Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Histori Suksesi- Elidiana Abazi

by

Docente Doktore e Shkencave Elidiana Abazi: Babi më la vetem 5 vjeç, por imazhi i tij dhe kujdesi i nënës time më kanë shërber në të gjithe jetën time, jo thjesht si një kujtim,  por si  model e motiv i  fuqishëm për të cur përpara./

 Nga Liliana Pere.  Histori Suksesi/

Profili  i Docente Doktore e shkencave sociale Elidiana (Abazi) Canaj/

Dr. Elidiana Murat (Abazi) Canaj një grua e qetë, qytetare në mentalitet dhe në sjellje, me shumë bonsens, rritur ne qytetin e Korcës, me të dy prindërit nga Jugu i Shqipërise, përkatësisht nënën nga Grabocka e Korçës, ndërsa babain nga Selenica e Kolonjës.

Të dy këto njësi administrative përfshihen në Qarkun e Korçës. Janë dy rrethe e dy qytete shumë afër gjeografikisht, por dhe me të njëjtat tradita atdhetare, kulture, arsimdashëse, me kulturë qytetare, në mikpritje, bujari e dinamizëm, me contribute e vlera të çmuara në historinë e kombit tonë .

Elidiana më se e vlerësuar:

  • Diplomuar në Universitetin e Tiranës, në Fakultetin e Shkencave Politiko-Juridike si “Punonjëse e Shkencave Politike” me 1977.
  • “Doktor” – Gradë shkencore e mbron  pranë Departamentit të Filozofi–Sociologji në fushën e Shkencave Sociologjike, po në Universitetin e Tiranës, me vlerësim “shumë mirë”.
  • “Docent”- Titull Pedagogjik Skencor, per studimet ne fushen e Sociologjise fituar në Fakultetin e Ekonomisë dhe të Agrobiznesit në Universitetin Bujqësor të Tiranës në vitin 2010.
  • Pedagoge e Filozofise në Shkollën e Lartë të Partisë prej 10 vjetësh dhe 10 vjet pedagoge e Sociologjisë Rurale në Universitetin Bujqësor të Tiranë.
  • Kryetare e këshillit të Qarkut të Tiranës në mandatin e parë të krijimit të Këshillave të Qarqeve në Shqipëri dhe kryetare e Shoqatës Kombëtare të Këshillave të Qarqeve, njëkohësisht.
  • Antare e Kongresit Evropian të Autoriteteve të Qeverisjes Lokale dhe Rajonale pranë Këshillit të Evropës dhe Sekretare e Delegacionit Shqiptar për organet e qeverisjes vendore në vitet 2000 – 2004.
  • Sekretare e Komisionit të Kualifikimit Shkencor Pasuniversitar pranë Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës, në vitet 1999 – 2000
  • Tashmë në nvitet e fundit vazhdon të punojë si pedagoge në Universitetin Bujqësor të Tiranës & pedagoge e jashtme në Fakultetin e Shkencave Sociale të UT- dega Sociologji.

Studime & Botime të Elidianës:

  • Bashkautore në hartimin e programit, leksioneve dhe tekstit të Sociologjisë Rurale
  • Bashkeautore ne hartimin e programit të modulit “Parimet e Komunitetit dhe Zhvillimi i Zonave Rurale”, si edhe në përgatitjen e ciklit të leksioneve për studimet në Master Shkencor ne Ekonomi dhe Politika Agrare.
  • Studim sociologjik mbi ndikimin e mendësive fisnore në lidhjet martesore dhe familjare, si dhe në jetën e përditshme të njerëzve në zonat veri-lindore për vitet 1985 – 1990, pori edhe në vitet e para të tranzicionit.
  • “Këshilli i Qarkut-tre vjet-arritje dhe nevoja”, artikull i botuar në  revistë periodike “Pushteti Vendor”, botim i Ministrisë së Pushtetit Vendor, 2004
  • (Bashkautore) në hartimin dhe botimin e: „Sociologji Rurale“, tekst i ripunuar e i ribotuar, miratuar nga DEPA, 2008.
  • „Ndikimi i mendësive fisnore“, – Vështrim Sociologjik – Monografi, Tiranë, 2008 (miratuar nga DEPA).
  • (Bashkautore): Pergatitja dhe botimi  i librit “Sociologjia Rurale dhe Fshati Shqiptar” – përmbledhje materialesh studimore në ndihmë të studentëve për modulin “Sociologji Rurale”, Tiranë, 2006 (miratuar nga DEPA).
  • Konferenca Kombëtare: Referat me temë: “Roli i gruas në botën rurale, eksperienca dhe nga tranzicioni shqiptar”, organizuar më 5 qershor 2009 në UBT. Temë përgatitur dhe e referuar në konferencë nga E. Canaj:
    • „Gruaja rurale dhe disa probleme mbi statusin dhe rolin e saj social ekonomik”
  • “Murat Baki Abazi, Ditar, mbresa, kujtime, histori jete” – monografi – Tiranë – 2010.
  • Canaj (bashkautore) me Rezear Kola, Engjëll Skreli: “Veprimi kolektiv i munguar në bujqësinë shqiptare: Një përpjekje për të kuptuar faktorët që përcaktojnë veprimin kolektiv në një vend post komunist” – Konferenca kombëtare organizuar nga FEA: qershor 2010.
  • Referim në takimin VI të Institutit Alb – Shkenca në Prishtinë me temë: “Vlerat e ditareve personale” si metodologji studimi ne Sociologji, Prishtinë, 2011.
  • Botuar si ekstrakt tek permbledhja e Botimeve të Institutit të Alb-Shkencës për llogari të revistës “Aktet”: “Vlerat e ditareve personale”, 2011.

 

Elidiana u lind, u rrit dhe u formuan me historinë e patriotëve dhe rilindasve tanë:

Kur kujtojme Korçën dhe Kolonjën nuk mund te mos  përmendim me repekt të thellë  Patriotët e mëdhenj, dijetarët dhe mendimtarët  e Rilindjes sonë kombëtare, të penës dhe të pushkës në mbrojtje të interesave tona Kombëtare në arenën ndërkombëtare.

  • Kolonjarët që kanë bërë

Theofan Stilian Noli: Burrë shteti, ishte një dijetar, shkrimtar shqiptar, studiues, muzikolog, diplomat, politikan, historian, orator dhe themelues i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, i cili shërbeu si kryeministër i Shqipërisë në vitin 1924 gjatë Revolucionit qershorit. Fan Noli dha një kontribut të çmuar në thesarin e kulturës kombëtare. pas Rilindjes.

  • Jani Vreto atdhetar dhe mendimtar i shquar i Rilindjes Kombëtare Dha ndihmesë të vyer për komisionin që miratoi më 1879 Alfabetin e Stambollit.
  • Parashqevi & Sevasi Qirjazi 1880-1970 të njohura edhe me emrin Paraskevi D. Kirias, 1909 botuese të abetares për shkollat fillore. Më pas organizouan arsimin në Shqipërinë e jugut dhe ndihmuan për të vënë bazat e një sistemi bibliotekar.
  • Papa Kristo Negovani (1875-1905), patriot dhe klerik shqiptar
  • Korçarët që bënë histori: Dhimitër Berati, firmëtar i Deklaratës së Pavarësisë, Pandeli Cale, Spiro Ilo, Mihal Grameno, rilindas, gazetar dhe shkrimtar, Iliaz Bej Mirahori, themelues i qytetit të Korçës.etj,etj. Dy krahina te dyja djepe të Rilindjes etj. etj.

 

******************************************************************************

 

Bashkëbisedim me Elidianën ose Liden siç e therrasin shkurt:

**

E dashur Elidiana, Tashmë kanë kaluar shumë vite pune dhe nje karrierë e suksesshme e jetës tuaj, ndaj, besoj, keni shumë për të thënë. Kjo intervistë nuk do të mjaftonte për të përshkruar jetën tuaj, familjen, fëmijërinë, formimin tuaj, karrierrën profesionale dhe, të gjitha angazhimet e përgjegjësitë tuaja në disa fusha të jetës. Që jane vërtet për t’u admiruar dhe vlerësuar, kjo nuk vihet në dyshim, por a mund të sillni në vëmendjen e lexuesit disa nga momentet më pikante të jetës  tuaj, kuptohet, relativisht shkurt?

 

  • Elidiana Murat (Abazi) Canaj. Kam lindur më 4 shkurt 1952 në qytetin e Elbasanit. Kur isha 5 vjeç, babai im i dashur, Murat Abazi, u nda nga jeta. Ai ishte vetëm 35 vjeç. Jam fëmija i parë e dy prinderve të mij të shtrenjtë, Perparimes dhe Murat Abazit. Nëna ime është nga Grabocka e Korçës, ndërsa babai nga Selenica e Kolonjës. Doemos jam me fat për prindërit e mij. Ishin akoma vitet e para të jetës në liri, kur ata u martuan dhe u bënë prinder. Të dy ata kanë marrë pjesë në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare. Ishin partizanë të njejtit formacion të Ushtrisë Antifashiste Nacionalçlirimtare, Brigadës XV s. Ashtu si të gjithë luftëtarët e lirisë në të gjithë botën, ishin të vendosur për të bërë punë të mira në dobi të realizimit të ëndërrave të të gjithë shqiptarëve per demokraci e per ta parë vendin të zhvilluar e të begatë. Me këtë frymë na edukuan edhe ne të tri vajzave të tyre! Ishte fatkeqësia jonë që te mos rriteshim me babain tone pranë fizikisht! E gjithe barra e rritjes, edukimit, shkollimit tone ra mbi shpatullat e nënës sonë që mbeti e ve kur ishte vetëm 28 vjeç!

**

E dashur Lida, Ndjej dhimbje të thellë kur më kujtoni që ju keni qene vetem 5 vjeç kur babi juaj u nda nga jeta dhe ju, me ndjenjën e përgjegjësisë ndaj detyrave, por edhe ndaj trashëgimisë tuaj prindërore, ose ADN-se suaj (Genit) keni shkëlqyer që në fiilimet tuaja në bangat e shkollës dhe në vazhdim. Sa ështe ndjerë Lidae e mbeshtetur në  planin shpirtëror dhe kujdesin prindëror nga nena dhe të afërmit e saj?

  • Kemi jetuar në qytetin e Korçës gjatë te gjitha viteve të shkollimit tim parauniversitar. Kam pasur fatin të jem nxënëse e shkollave më të mira të qytetit dhe jo vetëm për Korçën! Shkolla e mesme e arsimit të përgjithshem “Raqi Qirinxhi” renditej në shkollat më të mira të vendit! Jo vetëm unë, por edhe motrat e mia kemi qëne nxënset më të mira të shkollve ku kemi qenë! Shpesh fotografia e jonë bashkë me nënën tonë vihej në qëndër të qytetit si prind e femijë të dalluar! Edhe sot krenohemi për nënën tone! U jemi gjithashtu mirënjohëse të gjithëve që kanë kontribuar në edukimin tone, na kanë qendruar pranë dhe na kanë vlerësuar! Pranë nesh kanë qenë kurdoherë prindërit e nënës. Nuk na lanë vetëm! Të gjithë të afërmit na janë gjendur e janë kujdesur per ne në një mënyrë ose tjetër me qellim që të mos na mungonte gë në rritjen e edukimin tonë! Ishte nje mrekulli e vertetë qe ne ndiheshim kurdoherë në gjirin e dashurisë e kujdesit të njerëzve tanë më të afert! Asnjeherë nuk u ndjemë “jetime”! Kam të drejtë të them që kujdesi e besimi i tyre tek ne, na “detyroi” të mësonim të mos i zhgënjenim njerëzit, nënen, te afërmit, shoqërinë! Personalisht kam qenë mjaft aktive në të gjitha nivelet e jetës: si nxënëse jam angazhuar me shumë përkushtim e kënaqësi në të gjitha detyrat e përvetësimit të mësimit. Krahas detyrës kryesore kam kryer edhe detyra shoqërore në organizata të ndryshme sin ë organizatën e pionierit, në organizatën e rinisë e më tej. Asnjë përgjegjesi nuk e kam konsideruar thjesht si “dhuratë” apo vlerësim për mua, por si detyrë! Asnjëherë nuk i kam neglizhuar detyrat shoqërore! I kam kryer pa u kursyer krahas detyrave shtetërore. Nuk kam cënuar asnjehere përgjegjësitë administrative apo juridike! Ndershmëria e korrektësia në të gjitha marrdheniet e sjelljet në shoqëri më kanë karakterizuar kurdoherë!

Studimet e larta i fillova në Fakultetin e Shkencave Politiko – Juridike, në degën e Filozofisë. Në fund të studimeve u diplomova si punonjëse e shekncave Politike. Para diplomimit punova si mësuese në stash në shkollën e mesme të bashkuar Miras – Devoll. Ishte prova ime e parë në jetë! U ndjeva mirë dhe nuk paragjykova aksënd që me emëruan në fshat, perkundrazi, m’u duk sikur kisha detyrimin ndaj xha Emin Kaçanit për të punuar si mësuese në fshatin e tij të lindjes! (Xha Emini ishte komshiu ynë që, edhe pse ishte moshatar me gjyshin tim, e konsideroja shok e më donte shumë si vajzën e vet. Ai kishte shume besim tek une se do ta nderoja edhe atë me punët e mia të mira!)

**

-Si e keni konceptuar në kuptimin filozofik, punën me rininë, ku disa gjenerata të rinjsh kanë patur fatin të ishin pranë jush, të edukoheshin me ndjenjën e punës, e solidaritetit, humanizmit dhe t’i orientonit drejt per formimin e tyre cilësor?

 

Mbas diplomimit fillova të punoja e emëruar si Drejtuese sociale administrative në aksionet kombëtare të rinisë. Fillova në Hekurudhën Prrenjas-Guri i Kuq (Pogradec). Edhe pse me pëlqente të isha në mësimdhënie e punën studimore kërkimore shkencore, iu përkushtova punës me rininë. Mësova shumë nga aksioni dhe karateristikat e rinisë. Mësova të njoh dallimet e grupeve të ndryshme të rinise së vendit në aksion. Vlerësoja tek të gjithë të rinjtë vullnetarizmin dhe seriozitetin e tyre në punë. Vleresoja mjaft aspektin social të sjelljes së tyre, shkembimin e vlerave mes grupimeve sociale të të rinjve të të gjitha kategroive dhe nga të gjitha krahinat e vendit, solidaritetin, humanizmin, shpirtin e garës dhe vrullin e rinise! Në këtë hekurudhë punova pothuaj në të gjithë sektoret: Pojskë, Guri i Kuq (Memlisht), Tuneli i Qafë Thanës. Mbas përfundimit të punimeve në këtë vepër të madhe dhe inagurimit të saj, u transferova në aksionin për ndërtimin e rrugës automobilistike Tepelene – Gusmar. Jetova e unova 3 muaj në Bënçë bashkë me rininë vullnetare në një lloj “fushimi”- sktor provizor e sezonal i sajuar me çadra. Pastaj punova në prodhim bujqësor për 6 muaj në NB – Korça. Më pas filluan punimet e hekurudhës Laç-Lezhë. U thirra të punoja në këte veper tjetër të rëndësishme përsëri me rininë. Punova e jetova 13 muaj në Tresh të Lezhës si komandante sektori. Aksionet më dhanë mjaft vlera e experiencë në jetë! Kam mjaft episode pikante nga kjo experiencë rreth 3 vite në punë të ndryshme kryesisht me rininë e aksioneve vullnetare! U njoha me rininë e të gjitha krahinave të vendit nga veriu në jugë, nga lindja në perëndim, në Shqipërinë e Mesme, u njoha me tërinj puntorë, kooperativistë, nxënës e student, me mësues e pedagogë, me puntorë të hekurudhës e specialist me emën në projektimin e ndertimin e atyre veprave të mëdha…

 

**

-Si keni mundur në nje moshë shume të re, të merrnit persipër detyra të vështira dhe t’i kryenit me aq sukses? Unë i joh vlerat e karakteristikat e tua: e mencur, shumë e qetë, e aresyeshme dhe mjaft e edukuar. A ka qene Babai juaj i ndjerë dhe nëna juaj në vizionin tuaj pranë me figuren e tij, jo thjesht si kujtim, por edhe si model sjelljeje, forcë e nje motiv i fuqishëm për të përballuar sakrificat që u ka servirur puna dhe jeta ?

 

  • Nuk e kam ndjerë se kam sakrifikuar, por kam punuar pa refuzuar asnjeherë detyrat! Ndoshta ka sakrifikuar mamaja e motrat e mia që isha larg tyre. Gjithsesi asnjeherë nuk jam ndjerë larg se kurdohere analizoja sjelljet, veprimet e qëdrimet e mia në raport me porositë e mamasë, me modelin e saj në jetë, me vlerat e karakterit të babait tim, që edhe pse nuk pata fatin ta kishta fizikisht pranë, mamaja na e kish sjellë kurdoherë figurën e tij pranë, jo thjesht si kujtim, por edhe si model të gjallë. Babai ështe shpallur “Dëshmor i Atdheut”. Si babai ashtu edhe mamaja kanë disa vlerësime për kontributin e vet jo vetëm në luftën për liri, si ish partizanë e si veteranë të Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare por edhe në punë! Si mund të sillesha ndryshe nga modeli e idealet e prindërve të mij?!

Edhe unë jam pasardhëse veterani jo vetëm si vajzë e dy prindërve veteranë, por edhe si anëtare e organizatës së Veteraneve te LANÇ. Në disa konferenca Kombëtare te Veteraneve me radhë jam zgjedhur antare e Kryesisë dhe n/kryetare e Kryesise se Komitetit Kombetar të Organizatës së Veteranëve të LANÇ të Popullit Shqiptar. Ndjehem e vlerësuar nga veteranët dhe u jam mirenjohëse atyre që më besuan të me zgjedhin edhe mua në krye të organizatës së tyre edhe pse jam pasardhëse! Doemos besimin e vlerësimin e tyre unë i përkthej në punë e angazhim me përkushtim në mbrojtje të idealeve dhe vlerave më të mira të Popullit Shqiptar në Luftën e Dytë Botërore, luftë e cila e renditi vendin tonë në krahun e fitimtarëve mbi nazifashizmin botëror. Kjo luftë i kushtoi shtrenjtë popullit tonë të vogël në numër! Dhanë jetën mbi 28.000 dëshmorë! Kjo luftë u kurorëzua me lirine e pavarësinë! Nderkohe kam vazhduar studimet dhe kam shlyer detyrime të kualifikimit pasuniversitar. Kam vazhduar per 21 vjet studime të rregullta në nivele të ndryshme të arsimit.

**

E dashur Lida, Ju jeni sot pedagoge në Universitet për lëndën e Sociologjise Rurale. Rrezatoni sens pozitiv në punë, integritet të lartë social e professional, shkruani dhe botoni me dhjetra artikuj shkencorë & profesionale, apo divulgativë, si mundeni të kryeni dhe angazhime të tjera me karakter social? A eshte ky angazhimi juaj dashuri dhe detyrim juaj për profesionin apo një respekt  njerëzor?

  • Kam studjuar dhe jam kualifikuar nëpërmjet studimeve universitare e pasuniversitare dhe finalizova mbrojtjen e doktoratës në Sociologji. Kam realizuar edhe një studim të thelluar sociologjik në zonat verilindore të vendit, kryesisht në territoret rurale për ndikimin e mendësive fisnore në lidhjet martësore e familjare si edhe në zgjidhjen e problemeve të jetes së përditshme të njerëzve në Mat, Kukës, Has e Tropojë. Ndërkohe që isha emëruar pedagoge e Filozofise në një nga institucionet e arsimit të lartë te vendit. Punova aty për 10 vjet. Tani vazhdoj si pedagoge në UBT dhe jap me kenaqesi e përkushtim lëndën e formimit të përgjithshem Sociologji Rurale. Vitet e fundit jam pranuar si pedagoge e jashtme edhe në Fakultetin e Shkencave Sociale të UT për të dhëne lëndën Sociologji Rurale si lënde e formimit professional për studentët e degës së Sociologjisë.

Duke e dashuruar punën që bëj në mësimdhënie, kujdesem të vazhdoj të studjoj dhe të shkruaj. Kam botuar dhjetra shkrime e artikuj të ndryshem në organe teorike – shkencore dhe në organe divulgative.

Dua të nënvizoj veçanërisht përgatitjen dhe botimin e monografisë me titull: “Murat Baki Abas Selenica – Ditar, kujtime, histori jete”. Me këtë monografi theksoj se kam nxjerrë në dritë ditarin e babait tim mbajtur në vitet e LANÇ. Ky botim më ka “lehtesuar” disi mbasi arrita të kryej kësisoj një detyrim, respekt e mirenjohje në kujtim të babait tim.

Preferoj të shkruaj veçanësrisht për tema nga fusha e Sociologjise, historisë…

Edhe në këto vite kam kryer detyra të tjera me pergjegjësi. Kam qenë e zgjedhur në organe të qeverisjes vendore si antare e këshillit bashkiak të Tiranes  (për dy mandate radhë), si antare e këshillit të Qarkut të Tiranës (për dy mandate radhë) si edhe kryetare e Këshillit të Qarkut të Tiranës (në mandatin e pare 200-2004). Për shkak të detyrës jam zgjedhur kryetare e shoqatës së këshillave të qarqeve të Shqipërisë dhe kam përfaqësuar këshillat e qarqeve të Shqipërisë në Kongresin e Autoriteteve te Qeverisjes Lokale e Rajonale në Këshillin e Evropes si sekretare e delegacionit dhe si antare e Kongresit.

Kam qenë sekretare e Komisionit të Kualifikimit Shkencor pranë MASH si edhe drejtore e NTS 3 në territorin e ish kampusit universitar të Universitetit Bujqësor. Duke e dashuruar punën që bëj në mësimdhënie, kujdesem të vazhdoj të studjoj dhe të shkruaj.

*

Episod nga Elidiana ne mesimdhenje si pedagoge. Diskutonim në seminarin e Sociologjisë Rurale me studentët e Agrobiznesit mbi disa probleme sociale në marrdheniet në familje dhe njera nga pyetjet e mia për studentët ish: – “Cilin tip familjeje do t’u pëlqente të zgjidhnit në jetën tuaj sipas kriterit rezidencial: familjen patrilokale, matrilokale apo neolokale”. Në pergjithesi preferonin familjen neolokale. Disa vajza ishin më të prera: “Jo vetem dua të jem më vete me bashkëshortin tim, por prindërit e mij dhe të bashkeshortit tim do të doja t’i kisha sa më larg! Ata do të më prishnin punë po të jetoja bashkë me ta!” Ndërsa një djalë tha: “Doemos edhe unë nuk do t’ia imponoja bashkëshortes sime të jetonim bashkë me prindërit e mij! Zgjedhjen do ta vendosim bashkë! Por do të preferoja t’i kishim te dy familjet mëma afër nesh. Prindërit do të kenë nevojë gjithashtu për ne dhe ne kemi detyrime për ‘ta. Duke i pasur afër, për mua do të ishte shumë mirë që, së paku, t’u thoja në mëngjes “si u gëdhitë” dhe, në mbremje: “natën e mirë” e “gjumin e ëmbël”! Ne jemi fryt i dashurisë së prindërve tanë dhe jemi rritur me dashurinë e tyre!” Doemos, me pëlqeu. Studentët shpesh gjykojnë drejt! Janë të përgjegjshëm!

 

**

-Kush eshte familja e e Elidianës, a ndjehet ajo sot nje grua e realizuar në të gjitha këndveshtrimet, një nënë me dy vajza të shkëlqyera. Pozitivietin e ka përqafuar fort e gjithe familja dhe rjedha vazhdon më së miri. Sa punë dhe mendim pozitiv kërkon ky sukses i vazhdueshëm?

 

 

Jam e martuar me Shaban Canaj me origjine nga Batra e Vogel e Burrelit. Eshte shoku im më i mirë! Është shoku im i jetës! Këtë vit mbushëm 30 vjet martesë! Jemi njohur në kushte pune të përbashkët. Shohim tek njeri – tjetri tiparet më të mira tonat! Kemi 2 vajza që na japin kenaqësi e krenari. Vajza e madhe, Alba, ka studjuar dhe eshte diplomuar në Arkitekturë. Ka provuar në pune se ka bërë zgjedhjen e duhur në profesion. Tani vazhdon studime pasuniversitare në Itali. Vajza e vogël, Irisi është duke përfunduar studimet e MSC në Universitetin e Arteve këtu në Tiranë dhe diplomohet në Regji Teatri. Eshtë kërkuese ndaj vetes në profesion. Në te gjitha angazhimet deri tani ka njohur vetëm suksese! Të dyja vajzat guxojnë, kanë inisiativë dhe janë “me këmbë në tokë”. Familjarisht mendojmë pozitivisht e jemi optimistë! Të katërt gjykojmë se me punë të vazhdueshme me përkushtim e mirekuptim mund t’ia arrijmë, Liliana, ndryshe nuk bëhet.

**

-E dashur Elidiana.  Së fundmi dua të di a keni ju një mesazh për të gjitha gratë në Shqipëri?

Gratë dhe vajzat tona të mos tërhiqen para asnjë vështirësie për të arritur objektivat që i kanë venë vetë ato vetes apo për të bërë realitet të gjitha pritmënitë që shoqeria ka për ‘to! Gratë në asnjë mënyrë nuk duhet të tërhiqen para vështirësive për të  realizuar ambicjet e tyre në çdo aspect e sector të jetës për të bërë realitet ëndërrat e tyre më të mira si nëna për rritjen dhe edukimin e femijeve të tyre, si qytetare për t’ia përmirësuar faqen këtij vendi! Nuk duhet të tërhiqen nga kërkesat e larta të arsimimit, kualifikimit, përgatitjes profesionale, punës së palodhur e me përkushtim duke synuar kudo e kurdoherë suksesin!

*Falenderon  Elidiana

Të falenderoj përzëmërsisht, e dashur Liliana, për punën që bën me shumë këmbëngulje dhe idealizëm. Me përkushtimin tuaj ju keni mundur t’u jepni zë të gjitha grave shqiptare që punojnë me devocion për veten, familjen dhe shoqërinë. Kështu ju promovoni sukseset e tyre. Edhe njëherë u falenderoj që më dhatë mundësinë  për të biseduar me ju,si  dhe per  vlerësimin  qe më beni!

*Falenderon  Liliana

Jam tepër e lumtur qe kam shkruajtur per ju,e dashur Elidiana e suksesshme, gruaja me bonsens dhe maturi të pashembullt! Sinqerisht më transmeton qetësi dhe dashuri prania juaj. Cdo guaje shqiptare do t’i kujtoja se sa forcë, maturi, këmbëngulje dhe kapacitet intelektual ka një grua, edhe pse e rritur pa baba, çan në jetë me mënyrën më të ndershme dhe me punën e saj të madhe dhe intetgritetin moral dhe professional. Kur një grua e tillë ka vullnet, kur ajo dëshiron te ecë perpara dhe punon shumë për të arritur objektivat e vendosura në vetvete, nuk ka asnjë pengesë që nuk e kapërcen që të arrijë te jetë aq shëmbullore sa ju në çdo drejtim. Ju jeni një grua që kush e njeh do shprehej me superlativat më pozitive në dimesionin professional njerëzor dhe social.dhe kuah e lezon kete shkrim merr inspirim dhe mesazhet me positive per nje grua. Faleminderit!

Histori suksesi – Prof.Edlira Haxhiymeri

by

Prof. Edlira Haxhiymeri midis Universitetit te Tiranës, dhe Clemson University në South Caroline/
– Nga Liliana Pere/
Profili i Prof.Edlira Haxhiymeri/
Prof.Edlira Haxhiymeri-e lindur ne Tirane me origjinë nga prindërit Dibranë, rritur midis Tiranës dhe Dibrës (vendlindjes së prindërve). Gyshërit e saj jetuan në qytetin e vogël të Peshkopisë deri në fillim të viteve ’90.Ajo e viziton qytetin pothuajse çdo vit. Peshkopia e dikurshme i ngjallte shumë dashuri dhe mirësi. Njerëzit, mjediset, lumi Drin, gjithe bukuritë dhe traditat më të mira te qytetit, kanë ushqyer tek Edlira dashurinë pa kufi per origjinen e prindërve Dibren, megjithëse ajo është lindur dhe rritur ne Tiranë.
Edlira Ka studjuar gjuhën angleze, si diplomë të parë.
Më pas studimet për Psikologji-Pedagogji. Ka provuar profesionin e mësueses në të gjitha nivelet, në fshat dhe në qytet. Eshte angazhuar në mësimdhënie në universitet që në vitin 1987.
Ka mbrojtur gradën Doktor i Shkencave Psikologjike në vitin 1996.
Ka fituar titullin Profesore e Asocuar në vitin 2003.
Ne vitin 2015 ka marrë titullin Profesor.
Eshte pjesëmarrëse në mbi 100 konferecna ndërkombëtare në Amerikë, Angli, Francë, Gjermani, Belgjikë, Itali, Rumani, Bullgari, Estoni, Greqi e Shqipëri.
Ka botuar disa tekste për studentet, tekste për nxënësit e shkollës 9 vjecare dhe të mesme. Eshte autore e dhjetra artikujve shkencorë në revista ndërkombëtare dhe kombëtare si International Social Ëork, Cultural Health etj.
Ndër vite ka drejtuar disa projekte mbi arsimin e lartë si Tempus.
Ka punuar për një vit si pedagoge pranë Grand Valley State University në Micigan. Eshte pedagoge në distancë në Clemson University në South Caroline. Ka kontribuar për afër 10 vjet në Universitetin e Europës juglindore në Tetovë.
Sot punon Prof. ne Universitetin e Tiranes, ne Shkencat Sociale
***
E dashur Edlira. Disa impresione nga vëndlindja juaj e dashur, familja juaj, mbeshtetja e saj perju, mund te sillni ne vëmëndjen e publikut disa detaje per njohje ju lutem?…
Unë kam lindur në qytetin e Tiranës nga dy prindër me origjinë Dibrane. Prindërit e mi janë vendosur herët në Tiranë dhe kanë krijuar familjen në këtë qytet. Unë jam fëmijë i dytë në familje. Kam një vëlla më të madh. Jam rritur e rrethuar me kujdes e dashuri pa fund, mes njerëzve të dashur, të cilët më kanë ushqyer dashurinë për njerëzit, respektin, mirënjohjen dhe mbështetjne për njëri tjetrin. Dera e shtëpisë së prindërve të mi ka qenë gjithnjë e hapur për miq e të afërm. Nga prindërit e mi kujtoj me nostalgji dëshirën dhe sakrificat për të mbështetur këdo që e donte shkollën dhe arsimin. Mbase kjo ndikoi edhe në rrugën e jetës sime.
***
E nderuar Edlira. Jeta juaj bashkëshortore eshte nderthurur bukur me nje njeri te kapacitetit tuaj por me kultura te ndryshme krahinore, ku qendron bukuria dhe vlera e kesaj lidhje?
Unë jam e martuar dhe kam një djalë. Me bashkëshortin jam njohur kur isha studente në vitin e parë të fakultetit. Ai ishte pedagog në fakultet. Tashmë kanë kaluar 35 vjet nga njohja jonë. Ndërsa unë i përkas origjinës veriore, bashkëshorit im është me origjinë nga jugu I Shqipërisë. Kjo e ka bërë edhe më të bukur lidhjen tonë. Plot dinamizëm, ritëm dhe angazhim për t’ju afruar dhe përshtatur njëri tjetrit. Gërshetimin më të bukur të vlerave të trevave tona e kemi mishëruar tek djali ynë, i cili, migjithëse i studiuar e formuar jashtë Shqipërisë, ndihet edhe Geg edhe Tosk edhe tiranas! S’ka më bukur!

***
Tirana metropol, ështe qyteti juaj i zëmres,dhe shtepia juaj ne rrugen e Dibrës shërben si urë lidhese për të mos harruar vëndlindjen tuaj, sa nostalgji ka Edlira dhe si e shikon ajo këtë lagje ne këndvështrim zhvillimi ndër vite?
Unë kam lindur në Tiranë në vitin 1960. Tirana është qyteti i shpirtit dhe zemrës sime. Jam lindur dhe rritur në atë që njihet si rruga e Dibrës. Një lagje e qetë, e banuar nga njerëz punëtorë të thjeshtë dhe bartës të vlerave të popullsisë autoktone dhe të ardhurve në Tiranë, ku përfshihej edhe familja ime. Lagjja ku unë jam rritur nuk ka qenë asnjeherë në qendër të zhvillimeve të rëndësishme urbanistike. Ashtu si edhe vetë banorët e zonës, zhvillimet kanë qenë modeste. E lidhur kjo edhe me pushtetin e kufizuar që kjo popullatë ka patur tek politika në cdo periudhë. Madje, edhe rruga që kalon mes përmes kësaj lagjeje, është një nga rrugët e fundit që është rikonstruktuar në Tiranë. E ndërsa Tirana rritet cdo ditë, gradacielat dhe pallatet gjigande i grabisin cdo ditë pak histori te qytetit tim. Pavarësisht kësaj, rruga e Dibrës mbetet më pak e investuara! Aty gjen edhe ndonjë shenjë historie: shtëpi të vogla, mure me qerpic, rrugica të ngushta, sheshe për fëmijë, etj. Të gjitha këto më mbajnë të lidhur me kujtimet e fëmijërisë sime.
Por, të them të vërtetën, unë ndiej sikur jam rritur midis Tiranës dhe Dibrës (vendlindjes së prindërve të mi). Gyshërit e mi jetuan në qytetin e vogël të Peshkopisë deri në fillim të viteve ’90. Atje kaloja pushimet verore cdo vit. Nuk prisja të shkoja dhe kthehesha me vështirësi. Peshkopia e dikurshme më ngjallte shumë dashuri dhe mirësi. Njerëzit, mjediset, lum Drin, përroi i qytetit, fushat, livadhet, pyjet kanë ushqyer tek unë dashurinë pak kufi për natyrën. Sot, kur udhëtoj për në Peshkopi kam shumë dhimbje… Jo vetëm se gjyshërit dhe të afërmit e mi nuk janë më, por edhe sepse qyteti, rruga dhe mjediset janë degraduar….
***
Mesova nga biseda e thjeshtë se jeni nje natyre mjaft studjuese kembengulese me nje përkushtim maksimal drejt arritjeve, dhe nuk rreshtni se studjuari, për tu rritur profesionalisht në fushen Akademike, kush ka qene diplomimi juaj i pare, si ka vazhduar kjo rrugë suksesi, dhe sa e vështire ka qene?
-Pune dhe studim te pandërprerë Liliana. Kembengulje per te bërë dicka më tepër nesër. Por lodhja ndërkohe shoqërohet dhe me sadisfraksion shpirtëror, qe ndjehesh me e aftë, dhe përherë më kërkuese me vehten.
Kam studjuar gjuhë angleze, si diplomë të parë. Më pas kam vazhduar studimet për Psikologji-Pedagogji. Kam provuar profesionin e mësueses në të gjitha nivelet, në fshat dhe në qytet. Jam angazhuar në mësimdhënie në universitet që në vitin 1987.
Unë nuk jam ndarë kurrë nga shkolla. Shkolla ka qënë streha ime e profesionit dhe e shpirtit.
Ndëra kam qenë kërkuese ndaj studentëve të mi, kam qenë e tillë edhe ndaj vetes. Nuk u jam ndarë kurrë librave. Kam mbrojtur gradën Doktor i Shkencave Psikologjike në vitin 1996. Kam fituar titullin Profesore e Asocuar në vitin 2003 dhe tani sapo kam marrë titullin Profesor.
Jam pjesëmarrëse në mbi 100 konferecna ndërkombëtare në Amerikë, Angli, Francë, Gjermani, Belgjikë, Itali, Rumani, Bullgari, Estoni, Greqi e Shqipëri.
Kam botuar disa tekste për student, tekste për nxënësit e shkollës 9 vjecare dhe të mesme. Jam autore e dhjetra artikujve shkencorë në revista ndërkombëtare dhe kombëtare si International Social Ëork, Cultural Health etj.
Ndër vite kam drejtuar disa projekte mbi arsimin e lartë si Tempus.
Kam punuar për një vit si pedagoge pranë Grand Valley State University në Micigan. Jam pedagoge në distancë në Clemson University në South Caroline. Kam kontribuar për afër 10 vjet në Universitetin e Europës juglindore në Tetovë.

***
E nderuar Edlira. Une po verej se ju e dashuroni profesionin tuaj, dhe fushen Akademike, dhe jo vetem kaq, Liria e veprimit dhe angazhimet tuaja kane plotesuar nevojen per zhvillim në planin personal dhe ate social. Ju jeni pjesemarrese ne 100 e me shume koferencave nderkombetare, sa bashkëpunuese jeni mes kolegësh, cilat kanë qënë disa nga vlerësimet që keni marrë në karrierën tuaj profesionale?
-Po e vërtetë Liliana. Profesioni ka qenë si ushqim për mua. E kam dashuruar profesionin tim dhe jam përkushtuar në cdo cast. Nuk kam pritur vlerësime të posacme. Kam qënë modeste dhe besoj se kjo ka ndikuar për të më rritur shkallën e kënaqësisë. Është një shprehje që thotë: “kur nuk ke pritshmëri, mundësia për t’u zhgënjyer është më e vogël”, besoj se kjo më përshtatet mua. Nuk kam pritur asgjë nga askush. Ky parim i jetës sime më ka bërë të jem realiste dhe t’i gëzohem arrtijeve të mia. Natyrisht, kjo ka ndikuar edhe në marrëdhëniet me kolegët, të cilat i kam patur gjithnjë të mira. Kam bërë përpjkekje maksimale të jem në krah të tyre për të mundësuar avancimin e tyre në profesion me cdo kusht. Mbetet bindja ime se nga investimi tek kolegët nuk ka të humbur. Pavarësisht dozave të mosmirënjohjes apo të përftimit të sëmurë, që takohen mes nesh, kam qenë gjithnjë e prirur të bëj më të mirën për kolegët e mi.
***
Realiteti Shqiptar na vë para përgjegjësive te gjithëve për përmiresimin e modelit të funksionit te familjes shqiptare,cilat janë angazhimet tuaja të tjera, përvec fushës akadmike ne ndihmë te gruas shqiptare. Ç’fare contribute keni ne vite per forcimin e rolit dhe pozicionin e gruas dhe trajtimin dhe riintegrimin e tyre?
-Që në fillim të viteve ’90 unë i jam bashkuar lëvizjes së shoqërisë civile për mbrojtjen e të drejtave të gruas. Kam punuar direkt me viktimat dhe të mbijetuarat e dhunës në familje. Kam shkruar, studjuar, prezantuar dhe mbrojtur të drejtat e tyre në cdo forum ku kam marrë pjesë. Sot drejtoj një strehëz për mbështetjen, trajtimin dhe riintegrimin e viktimave të dhunës.
Kam bërë investimin tim edhe në politikë, por e kam ndjerë veten shumë larg standarteve dhe nivelit ku është katandisur politika shqiptare, dhe jam larguar për t’ju përkushtuar profesionit tim.
***
Çfare cilësi te tjera te çmuara shikon Edlira ne temperamentin e saj te butë dhe elokuent, pervec Investimit pa kushte tek njerëzit.? Cfarë preferon Edlira më shumë ….në jetë? Cfarë eshte jashte preferencave tuaja?
Vlerësoj tek vetja durimin, këmbënguljen, dëshirën dhe pasionin për të bërë gjera të mira për njerëzimin edhe në kushte të vështira. Jam e qetë. Nuk marr vendime të nxituara. Më pëlqen t’i mendoj gjërat mirë përpara se sa t’i bëj.
Më pëlqen shoqëria. Jam pjesë e disa grupeve sociale. Përpiqem të marr më të mirën prej secilës prej tyre ashtu sikurse edhe jap me shpirt gjithshka kam. Investoj pa kushte tek njerëzit. Ndodh që edhe zhgënjehem. Por kjo nuk më mërzit. Njerëzit nuk janë të gjithë njësoj. Ka prej tyre që janë interesaxhinj dhe përfitues. Kjo është pjesë e tyre.
Pëlqej udhëtimet. Të vizitoj vende dhe mjedise të reja. Vecanërisht, më pëlqen natyra.
Cfarë përcmoj? Vanitetin/ kotësinë e disa njerëzve. Jetojnë kot. Këtë nuk do ta doja kurrë.
***
Cili është raporti që ju keni me vehten, profesionin dhe komunitetin e gruas qe të rrethon? A ruan Edlira një ekuilibër midis vetes, kohës për familjen, profesionin, shoqërinë dhe komunitetit?
Kjo nuk është e lehtë. Mosha, eksperienca, fusha e profesionit ma lehtësojnë këtë dhe besoj ja kam dalë. Nuk lë asnjë prej këtyre komponentëve jashtë vëemëndjes.
***
E dashur Edlira. Në këndvështrimin tuaj psikologjik dhe intelektual si do ta pershkruanit stadin e zhvillimit qe lë shumë per te dëshiruar, të shoqërisë shqiptare sot mbas 25 vitesh demokraci?
Shoqëria shqiptare vazhdon të jetë në krizë. Përqafimi i vlerave demokratike, përvetësimi I tyre dhe bërja e tyre pjesë e mentalitetit të shoqërisë duket se është ende larg. Shqiptarët vazhdojnë të kenë probleme me përdorimin e vlerave demokratike dhe ndërtimin e institucioneve të demokracisë. Kemi ende rrugë të gjatë përpara. Ky realitet reflekton edhe në jetën e gruas shqiptare.
***
Edlira: Në mbyllje do të desha të bëja një fal nderim për znj. Liliana Pere si presidente e Organizates Gruaja Shqiptare në Botë dhe misionin e saj fisnik për të promovuar vlerat dhe kontributet e gruas shqiptare kudo në botë. Ju faleminderit Liliana!
* Lilana: Ju faleminderit Prof Edlira. Biseda me ju ishte nje kenaqesi,një diapazon vlerash i nje gruaje te suksessshme, te mire komunikueshme, të thjeshtë, modeste dhe mjaft e sjellshme. Emri dhe puna juaj cilesore e devotshme me nivel të lartë akademik, sot është e dukshme dhe e prekshme, edhe jashte kufijve te vëndit me prezencën tuaj në disa Universitete, është percjellë dhe pasqyrohet ne studentet tuaj qe kanë ecur mjaft mire. Cilesia dhe kapaciteti juaj intelektual ështe per t’u admiruar dhe krenuar, E gjithe biseda me ju eshte plot mesazhe te vyera per gruan dhe gjithë shoqerine shqiptare. Ju faleminderit dhe ju uroj suksese te metejshme .
Bisedoi: Liliana PERE
Ing Informatik
Presidente
Organizimit Internacional.
”Gruaja Shqiptare Në Botë”
Honorary Advisor of Diplomatic Mission (DMPP)
Peace Missionary

Histori Suksesi- Prof. Nora Çashku

by

Nora Cashku – Prof. ne Piano ne Universitetin e Arteve spikat individualitet të lartë artistik, temperament dhe mjeshtri të lartë/
Histori Suksesi nga Liliana Pere/
Profili i Pianistes Prof. Nora Çashkut/
Prof.Piano Nora Çashku pas përfundimit me rezultate të shkëlqyera të liceut artistik “Jordan Misja” në degën e pianos, fillon studimet e larta në vitin 1970 në Akademinë e Arteve nën udhëheqjen e Prof. Margarita Kristidhi.
Në vitin 1973 vazhdon studimet në Bukuresht nën drejtimin e Prof. George Halmoş.
Nora Çashku është pianiste me një aktivitet mjaft të gjërë koncertal si brënda ashtu dhe jashte vëndit.
Fituese e disa çmimeve kombëtare.
Ka koncertuar me shumë sukses në Francë, Gjermani, Itali, Rumani, Svicër, Kosovë, Maqedoni, Izrael etj.
Në repertorin e saj bëjnë pjesë vepra të kompozitorve botërorë si:
Chopin. Bach, Mozart, Beethoven, Rahmaninov, Salieri etj, si dhe Koncertet për piano dhe orkestër të kompozitorëve Çesk Zadeja, Tish Daija, Feim Ibrahimi, Aleksandër Peçi, Lejla Agolli, Kujtim Prodani, Liman Maloku.
Ka interpretuar Albume pianistike dhe sonata të Tonin Arapit dhe të Kozma Larës, Albert Paparisto, Aleksander Gashi e Feim Ibrahimi etj
Në veprimtarinë e saj artistike ka bashkëpunuar me artistë të shquar shqiptar si : Inva Mula, Gjergj Antoniu, Ibrahim Madhi, Rajmonda Koço, Astrit Selita, Renato Ripo, Piro dhe Pandosh Gjezi, Klodiana Skënderi, Shqipe Zani, Vangjush Papadhimitri si dhe me një sërë instrumentistësh të huaj si: Marius Lācraru(Ruamani) dhe Adalbert Scočič( Austri)e Ismail Aşan ( Turqi).
Në koncertet e saj kanë dirigjuar dirigjent shqiptarë si:
Rifat Teqja, Ferdinand Dedja, Eno Koço, Ermir Krantja, Petrika Afezolli, Jetmir Barbullushi ,Alqi Lepuri, Bujar Llapaj, si dhe dirigjenti Jusuf El Sisi (Egjypt).
Në fondin e Radio Tiranës, pianistja Nora Çashku ka mbi 20 orë muzikë të inçizuara pianistike, duke kontribuar me interpretimin e saj në pasurimin e fondit tonë muzikor jo vetëm me muzikë të huaj por dhe me atë kombëtare.
“Interpretimi i pianistes Nora Çashku dallohet për një individualitet të spikatur artistik, temperament dhe mjeshtri të lartë teknike, trajtim bashkohorë të materialit muzikor dhe aftësi komunikuese me spektatorin” karaktersitika të shprehura nga kritika vëndase dhe e huaj.
Nora Çashku ka dhënë koncerte thuajse në të gjitha qytetet e e Shqiperise si dhe ne Kosove dhe Maqedoni. Ajo është e para pianiste që futi në Shqipëri interpretimin pianistik të teknikën së muzikës moderne pianistike. Ajo është e para pianiste e ansmblit “ASMUS”.
Ka një aktivitet jo vetem koncertal por dhe pedagogjik prej 39 vjetësh. Gjatë karierës pedagogjike ka udhëhequr mbi 90 studentë pianistë, një pjesë e të cilëve kanë krijuar emrat e tyre në botën e muzikës si brënda ashtu dhe jasht vëndit, si Jusuf Beshiri, Ida Tili Trebicka, Rudina Ciko, Klejda Tare, Lea Kilica, Zana Ngjela, Erjona Nurçelli, Xheni Afezolli, Erga Halilaj, Fjorda Veizaj etj.
Në vitin 1998 Nora Çashku është specializuar në Konservatorin Superior të Parisit për muzikën e shekullit XX.
Është themeluese e Konkursit të Muzikës Franceze në Akademinë e Arteve.
Nga viti 1997-200 ka qënë dekane e Fakultetit të Muzikës në Akademinë e Arteve.
Ka qene shefe e katedres se pianos ne vitin 2008–2011
Ka titullin Profesor qe ne vitin 1999.
Është bashkëautore e një libri “Metodë për Piano” si dhe e një “ Manuali Pianistik”
Ka kryesuar disa juri muzikore kombëtare dhe nderkombetare.
Liliana per Nora Cashkun:
Nora Cashku është nje grua qytetare Prof, ne piano ne profesion me origjine Përmetare dhe lindur në Korce. Ajo trashëgon nje kulture te pashembullt nga keto qytete te origjines se vet. Sapo e takon dhe mëson qe ajo është përrmetare ne origjinë bën barasvleresimin e karakterit te saj miqësor , te ëmbël , të butë, te kulturuar, te qete , plot respekt me dashuri e personalitet të vërtetë te nje gruaje arti. Ajo rrezaton mirësi dhe kulturë ne tërë qënjen e saj. Nora rrjedh nga dy qytete ku parametrat dhe intensiteti i vlerave kulturore është i lartë. Dialekti i pastër i te folurit te Norës të kujton Përmetin, origjinen e saj qe është vendlindja e pishtarëve të Rilindjes Kombëtare vëllezërve Frashëri, e dhjetra dijetarëve, studjuesve, artistëve në fushën e pikturës, skulpturës, historisë, gjuhësisë, muzikës popullore, etj., si Dora D’Istria. Jo më kot të huajt ishin dashuruar pas këtyre qyteteve Permetit dhe Korces, aq sa rrugët e tyre ne vere nuk mbeten kurrë bosh nga vizitorët e huaj . Të dy qytetet per Noren jane aq te dashur dhe te preferuar sa ajo flet me mall dhe nostalgji te madhe. Përmeti dhe Korca jane dy qytete sinonime te qytetarisë, urtësise muzikes, traditave, mikpritjes se rrallë, qytete te luleve, te këngëve popullore, serenatave dhe timbrit te bukur te sazeve popullore, etj, Korça përbën një nga qëndrat kulturore më të rëndësishme të Shqipërisë. Vetë muzeumet e shumta në qytet përshkruajnë aktivitetin kulturor ndër shekuj. Është e mirënjohur shkolla e parë shqipe në këtë qytet që daton në vitin 1887, shkolla e parë në Shqipëri për vajza, si dhe liceu ndërtuar në vitin 1917. Biseda në zyren e Nores ishte nje bisedë dinamike, tejet miqesore midis dy grash , nenash dhe profesionistesh ne fusha te ndryshme, por me nje kulm respekti e dashurie te rralle. Zyra e Norës ku qëndruam disa herë ishte si një shtëpi magjike ne përralla, e arrenduar me shije te kuruara estetikisht , me piano, lule qe të vareshin mbi kokë, perde te bukura që krijonin një gjysëm errësirë,me fotot e muzikantëve te mëdhenj përballë pianos, nje tapet i bukur me motive korce, ambjenti i harmonizuar me tingujt e pianos qe Nora luajti per mua, me nje kulture te larte aristokrateje.
******************************************************************************

Jeni te lutur te ndiqni Intervisten:
E dashur Nora.
Prejardhja juaj familjare është e lidhur fort me dijen, artin dhe muziken. Sa e prirë keni qene ju per te trasheguar artin dhe kulturen e familjes? C’fare ruani ne kujtesën tuaj nga familja juaj? Sa determinant dhe ndikues ka qënë modeli dhe edukata e prinderve tuaj? Nje përshkrim ne detaje, desha ju lutem…
Jam lindur ne Korce ne 31 Mars ne vitin 1952. Ne moshën 9 muaj familja ime u transferua ne Tirane, per arsye se motra ime e cila ishte 14 vjet me e madhe se une dhe vellai, qe ish 12 vjet me i madh se une, studionin ne Liceun Artistik Jordan Misja ne Tirane, perkatesisht motra per kanto dhe vellai per piano. Pjesa tjeter e familjes ishte nëna ime, babaj im qe ishte aktor ne teatrin e Korcës dhe dy vëllezër me te mëdhenj. Pra jam fëmija e pestë e familjes Shkaba. Origjina e familjes time është Përmetare nga te dy prinderit. Babai im është larguar nga Përmeti qe ne moshën 3 vjecare ne Stamboll, ku i ati i tij ishte emigrant. Është shkolluar ne Robert Collegj, atje dhe pasi i kreu studimet vendosi te hapi nje shkollë shqipe ne Üsküdar ku jetonin shumë shqiptarë dhe ndër te tjerë shume kusherinj te tij. E hapi shkollen dhe i vuri emrin “Kosova” dhe ngriti nje flamur shiptar. Kjo gje u pa e papëlqyeshme nga administrata turke e kohës dhe mer urdhërin e largimit nga Turqia. I detyruar nga ky urdhër largohet me nënën dhe motrën e tij, se i ati i kish vdekur, drejt Rumanise dhe vendoset ne Kostanza, ku jeton per 9 vjet si tipograf i nje gazete shqipe. Me pas kthehet ne Shqiperi ku punon si kryetar komune ne disa qytete te Shqiperisë (ne kohen e Mbretit Zog), Nena ime ka qene nga ato grate permetare me vlera te vecanta, roli i se ciles ka qene determinant ne edukimin e femijve, si dhe ne administrimin ekonomik te familjes. Pra sic tregova familja erdhi ne Tirane ne Janar te vitit 1953 dhe shume shpejt u integrua ne jeten e Tiranes. Babaj aktor ne Teatrin Popullor, ndersa nëna guzhinjere ne nje cerdhe femijesh.Vellezrit dhe motra ime ishin neper shkolla, ndersa une duke u ritur. Kjo rrjedhe e bukur e familjes time, pësoj nje carje te papritur, atëhere kur une isha vetem 5 vjec.Vellaj im i dyte, i cili studionte piano dhe qe i kish mbushur 16 vjec, e qe ishte, sic thonë shokët e tij, nje pianist shumë i talentuar, aksidentalisht plagoset me armë nga nje kushëriri jone dhe pasi rojti tre dite u largua nga kjo jetë. Ne ato tre dite te fundit te jetes se tij, Lulzimi i jepte kurajo nënës time, duke i thënë se shumë shpejt do te shërohej dhe se do e luante piano me katër duar me mua. Ehh ….ky ishte misioni qe une pa vetedije mora mbi vehte per ta cuar deri ne fund endren e vellait tim Lulzim Shkaba.
Profesore Nora. Mbresat nga fëmijeria i ruani fort sepse ajo ne disa raste ju ka ligështuar Une ndjeva dhimbje kur mesova historine e humbje se vellait, por ne anen tjeter falë këmbenguljes tuaj ju vazhduat te punonit fort për të vazhduar ëndrën e vëllait, të studionit për piano, rrëfeni ju lutem, si vazhdoi me tej , kush ka qënë shtysa juaj e madhe ne kete rrugë formimi?

Kam kaluar nje fëmijëri shume te veshtire, ne sensin e atmosferës se zymtë qe pllakosi familjen time. Kujtoj shume mirë, madje e kam ne vesh akoma zërin e nenes time, kur kthehesha nga shkolla dhe hynja ne oborr dhe qe larg dëgjonja zerin e nënës time që qante. Dikur kujtoj qe për tia shmangur vehtes atë dridhje qe me shkaktonte zëri i nënës, gjeta nje zgjidhje. Sapo hyja ne oborr thërisja fort, që nëna te dëgjonte: Mora 3 dhjeta, mora 4 dhjeta…..Nderkohe tani e realizoj qe përkushtimi im ndaj pianos ishte ndër te tjera ajo cfare familjes time i krijonte nje qetesi dhe detyrim për të më krijuar te gjitha mundësite qe une te shpalosja talentin tim.
Fillova pianon me te njëjten mësuese qe vëllaj im bente, zysh Eli Kacidhja. Nje zonjë e rallë kam qejf t’i them. Nje mësuese e cila me mësoj, pervec se si të luaj piano, te jem nje gjykatëse objektive në gjithcka, te kujdesem per te patur nje ambjent estetik dhe atmosfere artistike ne mjedisin e punes, si dhe te zgjeroj interesat ne funksion te ngritjes intelektuale. Zysha ime Eli Kacidhja, e cila jeton ne Kanada ndonese është ne nje moshë disi te thyer, ende është model i shkelqyer per mua. Ajo cdo dite jeton me librin e pianon dhe lulet. Takimi qe patem para dy javesh ne Tirane disa nxenese te saj ishte nje mrekulli……

E dashur Nora: Sa kane ndikuar tek Nora mësuesit dhe familjarët si elementi me promotor, nxitës dhe autoritar, kush ka qene pedagogu juaj i preferuar, inkurajues në edukimin dhe formimin tuaj si Pianiste?
Në formimin e nje artisti apo nje njeriu, rol shume te rendesishem kane përvec familjes, mesuesit.Unë me shume respekt kujtoj disa mësues, te cilet jane bëre pjesë e formimit tim artistik. Ka qënë i nje rëndësie shume te madhe ndikimi dhe puna qe ka bërë me mua mesuesja e pianos ne shkollën e mesme, znj Adriana Dizdari. Me perkushtimin e saj ne ato vite te rëndesishme per formimin e mëtejshem te nje adoleshenteje, Adriana Dizdari diti te nxisi tek unë ndjenjën e pergjegjesise skenike si dhe formimit si pianiste soliste. Kam filluar studimet ne Institutin e Lartë te Arteve ne klasën e pjanistes se mirënjohur, Margarita Kristidhi. E kam quajtur si elementin emancipues te atij institucioni pedagogen time dhe kam kuptuar prej saj se te jesh nje artiste nuk mjafton te lëvizesh gishtat, por te kesh nje figurë te plotë te pajisur me vlera te tjera.
Prof Nora. Formimi juaj professional ka vazhduar te perfeksionohet me vazhdimin tuaj te studimeve ne Bukuresht, ne aspektin profesional mund ta them me plot goje qe e keni merituar, dhe zoti po ju kthente borxhet ne lidhje me fatin?
Po e vertete Liliana. Fati ne kete drejtim me ka ndihmuar.
Kurorezimi i ëndrës time ndodhi atehere kur mora bursën nga shteti, per të vazhduar studimet ne Bukuresht – Rumani. Fati im përkoj me faktin qe u vendosa ne klasen e Prof Gheorghe Halmosh. E gjendur para nje shoqërie te emancipuar dhe pjese e nje klase me pianiste, te cilet ishin laureat te cmimeve te mëdha ne festivale te rëndësishme ndërkombetare, më është dashur te punoj shumë dhe jo vetem ne piano, por edhe në eleminimin e boshllëqeve kulturore qe trashëgoja nga vinja. Ne kete periudhe rolin kryesor pervec profesorit i cili ishte orientuesi im, do ta kish dhe shoku, miku im i asaj kohe, e me pas bashkëshorti im, Kujtim Cashku. Duke qëne te dy student arti, ne plotesonim njeri tjetrin me specifikat individuale te profesioneve tona. Dita jonë ne ato vite shkolle kishte nje dinamike te tille, e cila bente qe te shfrytezohej maksimalisht në drejtim të aftesimit tone.Vite te arta dhe shumë dominante ne përcaktimin e se ardhmes.
E dashur Nora. Eksperienca juaj ne Universitetin e Arteve prej 39 vjetesh është vërtet një pasuri per artin dhe muzikën e nje kombi, nje eksperience jetësore, me plot bindje nje pasuri e ngritur prej pasionit këmbënguljes dhe profesionalizmi te lartë. Cfare do te thotë te jesh një artist ne nivele te larta, te kerkuara , per publikun për fushen akademike dhe ate studentore?
Pas diplomimit tim ne Tirane, pasi u prishën mardhëniet me Rumanine, fillova aktivitetin pedagogjik i cili prej 39 vjetësh më ka bërë qe ne jetën time te numërohen rreth 90 studentë pianiste te diplomuar nga une dhe nje numër mjaft i madh nxënësish qe mësojne piano. Kam patur nje përkushtim dhe dashuri per profesionin e pedagogut, ndonëse prirjet e mija kane qënë per soliste në piano. Nuk jam shkeputur asnjëherë nga skena dhe kjo jo vetëm per pasionin per skenën, por edhe se autoriteti i nje pedagogu është shumë më i vlefshem per mesimdhënien kur është artistik, i kombinuar me ate pedagogjik e shoqëror. Ne raportet e mija me studentet, une kam zgjedhur te kem nje mardhënije sa te afërt aq edhe kerkuese. I kam pare gjithnjë me dashurinë dhe preokupacionin e nje nëne studentet dhe nxënësit e mi. Sic e thashë dhe me lart prej 39 vjetesh jam e përkushtuar ne pedagogji. Është pervec nje pune tejet e veshtrë, se mer ne dore nje talent dhe ate duhet ta zhvillosh, por ne te njëjtën kohe, pas nje eksperience jetesore, mund te them me plot bindje se kam nje pasuri te ngritur prej meje, e cila sot kontribuon ne Shqiperi dhe ne botë denjësisht. Jam krenare per studentët e mij si Thomaidha Tili Trebicka, Lidjana Morcka, Ejona Gjermeni, Magi Dizdari etj, etj, qe denjesisht aktivitetin e tyre pianistik e ushtrojne ne USA, apo Jusuf Beshiri e Tonin Suli……e shume te tjere ,ne Itali, Gjermani, France, Greqi, Belgjike, Angli, e kudo ne bote. E gjitha kjo se pari ben te krenohemi per talentet qe Shqiperia prodhon dhe se dyti, qe kemi patur nje shkolle artistike me mesues e pedagoge te pergjegjshëm dhe te perkushtuar totalisht. Sigurisht qe nuk jam shkeputur asnjehere nga skena dhe kjo jo vetem per pasionin qe kam per te, por edhe se autoriteti i nje pedagogu është shume me i vlefshem per mesimdhenien kur është artistik, i kombinuar me ate pedagogjik e shoqeror.
Prof Nora. Ju jeni nje Prof. pedagoge per piano, i nje instrumenti te bukur elegant, qe me tingujt e saj formon nje magji te vertetet. Sa pune e pergjegjshme sublime i është dashur Nores per te arritur majat e suksesit si artiste e talentuar dhe sa i vlefshem është per mesim dhenien kur formimi artistik është i kombinuar me ate pedagogjik e shoqëror. Cfare do te thotë te jesh nje artist ne nivele te larta, te kërkuara , per publikun per fushën akademike dhe atë studentore?
Sigurisht te jesh nje artist instrumentist do te thotë te jesh formuar përmes nje disipline te hekurt pune dhe une jam perpjekur qe kete gjë ta ushtroj dhe kërkoj me studentet, duke u perballur me veshtiresite qe koha ka dhe mund te them se ja kam dalë.
Ne te gjithe karieren time nje rol te madh ka pasur edhe familja. Une e kam pare familjen si keshtjellën time te shenjtë. Nje familje tashme e madhe me artiste, pasi djali dhe nusja jane kineaste dhe femijet e vegjel mesojne piano, jane nje pasuri e cila nuk ka cmim.
Neqofte se do te beja nje bilanc te jetes time te deri tanishme mund te them se ndjehem nje grua ,nje nene, nje artiste e realizuar dhe krenare qe zgjodhem te kontribuojme familjarisht ne vendin tone.
Falenderim Prof. Nora Çashku/Pianiste

Une dua te falenderoj Organizaten e Gruas Shqiptare ne Bote, e ne menyre te vecante Presidenten e saj, Zonjen e nderuar LILIANA PERE, per perpjekjet titanike qe ajo ben, per njohjen dhe promovimin e vlerave te GRUAS SHQIPTARE NE BOTE. Ne jemi nje popull i vogel, por me vlera te ndritshme, shkelqimin e se cilit shpesh here e japin grate dhe kjo levizje, ky trend i evidentimit te ketyre vlerave per mua duhet te vleresohet si mision i shenjte.
Faleminderit zonja PERE

Falenderim nga Liliana
Ju faleminderit e dashur Prof. Nora Cashku. Ishte nje obligim dhe nder per mua qe bisedova me ju. Suksesi juaj i ka kapërxyer kufijte e vendit. Ju jeni ne shkallen me të lartë të profesionit dhe të personalitetit si grua ne c’do këndvështrim.
Do te thosha se jam ndjerë absolutisht dyfish e lumtur, dhe e nderuar per ju patriotja ime, qe bisedova gjatë, u mbusha me respekt e dashuri, per cilesite dhe virtytet e larta qe ju zotëroni dhe transmetoni tek te tjerët, si nëne e shkelqyer, si grua, dhe Prof. pianoje e suksesshme me nje nivel te lartë professional artistic dhe akademik.
U largova nga zyra juaj me nje ndjenjë adhurimi dhe admirimi.
Le te krenohemi per vendin tone qe ka bija, gra te tilla, figura te realizuara, dhe zonja te vërteta, qe shkëlqejne, dhe profesorë te tille që me aftesite e tyre te larta kane kane kontribuar ne edukimin e studentëve te tyre qe kane bere emer ne Bote.
E tille eshte Prof. Nora Cashku, nje artiste dhe nje emer i madh i muzikes shqiptare.
Liliana Pere
Ing Informatik
Presidente
Organizimi Internacional.
”Gruaja Shqiptare Në Botë”
Honorary Advisor of Diplomatic Mission DMPP

Histori Suksesi-Flet Prof.Dr. Jera KRUJA

by

Flet Prof.Dr. Jera KRUJA, shefe e Shërbimit Universitar të Neurologjisë, Universiteti I Mjekësisë, QSU Nënë Tereza, Tiranë/
Histori Suksesi nga Liliana Pere/
Për njëzet e pesë shekuj Betimi i Hipokratit ka qenë ‘kredoja’ e mjekësisë dhe, në
shumë universitete, te botës dhe është ende formula që thuhet kur merr diplomën për
mjekësi.Me vijne ndër mënt keto thënje duke ecur rrugës për në spitalin Universitar për tu
takuar me Mjeken e nderuar Prof.Dr. Jera KRUJA. Dëshiroj te bisedoj shume me këtë
grua te madhe nga afer , aty pranë te semureve ku ajo drejton c’do dite me
devocion, panvarësisht bisedave ne elektronike dhe në telefon.une vendosa të kaloj pak
ore ne spital Jera më prêt me nje buzeqeshje te embel prej nje gruaje fisnike , me
nje dashamirësi të pamatë nëne, nje qetësi dhe respect qe më ka mbetur ne mëndje..
Pavioni ku ajo ështe shefe shkëlqen nga pastërtia rregulli , dhe shumë mire i restauruar
Ne pavion mbizotëronte nje qetësi absolute qe të bente te mos besoje se ishe ne spital.Mu
be zemra mal, per te semuret ne rradhë te parë qe kanë te drejtë t’i gezojne keto kushte
dhe vlerësova fort Prof.Dr.Jeren, per përpjekjet e saj. Jera eshte nje missionare e
vërtetë humanizmi. ……………….
Afrohem tek spitali”Nene Tereza” Jeta është e kushtueshme, jeta është jetë, lufto për të….thenje e madhe e Nobelistes humane.
Ne jemi disa herë krenarë për Nënë Terezën. Institucioni mjekesise mban emrin e saj dhe, më kryesorja është se Nënë Tereza, sot në të gjithë njerëzimin është simboli i humanizmit, simbol që na përket, te gjitheve por veçanerisht mjekëve Plejada e mjekëve dhe e personelit mjekësor shqiptar kane rolin kryesor në jetën e shoqërisë sonë, gjithmonë duke u bazuar në parimet e humanizmit në moralin e paqes të Nënë Terezës, gjë që edhe mjekësia jonë i qëndron besnike, sepse kanë bërë Betimin e Hipokratit. . Shembull pozitiv kemi shumë por sot po bisedojmë me gruan tepër të suksesshme humane me integritet te larte profesional, nje personalitet ne fushen e mjekesise, që ka bere emer ne institucione Eropeane dhe Internacionale me studime shkencore dhe punen e saj .
Profili /
Prof.Dr. Jera KRUJA perfundon studimet në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Tiranës si nje studente e shkëlqyer, një mjeke e talentuar, në katedrën e Neurologjisë.
1979, u emërua në klinikën e Neurologjisë, në QSU-Tiranë dhe prej vitit 1981 është pedagoge e neurologjisë në Fakultetin e Mjekësisë të UT. Në vitin 1989 merr titullin Doktor i Shkencave Mjekësore, në vitin 1994 Profesor i Asociuar dhe më 2001 Profesor. Është autore dhe bashkautore e mbi 100 e me shume artikujve shkencore dhe referateve në konferenca ndërkombëtare e kombëtare; organizuese dhe bashkorganizuese e dhjetëra konferencave kombëtare e ndërkombëtare në fushën e neurologjisë dhe autore e dy teksteve dhe dy monografive në fushën e neurologjisë
• Shefe e Shërbimit Universitar të Neurologjisë, Fakulteti i Mjekësisë, Universiteti i Mjekësisë Tiranë; Qendra Spitalore Nënë Tereza
• Presidente e Degës Shqiptare kundër Epilepsisë,
• Anëtare e Komisionit Shkencor të Akademisë Europiane të Neurologjisë,
• Anëtare e Komisionit të Edukimit të Federatës Botërore të Neurologjisë.
****************************************************************************
Jeni te lutur të ndiqni bashkëbisedimin.
– Kush është fëmijëria dhe familja e Jera Krujës ? Prejardhja e Jerës ?Sa ndikim ka pasur familja e saj shume e arsimuar? C’fare vlerash ka trashëguar Jera nga babi i saj një figurë e spikatur intelektuali modest që kontriboi me dijet e tij enciklopediste, me qetësinë që rezatonte dhe mbi të gjitha me vlerat e larta e të veçanta njerëzore ????
Le të mësojme gjithshka rreth saj nëpërmjet intervistës..
Familja e Prof.Dr.Jera/
Nëna ime, Shpresa, vjen nga një familje e pasur e qytetit të Durresit. Ka punuar si arsimtare shumë e aftë dhe e vlerësuar në profesionin e saj dhe na ka edukuar ne, të trija vajzat e saj, me një edukatë të rreptë pune. Nuk mbaj mend shumë përkëdheli nga ana e saj, por përkushtimi I saj për familjen ka qenë gjithnjë I admirueshëm. Babai, Pertef Kruja, I përket një brezi që ai vetë do ta emërtonte Brezi Krahëthyer, në një roman të tij. I lindur në Shkodër, pasi studioi në Gjimnazin e këtij qyteti, filloi studimet Universitare në Universitetin e Romës. Ishtë përgatitur të shkonte në Vienë, si gjermanisht folës I mirë që ishte, por ishin vitet e luftës së dytë botërore dhe kjo dëshirë nuk iu realizua. Pas lufte, mgjse kishte qenë gjithnjë antifashist (por edhe antikomunist), si shumë moshatarë të tij të shkolluar, nuk shihej me sy të mirë nga regjimi I kohës. Në vijimësi të disa eventeve fatkeqë me shokë të tij, u detyrua të largohet nga qyteti I lindjes dhe punoi në Durrës si mësues I Letërsisë së Huaj, Psikologjisë, në fillim në Gjimnazin e qytetit e më pas në Filialin e Universitetit në këtë qytet. Shumë vite ka qenë drejtor I Bibliotekës së qytetit, që për mua ishte një fat I vecantë se më hapi dyert e ndaluara për shumë bashkemoshatarë të mi, ato të librave “të ndaluar”. Njihet si përkthyes I disa veprave klasike nga gjermanishtja, italishtja e frengjishtja. Qetësia e tij, shpirtmadhësia, butësia, dijet e tij të pafund në shumë fusha, buzëqeshja e pashterrëshme, edhe ne moment të këqija, më kanë shoqëruar që në momentin që kam lindur. Dy motrat e mia, Zana dhe Mira, kanë një karrierë edhe më të pasur e të sukseshme se e imja përkatësisht në fushën e Ekonomisë dhe në atë të Muzikës. Të dyja janë shkolluar në Tiranë, kanë punuar pak kohë si pedagoge në degët e tyre e më pas kanë përfunduar studimet e doktoraturës e më tej në universitete të njohur SHBA e Kanada ku edhe jetojnë bashkë me familjet e tyre.
-E dashur Jera;Në këtë intervistë cili do të ishte impresioni juaj për qytetin tuaj te lindjes me nje shikim bije, dhe inteletualeje model, sikundër jeni ju ?
Do të kujtoja qytetin tim të lindjes, Durrësin, hapësirën e pamatë të detit e qiellit, që shtrihej para dritares së shtëpisë sime. Ky sens hapësire më ka shoqëruar këndshëm gjatë gjithë jetës sime, megithejse u linda e u rrita në një periudhë ku tentohej me dhunë privimi nga shumë të drejta e liri.
Si e përmenda edhe më parë kam lindur në Durrës, por në Tiranë kam kaluar tashmë 2/3 e jetës sime. Ndërmjet këtyre dy qyteteve mund të bëj dallimin se Durrësi është qyteti I formimit, I ëndërrave, ndërsa Tirana patjetër është qyteti im I dashur ku munda të studjoj e të aplikoj profesionin tim dhe mbi të gjitha krijova, bashkë me bashkëshortin tim, një familje të bukur e të dashur që po rritet në numër këto vite. Tirana, si kryeqytet, është patjetër një qytet I mundësirave më të mëdha, I kontakteve më të spikatura, I universiteteve, I spitaleve universitare, etj.
-E dashur Jera Ju karakterizoheni nga cilësitë dhe virtytet më të mira për një grua dhe një mjeke, ky eshte jo vetem opinion im qe biseduam gjatë ne spital, por një opinion i gjerë… Numëro disa nga keto veti , që ju çmoni më shumë tek vetja juaj ?
Nuk është e lehtë të përshkruash veten, më mirë pyesni të tjerë mbi këtë cështje. Shkurt mund të them se mundohem të punoj me përkushtim, të jem e drejtë, të jem e saktë, të drejtoj pa ngritur zërin, mundohem të mos jem subjektive në vendimet e mia, përpiqem të jem e gjerë dhe të krijoj një ambient paqësor në pune. Jeta është shumë komplekse dhe ka shumë momente të bukur. Po të jesh I zgjuar e zemërgjerë mund të kënaqesh edhe me një buzëqeshje, me një lule, me një ditë me diell. Mendoj se të qenurit inatci, jomirënjohës, intrigant, ziliqar, dashakeqës e shpirtvogël shkakton shumë problem, dhe shpesh herë përvec shoqërisë,po u shikua në një afat kohor më të gjatë e pëson më shumë vetë personi që I ka këto veti negative.
-E dashur Jera; Investimi juaj per formimin professional dhe intelektual ka qënë Fakulteti I Mjekesise.Mund të na flisni dicka rreth diplomimit dhe profesionit tuaj te mjekes ?
Jam diplomuar në Fakultetin e Mjekësisë, në vitin 1980. Nga ky vit kam filluar të punoj si mjeke neurologe, në fillim në Klinikën/Shërbimin Universitar të Neurologjisë , spitali Nr 5, Tiranë (nga viti 1992 QSU Nënë Tereza). Nga viti 1981 jam pedagoge e Fakultetit të Mjekësisë, në lëndën Neurologji. Gjatë karierës sime përvec specializimit në Fakultetin ku jam diplomuar, kam kryer disa specializime e fellowship në Medical School, Texas University, USA, Lariboisiere Paris, Bologna, Italia.
Pa dyshim në vend të parë rendis profesionin e mjekes, më pas të pedagoges së mjekësisë.
-E dashur Jera; Profesioni I Mjekut është nje profesion sa i nderuar aq dhe i vështirë, këerkon humanizëm, përkushtim te madh dhe sensibilitet sepse ke te bësh me jetë njerëzore cilësi qe keto juve nuk ju mungojnë, disa detaje ju lutem..
Eshtë profesion I vështirë por edhe shumë I bukur. Ka cdo ditë të papritura, tronditje, emocione herë pozitive e herë negative. Ka kontakte të pafundme njerëzore me shtresa të ndryshme të popullsisë. Pas rreth 36 vite punë mund të them se kam pasur rastin të takoj personalisht me mijëra pacientë e familiarë të tyre, studentë e kolegë. Kërkon një përkushtim të vecantë, shpesh herë edhe mohim të elementeve të rëndësishëm të jetës private.
– E dashur Jera; Jeni nje grua e rrallë mjaft e qetë e kulturuar, dhe me një dashamirësi te madhe. Biseda me ju më ka lëne shumë mbresa, Zgjedhja juaj per të ushtruar profesionin dhe per t’u rritur profesionalisht në vendin tuaj Shqiperi ështe per ta vlerësuar.Cilat jane arësyet e kesaj zgjedhje?
Ne ndryshim nga shumë kolegë e bashkeqytetarë të mi, megjithëse mundësitë personale, me fillimin e periudhës së Demokracisë ishin të mëdha, nuk kam menduar asnjë herë që të largohem përfundimisht nga vendi. Prof. Ramadan Sokoli, një mik I ngushtë I tim eti, e quante këtë prirje: “duhet të qendrojë dikush për të fikur dritat..” Pak ide pesimiste kjo, por e vërtetë për vitet që kemi kaluar.
– E dashur Jera e ka ngacmuar ndërgjegjen ambicia juaj positive, dhe më ka rritur respektin per ju dhe profesionin si mjeke, pedagoge dhe studiuese shkencore, duke përballuar shume sfida dhe vështiresi qe ka patur koha, gjinia si grua, dhe profesioni,dhe ju i keni miremenaxhuar te gjitha këto ne nje nivel per t’u adhuruar ku e ka gjetur këtë forcë dhe vullnet Jera?
Motoja që na kanë mësuar në familje është: Puno e lexo pa pushim se suksesi do të vijë patjetër. Kjo moto më bëri të mobilizohem që kur fillova Fakultetin e Mjekësisë, që nuk e kisha aspak të dëshiruar. Periudhën e studimeve e kujtoj me shumë nostalgji, megjithë lodhjen dhe impenjimin që mbartnin ato vite. Kam pasur fat të kem shoqe e shokë shumë dashamirës, që kënaqeshin me rezultatet e mia, gjithashtu edhe unë me ato të tyret. Jam martuar në vitete e fakultetit dhe kur fillova punën kisha lindur një djalë e pas më pak se dy vitesh linda edhe djalin e dyte. Të ishe pedagoge e Fakultetit të Mjekësisë, gjithashtu edhe mjeke ne një spital qendror, me ngarkesën e mësimdhënies, pacientëve, rojeve dhe me dy fëmijë të vegjel, sigurisht nuk ka qenë e lehtë. Falë mbështetjes së bashkëshortit, edhe ai mjek, kam kapërcyer shumë vështirësi. Megjithëse në vendin tonë bëhej një propagandë e vazhdueshme për barazinë grua burrë në shoqëri, ashtu si edhe në shumë shoqëri të tjera, edhe të përparuara, dihet se për një grua duhet më shumë mund e djersë se një burrë për të arritur disa pozicione. Mund të them se mundimi më është shpaguar shpesh me shumë mirësi nga fati. Kam arritur shumë shpejt në moshë marrjen e gradave e titujve shkencorë. Kam rreth 18 vite që drejtoj Klinikën/Shërbimin Universitar të Neurologjisë. Para kësaj periudhe kam qenë për mbi 5 vite zv dekane e Fakultetit të Mjekësisë, ndërsa për nëj mandat pata mundësinë të jem Rektore e Universitetit të Mjekësisë, Tiranë. Tani vazhdoj të punoj si shefe e Shërbimit të Neurologjisë, QSU Nënë Tereza dhe pedagoge e lëndës së Neurolgjisë, në Fakultetin e Mjekësisë, Universiteti I Mjekësisë, Tiranë.
Suksesesi juaj si mjeke i ka kaluar kufijte e vendit, Integriteti i lartë professional, puna juaj shkencore qe numëron, me sa mësova nga biseda mbi 100 e me shume botime dhe referenca artikujsh shkencore, sa jeni ndjerë e vleresuar ne shqiperi dhe jashte saj ?
Mendoj se nuk më kanë munguar vlerësimet nga ana e profesorëve të mi, kolegëve, pacientëve e studentëve ndër vite. Një sodisfaksion I vecantë është “matja e forcave” edhe në marrëdhëniet profesionale ndërkombëtare.
Mendoj se dy emërimet e viteve të fundit, njëri si anëtare e Komisionit Shkencor të Akademisë Europiane të Neurologjisë, që bashkon mbi 20.000 neurologë të Europës dhe tjetri si anëtare e Komisionit të Kurseve Edukativë të Federatës Botërore të Neurologjisë, ku aderojnë pothuaj të gjithë shtete e botës, kanë qenë dy nga sodisfaksionet më të mëdha të karrierës sime.
**
‘’Rektorja e të parit Universitet të Mjekësisë në Shqipëri është Prof.Dr. Jera Kruja, një mjekje e studiuese e shquar e Fakultetit të Mjekësisë Prof.Dr. Rektorja Jera Kruja është një nga studentet e shkëlqyera, një nga mjeket e talentuara, një studiuese shumë e mirë e Fakultetit të Mjekësisë, në katedrën e Neurologjisë dhe spitalit. Jera, është absolutisht e mrekullueshme, me integritetit, aftësi profesionale, morale e të gjithanshme.Ishte nje nderim i madh për të gjitha vajzat e grate, të cilat që në ditët e para të këtij sistemi kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në zhvillimin e tij me përkushtimin e tyre e kanë bërë këtë sistem edhe më human, edhe më të ndjeshëm, edhe më të përgjegjshëm. ‘’
-Cili është raporti që ju keni me vehten ,profesionin që ju i keni kushtuar jo pak kohë në jetën tuaj, dhe komunitetin e gruas qe te rrethon si e shihni stadin e saj te zhvillimit në shoqërinë shqiptare sot ?
Mendoj se kam një raport të mirë me veten, familjen, profesionin, por gjithnjë ka vend për përmirësim. Komuniteti I grave është një pjesë e pandarë e shoqërisë. Mgjs e kam punuar gjithnjë sa disa burra bashkë, mundohem të mos e harroj që jam grua dhe se kam detyrë që ta mështës më shumë këtë komunitet se gjithnjë ka persona që nuk kanë arritjet dhe fatin tënd në jetë.
Edhe në vitet e kufizimeve të pëfund, jemi munduar që në mjekësi të kemi një frymë përparimtare e bashkekohore. Vitet e hapjes kanë ndikuar pozitivisht për mundësinë e studimeve, shfrytezimit të literatureës, specializimeve jashtë vendit. Per fat të keq një numër I konsiderueshëm kolegësh kanë kryer specializime jashtë, duke mos u kthyer më në vend, gjë që herë pas here ka krijuar boshllëqe që janë mbyllur me vështirësi. Mendoj se aktualisht kemi një stad zhvillimi që nuk është ende aty ku do të dëshironim, edhe në fushën profesionale, atë akademike dhe sidomos kemi mangësi në fushën e kërkimit shkencor. Me gjithë atë në degë të ndryshme të mjekësisë brenda vendit ka arritje më të vogla ose më të mëdha që tregojnë që edhe përpjekjet individuale mund të bëjnë që të ecet përpara në profesion.
Puna juaj arritjet tuaja , humanizmi juaj dhe niveli larte qe trasmeton me punen tuaj flet per nje grua me personalitet të spikatur, a mund te me spjegoni kuptimin filozofik të viteve te shkuara ne lidhje me profesionin grua dhe evolucionin e tyre?
Do tu kujtoja cdo gruaje se në botë dhe në vendin tonë ka shembuj të panumërt grash që me aftësitë e përkushtimin e tyre kanë arritur rezultate të larta në profesionet përkatëse. Kjo është një moto që duhet të na bëjë të ndjehemi të barabarta me burratdhe te kemi besim te patundur per ta forcuar rolin tone duke ndikuar ne masen e gjere te grave
Falenderim per Lilianen dhe org Gruaja shqiptare ne Bote dhe misionin e saj
Falenderoj znj.Liliana Pere, që me dashuri dhe këmbëngulje të pafund mundohet që ngrejë lart rolin e secilës prej nesh, në fusha të ndryshme edukimi e profesioni, në mosha te ndryshme, brenda ose jashtë Shqipërisë. Ky organizim: Gruaja Shqiptare në Botë me misonin e saj fisnik të evidentimit të punës së cdo gruaje shqiptare dhe berjes present te vlerave është për tu përgëzuar dhe përqafuar nga e gjithe shoqeria . Faleminderit Liliana
Faleminderit– Ju e nderuar Prof Dr Jera Kruja gruaja teper e suksesshme humane me integritet te larte profesional, nje personalitet ne fushen e mjekesise, qe keni keni bere emer ne institucione Eropeane dhe Internacionale me studimet dhe punen tuaj shkencore. Karakterizoheni ne temperamentin tuaj nga nje bukuri dhe qetesi qe e pasqyron fytyra dhe shpirti juaj fisnik,njerezore I mencur human dhe korrekt, e qete dhe mjaft e thjeshte,me nje miresjellje te jashtzakonshme.Do te kerkoja shume fjale te bukura me vlere qe te etiketoja pozitivitetin dhe personalitetin tuaj , cilesite e vyera qe keni, aftesite e tua gjithmone Ju jeni nje motivim dhe nje inspirim per te gjitha grate shqiptare kudo ku ndodhen.Jeni nje grua me shume vlera individuale dhe profesionale, keni c’do gje te bukur qe duhet te kete nje personalitet grua.
Intervista me ju ishte nje nga intervistat me mbresëlenëse ,inspiruese, nje mesazh I madh per c’do grua qe kerkon te rritet ne prfesion dhe te permiresohet ne individualitetin e vet,
E dashur Jera, me mbushet me shume respect e dashuri, do te vij t’u takoj sa here te më marre malli per ju, duke bëre dhe humanizëm pëer te parëe te sëemuret.
Ju uroj suksese nga zemra, dhe qofshin gratë me kerkesa per studime dhe per tu ngritur profesionalisht dhe Humane po aq sa ju. Faleminderit dhe ju uroj sa me shumë suksese
Liliana Pere
Ing Informatik
Presidente
Organizimi Internacional.
”Gruaja Shqiptare Në Botë”
Advisor of Diplomatic Mission DMPP

Histori Suksesi- DR. EVA GAVANI NE ANTOLOGJINE “GOLDEN PEN” NE SHBA

by

Dr. Eva Gavani, një Kimiste e apasionuar, një Krijuese e talentuar, botuar në Antalogjinë ” Golden Pen” në SHBA/
Intervistë e Liliana Pere me Dr Eva Gavani/
Dr. Eva Gavani është një Kimiste e apasionuar, një Krijuese e talentuar, botuar në Antalogjinë “ Golden Pen” në SHBA.
Është shkrimtare, poete, e njohur në fushën e letrave dhe të medias. Por jo vetëm kaq, Gavani është krenare për profesionin e saj , aty ku ka edhe gradën Doktor i Shkencave në Kimi. Dhe për më shumë është modeli i gruas që çdo gjë në jetë e ka arritur vetë me forcë e dinjitet duke ja dalë edhe pse jeta ka qënë e ashpër me të shpesh herë. Ka lindur në qytetin e Vlorës, nuk harron ta përmënd vendlindjen e saj, megjithëse ka kohë të gjatë që jeton në Tiranë. Është diplomuar në Kimi në Fakultetin e Shkencave Natyrore në Tiranë në vitin 1988, është nënë e dy fëmijëve dhe sot punon në Agjensinë Kombëtare dhe Pajisjeve Mjekësore në Tiranë. Autore e disa librave me poezi tregime e roman, autore e një sërë artikujsh shkencorë botuar brenda dhe jashtë vendit, vlerësuar si aktive në shumë organizime të grave, Gavani vazhdon të mbetet po aq kërkuese dhe kembëngulëse në gjërat që ajo i quan thelbësore. Një grua sa e fortë po aq edhe e brishtë ajo është një grua e emancipuar, emancipim, i cili duket edhe në këtë intervistë.
Intervista/
Së pari e nderuara Znj.Liliana më lejoni të shpreh mirënjohjen time për punën tuaj e për ju në veçanti. Kjo që ju bëni nuk është thjesht njohje me gra e vajza të suksesshme, por është një lëvizje emancipuese për gjithë shoqërinë shqiptare e cila ka aq shumë nevojë të promovojë vlera të vërteta, një nga ato jeni edhe ju vetë.
Pyetje: E dashur Eva kthehemi ne kohe dhe kujtojme pak , çfarë emocionesh do te provonit po të kujtonit qytetin e lindjes, dhe shume ngjarje që janë të lidhura me femijërine tuaj ?
Dr. Eva Gavani-Fëmijëria ime lidhet me qytetin tim të lindjes, Vlorën. Kam pasur fatin të hedh hapat e para në një qytet bujar e të harmonizuar me natyrën. Kjo ka lënë mbresa të forta në karakterin tim dhe në pasionin tim në fushën e letrave. Vlora është qyteti që më ka ngjizur frymëzimin e për këtë i përulem me dashuri. Aty kam fantazitë e mia, ëndërrat e dëshirat e mija femijërore në moshën parashkollore. Mbaj mënd që për këtë jam dalluar që në kopësht. Por krijimi im i pare, në mund ta quaj kështu, ka qënë një poezi e thurur me dashuri për mësuesen time. Ishte një detyrë klase e thurur në ato banka të drunjta të zeza ku fillimisht na dilnin vetëm kokat përsipër. Mësuesja jo vetëm e vlerësoi por më evidentoi dhe unë me krenarinë e një fëmije të stimuluar vazhdova të lexoja shumë, të mësoja shumë e kështu hap pas hapi krijova një bagazh të mirë, madje shumë të mirë për një fëmijë.
Pyetje- Cilat janë arritjet tuaja në këtë kohë?
Dr. Eva Gavani-Po, shumë shpejt emri im u bë i njohur në shkollë, e dalëngadalë me Shtëpitë e Pionerit që funksiononin shumë në atë kohë në qytet e më pas një çmim i parë i marrë në rang kombëtar në Radio Tirana më bëri të njohur në vitet e fëmijërisë sime. Unë kisha një bllok të kuq me fletë të bardha, pa vijëzime dhuratë nga vëllai im i ndjerë Iliri, që më thosh ti mblidhja të gjitha aty edhe ato vjersha që mund ti konsideroja jo të mira. Familja ime ka qënë redaksia ime e parë, e gjithë kjo më rriti fletë pas flete. Jo vetëm kaq po në atë kohë ne zhvillonim shumë konkurse midis shkollave brenda e jashtë qytetit e natyrisht bashkë me shokët e mi kishim krijuar një skuadër të mirë të shkollës “4 Heronjtë”, jo vetëm fitonim në letërsi por edhe në shkenca të tjera.
Më pas kujtoj vitet e bukura të gjimnazit “Ali Demi”. Kemi pasur një mësuese poete, Maro Pasho e cila stimuloi shumë rritjen time poetike. E kujtoj me respekt faktin që ka qënë një grua ajo që vazhdoi, veç familjes, stimulin dhe evidentimin tim. Në vit të dytë të gjimnazit përsëri marr një vend të parë e më dedikohet një program në RTSH. Këto arritje më rritën dëshirën dhe ushqyen pasionin tim. Në moshën 17 vjeçare unë nisa punën si korespondente vullnetare në gazetën lokale “Zëri i Vlorës”. U dallova dhe u vlerësova, me fleta lavdërimi, si quheshin atëhere, për reportazhe dhe portrete të njerëzve të thjeshtë punëtorë. Këtë periudhë e kujtoj vërtet si sukses, pavarësisht lodhjes pasi duhej të shkoja në vëndet e tyre të punës e kjo krahas mësimeve të cilat duhej ti bëja mirë për të përmbushur pretendimet e mia. Më vleu pra kjo periudhë, unë po merresha me diçka që më lidhi me më shumë njerëz të moshave e profesionve të ndryshme, si natyrë sociale kjo më jepte gëzim të veçantë pasi kisha edhe një të ardhur timen, “honorar”, me të cilën mund ti bëja ndonjë dhuratë familjarëve. Në maturë kam qënë e vetmja pjesmarrëse vajzë shkolle në një kongres të grave dhe vajzave krijuese në rang kombëtar të zhvilluar në Tiranë me iniciativën, mbaj mënd të Vito Kapos. E përmënd se kjo më vleu më pas në luftën time për të marrë një të drejtë studimi, natyrisht sepse dëshira ime për shkollë ishte e madhe.
Pyetje-Cili është Diplomimi juaj?
Dr. Eva Gavani-Eh… , është një kapërcim mbase nga pasioni për letërsinë në atë të shkencave ekzakte. Unë jam diplomuar për Kimi në Fakultetin e Shkencave të Natyrës në Tiranë. Nuk ishte e lehtë për mua të zgjidhja degën që doja. Kjo edhe për faktin se në familjen time ishin të gjithë me shkollë të lartë e natyrisht politika e atëhershme nuk e lejonte këtë , duhej shpërndarë e drejta e studimit në çdo familje. Pra e kish më thjeshtë dikush që kish një mesatare e kritere më pak të plotësuara arsimore në krahasim me mua vetëm të ishte i pari fëmijë i familjes. Po unë u mësova të këmbëngulja, atë që doja e doja me gjithë mundimet që mund të pasonin. Nuk pranova shkollime alternative, duhej të vazhdoja shkollën ashtu si vëllai im ekonomist e motra ime pianiste. Për herë të parë po deklaroj se më është dashur të rend dyerve të ministrisë në Tiranë, madje kam trokitur edhe në derën e shtëpisë së ministres së atëhershme të arsimit e cila po nisej për pushime dhe dha një rekomandim në qytetin tim që te shihesha me preçedencë. Kështu me luftë me shumë drithërima e ankthe nisi beteja ime për shkollën. Kimi ishte zgjedhja e listave në bazë të mesatares time të lartë e unë nisa studimin në Fakultetin e akullt të Shkencave të Natyrës pa e ditur që vite më vonë kimia do të ishte pasioni im i dytë dhe profesioni që do të më krijonte të ardhurat bazë për të mbajtur familjen. Gjatë viteve të shkollës së lartë letërsia ishte brenda meje, brenda bllokut të kuq që e mbaja me vete në pritje të shtonte faqet.Vjershat e atëhershme ishin si formula e kjo ndërthurje po krijonte një dimension tjetër tek unë, ndjeja që vargu po rritej e po bëhej më konçiz, kimia nuk më lejonte më të shkruaja gjatë.
Pyetje- Cila eshte familja juaj ?
Dr. Eva Gavani-Unë tani jam kryefamiljare dhe ndjej peshën e përgjegjësinë absolute të familjes për formimin e mirëedukimin e brezave. Them e brezave se pyetja juaj më çoi direkt në gjirin e familjes ku jam rritur, e meqënëse ne e dimë që nëna është kyçi i rritjes së fëmijëve, më erdhi menjëherë në mend gjyshja ime e natyrisht nëna ime e mirë. U detyrohem shumë mirësisë e përkushtimit të tyre. Gjyshja ka transmetuar te nëna ime vlera e ajo i ka përçuar tek unë në formë më të përsosur. Nëna ime në veçanti ka qënë një grua shumë elegante në pamje e sjellje. E mirë dhe e dashur ashtu si të gjitha nënat ka induktuar tek ne dashurinë për librin dhe njerëzit. Unë kam patur fatin të kem prindër intelektualë të rritur në dy familje me qytetari në dy treva të ndryshme, siç janë jugu e Shqipëria e mesme. Nëna ime diti ti ndërthurë kaq mirë tek ne të dy kulturat, sa unë vazhdoj të them që kam qënë me fat. Edhe pse nuk është në këtë jetë më ajo vazhdon të jetë udhërrëfyesja ime, madje mund të them që ka qënë forca e saj që unë them sot që besoj në forcën e grave.
Pyetje-Ju edhe vetë jeni një grua intelektuale e fortë dhe e emancipuar, madje keni vlera të evidentuara familjare. A mund të na thoni sa do pak, si ka qënë kjo rrugë për ju?
Dr. Eva Gavani-Sa për familjen time mund të them që është krenaria më e madhe e jetës time. Familja ime, ajo që unë kam krijuar ka një pasqyrë të kristaltë, fëmijët e mi, Ejona dhe Ardit Gavani janë motive i madh i ditënetëve të mia. Ata janë siç e kam thënë edhe herë të tjera kryevepra e veprave të mia. Falenderoj Zotin në çdo moment për këtë dhuratë.
Nuk ka qënë e lehtë kjo për mua natyrisht. Kam qënë timonierja e familjes sime në moshë të konsideruar ende të re. E kjo pjesë e jetës përbën emancipimin tim të vërtetë, një betejë për të mbajtur familjen në parametra të mirë ekonomikë, një menaxhim i mirë i kohës për të qënë dy herë prind i fëmijëve të mi. Kam punuar në profesionin tim edhe pasdite, kam botuar libra, kam hartuar tekste, reklama etj që fëmijëve mos tu mongonte asgjë nga mirërritja jo vetëm në ushqim, por edhe në pregatitjen e tyre për jetën, vrapoj apas tyre në kurse gjuhësh të huaja, kurse sportive, argëtime, pushime, lojra etj. Sot ndihem e qetë që u kam dhënë një fëmijëri të pasur me gjithë mungesën që të krijon njëri prind. Ndihem krenare që ata sot janë plot dinjitet, të shkolluar mirë, të zotët e vetes, të qytetëruar e edukuar mirë, me një karakter e personalitet të spikatur e për më tepër të vetëdijshëm që çdo gjë e mirë në jetë nuk të vjen gati, apo të bjerë nga qielli, por fitohet me punë. Them se u kam dhënë modelin më të mirë të nënës dinjitoze. Por kam pasur edhe një betejë tjetër për tu përballur , mbase më të vështirën për një femër. Betejën me mantalitetin shoqëror. Kjo përbën suksesin tim të vërtetë, sfidën e mbijetesës. Të bësh emër të mirë në një shoqëri paragjykuese është një proces i gjatë, i përditshëm dhe i hasur kudo qoftë edhe në profesion. Kam mbajtur gjithmonë një qëndrim atë që të dikton qytetaria, geni fisnik e kurajoja për të luftuar me dinjitet, edhe duke u lënduar herë pas here fort, por nuk kam rënë asnjëherë pre e presioneve për të më bërë të dorëzohem… Gruaja është sa e brishtë aq edhe kurajoze, unë besoj në forcën e gruas.
Pyetje-Kush është eshte qyteti juaj, qyteti ku ju jeni rritur dhe ku vazhdoni të jetoni. Në këtë intervistë cili do të ishte komenti juaj për qytetin tuaj, këtë herë nga kënvështrimi dhe i një inteletualeje të mirfilltë, sikundër jeni ju ?
Dr. Eva Gavani-Më pëlqen kjo pyetje: qyteti juaj. Unë kam dy qytete. Vlora është qyteti ku hodha bazat e karrierës letrare , Vlora për mua është “ një dallgë që shkon e vjen” sikundër them në një vargun tim, është qyteti i mallit dhe identitetit tim, kurse Tirana është qyteti i jetës time. Është qyteti im në shkollim, në karrierën akademike dhe profesionale por edhe letrare, qyteti i jetës time në tërësi, vendlindja e fëmijëve të mi. E dua Tiranën, nuk jetoj dot shumë kohë larg saj, Tirana është rritur hap pas hapi dhe unë kam ndjerë dhe ndjekur po kështu lëvizjen e saj në kohëra të ndryshme të qetësisë dhe trazimit.
Pyetje-Dhe sot si ndiheni në profesionin tuaj, a e do dhe investon Eva intelektualisht për profesionin e vet, cilat kanë qënë disa nga vlersimet që keni ndjerë në karrierën tuaj profesionale ?
Dr. Eva Gavani-Unë duhet të theksoj shumë sinqerisht se të jesh e vlerësuar jashtë strukturave partiake , pra të jesh e vlerësuar profesionalisht për meritokraci tek ne, është një “mision i pamundur”, është e vështirë. Meritat e profesionit ndihen në atë, që ky profesion të siguron një vënd pune ku mund të nxjerrësh bukën me dinjitet. Për kaq ndihem vërtet e vlerësuar dhe këtë ja kam për nder vetëm Evës. Unë e dua profesionin tim, kam një emër të mirë në profesion dhe di të them që punën time e bëj me ndershmëri dhe përkushtim. Vlerësimin më të madh e kam marrë nga studentët e mi në Fakultetin e Shkencave të Natyrës, ata janë miq të mirë , ata nuk japin dekorata por falenderime zemre e kjo vazhdon të ndodhë e kjo më ripërtërin. Fakulteti që dikur e quajta të akullt u bë frymëzim për pasionin tim të dytë ,kiminë. Po këtu unë ndoqa kualifikimin tim të mëtejshëm për Master Shkencor dhe më pas titullin Doktor Shkencash. Kam pasur fatin e madh gjatë viteve të diplomimit të kem një kastë të shkëlqyer mësimdhënësish e më pas të kem në krah pedagoge shumë të mira. Unë besoj në forcën e grave e në këto kualifikime kam pasur pedagoge gra që kanë ndjekur studimin e temës që mbrojtëm. Ishte një studim që kryhej për herë të parë tek ne dhe u desh shumë vëmëndje, por ambicja për ta çuar deri në fund në kohë madje, më bëri të mos kem gjumë. Tani them se ja vlejti, pavarësisht se këtu tek ne vlerësimi shtetëror për punën tani për tani s’është në nivelin e duhur.
Pyetje- A jeni larguar ndonjehere nga Shqiperia ? Aresyet tuaja, dhe si vazhdon komunikimi mekomunitetin e grave ne pune dhe ne angazhimet e tjera sociale?
Dr. Eva Gavani-Jam larguar për periudha të shkurtra nga Shqipëria. Unë vazhdoj të kontribuoj me punën time modeste në Shqipëri me dëshirën që secili nga ne që ka diçka për të dhënë, të vazhdoj ta bëjë me besimin se të gjithë së bashku diçka do bëjmë për më mirë.
Pyetje-Ju jeni nje kimise e aftë profesionalisht , me ambicie te forta per te ecur perpara, krahas profesionit ju jeni dhe nje krijuese e mirë , a ndiheni e plotesuar ëe rrafshin professional ?Jeni e kenaqur me karrierën tuaj profesionale ?
Dr. Eva Gavani-Mund të them që se kam pasur të lehtë. Kam luftuar e punuar fort për të qënë sot kjo që jam në profesion. Na duhet ta pranojmë se për gratë është e vështirë të ngjisin karrierën pa ndjerë xhelozinë qoftë edhe brenda llojit. Inferioriteti dhe paaftësia më janë kundërvënë në rrugën time profesionale e kjo më ka marrë, për hir të së vërtetës, shumë energji, Është si një magnet që të tërheq në një fushë boshe e të thith energji positive. Unë e thashë që po të mos jesh e partirizuar apo mike e atij/asaj nuk mund të marrësh poste e vënde që “de facto” ti caktojnë kolegët me konsultën e vazhdueshme që kërkojnë nga ty. E nisur nga kjo them se ndihem mirë.
Në planin e botimeve vlerësimi vjen së pari nga lexuesit, nga mënyra se si e komentojnë prurjen tënde, vargje që mbahen mënd e recitohen japin për krijuesin një sodifaksion të bukur. Nga libri im i parë “Kam mall” e deri tek romani “Tundimet e një nate me hënë” kam ndjerë rritje brenda vetes, por edhe rritjen e audicionit, edhe rritjen e zhanrit edhe përsosjen e vargut. Jam ndjerë e vlerësuar mes krijuesish në mënyrë të veçantë për lirikat poetike ku me kanë vlerësuar me një çmim të parë në një ditë Shën Valentini. Promovimet e librave të mi të organizuara më së shumti nga Shtëpia ime Botuese, (drejtore e së cilës është përsëri një grua ), apo nga dashamirës arti kanë qënë vlerësimi më i madh për mua. Nje sukses dhe vleresim i madh per mua ka qene se jam botuar ne Antalogjine” Golden pen” në Amerike me autore të huaj.
Pyetje- Cili është libri më i dashur dhe i preferuar për ju dhe sa libra numëroni në poezi , tregime, cilët janë tituj e librave që keni botuar?
Dr. Eva Gavani-Unë kam një numër të numërueshëm titujsh , kam botuar 8 libra me poezi, tregime të shkurtra dhe një roman. Veçantia ëshstë se kam pasur një jetë intensive dhe koha nuk ka mjaftuar të rris numrin e tyre. Por kam edhe një mendim timin lidhur me numrin e titujve, nuk më pëlqejnë titujt e rritur artificialisht, kjo do të thotë që unë nuk shkruaj dot e pa frymëzuar. Ajo që mua më frymëzon është vetë jeta me truket e saj. Shumë ngjarje që për sytë e gjithkujt janë të thjeshta unë i bie në letërsi në formë të një realiteti ndryshe, kjo mendoj përbën individualitetin tim. Libri më i dashur për mua? Më duket se i dua të gjithë njëlloj, “Kam mall” mban brenda kujtimin e vëllait tim, “Jam Eva” ka lirika shumë të bukura , “Të lëmë një emër” ka poezi të ndjera , “Një orë nën qiri” një libër i pari me tregime të shkurtëra që të befason për nga mënyra se si zgjidhen situatat, “ (f)Shihemi në ëndërr” ndër librat më të shitur me poezi ka brenda edhe poezinë më të dashur për mua kushtuar nënës time, Lumturisë, kam bërë një paralelizëm me emrin e saj në këtë poezi. “Brenda Brengës” është libri që ka furtunën brenda, “Amina” është një libër shumë i bukur me tregime të shkurtëra mbi filozofinë e jetës dhe së fundi romani “Tundimet e një nate me hënë” që është një demaskim i korrupsionit në drejtësi shëndetësi e deformimit social, tema këto që mbeten aktuale.
Pyetje-Cilesitë si modestia , humanizmi dhe disa nga vetitë tuaja, sa të çmuara janë për ju ?
Dr. Eva Gavani-Të flasësh për veten e vlerat e tua është ca e vështirë duke ditur që modestia është vlerë qytetarie. Por ajo që vlerësoj e më bën krenare është motivi që unë kam në jetë : çdo gjë dua ta arrij me punë të ndershme e dinjitet, me forcat e mia, të marr mësimet e duhura nga e djeshmja, të sistemoj çdo gjë në kohën e duhur në mënyrë që e sotmja ti përkasë të nesërmes. Kjo ka bukurinë e saj pavarësisht se mund të mos jetë më e mira e mundshme. Vlerësoj shumë shpirtin human e natyrën sociale, tani kam arritur në përfundimin se jeta ka një cikël të rikthyeshëm të vlerësimit shoqëror.
Pyetje-Sa e organizuar eshte Eva ….në jetë? Dhe çfarë përçmon më shumë ?
Dr. Eva Gavani-Më pëlqen të jetoj me ritëm ritmi e ka të përfshirë organizimin. Jeta është e bukur kur e shikon bukur. Kjo do të thotë që në se di të zgjedhësh në larminë që ajo të ofron, njerëzit e duhur, situatat e gjithçka të mirë që të përshtatet jeta bëhet më e thjeshtë. Situatat , por edhe njerëzit jo gjithmonë varen nga ne , unë e kam fjalën për drejtimin apo për timonin e jetës që duhet të jetë i palëkundur. Në rastet kur na dalin përpara fenomene si mosmrënjohja, zilia, cmira, harbutëria etj etj nuk ke si të mos reagosh me përçmim. Mua më është dashur të ndeshem në këtë përballje pa u dorëzuar me argumentin se po t’ua lëmë shoqërinë njerëzve të tillë, do humbasim shumë.
Pyetje-Cili është raporti që ju keni me veten , profesionin dhe komunitetin e gruas qe te rrethon?
Dr. Eva Gavani-Shpesh herë them se “duhet bërë më mirë” e ky nuk është ndër raportet më të mira që mund të kesh me veten, pra veten e gjykoj sa shpesh më duket se i hyj në hak. Por në planin e përgjithshëm e respektoj shumë veten e për këtë ndihem mirë. Miqtë e mi të ngushtë e dinë që unë që në rini kam pasur shprehjen standart “e dua shumë Evën”. Unë vlerësoj shumë punën e shoqatave në ndihmë të grave, punën individuale të grave në ndihmë të familjes por edhe në ndihmë të njëra tjetrës. Ky është raporti më i mirë njerëzor secili të japë më të mirën nga vetja në ndihmë të edukimit qytetar e njerëzor.
Besoj nga kjo fillon edhe emancipimi i femrës, të duash e vlerësosh veten do të thotë të kërkosh edhe raporte të drejta në shoqëri. Të luftosh për arritjet e tua e të gjesh rrugët e drejta të arritjes së saj është në një farë mënyre edukim i shoqërisë në tërësi që ti japi femrës atë që i takon. Thuhet shpesh se një shoqëri është aq e emancipuar sa të emancipuar ka femrat. Unë besoj se shoqërisë shqiptare i mungon ende respekti për femrat të cilat në vetvete kanë ecur shumë e janë një hap para ( për të mos thënë më shumë) se vetë politika që ndiqet për to. Besoj që ka ardhur koha e rivlerësimit të figurës së femrës dinjitoze e unë personalisht ju falenderoj ju për këtë punë të palodhur, duket sikur do të jeni ju oguri i këtij rivlerësimi. Shoqëria jonë ka nevojë ta ridimensionojë femrën dhee figurën e vërtetë të saj , ka nevojë të njohë atë që qëndron përtej servilizmave konjukturalë për të fituar një pozicion karrikeje të lëkundshme për nga pandershmëria.
Dr. Eva Gavani-Unë ju falenderoj sërish që më dhatë mundësinë të shprehem për figurën më të dashur në botë ,për nënat, gratë e vajzat tona !
– Faleminderit ju e dashur Eva ,gruaja e suksesshme, kimistjae aftë brilante, krijuesja e talentuar dhe nje aktiviste e shkëlqyer e gruas shqiptare. Suksese nga zemra