Nga: Prof. Murat Gecaj
Sot në mesditë, në kryeqytetin Tiranë, iu dha lamtumira e fundit, publicistit e shkrimtarit të njohur, birit të denjë dhe të paharruar të krahinës Nikaj-Mërtur, në Malësinë e Gjakovës (Tropojë), Marash Hajati. Ai u nda përgjithnjë nga jeta, në moshën 79-vjeçare, si shkak i një sëmundjeje të pashërueshme.
Trupi i pajetë i tij u vendos në hollin e Radiotelevizionit Shqiptar, ku ai sherbeu me përkushtim drejtues, për disa vite radhazi. Kishin ardhur familjarë të tij, kolegë e miq gazetarë dhe botues, punonjës të arsimit, kulturës e shkencës dhe bashkëkrahinës të shumtë etj. Homazhet për nder të tij zgjatën dy orë. Në ceremoninë e rastit, për përcjelljen në banesën e fundit, nga Radiotelevizioni Shqiptar foli Engjell Ndocaj dhe nga Unioni i Gazetarëve të Shqipërisë, Aleksandër Çipa. Ndërsa, në emër të kryesisë së Shoqatës atdhetare e kulturore, “Nikaj-Mërtur”, foli M.Gecaj. Mbi varrin e të ndjerit Marash Hajati u vendosën kurora dhe buqeta me lule të freskëta.
***
Lindi në qytetin e Shkodrës, në vitin 1934, ku ishin vendosur prindërit e tij, të shpërngulur nga fshati Salcë i Nikaj-Mërturit. Aty kreu arsimin 7-vjeçar e të mesëm. Pastaj, ndoqi dhe mbaroi me sukses studimet e larta, në degën e gazetarisë, në Universitetin e ish-Leningradit (sot: Petërburg). Pas kthimit në Shqipëri, e caktuan me punë redaktor dhe drejtues në gazetën qendrore të kohës “Puna”, si dhe instruktor për shtypin. Në vitet 1974-1988, fillimisht, shërbeu drejtor i Televizionit edhe më pas drejtor i Përgjithshëm i Radiotelevizionit Shqiptar. Në vazhdimësi, për dy vjet, drejtoi gazetën “Zëri i Popullit”. Gjatë asaj periudhe, për afër 14 vjet, ka qenë kryetar i Bashkimit të Gazetarëve të Shqipërisë.
Gjatë jetës së tij, Marash Hajati është marrë jo vetm me publicistikë, por dhe me studime e krijimtari letrare. Ka shkruar skenarë për dy dokumentarë dhe për ata u nderua me “Çmimin e Republikës”. Gjithashtu, publikoi disa libra publicistikë, ndër ta edhe jetëshkrimorë. Me skenarët e tij janë realizuar disa dokumentarë televizivë, si “Tërmeti tundi mallet, por jo zemrat tona” dhe “Fitimtarë mbi tërmetin, të cilët u ndëruan me “Çmimin e Republikës”. Libri i parë i tij, me shkrime publicistike, ishte “Bijtë e tokës sime”(1982). Në librin “Dera e pasme e shtypit”(1998) pasqyroi ngjarje të ndryshme nga puna afër 40-vjeçare në këtë sektor. Ndërsa një vit më vonë publikoi librin, “Shqipëria në kapërcimin e Shekullit”, me analiza e komente, parë me syrin e një gazetari. Libri i fundit i tij është “Dritëro: Kohës i falemi për këtë ditar” (Kujtime).
Megjithëse nuk kishte lindur në krahinën e prindërve, pra, në Nikaj-Mërtur të Malësisë së Gjakovës (Tropojë), por larg saj, ai nuk i shkëputi asnjëherë lidhjet me të. Kështu, ndër të tjera, kur ishte në pension, në detyrën e kryeredaktorit, u botuan disa numra të gazetës “Nikajmërtur”. Po kështu, ishte kryetar dhe veprimtar i palodhur i Shoqatës Atdhetare-Kulturore, po me këtë emër.
Jo vetëm familjarët e tij, bashkashortja e vajza, vëllezërit e motra, por të gjithë kolegët, dashamirësit e bashkëkkrahinësit dhe të njohurit e tij të shumtë, do ta kujtojnë Marash Hajatin: Për buzëqeshjen e çlitër dhe shpirtin njerëzor, për profesionalizmin e lartë, në punën e publicistit e shkrimtarit, por edhe të drejtuesit, të aftë e serioz. Prandaj, i ngushllojmë nga zemra, të gjithë këta.
U prehtë në paqe, shpirti i njeriut te mirë, Marash Hajati, i cili do të ruhet gjatë në kujtesën tonë!
Tiranë, 29 mars 2013