Gregory Lima ka shkruar dy libra për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës – UÇK-ën, me poemë të Xhevat Limanit, me tituj: “Journey to Macedonia – Udhëtim në Maqedoni” dhe “The Americani – Poema – Agron Mirdita”/
Nga BEQIR SINA, New York/
NEW YORK : Mbas një goditje në tru në moshën 88 vjeç, vdiq Gregori Lima, gazetar dhe autor i disa librave, në shtëpinë e tij në Paterson – Nju Jork, shkruan revista Armenian Weekly. Ai është një banor i Nju Jorkut , i cili shkoi në Teheran , Iran , në vitin 1958, për të filluar punë në gazetën Kayhan International, e cila u bë një gazetë mjaft e njohur, dhe arriti në kulmin e saj , duke dalë edhe në gjuhën angleze në Lindjen e Mesme . Ai filloi me Kayhan fillimisht si redaktor , më pas si korrespondent special dhe analist politik , deri me dështimin e saj, në revolucionin iranian 1978-1979 . Ai u lind në vitin 1925 në në Brooklyn New York, dhe ishte i pari i gjashtë fëmijëve . Nëna e tij, ishte një rrobaqepëse dhe një administratore e një dyqani për ILGWU . Babai i tij, kishte në pronësi një dyqan fruta – dhe – perimeve . Në nekronologji thtuhet se ata ishin emigrantë të ardhur nga Sicilia . Edhe pse ai jetoi jetën e tij në tre kontinente , nga mosha si një fëmijë i përket epokës së ashtuquajtur e Depresionit në New York . E filloi jetën me shkrime, kur një poemë e hershme , ” Ferry në Hoboken , ” e humbur tani , ra në sy të mësuesve dhe administratorëve në Edward Stitt Junior High School , kur dhe ai u bë redaktor i revistës letrare të shkollës.
Ai vazhdoi të studioi në DeWitt Clinton High School , ku ai u përbashkua me një rreth me poeten Emile Capouya dhe shkrimtarin James Baldwin . Ai nuk vazhdoi shkollën e lartë në atë kohë për të shkuar ushtar në ushtrinë amerikane .
Nga trajnimi në bazë në Karolinën e Veriut dhe Cape Cod , ai ishte duke pritur për veprim në Angli , në ” invazionin e detit” në Utah Beach në pushtimin Normandisë , ” dhe si një ushtar shërbeu në repartin e telegrafis dhe lidhejt telefonike në Francë , Belgjikë dhe Gjermani ,
Pas luftës , ai u përcaktua për të vijuar studimet e larta në kolegjin GL Bill, me një bursë të miratuar nga qeveria amerikane, dhe diplomohet me nderime nga Syracuse University, dhe në vazhdim e sipër ka punuar për t’u diplomuar në Shkollën e Re për Kërkime Sociale . Ai vazhdoi studimet e tij – dhe aventurat e tij – në Universitetin e Toulouse dhe në Heidelberg të Würzburg në Gjermani .
Ai u martua me Karina Arzooian një anëtare të një pakice të armenëve në Amerikë , në vitin 1962 . Ai ishte një lexues i “pangopur” , për të ditur për historinë dhe kulturën armene.
Ai filloi më pasë punë në një firmë Internationale komunikuese , që ndihmoi një sërë të kompanive të cilat vendosën bizneset e tyre në Iran .
Ai shkroi për revolucionin e Iranit (1973 ), një vëllim rreth reformave të Shahut , në të ashtuquajturin “revolucioni që vinte nga lart” . Si pjesë e këtyre reformave , në vend të shërbimit të detyrueshëm ushtarak , me të rinjtë iranianë me një arsim , at mund të bashkoheshin sipas ligjit me Korpusin Literacy , në një fushatë për të përhapur arsimimin tek fshatrat iraniane . Në një artikull në atë kohë Gregori Lima ka shkruar për ofrimin e kujdesit shëndetësor në një grumbull fshatrash armen në Iranin qendror, të cilat ishin frymëzuar në krijimin e një Trupe paralel mjekësore .
Libri i tij i dytë , i tij gjatë kësaj kohe ishte ai mbi kostumet e grave armene ( 1974) , ilustruar me mjaft nga fotografit Peter Carapetian , libër i cili është konsideruar në atë kohë bestseller, duke u shitur menjëherë .
Ai qëndroi në Iran gjatë kohë së revolucionit të viteve 1978-1979 , por u largua menjëherë pas bastisjes ndaj ambasadës së SHBA . U kthye në vendin e lindjes së tij , në një kohë kur ai mund të ketë kapitalizuar njohuritë e tij të thellë mbi Iranin .
Në vend të kësaj ai u kthye në Shkollën e Re, për të fituar një diplomë master në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe për të ndihmuar atë të fituar perspektivë nga turbullira që kishte parë me syt e tij .
Pjesën më të madhe të jetës ai kohët e fundit e kaloi në Paterson , Nju Jork, në një shtëpi që babai i tij ia kishte blerë , kur kishte biznesin e tij me dyqanin e fruta – dhe – perimeve, një shtëpi kjo e mirë për eksplorimin në Luginën Hudson .
Kohët e fundit Gregori Lima, ishte kthyer me “sy” nga Evropa dhe ai u pa të udhëtoi shpesh në Kosovë, Maqedoni dhe në Shqipëri – dhe në Mal të Zi , dhe më gjerë . Në vitin 2012 , ai botoi dy libra mbi Ballkanin : Amerikani dhe Udhëtim në Maqedoni . Vëllimi i fundit është një libër në raport me ndikim që ai e kishte shkruar pas një udhëtimi të vitit 1998, ku ai thoshte se ka intervistuar elitën politike shqiptare dhe anëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës .
Vitin e kaluar nën përkujdesjen e Akademisë Shqiptaro Amerikane e Shkencave në New York, presidentin të saj Professor Skënder Kodra, u mbajt një takim me shkrimtarin Gregory Lima, mbi prezantimin: e dy librave të të tij, një me poemë me mikun e tij më të mirë Xhevat Limanin, me tituj: “Journey to Macedonia – Udhëtim në Maqedoni” – “The Americani – Poema – Agron Mirdita”
Ky takim u mbajtë në Manhattan New York,, në lokalin Caverna Bar&Restaurant. Gregori Lima, shkrimtar dhe gazetar amerikan në dy dekadat e fundit, thanë folësit, është dhe hulumtues i çështjes shqiptare i njohur për ekspertizën në krizën e kaluar në Kosovë dhe luftën atje, ku si thuhet sipas Limanit ai ka qenë pjesë në misionin jo-zyrtar të Departamentit të Shtetit. Gjithshtu, thuhet se ai raportoi për skenën politiko-ushtarake, përpara zhvillimit të konferencës së Rambujesë. Autori, si i lindur më 1925 në New York, u tha se është i njohur si një misionar dhe diplomat amerikan, që ka raportuar mbi zhvillimet në Ballkan.
Dhe, e kishte ndarë jetën e tij mes Eerevanit- Armeni, dhe New Yorkut – SHBA.
Aktori dhe producenti Xhevat Limani, miku i tij më i mirë, i cili ka pjesën e vetë në librin “The Amerikani” “Agron Mirdita” me firmen e dy autoreve (Gregory Lima dhe Xhevat Limani) tha se ky libër ka shumë gjëra deri tani të pa thëna rreth luftës në Kosovë, që Lima me guxim hedh dritë mbi disa ngjarje të kësaj lufte. Xhevat Limani ka theksuar se autori Lima hedh dritë gjithashtu edhe për të vërtetën aktuale shqiptare në Maqedoni, siç e quajti ai, e cila sipas tij, ka ndërruar formën, ndërsa qëllimi i pushtetit maqedonas ka ngelur i njëjtë, thotë Limani.
Ndërkohë, ai ka shpjeguar sesi erdhi deri tek ideja për shkruarjen e librit Americani (Agron Mirdita)!
“Mbasi mbaronte nga bisedat me Agron Mirditën, Lima, mbante shënime, shkruante diçka dhe i hidhte në letër, ka rrëfyer Limani, duke shtuar se teksa e pyeste se çfarë po shkruante ? ai sihte përgjigjur se “i kishte lënë përshtypje një kryeluftëtar, i cili, nuk kishte pritur si shumë luftëtar që presin të marrin dekorata, grada dhe lëvdata, por me të mbaruar lufta erdhi në Shtetet e Bashkuara, dhe iu shtrua punës, për të mbajtur familjen”.
Saqë, si i ishte shprehur Gregory Lima, Limanit, ai nuk kam arritur ta kuptojë nga thjeshtësia që e karakterizonte Agronin, a “ishte ai luftëtar apo ndonjë tjetër! dhe modestia e tij, e kishte shtyrë që të shkruante librin Americani – Agron Mirëdita!”
Autori i këtyre dy librave Gregory Lima, ka theksuar se librat e tij flasin për një realitet të patjetërsueshëm të luftës në Kosovë, si një pasqyrë edhe mbi gjendjen e shqiptarëve në rajon dhe me theks të veçantë udhëtimet e tij në Maqedoni, dhe takimet me personalitetet atje.
Gregory Lima e bëri udhëtimin e tij të parë në Armeni në vitin 2005 . Për disa vjet pas kësaj , ai ka jetuar disa muaj në vit në Jerevan , kryeqytetin Armen, ku ai kalojë disa kohë me mbesat e tij Noor dhe Arev – duke kontribuar me reportazhe mbi artin armene dhe artistëve dhënë gazetës birit armene The Reporter .
Më pak se një muaj para vdekjes së tij , gjatë Krishtlindjeve , ai kaloi disa ditë të lumtura me të gjithë anëtarët e familjes së tij, me gruan e tij , fëmijët , dhe nipërit e mbesat .
Gregory Lima vdiq në moshën 88 vjeç në mënyrë paqësore – një ditë pasi kishte përjetuar një goditje në tru – në Danbury , Connecticut , në shoqërinë e gruas së tij me të cilën qëndronin pa u ndarë prej 52 vjetësh , i rrethuar nga bijtë e tij dhe e bija . Këto kohë , ai ishte duke punuar së mbyllyri kapitullin e gjashtë të një libri i cili përmbëlidhte kujtimet e tij ,
Raimonda Moisiu says
U prehte ne Paqe! Ka vdekur ne dite te mire eshte Shen Gregori sot! Do kete qene njeri i mire vituoz e bujar!
Sabaudin Zhuta says
Jam shum i lumtur qe ne Shkup e Struge e njoha dhe per nje kohe kaluam bashk me kete njeri te urte me nje diapazon dhe pervoje shum te begatshme. Ishte modest dhe njohes i shkelqyer i historive dhe ngjarjeve te ndryshme ku edhe vet kish qene deshmitar. Edhe pse ne moshe 85 vjecare ai kish nje memorje per lakmi. Me mahniste me njohjen e ceshtjes dhe historise shqiptare . Populli Amerikan humbi nje intelektual e publicist te madh ndersa shqiptaret nje mik te sinqert . Lavdi i qofte ! Sabaudin Zhuta – Profesor universitar – Shkup