• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Fryma patriotike në poezinë e poetit, mistikut dhe filosofit shkodran, Hamid Gjylbegu

August 31, 2021 by s p

C:\Users\Admin\Desktop\Hamid_Gjylbegu.jpg
Hamid Gjylbegu

    © Melsen Kafilaj

… Tregojnë se qysh kur ishte student në Akademinë Ushtarake të Stambollit dhe i kalonte pushimet verore në Shkodër, gjatë vajtje-ardhjeve të tij Ai mbante përherë një plis të bardhë mbi krye në të cilën ishte shkruar: “Jam shqiptar.”

E pra, ky ishte poeti, mistiku, filosofi dhe patrioti shkodran Hamid Gjylbegu.I mëkuar me ndjenjën e dashurisë për Atdheun (Patria) dhe i udhëhequr nga ndjenja e detyrës për ta mbrojtur atë, ai e shfaqte këtë frymë të lartë qoftë me akte po ashtu edhe me vargje të fuqishme patriotike.Në poezinë e tij ndihen shqetësimet  mbi fatin e kombit, sesi mund të bëhet dhe përparoj ai apo edhe fenomene të tjera negative si: errësira mendore, tradhëtia ndaj kombit apo edhe shitja e interesit kombëtar, fenomene të cilat fatkeqësisht janë të pranishme mes nesh edhe në ditët tona.Ja sesi shprehet tek “Gjâma e Shqypes” me zemër të lëshuar dhe keqardhje Hamid Gjylbegu:

                                       Shqypnija, zoj’ e rândë,

                                       Mbet si gogla përmi ujë,

                                       Asht kah merret nëpër kâmbë

                                       Bâhet vegla e gjithkujt.

                                       Nuk ka faj Shqypnija e zezë,

                                       Por e kan do t’bijtë e saj,

                                       Me tradhëtina e kanë ndezë,

                                       E bânë qyqe që të qajë.

Ose kur me brengë në zemër i lutet Hyjit dhe Hyllit bashkë që ti zbardh ditën këtij kombi dhe ta nxjerrë nga Errësira e Paditurisë:

                                     Ti, o hyll, i bardhi hyll,

                                     Qi gjith botën e shtegton!

                                     Kah kalon nëpër kët pyll;

                                     Ti kët vend pse s’e ndriçon? …

                                     Ky vend ka nevojë për dritë

                                     Se mjaft muzgu e ka mbulue;

                                     Pret qi t’sbardhë e bardha ditë,

                                     Me t’vërtetë me u arsimue! …

Por Gjylbegu shprehet edhe me tone optimiste për përparimin e Kombit, duke e vendosur besimin tek Rinia e Mirëarsimuar, të cilën e quan “si shpresa më e gjallë e ardhmërisë së kombit tonë”.Prandaj Ai ia beson këtë mision qytetërues brezit të ri, duke e përqafuar krahapur dhe duke e këshilluar që të jetë një dashuronjës i përhershëm i Dijes dhe Virtytit.

                                       Pra n’çdo ças, çdo orë,

                                       Bashkë sikur pëllumba;

                                       Na me libra n’dorë,

                                       Lé t’mësojmë ndër trûma!

                                       Se dukë edhe hije,

                                       Pa virtyt, pa dije

                                       Nuk vlejnë as nji fije!

                                       Atdheu prej nesh,

                                       Pret dritën e lumnisë;

                                       Agimin e vet

                                       N’kulm t’qytetnisë!

Në botëkuptimin e Hamid Gjylbegut, E Mira, E Drejta, E Vërteta dhe E Bukura janë vlerat më të larta dhe pa këto vlera Qënia Njerëzore nuk mund ta përjetoj Ngjitjen e Madhe.Në këtë kuptim, ai është një idealist i cili kërkon që gur-themeli i shoqërisë shqiptare të jetë virtyti sepse veç falë tij dhe idealizmës mund të realizojmë ndërtimin dhe përparimin e Shqipërisë së Re! Ja sesi shprehet Ai tek poezia “Besa”:

                                     Ndër trojet e Skënderbeut

                                     Kur “Virtyti” t’ bâhet “Besë”

                                     Përparimi i këtij Atdheut

                                     “Ideal” i gjall do t’mbesë!

                                     Lidhni besë, e lidhni fe!

                                     Për liri, t’bukurën ide!

                                     O me vdekë, o ja me lé!

Por sa do të zhgënjehej poeti ynë kur me ardhjen e Komunistëve në pushtet libërthat e tij jo vetëm do të çensuroheshin por ajo ëndërr e madhe për Atdheun e tij të dashur, të lirë, të qytetëruar dhe të përparuar do ti pritej më dysh…Ai nuk do të shkruante më vargje poetike ndërsa Heshtja do ti vuloste buzët.Ndoshta një poezi vizionare, e shkruar prej tij në vitin 1943 do ta shprehte fare mirë këtë shqetësim dhe raportin e shqiptarëve me lirinë:

                                     M’ndihmo zânë se vetë s’po di,

                                     Lakureksi nuk sheh n’dritë;

                                     Se shqiptari kur del m’liri,

                                     Aq mâ tepër rri habitë!  …

                                      Kjo gjâ shpirtin ta mërzitë,

                                      Edhe shpresën fort t’a bjerr

                                      N’sa prej territ dalim n’dritë,

                                      Prap prej dritës fill biem n’terr!  … 

Dashuria e zjarrtë e Hamid Gjylbegut për Atdheun dhe fryma e tij përkushtuese deri në fund të jetës më solli befas ndër mënd poezinë patriotike të eruditit të madh të Filipineve, José Rizal  i cili përpara se ta ekzekutonin shkroi këto vargje:                                                                                                                                                                                                               

                                      Lamtumire, i dashur Atdhe                                                                                          

                                      tokë e Diellit Suprem,

                                      Ti perl’ e Detit te Lindjes, 

                                      i humburi im Eden…

Hamid Gjylbegu deri  në momentin kur do ti thoshte “lamtumirë” njëherë e përgjithmonë Edenit të vet, Shqipërisë do ta refuzonte Sistemin Komunist jo vetëm përmes heshtjes së tij patriotike por edhe me një akt kurajoz i cili na bën ta përnderojmë me respekt figurën e tij; për mosbindjen e tij civile. Ai nuk e legjitimoi kurrë me votë Padrejtësinë dhe Diktaturën! Ler ti ngremë një obelisk në zemrat tona poetit-luftëtar, i cili së bashku me një grusht njerëzish në historinë e këtij kombi ende na frymëzojnë dhe na bëjnë që të shqiptojmë posi një litani të shenjtë vargjet magjike:

                                     “Ti Shqipëri, më jep nder

                                       Më jep emrin Shqipëtar…”

                                                                                                                              © Melsen Kafilaj

Filed Under: Politike Tagged With: Filosofi Shkodran, Hamid Gjylbegu, Melsen Kafilaj

Artikujt e fundit

  • Sopranoja Shqiptare Ermonela Jaho “Artisja e Vitit 2023” Sonte në Operën Metropolitan
  • ASLLAN BUSHATI: “DIKTATI I ADM-ve NË LUFTËN E FTOHTË E PAS SAJ”
  • Eksperimenti, Asociacioni/Bashkësia …!
  • Department of State Signals Pressuring Kosovo to Discuss the EU Proposal, Vucic “Drama Queen” Says President Osmani
  • ZGJEDHJET PRESIDENCIALE TEST PËR ATO PARLAMENTARE
  • Presidentja Osmani dekoroi me Medaljen Presidenciale Ushtarake komandantin e Gardës Kombëtare të Iowa-s, gjeneralmajor Benjamin J.Correl
  • VATRA PROMOVOI “DIKTATI I ADM NË LUFTËN E FTOHTË E PAS SAJ”, BOTIM I GJENERAL ASLLAN BUSHATIT MBI ARMËT BËRTHAMORE DHE SIGURINË KOMBËTARE
  • Biseda me Mjeshtrin e Fotografisë Roland Tasho
  • Deputeti i Parlamentit të Kosovës Prof. Besnik Tahiri mbajti fjalën në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës
  • ÇËSHTJA E KOSOVËS DHE ROLI I DIPLOMACISË NDËRKOMBËTARE NË PROCESIN E ÇLIRIMIT TË SAJ
  • ZËRI DHE FJALA MAGJIKE…
  • Nderim 179 vjetorit të lindjes dhe 104 vjetorit të vdekjes së Themeluesit të shtetit të pavarur shqiptar, Ismail Qemal Vlora
  • Përse akoma në vend numëro?!
  • Njё arap Vlore qё quhet Otello
  • JU MIRËPRESIM SONTE TE VATRA

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT