Ilir Levonja-Florida/

Në vitet 50-të shqiptarët projektuan një park natyral. Ndofta me kujdesin e atyre që kishin ca ëndrra. Por kjo nuk ka më asnjë rëndësi për kohën. Megjithatë çfarë u krijua, qe një magji lirike të cilën e ëndërronin të dashuruarit. Atëhere as nuk çohej nëpër mend lisharsi i fëmijëve. Ai i sojit të cirqeve të vegjël publike në kthina qytetesh. Ndofta edhe përbri disa lulishteve të vogla etj. As ujvarat plastike ku kalamajtë të grisin pantallonat dhe prindërit të fjalosen. Këndet e lojrave e kishin vendin e tyre. Madje edhe ato cirqet me dryn, kishin një pesëlekësh faturë. Por kishin edhe shkollat fusha aktivitesh me shumicë. Dhe lulishtet frymosnin.

Kurse atje, në ato kodra, qe gjithçka e natyrshme. E mjergullës dhe e dashurisë. Gjithçka e gjelbërt, e luleve dhe e kitarave. E ecjes kalaqafë. E flirteve. Dhe asaj jete sportive të vrapimeve në natyrë. Pra qe i gjithi natyrë. Një heshtje shiu. Dhe vërtet, nuk kishte paqje më të bukur se në ato rrugica, qoftë në dimër, qoftë në pranverë, verë apo vjeshtë. Jo rastësisht prej aty kanë buruar aq e aq lirika. Aq e aq këngë. Aq e aq dashuri …, sa altari apo show-t që bëjnë shtetarët në celebrimin e çifteve. Eshtë asgjë më shumë, veçse një akt mjeran përballë bekimit të atij parku natyral. Me afsh të njelmët bari, korin e zogjve … Dhe mbi të gjitha, përsonalizimin e dashurisë.
Mirëpo kohët rrjedhin.
Dhe shpesh njerëzit më keq se kohët. Mbase edhe të dashuruarit e atij parku. Matufepsen. U hyn vetja në qejf. Flasin për parqet e botës. Për kryeqytetet e shteteve ku kanë bredhur. Se si të gjitha parqet kanë apo nuk kanë kënde lojrash. Se si kudo në botë, kudo ku ka park, ka edhe kënd lojrash.
Tek ne emërtimi është shpesh produkt negativ. Për arsyen më të parë. I sheshon identitetin vendit. Kjo po ndodh edhe me ne, sot, aty me debatin mbi parkun e Tiranës. Identiteti i një vendi krijohet nga tradita. Dhe jo nga emërtimet. Sespei bie që sot atyre kodrave të bredhin njëherësh, gjyshër, nipojë e mbesa. Dhe të dashuruar, flirtonjës. Edhe të dehur sigurisht. I bie që kur të mëdhenjtë të zihen për Edi Ramën dhe Sali Berishën, të vegjlit të argëtohen nën korin e pështymave. I bie që sipas ati ideatorit të së ardhmes, ky të jetë parku i orgjive dhe i zhurmës.
Sot ka shumë njerëz që e mahniten me kumbullat pa kumbulla midis smokut dhe betonit. Por harrojnë se kanë vrarë identitetin e tyre. Kanë vrarë vetveten. Tirana ka shumë identitete të harruara. Përshembull vjeshta e rrugës së Elbasanit, e Liceut, etj. Eshtë fare e kollajshme t’i vrasësh. Fare e lehtë. Por janë identitete që nuk vijnë më. Dhe ne kemi për të mbetur përjetësisht në kërkim të vetvetes.
Ka bota vërtet parqe me kënde lojrash. Por janë krijuar të atillë. Janë projektuar. Dhe njerëzit shkojnë me fëmijët. Pasi argëtohen edhe vet në aktivitete.
Ka bota vërtet parqe. Ka edhe të natyrës të transportueshme. Që ngrihen me data të caktuara. Në sezone. Montohen për kaq e aq ditë. Dhe çmontohen pa dëmtuar qoftë dhe një degëz peme.
Ka bota vërtet parqe aktivitetesh. Ka edhe nëpër lagje. Edhe pranë banesave. Por ato nuk bëhen në kohë fushatash. Dhe nuk vdesin në të përditshmen. Janë aty dhe të mirëmbajtur. Jo rrënoja të një kohe na ishte një herë.
Por tek ne i duan këndet aty tek parku i të dashuruarve, pikërisht pasi aktivitetet e të rriturve tanë, janë politika dhe grindja. Ndenja më këmbë dhe tifozllëku. Dhe të bëjnë sehir. Janë aktivete paradoksi. Të atyre që shpallin moratoriume kundër prerjes së pyjeve. Ndërsa nga ana tjetër presin vet me qejfin më të madh. Të atyre që akuzojnë gjithë ditën tjetrin. Dhe që bëjnë me qejf ato që ka bërë i akuzuari.
Pra nëse përmendi botën, veproni si bota. Ndërtoni parqe me kënde lojrash. Ka fusha, ka kodra plot.
Mjaft e vratë identitetin e gjërave. Sado të thjeshta qofshin janë ekzistenca jonë.