SHKRUAN:MARJANA BULKU/ NEW YORK/
Fjalët e saj do ti mbeteshin në mendje kujtdo, për peshën e mendimit që mbartin, për tonin me të cilin ajo i shqipton ato dhe jo vetëm në respekt të viteve të gjata që mbart mosha e saj ,,,Eshtë e cuditëshme se si grave të tilla vargu i gjatë i viteve ju vesh një lloj fisnikërie që zbukuron portretin edhe pse i plakur nga rrudhat, thinjat dhe vulat e viteve . Thjeshtësia e saj njerëzore jasht skenës dhe rolit më bën të kuptoj se nuk është vetëm fama ajo që fisnikëron portretet e nënave apo gjysheve tona… Keni provuar t’ju uleni pranë, të bisedoni me ta duke ju shtrënguar duart me dashuri , ti pyesni në atë mënyrë sikur mendimi i tyre është i rëndësishëm për ju. Ato flasin e flasin ,,, kanë aq shumë për të thënë ndoshta edhe pse jo gjithcka thonë ka vlerë por është vemendja jonë ajo që din të pëzgjedhë atë që ka vërtet vlerë duke ju falur atyre ndoshta të fundit kënaqësi jete. Gjyshja ime nuk është e famshme por jeta e saj ka kaq shumë histori sa cdo grua e MADHE do të kishte dashur ti dinte . Sepse jeta është shkolla e vërtetë ku parakalojnë vlerat tona : dinjiteti, nderi , krenaria, poshterimi, dhunimi, mbijetesa, forca.
”Vuan më shumë ai/ajo që urren sesa ai/ajo që urrehet” – Kështu tha ajo Gruaja e MADHE (që të madhe nuk e bëri vetëm skena) ,nëpër një bisedë rutinë që i erdhi natyrshëm duke kujtuar ndoshta dhe përvojat e viteve të saj, punës, roleve të shumta ku mbase dhe ajo është urryer pa shkak,,,A mos ndoshta urrejtja është ndonjë derivat i xhelozisë së sëmurë?! Nuk e di, merreni si konkluzion të nxituar përkufizimin tim hipotetik.
” Kështu më mësonte mama” – Përsëriste shpesh e madhja Tinka Kurti edhe pse mban 80 e ca vite mbi shpinë. Dhe unë e përsëris me vete e s’di pse sot dua ta them me zë të lartë sepse ato mamat tona na thanë e rrëfyen shumë,,,janë objekt kujtimesh personale por jo vetëm personale,,, Jo rrallë herë shembujt e thjeshtë frymësojnë, edukojnë. Jetojmë një realitet të cuditshëm ku ekranet pushtohen nga bukuri të retushuara, që duam apo s’duam na imponohen nga reklamat, kopertinat e fotografive dhe fjala ka shpejtësinë e jo dritës ( atë të zërit)… Prandaj, pikërisht ca fraza -jete grash që të mëdha nuk i bëri as bukuria, as fotoshopi, as pushteti ,as paraja, por vetë jeta ,puna, vështirësitë janë dhe do t7 jenë objekti im i vazhdueshëm.
Dhe mama e mësonte atë të madhen jo vetëm prej viteve por edhe sukseseve të saj pafund se si në jetë duhet të të udhëheqë gjithmonë DIJA.
Takimi me Tinka Kurtin më shumë sesa madhështinë e takimit me një artiste të madhe m’u duk se më dhuroi prezencën e nënës, gjyshes që njeriu mundëson ti ketë pranë edhe pse jo fizikisht përmes fjalëve, kujtimeve, copëzave të jetës edhe pse ndoshta të vështira. Jeta e saj është një tablo ku bashkëjetojnë të gjitha ngjyrat duke i dhënë jetë dhe kuptim shoqja-shoqes. Nëpër rrëfimet e saj unë kuptoja se brenda moshës jeton rrugëtimi ynë ku e shkuara bardh e zi ka shkëlqimet e arta të fshehura nga sistemet dhe ku e ardhmja gri ka ngjyrat e vjeshtës ku ndonjëherë bashkëjetojnë të gjitha stinët . Lotët e saj teksa interpretoi aq natyrshëm tek ”VATRA” panshqiptare nuk ishin vetëm lotët e saj,,,ishin LUTJE të ASAJ që i ka falur aq shumë atdheut të vet.Ajo hyri kaq spontanisht te VATRA ,por mbeti përjetësisht aty në kujtesën time, (edhe unë e vizitova për herë të parë VATREN atë ditë) sepse të gjitha vargjet e recituara prej saj me aq ndjenjë në kaq shumë vite jetë, ishin kaq pranë me autorët e tyre që vishnin muret , që flisnin përmes të përkushtuarit zotit Dalip Greca . Fishta, Noli, Koliqi , Konica,,, ( i kisha shpjeguar ne programet mësimore por këtu ato mu dukën vitalë)mijëra kontribues që i dolën zot atdheut në ditë të errëta. Në dalje të godinës ( si teqe shqiptarësh) ajo prek një libër të nanës Terezë dhe vargjet e saj LUTJE ndoshta ishin lutjet e gjithë popullit të një Artistje që i takon gjithë popullit të saj.
Për të përjetësuar njerëz dhe vepra nuk nevojiten vetëm akte madhore a ngjarje,dreka apo darka pompoze ….Mjaftojnë ca xheste të vogla (falemnderit mundësuesve Adem Belliu drejtues i Albanian Culture TV New York që solli artisten këtu dhe Dali Greca për atë mjedis aq sistematik) për të prezantuar anët e vërteta të jetëve njerëzore që dijnë të shkëlqejnë në cdo kohë, në cdo vend, edhe kur dritat e skenës janë shuar dhe perdja ka rënë… shfaqja vazhdon nëpër mendjet tona !
NE FOTO: ME TINKA KURTIN NE SHTEPINE E VATRES.Autorja e shkrimit, Marjana Bulku Zeneli dhe Editori i Diellit-Dalip Greca