Akademi Shkencore dhe Mbrëmje Solemne në Michigan per 100 Vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë/
Nga Pjetër Jaku/
Komuniteti shqiptar në Michigan, me datat 24 dhe 25 Nëntor realizoi Akademinë Shkencore dhe Mbrëmjen Solemne me rastin e 100 Vjetorit të Pavarësisë në mënyrën më të mirë të mundshme. Impenjimi i Komisionit Organizativ të këtij jubileu funksionoi mirë dhe saktë, deri në realizimin me të mirë të këtij përvjetori historik në Diasporë.
Aktivitetet ishin modeli i një organizimi ekzakt dhe domethënës.
Akadenmia Shkencore, sipas një programi të detajuar kohë më pare, u mbajt në sallën e kulturës të Kishës Katolikë “ Zoja Pajtore e Shqiptarëve”, e cila drejtohet nga meshtari i njohur, Dom Ndue Gjergji. Që nga përgaditja e sallës për këtë Akademi, të binte në sy veçanësia e ngjyrave që përkon plotësisht me këtë përvjetor. Gjithë aktiviteti për nder të 100 Vjetorit të Pavarësisë ishte drejtuar nën patronazhin e Konsullit të Nderit të Republikës së Shqipërisë në Michigan, aktivisti dhe biznesmeni i njohur Ekrem Bardha, i cili në ditët e këtij përkujtimi ndodhej në Shqipëri i ftuar nga Kryeministri Sali Berisha.
Ideuar që në shkurt 2012 dhe shprehur publikisht nga Don Fran Kola, famullitar i Kishës Katolike të Shën Palit, gjitha veprimtaritë e këtij viti u realizuan në një frymë bashkëpunimi dhe mirëkuptimi, edhe pse pati ndonjë Instituciuon si Xhamia Shqiptare në Michigan, që nuk e përkrahu këtë organizim, duke pranuar të festoi në veçanësinë e saj.
Në Komisionin Organizativ për kremtimin e 100 Vjetorit të Pavarësisë në Michigan ishin:
Kisha Zoja Pajtore në Southfield, Teqja Bektashjane në Taylor, Kisha e Shën Palit në Rochester, Kisha Shën Thomai ( ortodkse ), Federata Panshqiptare “ Vatra” , Dega e Michiganit, Shoqata “ Malësia e Madhe”, “ Kosova”, “Dukagjini”, “ Kastrati”, Lidhja e Intelektualve, Qendra Ballkanike, Shoqata e Kultures, Revista “ Kuvendi”, Liga Shqiptaro-Amerikane, Organizata “ Çamëria”, Shoqata Shqiptaro-Amerikane e Cikagos, Shoqata e Ndihmes ne Michigan, Unioni Studentor ect…që përfaqësoheshin nga:
Ekrem Bardha Konsull Nderi dhe Kryetar i Këshllit të Teqesë “ Baba Rexhepi”
Don Ndue Gjergji, Famullitar i Kishës “ Zoja Pajtore”
Don Fran Kola, Famullitar i Kishës së Shën Palit
Kisha Ortokse “ Shën Thomai” në Michigan, themeluar nga Fan Noli
Alfons Grishaj, Kryetar i Degës së Michiganit ( Federate Panshqiptare “ Vatra” )
Gjergj Ivezaj, Kryetar i Shoqatës Atdhetaro-Patriotike “ Malësia e Madhe”
Nua Ivanaj, Kryetar i Lidhjes së Intelektualve ,
Mikel Demaj Kryetar i Shoqatës “ Kosova”
Taulant Kadiu, Drejtues i Qendres Ballkanike
Marash Nucullaj, Kryetar i Ligës Qytetare, Dega Michigan
Kolë Gjokaj, Kryetar i Këshillit të Kishes së Shën Palit
Pjetër Jaku, Botues i Revistes “ Kuvendi”
Nikollë Vneshta, Kryetar i Shoqatës “ Kastrati”,
Julian Çefa, Kryetar i Shoqtës së Ndihmës
Arian Rexha, Organizata “ Çamëria”
Nikolin Shyti, Kryetar i Shoqatës “ Dukagjini”
Luvigj Stërbyqi, ish sekretar i Shoqatës “ Dukagjini”
Klementina Sula, Shoqata e Studenteve Ann Arbor
Ky përfaqësim dinjitoz për një kremtim të tillë, u bë mbështetja e të gjitha aktiviteteve për ta mbyllur sa më mirë me mbrëmjën solemne kushtuar 100 Vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, siç edhe ndodhi.
Akademia Shkencore u mbajt me datën 24 Nëntor 2012 në sallën kulturore të Kishës Katolike “ Zoja Pajtore “ në moderimin e një grupi specialistësh, të cilët ishin Dr. Gjekë Gjelaj. Dr. Lukë Junçaj dhe Valentin Lumaj, të ndihmuar nga Albina Palushaj dhe Rita Gjelaj. Ky aktivitet filloi në orën 10:00 Am dhe përfundoi me promovimin e kompleksit historik “ Kosova” të të njohurit Jusuf Buxhovi. Promovimin e drejtoi Mikel Demaj. Hapjen e aktivitetit e bëri me një fjalë të shkrutër, duke uruar mirëseardhjen dhe mbarësinë e këtyre punimeve, Dom Ndue Gjergji. Fillimin e manifestimeve e përshëndeti Donika Bardha, në emër të Konsullit të Nderit, Ekrem Bardha. Në këtë akademi merrnin pjesë edhe klerikët Don Fran Kola, Dom Anton Kçira dhe Dom Frederik Kalaj, si dhe mediat e komunitetit.
Referuesit kryesor në kësaj Akademie ishin: Prof.Dr. Jusuf Buxhovi, Dr. Ardian Ndreca, Monsinjor Antonio Belushi, Atasheu Ushtarak prane Ambasades Shqiptare ne Washington, Everest Haxhi, Shkrimtari Naum Prifti, Publicisti i njohur Nijazi Mehmeti, Prof. Dr. Skender Karaçica, Ing. Mergim Korça, Prof.Dr. Bahri Brisku, Ing. Gjovalin Kaçorri dhe shkrimtari nga Malësia, Fran Camaj, temat e të cilëve së shpejti do të kenë një botim të veçantë nga komisioni i këtij përvjetori, i cili do të vazhdoi të qënit edhe për raste të tjera.
Në veçanti ra në sy përgaditja serioze e monsinjor Antonio Belushit, i cili edhe pse me ngarkesën e shumë viteve, kishte përgaditur një udhëtim vërtet historik në afro 600 vitet e fundit të historisë shqiptare, me një kuader filmik, të cilin e drejtonte vëllai i tij, Tomas Belushi, Dr. Ardian Ndreces, Ing. Gjovalin Kaçorrit, Nijazi Mehmetit dhe Fran Camajt, që nuk “devijuan” nga tema, por që edhe iu përmbajtën kohës që kishin në disponim.
Falë bujarisë së kësaj Kishe dreka ishte falas për të gjithë të pranishmit dhe darka për të ftuarit u mbulua nga aktivisti i njohur i komunitetit tonë Marash Nucullaj, në restorantin e tij.
Mbrëmja Solemne
Salla e Qendrsë së njohur të Shën Palit kishte ditë që përgaditej për këtë natë madhështore. Famullitari i kësaj Qendre Don Fran Kola së bashku me kryetarin e Këshillit të Kishës, Kolë Gjokaj dhe aktivistë të tjerë, përgaditën sallën dhe moren masat organizative për sistemimin e afro njëmijë pjesëmarrësve që ishin drejtuar për këtë rast të papërsëritshëm. Moderator të kësaj feste ishin Franz Grishaj dhe Rafaela Kondi ( për pjesën Historike) ndërsa pjesën kulturore e drejtonin Ndue Gjekaj dhe Manjola Degaj ( Tershana ). Sipas një projekti të detajuar çdo gjë do të shkonte sipas programit, deri në mbylljen e aktivitetit. Hymnet e dy vendeve ( Shqipërisë dhe Amerikës) u interpretuan nga Ermelinda Paparisto në shoqërimin muzikor të Gjergji Paparistos. Pas hymneve, si përherë në këto rasteve hynë flamurtarët më në krye të njohurin, veteranin Vasel Ujkaj. Folësi kryesor i kësaj mbrëmje ishte intelektuali i njohur në botën shqiptare e më gjerë, Rektori i Universitetit Evropian në Tiranë, Tonin Gjuraj .
Këtë mbrëmje solemne e nderuan dhe përshëndetën Kongresmeni Gery Peters ( përshëndetja e të cilit do të publikohet e plotë), këshilltari i Senatorit Levin, Majori i qytetit Sterlind HTS, Menaxheri i Macomb Twp, i cili i dhuroi një mirënjohje të veçantë Don Fran Kolës. Ambasadori shqiptar në Washington, Gilbert Galanxhi, i cili ishte në këtë mbrëmje me bashkëshorten Eva Galanxhi dhe Atasheun Ushtarak Everest Haxhi, në përshëndetjen e tij e theksoi më së shumëti miqësinë shqiptaro-amerikane dhe ndihmën që na dhanë amerikanët në forcimin dhe ruajtjen e integritetit tonë kombëtar. Poashtu e përshëndeten mbrëmjen Don Fran Kola, i cili një rëndësi të veçantë i kushtoi Besëlidhjes së Lezhës në formimin e shtetit shqiptar, Alfons Grishaj, i cili përveç Degës së Federatës Panshqiptare “ Vatra” të Detroitit që përfaqësonte, përshëndeti edhe në emër të Konsullit të Nderit, Ekrem Bardha ( me autorizimin e tij). Shkrimtari i njohur Fran Camaj, gjithashtu përshëndeti, duke dhënë një pasqyrë të detajuar të problemeve imediate që kanë malsorët nën Mal të Zi dhe nevojën për t’i mbështetur ata. Gjatë mbrëmjes u lexuan letrat përshëndetëse të Genc Pollos, nënkryetar i Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Senatorit Levin.
Pjesa artistike, të cilën e drejtonte Kryetari i Shoqatës kulturore të Michiganit, artisti i njohur, njëkohësisht mbajtësi i titullit “ Kalorës i Paqes”, Fran Gjoka ( me moderatorët e sipërpërmendur) u mirëprit dhe duartrokit pas çdo pjese nga të pranishmit. Minidrama për Pavarësinë realizuar nga trupa e New Yorkut si dhe vallet e drejtuara nga Joli Paparisto i dhanë sallës një atmosferë të zjarrtë. Poashtu, grupi polifonik i ardhur nga Ohio u pëlqye dhe duartrokit nga të pranishmit.
Me urimin për takime të tjera, sidomos në bashkimin e të gjitha trojeve shqiptare, u mbyll kjo mbrëmje solemne kushtuar 100 Vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë.(Kortezia-Revista Kuvendi)