Shkruan: Fadil LUSHI/

  Dikur moti, At Gjergj Fishta, i shtyrë nga një “konflikt politik, kulturor dhe mediatik” me bashkëkohanikët e tij, kishte thurur a pohuar një shprehje shekullore, ku pos të tjerash thuhet” ‘Më lehtë mund të mbushësh një thes me pleshta, sesa një grusht me shqiptarë”! Ndofta miqtë e mi do më thonë: or ti qerrata, pa na thuaj, a mos vallë kjo shprehje e Fishtës nuk është e tejkaluar, e konsumuar a edhe paksa e ekzagjeruar? A mos vallë, ti di gjë më shumë se ku ka sot pleshta, pa na thuaj a mos vallë ti di gjë për ata pleshtat e Fishtës nga “kërcejnë”, pa na thuaj a mos ke sot një të tillë se na duhet për “ilaç”, pa na thuaj pse këtë vështrim a meditim tëndin të radhës po e fillon me këtë  “nocion të bastarduar”…, a mos vallë nuk kishe një shprehje paksa më humane, më emancipuese dhe më optimiste, a mos vallë me këtë shprehje të Fishtës mëton ta “tredhësh  inatin homerik” të shqiptarit…, a mos vallë ti ke atë shkopin magjik me të cilin do t’i ndërgjegjësosh shqiptarët…, pa na thuaj se pse ti “nuk kontrollon pleshtat e bllokut tënd”, a mos vallë me kësisoj “shkarravinash” (nuk) na e lodhe rradaken!

      Që i madhi At Gjergj Fishta kishte pasur të drejtë për metaforën e tij, unë dhe shumë të tjerë shqiptarë kemi një furgon me prova. Gjithandej shohim grumbuj shqiptarësh…, që “meditojnë”, ëndërrojnë të ardhmen, po edhe grinden mes vete…,  i pari (shqiptar) qan e gërthet, i dyti  bën sefa, i treti “mrekullohet” me budallakitë e tij dhe të të tjerëve që frymojnë për rreth tij, i katërti nuk di si dhe ku t’i harxhojë lekët e miletit, i pesti lëre që i bën pordhë shtetit, por edhe krekoset të përleshet më të, i gjashti rri nën hije duke pirë “çaj rusi”, i shtati në vigjilje të muajit të shenjtë të Ramazanit është bërë kokë e këmbë tapë…, i teti shqiptar, në pikë të ditës përvëluese shkruan përralla për nacionalizmin e tërbuar të fqinjëve, i nënti shkarravit “ese” për identitetin e tij politik dhe fetar, i dhjeti sikur nuk është i ndërgjegjshëm se nuk ka prapanicë të ballafaqohet me të vërtetën që nuk e kupton…, i njëmbëdhjeti retrospektivën e shqiptarisë e koncepton si një “dyqan të Kapali Çarshisë së Stambollit”, ku mund të blesh “llullën me bisht”, gjegjësisht nargjilenë si ajo e Ali Pashë Tepelenës…, dhe mallra të tjera orientale, i dymbëdhjeti, që “sabah e aksham” ujdis flokët,  mëton të diskutojë kulturën e mbamendjes, i trembëdhjeti (numër ters)  lexon historinë e profesorëve dhe akademikëve kosovarë, të cilët në vaktin kur Millosheviqi i mbylli institucionet arsimore, jepnin leksione pa para…, dhe ky hamendet  sa e përket kësaj vakie, sikur nuk do t’i besojë…, i katërmbëdhjeti, respektivisht “Kupa” (Jakup Krasniqi), sikur bërtet:  “Albin (Kurti) mos e nuk (mos e shkul)  mikrofonin”…, hë dhe mikrofoni i “Kupës” dhe Kuvendit të Kosovës u shndërrua në viktimë të dhunës politike…, dhe shkuan në…,!?, e pesëmbëdhjeta,  ajo deputetja lazdrake e Kuvendit të Kosovës, që ka rënë në “pubertet të vonuar politik”, me shumë çallëm dhe hiç pa “mbare” nxori këpucën (me gjysmë take) e këmbës së djathtë dhe sikur deshi ta qëllojë në kokë Konjufcën dhe kolegët e tij të “rebeluar “…, një zonjë karizmatike dhe e bukur, derisa ishte “pronare e kryekolltukut” thoshte ashtu me guxim, “shkoni për lesh”!?

         Një shqiptar i konvertuar në amerikan, i rrjedhur dhe me shumë teka, dredh tespihet, nuk hesapon as fukara as jetimë lufte, është tërbuar dhe revoltuar pse nuk e sajdis asnjeri, pse imami i xhamisë së fshatit të tij paskësh pak xhemat…, tjetri, shqiptar me “qysqi”, nxjerr gurin e lapidarit të dëshmorit për ta shitur për pak lekë…, ai tjetri me kazmën e diktatorit, shkatërroi a e prishi nga themelet gjithë historinë e lavdëruar të atyre që vatanit i sollën lirinë e munguar, një tjetër shqiptar, mori sharrën dhe e preu degën ku i kishte këmbët…, tjetri shqiptar “vodhi”  jastëkun, jorganin dhe thasët me oriz të jetimores së kryeqendrës së shqiptarëve.., tjetri i hekuros flamujt e shteteve që e çliruan dhe, i “parafundit” shqiptar, duke ulëritur me zë të lartë dhe duke i rënë tavolinës me grusht, thotë se s’ka bir nëne që ma prek prapanicën…!?

       Në do më lejohet të them, asnjëri prej këtyre që i përmendëm më lart ndofta nuk e do “profesionin që e ushtron” pos (në mos gaboj) mullisit që nuk mediton dhe nuk e “konteston zanatin e tij”…, sepse në “… mullirin e tij ka aq qetësi, aq paqe dhe bardhësi…, është i vetmi në dynjanë shqiptare që e ka pranuar me aq burrëri monotoninë e jetës, që përfitohet prej asaj rrotës së gurit që sillet gjithnjë njësoj dhe gjithnjë në të njëjtin drejtim”!…, siç do të thotë në vështrimin e tij (Arratisja e Shpirtit), Skënder Drini.

       Që unë, sot e kësaj dite të Perëndisë, “humbas” kohë me ndërtimin e llafeve boshe, besoj se miqtë e mi nuk do të më paragjykojnë si mendjemadh dhe, nëse nuk do më lakojnë si të tillë, atëherë do të më lejohet që t’u referohem ca vakive që dolën nga vaktet që i lamë pas. Pa më thuaj ti, miku im, a mos vallë megalomania jonë e skajshme politike, patriotike, mediatike dhe kulturore, nuk na solli belanë po edhe fukarallëkun, a nuk të sikletos (pa)përgjegjësia jonë kolektive, a nuk të sikletos ajo amullia e mendimit a edhe anarkia jonë feudale…, ty, miku im, a nuk të bezdis ajo përditshmëria jonë e njëtrajtshme. Ty, miku im, nuk të sikletos mungesa e të lexuarit (sa i marrë që jam, kush lexon sot, pos studentit para provimit)…, a nuk të shqetëson fakti se “triumfatori” i mëhallës së “haxhi babës”, mbeti pa veshjet e brendshme, apo mos do ta arsyetosh politikanin që nuk “ta ngre” kufjen e telefonit! A nuk të shqetëson ajo mungesa e një përkuljeje publike ndaj njerëzve të cilët dikur iu drejtuan kryefjalës shqip dhe shqiptarçe… dhe sot të mos thuash as një gjysmë fjale për ta, është përtej çdo idiotësie…, a nuk të shqetëson ajo mungesa e modestisë së politikanit, a nuk ke guximin që t’i thuash se “…, ti je si ne, ti duhet të jesh i rëndomtë dhe i afërt me ne, ti nuk duhet të “ikësh” nga ne, ti duhet ta bësh këtë dhe nëse nuk e bën këtë, një ditë do të mbetesh dallkauk dhe anonim”!? Ti, miku im i nderuar, a nuk sheh se gjithandej shqiptarët, në mungesë të profesionalizmit dhe përgjegjësisë, me amatorizmin e tyre inskenojnë a prodhojnë vlera të paqena e të tjera.

      Ti miku im, a nuk shikon se si “fantazisti i mban leksione realistit dhe intelektualit, a nuk sheh se ky i fundit nuk arrin dot të hapë gojën, a nuk të shohin sytë se si të krisurit ia fusin ashiqare të shastisurit…,” a nuk të shqetëson ajo heshtja jonë prej varri, ajo sjellja jonë jonormale. Ti, miku im, a mos vallë duhet ta “përligjim kodin tonë egocentrik”, a mos vallë na mungon vetëpërmbajtja, shpirti i vetëmohimit, ajo  urtësia popullore, ajo mençuria e pleqve e të tjerë!?  Nëse ti, miku im, mendon se ky shkrim është flashkë, monolog a dialog gazete a së fundi edhe kakafoni, më ndjej.

       Sikur sot të ishte gjallë Fishta, thënies së tij metaforike do t’i bënte redaktim të ri…, ndofta do t’i shtonte edhe një thes me…, por ama ku do ta gjente!? Në Tetovë nuk ka dyqan ku shitet nargjileja!