Kulture – Page 526 – Dielli

Promovohet ne Australi libri ”Terrori” i Serbisë pushtuese mbi shqiptarët 1844-1999,,

December 3, 2012 by dgreca

Prof.dr.Nusret Pllana (Universiteti i Prishtinës)autor i librit dhe ish gazetar,,Ju flet Radio-Kosova e Lirë,,në rrugëtimin e tij dhjetëvjecar nëpër botë ka prezentuar orët e dhimbjes historike të popullit shqiptar dhe të Kosovës nën regjimin vrastar deri në shkallë të gjenocidit të Serbisë./

Nga Skënder Karaçica/

Këto ditë nëpër qendrat kulturore,universitare dhe të bibliotekave në Australi po promovohen dy librat e Prof.dr.Nusret Pllana,,Terrori i Serbisë pushtuese mbi shqiptarët 1844-1999,,dhe Intervenimi i NATO-s në Kosovë.Aktiviteti kulturo-shkencor ka filluar në RMIT Kaledie Theatre në Melbourne të Australisë para një numri të madh të bashkatdhetarëve tanë nga të gjitha trojet etnike si dhe mysafirë të ftuar nga institucionet politike,shkencore dhe kulturore të këtij vendi të largët.Për të pranishmit me një vështrim historik mbi librin e tij ka folur profesor Nusret Pllana,i cili ka vënë në spikamë argumentin e pakontestueshëm arkivor dhe të dëshmive burimore nga arkivat europiane dhe ato shqiptare për të vërtetën se regjimi i Serbisë pjada ka ushtruar dhunë me skenarët e kurdisur nga qarqet politike,ushtarake dhe të kishës artodokse serbe në Beograd.
Me të vërtetën e orëve të historisë së dhimbjes shqiptare dhe të Kosovës,autori për dhjetë vjetë ka bërë udhën e madhe për të prezentuar para botës të vërtetën se populli shqiptar dhe Kosova asnjëherë nuk ka qenë pjesë zyrtare e shtetit të Serbisë.Sipas analeve historike Kosovën e pushtuan dhe e ripushtuan ndër vite regjimi serb duke shfrytëzuar thyerjet dhe largimin e Perandorisë Otomane,të lodhur nga sundimi pesëshekullor në trojet shqiptare dhe në Ballkan me tërë katrahurat e saj ndaj popullit shqiptar,duke shfrytëzuar mjegullën politike dhe ushtarake të kohës për të grabitur(pushtuar)Kosovën.
Aktivitetit të profesor Pllanës dhe të promovimit të librave në Australi iu janë bashkuar Prof.Pitter Morgian,publicist me famë botërore(autralian)dhe me përardhje gjermane dhe Prof.dr.Erik Loga,studiues shqiptar që bashkarisht do të përcjellin mesazhin e orëve historike të popullit shqiptar dhe të Kosovës para opinionit të gjërë në këtë pjesë të botës së largët.Në manifestimet kulturore për librat historik nga Kosova do të shfaqet edhe filmi dokumentar,,Rrugëtimi i një libri,,i përkthyer në gjuhën angleze që paraqet aktivitetet e promovimit të librave nëpër qyetet e njohura në Amerikë si në Nju Jork dhe Detroit për të vënë kulmin e kësaj ngjarjeje me rastin e dorëzimit të ekzemplarëve në Bibliotekën e Kongresit Amerikan në Uashington.Vlen të theksojmë se pas promovimit të librit në Australi,Prof.Nusret Pllana thotë se përfundon rrugëtimin e vet libri historik për shqiptarët dhe Kosovën nën regjimet e kohës së terrorit të Serbisë.

PËRKATËSIA PËRENDIMORE E SHQIPTARËVE

December 3, 2012 by dgreca

Jusuf BUXHOVI — KOSOVA — Perandoria Osmane/ Me rastin e promovimit të tre vëllimeve mbi historinë e Kosovës,

Nga Frank Shkreli*/

I nderuar Profesor Buxhovi, të nderuar pjesëmarrës. Fillimisht dëshiroj të përshëndes Vatrën për organizimin e promovimit të këtyre veprave të historisë së Shqiptarëve, mu në këtë 100-vjetor të shpalljes së Pavarësisë kombëtare. Unë jam i kënaqur të marr pjesë në këtë promovim, jo vetëm për rëndësinë që ka vepra e historianit Jusuf Buxhovi për historiografinë shqiptare, por edhe për faktin se me autorin jam njohur shumë vite më parë, kur Zoti Buxhovi vinte në Uashington si pjesë e delegacioneve të Kosovës, të kryesuara nga Dr. Ibrahim Rugova. Ishte ajo periudhë, kur Zoti Buxhovi dhe intelektualët e tjerë shqiptarë të Kosovës, erdhën në Washington t’u flisnin drejtë për drejtë zyrtarëve amerikanë mbi gjenocidin që po ndodhte në Kosovë kundër shqiptarëve të Dardanisë.

Ishte këjo një përsëritje e historisë sonë kombëtare, e asaj historie 100-vjetë më parë, dhe për të cilën shkruan Z. Buxhovi, kur një grup tjetër atdhetarësh dhe patriotësh nga të gjitha trevat shqiptare, delegacione të kryesuara nga Ismail Qemali, Luigj Gurakuqi, Isa Boletini e të tjerë, endeshin anë e mbanë Evropës nga Vjena, në Romë, e në Londër, për të siguruar përkrahjen e botës së atëhershme për çlirimin e shqiptarëve nga zgjedha otomane, si dhe për të siguruar mbështetje për çështjen e pa-zgjidhur të kombit shqiptar, përpjekje këto që kishin për objektiv korigjimin e vendimeve të pa drejta dhe tragjike të konferencave të ndryshme ndërkombëtare në kurriz të kombit shqiptar.

Pas përpjekjeve dhe lufërave të shumëta, Kosova u çlirua dhe u bë shtet i pavarur. Si i tillë, shteti i Kosovës kishte nevojë për një histori të shkruar, pasi historia e saj, si pjesë përbërse e historisë së kombit shqiptar, duhet patjetër të rivlerësohet, jo sepse një gjë të tillë e kërkon turku, sllavi ose greku, por për arsye se ajo është deformuar dhe keq trajtuar, jo vetëm, nga këta armiq të kombit, për qëllimet e tyre ekspansioniste, por edhe nga komunizmi shqiptar në bashkpunim me komunizmin ndërkombëtar, për arsyet e tyre ideologjike.

Është domethënës dhe me rëndësi kombëtare fakti që historiani Jusuf Buxhovi, ka botuar këto tre vëllime ekzaktërisht këtë vit, me rastin e 100-vjetorit të Shqipërisë, pasi bota fatkeqsisht di shumë pak për historinë e shqiptarëve dhe ato që i di, janë të influencuara nga propaganda turke, serbe, greke dhe ruse të cilët gjatë shekujve, falsifikuan historinë e vërtetë të Arbërit, pa asnjë përgjegjësi morale, historike ose politike.

Në këtë 100-vjetor të festës së madhe shqiptare, vepra e Zotit Buxhovi i paraqet lexuesit një përmbledhje faktesh dhe dokumentacioni të nevojshme për çdo njërin që kërkon të mësojë dhe të kuptojë historinë e shqiptarëve, jo vetëm në kontekstin kombëtar por edhe në atë ndërkombëtar.

Mua më ra shorti t’i them dy fjalë në lidhje me vëllimin e dytë të Z. Buxhovi, dmth., mbi Perandorinë Osmane, si një prej perandorive që ka zgjatur më shumë se çdo tjetër, ç’prej kohës së antikitetit. Zoti Buxhovi në këtë vëllim nënvijon proceset dhe qasjet historiketë perandorisë osmane në relacion me shqiptarët, si pjesë e historisë së Evropës dhe të botës. Ai përshkruan jetën dhe lëvizjet politike, ushtarake, diplomatikedhe intelektuale të shoqërisë otomane në relacion me shqiptarët dhe anasjelltas, duke u bazuar në dokumentacion arkivash vendesh të ndryshme, e sidomos siç thotë edhe vet autori, në arkivat e pasura gjermane.

Është këjo një histori e trashëgimisë së një perandorie, që la gjurmë dhe një trashëgimi të rëndë ku i shkeli këmba, sidomos ndër ne shqiptarët.

Profesor Buxhovi shkruan për çmimin e lartë që kombi shqiptar ka paguar nën sundimin ottoman, si dhe për luftën e tij të për të dalur nga terri i natës së gjatë të pushtuesve otomanë. Turqit otomanë shkaktuan shkatërrime të papërshkrueshme në jetë njerzish dhe dëme të mëdha materiale, përfshirë edhe përpjekjet për të eliminuar kulturën, gjuhën dhe traditat shekullore të shqiptarëve.

Në të vërtetë, Prof. Buxhovi i paraqet osmanlijtë si pushtues të Arbrit e jo si administratorë, në kundërshtim me disa të tjerë që pretendojnë se osmanët ishin vetëm administratorë të trojeve shqiptare. Në përputhje me historiografinë botërore, Profesor Buxhovi dokumenton se Perandoria osmane në Ballkan kishte ardhur dhe sillej si një fuqi pushtuese. Po të kishin qenë osmanlijtë vetëm administrues në trevat shqiptare, pse atëherë pavarësia e Shqipërisë ishte ndër të fundit dhe më e vështira në Evropë?

Tema kryesore e këtij libri është se lufta e Arbërit kundër pushtuesve osmanë pasqyron mbijetesën dhe vazhdueshmërinë e “ndjenjave dhe të vetdijes perëndimore’’, në rezistencën shekullore të Shqiptarëve ndaj barbarëve turq e sllavë.

Zoti Buxhovi thekson se qëndresa dhe lufta e shqiptarëve gjatë pesë shekuj okupimi osman, tregon se shqiptarët ishin të gatëshëm që me çdo kusht e mjet, mbi të gjitha, të ruanin identitetin e tyre kombëtar, gjuhën, kulturën dhe mënyrën e tyre të jetesës. Lufta dhe rezistenca epike e Gjergj Kastriotit – Skënderbe, prej një çerek shekulli kundër otomanëve, thotë autori, do të shërbente si një frymëzim për brezat e ardhëshëm të shqiptarëve, breza, të cilët edhe pas vdekjes së heroit kombëtar, rezistuan duke iu kundërvenë okupimit osman me aq sa kishin mundësi e fuqi.

Zoti Buxhovi në librin, ‘’Kosova në Periudhën e Osmanlijve’’, shkruan se megjithse ‘’Perandoria Osmane kërkonte një emancipim shoqëror dhe politik të Shqiptarëve, i cili të ishte në përputhje me islamin dhe frymën e tij’’, rilindasit shqiptarë si dhe në përgjithësi, Lëvizja Kombëtare Shqiptare….jo vetëm që nuk do të kërkojnë Orientin, por duke iu këthyer antikitetit, ku ata si pasardhës të Pellazgve… do të mbështeten te qytetërimi perëndimor.’’

Ai vazhdon duke thënë se ‘’Lidhja Shqiptare e Prizrenit dhe kërkesat e saj si edhe formimi i Qeverisë së Përkohëshme, paraqet këthimin e Shtetit të Arbërit për herë të parë pas 500-vjetësh — ndonëse në përmasat e vilajetit të Kosovës — nuk ishte gjë tjetër pos shprehje e vullnetit politik dhe shpirtëror (të shqiptarëve) për t’u këthyer në Perëndim, pikërisht aty ku kishte mbetur Gjergj Kastrioti – Skendërbeu para pesë shekujsh, i vetmi që kishte kundërshtuar dhe luftuar pushtimet osmane.
Për më tepër, si rrjedhim ose si pasojë e shtypjeve osmane, Zoti Buxhovi thotë se gjatë periudhës së Osmanizmit, rezistenca ndaj pushtimit turk, jo vetëm “nxjerrë në pah të vërtetën për sjelljen e Arbërve, në përputhje me vetëdijen përendimore’’ të tyre, por në të njëjtën kohë, ajo rezistencë kundër pushtuesve osmanë, shkakton lindjen e një shqiptarizmi ose nacionalizmi të fuqishëm shqiptar, i cili u kultivua gjatë dekadave duke nxitur dhe duke u dhënë shqiptarëve guximin dhe besimin në vetveten, një ndjenjë këjo, që më në fund, çoi deri në lëvizjet e shekullit të kaluar drejtë — jo vetëm pavarësisë së Shqipërisë, por edhe në pavarësinë dhe shtet formimin e sotëm të Kosovës’’, thotë autori.

Nacionalizmi dhe ndjenjat e shqiptarizmit kanë lindur dhe janë formuar — duke përdorur mjetet dhe duke shfrytëzuar rrethanat dhe metodat që shqiptarët kishin në dispozicion. Nacionalizmi shqiptar, në të vërtetë, sipas Zotit Buxhovi ka ndikuar pozitivisht edhe në zhvillimet brenda perandorisë osmane, sidomos pas sundimit të Sulltan Hamitit, duke thënë se nacionalizmi shqiptar nxiti madje edhe forcat e shëndosha nacionaliste turke, të cilat do të kishin më vonë ndikime historike në krijimin e një Turqie evropiane ose përendimore.

Zoti Buxhovi nënvijon edhe faktin se revolucioni xhonturk është krijuar, influencuar dhe organizuar nga shqiptarët me 1908 në Ferizaj. Këto zhvillime dhe influenca e shqiptarëve në këtë revolucion të xhonturqve, sipas prof. Buxhovit, e kishin bërë Kosovën qëndër me rëndësi të lëvizjeve kombëtare shqiptare, e të cilat më në fund ndihmuan, që 100-vjetë më parë më 1912, të shpallej pavarësia së Shqipërisë.

Nacionalizmi shqiptar i asaj kohe, sipas Z. Buxhovi, ishte dhe mbetet një trashëgimi lënë brezave të shqiptarëve të Kosovës dhe të përpjekjeve politike të tyre shekullore për shtet-formim — për të siguruar përfundimisht, të drejtat natyrale të kombit shqiptar. Zoti Buxhovi thotë gjithashtu se Kosova ishte qendra, e atij që ai e cilëson si ‘’graviteti kombëtar’’, politik e kulturor i shqiptarëve, dhe përmendë, natyrisht, Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, revolucionin e xhonturqve, si edhe 14 pikat e Hasan Prishtinës — si ide këto dhe një program që i paraprinë shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë më 28 Nëntor 1912 në Vlorë.
Titulli i tre vëllimeve është ”Kosova”, por këtu në të vërtetë flitet dhe përshkruhet historia e të gjithë shqiptarëve. Është historia e kombit shqiptar, sepse Kosova nuk mund të shikohet si një koncept gjeografik, ndryshe nga Shqipëria e të gjithë shqiptarëve, por Shqipëria natyrale dhe Kosova si pjesë e kësaj Shqipërie natyrale paraqitet nga Z. Buxhovi në këtë vëllim si qendra e vlerave kombëtare, kulturore dhe shpirtërore, por në të njëjtën kohë e paraqet Kosovën madje edhe nën pushtuesin ottoman, si pikënisja e lëvizjeve për pavarësi dhe shtetformim e të gjithë shqiptarëve.

Unë nuk jam historian dhe si i tillë nuk jam në gjëndje të vlerësoj sa duhet e si duhet rëndësinë e kësaj vepre, por besoj se duhet të bindemi për vlerën historike të veprës së prof Buxhovit, po të marrim parasyshë reagimet e Akademisë së Shkencave të Serbisë, e cila i konsideron këto tre vëllime prej më shumë se dy mijë faqesh, ”si një ”pamflet”. Siç duket, ata as nuk i kanë parë këto tre vëllime, e lere më t’i kenë lexuar.

Në të vërtetë, kritikat e ashpëra të akademisë serbe ndaj veprës së Buxhovit duhet të konsiderohen si një vlerësim, pasi është pikërisht këjo akademi, ajo që ç’prej mesit të 1880-ave ka përgatitur terrenin ideologjik nacionalist serb si edhe atmosferën politike dhe ushtarake për të pastruar Kosovën etnikisht njëherë e mirë, duke rekomanduar vrasjen, shpërnguljen dhe dëbimin me dhunë të qindra mijërave shqiptarëve gjatë gjithë historisë dardane.

Ishin tezat dhe rekomandimet e kësaj të ashtuquajtur akademi, të cilat janë zbatuar gjithmonë me përpikëmëri nga politika shoviniste serbomadhe duke përfunduar në disa gjenocide dhe shpërngulje në masë të shqiptarëve.

Profesor Buxhovi kundërshton pretendimet shpifëse serbe se shqiptarët janë të ardhur në Ballkan dhe si ‘’vasalë të perandorisë osmane’’, nuk kanë histori të veten dhe, si të tillë, duhet të zhduken nga harta e Ballkanit. Për t’ia arritur këtij qëllimi — bashkrendonin veprimtaritë kundër Shqiptarëve –osmanët, rusët, serbët, dhe grekët të cilët gjatë gjithë historisë, kërkesat e shqiptarëve i cilësuan dhe ia paraqitën botës si ‘’kërkesa të ekstremistëve shqiptarë’’.

Por siç ka pas thënë dikur senatori amerikan Barry Goldwater, ekstremizmi në mbrojtje të lirisë nuk është mëkat. Shqiptari kurrë nuk ka dashur atë që nuk është e tija, shqiptari kurrë nuk e ka ngritur flamurin e tij në luftëra për të pushtuar tokat e të tjerëve, por vetëm e vetëm në mbrojtje të lirisë së vet.

Të përshendes i nderuar Profesor Buxhovi për këtë vepër historiografike mbi Kosovën, me të cilën i ke dalë zot historisë dhe ruajtjes së identitetit unik, pro-perëndimor të Kombit Shqiptar. Vet autori ka thenë se këto tre vëllime nuk janë fillimi as mbarimi, mbi këtë subjekt. Por, Jusuf Buxhovi me botimin e ‘’Historisë së Kosovës’’ — në këtë 100-vjetor të Pavarësisë kombëtare ka dhënë kontributin e tij të çmueshëm, “ndaj plotësimit të pasqyrimit të kuadrit historik të Shqipërisë së natyrshme, si një realitet shoqëror, kulturor dhe politik i tërësisë së qytetërimit perëndimor, ku i ka rrënjtë’’ kombi shqiptar dhe ku historia dhe i Madhi Zot e kishte vendosur.

Këtë e ritheksoi edhe Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, në një fjalim me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë Kombëtare, duke u shprehur se ne

“Kemi qenë, jemi dhe do jemi, vigjëlues të rreptë të qytetërimit perëndimor, të cilit, pavarësisht trilleve historike që hera-herës na kanë ndarë, — vetvetiu i përkasim’’.

Vepra e Profesor Jusuf Buxhovit është për tu vlerësuar në këtë moment të historisë shqiptare, një vepër këjo që nderon historinë kombëtare, por ndaj historisë të gjithë kanë obligime, sidomos ata që kanë privilegjin të udhëheqin sot kombin shqiptar. Një mesazh serioz i kësaj vepre është, siç tha edhe autori në një intervistë: kujdes që të mos bëhemi “çorbë ballkanike’’ e pa shije, duke ia dorëzuar interpretimin e historisë sonë dikujt tjetër. Unë do të shtoj të mos biem pre e kërkesave të shëmtuara për ndryshimin e historisë të kombit shqiptar nga pasardhësit e ish-perandorive okupuese. Sepse një popull i cili nuk mbron historinë e vet, një popull që nuk ruan identitetin e vet kombëtar në trojet e tija antike, si dhe vlerat dhe traditat e veta kulturore shumë shekullore, të trashëguara nga të parët, ai popull është i destinuar të asimilohet ose të zhduket si komb nga faqja e dheut.

*Kumtese e mbajtur ne promovimin qe organizoi Federata Vatra te shtunen me 1 dhjetor ne Royal Regency Hotel nw Yonkers, NY

“KOSOVA” E BUXHOVIT”, DRITARE PËR TË PARË QYTETËRIMIN PERËNDIMOR TË SHQIPËTARËVE

December 2, 2012 by dgreca

Libri në tri vëllime“KOSOVA” i autorit Jusuf Buxhovi u promovua në New York nga Federata Pashqiptare e Amerikës /

Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” promovoi të shtunën me 1 dhjetor, në mjediset e lukosze të Royal Regency Hotel në Yonkers, NY, librin në tre vëllime ”Kosova” të autorit Jusuf Buxhovi, i cili ishte i pranishëm së bashku me botuesin Ramiz Tafilaj.

Kishin ardhë pjesmarrës të shumtë nga New Yorku, Connecticut dhe New Jersey. Ndodhej Konsulli i Përgjithshëm i Kosovës në New York, z. Bekim Sejdiu. Aktivitetin e ndoqën media të komunitetit, të Kosovës dhe të Shqipërisë: Botuesi i Illyrias Vehbi Bajrami, Televizioni 21, RTK, TV Kultura Shqiptare, TOP NEWS, e të tjerë.

Pjesmarrësve dhe autorit ua ka uruar mirëseardhjen kryetari i Vatrës, dr. Gjon Bucaj, i cili pasi ka folë për vlerat e librit, ka prezantuar drejtusen e aktivitetit, studenten Blerta Mujaj, bijë e vatranit Ramiz Mujaj.

Zonjusha Mujaj ka ftuar pranë foltores botuesin Ramiz Tafilaj me banim në Huston, i cili ka folur për projektin e Historisë së Kosovës, pritjen e shkëlqyer që i ka bërë publiku dhe shitjen e më shumë se 20 mijë kopjeve deri më tani.

Ai tha se do të dëshironte që së shpejti të promovonin në New York edhe përkthimin anglisht të librit,i cili tashmë është në process botimi.

Konsulli i Përgjithshëm i Kosvës në New York, Bekim Sejdiu, ka përshëndetur pjesmarrësit, ka përgëzuar autorin Jusuf Buxhovi për librin; ka falenderuar Federatën Panshqiptare të Amerikës, Vatra, për këto promovime cilësore dhe ka inkurajuar përkthimin anglisht të librit.

Më pas e kanë marrë fjalën radhazi sipas kumtesave të përgatitura, duke u përshtatur me renditjen kronologjike të përiudhave historike që trajton libri:

1- Editori i Diellit, Dalip Greca solli një CV të plotë të jetës dhe krijimtarisë të Prof. Jusuf Buxhovit dhe tregoi per suksesin dhe kundershtite e deritanishme.

2- Studiuesi Idriz Lamaj trajtoi në kumtesën e tij vështrime rreth librit të parë, Antikiteti dhe Mesjeta.

3- Gazetari Frank Shkreli, ish drejtor i Divizionit të Euroazisë në Zërin e Amerikës, trajtoi problemtikën e librit të dytë, që rrok periudhën shumëshekullore të pushtimit Osman

4- Gazetari Sinan Kamberaj trajtoi prurjet e librit të tretë, nga Konferenca e Londrës e deri në Protektoratin ndërkombëtar të Kosovës.

Më pas foli prof. Jusuf Buxhovi, i cili pasi falenderoi Federatën Vatra për organizimin e shkëlqyer dhe seriozitetin shkencor në trajtimin e kumtesave, iu përgjigj pyetjeve të shumta nga salla.Në fund autori nënshkroi shumë libra.

EKSPOZITE PER 100 VJETORIN E PAVARESISE SE SHQIPERISE NE GALWAY, IRLANDE

December 2, 2012 by dgreca

Në 23 Nëntor 2012 në bashkinë e qytetit Galway të Irlandës u hap ekspozita fotografike “100 Vjet Pavarësi e Shqipërisë”. Në ceremoninë e organizuar me këtë rast morën pjesë komuniteti shqiptar në Galway dhe miq e të ftuar irlandezë.

Hapjen zyrtare të kësaj ceremonie e bëri Z. James Harrold, drejtor i Kulturës dhe Artit pranë Bashkisë së Galway. Në fjalën e tij ai shprehu falënderimet e tij të sinqerta për Ambasadën Shqiptare në Londër për dhurimin e këtyre fotografive që mundësuan hapjen e ekspozitës dhe prezantoi disa momente të historisë së Shqipërisë dhe ngjashmërinë e saj me historinë e Irlandës. Ai falenderoi gjithashtu edhe z. Ndrek Gjini, asistent i artit në drejtorinë e trashëgimisë kulturore pranë kësaj bashkie.

Me pas Nënkryetari i Parlamentit të Irlandës, deputeti Michael Kitt i pranishem në këtë ekspozitë në fjalën e tij u ndal në rrënjët Kelto-Shqiptare si dhe në perspektivën e marrëdhënjeve shumë të mira midis dy vendeve. Anëtari i bordit të drejtorëve të shoqatës “Miqtë Irlandezë të Shqipërisë ” z. Samir Beganji prezantoi historinë e Shqipërisë dhe veprimtaritë festive të organizuara me rastin e festës së Pavarësisë si dhe falënderoi të pranishmit për pjesëmarrjen në këtë aktivitet. Nënkryetari i bashkise Fank Fahy vuri në dukje kontributin e vyer të shqiptarëve në qytetin Galway.

Në këtë ceremoni përshëndeti edhe doktor Jack McCann President i Shoqatës, Miqtë Irlandezë të Shqipërisë.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur një muaj. Drejtori i trashëgimisë kulturore të kësaj bashkie Dr. Jim Hiins propozoi që kjo ekspozitë të hapet më pas edhe në qytete të tjera të Irlandës.

LIBRI ME KUJTIMET E ISMAIL QEMALIT- VJENE NE VLORE

December 2, 2012 by dgreca

U PËRKTHYHEN NË SHQIP NË VITIN 1968 NË KANADA/

Msc GËZIM LLOJDIA/

Teki Gjonzeneli erdh në Vlorë nga Garfield-Nju Xhersi ,SHBA.Dhe si dhuratë nga më të çmuarat ishte ky libër i rrallë.Libri ka ngjyrën e kuqe në kopertinë si dhe një shkabë të zezë. Shkruhet Ismail Qemal Vlora. Kujtimet. Brendia e parë pas ballinës:Ismail Qemal Vlora. Kujtimet. Përktheu nga anglishtja:Reshad Agaj. Faqja vijuese:The memoirs of Ismail Kemal Bey.Edit by:Sommerville story.Ëith a preface by Ëilliam Morton Fullerton.Copyrght by Constable Publisher London.permison granted for publication in the Albanian Language Ja. 9th.1968.Harmony Priting limited Toronto,Canada. Faqja tjetër: u kushtohet dëshmorëve te atdheut dëshmorëve te flamurit atyre qe ranë ne çdo vent dhe ne cdo kohe per Shqipërinë e lire e te pavarur për flamurin e shenjte te Skënderbe Kastriotit dhe te Ismail Qemalit.Perkthenjesi. Fryte, drite e Shqiperise,Jashte nga qytet i erret,T’i veg dermen dhelperise /E tegezog na te mjeret./Ti qe kur dole nejete,/ Qe kur beri nena djale,/Koken e mbajte perpiete./ Edhe shpirtin zjarr e vale.(Nga “Kalendari Kombiar” i vitit 1900) (Kushtuar Ismail Qemalit nga Poeti i ri i asaj kohe Duqe J. Baba).

Bjene Telat ven e vine,/Po na tundin Shqiperine,/Toskerin, Gegerine,/Me cdo vend me cdo krahine:/Qe ne Shkoder neJanine,/Qe ne Vlor’ e nePrishtine:/Opopo g’fitoj Urine!Opopo g’u ngrit rremeti!Seg u tunt si vale deti:Posi det qe vjen me vale,/Po vjen rende e me ngadale,/E po ndjek Small Qemale:/Smail-burri i shpje ne VloreMe Flamur te kuq ne dore,/Me Flamurin e Lirise,/Mu nde thelp te Shqiperise!/Shqiperi moj Shqiperi!/Hidhe lark ate shami/Qe te treti ne te zi/Ne vajtim e roberi! (“Bjene Telat” — Rapsodi nga poeti Lasgush Poradeci).

Në faqen pasardhëse gjejmë:Pietro Scaglione qe përshkruan këtë udhetim historik teIsmail Qemalit na ben nje sherbim te shquar. Ne te shohim me habi dhe me dridhje te forta shpirti se vellezerit e gjakut tone e pritne A tin e Kombit te udhëhequr si te thuash nga një fuqi profetike se Ay nje dit’e do t’a nxirrte Atdheun ne drite. Kjo cerdhe e mrekulluarshme e arbresheve na del para syve ne ate kohe te target te 1903 si nje qender ku valojne kenget e bukura te Arberis me banden ne krye dhe ku Shoqeria Kombetare Shqipetare gvillon aktivitetin e vet per çlirim te Atdheut. Shumeinteresante te vrehet se si, qysh ne ate kohe Ismail Qemali sheh rezikun e Shqiperis nga Rusija dhe kerkon t’i hape syt dhe Italise vete duke dashur qe te kupetojne se fati yne dhe i atyre vete eshte i njejte andaj duhet te ndihmojme njeri tjetrin . . .Po kush ish ky Pietro Scaglione dhe g’ka bere? Qe nje shqipetar i flakte nga arbreshet e Siqelise i cili lindi ne Plana dhe sosi ditet e e tijne Shtetet e Bashkuar teAmerikes. Nuk dihet as data e llndjes as ajo e vdekjes. Ka qene shume i varfer dhe vetemesoj si autodidakt i shtyre me teper qe t’i sherbej idealit tij qe aqe me bugitje i valonte ne zemer. Ne Shtetet e bashkuar nxorri per disa kohe nje gazete me emrin “Afrimi” dhe ne 1929 e ndryshoj ne “Albania”. Gjithe jeten rrojti i varfer se gjtthe g’kish i prlshte per bo time.Vellimi nga eshte nxjerre pershkrimi i udhetimit teIsmail Qemalit ne Siqeli quhet “Historia e Shqiptareve te Italise” dhe mban gjithashtu nje perhyrje nga Lumo Skendua (Midhat Frasheri) i cili ne ate kohe ndodhej ne Barcelone (8Prill 1921).Qofte perhyrja e Midhat Frasherit qofte parethenja e Prof. JosefKadlkame lavderojne vepren e ketij arbreshtt te flakte PetroScagliones. Ne perhyrjen e Midhat Frasherit lexojme midis tjerave: “Kam degjuar se arbreshet, passi dalln nga kisha, burra,na dhe femije, kthehen nga dielli — drejt asaj pike ku ne kujtim’ tyre jane varret e stërgjysheve — bien ne gjunje dhe kendojne e kantike patriotike. Nuke di ne jeten t’ime gje me te mallengjyeshme dhe me poetikerisht sentimentale se keto lutje, qeeshte dhe nje hov, një klithje e zemrës drejt një vendi prej te cilit fati I verbër i ka gkeputur po qegjaku nuk i le t’a harrojne…

Cili ishte nxitësi i kujtimeve të Ismail Qemalit ? Pjesë nga parathëna nga Z. Ëilliam Morton Fullerton, shkruar në Paris 17 shkurt 1920: ”Duke paraqitur “Kujtimet” e Ismail Kemal Beut me ane te kësaj hyrjes t’ime dhe me ane te pake shënimeve te pa nevojshme, por le te shpresojmë jo absolutisht te pa vlere, unë nuk bej gjë tjetër veçse mbaj një premtim solemn qe i bira gjate muajve qe ne kaluam se bashku ne Paris ne 1917 dhe 1918. Qe natyrisht një gjë e thjeshte për Ismail Kemal Bejne qe te me kërkonte mua një premtim te tille. Ne te vërtetën ky libër kujtimesh nuk do qe shkruar fare po te mos kish qene këmbëngulja ime e pa prere. Për me tepër shumë i zënë drejt për drejt me punët e luftës dhe cvillimin e saj qe t’i ofrojshe mikut t’i bashkëpunimin e përhershme qe kërkonte dhe qe ne fakt kishte nevoje-unë prape se prape qeshe ne gjendje qe t’i jepsha ndihmën e domosdoshme qe rasa lypte. Këto “Kujtime” ne fakt janë edituar nga Sommerville Story dhe është detyra e te dy palëve qe te mos lënë asnjë dyshim se çdo te thotë ne këtë rase “Botimi” ne fjale. Dalja e këti libri ne drite qe një pune e vështirë. Gjate prodhimit te kësaj lande Ismail Kemal Beut i rane mi shpatulla halle personale shpesh here te renda dhe halle te tjera me te renda ne lidhje me problemet patriotike te lidhur me te ardhmen e Atdheut Shqipetar. Ay nuk i dha, dhe pa dyshim nuk mundte t’i dedikonte kësaj pune,tere kohen e tij. Gëzimet dhe enthusiazmi qe nuk i kish te perhereshme, mungesat e tij plot ankth për pune te tjera me te rëndësishme, edhe methodat e tij qe nuk qene te vazhdueshme kur i binte rasa te rikthehesh ne detyrën e mbledhjes se këtyre kujtimeve, e beri punën e redaktimit një barre shume te rende, per suksesin e veprës te cilën Z. Story e kish marre përsipër. Megjithë këtë pa ndihmën e veçante qe Z. Story dha për këtë vepre këto kujtime kurrë nuk do te kishin dale ne drite.

Në faqen 9 vijnë disa kujtime personale e familjare rreth Ismail Qemalit shkruar nga Sefa Vlora. Ismail Qemal Bej Vlora ka lindur ne Vlore me 16 te Vjeshtës se dyte ne vjetin 1844 ne shtëpinë e Familjes Vlora.Vdiq ne Perugia te Italisë me 24 Jenar 1919. Me pare u varros ne avllin e teqesë se Kaninës simbas porosis qe kish lënë vete. Më vone me vendimin e qeveris Mbretërore te Shqipërisë u varros në lulishten popullore te qytetit Vlorës. Lulishtja se bashku me ndërtesat qe kane pas qene aty ishin prona e Familjes tij. Këto prona j’u shiten Bashkis se Vlorës ne vitin 1919. Ismail Beu lindi në godinën e quajtur te Haremeve. Fati i tij dhe i Shqiperis e solli qe te ngrerë Flamurin tone kombetar dhe te shpalle pamvarësinë e vendit ne pjesën e ndërtesave qe quheshin Selamllëket,. n’ate kohe pasuria e Xhemil Bej Vlores. Ismail Beu ish biri i Mamut Beut dhe i Zonjës Hedije, bija e Tahir Beut, nga Asllan Pashallit Libohova- vezirë te Janinës.

Qeramika e portretit të plakut të Vlorës. Sefa Vlora e përshkruan kështu: Ismail Beu ka patur një shtat pakës me te larte se mesatarja.Vinte i plote po jo i trashe. Një fytyre plaku simpatike, me mjekrën dhe flokët te bardha i epnin autoritet dhe respekt. Ka pasur trajta te rregullta, sytë ne ngjyre te qarte,foljen te kadaleshme dhe te ëmbël. Kur zemërohesh i priste fjalët pa ngritur zërin. Nuk prishte gojën për asnjeri sidomos për kundërshtarët e tij .Ata qe e njihnin dhe flisnin me te mbeteshin te gjithë pa përjashtim nden përshtypjen se ish një burrë i mire, i larte nga shpirti dhe i urte. Zotëronte zgjim dhe kulture te thelle. Ushqente dashuri te madhe për Atdhen dhe për lirinë. Ish kryelarte për vendin e tij. Nuk kish asnjë interes për pasuri sepse nuk i epte asnjë rendësi pares ne kuletë. Ne se masim madheshtin e nje personaliteti politik me dashurin e popullit te thjeshte duhet t’a pohojmë se ansjë nuk i afrohet Ismail Qemal Vlorës. Ne seremonin e përmotshme kur varros për te paren here ne Kanine as fshatar as qytetar nuk qëndroi ne shtëpi te tij: tere faqet e maleve dhe brigjeve qe qëndronin gjate udhëtimit ishne mbushur me njërës. Ish nje apoteoze madhështore e popullit te gjithë pa dallim, dhe një kurore qe ay e fitoi me punën e tij te madhe ne shërbim te vendit tij deri sa dha frymën e fundit. Transferimi i dyte i trupit të tij nga Kanina ne Vlore ne 1932 pati formën zyrtare po dhe kësaj here populli me te math e me te vogël rrodhi vetiu aty ne sheshin e liris ne Vlore për t’a nderuar Birin e tij te Math. Varrimi ne Lulishten Popullore te Vlorës qe një mendim me vend se kësisoj Qeveria Mbretërore i barroste popullit barren:t’a ruante duke e patur afër aty ku kreu ay vete veprën e tij historike.

Reshat Agaj:brenda katër muajve e mbarova përkthimin e tere kësaj vepre

Si e përktheu librin Reshat Agaj?Në botimin e dytë të librit :Vëllai i pengut” i Reshat Agaj shkruan: Një dite nëntori te vitit 1965, kur isha duke shkuar ne pune ne Dominion Citrus, duke kaluar rrugën, një autobus me ra pas krahë dhe me hodhi përdhe me rrëmbim. Qe një aksident i papritur, me shume nga pakujdesia e shoferit te autobusit, se sa nga pakujdesia | ime. Ndeshja u be anash, se, po te me kishte rene përpara, do me kishte shtypur ne vend .Kur rashe, i goditur nga pas, instinktivisht, Zoti me mësoi te ve dorën time ne balle dhe duke rene përtokë ne xhade, dora ime e majte iu be mbrojtje kokës, qe u përplas mbi te ne toke. Qe një tronditje e madhe, po nuk pësova asnjë dem, qofte ne kocke, qofte ne ndonjë ane tjetër te trupit. Po nga rënia me fuqi, u trondita shume sa hë për hë m’u muaren mendtë dhe nejzat e dorës ne te mbërthyer, aty ku ngjitet krahu me shpatullën, u shemben. Kisha dhimbje shume te forta e s’mund ta lëvizja dorën fare. Doktori me tha se këto dhimbje vijnë nga këputja e disa pejzave, qe kane lidhje me krahun e shpatullën e kështu shkaktojnë shume dhimbje te cilat do t’i kisha për shume kohe. Doktori me dha leje te gjate dhe me rekomandoi kura elektrike te krahut dhe ilaçe kundër dhimbjes. Meqenëse dorën fillova ta lëvizja pakëz dhe pas dy javëve nuk me dhembte si me pare, mendova te përktheja kujtimet e Ismail Qemal Vlorës, qe kisha lexuar me pare dhe ndodheshin ne bibliotekën e Torontos. Fillova nga përkthimi, duke mos patur dhe aq besim ne veten time, nëse do ia dilja mbanë punës, ashtu si duhej. Faqet e para te përkthimit ua lexova për mendim dhe këshilla dy shokëve te mi, Viktor Emanolit dhe Zija Boricit, të vetmit që kisha e që mund të me jepnin një gjykim mbi punën time. Me entuziazmin e tyre, ata më ngrohen dhe mund të them se përfundimisht më nxiten t’i futesha me vendosmëri kësaj pune. Kështu iu vura punës, se kohe kisha plot dhe brenda katër muajve e mbarova përkthimin e tërë kësaj vepre. Me duhet të shtoj se tere shpenzimet e botimit u vunë nga Nysret Bejkomalaj, i cili me tha te nisja botimin se harxhet do t’i kisha nga ai. Nysreti mori tere paratë qe mblodhëm nga shitja e mese dyqind copëve dhe te tjerat, qe ai ka shitur me vone. Ato cope libra qe mbeten, gati 750-800, ia nisa Nysretit ne Ottaëa, qe t’i mbante atje, ne rast se do te shiteshin me vone, ose ne qoftes e do te hapen Shqipëria e Kosova a kushedi ndonjë rast tjetër. Librat janë atje edhe sot. Nga falënderimet qe pata me rastin e punës time letrare, e para ne jete, ishte kënaqësia qe me dha recensioni i te ndjerit Prof. Nexhat Peshkepia ne gazetën e Komitetit “Shqipëria e Lire”, i cili midis te tjerave shkroi: ” Bravo! Te lumtë Reshat! Puna jote është e bekuar”. Në një letër tjetër, qe mora nga Mbreti Leka i pare nga Spanja,midis te tjerave, ai me shkruante: ” Me punën dhe me mundimin tënd na ke zbardhur faqen dhe na ke nderuar përpara te huajve”.Si duket atyre te Ministrisë se Jashtme ne Londër u kishte ardhur shume mire, se Ismail Beu kishte qene miku i tyre i ngushte dhe kujtimet e tij na mbeten neve vetëm ne saje te interesimit te veçante të anglezeve e veçanërisht të Ëilliam Morton Fullerton, një amerikan dhe nga anglezi Sommerville Story, qe shkroi e redaktoi kujtimet ne anglisht dhe beri punën me te madhe.

PARAFJALA E PERKTHYESIT

Duke nisur këtë parafjale dëshiroj ne emër tim dhe ne emër te gjithë shqiptareve qe kane ne zemër kujtimin e Ismail Qemalit te falënderoj shpirtrat e Sommerville Story dhe Ëilliam Morton Fullerton për përpjekjet dhe sakrificat qe muarne mbi vete për te na lënë ne Kujtimet e Atit te Kombit ne gjuhen anglishte. Sigurisht ata i bene kombit tone një shërbim te shquar dhe për jete u jemi mirënjohjes. Kush janë këta zotërinj qe na bene këtë nder? Gazeta e njohur e Times se Londrës ne shërbimin e te çiles ishne te dy ne kohen qe redaktuan kujtimet, pati miresin te na dërgoj kopjen e tre artikujve te ndryshëm botuar ne 1952, nga gazeta ne fjale, me rasen qe Ëilliam Fullertoni ndërroi jete ne Paris.Ëm. Fullerton qe nënshtetas amerikan lindur ne Norëich Conn., me 18 Shtator 1866 dhe u edukua ne Philipps Academy, Andover, Mass. dhe ne Harëard University ku mori diplomën ne 1886. U muar qe ne fillim me gazetari dhe hyri ne redaksinë e gazetës se Bostonit, Advertiser, dhe pas pake muajsh eksperience ne këtë pune u deruga ne Paris si ndihmës i korrespondentit te famshëm te Times, De Bloëitz, te ciiit pas vdekjes i zuri vendin për pake kohe deri sa ne 1911 u hoq duke u marre me shkrime dhe gazetari. Esht auktor i shume librave midis te cilave “Problems of Poëer” (Probleme te fuqisë) është me e thella dhe me e rëndësishmja. Jetoj tere kohen e tij ne Paris njëra sa diq ne 1952. Gjate luftës se pare botërore Ëm. Fullertoni ish nje nga ndërlidhësit e Shtabit amerikan me shtabet aleate te Evropes. Per Sommerville Story-n nuk mundem te marrem vesh asgjë. As Times nuk na tha gjë për te e as Z. Vandeleur Robinson te cilit ju drejtuam me lutje ne Londer qe te na ndihmoje ne kërkimet tona nuk mundi te na thotë gjë për te. Ne te vërtetën Sommerville Story është figura e atij mikut te shtrenjte te shqipetareve sepse me durimin e shenjtorit e vazhdoi punën e mbledhjes se kujtimeve nga goja vete e Ismail Qemalit per gati dy vjet rresht duke e zënë ku te mundesh dhe ky është redaktori i vërtetë, kurse Fullertoni qe shtytësi ay qe e nguti Atin e Kombit te shkruaj kujtimet. Dua te shënoj me mirënjohje emrin e Z.V. Robinson i

cili u mundua mjaft qe te nxjerre nga Times shënimet e sipërme dhe te vihet ne kontakt me shqepin botonjese te Londres, The Constables, e cila mban te drejtën e ribotimit ne cdo gjuhe.

Z. Robinson me njofton se ne Muzeumin e Londres ndodhet koleksioni i gazetës Le Salut de L’Albanie (Shpetimi Shqiperis) qe Ismail Qemali botoi për disa kohe pasi u nda nga Albania e Faik Konices si dhe botime te tjera po për arsye pune nuk mundesh te bënte kërkime te tjera. Zoti Qazim Kastrati qe do te kish patur mundësin te me ndihmonte ne këtë drejtim sikurse me shkruan Z. Robinson ndodhej shume i sëmurë. Nuk mbetet tani veçse te tjerë shqiptare qe kane mundësit ne te arthmente bëjnë kërkime dhe te shtien drite mbi vitrat e fundit te jetës se Ismail Qemalit dhe korrespondencës tij diplomatike me personalitete shqiptare dhe te huaja qe është e një rendesije te dorës se pare. Sigurisht një jetëshkrim i plote i Ismail Qemalit është detyra e Shtetit te ardhshme shqiptar te lire.

Kujtimet e Ismail Qemalit në gjuhën shqipe janë botuar jashtë Shqipërisë para 42 vitesh, ka shkruan publicist i njohur Dalip Greca Përkthyesi ishte Reshat Agaj nga Vlora, , i cili ndërroi jetë në Kenosha të shtetit Ëiskons dhe u varros në Detroit më 1981. Botimi u realizua në Kanada nga Shtëpia Botuse Harmoni Printing Limited. Libri është luksoz, me kopertinë të fortë. Në ballinën me ngjyrë të kuqe është shtrirë një shqiponjë në futurim. Libri ka 275 faqe, që përbëjnë kujtimet dhe 52 faqe plus, ku përfshihet parathënia, shënimi i përkthyesit, albumi dhe kujtimet personale dhe familjare rreth Ismail Qemalit nga Sefa Vlora, që në kohën e përkthimit të “Kujtimeve” jetonte në Romë. Në faqen e parë është vendosur shënimi:Përktheu nga Anglishtja Reshat Agaj. Libri ka dhe një album nga jeta dhe aktiviteti i Ismail bej Qemalit, ku mbizotërojnë fotografi të aktit të shpalljes së pavarësisë. Përkthyesi ua kushton librin: “Dëshmorëve të atdheut, dëshmorëve të flamurit; atyre që ranë në çdo vend dhe në çdo kohë për Shqipërinë e lirë dhe të pavarur, për Flamurin e shenjtë të Skënderbe Kastriotit dhe të Ismail Qemalit”.

Për përkthyesin librit me kujtime të Ismail Qemalit, ka pasur një heshtje të gjatë,një shurdhëri memece sigurisht ,të pakuptimtë.40 qëndroi nën heshtjen e madhe por të pazëshme emri i përkthyesit Reshat Agaja që solli nga anglishtja në gjuhën e mëmësisë,kujtimet brilante të Ismail Vlorës.Në vitet, 80 ky autor pak i njohur në atdheun e vet nxori në dritën e diellit jetën e tij ,peripecitë,rreziqet,mundimet ndën rrugëve të botës ku nga përkushtimi i tij atdhetar mbetet përkthimi brenda 4 muajve të kujtimeve të plakut të Vlorës. Libri i këtij autori me kujtime titulluar “Vëllai i pengut” e kumtojnë edhe shumë autorë që janë shprehur për librin si një vlerë e veçantë në publicistikën shqiptare si: Aleksandër Meksi,Qefalin Hamdia,Prof Nderim Kupi,historianë Nermin Vlora Falaski,Shkrimtari Petro Marko,Dalib Greca,apo Fahri Shaska,Finalanda Qamil Gjonzeneli,Dr Prenjo Imerja,Kastriot Frashëri, dhe të tjerë .Disa fjalë për botimin Ballina e kopertinës është realizuar nga piktori Fejzo Lala.Redaktori i botimit të dytë është Kryeredaktori i gazetës “Dielli” Dalib Greca. Botohet nën kujdesin e familjes të vëllezërve Reshat dhe Petref Agaj me iniciativën e Finlanda Agaj e bija e Petref Agaj dhe bashkëshortit të saj Teki Gjonzeneli,Monika Gjonzeneli vajza e Teki dhe Finalndës tregoi edhe kësaj radhe dashurinë, e pakufishme për atdheun e saj të lindjes Shqipërinë dhe krenarinë për historinë e të parëve të saj duke sponsorizuar botimin librit.