• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

GURËZI NDERON MARTIRËT

August 13, 2021 by s p

Nga Gjok Bici

Kisha e Zojës së Këshillit të  Mirë në Gurëz ka përjetuar një përsekutim të gjatë në periudhën  e regjimit komunist. Priftërijtë që shërbyen në këtë kishë qenë personalitete të njohur në shërbim  të komunitetit katolik  në famullinë tonë e në rang kombëtar.

Për këtë veprimtari  të  spikatur ata nuk i shpetuan  vëmëndjes  së  rregjimit  të  kohës duke i burgosur, internuar e pushkatuar. I kam  njohur personalisht të gjithë priftërinjtë e murgeshat që shërbyen në Gurëz apo morën  rrugën  e meshtarisë  nga  Kisha  e Gurzit. I pranishëm  në  gjygjin  e Dom Shtjefën Kurtit (i Lum ), kujtoj komunikimin e gjygjtarit me  dom Shtjefnin ”I pandehur, ne  i mbyllëm kishat, e do ti shëmbin ato, çka thua, pse nuk po të ndihmon zoti që ti predikon? Përgjigjja e dom Shtjfnit: Zotni gjygjtar, për një gja jam shumë i sigurtë se këtu do ngrihet një kishë e re shumë ma e bukur se  kjo që do shëmbni ju. E kam përmëndur shpesh parashikimin e dom Shtjefnit ,.Në  Gurëz  eshtë  ngritur  nje kishe  madheshtore. Dom Shtjefnit iu ba gjygj publik në Gurëz, në  kishën që kishtë ndërtuar vetë, me ndihmën e bashkëpunimin e Gurzakëve. Ai deklaroi se ka luftuar e do luftojë sa të jetojë për fenë e Krishtit e për këtë u dënua me pushkatim. Dashtë zoti të gjënden eshtrat e tij e të ketë një varr ku të afermit e miqt e tij të luten e të vëndosin lule. Dom  Zef Bici, Dom Mark Dushi, Dom Prek Preka, shugurohen priftërinj me 2 shkurt 1946 nga Imzot Vinçens Prenushi (i lum). Dom Zefi e Dom Marku si rrallë kush kanë fate të përbashkëta. Punuan bashkë në Tiranë, Shkodër, pasuan njëri- jetrin  në Zhejë  e Mërqi. I përzunë nga  kishat  që shërbenin në një datë. Dom Markut i mbyllin  kishën  në Gurëz, me 12 shkurt 1967, e dom  Zefit në Mërqi të Lezhës. Arrestohen  në  një  ditë, korrik 1968, hetohen  nga  i  njëjti hetues, u  bahet gjygj  publik në Shkodër, dënohen nga i njëti gjygjtar me pushkatim, pushkatohen nga i  njëjti vrasës, mbulohen të dy bashkë në një gropë rrëzë një kanali në Dobraç të Shkodrës. U rivorrosën me një ceremoni kishtare ne vitin 1993, në kriptën e Katedrales së Shën Palit në Tiranë. Të njëjtin fat pati edhe dom Preka. Arrestohet e dërgohet në burg në Krujë. Të djelën  e larit me 29.04.1977 e dërgojnë të mbushë me ujë një gropë gëlqerje , e ”aksidentalisht ” gjëndet  i  mbytur në gropën e gëlqeres. Pasi shërbeu për shumë vitë si prift i Gurzit, dom Anton Doçi , prifti i specializuar për gjuhësi, e përballoi me shumë vështirsi jetën në Gurëz, pasi ishte ndërprerë çdo mundësi ndihme nga besimtarët. Arrestohet e dënohet me shumë vite burg, të  cilat  nuk i mbaroi se vdiq në burg. Edhe për seminaristët Gjergj Bici  e Ndoc Vata fatet qenë të njëjta. Arrestohen të dy në Janar 1946, e nuk arijnë të shugurohen priftërinj. Dënohen, fillimisht me pushkatim, por u falet e jeta e bajnë nga 18 vite burg. Gjergji pasi punon si marangoz, arrestohet  e denohet përsëri  me 10  vjet burg  për  agjitacion  e propogandë. Vdes  në  internim  ne Fishtë të  rrethit  Shkodrës. Ndwrsa Ndoci punon si puntor krahu deri sa vdes në vitin 2004. Me vendim të qeverisë shqiptare në janar 1946 mbyllen të gjitha kuvendet e murgeshave në Shqipëri. Kthehen në familjet e tyne Motër Marta Miri, Moter Drane Vushaj, Motër Gjule Maçaj, Motër Mrike Metaj. Motër Age Uci, kishte studjuar ne Breshja të  Italisë e shërbente atje. Mbyllja   kufijve e la në Itali. Ka shërbyer, ka vdekur  e është vorrosur në Breshia. Pllaka përkujtimore  u  realizua me pagesat e të afërmëve të martirëve. Dua të falënderoj të gjithë ata që banë të  mundur  realizimin e montimin e sajë. Falënderoj Nanën Gjenerale të Motraave Baziliane, Motër Elenën (Lulashi), Klaudet e Lek Bici, Prof Angjelin Shtjefni, kryetar i shoqatës së Intelektualëve Katolikë të Shqipërisë, mik i Dom Zef  Bicit, Zotni Nikolin Kurti, Zotni Lodovik Doçi, Zotni Gjergj Luli, Zotni Nikoll Bici, për shumë shërbime të bame. Falenderoj At Pasqualen, Motër  Emën, Pnëtorët që e montuan. Firmën ”Gjeçi” për shkrimin, vëndosja e kësaj pllake  përkujtimore, ishte një detyrim moral që banorët e famullisë së Gurzit, kishin për këta priftërinj e murgesha që shërbyen në Gurëz, u lindën e filluan rrugën e meshtarisë prej kësaj kishe të bekueme. Ky përshkrim i shkurtër i jetës së këtyre martirëve, është një grimcë e aktivitetit tyre fetar e atdhetar, që në kushte shumë të vështira, të ndjekur në çdo hap nga ish-sigurimi i shtetit, u banë luftëtarë të pamposhtur për Fenë e Krishtit e Atdheun e tyre të dashtun. Do kujtohen gjithmonë nga populli i Gurzit.

Filed Under: Histori Tagged With: Gjok Bici, Nikolin Kurti

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT