“VETVRASJA E NJË KOMBI” U PROMOVUA NË VATËR/
Libri”Vetvrasja e një Kombi” hap një dritare, nga ku mund të shihet se djajt(kolaboracionistët) nuk qenë aq djaj dhe shenjtërit(patriotët & komunistët) , jo aq shenjtër…/
Të Dielën me 13 Dhjetor 2015 Federata Vatra promovoi librin “Vetvrasja e një Kombi” , lënë në dorshkrim nga Kol Bib Mirakaj dhe botuar nga i biri, Lek Mirakaj, anëtar i Këshillit Drejtues të Vatrës.Pjesmarrja ishte më e madhe se herët e tjera, edhe pse mungonin disa anëtarë të Këshillit të Vatrës.
Promovimin e ka hapë dr. Gjon Buçaj, i cili u uroi mirëseardhjen pjesmarrësve dhe më pas tregoi arsyet përse po e promovonte Vatra këtë libër. Ai tha se: Librin “Vetëvrasja e një kombi” Vatra e promovon kryesisht si kontribut për zbardhjen e realitetit të periudhës së Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri, e cila është trajtuar në mënyrë të njëanëshme nga historiografia komuniste”. Lexuesi, tha dr. Buçaj, të marri faktet nga libri, për komentet të përdorë mendjen e vet. Më pas dr. Buçaj, solli dëshmi, përjetesa,rrëfime, që dëshmonin karakterin dhe kontributin e Kol Bib Mirakës.(Shih kumtesën e botuar në këtë numër në f.28)
Editori i Diellit,Dalip Greca, ka prezantuar moderatorin e veprimtarisë z. Viktor M. Daragjati, i cili paraqiti botuesin e librit, të birin e autorit , Lek Mirakaj. Anëtari i Kishillit të Vatrës, falenderoi pjesmarrësit dhe Vatrën për organizimin e veprimtarisë promovuese, si një kontribut të rëndësishëm për të hedhur vështrimin mbi ngjarjet e të kaluarës historike duke u nisur nga një qasje e re dhe e ndryshme nga ajo zyrtare. Duke iu përgjigjur pyetjeve të shumta se përse libri nuk erdhi më parë tek lexuesit, Leka tha se për 70 vjet historiografia shqiptare ka përdorë vetëm dy ngjyra; bardh dhe zi. Ai solli si konkretizim shprehejen e prof. dr. Muharren Dizhgiu : “I kemi bërë djaj pa qenë djaj dhe i kemi shpallë shenjtë, pa qenë shenjtë dhe tash jemi të detyruar të qëndrojmë tek ai model që krijuam!”
Në këtë logjikë, botimi dhe promovimi i këtij libri,nuk është asgjë më shumë së sa një përpjekje modeste,si e vlerëson vetë autori,për të hapur një dritare, ku mund të shihet se djajt nuk qenë aq djaj dhe shenjtërit jo aq shenjtër, tha Lek Mirakaj. Po ashtu mund të nxirren mësime,që gabimet që sollën dramën që përjetoi populli shqiptar të mos të përsëriten .Jam i sigurtë, tha ai, se nëse ky libër do ishte botuar kohë më parë,do shihej si blasfemi,si një fyerje që i bëhej Luftës Nacionalçlirimtare,si një mohim dhe denigrim i bashkëpunimit me aleatët e mëdhenj.Dhe duke qenë se ky liber dokumenton realitete që nuk mund të kundërshtohen me fakte dhe argumente,me siguri do ishte bërë e pamundura, që të vërtetat e hidhura, që dokumenton libri të përcilleshin në bodrumet e harresës.
Dokumentimi që i bënë ngjarjeve të kohës autori në librin “Vetvrasja e një Kombi”, demaskon teorinë dhe praktikën komuniste,si dhe rezultateve që ajo demagogji prodhon, ç’ka shqiptarët vazhdojnë t’i vuajnë edhe sot.
Njeriu i ri ose Jeniçeri i ardhshëm i bolshevizimit, siç e quan autori,ka 25 vjet që dominon jetën politiko shoqërore në Shqipëri, ndërsa dëshirën për liri dhe demokraci,për prosperitet dhe përparim të popullit shqiptar ,e ka katandisur në një ëndërr, që shqiptarët e presin, por nuk po e arrijnë dot.
Libri përmes kujtesës dhe dokumentimit nxjerr në dritë faktin se gjatë asaj periudhe, që autori dëshmon, jo vetëm u eksperimentua,po u realizua në praktikë bashkimi i pjesës më të madhe të trojeve shqiptare,në një shtet të vetëm-Shqipëria natyrale, që ishte shumë funksional.Fatkeqsisht politikanët e sotëm nuk janë të gatshëm ta marrin përsipër edhe sikur të krijoheshin kushtet. Në kushtet e pushtimit,qeveritarët e atëhershëm jo vetëm hapën shkollat shqipe në Kosovë,po edhe në Shqipërinë e vjetër ndërtuan 200 shkolla të reja,ndërsa sot në zonat rurale,sidomos në veri të vendit,përqindja e analfabetizmit ka marrë përmasa aq të frikshme,sa të dy palët e politikës i friken së vërtetës dhe i fshehin shifrat e vërteta të kësaj plage me pasoja katastrofike për të ardhmen e kombit.Një e vërtetë tjetër, që evidentohet në libër, është fakti se Shqipëria jo vetëm u braktis në rastin e pushtimit italian,po iu vu në pikëpytje edhe ruajtja e kufijve të 1913 pas mbarimit të luftës. Folësi iu referua dëshmisë që sjell libri për takimin dhe bisedimit të Kol Bibës me majorin anglez Neell, kur Kol Biba i paraqiti anglezve kërkesa e kushte të prera për të bashkëpunuar, ku ruajtaj e pavarësisë dhe e integritetit të Shqipërisë, ishte kusht i panegocueshëm.Ne faqen 195 të librit, autori shkruan: “Majori Neell(tash kolonel i RAFit) ashtë gjallë,burrë me ndërgjegje dhe intelektual.Jam i sigurtë se po të jetë nevoja,do ti dëshmojë fjalë për fjalë këto shënime të mia”.
-Dhe sot,- tha Lek Mirakaj, kam kënaqësinë e veçantë t’ju paraqes dosjen e Ministrisë së Jashtme angleze, në të cilën majori Neell vërteton thelbin e takimit dhe kërkesat e Kol Bib Mirakës.Fakt që vërteton se aleatët nuk garantonin as kërkesat minimale që Shqipria duhet ti kishte të garantuara në mbarim të luftës.Në mbyllje dua të përsëris atë që autori ka theksuar.Ky liber nuk është asgjë më shumë se një dokument, që i lihet historianve të ardhshëm,për t’i ndihmuar në thellimin dhe nxjerrjen e të vërtetave historike të asaj periudhe të mjegullt, edhe për vetë historianët. Eshtë krejt e natyrshme që të ketë edhe ineterpretime të kundërta,po një fakt mbetet i pa ndryshuar.Fakti që nga ajo ndeshje titanësh në luftën e dytë,populli shqiptar kaloi nga një pushtim i huaj në një diktaturë që me të drejtë konsiderohet si pushtimi më i egër që i ka ndodhur ndonjëherë,por që këtë radhë pushtuesit nuk ishin të huaj,por pushtues shqipfolës.
Më pas përmes projektorit për të pranishmit u shfaq në ekran dosja e Ministrisë së Jashtme angleze, në të cilën majori Neell vërteton thelbin e takimit dhe kërkesat e Kol Bib Mirakës. Mesazhin e redaktorit të librit”Vetvrasja e një Kombi” z. Fritz Radovani, me banim në Australi, e lexoi moderatori Viktor M. Daragjati. Mesazhi i Radovanit(publikuar në Dielli online) përfundon : ” Një fakt sot dihet i sigurt: Historia e vertetë do të shkruhet!
Studiuesi Idriz Lamaj, që e mori fjalën në vijim, tha: Librin e Kol Bibë Mirakajt: “Vetrasja e një kombi” e kam lexue me vemendje. Kjo vepër, pa marrë paraysh se çfarë debati mund të ngrejë sot ose nesër, asht me randësi të veçantë historike. Për mendimin tim, kambëngulja e autorit për qendrim të pamshirshëm ndaj rrymës komuniste, dhe kritikat për përçamjen e krenve të nacionalizmit, janë shumë të drejta. Sot mund të kundërshtohet ky mendim, por në qoftë se analizohen në hollësi tmerret që i solli komunizmi kombit tonë dhe damet që sollën përçamjet e krenve të nacionalizmit gjatë asaj periudhe nuk ka si mos të simpatizohet Kolë Bib Mirakaj për shprehjen e mendimeve të tij shkoqun dhe guximshëm në këtë vepër historike me titull tronditës: “VETVRASJA E NJË KOMBI”. Fundi i fundit ai ishte pjesëmarrës i dalluem në ato zhvillime historike-politike dhe i njoftun për sakrificat personale, familjare dhe farefisnore ndaj çeshtjes shqiptare, gjatë asaj përiudhe. Prandaj, mendimet e tij të shprehura burrnisht qendrojnë në çdo kohë.
Më pas Lamaj, përcolli një shkrim të prof. Ernest Koliqit,të shkruar 47 vjet më parë me rastin e vdekjes të Kolë Bibës, që iku në një kohë, siç shkruan Koliqi, “kur mërgata ndiente ma tepër se kurr nevojen për hovin e pashterrshëm të ndiesive patriotike dhe për rysnin e tij njerzore e shoqnore. Mund të thuhet se Vdekja e gjet në kambë, në llogor të qëndresës së ngrehun kundra mohuesave të traditave ma të shëndoshta shqiptare, kundra zotnuesave qi përpiqen me i a tha tharmet jetësore kombit t’onë. Ai, dikur luftar trim e i vaditun në përdorim të pushkës, tashi në megrim zhvillonte nji luftë idenash me armët kalorsiake të ndiesive të zjarrta të veta. Ushqente bindje të patrandun në vërtytet rilindëse të popullit prej shtresave ma gjenuine të cilit ai rridhte. Sipas Koliqit, Kolë Biba jo vetem kreu mbrenda rrethanave qi fati i parashtroi detyren e vet si Shqiptar gjallnik e zemër-ndezun, por u naltësue nëpërmjet flijes së trupit të vet dhe të gjakut farefisnuer, në kambën e atyne atdhetarvet qi fuqizuen rrajën e shqiptarizmit. (“Shejzat”, 1968. Nr. 4-6, fq. 247).
Z. Lamaj, citoi vlerësimin e prof. Rexhep Krasniqi, historian i njohur në kohen e tij dhe Kryetar i Komitetit “Shqipëria e Lirë”, i cili shkruante ndër të tjera me rastin e vdekjes të Kolë Bibë Mirakajt:
“ …Me 17 Maj ndrroi jetë bashkatdhetari Kolë Bib Mirakaj. Jeta dhe veprat e tij në sherbim të çashtje shqiptare janë të njoftuna prej të gjithve dhe me gjithë anmiqësitë që ka krijue në sheshin politik, të gjithë ata që e kanë njoftë kanë qenë të detyruem me e çmue për burrninë dhe virtytet e tij të nalta, tipike të krahinavet tona malore…”
I përlotur, moderatori Viktor Daragjati, solli fjalët e mbrame të gjyshit të tij Kol Bib Mirakaj: “Fjalët e mbrame të Gjyshit tim të paharrueshëm Kol Bib Mirakaj, janë këto:
“PSE?
– Pse, kur isha zyrtar në Tiranë, në kohën e okupacionit italian, mora në dorë pushkën si vullnetarë, dhe i dola para kërcnimit pushtues Anglo – Serb në Malësinë e Shkodrës, tue rrezikue jetën sëbashku me trimat bujarë të atyne Maleve.
-Pse, kur pata mundësinë me shpëtue Shqiptarët dhe Izraelitët të dënuem me vdekje prej autoriteteve ushtarake, nuk pranova asnji shpërblim prej tyne, as në Shqipni, as në mërgim, por e çmova “shpërblim” ma të madh, kryemjen e detyrës sime humanitare!
-Pse, gjatë kohës në të cillën isha në detyra të ndryshme politike dhe qeveritare, nuk mbajta asnji rrogë per vedi, po ua dhurova të hollat nji konviktit jetimor!”
Nju Jork, 17 Maji 1968.
Kumtesën e studiuesit Lekë Tasi e lexoi anëtari i kryesisë së Vatrës z. Mithat Gashi, ndërsa atë të kryetarit të Shoqatës të Përndjekurëve Demokratë të Tiranës, z. Reshat Kripa, e lexoi editori i Diellit.
Moderatori Viktor Daragjati shfaqi përmes projektorit dokumente, urdhra të lëshuara prefektuarave, dokumente të familjeve të qytetarëve izraelitë, që u shpëtuan nga Kol Bib Mirakaj.
Më pas u bënë diskutime nga salla. Diskutuan Sali Bollati, Nazo Veliu dhe Asllan Bushati, të cilët vlerësuan librin dhe personalitetin e Kol Bib Mirakës.(Korresp. i Diellit)