• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

How to protect yourself against Coronovirus

March 20, 2020 by dgreca

DR.PASHKO CAMAJ/

By: Pashko R. Camaj, Dr. Public Health/

A contagious respiratory disease that was first detected in China in December 2019 has spread worldwide and is now a pandemic. The 2019 novel (new) coronavirus has been named SARS-CoV-2 and the disease it causes is called coronavirus disease 2019, or COVID-19.

The COVID-19 pandemic is affecting most of the world.  The extent of this outbreak is rapidly evolving and risk assessment changes daily, but here’s some important information on what we know about COVID-19 as of today: 

What is a ‘novel’ coronavirus?

A coronavirus is family of viruses causing large set of illnesses, including the common cold and other respiratory infections. The term “novel” coronavirus means it’s a new form or strain of the virus.

Where and how did COVID-19 begin?

A cluster of severe pneumonia cases were reported on New Year’s Eve 2019 in Wuhan, which is in the Hubei Province of China. On January 9th, virologists and other public health researchers identified the strain as a novel coronavirus, which was tied to a specific “wet market” in the city of Wuhan, where they house and sell fish and other live animals. These markets have been known to transmit viruses before. It is culturally accepted practice that people see specific animals they’re buying be slaughtered in front of them, so they know they’re receiving the products they paid for. As a result of this practice and others, particles of infectious viruses or bacteria can be aerosolized and, in rare instances, jump from animals to people. It’s how SARS, another coronavirus outbreak, started in 2003.

How does the COVID-19 spread? 

COVID-19 is easily transmissible and can spread from person to person even before a person develops symptoms. It’s carried on respiratory droplets when we talk, sneeze, and cough and these can land on surfaces or in someone’s mouth or nose.  When it comes to respiratory droplets, 6 feet seems to be the magic distance. That’s how far these tiny, infected droplets can travel.  Being within 6 feet of someone who is sick can get you or your personal space contaminated with COVID-19.  

Another way of transmission and as important, the droplets can land on surfaces, can be picked with our hands and transferred to our eyes, mouth, and nose when we touch our faces. That is why the hand hygiene, and not touching our face with contaminated hands is so important!  Good hand hygiene means washing our hands not just after we’re using the restroom or before we’re eating but regularly and often throughout the day.  Respiratory secretions (like snot and sputum) can also be infectious, so cover your cough and sneeze, using disposable tissues, throw them away when you’re done, and wash your hands afterward. As important, keep your work surfaces clean and wipe off your workplace surface such as keyboards and your phones.

What are the symptoms of COVID-19?

COVID-19 typically causes flu-like symptoms. Some patients – particularly the elderly and those with other underlying and chronic health conditions – are ate a much higher risk of developing a severe form of pneumonia (infection of the lungs).

Patients develop symptoms like fever, muscle and body aches, cough, and sore throat about 5-6 days after infection. Most people will feel miserable for a week and get better on their own.  Some people won’t get as sick, but it’s still important not to be out and about, so as not to spread the disease.  A minority of patients will get worse instead of better. This usually happens after 5-7 days of illness and these patients will have more shortness of breath and worsening cough.  If this happens, it’s time to contact your doctor again or even go to an emergency room.  If you are experiencing these symptoms you need to contact your doctor or Hospital (emergency room), call first so they know you are coming and are ready to receive you!

What are the numbers telling us?

The numbers of people who have been diagnosed and how many have died are changing daily. But these numbers are just estimates; it’s still unclear how many people have actually been infected worldwide.  Most of the deaths have been in adults over 60 years old who had other health concerns.  It appears that only about 20% of people who contract this novel coronavirus need to be hospitalized. The other 80% get what feels like a bad cold and recover at home. A lot of this has to do with underlying medical conditions and our ability to fight off the infection-immunity. 

People who are more vulnerable to any kind of infection – because of their age or chronic health conditions – are more at risk for getting seriously ill from COVID-19. This includes people who are smokers, who have hypertension (high blood pressure) and diabetes, people who have low immune systems, people with underlying lung disease or who take medicines to suppress their immune systems because they have some sort of autoimmune condition or cancer.

Is there a vaccine or medication that provide any protection against COVID-19?

Currently, there is no vaccine or medication to treat COVID-19.  Scientists across the world are already working on a vaccine, and ongoing study trials suggest that there are some existing antiviral drugs that may be helpful for the sickest patients.  

For now, doctors can only treat the symptoms, not the virus itself!

How can I protect myself and my family, should I wear a facemask?  

The preventive actions for COVID-19 are like for other respiratory infections such as for cold and flu. This includes avoiding close contact with people who are sick; not touching your eyes, nose and mouth; washing your hands thoroughly and frequently; and cleaning and disinfecting objects and surfaces you encounter regularly. 

The CDC does not recommend you wear a facemask to protect yourself from getting COVID-19 or other respiratory illnesses. While it feels like it should be protective to have something physically blocking your face, for otherwise healthy people, it doesn’t work as well as we’d like to think it does. Air and germs can get around the sides of the mask. Masks are also very important in keeping our healthcare workers safe.

If you are living with someone who has tested positive for COVID-19 and is being quarantined, you need to stay separate from that person as much as possible. Additionally, be very careful about maintaining good hand washing and cleaning of high-touch surfaces like doorknobs and countertops. When you do need to be in the same room as the individual, wear a mask. 

What is “community-based transmission” and why is it important?

Community-based transmission” of COVID-19 have been the primary concern of public health officials.  Many of the initial travel alerts and the closures, and now closing of borders and specific areas are in order to contain the spread of a chain of transmission, reducing the spread from person to person.  One way of doing this is also through a “social distancing” that can be used to slow spread of infections. This specifically refers to different ways of keeping people separated. Increasing the distance between and avoiding crowded public places are also crucial forms of distancing. This is a way we can all work together to spread ourselves out from other people and keep ourselves from spreading infection.

In closing, below is a summary of actions we should take to protect us and reduce the spread of the virus.  

  1. Practice good hygiene and social distancing.  These are the most important 

measures.  START and MAINTAIN social distancing NOW.  This is the most effective way to drastically slow the exponential spread of this virus.  

  • If you are mildly ill, stay home, take the precautions you would for a common 

flu.  The vast majority of those infected have either very mild or no symptoms at all.  However, YOU may still be CONTAGIOUS!

  • Stay away from the elderly, immunocompromised and those with chronic heart and lung conditions if you are ill.  This is the group most at risk! 
  • At this time, testing is still very limited and must be approved by the state.  Currently, we are limited to testing only those who meet strict criteria (with state approval).  
  • Please do not purchase N-95 masks or take them from medical facilities.  If you are 

not a medical provider, you do not need one. These are in limited supply, and health care providers will need them as the front-line providers.

There’s a lot of misinformation and things will change as this situation continues to evolve.  Life will be different for a while.  But, if we follow these basic precautions, we can manage this.  Please do not incite panic and don’t listen to those who do.  We will endure!

Filed Under: Analiza Tagged With: Coronavirusi

CORONOVIRUSI- Rreziku është i përbashkët, por luftën e bën secili…

March 20, 2020 by dgreca

Intervistë  e gazetares Marjana Bulku me zonjën Hairie Lamani-/

Epidemia botërore ka marrë përmasa të frikshme.Pjesa më e madhe e globit është mbyllur dhe duket se njerëzimi është dorëzuar dhe pret mrekullinë pa ditur se si të mbrohet përveçse të kyçet në shtëpi.Rreziku është global, mbrojtja individuale. Ndiqeni bisedën që zhvilluam me Hairie Lamani:

Marjana Bulku: Bota si kurrë më parë ndodhet përballë një rreziku të përbashkët ku edhe format e përballimit janë thuajse të njëjta por me pasoja të ndryshme, si e shihni ju si staf mjeksor këtë pandemi?

Hajrie Lamani RN : – Jemi në kushtet e një lufte botërore me një armik të padukshëm, pa armë dhe pa  mundësi për të bërë paqe. Është cilësuar si lufta e tretë botërore që nuk njeh pozicioni gjeografik, nuk njeh kompromis dhe në këndvështrimin tim është fushë e minuar ku e vërteta e saktë nuk dihet. Po ecet me eksperiencën e Kinës, Italisë dhe çfarë po del gjatë rrugës në shtetet e tjera. Kjo luftë i ka gjetur të papërgatitur të gjithë papërjashtim. Kur filloi të përhapej në Kinë njerëzit ishin skeptikë për lajmet, nuk e besuan, madje bënë ca krahasime krejt pavend, sic janë vdekjet nga aksidentet automobilistike, vdekjet nga kanceri apo HIV/AIDS. Shpejtësia e përhapjes së virusit, numri i madh i të vdekurve, natyra krejt e veçantë e këtij virusi të panjohur dhe shfaqja klinike e bën të pakrahasueshëm me asgjë tjetër. 

Vërtet  rreziku është i përbashkët, por luftën po e bën secili shtet në mënyrën e tij dhe asnjë nuk është në gjendje të ndihmojë të tjerët,  sepse janë të pamjaftueshëm për veten e tyre, nuk është braktisje, nuk është mungesë dëshire, por është pamundësi për shkak të burimeve njerëzore dhe materiale në dispozicion. Kjo qe po ndodh ka nxjerr zbuluar edhe sistemet shendetesore me perfekte imagjinare qe kemi menduar deri tani. Kush me pak dhe kush me shume jane te gjithe perballe pamjaftueshmerise ne kapacitete spitalore, burime materiale dhe burime njerezore. 

MB: Jetojme ne kohen e globalizmit qe sigurisht ka te mirat e veta dhe cdo gje arrihet ne kohe rekord, por ne kete rast ka efekt negativ sepse levizja e lire e njerezve beri qe te perhapet kudo pa dallim shteti, ngjyre, rrace, pozicioni gjeografic, statusi politik apo social, te gjithe te rrezikuar perballe virusit COVID-19.. 

Hajrije Lamani: Mendoj qe perballja e pare me virusin Covid -19  ka qene e njejte kudo, filloi me mosbesim, mos marrje seriozisht dhe nje ç’organizim derisa situata u be serioze dhe filluan pasojat, Menjehere pas shfaqjes se pasojave te para situata  percipitoi shume shpejt, ne kohe rekord.  Pra, dukej krejt e pabesueshme dhe imagjinare derisa erdhi dhe u ul kembekryq mes nesh. Periudha e inkubacionit mendohet 2-14 dite ne te shumten e rasteve por qe ka burime ku thuhet deri ne 28 dite gje qe e komplikon me shume gjendjen sepse te infektuarit asimptomatik behen perhapes te virusit pa qene ne dijeni. Pas pasojave te para drejtuesit e shteteve filluan te ndermarrin masat per te ndal vrullin e perhapjes se virusit. Cdo shtet ka ndermarre nje plan masash bazuar ne specifikat qe ka. Presioni eshte shume i madh, por kur mendon pasojat frika eshte akoma me e madhe. Covid -19 ka tjetersuar jeten e njerezve ne shkalle globale. Ky virus ka detyruar njerezit te mbyllen brenda, te braktisin punen, te qendrojne larg njerezve te dashur, te perballen me mungesat e nevojave baze jetike. Nga ana tjeter ka vene ne sprove te gjithe sistemet shendetesore boterore dhe ka nxjerr zbuluar me te dobetit ne shendetesi.

Eshte pandemi dhe duke qene se nuk eshte ndeshur per kohe shume te gjate eshte supozuar qe nuk do ndodh dhe askush nuk duket se ka pas nje plan B apo nje plan rezerve per kete situate. Nga raportimet  e deritanishme duke qe Italia eshte ne situate me te veshtire, ndoshta sepse ka qene transparente ne informacion?? Nuk mendoj se kemi informacion plotesisht te sakte per Kinen, Iranin  dhe kjo na ben te mendojme qe Italia eshte me keq. Sa i perket  Shqiperise ne pak informacion sa kam duket sikur e ka situaten nen kontroll dhe shpresoj te jete ashtu, por ne kete lufte po deshtojne shtetet e medhaja qe duhet pranuar jane shume here me mire  se sa Shqiperia dhe ndaj jam pak skeptike ne optimizmin e tepruar. Me shpirt dua qe asnje te mos preket ose te preken sa me pak te jete e mundur dhe mundesisht te shpallet vendi qe e ka perballuar me mire kete lufte.  Ketu ne Amerike sapo ka filluar dhe nuk e dime si do shkoje. Dua te jem optimiste dhe te mendoj me te miren.

           Marjana Bulku:  Pandemia pushton globin çdo minut, atë e kemi nëpër këmbët tona, si po e përjetoni?

Hajrie Lamani : Pandemia eshte kryefjala e dites dhe kuptohet ndjekja e lajmeve dhe perditesimeve eshte e pashmangshme. Une jam perpjekur te ndaj ne rrjetet sociale vetem informacione nga burime te besuara si WHO, CDC apo statuse te njerezve qe kam dijeni per aftesite e tyre dhe te jem e limituar ne sugjerimet personale. Une jam pjese e stafit te nje spitali qe po perballet me kete pandemi, po bej pjesen time ne menyren me te mire te mundshme duke reflektuar siguri ne profesion dhe ne punen e perditshme. Profesioni im e perban edhe kete qe po kalojme dhe si e tille e kam pranuar dhe do sherbej me te gjitha mundesite qe kam. Kuptohet  bej cdo gje me mjetet dhe mundesite ne dispozicion per te mbrojtur veten ne rradhe te pare ne menyre qe te jem ne gjendje t’ju sherbej te tjereve. Ka momente qe frika dhe stresi jane dominante, sidomos kur lexoj disa informacione te frikshme apo statuse reale per gjendjen, por une jam edhe besimtare ne Zot qe mendoj se nese eshte e shkruar te ndodh e keqja asgje nuk e ndalon, ndaj dhe lutem ne menyren time duke mos lejuar qe frika te me mund ne perditshmerine time. Gjej menyra per t’ju shmang dhe per te bere dicka qe me fut ne boten optimiste qofte edhe duke degjuar muzike apo nje xhiro me makine pa destinacion. besoj fort qe gjerat ndodhin per nje aresye dhe aresyet e kesaj qe po ndodh tani do t’i marrim vesht me vone pasi stuhia te kete kaluar. 

Marjana Bulku: Ju e keni prekur nga afër rrezikun , a na e përshkruani pak si vjen kjo e padukshme që pushton ngadalë gjithkënd dhe gjithçka.

Hajrie Lamani ;E permenda pak me lart qe eshte kombinim i frikes per jeten dhe njerezit tane te zemres, eshte ankth per te panjohuren qe na pret, eshte  pasiguri per pasojat afatgjate te kesaj situate. Une punoj ne urgjence (Coney Island Hospital , Emergency Department )dhe jam pika e pare e kontaktit me pacientin qe hyn ne spital dhe qe mbart me vete 1000 mije enigma. Jam pjese e triazhit dhe nese pacienti referon kolle, dhimbje fyti, temperature, njeren simptome apo kombinim te tyre atehere pacienti pajiset me maske kirurgjikale dhe trajtohet si i dyshuar per Covid-19 duke ndjekur protokollin perkates. Nese deri dje ky grup trajtoheshin thjesht per influenza apo sic njihet grip i zakonshem dhe klasifikoheshin si niveli 4 apo 5 i akutshmerise se urgjences , tashme  te dyshuarit per Covid-19 shkojne niveli 3 ose 2 per nga akutshmeria e shfaqjes klinike, koha e trajtimit, burimet qe duhen per trajtim dhe rreziku i percepitimit te gjendjes qe paraqesin.

Marjana Bulku :Edukimi me të keqen dhe mbrojtja ndaj saj janë misioni përtej detyrës, cila do ishte këshilla juaj për kolegët, miqtë, familjarët

Hajrie Lamani: Menyra e perhapjes se ketij virusi nuk eshte plotesisht e qarte here thuhet airborne dhe here droplet plus kontakt  dhe si e tille distanca dhe izolimi per te parandaluar perhapjen jane pare si domosdoshmeri dhe menyra e vetme qe  kemi ne dore.  Virusi pozicionohet ne mukozat e syve, hundes dhe fytit dhe nese gjen terren te pershtatshem deperton ne mushkeri duke shkaktuar insuficience repsiratore. Pacientet qe shtrohen vijne me veshtiresi ne frymemarrje dhe saturim oksigjeni te ulet, poshte 95%. Situata e tyre perkeqesohet dhe shkojne deri ne intubim dhe ventilim mekanik. Kuptohet vetem ne nje pjese te tyre ndodh keshtu dhe keto jane grupi qe rrezikojne me shume. Ne vende te ndryshme ka shfaqur forma te ndryshme dhe sic thuhet virusi ka bere mutacion. Te rrezikuar jane pacientet me semundje te tjera shoqeruese, qe kane sistem imunitar te dobet apo te kompromentuar. Nese ne Itali shtrimet ne spital dominohen nga mosha e trete, sot po lexoja qe ne Amerike 19% e te shtruarve me Covid-19 jane mosha te reja 18-40 vjec dhe cilesohej qe ky grupmoshe nuk eshte imun. Pra nga njeri shtet ne tjetrin ka ndryshime ne natyren e shfaqjes por jo ne natyren e perhapjes dhe kontaminimit. Si e tille higjena eshte primare, larja e duarve pas cdo lloj kontakti me siperfaqe qe mendohen si te kontaminuara, dezinfektimi i siperfaqeve te kontaminuara dhe teshtitje apo kollitje ne brryl ose parakrah dhe jo ne ajer. Perdorimi i maskes keshillohet nga personat e konfirmuar me covid 19 per parandalimin e perhapjes tek te tjeret. Ne kushtet aktuale cdokush duhet te jete koshient per rrezikun qe ekziston, te beje ate qe ka ne dore dhe qe mundet duke qendruar ne shtepi, duke respektuar distancen dhe duke i kushtuar vemendje higjenes. Keshilla ime per koleget eshte perkushtim ndaj misionit qe kemi, njerezit kane nevoje per punen dhe kujdesin tone dhe duhet t’ju pergjigjemi. Ankesa dhe pakenaqesi ka kudo, edhe ketu ku jam por te bejme me te miren qe kemi ne dore ne vendin ku jemi dhe me mundesite qe kemi. Ankesat duhet lene per nje kohe te dyte. Ne keto momente jemi ne lufte dhe askush nuk mund te desertoje ne lufte, te gjithe duhet te mendojne ne kete menyre. 

këshilla juaj për kolegët, miqtë, familjarët

Marjana Bulku :A mund të na e përshkruani pak ndryshimin midis një dite të zakonshme në ED dhe një dite pandemie aty?

Hajrie Lamani :Ne keto kohe pandemie dita vazhdon ne fillim me raportimit te situates, diskutimet  e stafit, udhezimet e drejtuesve te urgjences per manaxhimin e situates rast pas rasti dhe ne teresi dhe shperndarja neper pozicionet e punes. Po mundohemi te ekspozojme sa me pak staff  deri ne keto momente duke qarkulluar stafin,  te ekspozohemi sa me pak ne kohe duke bashkepunuar ngushte me mjeket qe gjithcka te behet mundesisht ne nje kohe sic eshte vizita dhe vleresimi i pacientit,  marrja e gjakut, dhenia e medikamenteve, matja e te dhenave vitale dhe lidhja me monitoret cardiac sipas rastit. Kuptohet gjithmone ka specifika sipas rasteve. Rastet po shtohen dhe deri tani jemi ne faze te perballueshme por nuk dime cfare sjell dita, ora apo minuti.

Marjana Bulku:Çfarë do sygjeronit për qytarët pacientë dhe jo pacientë në këto ditë të vêshtira.

Hajrie Lamani . Sugjerimi im per qytetaret jo paciente eshte te qendrojne ne shtepi dhe te expozohen sa me pak te jete e mundur me rrezikun,  mundesisht te mos drejtohen ne urgjenca apo marrin ne telefon  urgjencen per shqetesime që nuk jane akute dhe qe presin ne kohe, te perdoret llogjika dhe t’i jepet mundesi stafit te perballoje pacientet qe jane paresor ne keto vite te veshtira. Për  pacientet e dyshuar dhe të konfirmuar me symptoma  si temperature, dhimbje fyti, kolle që jane te perballueshme në kushte shtepie  te qendrohet ne shtepi duke konsumuar ushqim te shendetshem brenda mundesive, perdorimin e paracetamolit dhe brenda mundesive izolimi edhe nga anetaret e tjere të familjes. Kuptohet qe ne te shumten e rasteve eshte e pamundur ndaj dhe duhet të bejne akoma me shume kujdes me higjenen. Nese keto paciente konstatojne veshtiresi në frymemarrje dhe pamundesi per t’u mbushur me ajer atehere duhet urgjent te drejtohen në urgjence ose te marrin në telefon urgjencen. Keshilla tjeter e imja per kete grup eshte qe te informojne stafin mjekesor qe eshte i dyshuar apo i konfirmuar ne menyre qe stafi te mbrohet dhe te parandalohet kontaminimi. Eshte  nje proces qe duhet te merret ne konsiderate ndryshe ne kushte normale dhe ndryshe ne kushte te dyshuara per kontaminim. Ka specifika por qe nuk dua te hyj ne detaje te tilla. Ajo qe dua te ritheksoj kur njerezit dyshojne ose e dine qe jane te infektuar te njoftojne.

Nuk eshte turp dhe nuk ka vend per mentalitet te tille. Kjo eshte e keqe boterore dhe askush nuk e do, por gjithkush eshte i rrezikuar prandaj nuk ka vend per paragjykime por te luftojme te gjithe bashke me armikun e perbashket.

Lehtesimi i punes se stafit mjekesor ne kete lufte eshte mbeshtetja me e madhe ne menyre qe te jene ne gjendje te rezistojne sa me gjate  per te luftuar. Mbeshtetje per ta mund te ofrohet ne menyra nga me te ndryshmet. Duhet fryme pozitive dhe optimizem, besim tek vetja dhe koleget si dhe pune ne ekip.Beni secili ate qe keni ne dore per te mbrojtur veten, te afermit dhe gjithe shoqerine. Me shume se kurre nevojitet kontributi i gjithesecilit.Uroj per te gjithe me te miren dhe Zoti na ruajt nga kjo e keqe!

Marjana Bulku & Hajrie Lamani 20 Mars 2020 Nju York

Filed Under: Interviste Tagged With: Coronavirusi, Hairie Lamani, Marjana Bulku

Presidenti Trump: Kemi miratuar mjekime të reja

March 19, 2020 by dgreca

– CORONAVIRUSI- Shkon ne 152 numri i të vdekurve në SHBA, mbi 10 mijë të infektuar/

COVID-19 vazhdon të përhapet me shpejtesi ne SHBA dhe sot ne mengjes u raportua se numri i të vdekurve arriti shifrën 152, sipas njoftimeve të sotme të autoriteteve, Ndërsa numri i të infektuarve ka arrit në 10 mijë. Numri i të prekurve me koronavirus në SHBA ka arritur mbi 10 mijë të infektuar. Zyrtarët thanë se administrata do të bëjë ç’është e mundur për të frenuar pandeminë. “Për një vend kaq të madh, ne po ecim mirë,” tha Presidenti Trump. COVID-19 ka prekur të gjitha shtetet e SHBA-së.

Guvernatori i New York-ut Andrew Cuomo tha të martën se nuk kishte në plan të impononte karantinë në asnjë prej qyteteve në shtetin e tij.

“Nuk kam asnjë interes dhe asnjë plan të çfarëdo lloji, që të vendos karantinën në ndonjë qytet,” tha Cuomo në një konferencë shtypi.

Sidoqoftë, ai tha se ekziston mundësia që të ketë mbyllje më dramatike, përveç mbylljes së restoranteve, bareve dhe shkollave, për të frenuar përhapjen e koronavirusit.

Presidenti Trump: Kemi miratuar mjekime të reja, do të ndryshojmë gjithcka

Presidenti amerikan Donald Trump me anë të një deklarate për mediat nga Shtëpia e Bardhë deklaroi se koronavirusi është një luftë mjekësore.

Trump u shpreh se janë miratuar mjekime të reja dhe se ky është një sukses

Kemi disa opsione kërkimesh për koronavirusin. Kemi miratuar mjekime të reja dhe ky është një sukses. E drejta për të provuar barna të reja është sukses i ri. Do të bëjmë të pamudurën për të gjetur mjekimin për Covid 19.

Duam t’i tregojmë publikut amerikan se ne punojmë që Agjencia e Miratimit të Barnave të funksionojë sa më shpejt. Me vaksinat e reja, mendoj se do të ndryshojë gjithcka. Ajo që do të bëjmë, është mjaft inkurajuese. Publiku amerikan ka qenë i jashtëzakonshëm, duhet të rrini në shtëpi. Kjo është luftë mjekësore dhe duhet ta fitojmë. Një mjekim ndaj malaries tregoi rezultate”, tha Trump.

Filed Under: Featured Tagged With: Coronavirusi

CORONAVIRUSI: NJË INFEKSION VIRAL, POR JO ORA E KIAMETIT!

March 19, 2020 by dgreca

SHKRUAN: DR. ZEKRI PALUSHI MD/

William Shakespear, (1612),-në  këtë rast, prap do të thonte: “Much Ado About Nothing”,- (Shumë zhurmë për asgja).

Në vitin 2017-2018, Zyra Nacionale e Statistikës së Britanisë, ka raportue 50.100 vdekje  nga gripi (Flu).

Po keshtu, duke u bazue tek një vlerësim i Qendrës së Kontrollit dhe Prevenimit të Sëmundjeve në USA, -nga gripi, vdesin çdo vit në botë, 291.000 deri 646.000 njerëz.

Ndersa deri tash, vetëm në USA, kur dimri po kalon,- janë rraportue të paktën 32 milion raste me grip (influenza), -ndër të cilët, 180.000 janë hospitalizue, dhe 18.000 të tjerë kanë vdekur. Këto shifra mund t’jenë pak a shumë njëlloj, -e ndoshta ma t’larta për Europën, e shumë ma t’larta për Kinën. 

Gjatë kohës që po shkruaj kët artikull, numri global i t’infektumve me CORONAVIRUS, në t’gjithë botën,  ështërreth 218.000, ndërsa numri i  t’vdekurve 8.944, -shumica mbi moshën 81 vjecare, e që kanë qenë duke vuajtur nga një ose ma shumë sëmundje kronike t’mëparshme.  

Nëse krahasojmë numrin e vdekjeve të shkaktuara nga GRIPI (influenza), me numrin e vdekjeve nga CORONAVIRUSI,- mund të themi se, -edhe nëse vdekjet nga coronavirusi do të rriten në javët apo muajt e ardhshëm deri në 100 fish,-prap se prap, ato  s’do t’arrijnë as tek kufijt minimal te vdekjeve t’shkaktuara nga infeksionet e për-vitshme të GRIPIT. 

Pra, n’aspektin e sëmundshmërisë, infeksioni me coronavirus nuk ështëndryshe nga infeksionet sezonale vjetore të gripit (INFLUENZES).

Pa dyshim që COVID-19, ështënjë virus i ri, që ne nuk e njohim,-por ama ne  njohim mirë familjen që i përket që është-CORONAVIRUSI, i cili, si  cdo infeksion tjetër viral, do të ndjekë rrugën e tijë natyrale, do të përhapet, e do të infektojë shumë njerëz të tjerë në të gjitha vendet e botës ashtu si edhe gripi.

Po kush ështëai/ajo që gjatë jetës s’ka pas një infeksion viral, sic ështëGRIPI (influenza), apo rrjedhje hundësh e dhimbje grykësh (common COLD)?

E njëjta gja po ndodh e do të ndodhë edhe me COVID-19. Deri tani, bazuar në  faktet që njohim, -rastet janë të lehta, -ju duhet t’keni ndigjue që disa prej politikanëve e celebrities, -si Tom Henks, Rita Wison, Rudy Gobert, Kevin Durant, Idriz Elba e shumë të tjerë, që megjithse të infektuar nga COVID-19,  ndjehen shëndosh e mirë.

Nëse njerëzit e shofin si një hob n’vetvehte shqetësimin, -atëherë, unë do t’ju rekomandoja TUBERKULOZIN, që n’tvërtetë duhet t’jetë shumë ma shqetësues për të gjithë. Në vitin 2018, Organizata Botnore e Shëndetësisë ka rraportue (por jo in media) 10 miljon raste të reja në t’gjith botën dhe 1.45 miljon vdekje, ndërsa Anglia ka pas 4.672 raste, -por askush s’ka qenë i shqetësuar për të përdur maska. Sa njerëz mund t’a dinë se epiqendra e tuberkulozit ështëIndia,-ku gjinden 27% e rasteve globalë.   

Pra, pse gjithë ky PANIK rreth këtij virusi?

Së pari, e mbi të gjitha, COVID-19, ështënjë pjestar i sapo ardhun në Familjen e CORONAVIRUSIT, për të cilin, deri tani, njerëzit s’kan pas një eksperiencë, e s’kanë qenë të familjarizuar me të. 

Shumë janë për t’u fajsue edhe MEDIAT, që nëpërmjet komenteve dhe raportimeve 24 orëshe, kanë krijuar një dominate në sytë e mendjen e publikut. Le t’imagjinojmë se çdo të ndodhtë, nëse do të raportoheshin pa ndërprere në emisjonet e lajmeve, të gjitha rastet me grip!

Ndikim shumë negativ, që ka keqsue edhe ma tepër këtë gjendje paniku, -kanë pas edhe QEVERITË, dhe zyrtarët e niveleve të ndryshme që flasin me sa munden në të dy anët. – Në njerën anë porosisin popullin të qetësohet, e t’mos paniket, ndërsa në anën tjetër, – japin këshilla që kushdo që kollitet dy herë, duhet të vet-izolohet. Pa përmend edhe masat e jashtzakonshme që imitojnë gjendjen e një shtet-rrethimi. Në këtë rast, unë shof si një problem shumë të madh refuzimin e autoriteteve zyrtare për të qenë të ndershëm me publikun, ato duhet të tregojnë ato c’far ne nuk dimë. 

Megjithatë, unë jam i sigurtë, se ky infeksion viral, nuk asht, e kurrë s’ka me qenë një përsëritje e vitit 1918. 

Është fakt se, sic do sëmundje tjetër virale, ëdhë këtë virus, s’do t’kemi mundësi ta kufizojmë, apo ta mbajmë nën-kontroll. Por ama, ështëkrejt në dorën tonë që marrim t’gjitha masat e zakonshme e të mundëshme, që t’i shmangemi me cdo kusht, ktij infektimi. Ndër kto masa, mund të përmendim: lamjen e durve, kollitjen apo teshtitjen në një shami letre (TISSUE), ose n’ brryla, e nëse e ndjejmë vehten vërtetë keq, t’rrijmë në shtëpi, e t’mos shkojmë për t’vizituar t’afërmit tonë, -sidomos t’moshuarit.

Po keshtu, duhet t’bajmë përpjekjet e mundshme për fuqizimin e Sistemit tonë Imunitar, -dihet se, nëse kemi një mbrojtje t’fuqishem imunitare, -ky infeksion mund t’na  prekë ma me vështërsi,- por edhe sikur të prekemi, -ky infeksion do t’jetë ma i lehtë, e shërimi prej tij, do t’jetë ma i shpejtë.

Me që ra fjala, -a keni ndigjue ndonji prej autoriteteve qeveritare apo zyrtarve të ndryshëm,- t’ju rekomandojnë apo tregojnë se, –marrja e një gjumi t’mjaftueshëm 7-8 orësh, ngrënja e ushqimeve të shëndetëshme me zarzavate e fruta të ndryshme, vitaminat C, D, mineralet, zincu, antioxidant etj,-si dhe ushtrimet e rregullta fizike, e menagjimi i stresit,-ndihmojnë shumë në fuqizimin e funksioneve e ndryshme imunitare. -Sigurisht që jo. Pra do të ishte shumë ma mirë që Autoritetet e ndryshme zyrtare, dhe Mediat, të përqëndroheshin në rekomandimin e këtyre masave për publikun. Kjo do të ishte  shumë ma e lehtë, kuptimplote, e me rezultate pozitive. Publiku do ta vlerësonte shumë ma tepër këtë lloj përkujdesje, se sa taktikën e deri-tanishme,- panik-sjellse, e frikë-shkaktuese, që kanë përcellë çdo dite, e pa ndërprerje.  

Sidoqoftë puna, -ky PANIK dhe REAGIMI tepër EKZAGJERUES, janë krejtesisht të PA-JUSTIFIKUESHËM.  Siq duket, tashmë njerëzit janë msue me situatë falco, të krijuara nga “Partia”, në kohë të ndryshme, për qëllime të ndryshme,- që paralajmërojnë  ORËN e KIAMETIT (Doomsday Clock), -për të cilën, sigurisht që fajsojnë po njerëzit, për një  KATASTROFË GLOBALE të mundëshme që po “krijojnë” me frymë-marrjen e tyre. 

Pra në, njerëzit- megjithse jemi duke jetuar në kohrat ma t’shëndetshmen e paqësore në historinë e njerzimit, -prap se prap, nuk duam ta pranojmë këtë!!! Mesa duket, tashma s’mund t’jetojmë pa shpikjen e dickaje të keqe, siç janë ALARMIMET ndaj “Ndryshimit të Klimës”, Luftës bërthamore, Kolapsit Financiare, e deri tek sëmundjet vdekje-shkaktuese. -Kështu pra edhe CORONAVIRUSI, arriti që suksesshem t’ju bashkohet këtyre shpikjeve.

Shqiptarët e epokës komuniste, e kuptojnë shumë ma kollajshëm këtë lloj strategjie, -për këtë, ato mund t’kujtojnë me “nostalgji” udhëheqsin e “lavdishëm”, që  për t’mbijetuar për vehte, -krijonte vazhdimisht “Grupe Armiqsore”. 

Të paktën një e “mirë” po vjen nga kjo situatë e krijuar, -ku dukshëm shifet se të gjitha shtetet e zhvilluara të botës, për t’shfrytzuar fuqinë e lirë puntore, kanë investuar me shumicë e pa rezervë në Kinën komuniste, duke e transformuar atë, në një epiqendër ekonomike globale,- nga ku, tashma, komunistët kinez po tregojne haptas se c’far mund të bajnë me botën. Po tregojnë jo vetëm fuqinë ekonomike, por edhe mundësitë që kanë për të lujtur një lojë të rrezikshme PSIKOLOGJIKE, -që në rastin e coronavirusit, po eflektohet nëpërmjet PANIKUT dhe REAGIMIT të EKZAGJERUAR që publiku po përjeton. Këto damtime ekonomike e psikologjike  janë të jashtzakonshme e me efekt të gjatë. 

Pra, këto janë probleme që duhet t’mbulohen nga MEDIAT, e t’bahen të qarta për publikun. Me këto probleme duhet të merren autoritetet, qeveritë, e investorët perëndimore që dukshëm kanë ra në kurthin komunist.-Ato duhet t’i kthejnë sa më parë këto investime, në vendet e tyre, -ndërkohë, le t’ua besojmë coronaviruset specialistve MJEKSORE.

Ndërkohë, -vecanërisht ne Shqiptarët, s’duhet t’shqetësohemi apo dëshpërohemi aspak në lidhje me këtë situate KALIMTARË. Kemi kalue e mbijetue në luftra të ndryshme, -përfshi edhe KOLERËN KOMUNISTE.

Në këtë rast sakrifica ma e madhe që kërkohet prej nesh është një vet-izolim dy-javor, periudhë gjatë së cilës, ne mund të ndjekim programe televizive apo t’lexojmë ato libra që s’këmi pas kohë t’i lexojmë më parë.

Përfundoj duke ju siguruar se,- si t’gjitha predikimet e tjera katastrofale,- edhe coronavirusi do të dështojë në përpjekjet e tij, për sjelljen e  “ORËS SË KIAMETIT”.  

Dr Zekri Palushi (MD)

Australi, 16/03/2020

Filed Under: Opinion Tagged With: Coronavirusi, Dr.Zekri Plaushi

  • « Previous Page
  • 1
  • 2

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT