ne muzeun historik – Dielli

“Të ndjekësh ëndrrat”- Dr. Luter Kreshpa sjell pikturat e pasionit në Muzeun Historik Kombëtar*/

“Të ndjekësh ëndrrat”, kështu quhet ekspozita me autor mjekun e njohur Dr Luter Kreshpa e cila do të hapet të dielën më 10 dhjetor ora 11.00 në Muzeun Historik Kombëtar.

Eshtë një koleksion prej 93 piktura, kryesisht natyra të qeta dhe peizazhe, por edhe disa portrete e skica të cilat do të vijnë për publikun. Tablotë e një stili realist të sjellin pranë natyrën, të cilën artisti e ka shpesh në tablotë e tij. Ekspozita vjen në 81 vjetorin e tij të lindjes, si një homazh I bukur që e bija, Brisejda I bën pas ndarjes nga jeta. I dashuruar me të bukurën, Kreshpa ka ravijëzuar në tablo momente që të çlirojnë teksa i shikon. Kryesisht vizione që reflektojnë qetësi, janë si një kërkesë e vazhdueshme e artistit për të lundruar në ujëra të qeta.

Dhe pse piktura ishte më shumë një pasion në jetën e Dr Kreshpës, në to vihet re një artist I angazhuar I cili ka një njohje të thellë me këtë lloj arti.

Kush është Dr. Luter Kreshpa?

I lindur më 10 dhjetor 1936 ai do të dashurohej me pikturën herët, për ta ndjekur heshturazi këtë pasion dhe pas mbarimit të studimeve për mjekësi në vitin 1961. Dy vite më vonë ai aftësohet për kirurg i përgjithshëm. Kirurgjia ishte shkenca ku prof. Kreshpa do të jepte gjithë aftësitë e tij jo vetëm në shërbim të pacientëve por dhe krijimit të standarteve të reja në mjekësinë shqiptare. Me profilin e një intelektuali par ekselencë ai do të angazhohej në Konferenca të shumta, përsa i përket Kirurgjisë hepotabiliare, si në Francë, Greqi, apo udhëtimi për në Vietnam më 1986-tën. Ka mbrojtur në 1987, Dizertacionin për Doktor Shkencash në Kirurgjinë Pulmonare “Trajtimi kirurgjikal i bronkoektazisë”. Janë të pafundme leksionet që ai ndërtoi mbi kirurgjinë, duke dhënë një model për brezat që do të vijnë. Është autor i 8 teksteve për sëmundjet kirurgjikale, 19 artikujve në Buletinin e Shkencave Mjekësore(BSHM), 41 Artikujve në Punimet Kirurgjikale(PU), 9 Artikujve në Revistën Mjekësore (RM) 48 Referate dhe Kumtesa, 19 Recensione dhe Oponenca. Është autor i monografisë “HERNIA. Veçoritë Klinike dhe Mjekimi”, botim i vitit 2007. Vitet e fundit të jetës ai iu përkushtua pasionit të tij pikturës, duke realizuar një koleksion të madh tablosh, që tashmë ruhen me kujdes nga familjarët

Ja si e kujtojnë kolegët:

Intervistë me Prof. Dr Nikollaq Kaçani

Kirurgu që pikturonte operacionet

Si do ta përkufizoje profilin e Dr Luter Kreshpa?

Do të thosha që për mua mbetet një ndër figurat e mjekësisë shqiptare. Ajo që e dallonte nga të tjerët është se ka qenë një figurë komplekse, ashtu siç është vetë mjekësia. Ka qenë kompleks në aktivitetin kirurgjikal, në trajtimin e të sëmurëve, në marrëdhënie me të tjerët. Ai nuk ka qenë vetëm një kirurg i palodhshëm, por ka dhënë një kontribut të veçantë në zhvillimin e mëtejshëm të mjekësisë shqiptare. Luteri ishte i gjithëpërfshirë. E donte mjekësinë dhe donte t’ua përçonte dhe të tjerëve. Ka shkruar e botuar për mjekësinë, duke nisur që me disertacionin e tij dhe duke vazhduar me shumë libra dhe artikuj. Bashkautor i një prej librave më të rëndësishëm të mjekësisë: “Sëmundjet kirurgjikale”, së bashku me mua. Ka qenë pedagog për shumë vite. Ishte profesor i specializantëve të kirurgjisë dhe gjithmonë u thoshte një shprehje: “Mushka që të shtrohet, duhet të ngarkohet”, në kuptimin që ngarkohuni me lexime, me punë për të arritur dhe për t’u perfeksionuar. Dallohej serioziteti i tij, por edhe natyra bashkëpunuese. I përkrahte jashtëzakonisht shumë të rinjtë.

Sa dini ju rreth pasionit të tij, pikturës?

E dija që kishte pasion pikturën. Por puna këtu ishte aq e madhe, saqë nuk na dilte kohë që të flisnim për këtë. Ai më shumë pikturonte në kohën e lirë, sidomos këto vitet e fundit. Por që vihej re edhe në punë, shpirti i tij artist; për shembull specializantëve gjithmonë ua pikturonte operacionet. Dhe kjo e dallonte nga gjithë ne të tjerët. Do të thosha që një kirurg i mirë bëhet edhe një piktor i mirë dhe Luteri u bë.

Ekspozita ishte parashikuar para një viti, a ishit ju në dijeni të kësaj?

Po, e dija. Madje më ka shprehur dëshirën për të marrë pjesë në ekspozitë.

Çfarë do të thoshit diçka të fundit për mikun tuaj Luter Kreshpën?

Luteri ishte i domosdoshëm në spital. Pa diskutim që do i mungojë mjekësisë shqiptare. Ishte njëfarë “Netteri” shqiptar. Por si mik kisha njohje dhe me familjen e tij. Ka një familje të mrekullueshme. Madje kam një mesazh për ta. Shqiptarët thonë: të rroni dhe ta kujtoni. Unë do të thosha: të rroni dhe ta nderoni.

*E dergoi per Diellin Luljeta Nelallari

Nga Murat Gecaj

NE FOTO:Pjesmarres ne ekspoziten e Abaz Hados/

Në Muzun Historik Kombëtar të Tiranës, herë pas here, organizohen veprimtari mbresëlënëse. Aty përurohen libra të rinj të gjinive të ndryshme dhe nderohen njerëz të njohur, në përvjetorë të tyre, por dhe çelen përkohësisht ekspozita të arteve figurative etj. Vërehët se, bashkë me ardhjen e pranverës, aty janë shtuar veprimtari të tilla të bukura, të cilat ndiqen me interes nga banorët e kryeqytetit.

Dje, për shembull, aty u çel ekspozita me pamje nga Shqipëria dhe Greqia, e piktorit të lirë, Bujar Babis Abazi. Vëmëndjen e të pranishmëve e tërhoqën 38 punime të tij, në vaj. Ato dallohen për tematikën e larmishme dhe shprehëse, për ngjyrat e ndezura e tërheqëse. Të tilla mund të përmendim: “Tirana”, “Natyrë e qetë”, “Motiv shqiptar”, “Limani”, “Bregdet shqiptar”, “Akropoli” etj.

Ky piktor i njohur na tregon se, megjithëse i larguar afër dy dhjetëvjeçarë nga Shqipëria, në qendër të krijimve të tij i ka edhe motivet nga Shqipëria. Ndër to, janë pamje të qyteteve e krahinave të ndryshme, të natyrës sonë të bukur dhe personazheve të veçantë. Kënaqësinë e shikuesve të pikturave të Bujarit, e kanë përjetuar edhe shikuesit e shumtë të ekspozitave, që ai ka çelur, që nga viti 1991 e në vazhdim, në Tiranë, por dhe në Greqi, Itali e deri në Nju Jork. Duke biseduar me një koleg të këtij piktori, Vangjel Taton, ky shprehet: “Pikturat e Bujarit dallohen për ndjenjat e holla, të shprehura me penelin e tij, përmes ngjyrave të bukura e shprehëse dhe shijeve suprizuese estetike etj.”.

Sot në mesditë, në hollin kryesor të Muzut Historik Kombëtar pati gjallëri të veçantë. Vizitorë të shumtë kishin ardhur për të marrë pjesë në përurimin e eskpozitës se piktorit mjaft të njohur dhe tani zv.ministër i Turizmit, Kulturës, Rinisë e Sporteve, Abaz Hado. Ajo titullohej “Çamëria Jonë” dhe përmbante 30 punime të përmasave të mëdha, me grafika e piktura. Këto përshkohen nga frymëzimet dhe ndjesitë e këtij artisti, për vendin e bukur e të bekuar, Çamërinë, nga e ka edhe originën.

Ashtu siç e vlerësojnë specialistët e kësaj gjinie të artit, kjo ekspozitë është me krijime të kohëve të fundit të autorit dhe e para e këtij lloji, jo vetëm për përmbajtjen e saj, por edhe për shprehjet origjinale të një grafike dinamike, me teknika, që u japin atyre frymë e konceptim modern.

Të pranishëm ishin piktorë e skulptorë, miq e kolegë të këtij autori, punonjës të arteve, kulturës, arsimit e shkencës, nga media e shkruar dhe ajo elektronike etj. Pjesëmarrësit i përshëndeti dhe i falënderoi vetë piktori, A.Hado. Pastaj folën Adri Nurellari; zv.ministri i Arsimit dhe Shkencës, Ardian Tana; përfaqësues nga Shoqata “Çamëria” etj.

Duke u ndalur në veçoritë dalluese të kësaj ekspozite, përveç vlerave të larta artistike, ata theksuan edhe mesazhin, që ajo përcjell te shikuesit tanë. Pra, nënvizohet me force se historia e Çamërisë është pjesë e pandarë e të kaluarës, të sotmes dhe të ardhmes së popullit shqiptar.

Në mbyllje, piktori A.Hado i falënderoi, si folësit dhe gjithë pjesëmarrësit, të cilët i ftoi në koktejin e shtruar, me këtë rast. Së bashku, përveç bisedave të ngrohta e mmiqëssore, ata bënë mjaft fotografi, që kanë kujtim nga kjo veprimtari mbresëlënëse.

Kjo ekspozitë pikture, me tematikë nga Çamëria jonë, do të çelet edhe në qytetet Fier, Durrës, Berat, Vlorë, Sarandë etj.

Gjatë ditës se sotme, vëmendjen e vizitorëve në këtë Muze e tërhoqi edhe një afishe, ku njoftohej për çeljen, në mbrëmje, të një eskpozite me punime të disa famijëve, pra me vizatime e piktura të tyre. Për këtë ngjarje të bukur më foli edhe Pandeli Koçi, kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve për Fëmijë e të Rinj.

Për kënaqësinë e këtyre artistëve të vegjël të penelit, të prindërve, por dhe të mësuesve të tyre, këtu poshtë po i shënojmë të gjithë emrat e tyre:

Al’bert Buraj, Ana Lekloti, Amelia Gjika, Denis Kolgegaj, Ditio Varkova, Era Selimaj, Ema Çiçolli, Elena Basho, Ergi Isaraj, Emili Nushi, Ester Zotka, Ilia Basho, Iris Boshnjaku, Jona Selimaj, Kaltra Mezini, Kevin Kolgegaj, Kristiana Sterio, Kleist Sulaj, Laura Halku, Melina Zhupa, Martina, Petri Çiçolli, Viktoria Basha e Viola Hoxha.

Duke i shikuar me vemendje të gjitha punimet e thjeshta të kësaj akspozite, që mbante emërtimin kuptimplotë, “Pranverë fëminore-2013”, menjëherë bie në sy tematika fëminore e saj. Kshtu, ata kanë bërë objekt të vizatimeve dhe pikturave të tyre, pamje nga natyra jonë e bukur, lule të ndryshme, kafshë e shpendë etj.

Padyshim, kjo ekspozitë e famijëve tanë ndihmon në nxitjen e mëtejshme të talentit të tyre, në këtë fushë të artit, por edhe e bën më të këndshme jetën e banorëve të kryeqytetit. Prandaj i përgëzojmë dhe i urojmë ata nga zemra, për punimet e bukuara dhe shprehëse, që kanë paraqitur në këtë eskpozitë! Jemi të bindur që, duke ecur të sigurtë në këtë udhë të artit, nesër do të bëhen piktorë e skulptorë të njohur.

Tiranë, 24 prill 2013

MJEKU PIKTOR ME EKSPOZITEN E ENDRRAVE

TRI EKSPOZITA PIKTURE, NË MUZEUN HISTORIK KOMBËTAR…