Nga Fritz RADOVANI/
Ne Foto: IMZOT JUL BONATTI(4 Maji 1874 – 5 Maji 1951)/
■Një Dosje që per mendimin tim paraqet shumë interes! Ishte një Dijetar i vertetë dhe njohës shumë i mirë i disa gjuhëve të hueja. Nderohej në Shqipninë e Jugut dhe asht konsiderue si Meshtar i paisun po me ata virtyte që u adhurue nga vlonjatët. Respekti dhe nderimi i Popullit ndaj Imz. Bonattit, mbeti përgjithmonë në Vlonen e Flamurit.
■Dosja hapet me këto fjalë: “…Në vitin 1945, jemi mbledhë në Romë, dhe aty na foli Papa Piu XII. Prej aty më kanë sjellë me aeroplan për në Shqipni, anglezët…
Në Stamboll, kam shërbye në Kishën e Sant Ospit. Atje më donin dhe më respektonin shumë… Kur ishe në Itali, jam marrë me perkthime, kryesisht, me Lahuten e Malcisë, dhe Kanunin e Lekës, të përgatitun nga At Gjeçovi, me të cilin njihesha prej kohësh…”
■Në vazhdim shenohet: “Përsonat që vajnë tek ky (Bonatti) janë Katolikë, dhe sigurisht qëllimi i vajtjës së tyre ka karakter politik.” (dt. 10 qershor 1946).
Prokurori Beqir Isufi shënon po aty: “Prifti spijun i djallzuar…
Namik Cakrani shënon: “… Është i pa korrigjuar, t’i epët dënim i rëndë.”
Trupi Gjykues i përbamë prej Kryetar Myftar Grabocka, antarë Taqo Jaho dhe Thoma Laro, prokuror kapiten Kristo Mushi, përveç deklaratave të sipërme, akuzon Imzot Prof. Jul Bonattin: “…Agjent i Vatikanit, spijun i dërguar për qëllime armiqësore, atje ka bashkëpunuar me armiqë të popullit… Ka punuar në favor të Vatikanit i porositur nga Imzot Vinçenc Prennushi… U arrestua nga Sigurimi më 25 mars 1946 dhe u burgos në Vlorë. Gjyqi politik ju ba në Elbasan, më 31 tetor 1947 dhe u dënua me 7 vjet burg.”
■Edhe pse Imzot Bonatti nuk pranon asnjë nga akuzat për një vit rresht në hetuesi, vëndimi u shqyrtue në Gjykatën e Naltë të Tiranës, e përbame nga: Kryetar Niko Çeta, antarë Veladin Zejneli dhe Nexhat Hysejni, prokuror Nevzat Hasnedari dhe vëndosi: ”Dënohet me 5 vjet heqje lirie…”. I keqtrajtuem nga Sigurimi fizikisht dhe moralisht, u dergue në Manikomjo të Durrësit…gjoja për mjekim. Kur ishte aty shkoi me u takue mbesa i Tij me Té. Njëditë Ai i kishte tregue: “Kam provue tortura të pandigjueme e të palexueme. Masakra me knaqë shpirtin e tyne pa asnjë arsye…”
■Ishte data 5 Maji 1951 kur u hap fjala se Imzot Prof. JUL BONATTI, “ndrroi jetë!”
“Ndrroi jetë…”, një fjalë goje!
■U gjet në një dhomë copa copa, i shkyem nga të sëmurët e “pavetëdijshëm”!!
■Kush ishin këta të “sëmurë” që shkyenin Klerikët?
A me të vërtetë mendoni se ishin të sëmurët e “pavetëdijshëm” që e mbytën Bonattin? -Jo, jo! E, prap po përsëris, jo! -Ishin të sëmurët e “vetëdijshëm” që patologjikisht ushqehëshin me mish e gjak njeriu, dhe mundësisht viktimat e tyne me kenë Atdhetarë, ishin po, kriminelët e pashoq që nuk ngopeshin me një dru mbas koke para se t’i pushkatonin Martirët, ishin Hasnedarët e Themelët, ishin Kapisyzët e Dul Rrjollët, ishin Qokët e… ishin Aranit Çelat me Kadri Hazbitë, Shehët e Hoxhët që kishin gjetë një Haxhi (Qamil) Lleshi, i mëshefun mbas fustanit Nexhmije Hoxhës, kobres së zezë të Shekullit XX, me mbytë e me vra me vulën e “popullit”, tue pi gjakun e tij… dhe tue e rjepë përsëgjalli, per me ua vue miljona dollarë trashigimtarëve nder bankat e Botës.
■Imzot Bonatti ishte një Atdhetar’ e Klerik i perkushtuem per “Një Popull të Bashkuem!
Porsa Kisha Ortodokse Autoçefale Shqiptare filloi shkëputjen e saj nga Kishat sllave e greke në vitin 1920, Kryepeshkopët e saj të nderuem u zgjodhën Shqiptarë, që në Kongresin e Beratit (1922), vendosën KOASH, dhe perdorimin e gjuhës Shqipe.
Ishte koha kur Peshkopët e KOASH, Visarion Xhuvani, Kristofor Kissi, Irene Banushi
(burgosë në 1947), Kozma Qirio, At Dhimiter Leka (pushkatue në nandor 1944), At Gjergj Suli(pushkatue me 14 Janar 1947), At Llazar Popi (vdes në burgun e Tiranës, ma vonë, me 11 Dhjetor 1972), vetem pse vazhduen me punue per Unifikimin e Kishave Shqiptare, njëherit me fillimin e persekucionin e Tyne të vazhdueshem mbas 1944.
■Me këte “Bashkim Kishash”, nuk ishte i knaqun as Ahmet Zogu, as Musolini, dhe në gjurmët e tyne eci edhe Enver Hoxha, derisa shkatrroi këte Bashkim dhe Fenë!
■Komunistët shovenistë sllavobolshevikë, si paraardhësit e tyne anadollakë, gjithnjë dhe kudo ku kanë sundue kanë perdorë metoden “Perçajë e sundo!”, jo “pa rezultat”!!
■Në Sheshin Skenderbe Papa Gjon Pali II, me 25 Prill 1993 tha: “Drama e Juej, Shqiptarë të dashtun, zgjon interesin e mbarë Kontinentit Europjan dhe asht e domosdoshme që Europa mos t’ ju harrojë!..”
■Po, nëse Ajo “harron”, a ka kush me ua kujtue këte thanje të Papës Gjon Pali II ?!
Melbourne, Maji 2016.