MAQEDONIA E ILIRISË MADHËSHTORE

Nga Rasim Bebo, Addison, Çikago/
Në gazetën “ILLYRIA” të datës 25-31 korrik 2014, në faqet 16, 17, 30 deri 31, fillova të lexoj artikullin e z. Spiro Butka. Gjatë leximit, mendova i habitur, se mos kam në dorë gazetën “Borba” të Beogradit. Në të gjitha evenimentet historike që përshkruante, ky autor, mohonte qenien e Maqedonisë. Sllavёt dhe grekët u bien të njëjtës violinë. Z. Spiro nuk është as sllav as grek, por është i sinkronizuar me avazin e qeverive shqiptare të Tiranës , Prishtinës dhe Shkupit, që ndjekin boshtin serb-rus-grek. Historianët grek duke shpifur dhe intriguar, se çamët janë kolonë turq, dhe pasi nuk patën rezistencë nga atdheu nënë, e zyrtarizuan se “Çamëria nuk ekziston”. Tani “oficeri madhor shqiptar” i Enver Hoxhës, i dërguar në krye të UÇK-së, ish Zv/Komandant i operacionit “Shigjeta” në luftën e Kosovës, aktualisht Kryetar i SHVL, të UÇK-së në Tiranë, bën propagandë antishqiptare dhe gazeta “Illyria” e boton pa u menduar thellë.
Këtë shkrim unë e botoj për diskutim në mbarë vendin, për të vënë pikën mbi “i” .
Shqipëria e filloi demokracinë në vitin 1990, vetëm me lejimin e përkthimeve dhe botimeve të librave historike të disa autorëve të dëgjuar të brendshëm e të jashtëm, të cilat në kohën e “Hoxhës” ishin të ndaluara: si Historiani Amerikan Prof. Dr. Edwin Jacques, Prof. Dr. Robert Anxheli, Prof. Dr. Mathieu Aref, Prof. Dr. Dhimitër Pilika, prof. Dr. Karl Rainholdi, Fishta, Tajar Zavalani, Aristidh Kola, Konica, Noli, Mit’hat Frasheri etj.
Ju, zoti Spiro Butka, në artikullin “Shqiptarët e Shqipërisë Lindore mes vërtetësisë historike dhe aktit final të Hesinkit”, në vend që të shkruanit “Shqiptarët e Maqedonisë, keni shkruat sipas serbëve , “Shqipërisë Lindore”. Serbët nuk duan ta dëgjojnë e ta shkruajnë emrin MAQEDONI, përballë shqiptarëve autoktonë, që përbëjnë afërsisht gjysmën e popullatës maqedone. Ju z. Spiro, për artikullin që shkruat, nuk preferuat asnjë referencë nga autorët e mësipërm, por u përqendruat te historianët sllavo-serbë.
Studiuesi serb, M. I. Andronoviqi, te libri i tij “Sllavët e Maqedonisë janë serbë, se as në kohën e Nemanjiqëve, nuk përmendet kurrë – fare Maqedonie”. Duke shkuar më tej në shkrimet e veta, ai thekson se “Me një fjalë, Maqedonia nuk ekziston, as popull Maqedon, as shteti Maqedon”. Autori tjetër serb I. Ivaniq, duke mbështetur Andronoviqin, shprehet: “Jam i bindur, se nuk ekziston ndonjë popull Maqedon i gjakut sllav dhe as ka ekzistuar ndonjëherë ai”.
Prof. Dr. Edwin Jacques thotë; “Hulumtimi i qytetërimit të hershëm shqiptar na çon te pararendësit Pellazgë. Dorëshkrimet më të hershme tregojnë se pellazgët ishin zotër të gadishullit Ballkanit me qendra të fuqishme në Mikenë, Spartë, Argos dhe Athinë… Popullsia që u vendos më vonë në Maqedoni Epir dhe Iliri ishte pikërisht nga kjo kryeqendër pellazge…”. Për shkallën e qytetërimit pellazgë shënojmë: “Tuqididi na siguron se akropoli më i njohur i botës, ai i Athinës fqinje, nuk u ndërtua nga grekët por nga këta pellazgë. 107 Banorët e parë u vendosën aty para vitit 2000 p.e.s.”. (“Shqiptaret”, f. 66).
Z.Spiro shkruan: “…zhvillimi gadishullor hap pas hapi mori statukuonë e vet, duke u quajtur Iliri. U mbizotërua nga fise Ilire. Që shtriheshin në trojet pellazgjike, … u pasua me dyndje të ndryshme refugjatësh … Muhaxhirë të ardhur nga anë të ndryshme të horizontit, duke spekulluar në mikpritjen e vendorëve…”. A Mundet të jenë këta pushtues të pa mëshirshëm sllavë “refugjate” dhe “Muhaxhire? Ju nuk zutë në gojë popullin Maqedon dhe Epirot, që kanë ardhur në një kohë me popullin Ilir të shpërngulur nga epiqendra pellazge e Argosit në vitin 815 p.k. Dhe vazhdon ecuria historike. Z. Spiro, ju citoni: “… u dyndën për herë të parë sllavët me synimet e tyre pushtuese, për të sllavizuar gadishullin e zjarrtë, … Ëndrra e tyre u ndërpre në mes nga ndërhyrja e përgjakshme të Perandorisë turke, Osmanët nisen të turqizojnë gadishullin … Ilirët e asaj kohe, në vazhdimësi të ruajtjes të identitetit autokton dhe gjuhësor”. Z. Butka, shqiptaret nuk u turqizuan por u myslimanizuan dhe jo vetëm Ilirët, por edhe Maqedonët dhe Epirotët. Sot janë ata Maqedonë shqiptare mysliman me identitetin shqiptar që mbrojnë trojet e tyre në Maqedoni.
Prof. Dr. Uran Asllani pyet: “Ku janë shqiptarët ortodoksë të Maqedonisë? A janë sllavizuar nga sërbet e greket?…
Prof. Georg Shtad Myller thotë: “Shkaqet e përhapjes së shpejtë të islamit në Siujdhesën Ballkanike – para së gjithash në Shqipëri – nuk ishin religjozë por të llojit juridik dhe ekonomik”.
Z. Butka vazhdon: “Ballkani Ilirik nisi të bëhet arena e përleshjeve, midis shqiptarëve autokton, muhaxhirëve Sllav e grek, të ardhur nga Uralet e brigjet e Nilit…”. Z. Spiro, Ju pushtuesin e quani “muhaxhirë”, sllavët nuk kanë qenë të parët pushtues, këta (sllave) kanë ardhur 1000 vjet pas grekëve. Z. Spiro ju shkruani: “Maqedonia e sotme nuk ka të bëjë me atë antike. Shkrirja gjeografike e sotme me atë antike, nuk i përkasin më njëra-tjetrës… periudhë kjo që në historinë e vet nuk njeh asnjë lloj Maqedonie… ” Sa keq shkruan si shqiptar, z. Spiro! Qyteti Edesa (Vodena) e djeshme si kryqytet Maqedon dhe Shkupi i sotëm si kryeqytet, i përkasin të njëjtit popull Maqedon, që jeton në tokën e vet, bashkë me popujt vëllezër Ilirë dhe Epirot të ardhur nga epiqendra pellazgo – shqiptare e Argosit në shek. IX p.e.s. Prej kësaj kohe Maqedonia ekziston si popull shqiptar, vend, flamur, histori, ashtu si Iliria dhe Epiri.
Z. Spiro, ju shkruani shprehjen e Bismarkut që ka thënë se gjoja “nuk ekziston komb shqiptar”. Nga historiani Marash Mali, citojmë: “U bënë më shumë se 125 vjet që spekullohet me thënien e kancelarit gjerman (Oto Von) Bismark. Kjo gënjeshtër e trilluar nga prof. Vlladan Gjeorgjeviç, vazhdon të përsëritet edhe sot e kësaj dite në shtypin shovinist serb. Në mbledhjen e 7 dhe 13, Bismarku nënvizon: Shqipëria, popull etnik evropian që ka hapësirën e vet, hapësirë që duhet të rruhet e paprekur në kuadër të Perandorisë Osmane” (Në këtë kuadër futet hapësira: Prevezë – Preshevë – Nish – Tivar – Durrës – Shkup). (“Demaskimi i një gënjeshtre”. Gazeta “Illyria”, 12-12-2005). Z. Spiro, Ju flisni me një urrejtje të madhe kundër Maqedonisë, si historianët grek që flisnin kundër Çamërisë, derisa arritën të deklarojnë se “Çamëria nuk ekziston”. Kur flasim për Shqipërinë, flasim për gjithë truallin Shqiptar, ju këtë nuk doni ta kuptoni por vazhdoni: “… tri ngjarje të mëdha, që shoqërohen me vendime të ndryshme, pa përmendur gjëkundi ekzistencën e Maqedonisë, si popull, si vend, e aq me tepër si shtet”. (Z. Spiro ju prapë shkruani: “Në atë Konferencë Londineze, nuk u fol dhe nuk u përmend asgjëkundi emërtimi Maqedoni, …”. Ismail Qemali nga Kuvendi i Vlorës shpalli: “Kongresistët me një za vendosën që Shqipëria të bëhet më vete, e lirë dhe e mosvarme”. Në kuvendin e Vlorës morën pjesë 8 delegate nga viset shqiptare të Maqedonisë: Shkupi, Dibra, Tetova, Gostivari, Struga dhe Ohri (Myfti Vehbi Agolli, Sherif Langu, Mehmet pashë Dërralla, Hamdi Ohri, Dr. Myrteza, Nuri Sojli dhe Mustafa Baruti). Nga këta u zgjodh me vota unanime Kryetar i Këshillit Kombëtar (Parlamentit) Myfti Vehbi Agolli, kurse Mehmet Pashë Dërralla u zgjodh ministër i Mbrojtjes Kombëtare.
Mehmet Pashë Dërralla

Kur flitet për trevat shqiptare, flitet edhe për Maqedoninë, si për gjithë “Shqipërinë Natyrale”. Ju jeni në rolin e një historiani serb në këtë rast dhe kjo është fatkeqësia e kombit tone. Z. Spiro, ju vazhdoni të thoni: “Tarktati i Versajës edhe pse zgjati në vijimësi, si akt politik vendimtar e përcaktues, nuk përmendi asgjëkundi ndonjë shtet apo popull Maqedon, por “Shqipëria Lindore”, (Emri “Lindore” është pjellë e serbëve, për të mohuar emrin Maqedoni, shën. im), vazhdon të përjetojë kolonizimin serb, duke i ndërruar emrin nga Maqedoni në “Banovina të Vardarit”, pa njohur asnjë lloj Maqedonie. “Në ato tavolina politike, nuk mori pjesë asnjë vend i quajtur Maqedoni”. Z. Spiro, ju vazhdoni mohimin e Maqedonisë. “Pyetja duhet shtruar, se nga lind kjo Maqedoni e pa qenë, me toka shqiptare, në mes të shqiptareve”? Herodoti (485-425), thotë: “…Ilirët janë pasardhësit e pellazgëve në gadishullin tonë. Si lashtësi e si qytetërim vetëm tre popuj numërojnë mijëvjeçarë të thellë: Ilirët, Maqedonët dhe Epirotët. Herodoti quajti themeluesin e Maqedonisë Perdikën. E. J. “Shqiptaret”, f. 97). Prof. Oto Myleri, thotë: “Mbretëritë e këtyre tre provincave: Epir Maqedoni dhe Iliri, vishnin një lloj rrobash, kishin të njëjta zakone, dhe ishin lidhur me krushqi e me gjini kurdoherë midis tyre. Kësisoj Nunela e Aleksandrit të Madh ishte Iliriane dhe e ëma, Olimpia, prej Epirit, nga dera e Pirros. (“Maqedonia shqiptare”, bot.2009, f. 323). “… Për herë të parë në histori të tri mbretëritë pellazge: Maqedoni, Epir dhe Iliri, dmth shqiptarët e hershëm, u vunë nën një prijës, nën mbretin Filipi II”. (f. 102) “Edhe në rastet ekstreme, shtetet shqiptare nuk i kërkuan ndihmë Greqisë fqinje, as vetë kjo e fundit nuk ua afroj atë. Maqedonia, Epiri dhe Iliria, ndonëse të mbërthyer me grindjet e tyre, prapë gjenin gjuhë të përbashkët midis tyre si farefis që ishin: (f. 142).
Vdekja e Aleksandrit të madh, shënoi fundin e bashkimit të shkurtër të tri mbretërive shqiptare: Maqedonisë, Epirit dhe Ilirisë … nga mungesa e një trashëgimtari për fronin. Gjatë atyre viteve të trazuara, në Maqedoni sunduan mbretër Maqedonas: Kasandri (317-298 p.e.s.), Antigon II Gonata 279-243 p.e.s.), Demetri II (243-225 p.e.s.), Antigon Dosoni (225-220 p.e.s.), Filipi V (220-179 p.e.s.), Perseu 179-168 p.e.s.). Plutarku jep hollësi mbi betejën e Pidnës. Emil Pauli, brenda një ore luftimi të ashpër romakët e mundën Perseun …” (f. 134).
Fan Noli shkruan: “… kur shkatërroheshin qytetet e Ilyrisë, Maqedonisë dhe Epirit, atëherë fillonin lulëzimin e tyre qytetet e Europës. Luftërat Iliro-romake vazhduan nga viti 231-168 p.e.s. Nga Iliria dolën 12 perandorë të Romës. (Maqedonia shqiptare f.185).
Maqedonia ka qënë e ngjeshur me banorë maqedonë, me një popullsi shumë dinamike, nga gjiri i saj dolën gjatë shek. të VI, tre perandorë të Bizantit nga kjo trevë. Ata qenë i pari Justini (518-527) nga Bederiana afër Shkupit, i dyti, Justiniani (527-565), i mbiquajtur “I Madh”, nipi i Justinit, nga një fshat afër Bederianës, i treti, Justini II (565-578). Është fakt se Justiniani ndërtoi në Dardani në mes te shek. VI më shumë se 158 kala. (në Epirin e Ri 58 kala; ne Epirin e vjetër 36 kala; në provincën e Maqedonisë 46 kala. (Maqedonia shqiptare f,35 ). Historiani Çek Prof. Dvornik thotë: “Sllavët nuk kanë asnjë legjendë heroike që të kujtojnë vendosjen e tyre në Gadishullin e Ballkanit. (T. Zavalani, bot. 1998, f. 71).
Robert d’Angeli shkruan: “Nëse serbët gjithmonë janë përpjekur të përvetësojnë gjithçka që u përket shqiptarëve: gjuhën ilire, doket zakonet, traditat e kostumet stërgjyshore, përkundrazi shqiptarët gjithmonë e sistematikisht kanë refuzuar çfarëdo kontakti, sidomos me martesa, me pushtuesin e tyre. (“Enigma”, bot. 1998, f. 282-283). Mania sllave. Sllavo-bullgarët kishin marrë zgjerim nën carin Semion. Flitej se: “Nga muret e Korinthit drejt në muret e Stambollit shkon fjala e Semionit.” Falmerayer citon: “Ambicia e Semionit ishte, të kurorëzohej Perandor në Katedralen e “Shën Sofisë”. Një luftë e pareshtur vazhdoi në mes të Bizantit dhe mbretërisë bullgare. Mbas vdekjes së Semionit vjen në fuqi Samueli, i cili në mbarim të shek. X-të pushton Durrësin. Ndërkaq Perandori Bizantit Vasili i II u drejtua me ushtrinë e tij kundër mbretërisë së Samuelit. Një luftë për vdekje vazhdoi për 4 vjet. Beteja e fundit u zhvillua në lumin Strumë, në vitin 1014. (është 1000 vjetori i kësaj kasaphane 1014-2014 a duhet kujtuar?) 15.000 bullgaro-sllavë u zunë rob dhe perandori urdhëroi që të verboheshin të gjithë, me përjashtim të një njeriu në çdo grup prej 100 vetësh. Ata që shihnin, tërhoqën me vete të verbrit dhe u kthyen te car Samueli. Kur pa këtë procesion të llahtarshëm, ai vdes nga një goditje në zëmër. (T. Z. f., 76).
Prof. Kristo Polljanski flet paturpësisht për Maqedoninë, thotë: “… nga popullsitë e lashta të kësaj treve (Maqedoni) , kishin shpëtuar pa u zhdukur disa “ashkla.” Ky historian ne dhe maqedonët na quan ardhacakë dhe radhën e fundit të ardhjes së shqiptarëve e vendos pas vitit 1944. Ju Z. Butka jeni në garë me Polljanskin për mohimin e emrit MAQEDON?
Doktor M. Aref shkruan: “Malësitë e pa mposhtura dhe relievi tepër i thyer i Shqipërisë, … viset rreth saj Kosovë, Maqedoni,Mal i Zi dhe Epir i kanë bërë të mundur këtyre popullsive t’i quajnë të paprekura, kulturën, gjuhën, zakonet, doket dhe kostumet e lashta të tyre. Këto male kanë qenë një mbrojtje e vërtetë e gjuhës dhe kulturës pellazge. (f.67) …
Sipas Lavirei dhe Flëri, Pellazgët përbëjnë popullin të njohur si më i lashti i Maqedonisë, Greqisë dhe Italisë. (f74).
Nga epoka klasike deri në fund të epokës helene, përfshihen në thelb katër degë: Ilirët, thrakët, epirotët dhe maqedonët”. (“Shqipëria”, bot. 2007, f. 66).
Njihet në histori, më 21 korrik 1843, udhëheqësi i kryengritjes së madhe të Shkupit kundër masave tanzimatiste, ishte Dërvish Cara. Kjo kryengritje u përhap në vise të tjera të Maqedonisë në Tetove, Kaçanik, Kumanovë, Gostivar etj. Vazhduan kryengritjet deri në vitin 1875. Vatra kryesore të lidhjes së Prizrenit me drejtues: Iljas Pashe Qokun, Sheh Mustafa Tetova, Jashar Bej Shkupi. Bajo Topulli organizoi çetën e parë patriotike “Ja vdekje ja liri”. Më 1908 u mblodh Kongresi i Alfabetit Shqip në Manastir. Krahina e Maqedonisë u shqua edhe në kryengritjen e madhe çlirimtare antiosmane të Shkupit, që u çlirua më 11-8- 1912.
Studiuesi francez L. Jaray shkruan: “Shkupi më 1913, kishte 45.000 banore (55%), 25.000 shqiptare myslimane, kurse bullgare 10.000-15.000, serbë 3.000, 2.000 izraelite. (G. L. Jaray, L/Albanie income, Paris 1913, f.40). ..
JOSIF BAGËRI
Josif Bagëri (1870 – 1930), dëshmitar i përjetshëm i shqiptarëve ortodoks të Rekës: “…asimilimi u përballua gjatë 540 viteve të sundimit osman, ndodhi vetëm në vitin 1913 e këtej, kur e pushtoi serbia dhe vazhdoi gjatë sundimit komunist.”
Aristidh Kola thotë: “Kush na ka faj, se vetë i kemi verbuar sytë tanë, me duartë tona!” Volteri qysh në vitin 1756 i kushtonte dy faqe Skënderbeut, midis të tjerave thekson: “Ç’farë grekë e bizantë, shqiptarët janë ata, që nxorën Skënderbeun dhe këta dinë të bëjnë histori”. (“Maqedonia shqiptare”, bot. 2009, f. 192),
Pra, Z. Spiro Butka, kur flasim për Shqipërinë dhe Skënderbeun, këtu flitet edhe për Maqedoninë. Nga Viktor Hygo: “Madhështia e një populli, nuk varet nga numuri i banorëve, ashtu si madhështia e një njeriu nuk varet nga gjatësia e trupit”. Kjo është Maqedonia e Ilirisë madhështore.
Rasim Bebo, Addison, Çikago, gusht 2014