KOSOVA DHE DEBATI I VONUAR PER DEMARKACIONIN

OPINION NGA LULZIM MULLIQI-SHBA/
Dy marreveshje te rendesishme per Republiken e Kosovës sic eshte ajo per demarkacionin e kufirit me Malin e Zi dhe per asociacionin,ka nje kohe te gjate qe jane percjelle me mosmarreveshje serioze brenda spektrit te partive politike ne Kosove.Debati i djeshem politik,shkencor,profesional,publik dhe mediatik edhe pse i vonuar ishte nje mundesi e mire qe brenda nderteses se Kuvendit te Kosovës,te ballafaqohen argumentet e Komisionit Shteteror per shenjimin dhe mirembajtjen e kufirit Shteteror ne njeren ane dhe te grupit te eksperteve te propozuar nga grupi i deputeteve qe kane kerkuar debatin.Poashtu ne kete debat shkencor,ishin te pranishem edhe nje numer simbolik i perfaqesueve qeveritare,pastaj perfaqesues te institucioneve relevante te medieve,OJQ-ve dhe te disa diplomateve te ambasadave te vendeve mike te akredituar ne Republiken e Kosovës.Ky debat kushtuar demarkacionit te kufirit me Republiken e Malit te Zi ne fakt,per shume kohe i ka munguar Kosovës dhe qe do te ishte shume i nevojshem per nje fillim te perbashket per diskutimin e ceshtjeve te rendesishme Shteterore si nga ana e Pozites,ashtu edhe nga ana e Opozites kosovare.Sipas transmetimeve te RTK-se, si medium i vetem publik informativ ne Kosove,ajo qe verehej ishte se te dyja palet ishin te palekundura ne argumentet e tyre,ku se pari me prezantimin e argumenteve rreth demarkacionit te kufirit u paraqiten anetaret e Komisionit Shteteror,ku sipas tyre shenjimi i kufirit ishte bere ne perputhje me legjislacionin ne fuqi dhe parimet e se drejtes Nderkombetare.Nderkaq ne anen e eksperteve argumentet e tyre i paraqiten,profesoret e se drejtes Nderkombetare si:Prof.dr.Zejnullah Gruda,prof.dr.Enver Hasani,pastaj historiani,prof.dr.Hakif Bajrami si dhe gjeografet,Prof.dr.Shpejtim Bulliqi,prof.dr.Florim Isufi etj.Ata theksuan se Komisioni Shteteror i angazhuar per shenimin e kufirit ka bere disa leshime dhe ata dhane edhe disa propozime konkrete sic ishin rishikimi i dokumenteve ne baze te Kushtetutes se vitit 1974,pastaj rishikimi i gabimeve teknike ne disa harta topografike si dhe propozuan qe ne seancat e ardhshme plenare te kerkohet qe shtetet mike te negociojne mes dy vendeve per te garantuar nje transparence.
Sipas Mardhenieve te se drejtes Nderkombetare Ceshtja e demarkacionit eshte nje ceshtje e komplikuar,sepse ajo eshte pjese e negocimit ne mes nje shteti me shtetin tjeter,ose e disa shteteve qe kontestojne kufijte e tyre,qofte tokesor,ujor
apo ajror,pra demarkacioni eshte edhe ceshtje regjionale,Nderkombetare dhe historike.Duhet te theksojme se Ceshtja e demarkacionit te kufirit eshte e rendesishme edhe per organizatat Nderkombetare,keshtu nder rekomandimet e bera kohe me pare nga Keshilli i Europes ishte definimi i demarkacionit te kufirit me Malin e Zi.Kosova ka shume nevoje qe ne momentin aktual te kerkoje edhe mbeshtetje Nderkombetare,posaqerisht nga vendet mike sic jane SHBA-te dhe disa vende te tjera te Bashkomit Evropian.Meqenese ne rastin ne fjale te dy palet Kosova dhe Mali i Zi nese kane vullnet te mire mund ta bejne rishikimin e demarkacionit,duke krijuar  komisione mikse.Keto mund te jene midis paleve,mund te jene midis paleve dhe nje pale te trete ose neutral ndaj paleve.
Ne anen tjeter deklarimet e Qeverise se Malit te Zi se e kane perfunduar demarkacionin e kufirit me Kosoven, jane te nxituara dhe komplekse ne raport me parimet e se drejtes Nderkombetare.Nga ana tjeter edhe pse me vonese mbas qartesimeve te dala nga debati politik,publik,shkencor dhe akademik ka ardhur momenti kohor per nje zgjidhje me te drejte me te dobishme dhe me racionale te rishikimit te demarkacionit te kufirit me Malin e Zi.
Lulzim Mulliqi-Ekspert i Ceshtjeve Juridike dhe Mardhenieve Nderkombetare.