Nga: Sajmir Kadiu- drejtor drejtorie, në Ministrinë e Shëndetësisë-Tiranë/
Ne Foto: Prof.dr. Emil Cimbi gjatë punës…/
Më datën 26 nëntor 2012, familja Cimbi, në Tiranë, humbi përgjithnjë njeriun e saj të dashur, Emilin; bashkëpunëtorët, mikun e tyre të pazëvendësueshëm; pacientët e vegjël, mjekun e aftë dhe të palodhur; kultura shqiptare një perfaqësues të rrallë, poliedrik dhe poliglot.Gjithmonë do ta kujtojmë Prof. Emilin, ashtu siç ishte: burrë elegant dhe gjithmonë fisnik, në kuptim e plotë të fjalës; me një buzëqeshje të sinqertë, që përbuzte çdo lloj autoritarizmi. Brenda saj kishte disa tinguj të çiltër, të qeshur e miqësor, nga ata që kanë vetëm fëmijët, të cilët i trajtonte me aq dashuri, prindi e mjeku.Përkushtimi i tij ndaj detyrës, përmbante një “ilaç çudibërës”, që shkrinte çdo pengesë, në lidhjet njerëzore. Ai sfidonte të gjitha nyjet, ngërçet, ku ngecnin e gërshetoheshin aq shpesh, zgjidhjet e problemeve të vështira të mjekësisë.Ai ishte ithtar i të mundshmes, i pozitives, ndaj çdo sfide. Nuk ishte thjesht i mirë, por ishte mirësia vetë. Nuk ishte thjesht i zoti, kompentent, por ishte zotësia vetë dhe modestia vetë.
***
Prof. Dr. Emil Cimbi kishte lindur në Polican të Gjirokastrës, më 7 janar 1928. Mësimet e para i mori në vendindje, në gjuhën greke, ndërsa arsimin e mesëm e filloi në Liceun e Korcës, e vazhdoi në atë të Tiranës dhe e perfundoi në Gjimnazin e njohur të Shkodrës. Në vitin 1948, menjëherë pas marrjes së dëftesës së pjekurisë, iu dha bursa për të ndjekur studimet e larta në Fakultetin e Mjekësisë, në Bukuresht të Rumanise, të cilin e përfundoi shkëlqyeshëm, në vitin 1953.
Pas mbarimit të studimeve të larta, dr.Emili u kthye në Shqipëri dhe shërbeu mjek, pranë Spitalit të Përgjithshem Civil të Tiranës, në pavionin e Pediatrisë, shef i të cilit ka qenë prof. Selaudin Bekteshi. Nga ky, ai mori mësimet e para të shërbimit mjekësor ndaj fëmijëve, fushë ku më pas do të shkëlqente, duke u bërë një nga figurat më të njohura të Pediatrisë, në Shqipëri. Gjatë tërë jetës, dr. Emili u shqua për shkallën e lartë të profesionalizmit. Ai, gjithashtu, dallohej për vlerat njerëzore, me të cilat u shërbente të sëmurëve të vegjël.
Në vitin 1958, dr. Emil Cimbi u caktua në detyrën e drejtorit te Drejtorisë së Shërbimit Shëndetësor të Tiranës, ku shërbeu 5 vjet radhazi. Me dijet e tij të thella, në fushën e profilaksisë e të higjienës dhe një organizator i aftë, e kualifikoi dhe e forcoi shërbimin mjekësor, në të gjitha qendrat shëndetësore dhe ambulancat e kryeqytetit.Në vitin 1963, me kërkesën e tij, u rikthye në Spitalin e Fëmijëve të Tiranës. Me vullnetin dhe këmbënguljen e tij, iu fut me mish e me shpirt studimeve në këtë fushë dhe mjaft shpejt u bë një mjek pediatër shumë i formuar dhe i njohur, në Shqipëri. Për vlerat, që mbarte dr. Emili, prof. Bekteshi, në atë kohë drejtor i Pediatrisë, e mbante atë si kolegun dhe bashkëpunëtorin më të afërt, në zgjidhjen e shumë rasteve të ndërlikuara, te pacientët e vegjël.
Për meritat e tij, në vitin 1970, dr. Emili u ftua të ishte pjesë e stafit të Institutit të sapohapur të Studimeve Pedagogjike. Aty punoi shtatë vjet, me profesionalizëm të lartë, bashkëpunëtor shkencor në fushën e higjienës mendore të nxënësve. Janë të shumta botimet shkencore dhe monografitë e tij, në këtë fushë. Për këtë gjë, dëshmon më së miri edhe skedari i Bibliotekës Kombëtare, në Tiranë. Në ato vite, ai dha një ndihmesë të vye në fushën e pedagogjisë dhe psikologjisë. Botoi rregullisht edhe në shtypin arsimor e pedagogjik të kohës, si në “Revistën Pedagogjike” dhe gazetën “Mësuesi”. Shumë nga botimet e tij kanë qenë pjesë e rëndësishme e teksteve shkollorë.
Në vitin 1978, dr. Emili u emërua Drejtor i Përgjithshëm i Konsultoreve “Nëna dhe Fëmija”, në Shqipëri. Me punën e palodhur të tij, e ktheu këtë institucion në një qendër të rëndësishme kombëtare profilaktike-kurative, për nënat e reja.
Dr. Emil Cimbi ka qenë për 15 vjet, pedagog i Katedrës së Pediatrisë, në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Tiranës. Aty dha ndihmesën e çmuar të tij në përgatitjen dhe aftësimin teorik e praktik të mjekëve të rinj, të cilët do të shërbenin, më pas, në atë fushë të mjekësisë.
Me punën e palodhur kërkimore e studimore, dr. Emili ka fituar tituj të rëndësishëm shkencorë, deri në atë “Profesor”. Gjatë jetës së tij, ai ka qenë i përfshirë në shoqata të ndryshme shkencore. Ndër të tjera, ishte nënkryetar i Shoqatës së Psikologëve të Shqipërisë, të cilën e drejtonte Akademiku Bedri Dedja, si dhe sekretar i Shoqates “Mjekësia, Letërsia, Arti”.
Në jetën e tij, dr. Emili ishte, gjithashtu, një letrar i njohur dhe i pasionuar, anëtar i denjë i “armatës së Çehovit”. Prandaj, duke shfrytëzuar prirjet e tij letrare, ishte mjaft aktiv në këtë fushë të krijimtarisë. Ai ka qenë vazhdimisht i pranishëm në shtypin e kohës, me botime të tij, në gjini të ndryshme, si: tregime, poezi e poema, të cilat më vonë i ka përmbledhur në vëllime më vete.
Dr. Emili njihet, gjithashtu, edhe si një përkthyes i talentuar. Janë të shumta shqipërimet e tij, nga disa gjuhë të botës. Për këtë gjë, e ndihmonte njohja e mirë e gjashtë gjuhëve të huaja (frengjisht, rumanisht, rusisht, greqisht, italisht, latinisht), duke e bërë atë një poliglot të kohës.
Pas zhvillimeve demokratike në Shqipëri të vitit 1990, falë vlerave, që ai përfaqësonte, u ftua të punonte në shërbimin diplomatik. Në vitin 1992, u emërua Atashe Kulturor dhe Konsull i Shqipërisë, në Bukuresht të Rumanisë. Ndër të tjera, atje përvetësoi më tej artin e mjekësisë, të diagnostikimit dhe mjekimit të sëmundjeve. Dashurinë për atë qytet dhe për kulturen rumune e shprehu pa rezerva, gjatë gjithë jetës së tij. Disa vepra të autorëve rumunë u përkthyen në gjuhën shqipe, nga Profesor Emili.
Dashurinë e madhe për mjekësinë, dr.Emil Cimbi e kishte të pandarë nga dashuria për kulturën. Mahniteshim për njohuritë e tij të gjëra dhe të pafundme, që i vinin dhe nga leximet e shumta. Në një bisedë të lirë me të, kalonin si në një paradë personalitete të kultures dhe letersisë rumune, si Iliade, Stanesku Soresku, Ana Baldiana ose Jon Karamitro; të letërsisë greke, si Seferis ose Elitis; asaj italiane, si Buxati ose Montale, e gjithe letërsia klasike frënge dhe ajo ruse, por edhe poetët amerikanë të shekullit 20-të, që nga Tomas Eliot e deri tek Alan Ginsberg.
Dr. Cimbi, në mjekësi e zgjodhi specialitet pediatrinë, jo rastësisht. Vdekshmëria foshnjore e ajo fëminore dhe e nënave përbënin plagën më të rëndë të shëndetësisë sonë, në vitet ‘50-’60-të të shekullit të kaluar. Intelektual i formuar dhe me prirje të hapura perëndimore, ai e dinte mirë se shëndeti i fëmijëve është fusha e betejës mbizotëruese, për nderin ose turpin e shëndetësisë, madje, edhe të shoqërisë së një vendi. Se është beteja për të ardhmen. Treguesit e tyre, në krahasim me vendet e zhvilluara, ishin katastrofikisht shumë herë më të larta, në kohën, kur ai dhe kolegët e tij e nisën ëndrrën sfiduese. Ndërsa sot, Shqipëria është futur në listën njëshifrore të këtij treguesi, duke e bërë realitet ëndrrën e prof.dr. Emil Cimbit dhe kolegëve të tij të shquar të mjekësisë, rilindës të vërtetë. Ata sakrifikuan një pjesë të madhe të jetës së tyre, për jetën e shëndetshme të ardhëmrisë së Kombit Shqiptar.
Nëqoftëse në këtë periudhë festive të 100-vjetorit të Pavarësisë jemi dëshmitarë të nderimit të atdhetarëve, që e themeluan shtetin e parë shqiptar, më 28 Nëntor 1912, njëkohësisht, duhet të nderojmë të gjithë mjekët e shquar, që u kujdesën për shëndetin e popullsisë shqiptare, duke filluar çdo gjë nga pothuajse zeroja. Këtë gjë e themi pa mëdyshje edhe për prof.dr. Emil Cimbin. Famën dhe emrin e mirë të tij nuk e përbëjnë vetëm librat, përkthimet, monografitë, publicistika, studimet psikologjke e pedagogjike, por në radhë të parë, jetët njerëzore të shpëtuara, sëmundjet e shëruara, foshnjat e lindura shendosh, lehonat e lumtura dhe të moshuarit e mjekuar me aftësi të lartë profesionale.
Dr. Emili ka qenë edhe një familjar shembullor, bashkëshort ideal, në krah të gruas së tij, Engjëllushes, që e donte dhe e respektonte aq shumë. Po kështu, ishte prind i dhembshur dhe i kujdesshëm për fëmijët e tij, Mondin dhe Irenën, duke iu përkushtuar atyre tërë jetën, që të bëheshin sa më të denjë për familjen dhe shoqërinë shqiptare. Mbi të gjitha, ai ka qenë një gjysh i mrekullueshëm, për nipërit dhe mbesat e tij. U ka shërbyer atyre me përkushtimin e mjekut, pedagogut dhe gjyshit, që në lindje dhe në vegjëlinë e tyre. Dashurinë e pakufishme ndaj tyre, dr. Emili e ka hedhur në vargje, duke krijuar poema të mrekullueshme për Fionën, Frankën, Ralfin dhe Kristin, të cilët janë pjesë e botimeve të fundit të tij. Këto vargje, të thurura me dashuri nga gjysh Emili, do te mbeten një kujtim i pashlyer në zemrat e tyre. Se janë dhe testament i gjyshit, që ata të ecin në gjurmët e tij dhe të bëhen njerëz me vlera, në shoqërinë tonë, ashtu siç ishte ai, deri në fundin e jetës.
Si të gjithë profesionistët e njerëzit fisnikë, ai zbatoi parimin, se “ai që jep, nuk mban mend, nuk përmend, nuk shënon, nuk kërkon, nuk pretendon”. Është detyra e atyre, që marrin dhe e shoqërisë, në tërësi, të nderohen e kujtohen, të jenë mirënjohës. Dhe, prof. dr. Emil Cimbi, ishte nga ata fisnikë, i cili do të nderohet e kujtohet, përgjithmonë.
Tiranë, 11 dhjetor 2012
(Shkrimin e dërgoi për publikim, prof. Murat Gecaj)