Telegrami i Krypeshkop Visaron dhe jehona e kongresit të vitit 1929/
Ne Foto: Kryepeshkopi Visarion Xhuvani/
Shkruan: Gëzim Llojdia*/
Gazeta”Kombi shqiptar” e martë 2 korrik 1929 i kushton tërësisht një balline Kongresit Panortodokës që u zhvillua në qytetin juglindor të Korçës .Një titull në fillim është ”Me solemnitet madhështor morri fund Kongresi Panortodoks në Korcë .Vijon shkrimi ”Te deum në kishën Ortodokse të Tiranës ..Më tutje botojmë telegramin që hirësia etij Kryepeskopi i Shqipërisë Visarion u drejtoi gjithë kishave me rastin vendosjes së stutit definitiv të kishës ortodokse shqiptare dhe mbylljes së Kongresit të Korçës .
Me suksesin me këtë triumf kishtar u bë një vepër madhështore ,që brezat e ardhshëm kanë me cmue më mirë . Lumturia e ortodokse dhe shpëtimi i fesë së tyre u sigurua .Vdiqn në përgjithësi inatet politike greko-fanar .Do të zhduket përgjithnjë nga kisha ortodkse përdorimi i një gjuhe të vdekur dhe të huaj ,që propaganda politike të jashtme i kishin injoruar ortodoksisë për me e la injorante dhe në errësirë . Një periudhë ere çelet për atdheun tonë .Ringjallja e kombësisë,ndenja më e shenjtë e njeriut për dashurin e vendit të tij . të vëllezërve të tij .Kongreset e Korçës le të gëzojnë se tue cmue misionin tyre fetar dhe patriotik kontribuan në kurozimin e çështjes kishtare ortodokse shqiptare, përfundimi i të cilës është statuti i kishës autoqefale ortodokse shqiptare .Shërbimet e kongresmenëve nuk harrohen .Urtësia dhe energjia e Hirësisë së tij peshkopi Visarion në çështjet e kishës ortodokse mendojnë për datat ma të nalta .
Korçë 30 .Tash Kongresi Panortodoks i Shqipërisë votoj statutin definitiv të kishës ortodokse autoqefale të Shqipërisë me një za dhe në mes të entuziazmës dhe duartrokitjeve për mbretin ,kombi, qeverinë,kishën autoqefale ortodokse dhe Sinodhin e saj .”Porositeni që nesër dielën ora 6 mbas mesdite të stoliten kishat ne flamur kombëtar dhe llavarat kishtare dhe të thirrni gjithë popullin ,klerin në kishë dhe të mbahet Te deum tue dërgue falenderime lutje Perëndisë për mbretin, qeverinë, ushtrinë, kombin, kishën autoqefale,Sinodhin e Shenjtë dhe kryetarin e saj ,Kryepeskopin e Shqipërisë Visarion . Porositeni të vini në veprim çdo mjet dhe të bane çdo sakrificë dhe me urgjencë të madhe që kjo festë historike dhe me tepër rëndësi për ortodoksinë e fesë tonë të shenjtë dhe atdheun të kremtohet në mënyrën dhe ekspansionin ma madhështor dhe të mbahen fjalë panegjirike ,që të mbesi i paharruar ky kremtim edhe në brezat e ri të popullit tonë .Hiri i Zotit qoftë mbi ju kurdoherë .Kryetari i Kongresit dhe i Sinodit të Shenjtë ,Kryepeskpoi i Shqipërisë Visarion .
*Msc.Anetar i Akademise Evropiane te arteve