Nga: Bujar Çela

Perkujtimi i 17 shkurtit te cdo viti, i kesaj date me te rendesishme per shqiptaret e Kosoves, eshte bere pjese perberese e veprimtarive te planifikuara nga kryesia e shoqates “Bijte e Shqipes”. Prej 14 vitesh, data 17 shkurt 2008 si data e shpalljes te Pavaresise, ka sjelle ne Qendren social – kulturore kujtime, vleresime e materiale te shkruara nga pjesemarresit dhe organizatoret ne kujtim te luftes, heronjve e deshmoreve te rene per liri. Edhe ne dy vitet e pandemise, keto veprimtari nuk u nderprene.

Por ky pervjetor, u mendua dhe u realizua pak me ndryshe. Per tu ngjasuar edhe me festimin e madh te 28 Nentorit, qe organizohet ne lokale me nje pjesemarrje shume te madhe ne numrin e bashkatdhetareve, kryesia vendosi qe edhe pavaresia e Kosoves, te festohet ne nje nga lokalet shqiptare me nje hapesire sa me te madhe. Nga grupi i punes i ngritur per organizimin e kesaj mbremjeje i perbere prej Dritan Matrakut, Mexhit Kobocit e Bujar Celes u zgjodh Restauranti “Il Villagio“ne Cherry Hill NJ me pronaret Andi Leli, Elton Leli, Arber Myrtaj e Artan Myrtaj, nje ambjent i kendshem, me hapesire e me nje sherbim korekt e te kulturuar.  Bashkatdhetaret nga Kosova e Shqiperia, pak e nga pak filluan te hynin ne ambjentet e brendshme te lokalit ne oren e caktuar, e te zinin vendet e percaktuara. DJ Bujar Sadikaj, djali simpatik, i palodhur e i kujdesshem ne zgjedhjen e muzikes, ftonte me kenget nga Kosova duke krijuar atmosferen festive. 

Z. Bujar Gjoka, kryetari i shoqates “Bijte e Shqipes”, duke i falenderuar te gjithe te pranishmit ne kete veprimtari (dreke), uroj diten e pavaresise te Kosoves per te gjithe shqiptaret me banim ne Filadelfia e kudo ndodhen ne bote, vecanerisht per shqiptaret e Kosoves te cilet duhet ti japin mbeshtetjen e vazhdueshme qeverise se tyre per ta cuar ate perpara ne cdo drejtim. Me pas ai ftoi ish kryetarin e kesaj shoqate z. Tajar Domi, qe te mbaje fjalen e rastit.  

Z. Domi duke kujtuar disa nga momentet e qendreses historike per liri qe nga 1913 -ta kur Konferenca e Ambasadoreve shkeputi padrejtesisht Kosoven nga trojet amtare deri tek lufta clirimtare e vitit 1999 nga UÇK-ja, midis te tjerave theksoi se sot, 14 vite me vone, nuk ka cep te Kosoves pa lapidar, permendore, shtatore, varreza e komplekse memoriale qe deshmojne jo vetem roberine e thelle te ketyre trojeve, por edhe luften e perjetshme te kosovareve per liri. Te renet pergjate historise te Kosoves jane te panumert, ndersa deri ne ditet tona kane arritur jo te gjithe, por vetem emrat e atyre qe kane bere histori. Shteti i ri i Kosoves, ne vleresimet si heronj te Kosoves evidentoi 85 figura te rendesishme te ceshtjes kombetare ne periudha te ndryshme si Abdyl Frasheri, Hasan Prishtina, Azem Galica, Shaban Palluzha, Jusuf Gervalla, Sali Çeku, Fehmi Agani, Zamir Pajaziti e padyshim krye heroi i luftes clirimtare, legjenda shqiptare Adem Jashari me familjen e tij, ndersa Deshmor te Atdheut jane evidentuar mbi 2500 persona. 

Perjetesimi i kesaj historie tashme eshte pasqyruar edhe ne veprat obelisk te ngritura si ai NEW BORN ne qytetin e Prishtines qe simbolizon rilindjen e shtetit te ri te Kosoves; kulla e Obeliskut ne qytetin e Kukesit  tashme “ Nderi i Kombit”, qe e mbushur me fotot e ngjarjeve te eksodit biblik te kosovareve drejt Shqiperise, ka shenuar daten 16 prill te cdo viti  si dita e kthimit ne shenje falenderimi te shqiptareve matane Morinit. Ndersa ne anen tjeter te Kosoves, ne Hanin e Elezit, eshte inauguruar kohe me pare nje veper monumentale- artistike e emertuar “Muri i Kujteses” qe simbolizon sakrificen e Nenes Shqiptare dhe se bashku me emrat e disa prej personaliteteve qe kontribuan ne clirimin e Kosoves, shpreh me se miri kujtimin e respektin per te gjithe ata qe sollen lirine e pavaresine e shume pritur.  

Duke sjelle ne kujtese edhe pak fjale nga pershendetja e presidentes te Kosoves znj. Vjosa Osmani per 14 vjetorin e pavaresise, pjesemarresit ndjehen me krenar e ngadhnjimtar: “Flamuri i Kosoves gjate ketij viti eshte valvitur me dinjitet e krenari ne te kater anet e botes. Permes Farije Hotit, Grave te Krushes, permes Yllkes, Duas, Rites, Majlindes, Nores etj, emri i Kosoves tingelloi shume me mire dhe u be sinonim i triumfit, i kampioneve, i sukseseve e ekselences”. 

Tashme , gjithcka ishte ofruar ne tryezat e pjesemarresve , ndersa kenget popullore per deshmoret e Kosoves, Adem Jasharin, Xhamadani Vija- Vija e shume te tjera , bene qe salla te oshetinte ndersa shumica e pane veten ne pisten e vallezimit. Shumica e bashkatdhetareve ne kete feste vinin me origjine nga Kosova, qytetet shqiptare te Maqedonise (nje pjese vinin per here te pare ne organizimet tona), krahas atyre nga zonat e Shqiperise. Ndër to ishin vellezerit bisnesmen OSMANOLLAJ me babain e familjet e tyre nga Prizreni, te njohur per mbeshtetjen e shoqates “Bijte e Shqipes”, qe i dhane tonin kesaj mbremje te larmishme dhe ne fund kontribuan edhe me $ 1,140 per shkollen shqipe. Familja tjeter e madhe kosovare ÇOÇAJ ishte e pranishme edhe me miq te saj, gjithsej 24 veta, e ne respekt te kesaj veprimtarie z. Bekim Çoçaj u antaresua ne shoqaten tone “Bijte e Shqipes”, veprim qe u pasua nga zoterinjte Viljart Hoxha e Ilir Avdiu. Ne emer te shoqates, z. Bujar Gjoka i falenderoi tre te rinjte duke uruar suksese ne jetet e tyre, ndersa ftoi para mikrofonit z. Lavdrim Cami i cili se bashku me disa miq e familjar te tij na nderuan me pjesemarrjen e tyre.  Z. Cami ka drejtuar per disa vite shoqaten atdhetare “Dibra “, nje shoqate me kontribute te medha ne komunitetin e saj ne NJ e NY si dhe ne vendlindje. Para tre vitesh duke ju pergjigjur thirrjes tone per te ndihmuar financiarisht ne fushaten fond mbledhese per Qendren e Re, si asnje organizate tjeter dergoi per kete qellim    $1,000. Ai falenderoi “Bijte e Shqipes” per jeten aktive dhe punen kompakte e plot pasion qe bejne drejtuesit e saj ne sherbim te komunitetit vecanerisht me shkollen shqipe. 

Ndersa pronaret shqiptar te lokalit “Il Villagio” te kenaqur me kete organizim atdhetar, pasi kontribuan me $1,000 ne ushqim shtese per te gjithe pjesemarresit, u shprehen se shume shpejt do te jene gjithashtu antar te shoqates duke e ndjekur me nga afer jeten e saj. 

Duke shprehur kenaqesi e falenderime per kete organizim te bukur perkujtimor te 14 vjetorit te pavaresise te Kosoves, bashkatdhetaret filluan te shperndahen neper shtepite e tyre me urimin qe 15 vjetori ta gjeje ate me demokratike e me te konsoliduar, te njohur boterisht.

Filadelfia, me 20 shkurt 2022

Nga Frank Shkreli

Senatori republikan i Shteteve të Bashkuara, Mitt Romney kishte të drejtë sa i përket Rusisë.  Përafërsisht, ky është titulli i mjaft artikujve të ditëve fundit — pas agresionit rus kundër Ukrainës — në mediat amerikane, duke sjellur në kujtesë debatin e Senatorit republikan të shtetit Utah, Z. Mitt Romney me ish-Presidentin demokrat, Z. Barak Obama, 10-vjet më parë, në lidhje me rrezikun që parasite gjithnjë Rusia për Amerikën.  Senatori Romney, në atë kohë kandidat i Partisë Republikane për President, (në vitin 2012), gjatë fushatës përball presidentit demokratit Barak Obama dhe zevendës presidentit Joe Biden, kishte deklaruar se, “Pa asnjë dyshim, Rusia është armiku gjeopolitik numër një i Amerikës”. “Rusët”, ka thenë Senatori Romney, “luftojnë për të gjitha kauzat e aktorëve më të këqij në botë”, ishte shprehur ish-kandidati i Partisë Republikane për president, gazetarit të CNN, Wolf Blitzer. Në atë kohë, administrata amerikane Obama/Biden si dhe miqtë e tyre në media, por edhe establishmenti politik, sulmuan Senatorin Mitt Romney për “pikëpamjet e tija të prapambetura”, dhe për komentin e tij që përcaktonte Rusinë si, “armiku gjeopolitik numër një i Amerikës”, e që nënkupton, natyrisht, njëherazi edhe armik i Perëndimit. 

Ish-Presidenti Barak Obama, në një debat televiziv të fushatës për president të viti 22012, ka kritikuar ashpër Senatorin Romney për komentin që ai kishte bërë për Rusinë, duke iu përgjigjur, me përqeshje: ku jeton ti, ke harruar që, “Lufta e ftoftë ka marrë fund 20-vjetë më parë”.duke lenë të nënkuptohej se ora e Senatorit Romney kishte ngelur në periudhën e luftës së ftoftë dhe se duke cilësuar Rusinë si armkun gjeopolitik numër një të Amerikës, ai nuk kishte haber se kush ishin kërcënimet e jashtëme ndaj sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara 10-vjetë më parë.

Por, pas sulmit të para disa ditëve të Rusisë kundër Ukrainës, duket se ish-presidenti Obama ka ndryshuar pikëpamjet e tija në lidhje me Rusinë, ndërsa reagoi në lidhje me sulmin rus kundër Ukrainës duke thekësuar ndërlikimet historike të këtij krimi shtetëror, dhe shtoi se pasojat e këtij akti ilegal dhe armiqësor do të shtrihen përtej kufijve të Ukrainës.  “Për një kohë të gjatë tani kemi vërejtur forcat përçarëse dhe autoritare që po ngrenë kokë anë e mbanë botës, duke sulmuar idealet e demokracisë. të shtetit ligjor, barazisë, lirisë individuale, lirisë së fjalës, lirisë fetare dhe vetvendosjes. Pushtimi i Ukrainës nga Rusia tregon se ku çojnë këto prirje të rrezikshme – dhe se ato duhet të kundërshtohen”.  Pak si vonë, Z. President Obama, por megjithkëtë duhet vlerësuar komenti i tij. Rusia, historikisht, gjithmonë ka përbërë një rrezik gjeopolitik ndaj interesave të Shteteve të të Bashkuara dhe ndaj lirisë, demokracisë dhe pavarësisë së popujve.

Por, pas sulmit të Rusisë kundër Ukrainës, mediat amerikane, me prirje të majta e të djathta, si dhe përfaqsues të politikës amerikane, përfshir demokratë — pas agresionit rus në Ukrainë, po rikujtojnë deklaratën e Senatorit Romney të 10-viteve më parë, duke i dhenë kredinë se ai paska patur të drejtë sa i përket Rusisë së Putinit. Si shembëll, deklarata kongresistit demokrat nga Kalifornia, Ted Lieu, sikurë përmbledh të gjitha reagimet dhe komentet ndaj deklaratës së dikurshme të senatorit republikan në një intervistë me CNN, se “Agresioni i Putinit ndaj Ukrainës, vërteton se Mitt Romney kishte të drejtë kur e ka quajtur Rusinë, armikun gjeopolitik numër një të Shteteve të Bashkuara”.

Një ndër kritikët e deklaratës së Mitt Romney ka qenë në atë kohë edhe Madeleine Albright (ish-Sekretarja e Shtetit), por e cila, disa vite më vonë, më 2019, i kërkoi ndjesë Senatorit Romney për kritikat e saj ndaj tij në lidhje me Rusinë, duke thenë se, “Unë personalisht, i kërkoj ndjesë Senatorit Romney, pasi besoj se ne kemi nënvlerësuar zhvillimet në Rusi”.  Ajo kërkoi ndjesë publikisht gjatë një dëshmie para Komisionit të Dhomës së Përfaqsuesëve në shkurt të 2019, në lidhje me regjimet autoritare dhe për rreziqet që ato paraqesin për sigurinë botërore. Sidoqoftë, shumë ishin të gabuar në lidhje me objektivat e Rusisë putiniste, sidomos në Evropë, por edhe në botë, gjatë këtyre 20-viteve të fundit, përfshir ish-presidentët amerikanë, Bill Clinton, Xhorxh Bush i ri dhe Barak Obama, si edhe një numër udhëheqsish evropianë, përfshir ish-Kancelaren gjermane Angel Merkel dhe Gerhard Schroeder. Senatori Mitt Romney në një deklaratë me rastin e pushtimit të Ukrainës nga Rusia kiritkoi ashpër ish-presidentët amerikanë Obama dhe Trump duke thenë se “dekada e 80-ave na bëri thirrje për veprim, e ne nuk iu përgjigjëm”, tha Senatori Romney në një deklaratë dhe shtoi: “Pushtimi i Ukrainës nga Putini është hera e parë në 80-vjet që një fuqi e madhe pushton një komb sovran, pa asnjë justifikim, pa provokim, por edhe pa nder”, u shpreh senatori republikan nga shteti Utah.

Ku ishte bota perëndimore, NATO, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Evropian, kur Putini pushtoi Krimenë në vitin 2014? Çfarë provash tjera donin të kishin se çfarë po përgatiste Putini për Evropën? Po për Ballkanin Perendimor? E di njeri?  Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama u pyet të premten gjatë një konference me shtypin në lidhje me nismën e tij dhe të presidentit serb Vuçiq, “Ballkani i Hapur”, se çfarë ndikimi mund të ketë pushtimi rus i Ukrainës në nismën e tyre ballkanike. Siç dihet, sipas shumë vërejtësve politikë, vendas dhe të huaj, ajo nismë e ka origjinën në Moskë, ndërsa Z. Rama u pyet edhe për marrëdhëniet e Tiranës zyrtare me Beogradin, pas sulmit rus në Ukrainë.  Sipas medias, Kryeministri Rama u përgjigj duke thenë se, “Sa i përket Serbisë, natyrisht, që është një rast për ata që nuk lënë rast pa u marrë me Ballkanin e Hapur për të spekuluar përsëri. Nuk kemi pasur mungesë qartësie e pozicioni për Serbinë, nga pikëpamja e politikës së vet të jashtme kur kemi nisur procesin. Do të shikojmë në vijim shumë gjëra, jo në raport me Serbinë, por në raport se si do të zhvillohet ky proces.”  Sipas kësaj deklarate, Kryeministri i Shqipërisë nuk e ka ndër mend të ndryshojë asgjë sa i përket “raportit me Serbinë”, dmth as nuk do të rishikojë nismën e tij “Ballkani i Hapur”, një pjellë kjo e Serbisë dhe Rusisë, me qëllimin përfundimtar për të përhapur influencën ruse në Ballkan, por pa një luftë të nxhetë si kjo në Ukrainë, që Sekretari i Përgjishëm i OKB-së, Antonio Guterres e cilësoi si, “momenti më i rrezikshëm për sigurinë në Evropë, në një gjeneratë”.  

E solla këtë shembëll të debatit amerikan të 10-viteve më parë si dhe kujtesën këto ditë në median amerikane rreth atij debati midis dy ish-kandidatëve për president, Obama dhe Romney, në vitin 2012 — por edhe “mea culpat” nga të dy krahët e politikës amerikane – që sot kërkojnë falje duke vlerësuar Senatorin Mitt Romney, për largpamësinë  ndaj rrrezikut që paraqet Rusia për Amerikën dhe për botën. Se kishte të drejtë sa i përket rrezikut që paraqet Rusia ndaj interesave amerikane dhe perëndimore, por jo vetëm. Por edhe për të venë në dukje një problem tjetër, nismën Rama/Vuçiq të “Ballkanit të Hapur”, në raport me ato që po ndodhin sot në Ukrainë dhe për të venë në dukje qëndrimin e Serbisë ndaj këtij akti kriminal. Serbia dhe Bjellorusia janë të vetmet vende në Evropë që nuk dënuan sulmin ushtarak të Ukrainës nga Moska. Ishte për tu çuditur që gjatë konferencës me shtypin, Kryeministri shqiptar edhe kështu u përpoq të mbronte qendrimin e mikut të tij Vuçiqit ndaj agresionit rus në Ukrainë duke thënë se Vuçiqi është shprehur në “mbështetjte të integritetit territorial të Ukrainës”, sikur kjo e falë Vuçiqin për mos dënimin, nga ana e tij, të sulmit barbar rus në Ukrainë.  Fatkqesisht, duket se disa ende nuk e kanë kuptuar se Vuçiqi dhe Putini janë kopje të Millosheviqit! 

Ndërsa për “Ballkanin e Hapur”, megjithëse kundërshtohet ç’prej fillimit, vendosmërisht, nga qeveria e Republikës së Kosovës dhe nga shumica e shqiptarëve kudo, Kryeministri Rama u përpoq të justifikonte këtë nismë në konferencën me gazetarët të premtën, se “është një projekt i mbështetur shumë fort nga Shtetet e Bashkuara… dhe nga shumë aleatë e partnerë…dhe nuk shoh asnjë problem, fare, fare, për tu fokusuar ose për tu shqetësuar…”, tha Kryeminsitri Rama.  Me sa di unë, nuk ka një qendrim të qartë të Shteteve të Bashkuara për Ballkanin e Hapur. Me sa dihet tani, qëndrimi i SHBA-ve, i shprehur nga i dërguari amerikan për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar është se, “Nëse në nismën “Balkani i Hapur” (Open Ballkan) nuk përfshihen të gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor, atëherë ajo nuk do të funksionojë”.  Në këtë deklaratë unë nuk shikoj një mbështetje të fortë nga Shtetet e Bashkuara për “Open Balkan”, siç pretendon Edi Rama.  Por, si shumica e shqiptarëve jam i vetdijshëm se alternativa Vuçiq-Putin ose Rusi/Serbi nuk është dhe nuk mund të jetë kurrë në interesin e shqiptarëve, ashtu siç nuk është nisma “Ballkani i Hapur”, siç nuk ishte as “Mini-Shengeni Ballkanik”, para tij. 

Për të justifikuar një nismë politike rajonale, siç është “Ballkani i Hapur”, pa pjesëmarrjen e Kosovës — duke thenë se e mbështesin fort SHBA-të — është papërgjegjësi personale dhe kombëtare.  Shtetet e Bashkuara edhe kur gabojnë, reflektojnë për mungesat dhe gabimet politike dhe po të jetë nevoja, kërkojnë edhe ndjesë. “Ballkani i Hapur”, si nismë e Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, nuk është as nuk mund të jetë krijesë dhe as e mbështetur si ide nga Shtetet e Bashkuara, sepse ajo u shërben kryekput interesave serbo-ruse në Ballkanin Perëndimor.  Sepse siç ka thenë Senatori republikan Mitt Romney 10-vjet më parë, Rusia është armiku gjeopolitik numër një i Amerikës jo vetëm i vlerave të saj, por edhe i lirisë, demokracisë dhe pavarësisë së kombeve, përfshirë Shqipërinë e Kosovën si dhe mbarë rajonin. 

Sa i përket nismës së “Ballkanit të Hapur”, është shqetësues dhe alarmues fakti se pse Kryeministri i Shqipërisë nuk heq dorë nga një nismë e dështuar, ende pa filluar, por aq e rrezikshme për kombin shqiptar madje edhe si ide, sidomos pa pjesëmarrjen e Kosovës – përball agresionit rus në Ukrainë dhe ambicjeve serbo-ruse në rajonin e Ballkanit.  Shumë ekspertë po thonë se agresioni rus në Ukrainë është një përpjekje nga Putini për të vendosur një rregull të ri ndërkombëtar, përtej Ukrainës.  Prandaj nisma “Ballkani i Hapur”, duhet të shqetësojë të gjithë ata që u intereson demokracia dhe të drejtat e njeriut, kudo. 

Të gabosh është njerëzore, Z. Rama. Të kërkosh ndjesë është hyjnore. Gjëja më e mirë do të ishte të heqësh dorë nga “Ballkani i Hapur” dhe në, heshtje e pa bujë, të bashkrendosh politikat e interesave kombëtare në bashkpunim me institucionet përkatëse të Shqipërisë, por sidomos me autoritetet e Kosovës, por edhe me partnerët strategjikë të kombit!  Putini e filloi në Ukrainë, por sipas disa ekspertëve, objektivat e tija ekspansioniste shkojnë përtej Ukrainës. Kjo është edhe arsyeja që Vuçiqi nuk e dënon pushtimin e Ukrainës nga Rusia, ndërkohë që mbështet me gjithë fuqi e shpirt nismën, tashti famëkeqe, por edhe një nismë e pa nder e pa burrëni, “Ballkani i Hapur”.

Frank Shkreli

Erida Çela Perlala, kordinatore e kursit të gjuhës shqipe në Padova – Itali, në një bashkëbisedim me Editorin e Diellit të Vatrës në New York Sokol Paja, rrëfen organizimin e mësimit shqip në Padova, aktivitetet patriotike, kulturore dhe edukative, sfidat për ruajtjen e gjuhës, kulturës, traditës dhe identitetit kombëtar në mërgatën shqiptare të Italisë.

KURSI I GJUHËS SHQIPE “ IMPARARE L’ALBANESE A PADOVA”

Kursi i gjuhës shqipe “ Imparare l’Albanese a Padova” ka filluar në vitin 2013-ën nga dëshira si nënë për të rimarrë në dorë atë boshllëk të krijuar në fëmijën tim të dytë, përsa i përket të folurit shqip. Ndërrmarrja është thjesht vullnetare, me dëshirën e mirë që fëmijët tanë ta shkruajnë dhe ta flasin gjuhën tonë të bukur. Motivi i kursit tonë është “ Gjuha ruhet aty ku shkruhet”. Kjo përpjekje e filluar nga unë në 2012 në Montegrotto Terme, ku unë banoj, vazhdon deri më sot 2022, me pjesëmarrjen dhe aktivizimin e mësueseve vullnetare që ju shtuan kësaj inisiative. Mësimi i gjuhës shqipe në kursin tonë ka ndjekur gjithmonë tre drejtime të cilat kemi kërkuar t’i përmbushim brënda limiteve të kohës në disponim: Alfabetizimi, Ideniteti Kombëtar – njohja e historisë së kombit tonë, heronjtë, personazhet shqiptare, veshjet popullore, veglat musikore, vallet e këngët si edhe njohja e bukurisë naturore të Shqipërisë – Gjeografi, Përdorimi i gjuhës nëpermjet aktiviteteve, eskursioneve, mbrëmjeve tematike dhe dëfryese të organizuara çdo vit.

HISTORIKU I KURSIT “IMPARARE ALBANESE A PADOVA”

Unë jam Erida Çela, me profesion inxhiniere mekanike, sot mësuese dhe istruktore e sporteve në ujë. Në maj të 2008, në bazë të përvojës time si istruktore noti, formimit shkollor dhe kurseve plotësuese në Itali, bashkë me dy kolegë të tjera dhe mbështetjen e bashkëshortit tim krijuam shoqatën sportive “Aquasport Terme Asd”, që do të zhvillonte kurse për mësim noti fëmijë dhe të rritur si edhe kurse të acquagym në ujë termal të pishinave të hoteleve në zonën termale ku jetojmë. Në 2012 filluam gjithashtu përpjekjet për të hapur një kurs të gjuhës shqipe për fëmijët e imigrantëve shqiptare në Padova. Viti I-rë 2012- 2013 pas kërkesës tonë Patronatit të Montegrotto Terme (prane kishës së komunës sonë) për një ambjent (klasë për zhvillimin e mësimit) e filluam këtë kurs të shtunave mbasdite, por megjithë publicitetin që bëmë, fëmijët ishin vetëm dy, Erik dhe Jona Perlala, që janë fëmijët e mi. Mësuesi, Ermal Petushi, student në Padova për Arkitekturë i ndoqi për dy muaj, por më pas u tërhoq nga kjo detyrë për arsye se filloi të punonte te shtunave në një bankë. 2013- 2014 Mësuese Erida Çela, nxënës 4 fëmijë, dy orë në javë nga tetori 2013 në qershor 2014. Vitet 2014- 2015, Mësuese Erida Çela dhe Meriban Çela (mamaja ime, që kish studiuar pedagogji, në Tiranë, me ndihmon për t’i ndarë fëmijët në dy nivele).a.fëmijët e rinj të sapoardhur(tre)-mësuese Meriban Cela.b.fëmijët me një vit kurs( katër)-Mësuese Erida Cela, 7 fëmijë.

MËSUESIT E ANGAZHUAR TE KURSI I GJUHËS SHQIPE “IMPARARE L’ALBANESE A PADOVA”

Në vitin 2015- 2016 mësuese vullnetare: Erida Çela, Meriban Çela, Besnike Kuniqi (me dipllomë inxhinieri elektrike dhe mediatore kulturale në Itali), Engjëllushe Agaj me eksperiencë në Shqipëri për mësimin parashkollor dhe Ermira Parruca – mësuese e muzikës. Fëmijët 10 u ndanë në tre nivele (të sapo ardhur, me një vit kurs , me dy vite kurs). 2016- 2017 grupit të mësueseve vullnetare iu shtua një mësuese e re, e dipllomuar ne Tiranë dhe më eksperiencë në shkollat e mesme për mësimin e frengjishtes. 12 -15 fëmijë të ndarë në tre nivele. 2017- 2018 , i njëjti formacion mësuesish, tre fëmijë u larguan se filluan shkollën e mesme (superiore), shtohen tre fëmijë të rinj. 2018- 2019 ndryshon formacioni i mësueseve, pra krahas Erida Çela mesuese e Grupit “ Imparare Albanese a Padova” 2013 – 2018, Besnike Kuniqi ( 2015 –2019) , Engjëllushe Agaj (2015- 2022), Kozeta Gjika (2016- 2022), nga tetor 2018 për vitin shkollor 2018-2019 u shtuan mësueset Geti Pici- mediatore kulturale dhe Dallëndyshe Hyseni 2018-2022 ( 12 fëmijë). Në 2020 – 2021 gjatë pandemisë Covid-19 mësimi u zhvillua jo në bibliotekë si më parë, por online me ndihmën e Google Meet me dhe fëmjët më të mëdhenj 9-10 vjeç (për aq sa ishte e mundur dhe fëmijët ishin të gatshëm). Mosha e fëmijëve, që ka ndjekur kursin tonë në këto vite ka qenë nga 5 deri 13 vjeç. Në 2021-2022, kursi i gjuhës shqipe të grupit “Imparare l’Albanese a Padova” nisi në Komunën e Albignasegos, ku mësuese Dallëndyshe eshtë banuese.. Kursi filloi në tetor me pjesëmarrjen e 20 -24 fëmijëve, parashkollore 4-5vjeç, 6-7 vjeç niveli i parë i gjuhës dhe 8-12 vjeç niveli i dytë. Mësueset në rol Dallëndyshe Hyseni për parashkollorët u mbështet nga mësuesja e re Alda Qoshja, Engjellushe Agaj për fëmijët e nivelit të I-rë dhe mësuese Kozeta u mbështet nga mësuesja e re Klaudia Gjika për fëmijët e nivelit të dytë.

AKTIVITETET PATRIOTIKE, EDUKATIVE DHE KULTURORE

Disa nga aktivitet e zhvilluara në këto vite: Shkurt 2013- Koncert per 5 vjetorin e Pavarësisë së Kosovës në Abano Terme, PD. Nga 2015 deri sot, organizimi i eventit me mësues, nxënës e prindër për ditën e flamurit , pra çdo nëntor. Eskursion me femijët në Venezia dhe Vjenë për gjurmët shqiptare, si dhe në Kështjellën e Gradarës dhe San Marino, për njohjen e vëndit ku jetojmë. Çdo vit bëhet rikujtimi i datave kryesore historike të Shqipërisë, Kosovës dhe heronjve të kombit tonë. Disa vite kemi festuar festën e gruas me aktivitete dëfrimi (recitim,valle, këngë dhe ushqime, pije etj / mësues, prindër e fëmijë. Disa aktivitete kemi thirrur përfaqsues komunash dhe shoqatash të tjera të cilët na kanë ndjekur në këto vite. Në mars 2019 organizuam shfaqjen “Burrnesha “ me regji të Valbona Xibri për festën e gruas, ku ftuam përfaqsues të dy komunave fqinje dhe shoqatash të tjera si në qytetin ku jetojmë edhe jashtë në qytetet përreth. Grupi i mësuesve tonë të “ Imparare Albanese a Padova” bashkpunon prej vitesh me mësues të kurseve te tjera të hapura në Itali dhe jashtë saj, si dhe bën pjesë si pjesë e shoqatës “ Aquasport Terme Asd” në Federatën Kombëtare të Shoqatave Shqiptare në Itali (FNAI). Mësues të kursit tonë kanë marrë pjesë edhe në seminaret rajonale dhe ndërkombëtare të organizuara në Itali, Shqipëri , Kosovë dhe Kroaci.

KUSH ËSHTË ERIDA ÇELA PERLALA ?

Erida Çela Perlala, kryer studimet e larta per inxhinieri mekanike Tiranë dhe Padova të Italisë, aktiviste nga 2009 për komunitetin shqiptar në Itali , një nga organizatorët kryesorë të Besëlidhjes së Re në Krujë, 6 shtator 2012, si edhe Protestës“100 Vjet Shqipëri e Copëtuar” me pjesëmarrje aktive Milano e Tiranë, korrik 2013, zëdhënëse e Shoqatës UNIKOMB me qendër në Trevizo nga viti 2012, mësuese dhe nismëtare e kursit të gjuhës shqipe në Padova, aktiviste në grupin nismëtar për formimin e Federatës të shoqatave shqiptare në Itali, FNAI 26 prill 2015 dhe anëtare e këshillit të kësaj federate dhe sot sekretare e saj. Administratore e disa grupeve në FB me qëllime kombëtare historike e kulturore. Sot punoj aktualisht si presidente e një shoqate sportive ne pishinat termale Padova me profesion mësuese noti dhe gjimnastikë në ujë, gjithashtu kordinatore e grupit te mësueseve në Padova “ Imparare Albanese a Padova”.

-Qeveria e Republikës së Kosovës do të zbatojë sanksionet e vendosura nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe sanksionet e vendosura nga Këshilli i Bashkimit Evropian… Mbledhja e 64-të e Qeverisë/
PRISHTINË, 25 Shkurt 2022 – Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/

Qeveria e Kosovës ka zhvilluar mbledhje në të cilën ka miratuar vendimin për vendosjen e sanksioneve në përputhje me sanksionet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të Këshillit të Bashkimit Evropian ndaj  veprimeve që minojnë dhe kërcënojnë integritetin  territorial, sovranitetin dhe pavarësinë e Ukrainës.

Me këtë vendim Qeveria e Republikës së Kosovës do të zbatojë sanksionet e vendosura nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe sanksionet e vendosura nga Këshilli i Bashkimit Evropian përmes Rregullores së Këshillit (EU) Nr. 269/2014 të datës 17 mars 2014, amandamentuar me Rregulloren e Këshillit (EU) Nr. 2022/259, dhe zgjeruar me Rregulloret Zbatuese të Këshillit Nr. 2022/260, Nr. 2022/261, të datës 23.02.2022, respektivisht Vendimit të Këshillit 2014/145/CFSP të datës 17 mars 2014 amandamentuar me Vendimet e Këshillit (CFSP) 2022/241; (CFSP) 2022/265; (CFSP) 2022/267, lidhur me masat shtrënguese ndaj veprimeve që minojnë dhe kërcënojnë integritetin territorial, sovranitetin dhe pavarësinë e Ukrainës.

Sanksionet konsistojnë në:

·         ngrirje të aseteve në Republikën e Kosovës të individëve apo entiteteve të sanksionuara;

·         ndalim udhëtimi në territorin e Republikës së Kosovës për individët e sanksionuar;

·         ndalim për individë dhe entitete në Republikën e Kosovës, që të vënë në dispozicion fonde, qoftë në mënyrë direkte ose indirekte, për individët dhe entitetet e sanksionuara.

Emrat e individëve dhe entiteteve të sanksionuara janë ato të listuara në anekset e akteve rregullative të lartpërmendura të Këshillit të Bashkimit Evropian. Këto sanksione do të jenë në fuqi, deri në një vendim tjetër dhe varësisht nga rrethanat mund të përditësohen.

ADRESIMI I KRYEMINISTRIT KURTI NË MBLEDHJEN E 64-të TË QEVERISË SË REPUBLIKËS SË KOSOVËS

Adresimi i plotë i kryeministrit të Republikës së Kosovës, Albin Kurti, në mbledhjen e 64-të të Qeverisë, ku është miratuar vendimi për vendosjen e sanksioneve në përputhje me sanksionet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të Këshillit të Bashkimit Evropian, ndaj veprimeve që minojnë dhe kërcënojnë integritetin territorial, sovranitetin dhe pavarësinë e Ukrainës:

Të nderuar zëvendëskryeministra Bislimi, Gërvalla dhe Rexhepi,

Të nderuar ministra dhe zëvendësministra të kabinetit qeveritar, 

Të dashur qytetarë të Republikës së Kosovës,

Dje ditën e filluam në një botë të re. Kërcënimet e Federatës Ruse për tash e disa muaj ndaj Ukrainës demokratike u bënë agresion ushtarak që për çdo orë po e rrit numrin e viktimave. I njëjti agresion po vazhdon edhe sot. Ushtria ruse tashmë është futur në kryeqytetin e Ukrainës. Ushtria ruse është ajo e cila këtë agresion e bëri Evropën të tronditet dhe arkitekturën e sigurisë ndërkombëtare të rimendohet.

Pushtimi rus, tashmë me pasoja tragjike, përveçse sulm ndaj integritetit territorial dhe sovranitetin të Ukrainës dhe të popullit ukrainas, është edhe sulm ndaj demokracisë dhe lirisë. Është sulm ndaj vlerave universale të paqes dhe të drejtës së popujve për vetëvendosje. Është sfidim i rendit dhe i unitetit të botës demokratike. Është cenim i sigurisë së përbashkët ndërkombëtare.

Sot ditën po e fillojmë duke iu bashkangjitur partnerëve tanë, BE-së dhe ShBA-së në kundërpërgjigjen ndaj agresionit ushtarak të Rusisë, duke miratuar një pako të sanksioneve ndaj saj. Kjo nuk është hera e parë që Republika e Kosovës, duke qenë e rreshtuar me botën demokratike, i vë sanksione Federatës Ruse. E në të dy rastet për shkak të agresionit dhe atë ndaj po të njëjtit shtet, Ukrainës. Dëshmi që kjo Rusi që po e shohim sot, nuk është një Rusi e re, por edhe paralajmërim që ajo nuk synon të jetë e re. Në fakt ajo dëshiron të jetë prapë e vjetër madje të bëhet edhe më e vjetër se Bashkim Sovjetik, pra të bëhet perandori ruse.

Prandaj, përgjigjja e botës perëndimore dhe demokratike duhet të jetë e unifikuar dhe e vendosur. Dhe e tillë ka qenë. Si pjesë e saj, vendimi i ynë i sotëm është bindje vlerore e jona,  bashkërendim dhe bashkim me botën e lirë dhe paqedashëse dhe solidarizim me shtetin dhe popullin ukrainas.    

Reagimi jonë i menjëhershëm dhe i pa rezervë ndaj pushtimit të Ukrainës nga Rusia duhet të lexohet edhe si një mesazh i qartë i orientimit tonë politik dhe diplomatik. Por, kemi tregues edhe të orientimit të fqinjit tonë në veri të paralajmëruara më herët. Përafërsisht në të njëjtën kohë kur Kosova ishte një nga 16 shtetet mikpritëse në mesin e 27 vendeve pjesëmarrëse të ushtrimeve ushtarake të NATO-s të kryesuara nga ShBA, “Defender Europe 21”, Serbia dhe Rusia zhvillonin ushtrime të përbashkëta ushtarake të quajtura “Joint Response 21” dhe më pas ”Slavic Shield 21”. Pra kur Kosova e aleatët e saj stërviteshin se si të jenë mbrojtësit të Evropës, fqinji ynë verior dhe Rusia përgatiteshin për kundërpërgjigje të përbashkët dhe për atë që ata e quajnë mburojë sllave. Le të jetë ky një rikujtim për të gjithë.Qeveria e Republikës së Kosovës është e bashkërenduar dhe duke bashkëpunuar ngushtë me Bashkimin Evropian, NATO-n, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe me Mbretërinë e Bashkuar, për të kundërshtuar luftën pushtuese të Rusisë, por edhe për t’u përballur me ndikimin e pasojat e mundshme në rajonin tonë. Qëndrojmë bashkë e të bashkuar për paqe dhe siguri, dhe për mbrojtje të demokracisë e të lirisë.

Thank you Mr. President,

Dear Colleagues,

This is the fourth meeting of the Council on Ukraine in a matter of weeks.Every time we meet, reality on the ground confirms bit by bit what some of us have been anticipating.Russia has been saying one thing and doing its contrary.We were told that troops were retreating, they only have increased;We were told to stop hysteria since troops were in Russian territory; No longer! They are invading a neighbor, unprovoked and with pretexts, false narratives and fabricated news.Every development unfolding in the last 48 hours confirms, to us and to the whole world, that Russian worries have nothing to do with its security; that its anxieties are not linked to NATO enlargement, and that this issue is not a confrontation between Russia and the West.This is a confrontation between Russia and International Law, the UN Charter that it deliberately has chosen to ignore; a confrontation between its hegemonistic vision and a rules-based world order.Dear Colleagues, it is not about Russia’s concerns; it is all about Russia’s appetite.The Ukrainians are facing another aggression, just because they dare to exist, because they have chosen to be independent, because they have opted for democracy.Dear Colleagues,This is a dark hour not only for Ukraine but for the entire international community as we witness with trepidation the progression of a pure act of aggression carefully planned and cold-bloodedly being executed.We called and hoped for a backdown of the Russian Federation from this senseless destructive and self-destructive action.We repeat the same call for Russia to stop, to reflect, to reverse its illegal decisions, to withdraw from this senseless madness, to deescalate, not to push towards precipice. Several mechanisms are in place and various proposals have been made, including by President Zelenky whose calls remain unanswered.Diplomacy is like hope: it dies last. But for it to work, it must be seized, not ignored, as the Secretary General called here.We call on the fellow members of the Security Council to rally in support of Ukraine’s sovereignty and territorial integrity.Russia has been warned, repeatedly, that they will be alone in this foolishness; that will be responsible for the innocent lives lost, including Russians, and for the destruction caused in the heart of Europe in 21st Century.If they choose to continue to execute their plans as everything indicates, they will bear not only the consequences of the war but also the historical blame and shame of invading a neighboring country, when its responsibility as a big country, as a Permanent Member of the Security Council, calls for it to work and help preserve peace and security, not to torpedo it.We reiterate our support to Ukraine’s sovereignty and territorial integrity, within its internationally recognized borders and territorial waters.In concluding, I welcome the presence of the Permanent Representative of Ukraine at this meeting.I would like to convey to him, to the Ukrainian Government and People that, at this most critical moment of their history, that they are not alone and we stand firm and in full solidarity with them, for their right to be free and chose who they want to be.Thank you!