KRISTO ZHARKALLIU – Page 2 – Dielli

PSE RREZIKOHET(EDHE NJËHERË) BASHKIMI KOMBËTAR I SHQIPTARËVE?

April 6, 2014 by dgreca

Opinion nga Kristo Zharkalliu/ Athinë/

Kohët e fundit kam filluar të humbas besimin ndaj vetvetes. Herë pas here pyes veten se në se është e mundur të kem dyshime ndaj besimeve dhe shpresave të mia të së kaluarës. Madje shumë here duke ndryshuar opinion ndaj dukurive bashkëkohore por edhe ndaj njerëzve të caktuar. Dy gjëra që më shqetësuan seriozisht për drejtpeshimin tim mendor janë se papritur e pakujtuar (jo saktësisht) më kanë pëlqyer shkrimet e dy shqiptarëve të cilët deri dje i kisha kritikuar ashpër, duke besuar se me shkrimet e tyre këta dëmtonin “imazhin” e shqiptarit të së kaluarës dhe të sotëm. Fjala është për politikanin –shkrimtar socialist Ben Blushin, të cilin, qëkurse u përpoq të nënvleftësonte figurën madhështor të Gjergj Kastriotit-Skenderbeu, më ishte bërë halë në sy dhe nuk lija rast pa përmendur “marrëzitë” e tij duke e sjellë si shëmbull për t’iu shmangur përsa i përket së kaluarës dhe historisë së kombit arbëror. Nuk kam lexuar librat e tij- e pohoj- dhe komentet negative që janë bërë nga unë kishin të bënin me intervistat dhe komentet që ai vetë bënte në mënyrë të papërgjegjëshme duke paraqitur shkrimet e tija. Kohët e fundit pra po paraqet një libër të ri me titullin (më sa më kujtohet!) “Hëna e shqiptarëve” ku në përgjithësi (megjithëse socialist!) bën profeci për 100-200 vitet e ardhëshme për kombin shqiptar. Nga të gjitha ato që u thanë(mjaft marrëzira profetike) mua më bënë përshtypje ato që ai tha për fenë dhe për bashkimin kombëtar (se sa do të jetë e mundur një gjë e tillë!). Për çështjen e fesë pajtohem plotësisht me të. Populli dhe kombi shqiptar duhet me çdo kusht të distancohet, ose më mire të heqë qafe besimet fetare. Ai ka të drejtë kur thotë se këto besime në të ardhmen mund të bëhen faktor denigrues dhe përçarës të popullit dhe të kombit. Nuk ka asnjë dallim në se besimi është i krishterë, ortodoks,katolik ose mysliman. Vitet e fundit pas shëmbjes së diktaturës, shumë të huaj u aktivizuan të “rimëkëmbnin” besimet dhe tempujt fetarë në Shqipëri, thua se të huajt i hante kaq shumë meraku për besimet fetare në Shqipëri. Mund të themi se më i “urtë” deri tani është treguar kleri dhe besimtarët katolikë, megjithë përpjekjet që janë bërë dhe po bëhen për “shënjtërimin” e këtij klerit, madje për këtë kanë aktivizuar dhe kryeminisrin më të korruptuar i Europës, Berluskonin (nuk e di se sa e bekon kisha katolike dhunën seksuale ndaj femrave të mitura që ka kryer Silvoja me paratë e tij, por, megjithatë, dikush nga Shqipëria, don t’i dhurojë stilografin e një ish priftit të shënjtëruar shqiptar!) Sidoqoftë ky kler nuk ka pasur aktivitete antikombëtare si ngjet me të dy besimet e tjera si janë ai ortodoks dhe ai mysliman. Ben Blushi shqetësohet se si mund të krijohen parti përçarëse antikombëtare fetare dhe kjo është më se realiste po të kemi parasysh dukuritë ekstremiste të disa myslimanëve shqiptarë që e quajnë veten talibanë. Këta kishin arritur të mobilizonin dhe të dërgonin në Siri besimtarë shqiptarë për të luftuar përkrah ekstremistëve myslimanë dhe kjo bëhej nën hundën e orgneve shtetërore të të dy shteteve shqiptare. Këto dukuri janë më të theksuara në Kosovë, madje, disa kalemxhinj shqiptarë nuk harrojnë të përmendin dhe përkatësinë fetare të kryeministrit shqiptar, pamvarësisht në se ai është besimtar ose jo. Kur kishte ndodhur më parë kjo pra? Pse disa harrojnë se kur bëhej lufta në Kosovë, kryeministër shqiptar ishte një “ortodoks” Pandeli Majko?(Edhe para 90 vjetëve kur u bë kryeministër një epishkop shqiptar, Fan Noli i pavdekëshëm, askush nuk guxoi ta akuzonte atë për përkatësinë fetare!) Apo e kanë harruar dhe në Kosovë…se kohët e fundit po shpallin disa here…Lulzim Bashën si qytetar nderi dhe kanë harruar Majkon? Me këto nuk dua të them kurrsesi se kisha ortodokse shqiptare ka treguar patriotizëm të pastër këto vitet e fundit dhe se nuk e ka dëmtuar bashkimin kombëtar të vendit, madje mund të themi se edhe këtu kemi pasur tedenca të theksuara përçarëse,por kjo nuk ka fuqinë as mbështetjen që mund të ketë besimi mysliman në Kosovë dhe në trojet e tjera arbërore në ish Jugosllavinë. Kam frikë se në Kosovë po ngre krye tedenca e rrezikëshme të “një kombit kosovar” çka u pëlqen shumë sërbomëdhenjve dhe kjo nuk është e veçuar nga përpjekja që po bëhet për ndarjen e gjuhës në toskërishte e gegënishte nga disa pseudointelektualë. Lufta që i bëhet pra gjuhës së njësuar, ose standarte si quhet kohët e fundit, bën pjesë pikërisht në ndarjen e kombit në Veri-Jug dhe kjo ka qënë dhe mbetet doktrina përçarëse të shovinistëve fqinjë dhe të armiqve të tjerë të kombit shqiptar. (pas Arshi Pipës teoria antikombëtare e dy gjuhëve- dy dialekteve dhe ndarja në Veri- Jug, flamurin e kësaj teorie famëkeqe e ka marrë një intelektual nga Australia i cili ka emrin e çuditëshëm Fritz Rodovan!) Nga këto ka frikë dhe Ben Blushi dhe këtu ai më gjen të pajtohem me të se nuk është e mundur të kundërshtojmë njeri thjetrin në të gjitha drejtimet… Për të tjerat çka shkruan libri i tij do të kemi kohë më vonë ta analizojmë dhe, pse jo, ta kritikojmë… në se do të kemi fatin dhe durimin ta lexojmë.

FATOS Lubonjën nuk e kam përkëdhelur në shkrimet e mia. Sigurisht që disa here jam indinjuar me mendimet e tij “radikale” por me dy shkrimet e fundit më bëjnë jo vetëm të pajtohem me “opinionin” e tij por edhe ta përgëzoj. Shkrimi i parë bënte fjalë për korrupsionin ose më mire për pasurimin e shpejtë dhe të pajustifikueshëm të disa politikanëve shqiptarë në kurriz të popullit më të varfër të Europës.Konkretisht fliste për ditlindjen e një nga shtyllat e pushtetit shqiptar këta 23 vite. Asnjë qeveri nuk ka mundur të qëndronte më këmbë pa mbështetjen e tij dhe ai nuk ka munguar nga asnjë qeveri, e djathtë ose e majtë qoftë. Për këtë nuk mund ta akuzojë ose ta shajë askush. Duket se ka aftësi të çuditëshme që ky njeri që sapo mbushi 45 vjeç të ketë qënë,gjatë gjithë kësaj kohe dhe të jetë akoma faktor i rëndësishëm e atij që quhet akoma tranzicion shqiptar. Duke qënë i tillë pra me të drejtë të festonte ditlindjen e tij mes shokësh dhe miqsh nga të gjitha palët politike shqiptare. Kjo do të ishte lavdëruese, por,mjerisht, festa e ditlindjes së tij na kujtoi festat madhështore të Shahut Pehlevi të Përsisë,(Iranit të sotëm!) në 1000 vjetorin e dinastisë së familjes së tij. Kështu kishte ngritur dhe ai çadra dhe tenda madhështore për të ftuarit! Por këtu u duk historikisht se ai ishte shahu i fundit i dinastisë, se në mënyrë arrogante, bënte festa madhështore në kurriz të një popullit që vuante për bukë. Për këtë pra e kritikonte Fatosi politikanin shqiptar dhe unë nuk mund të mos e përgëzoj për kurajon se , në fund të fundit, ai vetë jeton në Shqipëri. Në shkrimin e dytë ai vëren se politikanët shqiptarë nuk bashkëbisedojnë si kërkon Europa se nuk u a ka shumë ënda të hyjnë në Europën e Bashkuar! Me të vërtetë mendimi i tij më befasoi se deri tani besoja se të gjthë-akoma dhe klasa politike shqiptare- donin të bëheshin “Si Europa!”! Fatosi na thotë se nuk kanë aspak dëshirë të hyjnë në Bashkimin Europjan se kështu do të kontrollohet korrupsioni dhe pasurimi i paligjëshëm i politikanëve dhe rrezikojnë- shumë prej tyre- të detyrohen të japin llogari se si u pasuruan kaq shumë dhe kaq shpejt!

Ajo që brengos më shumë është se shqiptarët nuk kanë kuptuar çastet historike që përjetojnë. Është koha më e favorëshme që kombi shqiptar të tregohet i bashkuar se kështu do të fitojë të ardhmen. Përçarja ka qënë dhe mbetet mallkimi i këtij kombit. Sot po të bashkohet do të jetë kombi më i fuqishëm në Ballkan dhe e ardhmja e tij do të jetë e sigurtë, e mire e respektuar. Por ai akoma është i përçarë, më i përçarë se kurrë, se duket se nuk ka kuptuar se kombi më i favorizuar të pas shëmbjes së kampit Lindor, ka qënë ai shqiptar dhe se,për herë të pare në histori, e gjithë bota demokratike u bashkua për shpëtimin dhe çlirimin e gjysmës tjetët të këtij kombit, Kosovës. Është e dhimbëshme të shikosh se akoma dhe sot shqiptarët janë të përçarë…sa habitesh se si në ish Maqedoninë jugosllave, shqiptarët, në vend që të jenë të bashkuar në një parti kombëtare për të treguar fuqinë e tyre në mbajtjen më këmbë të atij shtetit artificial, janë përçarë në disa parti duke u lënë dorë të lire sllavëve edhe njëherë t’i shtypin dhe t’i diskreditojnë. Por për këtë do të flasim në shkrim të ardhëshëm…

Kristo Zharkalli Athinë 6 prill 2014

“MIRËKUPTIMI” ME GANI MEHMETAJ DHE KËRCËNIMET “VLLAZËRORE”!

March 25, 2014 by dgreca

NGA K R I S T O Z H A R K A L L I U/

Kur riprodhova e fjalët për demokracinë të mendimtarit të shquar francez, Volterit, se do të “jap dhe pikën e fundit të gjakut që ti të kesh të drejtë të thuash mendimin tend “ ndonse kundërshtari i tij e shante egërsisht, kisha besuar se me këto fjalë do t’i jipej fund polemikës “armiqësore” ndaj meje nga “vëllezërit” kosovarë, megjithëse kisha pasur një përvojë të hidhur se si e konceptojnë lirine e fjalës dhe demokracinë disa “pseudodemokratë” shqiptarë të kohës sonë. Kjo,sigurisht, nuk ndodh vetëm në truallin arbëror Para se të arratisesha në Greqi më 24 mars 1961, në shtypin komunist shqiptar bëhej zhurmë e madhe për proçesin gjyqësor që zhvillohej në Athinë kundër një gazetarit dhe “heroit” grek, Manolis Glezos. Sigurisht se nuk dija hollësira as saktësi pse po bëhej ai gjyq, por kisha bindjen se në një vend demoktratik nuk duhej të dënoheshin njerëzit për bindjet e tyre politike si ngjiste në diktaturën komuniste. Prandaj kur kalova kufirin besova se kisha kjaluar në botën e lire perendimore. Veçse në Greqinë e asaj kohe demokracia ishte e mangët, e çalë. Ishte një demokracia ballkanase. Në Janinë ku na mbanin disa muaj në hetime- atje u njoha me mikun tim të pare verior, Kamber Merdinin nga Sohodolli i Peshkopisë- na bënin lloj lloj pyetjesh gjë që nuk na habiste për natyrën e marrëdhenieve të të dy vendeve dhe të të dy botëve të asaj kohe. NJë ditë pra një officer fanatik më pyeti: “Ç’mendim ke ti për gjyqin që bëhet kundër Manolis Glezosit?” U befasova dhe në fillim nuk dija si t’i përgjigjesha. Si u mendova pakëz u përgjigja: “Nuk e di pse po gjykohet Glezoja, dhe nuk mund të kem një mendim të prerë” Ai më vështroi i habitur dhe tha:”Por ai është komunist! Nuk mjafton kjo?” Dhe unë duke qënë i ri dhe naiv i u përgjigja : “Po është se dënohet për bindjet e tij politike, nuk pajtohem me këtë gjyq. Gjyqe të tilla bëhen në diktaturat komuniste dhe jo në vendet demokratike. Po të bëjmë dhe ne kështu, ç’ndryshim do të kemi nga ata,komunistët?!! Afërmëndsh se për demokracinë e cunguar greke të asaj kohe-të mos harrojmë se Greqia kishte dale nga një luftë e përgjakëshme vëllavrasëse vetëm dhjet vjet më pare- fjalët e mia u keqkuptuan dhe oficeri fanatik shkrojti në dosjen time se qënkesha komunist, thua se komunistët mbronin idetë pluraliste! Sigurisht ky mallkim më ndoqi se atëhere çdo mendim që nuk pajtohej me qeverinë në pushtet ishte…komunist. Më vonë u njoha nga afër me Glezon, madje se bashku u gjëndëm të internuar nga junda fashiste më ishullin e vdekjes të Jaros. Miqësia jonë mbajti mjaft vite deri kur, para 15 vjet NATO filloi ndëshkimin e Sërbisë për çlirimin e Kosovës. E majta greke aso kohe përkrahte Sërbinë e Milosheviçit dhe akuzonte kosoavarët dhe UÇK-në si agjentë të imperializmit amerikan. Në një takim pra me Glezon- i cili edhe sot në moshën 90 vjeçare është deputet tepër aktiv në parlamentin grek- u grindëm keq për çështjen e Kosovës…Megjithatë ai nuk më kërcënoi, nuk më kërkoi ta mbyllja gojën, thjesht më kundërshtoi

Ndoshta këto që po shkruaj këtu të duken të pakuptimta. Kohët e fundit nëpërmjet shtypit elektronik patëm një “polemikë” me zotin Gani Mehmetaj, kryesisht për mendimet e mia për Ibrahim Rugovën dhe Rexhep Qosjen. Në shkrimin e fundit-për barrikadat- zoti Gani, megjithse nuk pajtohej me mendimet e mia- e drejta e tij- më shtrin dorën dhe më konsideron mik, çka më bëri të besoja se polemika midis nesh kishte marrë fund, madje më pëlqeu dhe shkrimi i tij i fundit për ilirët…(Duket se ky shkrim është shkruar në kohën e Jugosllavisë, prandaj ka disa mangësi dhe më lindi dëshira t’ja vija në dukje…Ai flet për personalitetet e shquar ilirë që kishin lindur në Dalmaci dhe ka harruar-ka të ngjarë që të mos e dinte se në atë kohë njohuritë tona ishin tejet të kufizuara- figurën më të madhe ilire që kishte lindur në Dalmaci. Fjala është për Konstandinin e Madh, ose “Shën Konstandini” i cili konsidetrohet Perandori që u dha lirine të krishterëve të cilët deri atëhere ndiqeshin si armiq të perandosrisë dhe, kryesorja i dha emrin e tij qytetit më të bukur e të famëshëm të lindjes. Konstandinopojës, Stambollit të sotëm) Edhe tani besoj se mospajtimi politik dhe kulturor nuk i bën dy njerëz armiq, dhe kjo është bukuria e demokracisë. Veçse andej nga Kosova- dhe nga Shqipëria- demokracinë e kuptojnë në mënyrë të njëanëshme dhe kjo tregon se kanë akoma mbeturina të diktaturës komuniste, ose fashiste në konceptet e tyre. Nuk e kam fjalën për intelektualin Gani Mehmetaj. Ai përpiqet të argumentojë kundërshtimet e tija dhe kjo është e pranueshme. (U brengosa pak se vë në të njëjtin kandar(si do të thoshte dhe Arshi Pipa!) Fan Nolin me Ahmet Zogun se si erdhën këta të dy në pushtet. Dihet se Noli nuk pati asnjë ushtri të huaj, as bëri pazarllëqe me fqinjët për ta sjellë në pushtet, por kjo është diçka që duhet ta bisedojmë më gjatë dhe me gjakftohtësi!)

Nuk e kam pasur zakon t’u përgjigjem “komentuesve” të ndryshëm që, falë internetit, mund të shprehin mendimet e tyre, akuzat dhe sharjet e tyre ndaj shkrimeve që nuk janë të pëlqimit të tyre .Fanatizmi i tyre shumë here kapërrcen etikën e mirësjelljes,duke arritur në skajin e verbër të gjakmarjes! Deri tani janë katër mbrojtës të Ganiut tone-thua se ai nuk mund të mbrojë veten- por edhe të Rugovës dhe domosdo shares të ulët të Rexhep Qosjes. Por, më e keqja, arrijinë në skajin ekstremist të kërcënimeve ndaj meje! Vetëm në kohën e diktaturës më kishin kërcënuar të mbyllja gojën, si më kishin kërcënuar fashistët dhe shovinistët e të gjitha ngjyrave! Dhe ja tani erdhi koha që të më kërcënojnë “vëllezërit” tanë kosovarë…

Por le t’i zëmë me radhë.Njëfarë çami më akuzon pse nuk shaj Janullaton për kishën autoqefale shqiptare. Kryesisht besoj se ky nuk e ke lexuar shkrimin tim përsa i përket Nolit tone. Por përse duhet të akuzoj Anastas Janullatosin unë? Ç’faj ka ai? Ai e ktryen më së miri punën e tij, madje mund të them se si i huaj, nuk i ka shfrytëzuar të gjitha mundësitë që i ka dhënë shteti shqiptar-Berisha- që i dha kishën ortodokse shqiptare në pjatë. Ç’faj ka pra kryepeshkopi Janullatos? Pse nuk shikojmë verbërinë tone, marrëzinë shqiptare por dime vetëm të shajmë dhe të akuzojmë të huajt se bëjnë punën e tyre? Nëqoftëse nuk do të bëhemi të vetëdijëshëm se të huajt punën e tyre bëjnë dhe se ne duhet të bëjmë tonën, në se ngahera do të presim nga të huajt të na ndihmojnë dhe të na përkëdhelin, do të mbetemi përherë nëç errësirën shekullore…Pastaj na vjen dikush që nuk din se emrat shkruhen me shkronja të mëdha, madje quan veten…leka-duket është pasardhës i të ndierit Leka, prandaj nuk ka mësuar të shkruajë dhe të flasë shqip, por nuk mungon të më kërcënojë se po guxova here tjetër të akuzoj Rugovën dhe të mbroja Qosjen ai… Nuk e di se ç’do të bëjë…Do të vijë në Athinë dhe të më gjejë? Thua të kem rënë në gjak me të? Sadik Elsani merr në mbrojtje Ganiun, sikur ky nuk di të mbrojë veten dhe na numëron veprat që ky ka botuar,kur ai nuk ka parasysh asnjë libërin tim…Do ta ftoja të vinte të banonte në Athinë 53 vjet dhe të botonte disa libra shqip këtu dhe jo tani në kushtet e demokracisë, por në kohën e diktaturës.. Por duke pasur ngrohtësinë familjare, duke pasur përreth njerëzit e një gjaku e një gjuhe, bëhet kushdo trim dhe, kur i ka xhepi mund të bëhet edhe intelektual, edhe shkrimtar dhe, pse jo, Akademik!!!… Atëhere do ta shikoja se sa do t’i vlente lëkura se në vendin e tij dhe në anonimi bëhet kushdo trim, madje….intelektual! Nga ana tjetër unë nuk “u mburra” asgjëkundi se qënkam “shkrimtar i madh” “Intelektual” as….akademik! Hodha në letër vetëm mendimet e mia , sa më thjesh kisha mundësi! Fazli Hajdari më informon se e njeh nga afër familisht Rexhep Qosjen (bravo i qoftë se unë nuk e njoh!) dhe e di fort mire sa i poshtër është (!!!)dhe këtu hedh dhe shigjetat e tij helmuese…Më shan për komunist, për admirues i Enver Hoxhës(sic!) e të tjera, pa munguar dhe ky të më thotë se andej nga malet e tyre nuk i falin njerëz si unë dhe ka mundësi-mendova unë- të marrë koburen dhe të vijë të më bëjë atë që dikur i bënë Hasan Prishtinës në Selanik! Në këtë mënyrë të gjithë këta trehgojnë se sa demokratë na qënkan!

Por le të flasim seriozisht. E them edhe njëherë se nuk jam marrë as do të mirrem here tjetër me “komentues” injorantë që nuk dine çdo të thotë të kuvendohet qetësisht, me argument, bindëshëm. Kam mendimin dhe dëshirën se me Gani Mehmetaj mund të mirremi vesh dhe t’i japim dorën njeri tjetrit. Askujt nuk i hyjnë në punë grindjet, urrejtjet dhe hakërrimet. Prandaj e përsëris se më pëlqeu shkrimi i tij i krijuar në rrethana tejet të disfavorëshme për shqiptarët e ish Jugosllavisë. Jam i vetëdijëshëm se ëndrra ime që dikur të shkoja në Kosovën e çliruar, nuk ka për t’u realizuar kurrë, sidomos tani me kushtet e disfavorëshme që janë krijuar për mua. Prandaj dua ta mbyll këtë shkrim duke I shtrirë dorën miqësisht zotit Gani Mehmetaj, pa i kërkuar kurrë të ndryshojë qëndrim dhe të pajtohet me mua por edhe ai të mos besojë se unë, në këto rrethana mund të bëhem admirues, ose ithtar të disa figurave që nuk më kanë pëlqyer. A nuk është kjo e drejta ime, kur, tekefundit, nuk dëmtoj njeri? Mjafton që Kosova shqiptare të ecë përpara dhe të mos harrohet e të vonohet bashkimi kombëtar gjë që duhet të jetë në mëndjet dhe zëmrat e shqiptarëve kudoqfshin, akoma dhe në megrim ose në diasporë si quhen vitet e fundit..

Kristo Zharkalli, Athinë 25 mars 2014.

“MOSINFORMIMI” IM DHE …MIRËSJELLJA E GANI MEHMETAJ…

March 16, 2014 by dgreca

NGA KRISTO ZHARKALLIU/Para disa ditësh postova shkrimin tim “Ç’po ngjet në Kosovën…rugoviane?” duke marrë shkas nga disa dukuri të çuditëshme që po botohen në shtypin e ditës dhe atij elektronik prej disa intelektualë kosovarë, të cilat po bëhen më të dëndura nga dita në ditë. Në këtë shkrim prekja mjaft nga këto dukuri negative, por edhe sulmet që po bëhen ndaj Akademikut Rexhep Qosja nga një klan politik që ka uzurpuar dhe AASHK i cili e ka shndërruar këtë intstuticion të rëndësishëm si përfaqësues i një partie politike, ndërsa duhej të ishte në shërbim të kultures dhe të shkencës mbarëkombëtare dhe jo në shërbim të një politike lokaliste, thua se Kosova nuk përbën një pjesë e pandarë e Kombit shqiptar. Ajo që brengos më shumë është veprimtaria përçarëse në mes të kombit dhe jo qëndrimi negative ndaj një antarit të kësaj Akademie si është Rexhepn Qosja i cili, tekefundit mund të mbrohet vetë, ashtu si nuk mund të shuhet as të përjashtohet nga krijimtari letrare historike e Kombit. Sigurisht ai nuk ka nevojë për mbrojtje, di të mbrohet vetë, prandaj sot nuk do të mirremi me sulmet e pashëmbëllta ofenduese kundër tij nga ata që nuk kanë krijuar asgjë ose shumë pak që të mund të maten me të, edhe se pse kanë mbështetjen e një ose dy parti shqiptare nga të dy anët e dy shteteve (o zot, dy shtete shqiptare! A mund të imagjinohet?!!!) por me një “përgjigje” që më dha (duke ma mbyllur gojën!) zoti Gani Mehmetaj, krejt i panjohur e i padëgjuar prej meje. Shkrimi i tij u botua në faqet elektronike të gazettes “Dielli”, ku unë dikur shkruaja në faqet e saj prej letre. E pranoj se shkrimi i zotit Gani ishte plot mirësjellje dhe nuk kishte sharje brutale, nga ato që i drejtohen Rexhep Qosjes zakonisht, por, me mirësjellje gjithnjë më “informonte” se unë qënkam “i keqinformuar”, sidomos përsa i përket mosmarrëveshjet ose sharjet ndërmjet akademikëve kosovarë. Ndoshta të besojë se, meqënëse unë jetoj gati 53 vjet në Athinë, të mos kem informacion të mjaftueshëm për ato që ngjasin në Kosovë akoma dhe në Shqipëri (Ndryshe a nuk duhej ta dija se Xhunga na qënkej mbesë e…Josif Stalin (Xhungëshvili?!) por për ato që shkruaj jam plotësisht i vetëdijëshëm. Prandaj dua t’i them Ganiut (bashkëkombësit tone) se me shkrimin e tij kreu një akt të papranueshëm dhe i pamoralëshëm dhe më vjen keq se edhe njëherë Dielli vepron në mënyrë…agjenturore. Ai i u përgjigj një shkrimit të pabotuar akoma, gjë që nuk është dëgjuar ndonjëherë! Dielli (nuk e di në se ka lidhje me Diellin e vjetër të Bostonin ku unë bashkëpunoja normalisht para shëmbjes së diktaturës), para se të botonte shkrimin tim ja dha zotit Mehmetaj që ta “kontrollonte” “çensuronte” apo ta “kritikonte” para se ta botonte? Ai nuk thotë burimin e gjetjes së shkrimit tim (u botua në Kritika dhe Fjalaelire) dhe duket qartë se redaksia i besoi shkrimin para se ta botonte, ndoshta për të marrë pëlqimin e tij. Sigurisht Dielli u detyrua ta botonte më vonë si shtojcë ose si koment me shkronja të vogla pas komentit të Abdurahim Ashikut, por kjo nuk e zvogëlon fajin e zotit Gani ose dhe të redaksisë.

Por le të kuvendojmë qetë dhe gjakftohtë. Për Rugovën unë kam mendimin tim dhe nuk e ndryshoj se kam pasur fatin “e keq” të ndjek veprimtarinë e tij që në fillim deri në fund. Madje-që ta dijë zoti Gani, kreva dhe detyrën e përkthyesit të tij në një intervistë televizive në Athinë, që mjerisht në fund nuk u transmetua. (për arsye të njohura me Sërbinë….) Por le të flasim pak për trajtimin e figurave historike, sidomos të Rilindjes dhe të shtetit të pare shqiptar ndaj të cilave vitet e fundit është bërë një shtrrëmbërim antikombëtar. Ganiu e pranon se sulmi kundër poetit të madh Çajupit është bërë nga një jo intelektual, por ndërkohë sulmon gazetat dhe televizionin shqiptar (Xhunga!) se publikon mendimet e këtyre “turkoshakëve”. Unë nuk do ta ndaja kurrë Tiranën nga Prishtina, se ato duhet të jenë një dhe së bashku,por le ta zëmë se mendimet antikombëtare gjejnë tribune vetëm në Tiranë (ku nuk është më në pushtet Berisha…) por pse këto kërpudha të helmuara mbijnë në tokën e përgjakur të Kosovës? Ndërsa na thotë se “partia rugoviane “ është garanci kombëtare, dhe unë dua ta besoj me gjithë zëmër, ai, Ganiu ynë, pohon se disa deputetë të kësaj partie janë anadollakë, turkoshakë dhe të shitur me lira nga Stambolli. Si bëhet pra që kjo parti atdhetare, mban në gjirin e saj tradhëtarë të tillë? Kush mund të më bindë mua se këta “turkoshakë” nuk do të marrin nesër në duart e tyre udhëheqjen e partisë dhe, pse jo, pushtetin në Kosovë, duke e larguar nga trungu kombëtar, duke shojtur ëndrrën shekullore për bashkim kombëtar? Për këtë , ma merr mëndja nuk e ka fajin televizioi shqiptar as ato paçavurat e Shkupit si i quan ai, por vetë partia rugoviane që i mban në gji, u jep imunitet dhe të drejtën të ngrejnë gurin kundër çdo vlerë kombëtare, akoma dhe kundër Gjergj Kastriotit! Mos edhe për këtë unë qënkam I keqinformuar?

Por le të hidhemi pak nga Tirana dhe Berishën, të cilin adhuruesit e Rugovës e kanë tepër për zëmër. Këtu do t’i kap unë të painformuar. Politika berishianë njizet e ca vitet e fundit ka qënë thellësisht antikombëtare, antishqipatare. Këtu nuk do të flasim për marrëveshjet me fqinjët- Sërbinë e furnizonte me karburant, ndërkohë kur burgoste Adem Jasharin, kur sekuestronte armët që duhej të dërgoheshin për UÇK-në, vrapont të bënte Shqipërinë antare e botës ismlamike,çka dëmtoi shumë çështjen e Kosovës dhe, shkatërroi fuqinë mbrojtëse të vendit por kryesorja përdhunoi një nga figurat më të shquara shqiptare, atë të Fan Nolit. Kur u nderua nga Sali Berisha demokrati i shquar Fan Noli? Jo, nuk i leverdiste. Përderisa kisha ortodokse shqiptare duhej të dorëzohej tek të huajt, a mund të nderohej dhe të kujtohej arkitekti i kishës autoqefate shqiptare? Fan Noli,megjithse jetoi shumë pak kohë në Atdhe,ishte nga intelektualët më të pastër shqiptarë, ai përdorte gjuhën shqipe më të kulluar në shkrimet e poezitë e mrekullueshme të tij; ai përktheu ose shqipëroi kryeveprat e letërsisë botërore dhe librat e shënjta të krishtërimit që klerikët shqiptarë të predikonin fenë në gjuhën amtare,ashtu si përktheu margaritarët e Omer Khajamit ; ai ishte demokrati i pare shqiptar që ëndërroi një dempokraci të tipit amerikan, gjë që askush në Ballkan nuk mund ta imagjinointe për atë kohë. Dhe ndoshta do t’ja kishte arritur në se nuk do t’i kundërvihej përfaqësuesi i feudalëve shqiptarë dhe të interesave sërbomadhe, Ahmet Zogu. Por Berisha, si njeri thellësisht antidemokrat, nuk mund të nderonte Nolin por Zogun! Të gjithë e dime se si rrëmbeu pushtetin e Ahmet Zogu- me armët e sërbëve dhe të bjellorusëve duke i falur Sërbisë Shën Naumin dhe Vermoshin…Megjithatë unë nuk do të isha kundër rishikimit të historisë ndaj Zogut i cili, megjithë të këqiat e tij, mundi të bënte dhe të konsulidonte shtetin e pare shqiptar, por ngritja e tij në qiell nga politika berishiane dhe shuarja e Nolit nga kujtesa e shqiptarëve-kështu besojnë të gjithë diktatorët- ishte dhe mbetet një krim antikombëtar. Çfarë bënë partiakët rugovianë për mbrojtjen e Nolit? Mos dhe për këtë e kanë fajin…talibanët që janë futur në këtë parti? A janë rastësi të gjitha këto i dashur bashkëkombës Gani? Dhe ç’bëtë ju në Prishtinë për të mbrojtur figurat e Rilindjes dhe të historisë? Berisha nderon Zogun dhe…thotë dhe disa fjalë për Hasan Prishtinën të cilin e vrau dora gjakatare e Zogut si do të vriste dhe Luigj Gurakuqin, Avni Rustemin e shumë të tjerë. Çfarë bëri partia kombëtare e Rugovës për këto? Më sa di unë as Adem Jasharin nuk nderoi ndonjëherë! Dhe ti më thua se qënkam i painformuar? Apo qënkam i painformuar për qëndrimin e Ibrahim Rugovës ndai UÇK-së? Por thamë, nuk do të mirremi me presidentin e parë kosovar, madje disa theksojnë si pretekst se ai tashmë është i vdekur. Edhe Zogu ka vdekur shumë më herët, akoma dhe diktatori Enver Hoxha ka vdekur tridhjet vjet më pare, por kjo nuk i pengon kalemxhinjtë, analistët dhe opinionistët shqiptarë të mbushin çdo ditë faqet e gazetave he hostorira, shumë here të imagjinuara që të mos harrojë populli diktaturën. Është më se normale dhe e domosdoshme që populli të mos harrojë se një komb pa kujtesë nuk mund të mbijetojë. Por dikur historia më e re shqiptare duhet të shkruhet dhe të paraqitet me objektivitet dhe është më se e vërtetë se gazetarët dhe pseudoanalistët asnjëherë nuk mund të shkruajnë histori objektive….

Por, bashkëkombësi im Gani Mehmetaj, duket mjaft i ri dhe duket se nuk ka dëgjuar asnjëherë emrin tim dhe kjo jo për fajin e tij. Prandaj e ndiej të nevojëshme t’i them disa gjëra rreth personit tim të…keqinformuar. Gjatë gjithë kohës si mërgimtar, i arratisur dhe si armik i popullit, si isha shpallur nga diktatura, i isha kushtuar çështjes kosovare (po të kishte lexuar shkrimin tim për Shkëlzen Raçën, diçka do të kishte kuptuar). Shkrimet e mia kishin ngahera në plan të pare luftën e vëllezërve kosovarë kundër shovinistëve sërbomëdhenj. Vitet e fundit u bë një përpjekje e vogël që të botoheshin disa nga këto shkrime me titullin “Motive nga Kosova” të krijuar nga viti 1981 deri në vitin 1991, por pa sukses. Ma merr mëndja se gjënden në arkivin e Shkëlzenit. Nuk do të flasim këtu për shkrimet e pabotuara (një romanin tim me titullin “Bombardoni Beogradin” u bë gati për botim se ishte pëlqyer, por në çastin e fundit shtëpia botuese në Tiranë ndërroi mëndje duke u justifikuar se….libra për Kosovën nuk shiten…! Romani i dytë që u refuzua për çështjen e Kosovës ishte “Simboli” dhe unë besova se ndalimi I botimit të shkrimeve të mia e kishin burimin tek ndalimi nga diktatura)…Por kjo nuk më brengos as do të bëj here tjetër përpjekje për botimin e tyre, ose të ndonjë shkrimi tjetër të së kaluarës. Mosha ime nuk më lejon më të mirrem me përjetimin e emrit tim në letrat shqiptare. Por, sigurisht, do të më pëlqente të kisha do miq në Prishtinë ose në Tiranë…Ka mundësi që, një nga këta të jetë bashkëkombësi i porsa njohur nëpërmjet shkrimeve, zoti Gani Mehmetaj! Pse jo? Shumë miqësi kanë filluar pas një grindje…Veçse unë nuk kam shumë kohë. Megjithatë, përsa vite do të kem mundësi mendore dhe fizike të shkruaj dhe të shpreh mendimin tim-qoftë dhe i gabuar për disa bashkëkombës- do ta bëj pa kompromis. Nuk është aspak mire që të gjithë të kemi të njëjtin këndvështrim për ato që na rrethojnë. Demokracia e vërtetë këtë të mire ka: të ketë mendime të ndryshme dhe të bashkëjetojnë. Si thoshte një mendimtari i madh ftancez kur një kundërshtar i tij e sulmonte në mënyrë arbitrare: “E DI SE NUK KE TË DREJTË ME ATO QË THUA, POR DO TË JIPJA DHE PIKËN E FUNDIT TË GJAKUT QË TI TË KESH TË DREJTË TË THUASH MENDIMIN TËND…”(K.Zharkalli) 16-3-2014.

DJALI YNË SHKËLZEN RAÇA

February 27, 2014 by dgreca

NGA KRISTO ZHARKALLIU /Athinë/

Shumë herë përpiqemi të kalojmë dhimbjen duke i u kthyer kujtimeve. 25 shkurti ishte një ditë e rëndë, një ditë që na shkaktoi dhimbje të thellë nga vdekja e papritur e “djalit” tone, historianit të njohur Shkëlzen Raça. Lajmin e zi nga Prishtina e mësova nëpërmjet internetit (si zakonisht, vitet e fundit, askush nuk u kujtua të më lajmëronte mua!)- se historian i shquar vdiq në moshon 62 vjeç. Është e natyrëshme dhe e kuptueshme që ndokush të pyesë: Pse duhej të të lajmëronin ty? Ç’lidhje mund të kishe ti me historianin dhe punonjësin e Institutit Albanologjik të Prishtinës, kur banon më shumë se gjysmë shekulli në Athinë? Por kjo pak rëndësi ka. Humbja ishte e njëllojtë, e madhe. Shkëlzeni na braktisi në kulm të krijimtarisë së tij, kur kishte grumbulluar materiale të çmuara për historinë e Kombit Arbëror, duke mos arritur t’i nxjerrë të gjitha në dritë. Megjithatë ai na la botime të çmuara historike, sidomos për marrëdhëniet, lidhjet, bashkëvuajtjet dhe bashkëluftimet të shqiptarëve dhe grekëve. Ai rrëmoi dhe zbuloi arkiva dhe ngjarje historike të panjohura deri tani, për të cilat do të flasim më poshtë.

Shkëlzen Raçën e njoha aty nga fillimi i vitit 1981. Një mbasdite më trokit në derë dhe ,kur e hapa më tha, këshu thjesht, me dialektin e tij kosovar të asaj kohe: Jam student nga Prishtina dhe nuk di aspak greqisht. Më dërgoi tek ju arvanitasi Jani Profis i cili më tha se jeni i vetmi shqiptar që ai ka njohur në Athinë” Pa thënë asgjë pak i hutuar-jo se nuk isha mësuar të më vizitonin shqiptarë se aso kohe çdo shqiptar që do të kalonte nga Athina do të kërkonte të takohej me mua, (madje, si për të qeshur ca miq grekë më kishin ngjitur nofkën “ambassador shqiptar në Greqi” shumë më pare se të rivendoseshin marrëdhëniet diplomatike të të dy vendeve), por për faktin se ishte student dhe nga Prishtina, gjë që nuk kishte ngjarë më pare.Ishte djal i ri aso kohe Shkëlzeni. Gjëja e pare që më bëri përshtypje tek ai ishte thjeshtësia dhe ai afrim i pa shtirur duke menduar se ishte i sigurtë se ndodhej në një shtëpi miqësore, në një shtëpi ku kishte të drejtë të hynte, ndonse nuk dinte shumë gjëra për mua. Më informoi se kishte fituar një burse studimore në Institutin e Gadishullit të Ballkanit në Athinë që drejtohej nga albanologu i njohur grek Titos Johallas dhe se nuk njihte asnjë njeri në Greqi dhe se Janis Profisin e kishte takuar në aeroport dhe i kishte kërkuar ndihmë. Profis ishte arvanitas dhe dinte disa fjalë shqip-gjë që ndihmoi shumë Shkëlzenin- dhe kur pa se studenti nga Prishtina nuk dinte nga t’ja mbante e mori në shtëpi në Koropi dhe atje i kishte rekomanduar të më drejtohej mua për ndihmë duke i dhënë si telefonin tim ashtu dhe adresën e shtëpisë. Ai nuk mori telefon duke menduar se ishte më mire të më paraqitej përpara që të më befasonte gjë që ja arriti si jo më mire.Më hyri në zëmër ai njeri që në çastet e para. E inkurajova dhe i thashë se e njihja Tito Johallën si të vetmin albanolog të vërtetë në Greqi. Ai hapi çantën dhe më dha disa kopje të botimeve të Institutit Albanologjik të Prishtinës gjë që për mua në atë kohë ishin një dhuratë e çmuar…

Miqësia jonë u bë e vazhdueshme vitet që do të vinin. Lidhjet e mia me Kosovën që kishin nisur aty nga fundi viteve 60 kur kisha takuar një familje kosovare në Llavrio (deri atëhere shumë pak që të mos themi aspak – gjëra njihja për Kosovën dhe kosovarët) që më la mbresa të pashlyera duke më bërë të betohem me veten times se do t’i kushtohesha plotësisht në të ardhmen “çështjes kosovare”.Prandaj ardhja e Shkëlzenit ishte një dhuratë e çmuar për mua, sikur po më binte nga qielli…Prej tij do të mësoja gjëra që nuk kisha mundur as të imagjinoja më pare për shqiptarët e Jugosllavisë së atëherëshme. Nga ana tjetër brënda atij vitit do të zhvilloheshin trazirat studentore në Prishtinë ku kishin filluar reprezaljet e egra të sërbomëdhenjve. Fatmirisht kjo nuk ndikoi në bursën e dhënë Shkëlzenit, i cili, përderisa ndodhej në Athinë nuk mund të akuzohej për pjesmarrës në trazirat kosovare.Ndërkohë mundëm të krijonim nëpërmjet tij dhe disa shokëve të emigracionit lidhje të vazhdueshme me Prishtinën dhe me trevat e tjera të banuara me shqiptarë në Jugosllavi. Sigurisht se çështja e Kosovës ishte në plan të pare të shqiptarëve të emigracionit që, pothuajse kishin harruar sistemin komunist të Tiranës. Ishte e natyrëshme. Në brëndësi të shtetit sllav shqiptarët shtypeshin e terrorizoheshin nga pushtuesit e huaj, nga armiqtë shekullorë të shqiptarizmit që ishin shovinistët e egër fashisto-komunistë sërbomëdhenj. Ndërkohë dhe unë të gjitha shkrimet e mëpastajshme do të kishin objekt të vetëm: luftën për çlirim të shqiptarëve të Jugosllavisë së atëherëshme, e cila akoma ishte vendi i përkëdhelur i perëndimasve .Dikush kishte thënë: Shthurja e shtetit jugosllav ka filluar në Kosoavë dhe atje do të mbarojë. Sa të drejtë kishte pasur!..

Ndërkohë Shkëlzeni punonte papushim që të mësonte gjuhën greke dhe krahas me studimet në Institutin e Tito Johallës, nisi të bënte kërkime në arkivat e shumta të Athinës, duke filluar nga ato muzeale. Duke mos njohur akoma mire gjuhën greke, vazhdimisht kërkonte ndihmën time duke m’u lutur shumë here t’i përktheja materialet e zbuluara në arkivat greke.Me nxitjen time gjeti shkrimet më të herëshmne të Fan Nolit të botuara në revistën greke “NOUMAS” me pseudonimin Mavromatis. Këto shkrime filozofike-shoqërore ja përktheva dhe ai i botoi në Prishtinë (më vonë do të botoheshin dhe në Tiranë, pa përmendur sigurisht emrin e përkthyesit!!!) Ndërkohë ai udhëtoi në Trakë ku takoi motrën e Nolit, Sulltanën e cila rronte akoma. Ai bënte një veprimtari të dendur si në Athinë ashtu dhe në Prishtinë ku herë pas herë botonte në revista dhe gazeta studimet dhe zbulimet e tij historike nga arkivat e pasura dhe të pacënuara greke. Mund të themi plot goje se ishte studjuesi i pare shqiptar që mundi të hynte në arkiva e “mbyllura” të Ministrisë së Jashtëme greke, ku zbuloi dhe botoi dokumenta të panjohura të shtetit grek që kishin të bënin me të ashtuquajturën “Çështje Shqiptare”. Nga kjo punë intensive erdhi dhe libri parë i tij: “MARRËDHËNIET SHQIPTARO –GREKE (1829-1881) Prishtinë 1990. Instituti Albanologjik. Ky botim para se të jipet për botim e kishim shoshitur të dy me hollësi. Madje, për këtë ai më kishte sjellë që në vitin 1987 desertacionin për diplomim- doktoratën që kishte të njëjtin titull në të cilin unë i bëra mjaft vërjetje të cilat ai i mori seriozisht parasysh. Pas kësaj ai e hapi rrugën vetë- edhe më pare materialet i zbulonte vetë dhe dua të theksoj se ndihma ime ishte më tepër morale, ose e pjesëshme përsa i përket gjuhës greke. Me kalimin e kohës ai bëri dhe miq të tjerë grekë dhe arvanitas në Greqi ku shpesh udhëtonte për takime dhe kërkime të materialeve. Në një nga udhëtimet tona nga Athina nç Korfuz duke kaluar në luginën e famëshme të Margëllëçit, ai më pyeti se si quhej më parë një fshat (shumica e fshatrave në atë zone kanë ndërruar emra) I thashë se quhej Laurat. Pas një viti kur I lindi djali ai i vuri emrin…LAURAT! Si rrjedhojë nënjëfarë mënyre jam emërvënësi i djalit të tij të cilin shpresoj diku ta takoj dhe ta ngushëlloj….

Në vitin 2004 ai botoi librin e dytë historik: “Shtegëtimet dhe Ngulimet e shqiptarëve në Greqi në shekujt XIII-XIV” Prishtinë 2004. Libri i tij i fundit që më ra në dorë është: “GJURMË NË HISTORINË SHQIPTARE” dhe shumë artikuj përkatës të botuara në gazeta dhe revista të ndryshme akoma dhe në ato greke. Ndërkohë takimet tona po rralloheshin- ai ishte larguar nga Athina dhe punonte në Prishtinë. Sa here udhëtoi në Athinë me grupe pune ai më lajmëronte të takoheshim ndonse në përgjithësi ai më vinte në shtëpi dhe ne e konsideronim si djalin tone. Madje na hyri në zëmër dhe e shoqja, Remzia të cilën e kujtojmë me dashuri. Kisha shpresë se pas fitores kundër sërbomëdhenjve dhe pas shpalljes së pavarësisë do të kisha dhe unë fatin të udhëtoja në “Kosovën time” për të cilën kaq kisha “luftuar” e shpresuar. Mjerisht u “harrova”plotësisht në një kohë ku herëpasherë organizoheshin mbledhje”seminare” takime me shqiptarët e Greqisë (domethënë emigrantët e ardhur pas shëmbjes së komunizmit në Shqipëri) të cilët i quanin…diasporë. Nëpërmjet tyre dhe veçanërisht nga gazetari i njohur Abdurahim Ashikut, i cili ka udhëtuar në Prishtinë disa here me këto grupe të ftuara, mësoja të rejat e Kosovës dhe për miqt e mi atje, sidomos për Shkëlzenin tone. Herën e fundit, në vjeshtë e kaluar, më tha se nuk kishte mundur të takohej me Shkëlzenin se kishte qënë pak i sëmurë. Kjo më shqetësoi shumë dhe, duke mos pasur mënyrë tjetër komunikimi i dërgova një e mail. M’u përgjigj se nuk ishte gjë serioze, por më vonë më tha se do të udhëtonte në Stamboll për një ndëhyrje kirirurgikale. i u përgjigja duke i u lutur të më lajmëronte nga Stambolli, ose si të kthehej në Prishtinë se isha shumë i shqetësuar…

Mesazhin e fundit e mora prej tij më 4 janar 2014. Më thoshte se shkonte mire…Dhe lajmi i kobëshëm më erdhi nëpërmjet internetit në shtypin kosovar…Shkëlzeni na “tradhtoi”! Ai na mori radhën duke harruar se ne e konsideronim “djalë” akoma. Dhe ishte vetëm 62 vjeç!! U nxitua së tepërmi Shkëlzeni ynë…nuk i kishim ne faj që të na lëndojë, të na japë kaq dhimbje kur ndërsa unë prisja që ai dikur të kujtohej të shkruante për mua, detyrohem unë të shkruaj kujtimet për të. Jeta është shumë e padrejtë,ç’të bëjmë?

QOFTË I PËJETËSHËM KUJTIMI YT I DASHUR SHKËLZEN! NJERËZIT E TU TË RROJNË DHE TË TË KUJTOJNË!

Kristo Zharkalli, 27 shkurt 2014, Athinë.