Hallet e vogla dhe të mëdha kanë prekur gjithë Kosovën. Mërgimi, kjo plagë e lashtë e njerëzimit, s´ka lënë vend pa e prekur edhe popullin tonë të shtypur e të copëtuar. Njeriu lind i mërguar, shkruan në librat e shenjtë. Mërgimi i parë, ndodhë, kur fëmija shkëputet nga barku mëmësor i mamasë. E krejt mëpastaj, fillojnë hallet dhe mërgimet e pareshtura. Luftërat, humbjet dhe pushtimet, janë ( prodhuesit ) më të mëdhenj të mërgimit. /
Nga Rrustem Geci – Dortmund/Mërgata shqiptare në Evropë, Amerikë, dhe Australi, numerikisht është tragjike. Hemorragjia e popullit tonë përmes mërgimit, vazhdon të jetë shqetësuese. I mërguari kudo që ndodhet, shprehet mësuesi, shkrimtari dhe patrioti, Sejdi N Gashi, e merr kujtimin e tij për atdheun dhe betimin e tij për lirinë. Janë hallet e vogla dhe të mëdhatë, që unë mora vendim ti bashkohem vëllëzërve të mi, mërgimtarë, shprehet mësuesi, Sejdi N Gashi.
Jeta e mësuesit në mërgim rrëfen Sejdi N Gashi, është përplotë akte dramash të rënda. Humbja e gjuhës, zvogëlimi i shprehjeve të fjalës shqipe nëpër familjet e mërgimtarëve, e veçmas tek fëmijët e tyre, vazhdon të jetë e dhimbshme. Mërgimin kurrë s´e kam dashur më thotë Sejdi N Gashi. Por, mërgimi më ndoqi gjithë jetën. Kontributi im, dhënë arsimimit të fëmijëve tanë në mëgim kujtoj se është i vlerësuar. Janë shumë mirënjohje për punën time. Por, ajo ma kryesorja është mirënjohja e Ministrisë së Arsimit të Republikës së Kosvës, dhe e prindërve të nxënësve me mësim plotësues në gjuhën shqipe.
Biografia e punës dhe veprimtarisë të mësuesit Sejdi N Gashit është e gjerë. Ai për 44 vjet mësues nuk reshti kurrë të mbjellë dritë e dituri tek ma të vegjëlit, tek ma të ndjeshmit, tek shpresat e Kosovës.
Sejdi Gashi u lind më 12 shkurt 1947 në Peran të Besianës-Kosovë.
Familja e tij vjen nga fshati Buzëllap ( Doberdol ) i Besianës të cilët ishin shpërngulur në Turqi në vitin 1925. Pas dy vitesh qëndrimi në Turqi, kthehen në Kosovë dhe vendosen në Prishtinë, ku jetojnë edhe tani.
Sejdi N Gashi, shkollën fillore, të mesmen, dhe Shkollën e Lartë Normale i kreu në Prishtinë. Ndërsa, gjermanishten, në Institutin Gëte në Frankfurt. Për 20 vjet të plota, Sejdi N Gashi, punoi mësues në Keçekollë dhe Prapashticë të Gallapit dhe në Magurë të Lipjanit. Gjatë kësaj periudhe u dallua në punën edukativo arsimore me nxënës, dhe në aktivitetet të lira.
Sejdi N Gashi, në vitin 1989 emërohet mësues në Shkollën Shqipe të Mësimit Plotësues në Gjuhën Shqipe, në Gjermani, në qytetet Gelsenkirchen, Münster, Bocholt, Dorsten, Herten ,Varendorf e Recklinghausen të Landit Vestfalia. I edukuar me frymën atdhetare e patriotike të familjes, dhe kyqjen e tij në Lëvizjen për liri të Kosovës, Sejdi N Gashi, nuk i ndahet librit dhe edukimit të nxënësve.
Jeta e mësuesit shqiptar në mërgim ndiqej vazhdimisht nga hafijet e UDB-së. Por, Sejdi N Gashi nuk jepet, vargjet e Naim Frashërit, “Dritë e diturisë, përpara do na shpjerë.. për mësuesin Gashi, ishin himn për punë dhe në jetën e tij. Vlimet e mëdha në Kosovë, mësuesin Sejdi Gashi, do ta bëjnë edhe më të fortë.
Në Gjermani, mësuesi Sejdi N Gashi, për 24 vjet nuk reshti kurrë së punuari. Për 24 vjet Sejdiu nxjorri 24 gjenerata nxënësish shqiptarë, në Gelsenkirchen, Münster, Bocholt, Dorsten, Herten dhe Varendorf e Recklinghausen.
Për punën e bërë mirë dhe si duhet, Sejdiu ishte i adhuruar nga nxënësit dhe i vlerësua nga prindërit e tyre. Vlen të theksohet se me dhjetëra nxënës e nxënëse të mësuesit Sejdi, janë në Universitete dhe kanë mbaruar Universitetet. Me punënë e bërë dhe angazhimin e tij, nxënësit e Sejdi Gashit, u shpërblyen disa herë në konkurset e diturisë, dhe konkurset letrare, si në Këln, dhe në Berlin.
Roli i mësuesit shqiptar në mërgim është shumë i madh. Shkolla ishte dhe mbetet vatra e të gjitha aktiviteteve, kulturore, arsimore, humanitare dhe patriotike.
Duhet theksuar se mësuesi Sejdi Gashi, është njëri nga themeluesit e parë të Këshillit të Arsimtarëve Shqiptarë “Naim Frashëri” në Gjermani. Ky institicion profesional i mësuesve shqiptarë në Gjermani që nga viti 1990 organizon mësimin plotësues në gjuhën shqipe dhe është i pranuar nga organet arsimore gjermane.
E thamë më lart se Sejdi N Gashi, është shkrimtar, mësues dhe patrot.
Sejdi Gashi është autor i Monografisë; 1. Shkolla shqipe në Gjermani, 2. Qëndresa, 3. Fletore pune – leximi im 3 / 4. 4. Leximi im 3 / 4, 5. Plotësori i Abetares, 6. Abetare për fillestarët në mëgrim. Mirëpo, aktiviteti krijues i Sejdi N Gashit nuk mbaron me kaq. Mësuesi Sejdi, shokun më të mirë e ka librin. Sejdi N Gashi bashkëpunon me të gjitha gazetat dhe revistat në mërgim. Sporti për mësuesin e zellshëm Sejdi Gashi, është një dhunti e tij prej moshës së vogël e deri më sot. Mësuesi 67 vjeçar, Sejdi N Gashi, është një figurë e mësuesit të respektuar. Sukses Sejdiut, dhe gjithë të mirat!