• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PERGJAKET FUSHATA NE SHQIPERI

April 21, 2021 by dgreca

Një i vrarë e 4 të plagosur në Elbasan në mes të fushatës elektorale/

– Reagon ambasada amerikane dhe Delegacioni i BE-së/

Nga Armand MERO- Zeri i Amerikes/

Në Shqipëri, Pjerin Xhuvani, 56 vjeç, i cili mendohet se është angazhuar në mbështetje të fushatës e Partisë socialiste mbeti sot i vrarë në qytetin e Elbasanit.

Policia njoftoi se është vënë në pranga autori i dyshuar i vrasjes, Arbër Papleka, i angazhuar në fushatën e Partisë Demokratike, si pjesë e stafit të drejtuesit politik për qarkun e Elbasanit, Gazmend Bardhi. Papleka, një ish pjestar i forcave speciale të policisë, është vetdorëzuar. Katër persona të tjerë kanë mbetur të plagosur, mes të cilëve dhe një punonjëse e policisë, e cila sipas njoftimit zyrtar, po përpiqej të parandalonte krimin.

Mbetet e paqartë dinamika e ngjarjes. Dyshohet se mbështetës të Partisë Demokratike kanë bllokuar automjetin me të cilin lëvizte Xhuvani, dhe kanë kërkuar ndërhyrjen e policisë, pasi dyshonin se ai po lëvizte me para për të blerë vota. Sipas të dhënave ende jo zyrtare, dyshohet se mes palëve ka patur dhe një shkëmbim zjarri. Autori i dyshuar i vrasjes, Papleka, mësohet të ketë deklaruar në polici se ai ka vepruar në kushtet e vetmbrojtjes.

Xhuvani ishte denoncuar më parë nga Partia Demokratike, si pjesë e konfliktit mes mbështetësve të saj dhe atyre të Partisë socialiste në Elbasan gjatë ditës së verës.

Ndërsa pas ngjarjes drejtuesi politik socialist për qarkun e Elbasanit, Taulant Balla akuzoi hapur Partinë demokratike. “Sot kanë ardhur në Elbasan furgona, prej ku grupe paramilitare, njerëz të armatosur nga qytete të tjera kanë zbritur dhe kanë terrorizuar qytetarë elbasanas për qametet që gjoja i presin pas 25 prillit!”, deklaroi ai për gazetarët.

Në një postim në Twitter, kryeministri Edi Rama u shpreh se “dëshpërimi i humbësve nuk duhet e nuk do të na bëjë të humbasim as qetësinë, as durimin, as besimin se 25 prilli do të sjellë bashkimin e shqiptarëve për ta ngjitur Shqipërinë në majën e merituar dhe ndëshkimin kuptimplotë të forcave që duan të ribëhen gjarpër rreth këmbëve tona!”.

Ende deri në mbrëmje nuk ka patur një version zyrtar mbi ngjarjen. Sipas policisë “janë shoqëruar në Drejtoritë Vendore të Policisë Elbasan dhe Tiranë, disa persona të dyshuar se kanë dijeni apo lidhje me ngjarjen”.

Reagon ambasada amerikane dhe Delegacioni i BE-së

Në një deklaratë të saj për ngjarjen e ndodhur në Elbasan, ambasada e Shteteve të Bashkuara në Shqipëri i bën “thirrje zyrtarëve të zbatimit të ligjit të hetojnë këtë incident sa më shpejt dhe në mënyrë të plotë, të identifikojnë autorët dhe t’i dënojnë me të gjithë forcën e ligjit. Ata që përfshihen në dhunë të tillë duhet të ndëshkohen”. Deklarata bën të ditur më pas se ambasadorja Yuri Kim “i ka kërkuar Presidentit Meta, Kryeministrit Rama dhe Kryetarit të Partisë Demokratike Basha të ushtrojnë vetëpërmbajtje – dhe të udhëheqin në të njëjtën mënyrë – ndërsa çështja është duke u hetuar. Veprimet tona duhet të bazohen në fakte, jo në frikë apo thashetheme. Kur vetëm disa ditë na ndajnë nga zgjedhjet e 25 prillit, ne përsërisim deklaratën tonë të 26 marsit duke bërë thirrje që udhëheqësit – ata që janë në pushtet dhe ata që kërkojnë pushtet – të refuzojnë qartazi dhunën. Ambasada Amerikane do të vazhdojë të monitorojë situatën nga afër”, përfundon deklarata e ambasadës amerikane.

Nga ana e tij dhe Delegacioni i Bashkimit europian është shprehur se “akti i dhunshëm që ndodhi sot në Elbasan duhet të hetohet me shpejtësi nga autoritetet kompetente, dhe duhen bërë të qarta përgjegjësitë dhe të ndiqet plotësisht”. Përfaqësia e BE-së bëri gjithashtu thirrje “për përmbajtje dhe shmangie të dhunës, retorikës nxitëse dhe gjuhës së urrejtjes në këtë moment vendimtar të fushatës elektorale”.

Filed Under: Opinion Tagged With: Armand Mero, Pergjaket fushata, Pjerin Xhuvani

OPERACIONET ORTOPEDIKE PËRMES KAMERAVE DHE INSTRUMENTEVE TEKNOLOGJIKE

April 21, 2021 by dgreca

Dr. Valdet Nikçi, kirurg ortoped, shef i kirurgjisë së dorës në spitalin Montefiore New Rochelle, USA, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, situatën e pandemisë në USA, rëndësinë e bërjes së vaksinës anti covid dhe vazhdimin e mbajtjes së maskës nga secili person, disa nga arritjet më të fundit në teknologjinë e fushës së ortopedisë. Me Dr. Valdet Nikçi bisedoi gazetari i “Diellit” Sokol PAJA.

SITUATA E PANDEMISË DHE VAKSINIMI NË USA

Covid-19 përfaqëson një sfidë të paparë për të gjithë botën. Disa nga ekspertët më të mirë të botës në fushat e sëmundjeve infektive dhe shëndetit publik kanë pasur vështirësi në menaxhimin e kësaj sëmundje. Si kirurg ortoped, përfshirja ime në menaxhimin e pacientëve me covid-19 është shumë e kufizuar, për shembull në situata kur ata kërkojnë kujdes ortopedik. Për këtë arsye, përgjigjet e mia do të jenë të bazuara në përvojat e mia si një qytetar që ndodh të jetë mjek, dhe jo si ekspert në fushën e sëmundjeve infektive ose shëndetit publik. U bë një vit që Sh.B.A po përballet me covid-19 dhe aktualisht kemi numrin më të lartë të vdekjeve në botë. Për një vend kaq të zhvilluar, kjo është një statistikë mjaft shqetësuese. Ndoshta në fillimin e pandemisë gjërat duhet të ishin menaxhuar më mirë, por unë jam i besimit se shumica e mjekëve të ngarkuar me detyrën e shëndetit publik kanë bërë një punë të mirë për ta mbajtur numrin e vdekjeve sa më të ulët. Së fundmi inventimi i vaksinës kunder covid-19 ka dhënë një sasi të konsiderueshme shprese se kufizimet që janë shkaktuar nga pandemia janë një qëllim realist, por është e pamundur të parashikohet se kur këto kufizime do të kenë një fund final. Me identifikimin e varianteve të koronavirusit që duket se po shkaktojnë valë në të gjithë botën, mendoj se është e rëndësishme që politikat e zbatuara të kenë parasysh çdo mundësi.


SHPËTIMI QË VJEN PREJ VAKSINËS DHE MBAJTJES SË MASKËS

Shpesh më vijnë pyetje nga miqtë dhe familjarët në lidhje me vaksinën. Pyetja më e zakonshme është “A duhet ta marr vaksinën?” Përgjigja ime për të gjithë është se unë vetë jam vaksinuar. Unë do të inkurajoja të gjithë ata që janë në gjendje dhe që i plotësojnë kriteret për vaksinim në shtetin e tyre, ta bëjnë këtë sa më shpejt që ti jepet mundësia. Një nga problemet që hasim në lidhje me vaksinat është disponueshmëria. Shtetet e Bashkuara kanë një popullsi prej më shumë se 300 milionë banorësh e kjo e bën prodhimin dhe shpërndarjen e vaksinës sfiduese. Por, gjatë javëve të fundit ka patur një rritje në shpërndarje të vaksinës dhe mendoj se administrimi po përmirësohet. Shpresa ime është që shumica e njerëzve të vaksinohen kështu që ne mund të jemi në një situatë ku kushdo që e merr covid-19 do të ketë një rrezik të ulët për t’ia transmetuar atë dikujt tjetër. Që nga fillimi i epidemisë personalisht kam filluar të përdor dy maska, një N-95 dhe një maskë tjetër kirurgjikale mbi të. Tani jam mësuar me të, edhe pse është shumë e papërshtatshme, do vazhdoj ta bëj. E inkurajoj veten duke i thenë se nëse mbajtja e kësaj maske mund të shpëtojë një jetë të vetme personi, atëherë ja vlen për mua. Të paktën gjysmë milioni amerikanë kanë humbur një anëtar të familjes gjatë kësaj pandemie dhe jam i sigurtë se në qoftë se mbajtja e maskës do ta parandalonte humbjen e personit të tyre të dashur, ata do ta vinin me kënaqësi një maskë. Është e pamundur të dish se kur do të hiqen të gjitha kufizimet dhe përdorimi i maskave të fytyrës në publik. Por unë jam optimist për të ardhmen dhe vërtetë shpresoj se do të kemi një të ardhme ku do kem mundësinë t’i çoj fëmijët e mi në vende publike dhe ata të jenë në gjendje të takohen dhe të mblidhen me fëmijë të tjerë pa asnjë lloj kufizimi. 

KOSOVA DHE SHQIPËRIA NË BETEJËN NDAJ COVID-19

E pranoj se njohuritë e mia për sistemet shqiptare dhe kosovare të kujdesit shëndetësor janë shumë të kufizuara.  Nuk kam përvojë personale me situatën aktuale në spitalet e këtyre vendeve. Kam dëgjuar tregime nga familjarë dhe miq në këto vende dhe ato tingëllojnë të ngjashme me tregimet në vende të tjera në zhvillim. Pa burime për të marrë ilaçe dhe pajisje mjekësore është e vështirë të trajtohen gjendjet më të thjeshta. Kam dëgjuar gjithashtu histori se personeli mjekësor

kërkojnë punë në vende të tjera për shkak të mungesës së punës në trevat shqiptare. Sipas mendimit tim, shëndeti dhe mirëqënia e popullsisë së vendit duhet të bëhet një përparësi reale për qeverinë dhe burimet duhet të derdhen në strukturat e kujdesit shëndetësor, infrastrukturë, trainimin dhe mbajtjen e profesionistëve mjekësorë në trevat e tyre.

TRAJTIMI I KUSHTEVE TË KOCKAVE, MUSKUJVE, NERVAVE DHE TENDINEVE

Fusha e ortopedisë është një fushë emocionuese e mjekësisë për mua. Përparimet në aftësinë tonë për të diagnostikuar dhe trajtuar kushtet e kockave, muskujve, nervave dhe tendineve vazhdojnë të përmirësojnë cilësinë e jetës tek pacientët tanë. Nga arritjet më të fundit në teknologjinë e zëvendësimit të përbashkët deri në përmirësimin e vazhdueshëm në aftësinë tonë për të operuar brenda nyjeve të trupit duke përdorur kamera dhe instrumente të vogla, ne vazhdimisht përpiqemi të arrijmë lehtësim të vazhdueshëm të simptomave për pacientët. Unë personalisht përdor teknika invasive minimale për kirurgjitë e mia. Operacionet e mia përfshijnë lirimin e tunelit endoskopike në kyçet e duarve dhe arthroscopy kyçesh, që do të thotë unë bëj incisione shumë të vogla në dorë dhe kyçin e dorës. Kjo do të thotë që përdorimi i kamerave me lejon të kryej operacione të cilat janë bërë me incisione të mëdha në të kaluarën. Kjo e bën shërimin më të lehtë dhe më të shpejtë dhe rezulton në pacientë shumë më të lumtur. 

KUSH ËSHTE DR. VALDET NIKÇI 

Kur unë isha tre vjeç familja ime u transferua në Shtetet e Bashkuara. U rrita në Yonkers, NY dhe u diplomova në shkollën e mesme si valediktor i klasës. Bëra studimet e para universitare në Universitetin e Nju Jorkut dhe më pas shkollën e mjekësisë e përfundova në shkollën prestigjoze të mjekësisë  të Universitetit të Pensilvanisë. Praktikova kirurgjinë ortopedike në Universitetin Rutgers-Robert Wood Johnson dhe vazhdova ‘fellowship’ për trajnimin e nën specialitetit në Kirurgjinë e Dorës dhe Ekstremit të Sipërm në Universitetin Columbia. Që nga ajo kohë kam qenë duke praktikuar kirurgjinë ortopedike të dorës. Aktualisht jam i punësuar në praktikë “Specialty Orthopaedics” në adresen: 600 Mamaroneck Avenue, Suite 101, Harrison, NY 10528.  Shërbej edhe si shef i kirurgjisë së dorës në spitalin Montefiore Neë Rochelle, ku realizoj shumicën e operacioneve. Shumica e pacientëve të mi përbëhen nga persona me probleme nga shpatulla deri tek dora. Por kam një eksperiencë të gjerë në ortopedi të përgjithshme, kjo bën që shpesh gjithashtu të shoh pacientë me probleme në qafë, shpinë dhe këmbë. Disa nga kushtet e zakonshme që trajtoj janë: sindroma e tunelit karpal (kyçi i dorës), sindroma e tunelit kubital, artriti i dorës, kyçit të dorës dhe bërrylit, bërryli i tenisit dhe bërryli i golfistit, këputja e tendinit dhe ligamentit si dhe thyerjet në të gjithë trupin. 

Filed Under: Opinion Tagged With: Dr.Valdrin Nikçi, Sokol Paja

SHPIRTI

April 16, 2021 by dgreca

Pse njeriu duhet të jetë kaq i frikësuar nga vdekja kur është i mbrojtur nga pavdeksia e shpirtit? 

SHKRUAN:ALFONS GRISHAJ

              Dëshira e përjetësisë mbi dhe’…është një iluzion “pozitiv” që si  shumë iluzione  të tjera… zënë  vend  vetëm në kartat narrative dhe asnjëherë si “cibus immortalis” (ushqim i pavdekësisë),  që e bën njeriun komod e gjysëm-Perëndi. 

Njerëzit,sapo fitojnë pjekurinë për të dalluar dy botët, ngatërrojnë  jetën e përtejme me misterin e “vdekjes”… dhe pakuptuar ndihen  të frikësuar nga hija e saj  që  i shoqëron herë pas here  deri në finale. 

Po pse njeriu duhet të jetë kaq i frikësuar kur është i mbrojtur nga pavdeksia e shpirtit? 

                  Krejt e  kuptueshme: misteri gjithnjë është i frikshëm…është një labirinth i panjohur , një enigmë.  E megjithatë , dikur ,  Herakliti thoshte:  “ Për të shkuar tek Hadi , njerëzit vrapojnë me një frymë dhe kremtojnë festat e tyre .” Kurse , Volteri shkroi : “ Vdekja ? Fajtori i frikësohet; fatkeqi e grishë; trimi e përbuzë dhe ecën me guxim drejtë saj; i urti e pret dhe e pranon pa përmallim”. Ndërsa , Koliqi na sjell në shqip, Vinçenzo Monti-n (neoklasicist i madh) me Sonetën e tij “ Sopra la Morte”.  Unë po e sjell dhe në Italisht  , që lexuesit t’a shijojnë përkthimin e përsosur të Prof. Ernest Koliqi :

Sopra la Morte                                                               

Morte, che se tu mai? Primo dei dann                               

L’ama vile e la rea ti crede e teme;

E vendetta del ciel scendi aitiranni,

Che il vigilie tuo braccio incaiza e preme.

Ma l’infelice, a cui de’ lunghi affanni

Grave e l’incarco e morta in cuor la speme,

Quel ferro implora troncatordegli anni,

E ride all’ appresar dell’ore estreme.

Fra la polve di Marte e le vicende

Ti sfida il forte che ne’ rischi indura;

E il saggio senza impallidir ti attende.

Morte, che se’ tu dunque ? Un’ ombra oscura,

Un bene, un male, che diversa prende

Dagli affeti dell’uom forma e natura.

Mbi Vdekjen

O Morde, vall shka je? T’parin ndër dame

shpirt-ligu e i mbrapshti ty t’kujtojnë, e t’ druhen;

ahmarrje qiell u zbret tirajve n’ shkame*

qi krahi i yt pamejshëm ndjek e ruen.

Po njeriu i ngrat’ qi jetën plot me t’ fshame

ka randë e nuk mban shpres’, hekrin qi shuen

vjett e mjerueme thrret, e ditt e mbrame

deshron, o qesh’ kur shef se i u afruen.

N’ mes ngjarjeve plot flak’ qi Marti* ndezë

ai i forti t’përbuzë i msuem n’ poterë;

e t’pret i urti pa u verdhue n’fytyrë.

Morde, shka je ti pra? Nj hije e zezë,

nji e mir’, nji e lig, qi t’ndryshme merr përherë

nga ndiesit e njeriut trajtë e natyrë.

           Si klasik që kam mbetur , nëse do kthehesha (time machine) prapa  në kohën e Perëndive, do  preferoja të adhuroja Iris , Perëndeshën  e Ylberit ( “Sword Lily” – Gladiolus në latinisht , siç e quajtën Perëndeshën),  që ishte  emblema e besimit shpirtëror . Ajo mban emrin e një luleje,  rrënjët   e së cilës u përdorën për parfum në qindra vjet dhe  po nga këto rrënjë u prodhuan dhe hajmali për tu mbrojtur nga  magjitë e zeza…, amuletë që  SOT do i nevojitej   shumicës  njerëzore.  

            Sipas mendimit tim dhe studimeve , në kontekstin e hapësirës për t’a kuptuar shpirtin… mbetet kështjellë misterioze titanium, por në planin praktik, shpirti nuk është enigmë , është  i kapshëm, motori i vetëm gjenerues i materies . Ai është i ndërtuar në atë formë energjie që vibron në disa  frekuenca të kalkuluara mjeshtërisht nga At’ i gjithëpushtetshëm. Shpirti është i bukur… sinonim i universit që pluskon frymë ,  ozon , por the impakte.

Ashtu si virtyti , shpirti ka shumë forma. Mund të bëhet lule, pemë,  zog, avull , ujë ( si Melusine* , që  pothuajse sot janë zhdukur nga barbaria e njeriut-Incubus*) , re, shi , erë , atom, vetëtimë e çdo formë tjetër jetike. Kështu , njeriu duhet të ndihet i sigurtë në kacavjerrjen midis “kohëve” dhe të zhveshë përfundimisht dyshimin se , Hyu ka  prapaplan negativ për shëmbëlltyrën e vet. Aty ku nuk ka shpirt nuk ka jetë, nuk ka mëkate veniale. Ka vetëm  trupa të ngurtë të trajtshëm që tregojnë pamundësinë e integrimit të vazhdimësisë.  P.Sh. : Një pemë e tharë (që nuk ka shpirt) shërben më tepër për dru zjarri sesa një hije magjike ku paqton rrugëtarin e lodhur  apo frymëzon  poetin për të bërë një sonet.  Nëse njeriu nuk do të kishte shpirtin si forcë gjeneruese  do e humbiste  ekuilibrin duke u kthyer në  një vandak kockash (si pema e tharë), pamundësi  e përdorimit të forcës superiore  të veprimit . Në fund , asnjë nga trupat  e pashpirtë nuk kanë fuqi “kërcënuese” ndaj njëri-tjetrit : pema do ngelej e tharë ashtu si dhe  kockat ,   materie … komshinjë të përkohshëm ,  memecë  deri në pluhur.  

           Shpirtrat, nganjëherë përdorin përkohësisht trupat e forcës lëvizëse  për të përcjellë mesazhet e ngarkesave të  pathëna, pengjeve, ashtu siç kemi lexuar dhe  historitë e Meri Rof , Xhuzepe Verdalit , Shanti Devi etj. Lexuesi duhet të jetë i vëmendshëm se, duke sjellur shembuj të tillë…, duhet të thellohet e të nxjerrë konkluzionin real përpara  thënies : “Përrallë!”. 

Kur arsyeja mbetej e kyçur… Jung , përdorte slloganin : “ Të mendosh është përpjekje e mundimshme dhe e neveritshme, ndaj shumica e njerëzve kënaqen me gjykime të verbra.”  Sipas mendimit tim, gjykimi është ajo që ndan botën shtazore me atë njerëzore . Sepse, nëse njeriu do  të ishte një “kafshë racionale”… atëherë çfarë i bije kafshës të jetë…njeri iracional?! Në gjykime infantile hasim dhe “akademikë” që gradën shkencore e quajnë si anti-plumb , si arsye të çeliktë të  “shkencës”. Por,  kur ballafaqohen me arsyen e nënvetëdijes (shpirtit),  çarmatosen  si robër lufte që nuk kanë rrugëdalje tjetër vetëm të ngrenë duart lart. Dallimi midis akademikut amorf dhe shpirtit gjeni është se, akademiku amorf ushqehet me tekste shabllone, ndërsa arsyeja e shpirtit  ka kapërcyer në dimensionin tjetër krijues. Dr. Raymond A. Moody  është i tillë, gjeni  , i cili na sjell shkencërisht tranzicionin e shpirtrave. Ai thoshte : “ I have absolutely no fear of death. From my near-death research and my personal experience, death is, in my judgment, simply a transition in another kind of reality”.

Për shpirtin , Judeizmi ka patur  një doktrinë të fshehtë  të quajtur , Kabala (Kabbalah*) , e cila  njihte mirë teorinë e reinkarnacionit. Teori që ,  kristianët e quajtën të rrezikshme dhe e shmangën me shumë mjeshtëri… që në një rast dhe , Edgar Kejsi ia përmend gruas së tij,  Gertrudë : “E di ti që patriarkët kristianë kanë qenë njerëz shumë të ditur? Çdo ditë e më shumë po bindem për të drejtën e tyre. Atyre u lumtë që aso kohe hoqën dorë nga ideja e shpërnguljes së shpirtrave, duke e quajtur atë si një doktrinë shumë të rrezikshme dhe të panevojshme.”

          Kjo është shumë e saktë , sepse sipas “leximeve hipnotike”  njeriu mund të mbesë peng i të kaluarës dhe zhvendosjes së unit nga njëri vend në tjetrin, duke qënë i pavëmendshëm në të tashmen. Sipas mendimit tim, shqetësimi i kristianizmit  nuk presupozon mohimin e mohimit të mohimit, por ruajtjen e vërtetësisë brilante të akuariumit të kristaltë të shpirtit si qënie mistike , dhuratë e papërsëritshme e Zotit. 

Në botën e përtejme ,  shpirtrat e njohin njëri-tjetrin , por ka dhe nga ata që asnjëherë nuk përkojnë me të kaluarën , sepse njerëzit janë të ndryshëm… dhe sipas qasjes tyre  transformohen . Disa mbesin të egërsuar derisa tjetërsohen dhe largohen në paqe nga lutjet…Shpirtin duhet t’a ruash me fanatizëm se nëse e keqpërdor , je i braktisuri i madh!

            Por jo të gjithë e konceptojnë shpirtin si çelësi i përjetësisë të së bukurës ! Bota e kinamatografisë Hollywoodiane , nga një shoqëri frymëzuese e emancipimit të fillimeve të shekullit 20 deri ne vitet 70 , sot  është kthyer  në një lukuni abuzuese delirante … sa  na e sjell  shpirtin në formën e zambive… që me një egërsi shtazore  patrullojnë rrugët për të bërë prehë çdo gjallesë. Mbase kjo është shëmtia më e madhe komerciale e njeriut që  dënon  vetveten. Ngatërresa negative e konceptit së “nënqenies” me botën komerciale  është degradimi më i madh  moral e shpirtëror që njeriu  ka prodhuar ndonjëherë.  Dhe pse  fantazia e sëmurë ferrëzon, shpirti kulmon triumfal,  vegjeton! Sepse,  anima (shpirti) , nuk është një imagjinatë primitive, por  energjia gjeneruese unike e përjetësisë , fryma  e universit! 

Nëse shpirti i njeriut vdes …ka vdekur  dhe Zoti!  Nëse  Zoti vdes ,  universi pushon së qëni! ————————————————————————————————————

Shpjegime :

*N’ Shkame: në throne. 

*Marti: hyu i luftës.

* Incubus:  diall , por që merr formë atraktive të  zotërinjëve.

*  Melusine:   shpirt,  e ngjashme me mermaid , e cila ra në dashuri me Kont Raimond. Melusine dhe Raimond  bënë një pakt që, kur Melusine të lahej… ai t’mos e shikonte. Por, ky i fundit nuk e mbajti fjalën. E ndoqi nga pas duke  zbuluar sekretin e bukuroshes  së ujit, që kur ajo lahej shfaqeshin hiret  e  trupit të saj: poshtë belit merrte trajtën e peshkut dhe herë formën e bishtit gjarpërit. Pas këtij “zbulimi” (sepse ai dinte që ajo ishte nimfë) , Rajmond , sa herë kishte ndonjë debat me të bukurën e ujit ,  e quante   : “Gjarpëreshë!”   Ajo e fali njëherë , por pasi , Raimond e bëri rrugë  fyerjen, ajo u kthye në dragoneshë dhe u zhduk  për të mos u kthyer kurrë më. 

Melusine,  reprezanton harmoninë e bashkimit  të  kundërt , për shembull: Shpirt dhe fizik , tokë dhe ujë, mashkull dhe femër. 

* Kabbalah : Zoti i ushtrisë engjëllore. Mbreti i Universit (Sipas , Sefer Yetzirah).

Filed Under: Opinion Tagged With: alfons Grishaj, shpirti

VAKSINA E COVID-19 – NDËRMJET PIKËPYETJEVE, KEQKUPTIMEVE DHE HAMENDËSIMEVE

April 15, 2021 by dgreca

Nga: Dr. Pashko R. Camaj, Doktor i Shkencave të Shëndetit Publik *

Që nga fillimi i pandemisë Covid-19, komuniteti shkencor, në të gjithë botën, ka qenë në një garë me kohën, për të prodhuar vaksina të sigurta dhe efektive, që do të ngadalësonin dhe përfundimisht t’i jepnin fund kësaj murtaje globale. Me disa vaksina tani në përdorim dhe më të disponueshem çdo ditë, hezitimi për të vaksinuar është një nga pengesat tona të fundit në luftën kundër Covid-19. Deklaratat alarmante nga qarqe të ndryshme, dhe të mediave sociale, të cilat paraqesin vaksinat Covid-19 në një dritë negative, kanë shtuar një dyshim të panevojshem për shumë njerëz. Hedhja e dritës mbi disa prej miteve të zakonshëm do të na ndihmojë të ndërtojmë, në mënyrë të sigurt, imunitetin mbrojtës përmes vaksinimit. Këtu janë përgjigjet për disa prej keqkuptimeve të zakonshme në lidhje me vaksinat:

PROCESI I MIRATIMIT PËR VAKSINAT E REJA, A U NXITUA?

Jo, procesi nuk u nxitua dhe nuk kishte shkurtime në protokollet që sigurojnë sigurinë e këtyre vaksinave. Para vitit të kaluar, vaksinat zakonisht merrnin disa vjet për t’u zhvilluar, dhe për të marrë aprovimin, kështu që pyetjet eventuale, nuk janë joreale. Sidoqoftë, kur bëhet fjalë për vaksinat e reja që përdorin teknologjinë e dërguesit ARN (mARN) (Pfizer dhe Moderna), ne e dimë se kjo qasje është studiuar për vite me radhë, para se financimi i qeverisë dhe kërkimi global të shënojnë rritje, me shpresën e ndalimit të përhapjes së Covid-19. Zhvilluesit e vaksinave nuk kapërcyen asnjë hap testimi, por disa madje u kryen në një orar të përckatuar për të mbledhur të dhëna sa më shpejt. Edhe pse ato janë zhvilluar në një kohë rekord, ato kanë kaluar të njëjtin proces rigoroz si vaksinat e tjera, duke përmbushur të gjitha standardet e sigurisë. Në vend të kësaj, ne mund të falënderojmë bashkëpunimin dhe investimin e pashembullt në të gjithë botën, për periudhën kaq ë shkurtër kohore, për zhvillimin e vaksinave. Provat klinike dhe rishikimet e sigurisë morën rreth të njëjtën sasi kohe si vaksinat e tjera. Tani e dimë gjithashtu që këto vaksina janë shumë efektive, madje edhe në parandalimin e transmetimit asimptomatik. Ngjarjet e rënda anësore vazhdojnë të jenë jashtëzakonisht të rralla. Këto vaksina vazhdojnë të jenë efektive edhe ndaj varianteve të reja. Në fakt, këto vaksina janë më të mira se ato që ne kishim parashikuar.

VAKSINAT E REJA, A DO TË NDRYSHOJNË ADN-NË TONË, DHE DO TË KRIJOJNË PROBLEME AFATGJATA?

Jo, në asnjë mënyrë. Vaksinat e para të dhëna për autorizimin e përdorimit emergjent përmbajnë ARN të dërguarit (mARN), e cila udhëzon qelizat të bëjnë “proteinën pikante” që gjendet në koronavirusin e ri. Kur sistemi imunitar njeh këtë proteinë, ajo ndërton një përgjigje imune duke krijuar antitrupa – duke mësuar trupin se si të mbrohet nga infeksioni në të ardhmen. ARNi kurrë nuk hyn në bërthamën e qelizës, e cila është vendi ku ruhet ADN-ja jonë (materiali gjenetik). Trupi yne e heq qafe ARNin, menjëherë pasi që të ketë mbaruar me “udhëzimet”. Në përgjithësi, vaksinat rrallë krijojnë ndonjë problem afatgjatë. Por efektet e vonuara të vaksinimit kanë ndodhur – për shembull, me vaksinën orale të poliomelitit dhe vaksinën e etheve të verdha. E rëndësishmja, këto reaksione të vonuara kanë ndodhur të gjitha brenda gjashtë deri në tetë javë nga marrja e një doze përforcuese, dhe reagimet imitojnë infeksionin natyror. Është e rëndësishme të theksohet se provat e Fazës 3 për vaksinën Covid-19 vlerësuan pjesëmarrësit për tetë javët e plota pas vaksinimit. Asnjë efekt i vonuar nuk u shënua. Në të kundërt, rreziku për sëmundje afatgjata dhe kronike, dobësuese është i evident me infeksionet natyrore nga Covid-19.

A MUND TË SËMUREM ME COVID, NËSE BËJ VAKSINËN ANTI-COVID?

Jo. Asnjë nga vaksinat e autorizuara dhe të rekomanduara Covid-19, të zhvilluara aktualisht në Shtetet e Bashkuara (SH.B.A.) nuk përmbajnë virusin e gjallë që shkakton Covid-19. Kjo do të thotë që një vaksinë nuk mund t’ju infgektojë me Covid-19. Ekzistojnë disa lloje të ndryshme të vaksinave në zhvillim. Të gjithë ata mësojnë sistemin tonë imunitar se si të njohin dhe luftojnë virusin që shkakton Covid-19. Ndonjëherë ky proces mund të shkaktojë simptoma, të tilla si ethe të lehta. Këto simptoma janë normale dhe janë një shenjë që trupi po ndërton mbrojtje kundër virusit që shkakton Covid-19. Zakonisht duhen disa javë që trupi të krijojë imunitet (mbrojtje ndaj virusit që shkakton Covid-19) pas vaksinimit. Kjo do të thotë që është e mundur që një person mund të infektohet me virusin që shkakton Covid-19 pak para ose menjëherë pas vaksinimit dhe të sëmuret ende. Kjo ndodh pasi vaksina nuk ka pasur kohë të mjaftueshme për të krijuar imunitet.

PSE NJERËZIT PO VDESIN PASI KANË BËRË NJË VAKSINË ANTI-COVID?

Nuk ka prova që vaksinat shkaktojnë vdekje. Aktualisht, rreth 150 milion njerëz në të gjithë SH.B.A. kanë marrë të paktën një vaksinë në krahun e tyre. Nuk ka rritje të shkallës së vdekjes mbi dhe përtej asaj që pritej, ose nga shkaqet normale ose nga Covid-19. Në SH.B.A., rreth tetë mijë njerëz vdesin çdo ditë, nga shkaqe natyrore, nga aksidentet, nga vrasjet. Dhe nëse disa ndodh që kanë marrë një vaksinë, ditë ose javë para vdekjes së tyre, nuk do të thotë që vaksina e ka shkaktuar atë. Njësoj si ulja në plazh ose shëtitja në park ose pirja e ujit, nuk shkaktojnë vdekjen. Fatkeqësisht, historitë në media drejtohen nga titujt, por sapo të lexojmë titujt tërheqës të vëmendjes, mund të shohim që këto histori nuk pasqyrojnë realitetin. Pra, duke kuptuar numrat aktualë, kur krahasojmë 150 milion njerëz që kanë bërë të paktën një vaksinë, e gjithë ideja se vaksinat po shkaktojnë një rritje të vdekjes, nuk është e vërtetë. Shumica e efekteve anësore të vaksinës Covid-19 janë afatshkurtëra – joserioze, ose të parrezikshme. Disa njerëz përjetojnë një dhimbje të krahut, dhimbje trupi, dhimbje koke ose ethe, që zgjat për një ose dy ditë. Këto janë shenja se vaksina po punon për të stimuluar sistemin imunitar të një personi. Simptomat eventuale, që zgjasin për një kohë më të gjatë, duhet të raportohen te mjeku. E rëndësishme është që kushdo që ka alergji, duhet të diskutojë vaksinën Covid-19 me mjekun e vet, i cili mund të vlerësojë rrezikun.

VAKSINAT COVID-19, A MUND TË SHKAKTOJNË INFERTILITET?

Nuk ka absolutisht asnjë provë që vaksinat e aprovuara shkaktojnë humbjen e pjellorisë. Informacioni i gabuar në mediat sociale sugjeron që vaksina trajnon trupin për të sulmuar sincin-1, një proteinë në placentë, e cila mund të çojë në infertilitet tek gratë. E vërteta është, ekziston një sekuencë aminoacide e ndarë midis proteinës spike dhe një proteine ​​placentare; megjithatë, është shumë e shkurtër për të shkaktuar një përgjigje imune dhe për këtë arsye nuk ndikon në pjellori. Gjatë infeksionit natyror, sistemi imunitar gjeneron të njëjtët antitrupa ndaj proteinës spike që bëjnë vaksinat Covid-19. Pra, nëse Covid-19 prek pjellorinë, tashmë do të kishte një rritje të normave të abortit tek gratë e infektuara me Covid-19. Kjo nuk ka ndodhur.

A PËRMBAJNË VAKSINAT SUBSTANCA TOKSIKE, MIKROÇIPA OSE PAJISJE GJURMUESE?

Jo. Vaksinat Covid-19, në përdorim nuk përmbajnë asnjë implant, mikroçip ose pajisje përcjellëse. Përveç një përbërësi aktiv, vaksinat Pfizer dhe Moderna përmbajnë yndyrna (të cilat mbrojnë mARN), kripëra dhe një sasi të vogël sheqeri. Vaksina e markës Johnson dhe Johnson, Janssen gjithashtu përmban kripëra, sheqer dhe etanol. Asnjë nuk përmban vezë, ruajtës ose latex. Në toksikologji ka një term të përdorur për herë të parë nga një shkencëtar zviceran, Paracelsus, rreth pesëqind vjet më parë: “dosis sola facit venenum” që do të thotë “vetëm doza e bën helmin”. Me fjalë të tjera, çdo gjë kimike, madje oksigjen, mund të jetë toksik nëse gëlltitet shumë, ose absorbohet mbi masa normale në trup. Toksiciteti i një substance specifike varet nga një larmi faktorësh, përfshirë sa prej substancës është i ekspozuar një person, si janë të ekspozuar dhe për sa kohë. Herën tjetër, kur të blini një produkt që përdorni rregullisht, të rishikoni përmbajtjen e tij, do të shihni se shumë kimikate përdoren në atë produkt, qoftë në procesin e bërjes ose ruajtjes së tij. Kryesorja është që sasitë e përdorura janë relativisht të vogla, dhe në ato nivele nuk konsiderohen të dëmshme. Të njëjtat parime zbatohen për vaksinat. 

VAKSINAT JANË NJË NGA SHTYLLAT KRYESORE TË MJEKËSISË MODERNE

Në mbyllje, vaksinat janë një nga shtyllat kryesore të mjekësisë moderne. Jeta ishte veçanërisht brutale, për fëmijët para vaksinave. Sëmundje si fruthi, lija, kolla ose rubeola, ishin si dënime me vdekje për miliona fëmijë. Sot këto sëmundje mund të parandalohen plotësisht me një injeksion të thjeshtë. Kështu që, derisa shkenca vazhdon të përparojë dhe të trajtojë sfida të reja, ne nuk duhet të harrojmë se sa vdekje dhe sëmundje kanë parandaluar vaksinat dhe si ato vazhdojnë të na mbrojnë nga format, potencialisht shkatërruese, të sëmundjeve infektive. Të gjithë jemi lodhur nga izolimi, jemi të sëmurë dhe jemi lodhur duke mos qenë në gjendje të bëjmë gjëra që na pëlqejnë, por mënyra e vetme për t’i kthyer gjërat në normalitet është të vaksinohemi.

* Nënkryetar i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës – VATRA

Filed Under: Opinion Tagged With: dr. Pashko Camaj, Keqkuptime e keqinterpretime, Vaksina e Covid-19

VATRA URON BESIMTARËT MYSLIMANË PËR MUAJIN E RAMAZANIT

April 13, 2021 by dgreca

Të dashur bashkombas të besimit Islam Më lejoni që në emër të Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, të familjes sime dhe në emrin tim personal t’ju uroj përzemërsisht: Gëzuar Muajin e bekuar të Ramazanit. Zoti i gjithësisë i pranoftë sakrificat tuaja bujare. Zoti i gjithëmëshirshëm pranoftë agjërimin tuaj dhe veprat tuaja të mira. Ky muaj i shenjtë le të na shërbejë të gjithëve për më shumë reflektim, lutje, përshpirtshmëri, bujari, vepra të denja si besimtarë të devotshëm, sakrifica dhe kujtesë e kujdes ndaj të varfërve, të sëmurëve, të braktisurve e të gjithë atyre që ndiejnë dhe kanë nevojën tonë. Duke dashur e respektuar njëri-tjetrin kemi dashur të madhin Zot. Ky muaj i begatë sjelltë për të gjithë ne më shumë optimizëm, shpresë, prosperitet, paqe dhe dashuri për çdo shqiptar anëkënd botës. Ky muaj i shenjtë le ta afrojë sa më shumë me Zotin dhe njëri-tjetrin. I bekuar qoftë gjithmonë ai që sakrifikon në emër të Zotit. Begati, bekime dhe lumturi në jetën tuaj. 

Me respekt e gëzim 

Kryetari i VATRËS

 Elmi BERISHA

Filed Under: Opinion Tagged With: Uron Muajin e Ramazanit, Vatra

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 281
  • 282
  • 283
  • 284
  • 285
  • …
  • 859
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • QERIM VRIONI DHE FOTOGRAFËT QË SHKRUAN HISTORINË
  • Çamëria, kur e vërteta kërkon shkrim, përgjegjës dhe afat!
  • Dhurata, buzëqeshje dhe urime në shkollën shqipe “Skenderbej”
  • ROLI I PRESIDENTES OSMANI NË RIKTHIMIN E BESIMIT DHE BASHKËPUNIMIT TË KOSOVËS ME SHBA-NË DHE BE-NË
  • WHEN KOSOVA WORKS, AMERICA SPEAKS
  • Shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – Long Island, New York festoi festat e fundvitit
  • Fotografia e Gjon Milit dhe CHARTRES CATHEDRAL -Një monument i entuziazmit Kristian
  • Lamtumirë legjenda jonë e mikrofonit në gazetarinë sportive Ismet Bellova!
  • Politika e mençur…
  • VEPËR NGA MË TË PASURAT E MË NJERËZORET NË MENDIMIN KRITIK
  • KOZMOPOLITIZËM
  • “Kur shpirti kthehet në gërmadhë lufte”
  • VATRA TELEGRAM URIMI AKADEMIKES JUSTINA SHIROKA PULA ME RASTIN E ZGJEDHJES KRYETARE E AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS
  • Suzana Shkreli: “We can make history by electing Michigan’s first Albanian Secretary of State”
  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT