Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KONGRESMENI ELIOT L. ENGEL MBI POLITIKËN AMERIKANE NDAJ KOSOVËS

by

  Përgatitur nga Frank Shkreli/

Përfaqsuesi demokrat në Kongresin amerikan, njëherazi edhe nën-Kryetar i Komisionit të Dhomës së Përfaqsuesve për Politikën e Jashtme dhe njohës i mirë i çështjeve shqiptare në Ballkan, Eliot Engel mbajti të mërkurën një fjalim mbi politikën e Shteteve të Bashkuara karshi Republikës së Kosovës.

Fillimisht, miku i njohur i shqiptarëve numëroi ato që ai tha se janë suksese dhe arritje të viteve të fundit të shtetit më të ri në Evropë, duke përfshirë ndër të tjera medaljen e parë të artë olimpike të Kosovës, mbajtjen e konferencave me rëndësi ndërkombëtare mbi bashkpunimin dhe tolerancën në fushën fetare atje, antarësimin e Kosovës në Bankën Botërore, në Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe në ente të tjera botërore, si dhe njohjen diplomatike deri tashti të pavarësisë së Kosovës nga më shumë se 110 shtete të botës.   Ai theksoi në fjalimin e tij në Dhomën e Përfaqsuesve, se këto janë vetëm disa prej arrijtjeve të deri tanishme të shtetit të ri të Kosovës.

“Shtetet e Bashkuara kanë qenë ndër të parat shtete që kanë njohur më së pari pavarësinë e Kosovës dhe sot jemi mbështetsi më i fortë i saj dhe me të drejtë”, nënvijoi kongresmeni Engel.  Së pari, Kosovën e njohu si shtet të pavarur  Presidenti Xhorxh Bush dhe marëdhëniet vazhduan të forcoheshin gjatë administratës së Presidentit Barack Obama. Si përfundim, Republika e Kosovës, theksoi ai, krenarisht e konsideron veten si mbështetsja më e fortë e Shteteve të Bashkuara në Evropë.

Mirëpo, Zoti Eliot Engel nënvijoi se kjo nuk do të thotë se Kosova është një vend i përsosur në çdo pikëpamje. “As ne nuk jemi një vend i përsosur”, u shpreh ligjvensi amerikan, por “Korrupsioni në Kosovë duhet të luftohet dhe reforma në drejtësi po zhvillohet me një ritëm tepër të ngadalëshëm, ndërkohë që përqindja zyrtare e papunësisë sillet diku rreth 30 për qind. Si rrjedhim, është e qartë se në Kosovë mbetet shumë për tu bërë”, deklaroi njëri prej mbështetsve më të mëdhej të Kosovës dhe të shqiptarëve në përgjithsi, në Kongresin amerikan.

Por, në fjalimin e tij mjaft të gjatë, Zoti Engel iu këthye përsëri optimizmit të tij mbi të ardhmen e Kosovës, duke thënë se nga vizitat e shumëta që i ka bërë atij vendi gjatë viteve, ai ka parë secilën herë përparimin e bërë atje, duke thënë se “Jam i bindur për të ardhmen e shkëlqyer të Kosovës.”  Ai u shpreh se siç e ka thënë shpesh herë, se kurdo që udhtojë nepër botë si shtetas amerikan, askund nuk më presin me më shumë dashuri e miqësi se ç’është rasti kur vizitoj Kosovën. “Njerëzit në Kosovë”, shtoi ai, “me të vërtetë i duan amerikanët dhe çdo gjë amerikane”.

Ai iu drejtua Dhomës së Përfaqsuesve të Shteteteve të Bashkuara duke thënë se në këtë moment, “Mënyra më e mirë për të ndihmuar Republikën e Kosovës është me mbështetje të fortë, ashtu siç kanë bërë Shtetet e Bashkuara gjatë viteve”.  Por, ai tha se ekzistojnë pengesa të mëdha ndaj zhvillimit normal të Kosovës, shumica e të cilave vijnë nga jashtë kufijve të Kosovës.   Ai tha se Kosova dëshiron, ashtu si të gjitha vendet e rajonit, të bëhet pjesë e një Evrope të sigurt e të integruar, me antarësim në NATO dhe në Bashkimin Evropian.  Si shëmbull i këtyre pengesave nga jashtë, ligjvensi amerikan përmendi mos njohjen e shtetit të Kosovës nga “Pesë vende evropiane dhe bllokimin e antarësimit të Republikës së Kosovës në Organizatën e Kombeve Bashkuara nga Serbia dhe aleatja e saj Rusia”, u shpreh ai.

“Në fakt, Serbia po përpiqet të bllokojë Kosovën në çdo rast dhe kohët e fundit ka shtuar tensionet” në rajon u kujtoi ai kolegëve të tij.  Si masa tensioni të mbsëhtetura nga Serbia, ligjvensi amerikan Eliot Engel përmendi trenin propagandistik të mbishkruar në 21 gjuhë të huaja me fjalët, “Kosova është Serbi”, me qëllim për të shkaktuar trazira në radhët e popullsisë së vogël serbe në Kosovë — dhe ndërtimin e murit famëkeq në Mitrovicë.  Për më tepër, “Serbia, vazhdon tu mohojë drejtësinë familjeve shqiptare të qindra viktimave si rezultat i fushatës serbe të spastrimit etnik kundër shqiptarëve, përfshirë rastin e tre vëllëzërve Bytyqi, shtetas amerikanë”, theksoi Z. Engel.  Ai përmendi gjithashtu edhe urdhër arrestin e Interpolit serb për Ramush Haradinaj, i cili u arrestua nga autoritetet franceze, por i cili është gjetur dy herë i pafajshëm nga tribunali ndërkombëtar, theksoi Engel.  Franca, tha ai, “Duhet ta lejojë Ramush Haradinajn të këthehet në Atdhe. Mjaft është mjaftë”, deklaroi kongresmeni amerikan para Kongresit.

Në vijim, ai shprehu dyshimin e të ashtuquajturit sukses të bisedimeve, midis Beogradit e Prishtinës, të ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian, duke thënë se “Serbia po pengon integrimin ndërkombëtar të Kosovës dhe se kësaj duhet t’i thuhet stop njëherë e mirë!”  Në fjalimin e tij, Zoti Engel iu drejtua kolegëve ligjvenës në Kongres duke thënë se, “Ju mund të habiteni të mësoni se pas 9 vjetësh si shtet i lirë e i pavarur, Kosova ende nuk ka një ushtri të vetën.  Pra, një shtet i pavarur e sovran, pa ushtri!  Kosova”, tha ai, “ka një Forcë Sigurie, por asgjë në krahasim me forcat e mëdha të armatosura serbe dhe të furnizuara mirë nga Rusia”, në kufirin e saj.  Ai theksoi se është aburd fakti që Shtetet e Bashkuara nuk mbështesin, tani për tani, themelimin e një ushtrie të shtetit të Kosovës.   Është një qëndrim që duhet të ndryshojë sa më parë nga ana e Washingtonit, pasi armët dhe furnizimet ruse vazhdojnë të dërgohen pa pengesë në Serbi, me miratimin e Vladimir Putinit.

Megjithëtë, Eliot Engel theksoi se marrëdhëniet e Amerikës me Kosovën janë të forta dhe e ardhmja e tyre është e shkëlqyeshme.  Duhet të qëndrojmë dhe të vazhdojmë në këtë rrugë, ka thënë ai.  “Si shtet i ri”, Kosova nënvijoi ai, “ka nevojë për ndihmë. Ne e dimë më mirë se çdo kush se sa e vështirë është të ndërtohet demokracia, nganjëherë haset në pengesa e herë të tjera është e mevojshme ndihma”, u shpreh ai para Kongresit.   Z. Engel nevijoi se mbështetja amerikane për Kosovën tani, është më e rëndësishme se kurrë më parë.   Kjo është arsyeja, theksoi miku i shqiptarëve në Kongresin amerikan, që Shtetet e Bashkuara të punojnë për thellimin e marrëdhënieve tona, të shtojmë mirëkuptimin dhe të vazhdojmë të mbështesim stabilitetin anë e mbanë gadishullit ballkanik.  “Kjo është mënyra e vetme për të garantuar një Kosovë më të begatshme, më demokratike dhe multi-etnike dhe kjo është mënyra që Shtetet e Bashkuara të krijojnë gjtihashtu edhe një rajon të lirë dhe në paqë në Ballkan, si pjesë e një Evrope të bashkuar.

Në fund të fjalimit, Elot Engel u bëri thirrje Shteteve të Bashkuar që të vazhdojnë të qëndrojnë pranë Kosovës si shtet i lirë e i pavarur.  Për shumë vite, shtoi ai, popullit të Kosovës u ishin mbushur veshët me gënjeshtra e propagandë kundër Shteteve të Bashkuara gjatë sundimit të regjimeve komuniste shekullin e kaluar, por ata nuk i kanë besuar kurrë ato rrena, tha Z. Engel. “Populli i Kosovës, pohoi ai, është mirënjohës për të gjitha ato që Shtetet e Bashkuara kanë bërë për atë vend në të kaluarën.  Është një popull të cilin e dua për mik, për miq të tillë kemi nevojë”, u shpreh Engel.

Zoti Engel e përfundoi fjalimin e tij të mërkurën, në sallen e madhe të Dhomës së Përfaqsuesve, me një mesazh për popullin dhe qeverinë e Kosovës, duke deklaruar se “Shtetet e Bashkuara qëndrojnë pranë jush dhe do të jenë gjithmonë me ju”. Ndërsa iu drejtua qeverisë së Serbisë me këto fjalë: “Ne përkrahim aspiratat e popullit serb për antarësim në Bashkimin Evropian, por Serbia duhet të ndalojë menjëherë masat që ka ndërmarrë për bllokimin e antarësimit të Kosovës dhe të ndërpresi njëherë e mirë masat luftënxitëse kundër Republikës së Kosovës.” Të dy shtetet, tha në fund të fjalimit të tij Z. Engel, “duhet të antarësohen në Bashkimin Evropian dhe eventualisht në NATO, pa u penguar nga njëra tjetra.”

Përgatiti Frank Shkreli

 

Më poshtë teskti i plotë i fjalimit të Z. Engel në anglisht:

TË MOS TURBULLOHET POLITIKA AMERIKANE NDAJ KOMBIT SHQIPTAR

by

Nga Frank Shkreli/

  Për ne shqiptarët që jetojmë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si shtetas amerikanë me të drejtë vote, siç e kam theksuar edhe më parë, është jetike dhe  e doemosdoshme që të jemi të angazhohemi me të gjitha fuqitë tona në procesin politik amerikan duke përkrahur kandidatët dhe partitë e ndryshme në nivele zgjedhjesh vendore, shtetërore dhe federale.Ka shënja të mira dhe inkurajuese se brezi i tanishëm ka filluar të bëjë një gjë të tillë.Të gjithë jemi krenar për fitoren e Z. Mark Gjonajt si anëtar i Asamblesë së shtetit të Nju Jorkut.Presim që vitin ardhëshëm edhe Ken Biberaj, me ndihmën e pa kursyer të komunitetit shqiptaro-amerikan, të fitojë edhe ai në zgjedhjet për anëtar të Këshillit të qytetit të Nju Jorkut.Këtu në Amerikë, ne shqiptarët shtetas amerikanë  me të drejtë vote — cilës do parti që t’i përkasim — duhet të përkrahim kandidatët shqiptaro-amerikanë, pa marrë parasyshë nëse ata janë demokratë apo republikanë. Besoj se këjo ndodhi në rastin e kandidimit dhe të fitores historike të asamblistit Mark Gjonajt.Bashkimi i komunitetit shqiptaro-amerikan në fushatën e tij është për t’u admiruar. Shpresoj që ky angazhim dhe entuziazëm të tregohet edhe për fushatën e Ken Biberaj për anëtar të Këshillit të qytetit të Nju Jorkut, vitin që vjen.

     Është e natyrshme dhe detyrë civileqë neshqiptaro-amerikanët, qofshim republikanë ose demokratë të përkrahim, të kontribojmë dhe të bëjmë fushatë për kandidatin e partisë që i përkasim.  Por besoj se si komunitet, në nivel kombëtar të politikës amerikane, nuk duhet të tregohemi të njëanshëm, pasi në atë nivel përpilohet politika e jashtëme dhe si rrjedhim edhe politika amerikane karshi kombit shqiptar.  Dhe këjo politikë, megjithë debatet diskutimet shpesh të ashpëra dhe kritikat, më në fund, në interes të sigurimit kombëtar amerikan përkrahet nga të dy partitë.

          Para dhe pas zgjedhjeve amerikane  për president javën që kaloi, një numër komentuesish dhe analistësh sidmos në Kosovë, por edhe në Shqipëri, edhe anë e mbanë trojeve shqiptare, përfshirë edhe diasporën, madje edhe këtu në Amerikë,  ”hodhën votën” e tyre dhe bënë thirrje në mënyrë të njëanëshme që — komuniteti shqiptaro-amerikan — në garën për president të përkrahte Presidentin Obama dhe kandidatët demokratë në përgjithësi, me arsyetimin se kinse presidenti Obama dhe Partia e tij Demokrate na qenkan të vetmit përkrahës të Kosovës dhe të interesave të kombit shqiptar në përgjithësi.

           Është e vërtetë se nën-presidenti Xho Bajden dhe Sekretarja e Shtetit Hillari Klinton (që për vizitën historike të sajë në Tiranë dhe Prishtinë shkrova një artikull pak më parë), janë njohës të mirë të çështjeve shqiptare dhe përkrahës të të drejtave të shqiptarëve dhe dy shteteve shqiptare në Ballkan. Por Presidenti Barak Obama nuk i mori këta në kabinetin e tij katër vjetë më parë vetëm e vetëm se ishin njohës të çeshtjeve shqiptare.Dyshoj shumë nëse kandidati Barak Obama, katër vjetë më parë, dinte gjë në lidhje me Shqipërinë e shqiptarët ose për problemet e Kosovës.Edhe po të dinte gjë në atë kohë, jam i sigurt se njohuritë e tija duhet të kenë qenë të influencuara nga komuniteti nacionalistserb në Çikago të shtetit Illinois me në krye ish-governatorin Blagojeviç, tani në burg i akuzuar për përpjekjet e tija për të ”shitur” karrigën e ish-senatorit Barak Obama, kur ky u zgjodh president.

Sidoqoftë, administrata e Presidentit Obama ka vazhduar politikën e favorshme amerikane, të përkrahur historikisht nga të dy partitë kryesore të këtij vendi, karshi Kosovës dhe Shqipërisë. Këjo nuk mund të ndodhte ndryshe dhe nuk është aspak në dyshim.Por ajo që më habiti ishte euforia e papërmbajtur dhe e njëanshme me ketë rast nga analistë e komentues në lidhje me zgjedhjet e fundit në Amerikë.

Edhe kandidati republikan për president Mit Romni, siç vuri në dukje edhe Ruben Avxhiu në një artikull të gazetës Illyria në Nju Jork, ka një histori personale me shqiptarët në Amerikë dhe gjatë fushatës zhvilloi kontakte të shumëta me përfaqsues të komunitetit shqiptaro-amerikan.  Ruben Avxhiu pasqyroi si asnjë komentues ose analist tjetër rolin dhe pjesmarrjen e komunitetit shqiptaro-amerikan në zgjedhjet e fundit, në mënyrë të balancuar, duke pasqyruar përkrahjen e komunitetit  si për presidentin Obama ashtu edhe për kandidatin republikan guvernatorin Romni, pasi të dy kishin përkrahje në komunitet dhe këjo është tradicionale por për më tepër e doemosdoshme, një fakt ky që komunuteti e di shumë mirë.

Ajo që më habiti ishte euforia e papërmbajtur dhe e njëanshme me ketë rast nga disa analistë e komentues në trojet shqiptare në Ballkan në lidhje me zgjedhjet e fundit në Amerikë, duke e cilësuar fitoren e presidentit Obama si të preferueshme për interesat shqiptare. Madje kishte raste ku fitorja e presidentit Obama në Amerikë u interpretua si një shënjë e fitoreve të ardhëshme nga forcat e majta në Shqipëri. Çfarë absurditeti!  Politika e majtë e presidentit Obama, nëqoftse mund të quhet e tillë nuk ka aspak të bëjë me lëvizjet e majta kudo, e aq më pak në Shqipëri e Kosovë, pasi Obama i “majtë’’ sot, mund të bëhet Obama i qendrës nesër, siç pat bërë ish-presidenti Bill Klinton në mandatin e tij të dytë.

Veteranët  e komunitetit shqiptaro-amerikanë dhe mirë të informuarit e dinë se përkrahja për të drejtat e shqiptarëve në Kosovë, Shqipëri dhe në të gjitha trojet  shqiptare gjatë viteve, nuk ishte dhe nuk është karakteristikë  e politikës së një partie ose e një kandidati amerikan, por gëzonte dhe gëzon mbështetje nga të dy partitë kryesore politike dhe përfaqesuesit e tyre  në Kongres, në Senat dhe në degën ekzekutive të qeverisë së Shteteve të Bashkuara. Këjo është arritur me punë, djersë dhe harxhime të mëdha nga komuniteti shqiptaro-amerikan gjatë dekadave dhe është një thesar që duhet të ruhet dhe të kultivohet.

Duke filluar nga vitet ’70 dhe ’80, por edhe më heret, komuniteti shqiptaro-amerikan ka punuar në mbështetje të çështjet kombëtare me përfaqsues republikanë e demokratë, duke e ditur se ishte e nevojshme ndihma e të dy partive politike.   Ndër përkrahësit e të drejtave të shqiptarëve gjatë dekadave janë dalluar një numër kongresistësh, senatorësh, guvernatorësh dhe politikanë të tjerë federalë të të dy partive.  Mjafton të përmendim vetëm disa prej tyre, sa për ilustrim.  Senatori Robert Dole, republikan; senatori Claiborne Pell demokrat; kongresisti Elliot Engel, demokrat; kongresisti Ben Gilman, republikan; Tom Lantosh, demokrat, William Brumfield, republikan, kongresisti me origjinë arbëreshe, Joe Dioguardi, republikan, e shumë e shumë të tjerë.Zëri i tyre, pa dallim partie, trumbetonte në sallat e Kongresit amerikan gjatë sesjoneve të komisioneve të ndryshme në mbështetje të shqiptarëve dhe të drejtave të tyre.Lista do të ishte tepër e gjatë për t’i përmendur të gjithë, porfirmat e këtyre ligjvenësve dhe shumë kolegëve të tyre demokratë e republikanë gjënden në rezolutat e shumëta në përkrahje të shqiptarëve, të miratuara nga Kongresi amerikan, në letra e apele drejtuar presidentëve të Amerikës dhe udhëheqësve botërorë, Stejt Departmentit,  Kombeve të Bashkuara dhe organizatave të drejtave të njeriut dhe njerëzve të interesuar anë e mbanë botës.

Ishte presidenti amerikan Woodrow Wilson, demokrat që përkrahu pavarësinë e Shqipërisë në fillim të shekullit të kaluar.Ishte presidenti Ronald Reagan, republikan i cili vuri në lëvizje forcat që çuan në rrëzimin e Murit të Berlinit.Ishte Presidenti  George Bush i vjetër, republikan i cili i tregoi Millosheviçit vijën e kuqe të zjarrit në Kosovë. Ishte presidenti Bill Clinton, demokrat i cili kur Millosheviqi shkeli vijën e kuqe urdhëroi bombardimin e Serbisë për të shpëtuar racën shqiptare.   Dhe më në fund ishte presidenti Gerge W. Bush, i ri, republikan i cili njoftoi nga kryeqyteti shqiptar në Tiranë, njohjen e pavarësisë së shtetit të Kosovës.  Komuniteti shqiptaro-amerikan është i vetdijshëm për këtë realitet dhe si të tillë e ruan këtë realitet si sytë e ballit.

Kështuqë, të nderuar komentues dhe analistë shqiptarë kudo, mosi turbulloni ujërat e politikës  historikisht pro-shqiptare amerikane, nga të dy partitë e këtij vendi, duke u munduar të paraqisni njërin kandidat ose njërën parti më të favorshme karshi interesave shqiptare, sepse nuk është e vërtetë.  Një gjë e tillë rrezikon interesat afatgjatë të kombit shqiptar, miqësinë shqiptaro-amerikane dhe kënaqë armiqët e tij në rajon dhe gjetiu.