INTERVISTË E EDITORIT TE DIELLIT ME HISTORIANIN DHE SHKRIMTARIN URAN BUTKA/

(Me rastin e dhënies së çmimit kombëtar “Penda e argjendtë” për veprën eseistike “Kristo Kirka”)/

Pyetje: Si u ndje shkrimtari Uran Butka për fitimin e trofeut kombëtar “Penda e argjendtë” për librin  “Kristo Kirka”?

Përgjigje: natyrisht, u ndjeva mirë. Një vlerësim për figurën e atdhetarit-martir Kristo Kirka dhe njëherësh, për vatranët e shquar, që u përpoqën e u sakrifikuan për atdheun; një homazh për ta, një vemendje për mosharrim; gjithashtu ishte edhe një vlerësim për punën time.

Pyetje: Gjatë hulumtimeve për figurën  e Kristo Kirkës, çfarë ju ka bërë më shumë përshtypje?

Përgjigje: Gjurmët. Gjurmët e pashlyeshme nga koha, qoftë edhe ajo e largët. Këto gjurmë mbresëlënëse të Kristo Kirkës i kam gjetur jo vetëm në dokumentet   në arkivat e Shqipërisë dhe në arkivat e huaja, në shtypin e  kohës, sidomos në gazetën “Dielli”, në rekordet e Vatrës, në bisedimet parlamentare, në letërkëmbimin me personalitetet e botës shqiptare, në reliket personale etj. por edhe në literaturën e botuar, në kujtesën e kombit, sidomos të familjes Kirka, veçanërisht në përjetimet e të birit, Niko Kirkës. Gjatë kërkimeve për gjurmët e Kristo Kirkës, gjeta gjurmë edhe të figurave të tjera të shquara kombëtare, për të cilat nuk është shkruar aspak, ose shumë pak. Kjo është e dhimbshme, sepse harresa dhe heshtja janë ato lëngata, që na kanë dëmtuar më shumë si komb e si shtet. Ne kemi  vlera ende të paevidentuara e të pavlerësuara. Madje edhe me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë, fatkeqësisht u rikujtuan vetëm pak figura të njohura si ajo e Ismail Qemalit, Hasan Prishtinës, Ahmet Zogut e ndonjë tjetri, ndërsa personalitetet e tjerë madhorë të historisë sonë mbetën në hije, veçanërisht ato të Aqif Pashë Elbasanit, Vehbi Dibrës,  Syrja bej Vlorës, Mid’hat Frashërit, Nikollë Kaçorrit, , Sali Butkës, Sotir Pecit, Mehmet Konicës, Mirash Ivanajt, Kristo Dakos, motrave Qiriazi, Kristo Floqit, Çekrezit etj. Ndërkohë figura të tjera të rëndësishme kombëtarë të fushave të ndryshme as që u zunë në gojë, për mosdashje apo për injorancën e pushtetarëve tanë.

Pyetje:  Janë edhe një sërë vatranësh që u ndëshkuan nga komunizmi për patriotizmin e tyre si Aqif Permeti, Bahri Omari, Kristo Kirka, Kolë Tromara, Kolë Rrodhja, Aqile Tasi,  Ali Kuçi e shumë të tjerë, por ende ata janë të mbuluar nga pluhuri i harresës. Mendimi juaj?(Lexoje të plotë në Diellin e printuar)