(Ftesë Ministrisë së Arsimit për diskutim të gjerë)/
Nga Arjan Th. Kallço*/
Bota sot po përjeton vërtet një hop cilësor përsa i përket shkollës dhe arsimit në përgjithësi, sidomos me arritjet e padiskutuara të risive teknologjike. Në artikujt e shumtë për arsimin, uroj që dikush në Ministri të vazhdojë t’i lexojë, jam munduar që të sjell risitë më të fundit, të vendeve përreth nesh, kur këto risi vërtet ia vlejnë. Por risitë për shkollat nuk marrin fund këtu, njëlloj si shprehja : do të rrojmë e do të shohim se çfarë do të shpikë mendja njerëzore për shkollën. Artikulli im këtë radhë ka një “risi” në një aspekt tjetër që lidhet me një moment tjetër të rëndësishëm të mësimit dhe që janë detyrat e shtëpisë. Besoj se shumë kolegë të mi dhe pedagogjistë jemi në të njëjtin mendim se aspekti i detyrave të shtëpisë është tepër delikat për asimilimin e njohurive të reja që marrin nxënësit çdo ditë në shkollë. Pra e shpjeguar më qartë nxënësi duhet të ushtrohet t’i asimilojë ato me ushtrimet në detyrat e shtëpisë. Natyrisht dallimet kanë ekzistuar dhe do të ekzistojnë gjithmonë midis nxënësve në shkolla, pasi në to kemi të pasqyruar qartë, por drejt nuk do të thosha në mënyrë absolute, aftësitë e secilit prej tyre për të mësuar. Barazitizmi në arsim ishte gabimi fatal i reformave të mëparshme, sepse asnjëherë prirjet nuk janë të njëjta. Detyrat e dhëna si në klasë dhe në shtëpi, kur këto bëhen vetë nga nxënësit, janë tregues i aftësive të tyre për të vazhduar apo jo studimet në universitete. Por jemi edhe të ndërgjegjshëm që realiteti shqiptar flet edhe për nivelet parauniversitare të shkollave me mangësi të mëdha përsa i përket respektit për institucionin e dijeve. Është folur e shkruar aq shumë, saqë do të jenë bërë të mërzitëshme fjalët e tepërta që lidhen me ecurinë e shkollës dhe për sëmundjet që ato po vuajnë sot. Mungesa e theksuar e seriozitetit në lidhje me hallkat e shkollës po na e degradon gjithnjë e më shumë faktorin ardhmëri për to. Ashtu si edhe në universitete po prodhohen nga fabrika pa rendiment deftesa të cilat për një pjesë të konsiderueshme nuk vlejnë. Edhe vetë nxënësit, sigurisht jo të gjithë, “ ia kanë kallur flakën” shkollës, sepse tash jeta e tyre nuk vërtitet reth saj, si dikur, por rreth teknologjisë më të fundit të cilën e kanë ndër duar dhe e shpërdorojnë kot kohën që u duhet për tjetër punë. Nuk është çudi që të gjithë rregullat e shkollës që duhet ta bëjnë nxënës të apasionuar pas mësimit, të zëvendësohen me disa rregulla që vetë ata po i servirin dhe me shpejtësi drite po i bëjnë pronë të tyre. Nëse shoqëria nuk nxjerr rregullat e saj edhe për shkollën, pra e lë në amulli, atëherë rregullat do të lindin nga vetë të interesuarit, pra nxënësit. Kur shohin se shoqëria shqiptare është rrumpallë e vërtetë, atëherë në këtë kaos ata përpiqen të vendosin rregullat e tyre, edhe pse ne nuk na pëlqejnë. Është ligj i natyrës dhe i shopqërisë që ku mungojnë rregullat, ato kompesohen me të tjera, qoftë edhe këto të nxjerra apo sajuara nga njerëzit. Askush nuk e thotë dot nëse do të jenë ligj për të gjithë apo do të jenë të përkohëshme. Uroj që mendjet e ditura të vendit ta fshijnë fjalën përgjithmonë dhe t’i japin fund përkohësisë së këtyre rregullave barbare.
Sot duke lundruar në FB, kjo fjalë më duket mëse e drejtë sesa e huaja navigoj, më bëri përshtypje një status, që mesa duket, është realiteti i arsimit shqiptar ku nxënësit e mbledhur në grupe shoqërish kanë hedhur në rrjetin e FB një listë të statusit të ri në shkolla, me qëllim miratimin e tyre nga vetë ata, meqë shoqëria nuk është në gjendje të vendosë rregull, ku thuhet shprehimisht se cilat janë “Kodet e Shkollës” të cilat për arsye studimi po i lë të shkruara siç janë origjinal në rrjet:
1-Klasa Eshte Bere Si Sall Interneti , Te Gjithe Me Celular Neper Duar
2-Detyrat E Shtepise Bohen Te Gjitha Ne 5 Minutsh
3-Nje Fletoret Perdoret Per Detyrat E Gjuhes ,Anglishtes Biologjise etj
4-Nxenesit Bojn Lufte Se Kush Do Shkoje Te Marre Shkumsa I Pari
5-Lutje Me Gjithe Zemer Kur Zysha Bohet Gati Te Pysi
6-Librat Merren Tek Klasat Qe Kemi Afer Dhe Gjithmone Me Te Drejte Kthimi
7-Roja Ka Me Shume Pordh Se Drejtori.
8-Nese Ke 1 Ore Pushim Duhet Te Bosh 1 Loje PES Ose FIFA
9-Korridori Ju Duket Gocave Si Pasarele Mode.
10-Banga E Fundit Si Krevat Dormeo
11-Farat I Gjen Kudo 10 Pako Per Bange
12-Lufte Kush Do Ulet Me Nxenesin E Mire Ne Provim
13-Pytja E Perhershme ” Edhe Sa Minuta Bie Zilja ?
A do të ishim dakord të gjithë me këtë status, apo rregulla, të brezit të ri? Sapo t’i lexoni do ta kuptoni se këto nuk janë rregulla të cilat ata do t’i miratojnë në miniparlamentet e tyre, por është thirrja që i bëjnë shqoërisë shqiptare për ta mbledhur kallaballëkun dhe t’i hedhë shpejt sytë nga shkolla dhe nga vetë nxënësit. Nuk ka nevojë për fjalë të shumta komentimesh, pasi më qartë se kështu edhe vetë politika shiptare nuk i harton dhe nuk i miraton dot në unison, sepse inatet dhe zemërimet e tyre ua kalojnë edhe vetë fëmijëve. Pra me të drejtë thuhet se shkolla e ka humbur funksionin e saj, se serioziteti ka humbur krejtësisht, dhe në vend të mësimit duket se shkolla është bërë një vend ku mund të bëhehn të gjitha qefet, kuptohet ato që nuk paraqesin ndonjë paudhësi më të madhe, sepse ndoshta rruhet ende një farë “kujdesi” që disa gjëra nuk bëhen hapur fare në sytë e të gjithëve. Alarmi ka rënë dhe shoqëria shqiptare duhet t’i japë një përgjigje të fuqishme banalitetit dhe kotësisë së jetës pakuptim rreth tryezave për kafe, gjithë kohën në internet apo edhe “kënaqësi të tjera” të cilat duhen bërë, sepse kjo po shkon në modë.
*Autori eshte pedagog ne Universitetin “Fan S Noli” ne Korce, bashkepunetor i Gazetes Dielli prej 4 vitesh.