• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Nëpër Lutjet e njerëzve të mirë

March 22, 2020 by dgreca

NGA MARJANA BULKU/

Çfarë do ta frymëzonte botën që nga zanafilla e saj deri në modernizëm apo postmodernizëm?!

-“Liritë, barazitë, ligjet dhe e drejta, mundësitë dhe kënaqësitë, puna, pasuria, prona,edukimi, përgjegjësitë personale dhe ato kolektive”…- do të thoshte studjuesi dhe filozofi Harold Percival.

Po sot kur shumë nga këto destinacione vihen në pikpyetje sa edhe vetë ekzistenca , kur shkenca dhe inovacioni, paraja dhe fuqia e saj për të sunduar botën janë të kërcënuara nga një pandemi emërtuar Covid 19 të cilën vetëm nëpër  filma me skenarë futuristo-imagjinarë e kishim parë , vërehet se sa shumë e nesërmja e pasigurtë dizenjon të ardhmen e të gjitha atyre ideve bazike mbi të cilat formësohet dhe evoluon jeta njerëzore.

Bilancet tragjike të humbjes së jetëve njerëzore,paniku social por edhe pasiguria e autoriteve shtetërore, kriza shumëplanëshe e viktimizon akoma më shumë individin po aq sa e bën edhe protagonist të vetvetes e më gjerë. Një përgjegjësi jo e panjohur e nxitur më së shumti nga shkollat dhe rrymat që inkurajojnë demokracinë si proçes që nis nga individi, ai i përgjegjshëm , reflektues ,i cili i njeh potencialet e veta , moralin e vet dhe mbi të gjitha shpirtin që ia nxit reflektimet. 

Ja ku jemi pikërisht tek ai moment ku më qartësisht se kurrë “valëvitet” jo kapitullimi njerëzor  por përgjegjsia e gjithsejcilit për të bërë diçka; izoluar, higjenizuar, edukuar, treguar, thirrur për ndihmë, dorzuar, mbijetuar.

Janë prioritete njerëzore në çdo kohë principet e edukimit, ato që edhe nëse nuk lindin me njeriun i nguliten me forcë atij nga familja, rrethi shoqëror, religjioni, shteti. Formula e edukimit e cila para së gjithash duhet t’i mësonte njeriut modern se misioni i tij nuk është konkurimi me Natyrën  apo akoma më keq shkatërrimi i saj , por përdorimi i dy “armëve” të fuqishme me të cilat Zoti e pajisi njeriun e që janë ; gjuha dhe duart përmes të cilave ndërtohen civilizime, mbahen gjallë ato në çdo  rast , madje edhe shkatërrimi.

Si ta ruash civilizimin kur paniku, pasiguria ekonomike, emocionale , pandemike kërcënon çdo siguri?

-Të menduarit! 

Prerazi do thoshte Percival. 

Po i referohem pareshtur filozofit i cili studimet e tij i nis me objekte të lashta artistike të cilat i flasin çdo kohe përmes largpamësisë që i prin të menduarit e që kanë mbetur të gjalla dhe kanë jetuar me shekuj duke u bërë mbrojtës civilizimesh .Mjafton një vështrim depërtues dhe i detajuar i skulturës “ The flying Mercury”ku Hermes ky mbrojtës i tregtisë me shkopin ku pështjellohen dy gjarpërinj duket se i flet të gjitha kohërave duke dëshmuar se bota është e pavdekshme përsa kohë gjuha, puna dhe të menduarit ndërveprojnë pa u ndalur.

Dhe ky proçes do ta bënte njeriun më të matur, më të ekuilibruar karshi akteve të tij ku gabimet bashkëjetojnë me arritjet por duke i lënë shtigje lirie lirisë së mendjeve të ndritura të cilave sistematikisht liria u ndërpritet .(Sikur të fliste Laokoonti , Troja nuk do ishte ndëshkuar).

Të menduarit është jo pak herë burim i cilësive më të mira në jetë. 

Po kur edhe kjo pasuri njerëzore kërcënohet nga lakmia, pushtetet rivale, ambicjet?!

Po kur dëshirat, ndjenjat, mendimet, lutjet të cilat janë po aq mikroskopike sa edhe virusi shkatërrimtar që vret jetën , çfarë mbetet?

Zoti i dhuroi njeriut gjuhën për të artikuluar fjalët , mendimet, historitë dhe duart me të cilat ai të ndërtonte pronën dhe pasuritë që do ia bënin jetën komode në një farë mënyre i dha përjetësinë atij . Sot në mjediset tona aty ku ne jetojmë e ndërveprojmë jeta kërcënohet dukshëm dhe padukshëm e ku me dëshirat, ndjenjat, qëllimet mikroskopike por mbi të gjitha LUTJET arrijmë të mbajmë gjallë civilizimin të cilin e trashëguam nga mendimtarët e të gjitha kohërave . 

Si ta mbash gjallë civilizimin që e kërcënon edhe një frymë njeriu nga e cila ke frikë , do t’i fshihesh, të zhdukesh në fluturim?! 

-Është prapë njeriu , ai me ëndrra dhe shpirt, lutje e vullnete të cilat quhen jetë i cili e mban zgjuar jetën me veprat për të cilat po njeriu ka aq shumë nevojë;  shqiptari për shqiptarin, mjeku për shkencëtarin , pacienti për mjekun, prindi për fēmijën dhe anasjelltas , njeriu për njeriun, një zinxhir jetësor ku jo doemos je i rrethuar me diamante por ku çdo hallkë merr vlerë kur oksigjenohet me jetë. 

Le të mos këputet ky zinxhir lutjesh dhe njerëzish të mirë për akte të mira që jetës i japin jetë.

Marjana Bulku (mars 2020)

Filed Under: Opinion Tagged With: lutje, Marjana Bulku, njerez te mire

Një lutje te varri i Hoxhës Hafiz Ibrahim Repishti (1882-1943)…

January 4, 2018 by dgreca

Imam SytariShkruan: Imam Muhamed B. Sytari/
Myfti i Zonës Shkodër/

Herë pas here, teksa vizitoj varrezat e qytetit tim, ndalem në lutje para varreve të hoxhallarëve të shkuar dhe njerëzve të urtë, që tashmë janë kthyer në kujtim, duke i shtuar Shkodërloces varfëri, mbi varfërinë që e ka kapluar…

Pranë tyre, nuk është e vështirë të përfshihesh nga energjia pozitive që përhap kudo përmendja e tyre, kujtimi, meditimi e lutja. Kështu më ndodhi edhe sot, pranë Hoxhës së shquar shkodran, Hafiz Ibrahim Repishti…

Zotërinë e tij e deshta fillimisht, nëpërmjet leximeve të kujtimeve të rreshtuara nga i biri, intelektuali dhe eruditi i shquar, prof. Sami Repishti. (Ishte një koinçidencë e pallogaritur, që sot, nëpërmjet shtypit të përditshëm, lexova një shkrim të burrit të urtë shkodran, që herë pas here, vazhdon të dërgojë nga larg analizat e tij, që lexohen me një frymë dhe me shumë kënaqësi. Janë shkrime dhe analiza të dikujt që i dhemb e sotmja e kombit dhe e vendlindjes, që mendon pandërprerë për to, edhe si një amanet i shenjtë i tabanit familjar..!)

Hafiz Ibrahim Repishti mbetet në heshtjen e tij, një model i përkryer për hoxhallarët dhe imamët e kohës sonë dhe përtej saj.

Përveçse një imam i respektuar në lagjen e tij, Dudas, (ku shërbeu, sidomos për afro 20 vitet e fundit të jetës së tij), ai mbante në shpirtin e tij të pashuar pishtarin e të atit, Haxhi Jusuf Repishti, nënshkrues i Memorandumit të 13 qershorit 1878, dërguar Kongresit të Berlinit për mbrojtjen e tokave shqiptare.

Për këtë, nuk duhet të habitemi kur lexojmë, se për mbrojtjen e Shkodrës nga serbo-malazezët, nën drejtimin e komandantit Hasan Riza Pasha, edhe Hafiz Ibrahim Repishti, do të dilte vullnetar për mbrojtjen e shenjtërisë së tokës, në atë periudhë të vështirë, tetor 1912 – prill 1913.

Edhe ai, si shumë hoxhallarë të nderuar të Shkodrës, (përmend këtu: H. Abaz Golemi, H. Halil Gavoçi, H. Sulejman Gavoçi, H. Musa Dërguti, H. Sheh Ali Kruja etj.), ishin pjesë e çetave burrnore për mbrojtjen e Shkodrës! Ishin dhe mbetën burra nderi, heronj kombi, edukatorë të urtë!

Sipas Hamdi Bushatit, në veprën e tij “Shkodra dhe motet”, Hafiz Ibrahim Repishti ishte pjesë e zinxhirit të artë dituror, që kishte për Mësues dhe Edukator, të urtin Hafiz Halid Bushati. Pas këtij pragu të rëndësishëm, në vitin 1907 ai vazhdoi studimet në kryeqendrën e Hilafetit tonë, Stamboll, ku u diplomua në shkencat islame.

Pas largimit të malazezëve nga Shkodra, më 8 maj 1913, (duke lënë pas edhe shkrumbimin e 250 dyqaneve të pazarit të Madh, siç shkruan vetë Hafizi në ditarin e tij), ai nisi të përfshihej në jetën politike të vendit, që kulmoi me zgjedhjen e tij si përfaqësues i Shkodrës, anëtar i Asamblesë Kushtetuese. (Për të shënohet, se në Parlamentin e kohës ka kryer funksionet e Nënkryetarit të Komisionit Parlamentar për jurisprudencë dhe të Komisionit Parlamentar për arsimin).

Episodet e jetës së Hafiz Ibrahim Repishtit janë të shumtë dhe të ftojnë t’i lexosh, për të kuptuar shpirtin e traditës sonë islame qytetare, tabanin e trashëgimisë së pastër kombëtare, pikënisjet për të ardhmen e mbetur peng në duart e të paditurve, të nënshtruarve para modeleve hibride e thuajse të imponuara gjithandej, si një kamuflazh i hirtë që mban mendjen dhe shpirtin të mpirë, të heshtur, të vdekur klinikisht.., thjeshtë në vegjetim!?

Ditët e pushtimit të egër fashist, nuk kursyen as familjen e Hoxhës së ditur, që personalisht kishte refuzuar propozimin e italianëve për t’u bërë Kryemyfti i Shkodrës.

“Nji mesnatë, nji bastisje e papritun e shtëpisë nga policia fashiste tronditi gjumin e familjes sonë. Të rreshtuem me shpinë për mur, prind e fëmijë ndoqën me frikë në zemër lëvizjet e randa e të zhurmshme, si dhe shamjet e papushim të agjentëve të armatosun që silleshin poshtë e nalt tue kërkue në çdo vrimë të shtëpisë diçka që nuk e gjejshin… Nji oficer mori babën prej krahu me forcë, e me nji të shtyme e vuni në nji dhomë tjetër…”-, rrëfen prof. Sami Repishti në librin e tij: “Pika loti”, botuar në vendlindje, në vitin 1997.

Siç duket, në çdo kohë, fashizmi dhe terrori, injoranca dhe islamofobia, dhuna dhe e keqja, bëhen një, nuk kanë shenjtëri, nuk kanë respekt për dijen, familjen, tabanin, trashëgiminë, rrënjët…

Nga ana tjetër, këta të fundit kanë triumfuar përherë përballë duhmave të të mallkuarit, që herë pas here, kohë pas kohe dhe situatë pas situate përhapen në atmosferën tonë, duke helmuar, sidomos ata që kanë imunitet të dobët, që para së keqes frikësohen e janë të gatshëm të bëhen argat i saj për hiç gjë…

Rahmet pastë Hoxha Ibrahim Repishti dhe koha e tij plot episode për të mos u harruar në neglizhencë.

Shembulli i tij u lexoftë larg ndikimeve sektare dhe diktimeve mjerane të kohës sonë..!

Imam Muhamed B. Sytari
Myfti i Zonës Shkodër

 

Filed Under: Opinion Tagged With: Hafiz Ibrahim Repishti, Imam Muhamed B. Sytari, lutje

Lutje për Kosovën: Kush e vrau Xhemail Mustafën?

November 23, 2015 by dgreca

Nga Gani MEHMETAJ/
Vrasja e Xhemail Mustafës ishte vrasja më rëndë e pasluftës në Kosovë. Më parë i vranë dhjetëra aktivistë të LDK-së, i kërcënuan e u bënë shantazhe qindra të tjerëve, mirëpo me zgjedhjet lokale, ndërsa paralajmëroheshin zgjedhjet qendrore, shpresohej se grupet paramilitare që e donin pushtetin me çdo çmim, do të binin në binarë të demokracisë, duke i pranuar rregullat e lojës politike. Me gjithë praninë e mbi dyzet mijë trupave ndërkombëtare, pasiguria nuk ishte asnjëherë më e brishtë. Trupat ndërkombëtare na ruanin nga ndërhyrja e Serbisë, por kundër grupeve që donin të merrnin pushtetin me dhunë e të përvetësonin tërë pasurinë kombëtare nuk bënin gati asgjë. Ndërkombëtarët i regjistronin vrasjet, por pak gjë bënin për të kapur vrasësit apo për t’i dënuar.
Atë ditë kur u vra Xhemail Mustafa rrija në zyrën time në Pallatin e Shtypit, duke i redaktuar materialet për revistën “Titanic”, me të cilën nisa të merresha që të mos rrija kot. Hyri papritmas Naime Beqiraj si era e malit dhe më kumtoi lajmin: E vranë Xhemail Mustafën! Më bëhet se ende pa e përfunduar fjalinë, më dolën pyetjet e pathëna: Kush? Si? Ku? E shikova, por nuk isha në gjendje t’ia thosha ndonjë fjalë të artikuluar. Lajmi më tronditi. Nuk doja ta besoja, megjithëse e dija që është e vërtetë. Shumë të qeta u zhvilluan zgjedhjet lokale, ndërsa druanim nga vrasjet, shantazhet e vjedhjet masive të votave. Shumë me eufori i morëm rezultatet e para, ndërsa duhej ta dinim se ata që e projektuan veten në majat e pushtetit nuk do të hiqnin dorë aq lehtë nga pushteti.
Më doli parasysh disa ditë më parë në restorantin e “Grandit”, ku Xhema rrinte shpesh, ndërsa unë më rrallë. Pimë kafe, megjithëse i thashë se më bezdisin fytyrat e shëmtuara që t’i mbërthejnë sytë me pafytyrësi e kërcënueshëm. Më këshilloi t’i shpërfillja, ilaçi më i mirë kundër tyre. Bisedonim për gjërat nga më të ndryshmet. Vazhdimisht më këshillonte të bëja kujdes, sidomos më thoshte, të mos eksponohesha me shkrime. “Askush nuk të mbron”, ma përsëriste shpesh. Disa muaj më herët na e sugjeroi të mos vazhdonim botimin e gazetës “Dardania press”, sepse jemi në rrezik.
Derisa bluaja këto gjëra, dola nga redaksia i përhumbur. I rashë trup e tërthor qytetit pa e përshëndetur dhe pa e takuar asnjeri. Nuk doja të flisja as të ndalesha me askënd, duket as të tjerët në ato çaste nuk donin të më jepnin të njohur, sepse vështirë të sorollateshe mbi dy orë nëpër qytet ku i njihje gjysmën e të mos të të jepte askush të njohur.
M’u kujtua lajmi i vrasjes së Jusuf Gërvallës në dimrin e acartë të vitit 1982, ndërsa ecja i përhumbur dhe i vetmuar rrugicave me borë të kazermës së ushtrisë jugosllave në Kranj të Sllovenisë, pasi e lëshova kufjen e telefonit publik. Atëbotë askujt s’munda t’i thosha se e vranë Jusuf Gërvallën, me askënd s’mund ta qaja hallin. Ishte kohë tjetër: e tmerrshme dhe e frikshme. Kurrë nuk më kishte shkuar nëpër mend se do ta ndieja veten prapë të braktisur e të pikëlluar gati njëzet vjet më vonë nëpër rrugët e Prishtinës, qytetin tim të dashur. Në kazermë nuk guxoja t’ia thosha askujt se e vranë kolegun e mikun tim në Gjermani, sot s’kisha kujt t’i thosha ma vranë një shok e koleg me të cilin punuam në një rubrikë njëzet vjetët më të mirë të jetës sonë.
Me Xh. Mustafën u njohëm në fillim të punës sime në gazetën “Rilindja”, më 1979, megjithëse e mbaja në mend nga studimet, kur ai vazhdonte vitin e dytë, ndërsa unë isha “brucosh”. Xhema shkruante për letërsinë, unë për filmin. Tavolinat e punës i patëm në një zyrë. Shquhej për njohuri të thella letrare e teorike, qarqet letrare e intelektuale e çmonin vlerësimin e mendimin e tij. Rrezatonte pjekuri e maturi për dallim nga ne që përpiqeshim ta gëzonim moshën. Më vonë u shqua për shkrime analitike e të guximshme që e pasuronin rubrikën e kulturës dhe gazetën” Rilindja” në përgjithësi. Rrinim shpesh në bufenë e gazetës, ose në kafenetë e qytetit, debatonim për çështjet që na preokuponin, madje edhe për ato që në një rreth më të gjerë kufizoheshim. Redaktor e gazetar shumëvjeçar i gazetës, u bë njëri ndër themeluesit e Lidhjes Demokratike të Kosovës, duke i qëndruar parimor botëkuptimit të tij. Ëndrrës së madhe i ndenji deri në fund, nuk pati luhatje asnjëherë, as atëherë kur miqtë tanë të përbashkët patën tundime, druajtje apo presione që të shkëputeshin nga kompozicioni i trenit të LDK-së. Pastaj u bë njëri ndër njerëzit kyç në parti e Presidencë, pavarësisht presioneve e kërcënimeve.
Gjatë 78 ditëve të terrorit serb në Kosovë, kaloi nëpër rrathët e ferrit, por shpëtoi. Po ta kapnin kriminelët e Milosheviqit, sigurisht do ta ekzekutonin, sikurse Aganin e të tjerët. Të gjitha këto i mendoja, ndërsa sillesha vërdallë nëpër qytet, ndonjëherë duke u kthyer në të njëjtën rrugë që kalova një gjysmë ore apo një orë më parë.
Athua si mund të jem dukur? Më kanë vërejtur të tjerët, apo edhe ata me hallet e veta, kalonin si hije pranë meje. Së fundi u futa në restorantin e “Grandit”, më bëhet se i pashë të gjithë ata njerëz që i shihja edhe herë të tjera, më panë me të njëjtin shikim bezdisës. Një përftim mashtrues më kaloi nëpër tru, por e shmanga, sepse e dija që nuk është e vërtetë. U kalova pranë, duke i shpërfillur. Dikur nisa të hamendësoja, cili nga këto fytyra urdhëroi vrasjen? Apo ata mund të jenë të tjerë? Me celular thirra në Qendrën Informative të Kosovës, ku ma konfirmuan vërtetësinë e lajmit. Kot që shpresoja të qe ndryshe.
Xhemail Mustafa ishte këshilltar i presidentit Rugova, punonte në QIK, shkruante për dy gazeta ditore, kishte një erudicion që pakkush e pati në Kosovë. E karakterizonte mençuria e maturia, që nuk i shquante të tjerët. Por ajo që ishte me rëndësi, Xhemaili ishte njeriu më me ndikim te Rugova, mbase i vetmi nga themeluesit e LDK-së, që mbeti pranë tij.
Vrasjen e tij në mbrëmje e dhanë të gjitha mediet elektronike me paraqitjen e ngjarjes në tërësi me të gjitha detajet. Të vinte plasja kur e dëgjoje se si vrasësit u larguan të qetë në drejtim të panjohur, pa i penguar askush dhe pa hasur në asnjë polic ndërkombëtar. Besohej se duhet të kenë rënë në sytë e dikujt, por cili qe ai që do të denonconte? Askush nuk arriti t’i identifikonte, askush nuk ishte dëshmitar, askush nuk i kapi, askush nuk guxoi të dëshmonte. Policia e UNMIK-ut e rekrutuar nga Britania e Madhe deri në Somali e Indi nuk garantonin siguri po dole dëshmitar.
Kështu, në orën 15.00, kur ende ishte ditë, u vra njëra ndër personalitetet më të rëndësishme të politikës shqiptare, një intelektual i majave, i cili u qëndroi besnik parimeve të veta, duke mos kalkuluar në asnjë çast. Themelues të tjerë, pos Rugovës, nuk mbetën në Kryesinë e LDK-së e as në Presidencë. E lanë të vetëm presidentin Rugova, të rrethuar nga shumë njerëz që intrigën e ambicien e sëmurë e kishin motiv kryesor pse rrinin në parti.
E vranë kohën e idealeve, po vinte koha e intrigave e likuidimeve.
Ishte bestseller libri i tij, “Një lutje për Prishtinën”, rrëfim tronditës për tmerret e qytetarëve të kryeqytetit ato ditë lemerie, kur mbetën peng në banesat e tyre, duke pritur me ankth a do t’i vrasin e torturojnë tash a më vonë. Xhemailin fati e zgjodhi dëshmitar në rrethimin e hekurt të kryeqytetit tonë. Jetoi për të na rrëfyer, por nuk arriti ta gëzonte lirinë e shumëpritur. Përjetoi situata të rënda, por i shpëtoi policisë serbe që ndiqnin intelektualë shqiptarë, ndërsa kur i zinin i vrisnin pa gjyq. Ra nga plumbat e grupeve kriminale shqiptare që nuk ia falën pse u qëndroi besnik parimeve të veta dhe pse nuk u largua nga Rugova sikurse bënë shumë nga shokët e tij.
Zot, çfarë kohe na solle, iu drejtova në mënyrë të pavetëdijshme qiellit, megjithëse kurrë nuk iu kisha drejtuar më parë as më vonë.
Në vend se t’i gëzoheshim lirisë, ne i frikësoheshim jo vetëm muzgut të parë, por qemë të pasigurt në pikë të ditës. Vrasin dhe askush nuk i kap. Sa pak vlerësohej njeriu e intelektuali në këtë milenium të ri, në atdheun tonë të sfilitur.
Më vonë nisën spekulimet pse u vra, kush e vrau, cili qe shkasi etj. U tha se Xhema e paska shkruar një shkrim kritik në gazetën “Bota sot” për opozitarët e UÇK-së, se Zenun Çelaj, kryeredaktori i gazetës së përditshme “Zëri” ditor të B. Shalës, paska përpiluar një listë për likuidimin e intelektualëve, sikurse shkruante analisti i njohur, Sylejman Aliu. Aliu në “Bota sot” ia kujtonte kërcënimet kolegut të vjetër të “Rilindjes”. Sërish ma kujtoi kërcënimin e Adem Demaçit për ngrënien e gazetave, apo ndëshkimin për tekstin ku e parodizoja Komitetin Krahinor për traktorin socialist. Shumë e komentonin këtë shkrim, kërcënim, sikurse shkruante edhe Sylejman Aliu në “Bota sot” paralajmërim për diçka të kobshme. Athua qe këtu shkaku, apo vrasja qe planifikuar shumë kohë më parë (në fillim të verës 1999 shtypi perëndimor shkruante se KFOR-i ua paska zënë grupeve të UÇK-së një listë prej 2.000 intelektualësh shqiptarë). Askush nuk e përgënjeshtroi, por askush nuk e pohoi më vonë këtë lajm.
Xh. Mustafa kohë më parë shkroi tekstin “Mallkimi i popullit nga “të mallkuarit e popullit”, ku u referohej atyre që hidhnin gur e dru mbi shqiptarët pse nuk ua dhanë votat. Jakup Krasniqi, i deprimuar që nuk mori vota ai e partia e tij, fyente shqiptarët. “LDK-në e votuan ata që e ndiejnë më afër Beogradin se Tiranën”, shkruante në kolumnen e rregullt të “Zërit” ditor. Krasniqi mallkonte e fyente popullin pse nuk e votuan. Në të njëjtën mënyrë shkruante edhe fallxhori tjetër, Sh. Maliqi, i cili pyeste në mënyrë djallëzore: “A ka votuar Kosova kundër luftës?” Ndërkaq, ne jetonim në paqe, jo në luftë. Ai donte t’i jepe zjarr luftës vëllavrasëse. Ky qe qëllimi i tij.
Grupet kriminale të së kaluarës e të së tashmes, janë bërë njësh. Titistë e enveristë, UDB-ashë e SHIK-istë, në dukje të parë të papajtueshëm, krijuan aleancë të fuqishme kundër shqiptarëve të Kosovës e kundër demokracisë së brishtë.
Për vrasjen e Xh. Mustafës nuk u dha asnjë fjalë nga shteti shqiptar. Nuk e tha asnjë fjalë as kryeministri i Shqipërisë, as ministri i Jashtëm, Paskal Milo. Disa rreshta tekst u dhanë nga Shoqata e Shkrimtarëve e Kosovës. Shkroi gjerë e gjatë “Bota sot”, aty ku Xhemaili shkruante kolumnen javore. “Rilindja” e uzurpuar me dhunë nga grupet marksiste po ashtu gati heshti, ndërsa Xhemaili punoi në të mbi njëzet vjet. Vrasja e Xhemail Mustafës qe porosi e qartë për shumicën e intelektualëve shqiptarë. Nisën edhe spekulime të ndryshme.
Mbi varrin e Xhemail Mustafës foli presidenti Ibrahim Rugova, i cili e pati bashkëpunëtorin më të afërt dhe njeriun më të besuar. Ai foli me pikëllim dhe i deprimuar. Në një çast Rugova i mallkoi vrasësit, i pafuqishëm të bënte diçka më shumë. Njerëzit e presidentit po vriteshin, të tjerët i shmangeshin, sepse mund t’i gjente i njëjti fat, ose i detyronin të flisnin keq nëpër medie. Mbi varrin e Xhemës foli edhe Adem Demaçi, meqë kishte një lidhje familjare me të ndjerin. Edhe ai tha se Xhemën e vranë ata që duan ta marrin pushtetin me dhunë. Athua e dinte kush janë vrasësit?
Nderime te varri i Xhemës bënë me mijëra shqiptarë. Më dhimbseshin gruaja e fëmijët. Fëmijët do të rriteshin pa baba, kurse gruaja që i përkushtohej aq shumë, do të mbetej e vetmuar. Babai i tij shikonte i përhumbur.
Mjerë ne, çfarë kohe erdhi!
Ajo që më ra në sy, në atë ditë pikëllimi, qe fakti se në varrimin e tij shumë nga ata që do të duhej të vinin, sepse të gjithë e patëm shok e mik në ditët më të vështira të jetës sonë dhe të jetës së shqiptarëve, nuk erdhën. Më shtrëngoi diçka në gjoks nga pikëllimi. M’u bë se bota u zvogëlua e u tëhuajësua sa s’ka ku shkonte më shumë. E dija, pse nuk erdhën miqtë tanë, por nuk i arsyetoja. Dikur ne shkonim në varrimet e viktimave të policisë serbe, ndërsa gjatë rrugës na dilnin para policë të tërbuar nga urrejtja. Shpeshherë na kërcënonin me vdekje, por ne ua bënim nderimet e fundit të njohurve tanë. E kundërt me këtë frikë të pashpjegueshme në shikim të parë, ishte guximi në kohën kur për një fjalë goje të dërmonin me dajak, ose të vrisnin. Ne dikur nuk i frikësoheshim regjimit mizor të Milosheviqit, sepse e patëm vrarë frikën. Reagonim për gjëra edhe më të vogla, u nisnim letra e thirrje të gjitha shteteve e personaliteteve të njohura, u kërkonim mbështetje të gjitha institucioneve ndërkombëtare me peshë. Sot asnjëri nga ata nuk e shkroi asnjë letër ngushëllimi a pikëllimi. Ndërkaq, duhej të shkruanin, pse jo të vajtonim, sepse kështu nuk e menduam lirinë as shtetin tonë.
Ëndrra jonë po përgjakej. Ne u përpoqëm për një shtet human, të dashur për të gjithë. Kurrë s’më shkonte nëpër mend se një grup shqiptarësh do të vriste miqtë e mi, madje s’mendoja fare se do të vriteshin shqiptarët nga shqiptarët. Mendoja se jemi populli më i shëndosh e më human në botë. Isha idealist naiv si Kandidi i Zhan-Zhak Rusosë.
Intelektualët e shtresa e arsimuar e shqiptarëve e mbajti barrën kryesore të kombit për mbi dymbëdhjetë vjet me radhë. Xhemail Mustafa ishte në kreun e këtyre intelektualëve, herë në funksionin e këshilltarit të presidentit Rugova, herë me shkrimet e angazhuara politike, herë me esetë letrare.
Nga libri: ”Ëndrra e madhe” që këto ditë doli nga shtypi

Filed Under: ESSE Tagged With: Gani Memetaj, kush e vrau, lutje, Xhemail Mustafa

Artikujt e fundit

  • REZISTENCA ANTIFUNGALE: NJË SHQETËSIM GLOBAL SERIOZ PËR SIGURINË USHQIMORE DHE SHËNDETIN PUBLIK
  • U NDA NGA JETA ‘MËSUESI I MERITUAR‘ SADIK SEJDI LEKA 
  • Monsinjor Dr. Zef Oroshi dhe persekutimi i familjarëve të tij
  • LE TË PIMË…
  • PUBLIÇISTIKA  E  DON LAZЁR SHANTOJЁS  DHE NYJET  E PAZGJIDHURA  TE HISTORIOGRAFISЁ  SHQIPTARE
  • President Biden Signs the Veterans Health Care Legislation
  • ENVERISTAT NUK MUND TË BËHEN HERONJ SHOKU VELIAJ!
  • KANAÇEMBLEDHËSI AMERIKAN
  • Lamtumirë N/Kolonel Sokol Qehaja
  • “DIRECTORIUM AD PASSAGIUM FACIENDUM” 
  • ULQINI PRET BIJTË E VET
  • QEVERIA NË MES TË VOTËBESIMIT DHE ZGJEDHJEVE TË PARAKOHSHME PARLAMENTARE
  • NË VËMENDJE, 400 MIJË DOSJET E SPIUNËVE TË (ISH) SIGURIMIT TË SHTETIT KOMUNIST…
  • SHTETI SEKULAR DHE IDENTIETI YNË KULTUROR DHE KOMBËTAR NË RREZIK!
  • #SiSot ndërroi jetë në Selanik, pas një atentati, Hasan Prishtina

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari Albin Kurti alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fadil Lushi Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT