Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Rob – Autobiografia dhe Trashegimia e Beqir Sines

by

Rafaela Prifti/

5 mars – Takimi i sotëm në sallën e Regency Hotel i kushtohet librit autobiografik Robnga Beqir Sina botuar në Shqipëri nga shtëpia botuese Tirana Times vitin e kaluar. Eveçanta e jetës së tij nuk është se ai e fillon atë si i dënuar nga regjimi komunist – sepsenë atë sistem jeta e dikujt mund të niste në përndjekje – por në faktin se përndjekja eBeqirit nis përpara se të filloj jeta e tij. E veçanta e dytë lidhet me faktin se Beqir Sinambijetoi dhe jo vetëm mbijetoi por arriti të na e thotë rrëfimin e tij, gjë që nuk mundënta bënin shumë të tjerë. Dhe së fundi, duke na e treguar historinë e tij nga disa prizme sidjalë, si baba, si ish i përndjekur, si emigrant, pjesë të jetës së Beqirit gjejnë rezonancë teçdonjeri nga ne. Natyrisht ai ka pasur shumë për të thënë përpara se të vinte ngaShqipëria në Amerikë në vitin 1992 por ardhja këtu i dha Beqirit besimin, kurajon dhemundësitë për të krijuar këtë autobiografi me episode nga jeta e tij plot dhembje, mengjarje mbresëlënëse dhe momente të karrierës së tij tridhjetvjeçare në gazetari.Gazetaria u bë platforma e tij për të njohur bashkësinë shqiptare duke informuarpublikun për veprimtaritë e komunitetit por nëpërmjet saj Beqiri gjeti vetveten dheforcën për të shprehur përvojën e tij jetësore.Libri Rob nga Beqir Sina është koleksion i përvojave dhe kujtimeve të cilat janëekskluzivisht të tijat por njëherët aty reflektohet historia e një brezi të tërë të ish tëpersekutuarve apo të denuarve në kampet e punës në Shqipëri si edhe përvoja e shumëemigranteve që largohen nga vendet e tyre dhe vijnë në Amerikë. Ai rrëfen për veten porduke treguar historinë e tij, Beqir Sina rezonon me breza të tërë.Në një pjesë të librit Beqiri kujton ngjarje e veprimtari të caktuara përgjate tri dekadavenë momente kyçe për historinë e bashkësisë shqiptare dhe kauzës kombëtare. NëAmerikë ai njohu shqiptarët e brezit të babait të tij që erdhën të arratisur nga Shqipëriakomuniste por gjithmonë mbajtën Shqipërinë në zemër, takoi rrethin e miqve të babait,aktististët e lëvizjes Legaliteti dhe njohu rolin e tyre në bashkësine shqiptare, si përshembull mbështetjen që ata i kanë dhanë Federatës Pan Shqiptare të Amerikës Vatra.Por po ashtu në Amerikë Beqiri u ndesh edhe me shqiptarë që frikësoheshin prej tij – mësaktë prej biografise së tij – siç rrëfen ai në episodin kur si gazetar nuk e lejuan të hyj nëtakimin e komunitetit me Presidentin Mejdani në një hotel në Nju Jork. Beqiri gjithashtuflet për disa figura të dalluara të bashkësisë dhe përshkruan me admirim shqiptarëtaltruistë dhe modestë, donatorët e mëdhenj të kauzës kombëtare që nuk rrahin gjoksindhe nuk rendin pas reklamës.Beqir Sina ka kryer shkollën e gazetarisë në Amerikë por në të vërtetë shkolla e Beqiritka qenë gjithë jeta e tij. Gazetaria u bë identiteti i tij profesional ndërsa formimin e tij sinjeri ai ia dedikon familjes. Edhe pse i rritur larg babait, lidhja babë-e-bir zë vendqendror në jetën e tij dhe është motiv kyç në libër. Pse ka rëndësi kjo? Sepse Beqiri endjen se tani i takon atij ta përcjell këtë trashëgimi më tej. Ashtu si babai i tij Rasimi,përpara tij, edhe Beqiri e le amanetin te femijët e tij, vajza Neda dhe biri i tij Avi, i cilisiç përshkruhet në libër, lexon çdo lloj literature për të kuptuar më mirë se nga kemiardhur dhe ku jemi. Kjo është trashëgimia që le pas Beqir Sina.

Lamtumirë Blerina Bardhok Loka -Lamtumirë Blerina Jonë

by

Nga Keze Kozeta Zylo/

Vdekja jote më la nje boshllëk në zemër, por ajo do të mbushet me dashurinë që ndamë u shpreh bashkëshorti i saj Lekë Preçi.Me dhimbje dhe lot në sy e morëm lajmin e trishtë nga Marko Kepi për ikjen e parakohshme të mikes sonë Blerina Bardhok Loka. Komuniteti Shqiptar në New York dhe më gjerë u trondit thellë nga ikja e parakohshme e Blerinës e cila e la jetën e saj përgjysmë në moshën e trëndafiltë, 36 vjeçe.Shoqata Shqiptaro Amerikane “Skënderbej” Inc. anëtare e së cilës është prej vitesh, ndërsa bashkëshorti i saj Lekë Preçi është n/kryetar, me lot ne sy e pritën vdekjen e saj. Lekë Preçi bashkëshorti i saj, kur vajtëm në spital me Qemalin në Manhattan këto ditë tek Blerina për ta vizituar, më tregoi se e dinte që ishte e sëmurë që kur u martuan në Itali, më 2014, por dashuria dhe sinqeriteti i saj triumfoi mbi të keqen. Ne e jetuam jetën të dy si bashkëshort, sepse ajo e donte jetën me shpirt, e donte familjen, e donte Amerikën. Unë pashë tek ajo magjinë e shpirtit të kristaltë, bukurinë e sjelljes dhe më bënte që të mos i ndjeja kurrë sakrificat. Ajo që më dhëmb në shpirt ( ndërkohë ndalon dhe ngashëehet në lot) është princesha Altea se do të rritet pa nënë. Sa e dobët ishja përballë kësaj situate, por natyrshëm mora forcë pë t’i dhënë kurajo, për t’i qenë pranë familjes në këto momente duke i thënë se Altea ka një baba që do t’i jetë pranë gjithë jetën e saj. Ajo e kishte ëndërr tha Leka që vajza jonë princesha Altea të lindte në Amerikë dhe e realizuam. Ajo u kurua në spitalet më të mira në botë. Amerika ia zgjati jetën, ndërkohë që në Shqipëri dhe Itali i kishin dhënë shumë pak vite shpresë. Sa herë e takoja shihja tek Blerina se kishte një sens humori dhe paqe në sytë e saj të mëdhenj dhe të bukur. Kur ai fliste për virtytet e mrekullueshme të Blerinës, i thashë nuk më duket çudi Lekë, ngase ajo është mbesa e Zef Lokës, një nga burrat e rrallë dhe shumë finsik që kam njohur. Është shumë e dhimbshme të shikoje Nënë Davën duke i ndenjur tek koka ardhur enkas nga Shqipëria për të qenë pranë ditëve të fundit të saj, apo vëllain Ndrecën i cili nuk pushonte së gëlltituri lotët e tij. Ndërkohë telefonatat binin papushim si psh e vëllait të saj Gjovalinit nga Tirana i cili po bëhej gati për të ardhur në New York. Çfarë situatash të dhimbshme sheh dhe që nuk ke si i mposht, por ja duke qenë bashkë tha Mark Qehaja kryetar Nderi pranë kësaj shoqate dhe duke ngushëlluar njeri-tjetrin dhimbjet bëhen dhe më të lehta. Blerina iku në muajin e çeljes së gjethit, në muajin e pranverës, në muajin që do të blerojnë fushat, pemët, ashtu siç kishte emrin e blertë. Ajo lindi, më 5 Maj 1986 në Fan të Mirditës dhe mbaroi sot, më 1 Mars, 2023, në New York. Ajo është bijë e Fanit të Mirditës dhe shkollën e mesme e ka kryer atje, ndërsa më vonë jetoi në Tiranë, Itali dhe New York. Që nga viti 2015 ajo është banore e Nju Jorkut bashkë me Lekën i cili ka hapur një kompani ndërtimi dhe është I suksesshëm. Ajo la pas vajzën e saj Altea e cila e rriti plot pekule nëne. Altea është 8 vjeçe dhe jetoftë sa malet e Shqipërisë.Blerina dha frymën e fundit në spital në Manhattan, në “Memorial Sloan Kettering Cancer Center”, rrethuar nga bashkëshorti i saj Leka, nënë Dava, vëllezërit Gjovalini dhe Ndreca, motra Diana, dhe dy kunatat e saj Martine dhe Tone. Humbja e një bashkëshorteje është një nga dhimbjet më të vështira emocionale që një person duhet të durojë, por gjen ngushëllim kur kujton jetën e bukur që ka kaluar dhe pasurinë e patundshme që i ka dhuruar si princeshën Altea.Dashuria e Blerinës është gjithmonë me Altean e saj. Humbja e nënës është një nga dhimbjet më të thella që një zemër mund të njohë. Por mirësia, kujdesi dhe mençuria e saj do te jetojnë – si një trashëgimi dashurie per Altean dhe Lekën. Të qoftë dheu i lehtë Blerina jonë!Drite të pastë të shpirti në Parajsë atje ku ke vendin nuse e bukur dhe e blertë!1 Mars, 2023Staten Island, New York

Një ditë e shndërruar në Traditë!

by

AADLC/

21 shkurti njihet si Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare. Për herë të parë ajo u festua nga Organizata Albanian American Dual Language & Culture dhe shkolla shqipe Children of the Eagle me themeluese dhe drejtuese Zonjën Drita Gjongecaj rreth dy vjet më parë. Ishte një tribut dhe manifestim i miqve të kësaj shkolle ku nxënës, mësues, prindër dhe miq të shumtë festuan dhe gëzuan së bashku. Këtë vit festimet kulmuan në një event gala me pjesëmarrjen speciale të tenorit shqiptar Riad Ymeri i cili performoi me fëmijët dy himnet tona, atë amerikan dhe shqiptar dhe më pas ai këndoi vargjet e Naim Frashërit, “Fjalët e qiririt”, kompozuar nga Limoz Dizdari.Nuk mungoi në këtë event edhe një prezantim konçiz i zonjës Marjana Bulku e cila në fjalën e saj hyrëse panoramizoi veprimtarinë e AADLC dhe shkollës Children of the eagle, e cila në fare pak vite jetë i ka sjellë kaq shumë cilësi edukimit në gjuhën shqipe si dhe komunitetit shqiptaro-amerikan përmes Seminarit të përvitshëm mbi Metodat dhe perspektivat e mësimit të gjuhës shqipe në diasporë, Piknikut veror, trajnimeve online të networkut të mësuesve të gjuhës amtare në disa kontinente, etj. Vëmendje të vecantë ato i kanë kushtuar edhe veprimtarive të përbashkëta me Vatrën, Televizionin Kultura Shqiptare (ACTV), Konsullatën e Kosovës në NY, organizatën Motrat Qiriazi (AAWO), Shoqatën e Shkrimtarëve Shqiptaro Amerikanë, Sigal Group Austria, partnershipe këto që janë zgjeruar së fundmi me shoqatën Skënderbej, Shoqatën Humanitare Shqiptaro-Amerikane “Duart e Hapura” (AAOHA) dhe OJQ Arta Prishtinë.Nëpërmjet këtyre partnershipeve AADLC ka dalë më e fortë dhe natyrisht që përfitues janë nxënësit e shkollës Children of the eagle, të cilët zgjerojnë diapazonin e njohurive përmes veprimtarive të shumta që shkolla zhvillon përtej orëve të mësimit fundjavave.Pastaj fjalën e mori themeluesja dhe drejtuesja, zonja Drita Gjongecaj, e cila theksoi ndërmjet të tjerash: “Në këtë ditë ne vlerësojmë mundësinë që na jepet të ruajmë gjuhën, kulturën, identitetin dhe krenarinë kombëtare edhe këtu në Amerikën e largët; me anë të gjuhës ne vazhdojmë të shprehim shpirtin e kulturën tonë unike, prandaj edhe një herë riafirmojmë përkushtimin tonë maksimal ndaj punës për përcimin e vlerave më të bukura shqiptare e rrjedhimisht të një prezantimi dinjitoz të shqiptarëve këtu dhe kudo në botë”.Festa gala kishte prezent zërat e fëmijëve; ata ishin protagonistët e kësaj dite me këngët, vallet, recitimet.Nuk do t’i mungonte këtij organizimi Vatra me përfaqsuesit e saj Asllan Bushati dhe Presidenti i saj i Nderit, zoti Agim Rexhaj i cili në fjalën e tij theksoi se ndjehej i privilegjuar të jetë mes fëmijëve në festimet për nder të Ditës Ndërkombëtare të Gjuhës Amtare. Ai tha se ishte thellësisht mirënjohës që kjo ditë po shndërrohej në festë dhe traditë ku gjuha shqipe, simbol i yni përbashkues është edhe kryefjala e veprimtarive të përditshme.Z. Rexhaj iu drejtua të pranishmëve edhe si qytetar por edhe si vatran i kahershëm që çmon dhe nderon kontributin e shkollës shqipe Children of the eagle e cila kontaktet me Vatrën i ka ruajtur si të shenjta. Ato datojnë me fillimet e veprimtarisë së kësaj shkolle e cila i ka sjellë komunitetit kaq shumë risi dhe vlera këto 10 -vjet.Falë zonjës Drita,-theksoi ai-nxënësit u afruan në Vatrën tonë, duke iu rrëfyer atyre mbi historinë e saj mbishekullore që e mbrojti atdheun me pendë mendimtarësh në çdo kohë. Rexhaj gjithashtu theksoi, “Partnershipin tuaj me Vatrën e shoh si një investim për të ardhmen e Vatrës por edhe si garanci për marrdhëniet tona sistematike me kulturën, historinë, vlerat e trashëguara gjuhsore e intelektuale”.Nuk mungoi falenderimi i përzemërt për mësuesit e Children of the Eagle dhe të gjithë kontribuesit që kohën e tyre të shenjtë e ndajnë mes fëmijëve dhe gjuhës shqipe duke e ruajtur dhe trashëguar atë për brezat që rriten larg atdheut në mënyrë që të mos e harrojmë kurrë gjuhën amë.“Asgjë më shumë sesa gjuha shqipe nuk na bën dot bashkë dhe ky është një shërbim patriotik dhe intelektual që i bëni kombit për të sotmen e mbi të gjitha për të nesërmen”, e mbylli fjalën e tij Presidenti i nderit i Vatrës, zoti Agim Rexhaj.Në këtë takim festiv dhe simbolik nuk munguan vlerësimet që stafi drejtues i AADLC kishte menduar të ndante me miqtë e saj.

“Bijtë e Shqipes” në Philadelphia organizuan mbrëmje solemne madhështore me rastin e 15 Vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Kosovës

by

Nga dr. Sadik Elshani

Fotot: Eva Dori, gazetare

Muaji shkurt në shoqatën “Bijtë e shqipes” është mujai i shpalljes së pavarësisë së Kosovës që shënohet e festohet me një varg veprimtarish të llojllojshme. Këtë vitë veprimtaritë ishin më të shumta edhe për faktin se ky ishte përvjetori i 15-të i shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Ditë më parë u organizua një veprimtari për hapjen e shkollave shqipe në Kosovë në vitet 1941 – 1944, kur u vunë themelet e arsimit shqip në Kosovë. Ndërsa më 17 shkurt për herë të parë u organizua ngritja ceremoniale e flamurit të Kosovës në bashkinë e Filadelfias. Ishte kjo një ceremony madhështore në të cilën mori pjesë edhe ambasadori i Kosovës në Uoshington, z. Ilir Dugolli si dhe i tërë personeli i kësaj ambasade. Për të dyja këto veprimtari janë botuar shkrime të detajuara, prandaj nuk është nevoja që të zgjatemi më tepër këty. 

Festimet e shoqatës sonë kulmuan me mbrëmjen solemne, me darkë e muzikë. Salla ishte zbukuruar me flamujt kombëtarë: amerikanë e shqiptarë (kuqezi), si dhe atë të shtetit të Kosovës, tullumbace me ngjyrat e kaltërta e të verdha, Pak nga pak salla u mbush plot me bashkatdhetarë. Gëzimi, krenaria shprehej në fytyrat e qeshura të të gjithë pjesëmarrësve ne këtë mbrëmje festive, nga të gjitha trojet tona etnike. Pjesëmarrja e bashkatdhetarëve tanë nga Kosova që jetojnë në Philadelphia e rrethinë ishte e kënaqëshme. Kemi për çka të gëzohemi, sepse pas vuajtjeve shekullore nën thundrën e Serbisë, pas përpjekjeve mbinjerëzore dhe një lufte të pandërprerë 100 vjeçare, shqiptarët e Kosovës ngadhnjyen, dolën fitimtarë dhe më 17 shkurt të vitit 2008, Kosova u shpall shtet i pavarur, shtet i njohur nga fuqitë më të mëdha dhe nga demokracitë më të përparuara të botës. Është ky një kurorëzim i suksesshëm i angazhimeve dhe luftërave të brezave të tërë të shqiptarëve, përpjekjeve dhe sakrificave të intelektualëve dhe të gjitha forcave përparimtare e atdhetare, luftës heroike të UÇK-së, punës së madhe të diasporës shqiptare të Amerikës dhe Europës dhe ndihmës vendimtare që na dhanë miqtë tanë, sidomos ShBA-të dhe aleanca e NATO-s – një bashkëveprim i bashkërenduar mirë i faktorit vendor dhe atij ndërkombëtar.

Mbrëmjen festive e hapi kryetari i shoqatës, zoti Bujar Gjoka, icili u dëshiroi të pranishmëve mirëseardhjen, duke iu uruar atyre këtë ngjarje të rëndësishme të historisë sonë kombëtare – ngjarjen e dytë më të madhe të kombit shqiptar, pas shpalljes se pavarësisë së Shqipërisë më 28 nëntor të vitit 1912. Pasta jai vazhdoi me një pasqyrë të ngjarjeve dhe përpjekjeve të disa figurave qëndrore të historisë sonë shumëshekullore. Në vazhdim ai ceku disa të arritura të Kosovës në fushën e sportit, kulturës, bujqësisë dhe ekonomisë dhe shprehu dëshirën që udhëheqësit e Kosovës me punë të përkushtuar ta çojnë vendin përpara drejt integrimeve përendimore, organizatave botërore, përfshirë edhe anëtarësimin në OKB. Pastaj z. Gjoka i njoftoi shkurtimisht të pranishmit për punën dhe veprimtaritë e shoqatës “Bijtë e Shqipes” dhe sidomos për punët dhe përpjekjet këmbëngulëse që shoqata dhe bashkësia jonë janë duke i bërë për meremetimin, rregullimin e godinës sonë të re. Si në çdo takim tonin, edhe me këtë rast, zoti Gjoka u bëri thirrje bashkatdhetarëve për të mos i kursyer ndihmat për ta kryer me sukses këtë projekt madhështor të një rëndësie të madhe, jo vetëm për bashkësinë shqiptaro – amerikane të Philadelphias, por për tërë diasporën tonë në Amerikë e gjetiu. Do të krijojmë kushte shumë më të mira për mbarëvajtjen e punës së shkollës, shoqatës dhe të bashkësisë sonë.

Raste te tilla u japin mundësinë bashkatdhetarëve që të takohen me njër – tjetrin, të këmbejnë mendime e përshtypje për cështje të ndryshme. Bisedat vazhdonin në mes të bashkatdhetarëve për çështjet shqiptare, gjendjen në Shqipëri, Kosovë e trojet tjera shqiptare. Të gjithë pajtoheshin se, historia sado e lavdishme, është histori, tani duhet të përqëndrohemi që të ndërtojmë një shtet modern me institucione funkcionale demokratike, duke përmbushur kështu idealet dhe ëndrrën e të gjithë atyre që u flijuan për lirinë e Kosovës. Dhe për këtë është i nevojshëm angazhimi i të gjithëvë, sidomos atyre që janë në pozita udhëheqëse. Udhëheqësit e shtetit, organeve shtetërore dhe partive politike duhet të heqin dorë nga zënkat e ulëta, fyerjet, sharjet dhe akuzat e ndërsjella dhe t’u rreken me seriozitet e përkushtim çështjeve madhore të kombit tonë. Përvoja jonë historike me Serbinë dhe ngjarjet e kohëve të fundit janë dëshmi se provokimet, intrigat, kërcënimet, ëndrrat e tyre për Kosovën nuk pushojnë kurrë. Një vemendje e posaçme u kushtohej edhe ngjarjeve më të fundit, bisedimeve me Serbinë, mbyllje së këtij konflikti shekullor.

Kjo mbrëmje solemne madhështore ishte edhe një rast i mirë për t’i nderuar me “Certifikatë mirënjohjeje” disa veprimtarë të dalluar të shoqatës sonë, të cilët me angazhimin e tyre ndër vite, jo vetëm në shoqatë, por edhe në Kosovë, kanë dhënë ndihmesën e tyre të çmuar për pavarësinë e Kosovës, ruajtjen e gjuhës, kulturës e traditave tona kombëtare. U nderuan: z. Destan Rukiqi, familja Osmanollaj, z. Maliq Arifaj dhe z. Xhavit Hamza.

Gjatë tërë mbrëmjes atmosfera ishte mjaft e gëzueshme, ngazëlluese, kënga dhe vallja vazhduan gjer në orët e vona. Për këtë u kujdes DJ i gjithanshëm, Renaldo Ramo dhe këngëtari i talentuar, Arjol Shpuza. Jehonin këngët dhe vallet nga të gjitha krahinat shqiptare, sidomos ato nga Kosova.  Por, yjet e vërteta të kësaj mbrëmje ishin vogëlushet: Dea Ismaljati dhe Arita Rukiqi, të veshura me fustana – flamurin e Kosovës, ato i dhanë një bukuri të veçantë kësaj feste, duke kënduar e vallëzuar me atë gëzimin e dëlirë fëmijëror. Arita, nxënësja e talentuar e shkollës sonë, me plot mjeshtëri artistike këndoi këngët: “O mallet e Shqipërisë” dhe “Pse jemi të ndarë”. Edhe ushqimet ishin mjaft të shijshme e të përgatitura si për festë. Të gjithë pjesëmarrësit e kësaj mbremje ishin shumë të kënaqur dhe shprehën dëshirën që të organizojmë sa më shpesh mbrëmje të tilla të hareshme familjare.

Në këtë ditë të shenjtë për Kosovën dhe gjithë kombin tonë, shtetit të dytë shqiptar i urojmë mbarësi e përjetësi. Gëzuar!

Philadelphia, më 27 shkurt 2023

Sadik Elshani është anëtar i Këshillit Drejtues dhe ish-kryetar i shoqatës “Bijtë e shqipes”.