OPINION NGA ASLLAN BUSHATI/

Në sytë e publikut shqiptar konfiguracioni i Parlamentit të  pas 2013-tës, dukshëm është çfaqur  më shumë si një autokraci  e Edi Ramës , se sa një demokraci e vërtetë parlamentare. Sepse ai pothuaj të gjitha vendimet i ka marrë  vetë (shpesh në këmbë) pa pyetur askënd,pa u konsultuar, pa krijuar asnjë hapsirë për të tjerët e për  një mendim më të gjërë  e përgjithësues. Interesat e klanit tij, e deri në një farë mase të të ashtuquajturës elita e rilindjes socialiste,u janë imponuar interesave të të gjithë shoqërisë shqiptare. Fodull,mburravec, i pa cipë, arrogant, përçmues, imponues, i dhunshëm, tallës, hipokrit, gënjeshtar etj (veti e virtyte këto të dobta për nje kryeministër) , ai i ka manifestuar si asnjë paraardhës  tjetër në në këtë detyrë. Partia socialiste si forcë lëvizëse e së majtës shqiptare, është marrë peng nga ky klan, dhe askush nuk guxon të çfaqë mendim ndryshe pale më të kundërshtojë idetë e praktikat e Edi Ramës.

Opozita megjithë  përpjekjet e shumta  për ti kanalizuar e zgjidhur  problemet e mëdha shqetësuese të shoqërisë në rrugë parlamentare, mbeti si një fasadë  sepse nuk pati hapsirën e duhur e të nevojshme për të vepruar. Motoja e Edi Ramës : ”S’keni parë gjë akoma” u kthye në një metodë pune jo bashkëpunuese me opozitën duke i mbyllur asaj çdo shteg e duke hedhur poshtë me kartona  të gjitha propozimet e  saj.

Kujtojmë këtu luftën që ajo bëri nga foltorja për vjedhjen e votave elektorale të cilat ndryshuan konfiguracionin e Parlamentit. Por askush nuk ia vuri veshin dhe sot Prokuroria  ka fakte të pa kundërshtueshme se opozita ka patur të drejtë. Në parlament ajo bëri një betejë të vërtetë kundër  kanabizimit dhe drogave të tjera, sa sot është e njohur edhe botërisht se kjo ka qenë e vërtetë. Ju përvesh luftës kundër kriminalitetit  i cili kishte mbërritur deri  në Parlament e në hallkat drejtuese të qeverisjes si asnjë herë më parë në Shqipëri. U impenju fort për reformën në drejtësi duke bërë amandamente të qënësishme që ajo të kishte pavarsi e të mos kapej nga askush, por ditën pas miratimit konsensual filloi manovra për kapjen e saj me çdo kusht nga klani i Edi Ramës. Sot Shqipëria  është pa Gjykatë Kushtetuese, pa Gjykatë të lartë,  me një Prokurore të Përgjithëshme të Përkohëshme dhe e zgjedhur në mënyrë antikushtetuese. Kjo erdhi sepse Edi Rama pati frikë  nga drejtësia e vërtetë, duke menduar se ajo mund ta mbyllte atë ( dhe klanin e tij të inkriminuar që drejton) prapa hekurave  të burgut.  Qëllimisht ai e shkatërroi reformën  në drejtësi sepse  e filloi  nga lart poshtë dhe jo nga e kundërta. Po ashtu qëllimisht investoi shumë tek përfaqësuesit ndërkombëtar duke i mashtruar e duke i future ata në qorrsokak. Shumica  e njerëzve  sot mendojnë se reforma në drejtësi (megjithë investimin e madh ndërkombëtar) ka dështuar. Veç këtyre Edi Rama i friksuar nga sa më sipër, minoi edhe vetingun në politikë, duke i bërë një dëm të madh  gjithë shoqërisë shqiptare.

Parë e vlerësuar nga këndshikimi politik gjithë tabllonë e zymtë të mësipërme, shto këtu edhe:  korrupsionin galopant, papunësinë, emigrimin, varfërinë e tejskajshme, demostratat e studentëve dhe të qytetarëve  etj, opozita vendosi të verë  vehten në provë (në test)  me demostratën e 16 shkurtit në  Tiranës.  Testi tregoi se ajo  ishte  demostrata më e madhe e historisë së pluralizmit dhe se qytetarët ishin pranë e me opozitën. Ky lexim i demostratës  i hapi rrugën vendimit politik të tejskajshëm  të opozitës  për djegien e mandateve parlamentare. Ky veprim ishte i beftët në lëvizje  dhe i pa dëgjuar më parë në historinë parlamentare të Shqipërisë . Kështu ajo shokoi klanin e Edi Ramës, por edhe ndërkombëtrët në Tiranë disa prej të cilëve  kanë qenë jo pak mëkatar me këtë opozitë  prej një kohe të gjatë.

Djegia në bllok e mandateve të  opozitës, gjykoj se  është bërë e mirmenduar dhe  e parë  si mundësia e fundit ( madje dhe e vetme) për disa qëllime politike ku më kryesoret janë:

Për ta larguar Edi Ramën dhe shpurën e tij të korruptuar e të inkriminuar nga qeverisja. Krijimin e një qeverie tranzitore  e cila do të mundësonte krijimin e mjedisit e të  kushteve të  përshtatëshme e të domosdoshme për zgjedhje të lira. Çuarja e vendit në zgjedhje  të parakohëshme. Krijimi i imazhit të demokracisë funksionale që do të çonte Shqipërinë drejt hapjes negociatave me BE-në, duke theksuar se  në  themel e në brendi të kauzës së opozitës është:” zgjedhje të lira e të ndershme me çdo çmim”.

Por djegia e mandateve, si një opsoin i ri dhe i pa provuar më parë, gjykoj se  mbart edhe disa rreziqe të cilat mund ta ndryshojnë kahun e drejtimit të lëvizjes politike edhe për keq. Kështu,duke patur vakum kushtetues për një fenomen të pa njohur , ekziston një mundësi që formalisht parlamenti të mbushet me  njerez të tjerë të klanit të Edi Ramës (maxhorancës) dhe  të shkohet si i thonë fjalës “nga shiu në breshër”. Opsion tjetër është që Edi Rama të mos merakoset fare për lëvizjet politike të opozitës dhe të vazhdojë të drejtojë vendin me qeverinë dhe grupin e tij parlamentar pa opozitë (si në monizëm). Kjo do të ishte gjëja më qesharake për Shqipërinë e 2019-tës , antare e NATO-s dhe kandidate për në BE.

Në kushtet e këtyre opsioneve, opozita  me siguri do të përshkallëzonte hapat drejt radikalizmit  për arritjen e qëllimeve të përcaktuara në platformën e saj. Ndoshta radikalizimi do të çonte në konfrontime me qeverinë dhe situata mund të precipitonte  deri në një luftë civile. Atëherë dëmi do të ishte kolosal për gjithë popullin në Republikën e Shqipërisë dhe afrimi me BE-në do të ishte dekada larg  (kështu në vend që të venim vetullat nxorrëm sytë).

Nga ana tjetër,  në se opozita,  tërhiqet nga kauza e deklaruar,  atëhere ajo ka  kryer vetvrasje  politike dhe me vetdije ka  thirrur funeralin e saj. Kështu që përfundimisht  jemi para disa situatave të  panjohura dhe të komplikuara.

Pyetja më e rëndomtë në këtë rast do të ishte: a ka ndonjë zgjidhje më të pranueshme dhe me sa më pak dhimbje e sakrifica? Mendoj se po. Më e thjeshta do të ishte që Edi Rama ta kuptonte situatën  në të cilën e ka katandisur Shqipërinë dhe të pranonte opsinin e opozitës. Në të njejtën kohë  Partia socialiste (sa nuk është vonë),  duhet të braktis avanturierët, oligarkët  e të inkriminuarit dhe të riformësojë të majtën shqiptare si mbrojtëse e shtresave të vobekta  e të vlerave të së majtës europiane. Një tjetër do të ishte ndërhyrja e ndërkombëtarëve, por në  këtë rast duke qenë palë me opozitën së cilës i kanë borxhe veçanërisht me veprimet e qëndrimet e Lu-ve, Vlahutin-ëve, Mogerin-ëve etj.