NGA HASAN KOSTRECI/
Po vihet re shqiptarët më së fundi kanë filluar të kthjellohen e të kuptojnë manipulimin që atyre u është bërë nga politika dhe jo vetëm në këto dy dekada e gjysëm të fundit, por qysh nga dyzet e katra e këtej, d.m.thënë me ardhjen e komunistëve në pushtet, të cilët metodën e përçarjes së shoqërisë, e zbatuan me mjaft dinakëri dhe meqënëse ky fenomen gjatë atyre viteve, pati rezultat dhe ia arriti qëllimit, u aplikua, pavarësisht se tashmë Shqipëria kishte kaluar në demokraci, edhe mbas nëntëdhjetës. Por nëqoftëse kjo lojë dhe ky mashtrim shqiptarët do e kishin kuptuar me kohë dhe qysh në fillim, ngjarjet do kishin patur rrjedhje tjetër dhe as braktisja ndaj kosovës s’do kishte ndodhur, as shkëputja me perëndimin dhe lidhja me sllavët gjithashtu dhe as atë varfëri ekstreme që pësuam nuk do e kishim patur. Por ndryshe gjithashtu do ishim, sikur edhe mbas rënies së komunizmit dhe gjatë transformimit të sistemeve të qemë më të kujdesëshëm e të mos lejonim që në pushtet të vinte përsëri po ajo klasë apo trashëgimtarët e tyre. Një gabim i rëndë ky dhe i përsëritur, që na kushtoi dhe vazhdon akoma të na kushtojë.
Më pëlqeu një artikull që e lexova para disa ditësh me autor M. Nanon, i cili edhe pse është me pikpamje socialiste, jepte mendime dhe mesazhe të sakta si për aktualitetin, ashtu edhe për të ardhmen e Shqipërisë dhe aprovimi nga shumë komentues, më la të kuptoj se shqiptarët po bëhen gjithmonë e më shumë të vetëdijshëm dhe dinë të analizojnë jo vetëm difektet e politikës, por dhe të një pjese të popullit, që për interesa të vogla, si atëhere ashtu edhe tani, o i kanë mbështetur ose dhe kanë bashkëpunuar me ta.
Protestat gjatë diktaturës, siç dihet, s’kanë qënë të lejuara dhe nëqoftëse për dyzet e pesë vjet s’ka patur reagim, nuk mund të fajsohemi, por e çuditëshme ishte, se edhe kur ndonjë individ apo dhe grup, vinin jetën e tyre në rrezik dhe e kundërshtonin atë regjim, shumica e popullit o s’ishin dakord ose me shprehjen; “që s’i bihet murit me kokë”, bënim të njëjtën gjë dhe i injoronim!
Mbas viteve shtatëdhjetë kam shkuar shpesh në Fierzë dhe kushtet e atjeshme, duke filluar nga rruga, fjetja, ushqimi, i ftohti e çdo gjë, qenë tepër të vështira, por edhe më të vështira qenë për puntorët vëndas që punonin në ndërtimin e hidrocentralit, por kur vinte ndonjë i deleguar nga Tirana dhe i takonte, në vënd që të ankoheshin, përkundrazi e prisnin me duartrokitje dhe mesazhi që i jepnin për komandantin qe, se donin vetëm bukë, gjroshë (fasule) dhe dinamit. Pra, shikoni se si qe tjetërsuar njeriu ynë gjatë diktaturës. Deformuar nga karakteri, nga morali dhe humbur dinjitetin, por megjithatë, individë, siç thamë, që e kanë kundërshtuar atë regjim dhe ndeshur me të, ka patur, pavarësisht se përfundimi i tyre ka qënë tepër tragjik. Për ata martirë, të cilët simbolizojnë rezistencën ndaj diktaturës komuniste, është bërë shumë pakë dhe gjeneratat e reja, nuk dinë, pothuajse, asgjë.
Në demokraci është ndryshe dhe liria e fjalës është e mbrojtur me ligj. Raste dhe arësye, gjatë këtyre njëzet e shtatë viteve, për të protestuar, ka patur, si bije fjala për problemin e pronave, për dekriminalizimin, për ligjin 7105, për vonesën që s’po antarësohemi në Bashkimin Europian e të tjera, të cilat duke patur si motiv hallet dhe problemet e popullit, përkrahja dhe masiviteti do qe shumë më i madh nga ajo e 21 Janarit të vitit 2o11, të Çadrës vitin e kaluar apo me atë që mund të bëhet më 27 Janar të këtij viti, qëllimi i të cilave, është vetëm përmbysja e një partie që ta zëvëndësojë një tjetër, por ky fenomen që është kthyer tashmë në një lojë të përsëritur, është provuar disa herë dhe shqiptarët përfundimisht s’kanë përfituar asgje. Kështu që problemi është më i thellë dhe do gjetur tamam shkaku, se pse Shqipëria dhe shqiptarët kanë shtatëdhjet e ca vjet që vuajnë dhe vazhdojnë ende që të jenë në të njëjtën gjëndje.
Më kujtohet një thënie e R. Alisë; “E fituam me gjak dhe do e mbrojmë me gjak”, që fjalën e ka, sigurisht për pushtetin, të cilin realisht me vrasje dhe pushkatime “e fituan” dhe po ashtu kishin ndërmënd që edhe në nëntëdhjetën “ta mbronin”, por sot situata është ndryshe dhe nëqoftëse politika apo politikanët nuk duan që të bëjnë reforma dhe ndryshine dhe duan që ta mbajnë Shqipërinë, siç e kanë lënë në këto njëzet e shtatë vjet, i bije atëhere detyra popullit që të veprojë dhe rasti aktualisht është, ku o përfundimisht do shpëtojnë, o do fundosen dhe s’dihet se si do u vejë filli. Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Europian, më tepër se kurrë janë me shqiptarët, por duhet që edhe këta të qëndrojnë krah tyre dhe t’i mbështesin.