Në nderim të tij, flamuri Kuq e Zi – u valvit në shtizën ngjitur me flamurin e SHBA, ndërsa bashkia e Yonkersit, nderojë me Proklamat aktin heroik të Nick Mrnacaj, me motivacionin :”Dëshmori i parë i Mërgatës shqiptare në luftë kundër komunizmit”-Nga Beqir SINA/
WESTCHESTER NY: Të dielën me 1 Maj 2016, në, mesditë, në sheshin e Parkut “Kensico Dam Plaza”, në kantonin Valhalla të Westchesterit, Nju Jork, u mbajt manifestimi përkujtimor kushtuar martirit të Demokracis – Nick Mrnacaj, me rastin e 26-të, – Vjetorit të rënies, së tij.
Ky manifestim i përvitshëm, që tashmë është pagëzuar si “Dita e Lirisë Shqiptare” nga Bashkia e Yonkersit në New York, organizohet nga Familja Mrnaçaj, në bashkëpunim me Shoqaten Kulturore Artistike Kelmendi dhe autoritetet e Prefekturës Yonkers në New York.
Zyrtarët e lart të Yonkersit, zonën ku banon Familja Mrnaçaj, për 25 vjet me radhë, me një Proklamat në nderim të aktit heroik, ngrejnë flamurin Kuq e Zi – të valvitet në shtizën e Bashkisë, ngjitur me flamurin e SHBA, në Parkun Kensiko Dam Plaza, duke e shpallur këtë ditë “Dita e Lirisë Shqiptare ” dhe nderuar atë me Proklamatën “Dëshmori i parë i Mërgatës shqiptare në luftë kundër komunizmit”
Me këtë rast, Shoqëria Kulturore “Kelemendi” nga Nju Jorku, tre vjetët e fundit, e pasuron këtë tubim përkujtimorë, me një program artistik, të përgatitur enkas për këtë ngjarje, me këngë me motive patriotike, ato kushtuar Nick Mrnaçaj, dhe vendlindjes së tyre Kelmendit – e cila është dhe vendlindja e Nick Mrnaçaj.
Në këtë aktivitet të përvitshëm, perveç pjestareve të familjes Mrnaçaj, marrin pjesë dhjetra bashkëatdhetar, anëtarë të familjeve të presekutura, ish bashkëvuajtës, pjestar të familjes Mrnaçaj, nga Shqipëria, klerikët e kësaj zone, e lider dhe verpimtarë të dalluar të komunitetit, zyrtarët amerikanë, përfaqesues të Prefekturës Yonkers, televizionet dhe gazetat lokale, e ato shqiptare, për të nderuar me këtë rast Nik Mrnaçaj(Nick Mrnacaj), i cili humbi jetën në një aksident automoblistik me 22 Janar, të vitit 1990, në moshën 31 vjeçare, teksa kthehej nga një protestë anti komuniste, zhvilluar atëhere në Detroit.
Ky tubmim përkujtimor i përvjetëshm, për të kujtuar anti-komunistin e vendosur, deri në fund të jetës, së tij, gjatë demostratave në luftën kundër komunizmit dhe tiranisë komuniste, si në Shqipëri dhe viset shqiptare të okupuara në atë kohë prej Serbisë, mbahet në të njëjtin park, Kensiko Dam Palza, shumë afër me Memorialin e Lirisë së Westchesterit, kushtuar 109 të rënëve nga kjo prefektuarë, më 11 shtator 2001, dhe Parkun Recreativ, ku në qershor mbahet edhe Pikniku i “Trashgmnisë Shqiptare”, organizuar nga Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës.
Manifestim përkujtimor i zhvilluar për çdo vjet, bëhet duke përmendur dhe kujtuar nëpërmjet fjalimeve gjithë veprimtarin e shqiptarve të Amerikës, në rrugën e tyre, për liri e demokraci. Ku përveç theksimit të përpjekjeve të të gjithë atyre, që e luftuan dhe i rezistuan komunizmit, në Diasporë, aktiviteti ka si qëllim përkujtimin, dhe jep një mesazh të fuqishm historik, tek të pranishmit dhe lë një mësim për brezat e ardhshëm: “Që pa kujtuar të kaluarën – nuk mund të shkojmë përpara në të ardhmen.”
Në kujtim të aktiti heroik të Nick Mrnaçaj, manifestimi u hap me intonimin e hymneve kombëtare, të SHBA-ve, në fillim, dhe më pasë ai i Shqipërisë, Himnin Amerikan e kënduar nga Angela Preldakaj dhe atë të Shqipërisë nga Luigj Tinaj, Ylli Sufaj, e Pëllumb Naçaj.
Ndërsa, me një minutë heshtje, të pranishmit i kan dhënë një respekt të veçantë të gjithë të rënëve për liri e demokraci, dhe me këtë rast edhe një respekt për humbjen e jetës së Nick Mrnaçaj.
Drejtuesit e kësaj veprimtarie përkujtimore, Sokol Smajlaj dhe Valbona Prelvukaj, në fjalën e hapjes, thanë se “Këtë ditë do të përpiqemi t’a kthejmë në një ditë të vërtetë, nderimi e përkujtimi. Duke shtuar se “Jemi mbledhur edhe sot në shenj të nderimit në ditën tradicionale të përkujtimit; të nji Kelmendasi, të nji malësori, në pranverën e këtij viti, që është 26 vjetori, që dha jetën në aksident, në lule të rinisë, Nikë Marash Mrnaçaj, dëshmori i demokracisë”.
Ndërsa, duke përkujtuar këtë akt heroik të vdekjes së birit të Kelmendit, në Amerikë, drejtuesit e këtij manifestimi mes të tjerave, ata thanë se :” Sa herë të vijë Pranvera, më këtë datë, ne së bashku do të mblidhemi, për të nderuar e respektuar keto vlera.Të djelmoshit Kelmendas rritur në mërgim, Nikë Marash Mernaçaj, i cili vdiq me shpirt e përkushtim!Me vendosmëri, kurajo e besim, për të ardhmen Shqiptare me shumë guxim! Për vlerat njerëzore, për demokracinë, për të vërtetën! Aushtu si ishte i vendosur, e i pa kursyem, deri sa dha jetën Nick Marash Mrnaçaj”.
Kurse, për të bekur e përshendetur këtë ditë përkujtimore, në kujtim të Nick Mrnaçaj, kësaj rradhe foli Diokon Marash Shkreli, nga Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës.
Ndërsa, për të përshëndetur manifestimin përkujtimorë nga zyra e Prefekturës, Westchester County Executive , në emër të kryetarit Rob Astorino, lexojë Proklamatën, që jepet me këtë rast, nga kjo Prefekturë, e cila e ka shpallur me Proklamat “Dita e Lirisë Shqiptare”, zyrtarja e lart e nga zyra e Kryetarit, zonja Lisa Mrijaj.
Në emër të Federatës PanShqiptare të Amerikës, VATRA, manifestimin e përshëndeti, kryetari i saj, Dr. Gjon Bucaj.
Kjo veprimtari u vazhdojë me programin e Shoqërise Kulturore Artistike “Kelmendi”, e cila si çdo vjet e pasuroi edhe më shumë programin përkujtimor në nder të 26 vjetorit të vdekjes së Nikë Mrnaçajt
Shoqëra Kulturore Artistike “Kelmendi”, kësaj përkujtimore në tre vitet e fundit, ia ka shtuar edhe më shumë vlerat e saj me një program të pasur artistik, me këngë e valle burimore të trevës së Kelmendit, duke shpalosur bukurinë e folklorit shqiptar nga kjo trevë më veriore e Shqipërisë.
Martiri Nik Mrnacaj në 26 vjetorin e vdekjes së tij, edhe kesaj radhe u kujtua me këngë dhe vargje të shkruara nga poetët dhe rapsodët e kësaj treve, ku kënga për Nik Mrnacaj me tekst të Gjovalin Lumës, muzika Pllumb Naçaj, kënduar nga Luigj Tinaj dhe Ylli Sufaj, hapi programin e kësaj shoqërie kulturore.
Më pas programi i tyre vazhdojë me “Këngën e Madhe ne Bjeshket e Kuqe”, të cilën e kenduan Luigj Tinaj, Pllumb Nacaj, Ylli Sufaj dhe recituar nga Sebastian Tinaj. Vallja e Logut të Bukur, e cila hidhet neper breza, nga banoret e kesaj treve, u luajt ne çifteli nga instrumentistët Lek Lumaj, Anton Peraj dhe Emanuel Hysaj, ndërsa kërcyen para pjesmarrësave valltarët e këtij grupi, Gjok Rexhaj – Vera Preldakaj, Sebastian Tinaj – Kristina Tinaj, Zef Pllumbaj – Laura Pllumbaj, Denis Vukaj – Alexandra Hysaj, Klement e Artoneta Bujaj.
Ndërkohë, që motër e vëlla, nga ky grup Antoneta e Klement Buja u shpërblyen me duartrokitje për vallet e bukura, shoqeruar nga një duet fëmijësh të cilët kënduan e kërcyen se bashku, mjaft bukur me grupin e fëmijëve.
Kjo veprimtari në përkujtim të 26 vjetorit të vdekjes së Nikë Mrnaçajt, mbyll nga drejtuesit e saj Sokol Smajlaj dhe Valbona Preldakaj, me një faleminderim për të gjithë pjesëmarrsit, nga SH.K.A. Kelmendi si dhe mbarë familja Mrrnacaj.
Manifestimi përkujtimor në nderim të Nikë Mrnaçajt, u përshëndetet, edhe me falenderimet e perzemrta, dhe një mirënjohje e respekt të thellë, në emër të gjithë pjestarëve të familjes, Mrnaçaj, babait Marash Mrnaçaj, e nanës Mrija, me fëmijë, Pjeter Mrnaçaj, me familje, familja e Nikoll Marnaçaj, e cila ka kaluar ferrin e vujtjeve nën regjimin e Enver Hoxhës, drejtuar fillimisht zyrës së Prefektit te Qarkut, Westchester, dhe personalisht kryetarit të saj zotit Rob Astorino, dhe të gjithë pjesëmarresve në këtë përkujtimore – duke kujtuar Ditën e Lirisë Shqiptare – në Yonkers New York.
Nik Mrnaçaj nje anti-komunist i vendosur…..!
—- I biri i Marashit, dhe Mrise Nik Mrnaçaj(Nick Mrnacaj), humbi jeten me 22 Janar, te vitit 1990, ne moshen 31 vjeçare. Vdekja ndodhi ne nje aksidenet automobilistik, ne rrugen maxhistrale qe lidh Nju Jorkun me Nju Xhersin. I ndjeri po kthehej ne shtepine e tij ne Yonkers – Nju Jork, s’bashku me nje bashkekombasin e vet, pasi kishte marre nje dite me pare, pjese ne nje demostrate, kunder regjimit komuniste te Tiranes ( vizites ne SHBA te presidentit te fundit komunist Ramiz Alise), i cili po merrte goditjet e fundit dhe po gerrmisej me veshtersi, si vendi i fundit nga ish vendet e kampit te Europes Juglindore.
—- Nga ky aksident anti komunisti i oreve te para ne diaspore Nik Marnaçaj – i biri i nje familje, patriote dhe kundershtare e vendosur e atij regjimi, humbi jeten, duke mbetur i vdekur ne vend. Ngjarja tragjike u percoll me hidherim te madh, sa qe edhe shtypi amerikan, shkroi, per kete ngjarje tragjike. Shtypi, i asaj kohe ne Amerike, shkruante” Nika, ishte njeri i demostratave anti qeveritare ndaj qeverive komuniste, si asaj te Tiranes e Beogradit. Ai gjendej kudo ku e kerkonte patriotizmi, atdhedashuria, liria demokracia, dhe lumturia e popullit shqiptare, ne te gjitha trojet etnike, deri sa u be fli. Ai, u nise kesaj rradhe me 20 shok te tjer, per t’u mos kthyer me, per te marre pjese ne nje demostrate anti-komuniste, qe i drejtohej at’here kundra Qeverise se Tiranes, e cila ne ate kohe udhihiqej nga Ramiz Alia.
— Ne shenje respekti per Niken, para zyres se bashkesis ne White Plains – Nju Jork, ne maj 1990 u ngrite per here te pare, flamuri shqiptare ne shtizen e Bashkise. Kjo ceremoni tash eshte bere e perviteshme, e shoqeruar me fjalime te rastit. Ajo vitet e fundit zhvillohet ne nje nga parqet kombetare, te bashkise se qytetit, ne shenje respekti e perkujtimi per “Heroin e Demokracise” Nik Mrnaçaj.
Qe nga viti 1991 shefi egzekutive – Prefekti i Zones Westcheter, e ka shpallur kete dite me vendim zyrtar “Dita e Lirise” dhe familjes çdo pervjetor i jepet nje proklamat. Ne çdo pervjetor perveç pjestareve te familjes e bashkeatdhetarve te tjere, marrin pjese edhe zyrtaret amerikane, perfaqesues te larte te institucioneve te kesaj zone. Televizonet dhe gazetat lokale.
Shkolla e Mesme ne Tamar – Kelmed(Malesia e mbi Shkodres) mban emrin “Nik Mernaçaj”
— Zyrtaret amerikane Nik Mrnaçajn, e kane quajtur” Heroi shqiptar, qe vdiq per lirine e vendit te tij te lindjes – ne vendin kampion te Lirise”. Ne Nju Jork ku ndodhet edhe “Statuja e Lirise” – “Statue of Liberty”. Ndersa, bashkekombasit e quajne “Deshmori i pare i Mergates shqiptare, ne lufte kundra komunizimit”. Dhe Shqiperia e lire dhe demokratike, me 1993, i akordoi me vendim te posaçem nga ish Presidenti i pare demokrat, dr. Sali Berisha, medaljen “Martiri i Demokracise” me morivacionin. :” Luftoi gjithe jeten ne mergim kunder ideologjise komuniste me flamurin e luftes per liri e demokraci”. Nje shkolle femijesh te ciklit te mesem ne Tamar – Kelmed(Malesia e mbi Shkodres) ka marre emrin e tij dhe quhet Shkolla e Mesme “Nik Mrnaçaj”
Ne Shqiperi, nje nder vendet me te egra te regjimeve komuniste ne Europen Jug-Lindore, kurrsesi, edhe sot, 25 vjet mbas renies se komunizmit, trashegimtare politike, te PPSH-se, ose njerez qe ishin ne poste ne kohen e diktatures, nuk kan kurajon as moralin jo vetem t’i denojne krimet e komunizmit, kryer per me shume se gjysme shekulli diktature ose t’u kerkojne falje viktimave. Dhe as qe t’i kujtojne ata ndonjeher me ndonje perkujtimore, si ajo e ngritur ne Uashington – Memorialit per Viktimat e Komunizmit.
Ndersa, ketu ne SHBA, në Nju Jork, prefektura e Uestçeterit(Westchester), kane si simbol anti komunistin shqiptaro – amerikan Nik Mrenaçajn, duke e quajtur ate dhe ” Heroi shqiptar, qe vdiq per lirine e vendit te tij te lindjes”. Kjo prefekture, ku ai ka jetuar ne zonen e Nju Jorkut, ka nje dite perkujtimore dedikuar “Dites se lirise shqiptare -Nik Mrnaçj.” Me kete rast, ne shtizen e bashkise se ketij qyteti flamuri shqiptar valvitet perkrah flamurit amerikan dhe kryetari i prefektures jep nje Proklamate. Bashkekombasit(atdhetaret, patriotet, demokratet, miq shok dhe anetarë te familjes) e kujtojne kete dite, duke quajtur ate “Deshmori i pare i Mergates shqiptare ne lufte kundra komunizimit”. Çdo vit ne javen e fundit te muajit prill, ne Nju Jork – (Kensico Dam – Valhalla, Westcheter), kujtohet shqiptaro amerikani, Nik Mrnaçaj.