Nga Fahri XHARRA/
Në kodrinat e Rodopeve të cilat e rrethojnë fushëgropen e Preshevës ka gjurmë të pesë lokaliteteve arkeologjike. Të gjith i takojne tipit te vendbanimeve të fortifikuara. Në bazë të gjurmimeve të realizuara nga Enti Arkeologjik i Nishit është konstatuar se shumica e këtyre fortifikatave datojnë nga koha e bronzit. Po i shenoj të gjitha: Kështjella e Preshevës, Opidumi Dardan- Kacipupi tek fshati Rahovicë, Kështjella e Bushtranit, Kështjella e Gerajve- Dragushnica dhe Kështjella e Berçevcit. Dukuria e përbashkët e këtyre mbetjeve është forma e rrumbullakët e tyre…! (Sami Agushi )
Por qytetarëve , kur iu humbet ideali dhe rëndojnë vetëm pas të mirave materiale, sepse ashtu iu dikton pushteti në mënyrë jo te drejtpërdrejt , atëherë i humbin të gjitha cilësitë,për të cilat ishin krenar dhe të cilat i mbanin të pa tretur. Dhe , pasojat janë të rënda për kombin . Fqinjët dhe ata pak më largë se fqinjët duke e pasur një ideal më të fuqishë se ai i yni, ata po e “pushtojnë” popullin shumë më të qytetruar dhe po krijojnë një qytetrim të ri të tyre me ata që ne i përmbysim.
Kë e pengon lashtësia shqiptare? Po shihet qartazi . Nuk ka nevojë për udhërrëfyes : neve .
Në Serbinë e sotme në tokat joaq largë Kosovës po zbulohet e zbulohet pa nda. Po nëntoka e mëshef historinë tonë , gjithandej në tokat e Dardanisë .Dardani i thonin edhe asaj pjese që sot për fatin tonë historik është ndër Serbi. Mua më interesojnë fakte historike , arkeologjike të lashtësisë shqiptare , për ato po flas. Zërat kundështues janë shumë të mëdhenj ,
Nëse them që gjurmët pellazgjike janë gjetur edhe në murin kinez, atëherë vijnë “pismiletat” në vend që të ndihmojnë së paku moralisht me fjalë inkurajuese , ata shkojnë e na e shkurtojnë historinë ë 600 vjetët e fundit.

Por unë kam lajme edhe më të vjetra se kjo” U selu Poljne kod Trstenika hleb pekli pre 6000 godina (Autor:Rade Stanković )
Në një fshat afër Tërstenikut ( Serbi ) janë gjetë gjurmët që vërtetojnë që në këto anë buka është pjeku që para 6 000 vjete. Një civilizim i lartë e i herësëm. Kë po e pengon lashtësia shqiptare ? Vet neve.
Në fshatin Polnja ku janë gjetur gjurmët e kësaj lashtësia të madhe jetojnë 20 familje të ardhura , si psh. Vasiqët , Trnjakët , Bradiqët , Daciqët ( ardhacak të Toplicës ) . Shoshiqët .Një zot e di , se nga i kanë rrënjëtkëto familje .( http://www.poreklo.rs/2012/12/03/poreklo-prezimena-selo-poljna-trstenik/ )
Në lokalitetin Blagotin , aty ku janë gjurmuar vetëm 2,5 % të lokalitetit arkeologjik janë gjetur materiale të kohës së neolitit të cilat dokumentojnë që këtu ishte një qender e urbanizuar ,me plan urbanistik dhe ku piqej buka që para 6 ooo vjete.
_ Unë dua të tregoj që në Serbinë qendrore në kohën e Neolitit ishte një pasuri e madhe… Dikur mendohej që buka së pari është pjekur në Linjen e Afërme ., kurse fakrtet e tregojnë tjetrën që drith\rat jan\ kultivuar më herët në këto anë – e spjego Jelena Vikqeviq nga Muzeu i Tërstenikut (Serbi ) Për mohuesit pe e japi jë pjesëz të shkrimit edhe në serbisht (Hoćemo da pokažemo centralnu Srbiju iz doba neolitskog perioda, da se zna kakvo je bogatstvo ovde bilo. Sigurna sam da će naučni skup arheologa doći do nekih novih zaključaka, jer Poljna pomera granice saznanja. Ranije se, na primer, mislilo da je najstariji urbanistički plan negde na Bliskom istoku i da je star 5.000 godina ili 4.000, a ovde, u Poljni, stariji je za 2.000 godina! Ranije se mislilo da su prvi hlebovi pravljeni takođe na Bliskom istoku, a mi imamo dokaze da su se u Poljni gajile hlebne žitarice i pekli hlebovi i to pre 6.000 godina. To su važna naučna otkrića. Radovi dr Svetozara Stankovića, koji je doktorirao na temi o lokalitetu Blagotin, svedoče o neoborivim činjenicama, da je ovde postojalo tako važno naselje u doba neolita, a sada imamo i grupu mladih arheologa koji nastavljaju njegovo delo. Najznačajnija među njima je doktorand arheoloških nauka Ana Đuričić. Ona će u doktorskoj disertaciji koju sprema detaljno opisati arheološki eksperiment koji namerava da izvede. Uradiće i rekonstrukciju peći za hleb – objašnjava Jelena Vukčević, upravnica Muzeja Trstenik.)
Kë po e pengon lashtësia shqiptare ? më në zor jame bashkëkpmbasit e mi se me të huajt, që më lehtë iu binden fakteve .
Fahri Xharra, 12.04.15 Gjakovë