Duke lexuar librin e Përparim Kapllanit: ”Last Will”, based on the Chameria Genocide “Amaneti i fundit”, bazuar në Genocidin e Çamërisë./

Shkruan: Sali BOLLATI/NEW YORK/

Çamëria, kjo krahinë mijëra vjeçare me gjuhë, zakone e tradita dhe emërtime vendesh qartë Shqiptare, mbas masakrave dhe shpërnguljeve me dhunë të mijëra njrëzish të pafajshëm nuk ka sesi të harrohet; pavarësisht nga pretendimet shoviniste greke se Çështja Çame nuk ekziston. Greqia si shtet shovinist me mentalitet bizantino mesjetar, mbas okupimit me 1913 te pjeses më jugore të trojeve shqiptare, Çamërisë; me pikësynim strategjik për zgjerimin e mëtejshëm të kufirit deri në Shkumbin, filloi menjëherë spastrimin e kësaj krahine shumë të bukur e të pastër nga elementi shqiptar. Mbas vrasjeve, shpërnguljeve, sekuestrimeve të pasurive, mohimit të gjuhës dhe identitetit kombëtar shqiptar duke ndryshuar edhe emërtimet e vendbanimeve antike shqiptare; gjatë viteve 1944-45 me masakrimet e vrasjet të mbi 5.000 njerëzve të pafajshëm dhe shpërnguljen me dhunë të mbi 30.000 shqiptareve, Greqia zyrtare filloi ta mohoi Çamërinë me mendimin se i erdhi rradha per pjesën tjetër të Jugur Shqiptar??!

Para disa ditësh më erdhi një dhuratë shumë e çmuar dhe e jashtëzakonshme, libri i porsa botuar në Kanada, nga z. Përparim Kapllani :”Last Will”, based on the Chameria Genocide “Amaneti i fundit”, bazuar në Genocidin e Çamërisë.

I bindur se e vërteta mënon por nuk harron, krahas mallëngjimit, u mahnita pa masë që një e vërtetë e jetuar me shumë dhimbje dhe e pa harruar nga unë, gjatë afro 70 vjetësh, del para lexuesit në gjuhën angleze. Dhe kjo e Vërtetë, shkruhet nga nje Atdhetar Shqiptar që nuk ka lindur në Çamëri, por e ndjen vehten Çam si çdo Shqiptar I Vërtetë.

 

Prej kohësh nuk kam lexuar ndonjë libër pa e shkëputur nga dora, por “Amanetin e Fundit”, ashtu si veproi djali Shqiptaro Kanadez, Zylyftar Çami; me lotë sy, nuk mund ta ndërprisja pa e lexuar deri në fund.

Dua të nëvizoj, se me z. P. Kapllani u njoha nëpërmjet internetit, kur po kërkonte të plotësonte ose më mirë të saktësonte disa të dhëna mbi Tragjedinë e Çamërisë Shqiptare që ende kullon gjak.

Z.P.Kapllani, si nje Intelektual Atdhetar I Mirëfilltë I ka vënë vehtes si detyrë që padrejtësitë masakrimet dhe shpërnguljet e Shqiptarëve nga Çamëria ti shprehi qartë nëpërmjet Besës të bazuar në Kanunet e paharruara Shqiptare.

Protagonisti i romanit ose më saktë i kësaj dëshmie dritheruese, nuk është sajesë nga e shkuara historike, por një djal shqiptar I sotëm I brumosur me doket e traditat e shquara shqiptare. Ai ka degjuar nga babai masakrat e grekëve ndaj gjysherve dhe vetë atij, atehere 10 vjeçar, e nuk mund ta neglizhoi amanetin megjithëse ndodhet në Kanadanë mike e të largët. Dhe niset bashkë me gruan, megjithëse jo ne gjendje shëndetësore të mirë, Ata vijnë tek babai në prag të vdekjes ne Shqipëri dhe me krenari, guxim, trimëri e këmbëngulje, marrin rrugën për në Çamëri për të plotësuar Amanetin e tij të fundit .

Më poshtë përshkruhet një karakteristikë Shqiptaro-Çame tjetër, bashkëjetesa fetare. Para nisjes babai Muharrem i tregoi Zylyftarit se kodin e hapjes së kutisë me tapitë e shtëpijave dhe pasuritë do ta gjente vetëm te kushuriri I tyre Kristo Xhavella në Artë. Ai si I krishtere nuk ishte dëbuar si Muharremi më 1944, por Besën Shqiptare nuk e kishte harruar. I mallengjyer dhe me shumë dashuri e priti nipin Zylyftar dhe i tregoi kodin e mbajtur fshehur prej vitesh. I biri i Kristos, Spiro së bashku me të shoqen ,Elena me një shqipe çame të pastër kuvenduan gjatë , duke u përqafuar kohë mbas kohe me njeri tjetrin si kusherinjë të përmallur

Po kështu edhe nga fëmijtë e tyre, Kleopatra dhe Jani, që erdhën nga shkolla, në shqip u përshëndetën dhe folën .Mbas drekës shumë te pasur dhe te shijshme, alla çamçe dhe mbrëmjes plotë muhabet të embël për te kaluarën e paharruar, ranë të flejnë mbas mesnate

Të nesërmen Zylyftari me bashkëshorten, ndahen me dashuri me familien e kushuririt Kristo dhe marrin rrugën drejtë shtëpisë së prindërve në Paramithi. Shtëpia e madhe dykatshe e rrenuar ishte në gërmadhë.Por me këmbëngulje dhe me trimëri gërmon edhe gjen kutinë me amanetin e babait brenda

Shikuan se mos gjenin ndonjë varr të të parëve, por pa dobi. Të gjitha varret shekullore, bashkë me varret e perbashkëta të masakruareve me 1944, ishin zhdukur.

Këtu fillon të dali në dukje frika, pabesia, mohimi dhe mungesa e plotë e humanizmit veçanërisht tek zyrtarët grekë. Një grua e moshuar njofton , dhe policia nuk vonon dhe arreston për hyrje pa leje në pronë të huaj Zylyftarin.

Ne zyrat e policies fillojnë pyetjet dhe mbasi marrin vesh se është bir Çami kur Zylyftari pohon: “…. Unë jam krenar se jam Çam dhe këtë fakt nuk do e ndryshoja për asnjë çmim!”, atëhere fillon frika dhe dyshimi pse ka ardhur. Shefi i policise e pyet :mos je antar i Ushtrisë Çlirimtare të Çamërisë dhe ke ardhur këtu për Shqiperinë e Madhe?; Zylyftari tregon se ka ardhur të shohë shtëpinë e babait, të cilën e gjeti të rrënuar dhe se pranë saj , në tokat e tij ishin ngritur shtëpija të reja nga njerës të ardhur nga malet .

Mbasi i kontrollojnë me imtësi çantën ku nuk gjejnë asgjë të dyshimtë, polici me një shkop druri të trashë fillon ta rrahi në trup, e kur i bije në kokë , një rrymë gjaku ja mbulon fytyrën e Zylyftari bie pa ndjenja në dysheme. Trupin pa ndjenja e marrrin dhe e shpien në spitalin e Janinës. Në zyrat e policë një telefonatë urgjente vjen nga ministri i brendshëm i informuar nga hoteli ku Zylyftari që kishte prenotuar ishte me shtetësi kanadeze Ministri i nevrikosur dhe i frikësuar se mos njoftohet ambasada kanadeze për keqtrajtimin , urdhëron shefin e policisë të shkoi sa më shpejt në spital. Shefi i trembur akoma më shumë hyn me nxitim në dhomën e urgjencës dhe i heq pacientit tubin e oksigjenit. Doktori ndërhyn duke i thënë se pacienti ndodhet në gjendje shumë të rëndë, prandaj nuk mund ti hiqet tubi i oksigjenit, Porse shefi i trembur edhe më shumë se ministri për të zhdukur gjurmat e keqtrajtimit, urdhëron dy policat që e shoqëronin, ta marrin pacientin nga shtrati dhe kur dalin në rrugë mbasi e hedhin njeriun ende të gjallë në trotuar, ikin shpejtë me makinën e policies, duke e lënë njeriun të vdesi Në këtë mënyrë zbatohet urdhëri i ministrit për të zhdukur gjurmat e krimit të sotëm.

Me të njëjtën taktikë vazhdojnë authoritetet greke të fshehin duke mohuar masakrat e ushtruara para afro 70 vjetesh ndaj shqiptarëve të Çamërisë, edhe mohim indirekt i Tiranes zyrtare me heshtjen që bën ndaj kétij Genocidi të cilin “rastësisht” e njohu më 1994 e që nga ajo kohë e ka mbyllur në sirtaret e të ashtuquajtur traktat “miqësie”të 1996??!

Dhe kjo heshtje me mungesë dinjiteti shqiptar u jep krahë elementave grekofilë të udhëhequr nga krye ambasadori I greqëzimit janullatos, të shprehin zyrtarisht pretendimet e tyre ndaj tokave të tjera shqiptare .

Dhe merita e atdhetarit P.Kapllani pasqyrohet edhe më qartë nga qëndrimi i frikshëm që mbajtën autoritetet greke ndaj këtij botimi të së Vërtetës. Ajo nëpërmjet një deklarate të shtypit të qeverisë greke vetëm disa ditë pas publikimit të “Amanetit të fundit” shprehet : “Në Toronto të Kanadsë u publikua një libër me tematikë “ÇAMIKO“ nga nje shqiptar(jo i lindur në Çamëri)”. Pra vetë fjala “çamiko”-sipas tyre inekzistente, i tremb ata, dhe për më tepër libri I mësipërm tregon shumë qartë Genocidin grek ndaj Shqiptareve të Çamërisë.

Frika e grekëve ndaj Problemit të Çamërisë Shqiptare pasqyrohet në gjithë veprimtaritë e tyre me Shqipërinë.

Por mua nuk më hiqet nga mendja moslejimi i Dr.Tasin Demit për në Greqi para një viti. Ky i pajisur me pashaporte shqiptare, ku shkruhet qartë vendlindja Paramithi (ashtu siç e shkruajnë greket vete),ju refuzua hyrja në Greqi. “Arësyeja greke”- person i rrezikshëm?!

Ky Doktor i mirenjohur nga authoritetet europiane, i nderuar dhe i ftuar për të referuar në simpoziume ndërkombëtare që nga Kopenhageni, Viena, Londra, Lisbona e tjerë qenka i rrezikshëm për Greqinë “europiane”??!

“Rreziku” që paraqet për Greqinë është se ka lindur në Paramithi-Çameri më 1944, atje kur ishte bebe 4 muajshe i vrasin babain 27 vjeçar. Por jo për çudi, më 2010, gjatë vizitës atje një grua e moshuar-Çame e krishterë-Vasilika i njihte njerezit e doktorit të sotëm dhe nuk I hiqej nga mendja vrasja e Nelos së pafajshëm nga zervistat grekë. Ajo dhe ne të pranishëm filluam të përqafohemi dhe të qajmë me brengë të madhe për ato kujtime të hidhura ,por të paharruara. Dr.Tasini është një deshmitar i gjallë dhe si tillë nuk lejohet të takohet me ata që nuk e harojnë të shkuarën makabre që ushtruan zervistat ndaj Shqiptarëve Çamë

Po kështu në librin e P.Kapllanit, gjejmë se populli i thjeshtë grek, shoferi Baltsioti, jo vetëm ndihmon ne shpetimin e jetes se Çamit Krenar, por edhe sakrifikon deri sa e sjellë gjallë në Tiranë.

Ashtu siç shkruan edhe i Madhi Ismail Kadare :”..Çamëria nuk është fantazëm. Grekët duhet ta njohin barbarinë që kanë ushtruar ndaj Shqiptarëve të Çamërisë, vetëm atëhere do vendosen ura miqësie të ndërsjellte midis dy fqinjëve mijëra vjeçarë”!

Frika nga e Vërteta është Motivi i Greqisë “europiane”-fatëkeqësisht ende mesjetaro-bizantine

Libri i shkrimtarit Atdhetar P.I.Kapllanit është një Lapidar mbi varret e shkatëruara të Çamëve Shqiptarë

S.Bollati New York, Gusht 2013