiptarëve të Amerikës. Dielli është një pasuri tejet e çmuar dhe trashëgimi e shkëlqyer e shqiptarëve të Amerikës.

Gazeta Dielli shërben si një urë lidhëse mes shqiptarëve të mërguar dhe Atdheut mëmë, në botim që nga 15 Shkurti i vitit 1909.

Federata Vatra e gazeta Dielli shprehin mirënjohje, nderim e falënderim për çdo kontributor që mbështet gazetën historike të Shqiptarëve të Amerikës, Diellin e Kombit Shqiptar. Ndihma për Diellin historik është kontribut patriotik e vepër e çmuar atdhetare.

Bëhu dhe ti pjesë e fushatës patriotike për jetëgjatësinë e gazetës Dielli, historisë së medias shqiptare më të vjetër që rrezaton diell për shqiptarinë anembanë botës.

Për të gjithë ata që duan të dhurojnë për Diellin, pagesën ta postojnë në Adresën:

VATRA

2437 Southern Blvd, Bronx, NY 10458

Plotësimi i Check:

(Paid to: VATRA – For: DIELLI NEWSPAPER)

Mund të dhuroni përmes aplikacionit ZELLE në numrin: +12034557167

Për dërgesat nga jashtë Amerikës:

For international wire

Swift code # CTZIUS33

Bank address

CITIZENS BANK ON

1 CITIZENS DRIVE

RIVERSIDE,RHODE ISLAND 02915 USA.

THE PAN-ALBANIAN FEDERATION OF AMERICA VATRA

2437 SOUTHERN BLVD.

BRONX,NEW YORK 10458

USA

ROUTING # 021313103

ACCONT # 4024584331

Tel.# 1-203-455-7167

Nga Rafael Floqi/

Me përfundimin të kësaj të diele, është koha për ta kthyer orën mbrapsht. Ndërsa ne do të fitojmë një orë gjumë, perëndimi i diellit do të vijë një orë më herët.

Ju pëlqen apo jo, është koha për t’u kthyer përsëri. Shumica e Shteteve të Bashkuara dhe Kanadasë janë gati të kalojnë në orën standarde, duke lëvizur orët një orë mbrapa të dielën në mëngjes. Ndryshimi zyrtar i orës erdhi në orën 2 të mëngjesit, kur orët “rikthehen” në 1 të mëngjesit. Kjo do të thotë që ju do të flini një orë shtesë – por punëtorët gjatë natës do të kenë një orë të caktuar në turnet e tyre. Lindja e diellit do të vijë një orë më parë; ashtu do të jenë perëndimet e diellit. Perëndimet më të hershme të vitit do të ndodhin gjatë gjashtë javëve të ardhshme.

Dëshironi të dini se si veprimet tuaja mund të ndihmojnë në ndryshimin për planetin tonë? Pajisjet e automatizuara dhe elektronike, në shumicën e rasteve, duhet të ndryshojnë automatikisht kohën. Por do t’ju duhet ende të rregulloni manualisht kohën në pajisjet e vjetra, si dhe në mikrovalët, sobat dhe në disa automjete. (Sa për mua, unë ende nuk e kam rregulluar sobën time, e cila ka pulsuar një herë të gabuar që nga një ndërprerje e energjisë elektrike në korrik).

Kur filloi ora e ditës ?

Ideja e orës së diellit ka ekzistuar që nga viti 1784, kur Benjamin Franklin e propozoi atë si shaka. Ai i kishte shkruar një letër satirike redaktorit të Gazetës së Parisit duke llogaritur shumën që parizienët mund të kursenin në qirinj nëse ndryshonin oraret e tyre gjatë dimrit.

Gjermania zbatoi orarin e ditës në vitin 1916, dhe Shtetet e Bashkuara e bënë këtë në 1918. Fillimisht nuk ishte e pëlqyer nga fermerët, sepse ata kishin më pak kohë për të korrur dhe përgatitur mallrat në mëngjes përpara se të hapeshin tregjet. Vetëm në vitin 1966 hynë në fuqi ligjet për kohën e kursimit në mbarë vendin. Gjatë viteve 1940 dhe 1950, shtetet, qarqet dhe madje edhe qytetet morën vendimet e tyre. Kjo doli veçanërisht konfuze për industrinë e transportit.

Akti Uniform Time i vitit 1966, i cili u vu në praktikë vitin e vijues, caktoi datat gjatë të cilave koha e kursimit të ditës do të hynte në fuqi çdo vit. Shtetet u lejuan të tërhiqeshin – për sa kohë që kohët ishin të qëndrueshme në mbarë vendin. Është interesante se Departamenti i Transportit kishte për detyrë të zbatonte legjislacionin.

Në ditët e sotme, shumica e Shteteve të Bashkuara janë në të njëjtën rregull kur bëhet fjalë për “kthimin prapa” të dielën e parë të nëntorit. Sidoqoftë, ka përjashtime të dukshme: Arizona, Haëaii, Samoa Amerikane, Guam, Ishujt Mariana Veriore, Porto Riko dhe Ishujt e Virgjër të SHBA. (Arizona është një rast interesant: Kombi Navajo, i cili përfaqëson një të katërtën e tokës në Arizona, e mbajti përsëri. Pjesa tjetër e Arizonës hoqi kohën e ditës në vitin 1968 dhe mbeti ë përgjithmonë në orën standarde.)

A do të ndalojmë ndonjëherë ndryshimin e orës?

Nëse nuk ju pëlqen “të ktheheni prapa”, ky është në rregull – shumica e njerëzve nuk e bëjnë këtë. Në fakt, ka pasur disa përpjekje në Kongres për t’i dhënë fund praktikës. Shumica kanë dështuar.

Ka edhe disa vende në verilindje që mendojnë se vende të tilla si Providence, Rhode Island; Hartford, Konektikat; dhe Bostoni duhet të jetë në një zonë kohore të ndryshme nga pjesa tjetër e homologëve të tyre kohorë lindorë. Ka pasur propozime për të zhvendosur Neë England në kohën e Atlantikut, që do të thotë se Bostoni dhe Nova Scotia, për shembull, do të ishin në të njëjtën zonë kohore. Një propozim në vitin 2016 fitoi tërheqje, me shpresat për të eliminuar perëndimin e diellit para orës 16:30. (Perëndimet më të hershme të diellit në Boston ndodhin në orën 16:11 gjatë javës së parë të dhjetorit, edhe pse lindja e diellit zvarritet para orës 7 të mëngjesit.)

Por merrni parasysh këtë: në qytetin më verior të vendit – Utqiagvik, Alaska – dielli nuk do të lindë për 62 ditë. Dhe asnjë ndryshim i orës nuk do ta ndryshojë këtë.