Besnik Fishta/

“Filatelia sportive e ngriti sportin përtej fushave të lojës, duke e bërë atë pjesë të trashëgimisë së shkruar dhe të vizatuar të një vendi” 

Tradita e filatelisë sportive në Evropë nisi në fillim të shekullit XX, kur shumë shtete evropiane filluan të lëshojnë pullat e para të dedikuara Lojërave Olimpike dhe garave të rëndësishme kombëtare. Sporti u shndërrua shpejt në një tematikë tërheqëse për koleksionistët, sepse pulla postare ofronte një mënyrë të menjëhershme për të dokumentuar vlerat, arritjet dhe simbolikën e kulturës sportive. Lojërat Olimpike Moderne, të inauguruara në Athinë më 1896, përbënin një nga rastet më të hershme ku sporti filloj te pasqyrohet në filateli. Gjatë dekadave të para të shekullit XX, shumë shtete evropiane, përfshirë Francën, Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë dhe Italinë, emetuan seri të posaçme për të nderuar sportet olimpike, atletët përfaqësues dhe ngjarjet ndërkombëtare të profilit të lartë. Ndër shembujt më të njohur përmenden pullat gjermane të Lojërave Olimpike të Berlinit të vitit 1936, si edhe emisione kushtuar kampionateve kryesore të futbollit apo sporteve dimërore. Zgjerimi i lëvizjes olimpike dhe rritja e rolit shoqëror të sportit në Evropë ndikuan që tematika sportive të shndërrohej në një ndër më të preferuarat për administratat postare. Futbolli, gjimnastika, atletika, skiimi dhe sportet kolektive ishin ndër disiplinat e para që gjetën vend në pullat postare si simbole të identitetit kombëtar dhe të kulturës sportive të shteteve përkatëse. Në Shqipëri, kjo traditë nisi më 1946, me emetimin e pullave kushtuar Lojërave Ballkanike, duke hapur një kapitull të ri në historinë e filatelisë sportive shqiptare. Ky drejtim do të konsolidohej dhe zgjerohej gjatë dekadave të mëvonshme. Kosova, si një administratë e re filatelike e shekullit XXI, ka shfrytëzuar me efektivitet përvojat pozitive evropiane dhe botërore. Kjo qasje ka bërë që tematika sportive të zërë një vend të rëndësishëm në filatelinë kosovare, duke u bërë një ndër fushat më të vlerësuara dhe më të kërkuara nga koleksionistët ndërkombëtarë. Një faktor i rëndësishëm në këtë zhvillim është edhe integrimi gradual i Kosovës në strukturat ndërkombëtare të sportit: pjesëmarrja në gara botërore, pranimi ne federatat e organizatave globale, dhe prezantimi dinjitoz i simboleve shtetërore në arenën sportive ndërkombëtare. Këto arritje pasqyrohen natyrshëm në pullat postare, të cilat funksionojnë si dokumente autentike të rrugëtimit sportiv të shtetit të Kosovës. Sporti, si një veprimtari thellësisht pozitive me funksione edukative, shëndetësore, sociale dhe motivuese, ofron një bazë të shëndoshë për transmetimin e mesazheve madhore përmes filatelisë. Për këtë arsye, pullat sportive ngjallin ndjenja krenarie, frymëzojnë brezat e rinj dhe kontribuojnë në ndërtimin e imazhit modern e dinamik të vendit.

Do te trajtojme me poshte emisionet e pullave me tematike sportin ne filateline e Kosoves, te cilat per hir te vertetes jane ne nje numer jo te paket ne kete interval relativisht te shkurter kohor te historikut filatelik te Kosoves.

        Fig.1                  

Ne fig.1 janë tre pulla postare te vitit 2007, me tematikë sportive, dhe secila paraqet një aspekt të ndryshëm të sportit dhe aktivitetit fizik. Pullë majtas duket e fokusuar te sporti për të gjithë dhe me përfshirje sociale. Elementet kryesore jane: imazh top futbolli, top basketbolli, figura mashkullore dhe femërore dhe simboli i personave me aftësi të kufizuara (karrige me rrota). Pulla percjell mesazhin qe sporti është universal për të gjithë, pavarësisht gjinisë, moshës apo aftësive fizike,duke theksuar rëndësinë e integrimit nëpërmjet sportit. Pullë ne qender tregon dy sportistë në dyluftim mundje apo xhudo si sporte luftarake,qe dallohen nga shprehje e forcës, teknikës dhe garës së ndershme. Pulla e trete nje teresi simbplesh sportive si futboll,basketboll,tenis,volejboll,not,ski,akrobaci,sporte me top,sporte dimërore,sporte me aftësi të kufizuara dhe të tjera, dmth tregon gamën e gjerë të disiplinave që përfaqësojnë kulturën sportive.            

      Fig.2         

 Ne fig.2, imazhet paraqesin dy pulla të Kosovës, të lidhura me Kampionatin Botëror të Futbollit “Afrika e Jugut 2010”. Pulla e parë majtas jepet logo e FFK-së (Federata e Futbollit e Kosovës), silueta e Kosovës, dhe forma e kontinentit të Afrikës me flamurin e Afrikës së Jugut. Pulla e dytë po ashtu ka hartën e Kosovës dhe logon e FFK-së. Harta e Afrikës është ngjyrosur ndryshe, me fushë futbolli në pjesën e sipërme.

      Fig.3         

Ne fig.3 imazhi përmban dy pulla postare të Republikës së Kosovës, të vitit 2012, kushtuar sportistes së xhudos Majlinda Kelmendi dhe pjesëmarrjes së saj në Lojërat Olimpike “LONDON 2012”. Pulla e majtë ka një kompozim artistik me një sfond perëndimi dielli duke paraqitur një figurë xhudistesh në pozicion statik. Pulla e djathtë paraqitet Majlinda Kelmendi duke festuar një fitore, me duart lart dhe një fytyrë ekspresive triumfi. Mbishkrimi zyrtar është: “Majlinda Kelmendi në Olimpiadë 2012”

     Fig.4         

Ne fig.4 te vitit 2014, imazhet kanë temë alpinizmin dhe ngjitjen malore. Pulla e majtë paraqet tre alpinistë duke u ngjitur në një shpat mali.Personat janë të paraqitur si silueta të errëta, çka i jep imazhit efekt dramatik dhe simbolik. Kjo pullë simbolizon forcën kolektive, përpjekjen e përbashkët dhe sfidën e ngjitjes së maleve, një metaforë për progresin dhe bashkëpunimin. Pulla e djathtë me një foto të një mali të mbuluar me borë. Brenda kornizës së pullës shfaqet një alpinist i vetëm, që po ngjitet vertikalisht në shkëmb. Kjo pullë paraqet sfidën individuale, guximin, vendosmërinë dhe përballjen personale me natyrën. Në mënyrë figurative, përfaqëson shpirtin e aventurës dhe individualizmin brenda sportit të alpinizmit.

     Fig.5          

Ne fig.5, imazhi paraqet dy pulla postare të Kosovës, të publikuara në vitin 2016, të cilat shënojnë dy momente historike për sportin kosovar, pranimin e Kosovës në UEFA dhe FIFA. Të dyja pullat kanë dizajn të ngjashëm, ngjyra dominuese është blu, duke përfaqësuar flamurin e Kosovës, dhe përfshijnë simbolet zyrtare të organizatave ndërkombëtare të futbollit. Pulla e majtë, “Kosovo in UEFA”, përmban logon e UEFA-s, bashkë me stemën e Federatës së Futbollit të Kosovës (FFK). Në sfond shihet një harte e Evropës, duke simbolizuar hyrjen e Kosovës në strukturat evropiane të futbollit, njohjen ndërkombëtare, rol të barabartë në arenën sportive të Evropës. Pulla e djathtë, “Kosovo in FIFA” përmban logon e FIFA-s, bashkë me stemën e FFK-së. Pulla tregon pranimin e Kosovës në organizatën më të madhe botërore të futbollit, njohjen zyrtare në nivel global, hapjen e dyerve për garat ndërkombëtare, eliminatoret, turnetë botërorë etj.

Fig. 6    

Ne fig.6 te vitit te vitit 2016 me teme “Lojrat Olimpike Rio De Janerio”, nepermjet tre pullave postare të Kosovës, të publikuara me rastin e ketyre lojrave ku Kosova mori pjesë për herë të parë si shtet i pavarur nën flamurin e saj. Seria e pullave ka dizajn dinamik, ngjyra sportive dhe simbolika kombëtare. Ne pullen e pare shfaqet flamuri i Kosovës i valëzuar,në kënd shfaqet logoja zyrtare e Komitetit Olimpik të Kosovës (KOK). Pulla e dytë  ne qendër paraqitet një atlet vrapues, ne levizje dinamike, duke simbolizuar energji dhe garë. Pulla e tretë paraqet një sportist me sfond blu e të bardhë, që lidhen me flamurin e Kosovës. Këto pulla janë edhe dokument historik i momenteve të para olimpike të Kosovës, duke pasur vlerë të madhe filatelike dhe kulturore.

      Fig.7      

Në fig.7 paraqitet një pullë postare e Kosovës, e dedikuar për “Kampionatin Individual Evropian të Shahut – Gjakova 2016”. Elementet kryesore të pullës jane figura e Mbretëreshës dhe Kullës, që simbolizojnë lojën e shahut, dhe fusha e shahut me ngjyra bardh-e-zi. Në bllokun filatelik nga e djathta shihet kompozimi i 2 pullave, bashkë me ilustrime të qytetit të Gjakovës (urë dhe kullë).Ky emision ka interes për koleksionistet, ne temat e sportit apo shahut ne vecanti.

                 Fig.8     

Ne fig.8 emisioni i vitit 2018 i filatelise Kosovës, kushtuar figurës së Fadil Vokrrit, një prej personaliteteve më të rëndësishëm të futbollit në Kosovë (legjendë e KF Prishtina dhe president i FFK). Pulla postare shfaq portretin e F.Vokrrit, duke e nderuar si një prej figurave kyçe që kanë kontribuar në zhvillimin e futbollit në Kosovë dhe njohjen e tij ndërkombëtare. Përmes kombinimit të portretit, simbolikës së FIFA-s dhe elementeve shtetërore, theksohet rëndësia historike dhe sportive e këtij personaliteti për vendin.

BOTUAR ME SHKURTIME….

 

Albanian Roots ka kënaqësinë të njoftojë një partneritet historik me ekipin legjendar të New York Yankees, i cili për herë të parë do t’i dedikojë një ndeshje të tërë komunitetit shqiptaro-amerikan. Ngjarja, e njohur zyrtarisht si Dita e Trashëgimisë Shqiptare, do të zhvillohet ditën e martë, më 19 maj 2026, në Yankee Stadium, duke festuar kulturën, unitetin dhe krenarinë shqiptare në një nga stadiumet më të njohura në botë.

Për të përfituar aksesin VIP në fushë dhe për të marrë kapelën falas të New York Yankees me flamurin shqiptar (edicion i kufizuar), biletat duhet të blihen vetëm përmes linkut zyrtar të Albanian Roots. Vetëm biletat e blera nga ky link përfitojnë këto privilegje.

Mbështetësit e Albanian Roots do të kenë gjithashtu një seksion të dedikuar në stadium, duke krijuar një prezencë të fuqishme dhe të bashkuar.

Një nga momentet më të rëndësishme të ditës do të jetë përvoja VIP në fushë, ku pjesëmarrësit e Albanian Roots do të marshojnë dhe do të zhvillojnë “Paradën Shqiptare” brenda Yankee Stadium — një moment historik për komunitetin tonë.

Ky event shënon një arritje madhore, duke forcuar lidhjen kulturore mes shqiptaro-amerikanëve dhe ekipit të New York Yankees. Me padurim presim të festojmë trashëgiminë tonë, të tregojmë krenarinë shqiptare dhe të mbështesim së bashku skuadrën tonë të zemrës në këtë ditë të paharrueshme.

Shqiptaret festuan kete lajm me paraden e makinave ne Times Square!

Sokol Paja/

Historike, Kosova në futboll fitoi bindshëm në Slloveni 2-0 dhe arriti të sigurojë pjesëmarrjen në “Play-Off” të Kampionatit Botëror të futbollit 2026. Një fitore e jashtëzakonshme që gëzon kombin tonë. Pas suksesit të Shqipërisë në futboll, Kosova tregoi një nivel të lartë duke përmbysur çdo skeptik, me lojë, rezultate, klas dhe elegancë. Goli i shënuar nga Asllani në minutën e 6-të i dha garanci e siguri Kosovës duke administruar dhe dominuar ndeshjen që nga minuta e parë e takimit. Autogoli në minutën e 64-rt nga Karcincik vrau përfundimisht shpresat e Sllovenisë duke realizuar ëndrrën e Kosovës për të qenë 1 hap larg pjesëmarrjes në Kupën e Botës 2026. Pas 5 ndeshjesh në Grupin B Kosova arriti të grumbullojë 10 pikë: 3 fitore, 1 barazim, 1 humbje. E vendosur mirë në fushë, me pasime të sakta, mbrojtje hermetike, qarkullim të topit e kundrasulme të shpejtë zunë në befasi Slloveninë e cila mund të pësonte disa gola. Teknika e lartë e Avdullahut e Muslisë, pjekuria e Rrahmanit e Muriqit, energjia e Gallapenit e Hajdarit eklipsuan një ekip favorit në letër. Është mahnitëse rritja cilësore e Kosovës në futboll ku afrimet e lojtarëve të rinj e kanë kthyer Kosovën në një ekip të fortë e të frikshëm për çdo kundërshtar. Forca Kosovë, krenari e kombit tonë.

Sokol Paja/

Një fitore minimale e Shqipërisë në Andorra 1-0 dhe një humbje 2-0 e Serbisë në Angli e ka dërguar kombëtaren shqiptare të futbollit për herë të parë në histori automatikisht në play-off të kampionatit botëror të futbollit 2026. Një arritje historike për kombëtaren e kombit tonë. Pas 7 ndeshjeve, Shqipëria në grupin K grumbulloi 14 pikë, me 4 fitore, 2 barazime dhe 1 humbje. Ndeshja përmbyllëse e eliminatoreve të së dielës në “Air Albania” kundër Anglisë ka vlerë vetëm statistikore pasi shqiptarët janë me sy e veshë nga ndeshjet e kundërshtarëve dhe përgatitjet për ndeshjen vendimtare të play-off në mars 2026.

Një gol klasi i Kristjan Asllanit në minutën e 67′ i ka mjaftuar Shqipërisë për të fituar në Andorra një ndeshje shumë të vështirë për kombëtaren tonë. Insistimi i skuadrës, ndërrimet në momentin e duhur, shpirti i lartë i garës dhe etja për fitore sollën një rezultat që gëzon çdo shqiptar.

Shqipëria provoi në të gjitha drejtimet për të çarë murin mbrojtës të Andorrës e cila kundërsulmoi rrezikshëm në disa raste. Shqipëria ishte e vendosur mirë në fushë, e pagabueshme në pasime vertikale e horizontale dhe dominoi ndeshjen me 66% të mbajtjes së topit dhe 90% saktësi të pasimeve të realizuara.

Edhe pse kishte një grup shumë të vështirë, Shqipëria zhvilloi eliminatore të një niveli të lartë duke u bazuar te boshti i skuadrës duke gërshetuar përvojën me talentet. Kombëtarja e futbollit ka pasur një rritje të admirueshme vitet e fundit duke qenë e vështirë për çdo kundërshtar. Ky rezultat është tregues i punës, përkushtimit, disiplinës e filozofisë së trajnerit Sylvinho e stafit profesional. SHBA, Kanadaja dhe Meksika do të presin finalet e Kupës së Botës 2026, ku Shqipëria dhe Kosova kanë shanse të larta që të marrin pjesë për herë të parë në histori.

Forca kombëtarja kuq e zi…Ti Shqipëri më jep nder…

Foto: fshf

Atletet femra kanë një ndikim të madh në botën e sportit – veçanërisht vrapueset femra të cilat kanë treguar sfida dhe sakrifica të jashtëzakonshme që femrat mund të arrijnë. Arritjet e tyre shkojnë përtej thyerjes së rekordeve, dhe në garat vrapuese ato tregojnë forcë, qëndrueshmëri dhe rëndësinë e barazisë gjinore në sport. Përfaqësimi ka rëndësi, dhe të shohësh sot femrat që kanë sukses në vrapim i fuqizon të tjerët të besojnë në potencialin dhe energjinë pozitive të femrës. Ikonat e pistës atletike përgatitën fushën për brezat e ardhshëm, duke dëshmuar se femra mund të arrijë gjëra të mahnitshme në sport.

Atletet shqiptare ndër kohëra kanë frymëzuar dhe motivuar, njerëz të panumërt që të nisin vrapimin, qoftë për argëtim apo për gara sportive. Historitë e atleteve shqiptare, janë shëmbulli i përkryer i punës së palodhur dhe suksesit që i inkurajojnë njerëzit e të gjitha moshave të vendosin dhe të arrijnë qëllimet e garave të vrapimit. Një ndër to, është edhe Alma Thano Floqi, ikona korcare e atletikës moderne shqiptare, dhe e Spartakiadave sportive, pionierja kombëtare që mishëronte dhe demonstronte shkathtësinë dhe përkushtimin e saj ndaj përsosmërisë atletike.

Alma Thano Floqi i përket brezit të artë të Atletikës, pionierja korçare e atletikës shqiptare që duket sikur del nga “Muzeu historik i Sportit Shqiptar, dhe Ballkanik.”

Alma Thano Floqi do të mbetet një nga vrapueset më të njohura që ka shkelur ndonjëherë në një pistë, jo për shkak të rekordeve që vendosi, titujve apo medaljeve që fitoi, por për shkak të mënyrës se si u dha zemër, shpresë e optimizëm, atleteve femra, atletëve të rinj e të reja në atletikën garuese të vrapimit.

Origjina, prindërit, familja, përkushtimi dhe pasioni i Almës për atletikën.

Ftesës sime për të zhvilluar një bisedë, e vlerësuar “Shigjeta e Artë”, rekordmenja korcare Alma Thano Floqi iu përgjigj me emocion, nostalgji dhe aspak nuk e ndante buzagazin e saj karakteristik. Kërshëria ime ishte, të dija se si pati trokitur tek Alma, pasioni dhe dashuria për sportin, në mënyrë të vecantë për atletikën, -vrapimin.

Figura simbol dhe pionierja kombëtare e atletikës shqiptare, Alma Thano Floqi, ka lindur më 10 Prill 1962, në qytetin e Korçës. Në këte bisedë, atletja e famëshme korcare ndau sfidat dhe triumfet e saj personale, vendosmërinë dhe qëndrueshmërinë e palëkundur të saj që shkëlqeu dhe lanë një ndikim mbresëlënës në pistat garuese të atletikës në Shqipëri, dhe Spartakiadat Kombëtare dhe asaj Balkanike, në Turqi. Kjo intervistë do të shërbejë si një burim frymëzimi dhe inkurajimi për audiencën sportive në mbarë vendin e trojet shqiptare. Përtej arritjeve të jashtëzakonshme sportive, përkushtimi i atletes së shquar, Alma Thano Floqi, shërben edhe për një arësye tjetër, tejet të rëndësishme e njerëzore, se – përveç statusit të pioneres së atletikës, ajo qëndron ende rekordmenja kombëtare dhe mbështetje për gratë në sport, dhe burim fuqizimi për brezat e ardhshëm të sportit. Frymëzimi, inkurajimi, trashëgimia dhe shembulli i saj mbeten të pashlyeshme.

Rekordmenja korcare Alma Thano Floqi është e martuar me ish-futbollistin e klubit “Skënderbeu” të Korcës, Thoma Floqi, dhe kanë tre fëmijë, një vajzë e dy djem. E gjithë familja jetojnë e punojnë, në emigracion, Greqi.

“Jam bijë e dy prindërve të mrekullueshëm, Andre dhe Ollga Thano, të cilët me kujdes, dashuri, ngrohtësi dhe përkushtim, bënë që fëmijëria ime të ishte një fëmijëri tejet e lumtur.” – Këtu atletes famoze korcare i ndryshoi fytyra, porse ende dallohej buzëqeshja e saj. Ndjente një moment homazhi për mungesën e tyre, por dallohej edhe krenaria për origjinën dhe prindërit e saj.

“Shkolla “Sotir Gurra”, në klasën e 8-ë, (klasa jonë quhej klasë sportive), -ishte ajo ku unë nisa të demostroja fare natyrshëm talentin tim sportiv, atë të vrapimit. Aso kohe zhvilloheshin aktivitete sportive si brenda dhe jashtë shkollës dhe në një kros masiv ndërmjet shkollave të qytetit, dola e para. Pra ishin këto lloj aktivitete ku bëhej edhe përzgjedhja e talenteve të reja për atletikën. Pra, që aty nisi edhe karriera ime sportive. Më pas më aktivizonin në shumë gara dhe pothuajse në të gjitha unë rezultoja fituese me bashkëmoshataret”.

Alma Thano Floqi-është atletja femër më e dekoruara në historinë e atletikës shqiptare, një ikonë që ka arritur sukses të madh në Spartakiadat Kombëtare dhe Kampionatin Ballkanik, në Turqi duke fituar medalje ari dhe argjendi. Rreth cmimeve kombëtare e ndërkombëtare, deri në vendosjen e rekordeve, që në gjuhën sportive do të thotë “thyen rekordin”, dhe garave që kanë lënë mbresa, me atë se cfarë ajo ka arritur në atë kohë, Alma na tregon se: “Me të rejat kam rekorde kombëtare e ballkanike, madje disa herë kam qenë edhe kampione kombëtare, dhe me të rriturat kam rekordet 100/m me rezultatin 11/7. Gjashtë herë jam dekoruar nga Federata e Atletikës Shqiptare, dhe kam pasur rekordet kombëtare më të larta në 100 m me pengesa dhe shtatë-garësh (heptathlon) me 5,553 pikë, rekorde të cilat mbeten të pandryshuara edhe sot. Në Kampionatin Ballkanik që u zhvillua në Turqi, 100m/ rekordi, u vlerësova me 6-ë Medalje Ari, dhe shtypi sportiv turk, shkruante asaj kohe duke më cituar “Raketa Fluturuese” e Shqipërisë. Kam thyer 17-ë rekorde me moshat e të rinjve, që rekordin i 100m-it, ishte 11/7. Jam dekoruar 4 herë nga Federata Shqiptare e Atletikës dhe ajo e Korcës. Në 200m, 24/9 barazim, dhe rekordmene me ekipin tonë kombëtar 4 herë, në 100m, dhe u vlerësova si “Atletja më e mire” e Kampionatit.

Jam vlerësuar “Mjeshtre e Sportit” dhe me “Emblemën e Artë”, nga Bashkia e Qytetit të Korcës.

“Në kohën tonë, – vazhdon Alma, -ne ishim si një familje e madhe, prandaj arritëm të korrim ato suksese kombëtare e ndërkombëtare. Dëshiroj të përmend trainerët ikona e legjenda të atletikës shqiptare, e më tej: Piro Kasati, Tomi Stefanllari, Konstandin Peci, Gjergji Burda, Petrika Jakova, Kristaq Tili, Ladi Thëngjilli, etj, që treguan përkushtimin dhe me arritjet e tyre, ndihmuan profesionalisht në krijimin e një komuniteti vrapimi garues më gjithë-përfshirës dhe mbështetës. Puna e palodhur, sukseset, dhe trashëgimia e tyre na frymëzonin ne vrapueset e reja: Alma Thano Floqi, Pavlina Evro, Eva Licolli, Donika Hanxhara, Alma Qeramixhi, Ëngjëllushe Spaho, Lida Bllazhda, Mariela Kaciroti Burda, rekordmenja, Valbona Sina, Mariela Lico, Anila Menkshi, Natasha Mele, Pëllumbesha Kamenica, Nikoleta Sholla, etj, -që të lidhnim këpucët tona dhe të niseshim në pistë, ata na jepnin frymë dhe energji, të thyenim kufijtë e rekordeve, duke zbuluar kështu, pikat tona më të forta.Të gjithë/a ishim kampionë e rekordmenë, dhe sot e kësaj dite ruajmë marrdhëniet tona miqësore, takohemi dhe kujtojmë me nostalgji ato momente që nuk përsëriten më. Pamvarësisht kohës e moshës që kalon, ne kemi mbetur ende aktivë në promovimin e sporteve dhe mentorimin e atletëve të rinj. Dhe mesazhi im për sportin, dhe atletikën, vecmas për femrën sportiste, -është se “Pa investim ndaj inovacionit dhe përsosmërisë në sportin e atletikës, nuk ka zhvllim!”

Bisedoi: Raimonda MOISIU-SADE

Qershor, 2025, Korcë, Shqipëri.