Uran Butka fitoi Penden e argjendet ne gjinine e esese për librin “Kristo Kirka”/

Juria e përbërë nga kryetari Visar Zhiti dhe anëtarë Dhurata Shehri, Bardhyl Londo, Flutura Açka dhe Romeo Çollaku vlerësuan autorë të romanit, tregimit, përkthimit, etj. Edhe pse këto çmime kanë vite që janë traditë jo pak janë zhvilluar me mendime pro dhe kundër zhvillimit të tyre. Emra të njohur të letërsisë apo dhe studiues të ndryshëm si Behar Gjoka, etj, i kanë cilësuar fiktivë këto konkurse, larg atij qëllimi që duhet të kenë për të vlerësuar prurjet e krijimtarisë letrare. Sipas tyre, janë jo pak shkaqe që kanë çuar në nivelin e mjerueshëm të këtyre konkurseve që prej vitesh zhvilloheshin nën angazhimin e Ministrisë së Kulturës, që tregoi dështimin e saj dhe në fushën e letërsisë, ashtu si flaku tej ndër vite jo pak vlera. Edhe këtë vit ashtu si dhe vitet e tjera në juri nuk munguan dhe emra të njohur në të tilla konkurse, fitues në një edicion dhe viti që vjen i gjen në juri. Shkrimtari Ylljet Aliçka, Ali Aliu, Rudolf Marku, Parid Teferiçi, etj., ishin fitues të çmimeve. Ministria e Kulturës e kreu ritualin e përvitshëm të ndarjes së çmimeve në letërsi, duke e trajtuar edhe vetë si një detyrim që duhet bërë. Trofe e juri e diskutueshme, për një mori çmimesh në lëmin e letrave, ndërsa ministrja Mirela Kumbaro u shpreh se nga viti që vjen do të ndahet vetëm një çmim, nga një juri e pavarur nga Ministria e Kulturës. “Duke filluar nga viti tjetër jemi të mendimit që me fondet publike dhe në emër të një politike kulturore që duhet të nxisë cilësinë letrare, do të jepet vetëm një çmim për veprën letrare më të mirë shqipe të vitit, që do të përzgjidhet nga një juri kritike profesioniste, e pavarur nga zyrtarët e Ministrisë ”, tha Kumbaro. E pranishme në ceremoninë e çmimeve që u zhvillua dje në Teatrin e Komedisë, ministrja Mirela Kumbaro u shpreh se që nga vitet ‘90, Ministritë e Kulturës, me radhë, ngritën sisteme çmimesh letrare, por e patën të vështirë të ndërtonin çmime që shërbenin si vlerësime të qëndrueshme. “Qëllimi është për t’u lëvduar: nxitje të krijimtarisë, vlerësim të autorëve, etj. Por, (e këtu zor të mos biem në një mendje), vështirë e patëm të ndërtojmë çmime që të shërbenin si vlerësime të qëndrueshme, të besueshme dhe deri diku si shkolla kritike, ndonëse në listat e tyre gjen jo pak nga emrat më të mirë të letrave të sotme shqipe. Herë të cilësuara me emra të përgjithshëm e herë me emra të përveçëm, skemat e ndryshme të çmimeve që fryheshin a tkurreshin, përveç vullneteve të mira për të kënaqur sa më shumë autorë, botues a studiues, përveç sikleteve për të bërë qoka, përveç hatërngeljeve të vogla dhe inateve të mëdha, përveç dëshirës që edhe cilësia letrare të mos mbetej pa u treguar, përveç ndërhyrjeve politike që veç punë kanë prishur, tregonin se sa e vështirë është të japësh çmime në funksion të një kritike profesioniste”, cilësoi Kumbaro, duke shtuar se viti 2014 do të jetë padyshim një vit me risi dhe politika nxitëse për krijuesit e letrave, autorët dhe përkthyesit.

Juria: Prurjet e 2012 nuk shënuan kulme në letërsi

Kryetari i jurisë, Visar Zhiti u shpreh gjatë ceremonisë së çmimeve se prurjet e vitit 2012-të nuk kanë shënuar kulme në asnjë gjini dhe se shumë e vështirë ka qenë përzgjedhja e çmimit për letërsinë për fëmijë ku sipas jurisë kërkohet më shumë prurje. Shkrimtari Ylljet Aliçka u vlerësua me Çmimin Kombëtar Letrar në Shqipëri “Penda e Argjendë ”, për veprën e tij “Valsi i lumturisë”, në gjininë e romanit shoqëruar me motivacionin: “Për ironinë e spikatur, përsosjen deri në grotesk”. Çmimi Kombëtar për gjininë e tregimit shkoi për autorin Ardian-Kristian Kyçyku për librin “Perla”. Çmimin për gjininë e poezisë e fitoi Rudolf Marku për librin “Një ballkanas në Londër”. Juria vlerësoi për çmimin në gjininë e përkthimit Parid Teferiçin për përkthimin në shqip të libri “Delfini” nga Robert Lowell. Me Çmimin Kombëtar për autorin debutues u vlerësua Darien Levani për romanin “Poetët bëjnë dashuri ndryshe”. Për çmimin e kritikës u vlerësua Ali Aliu për veprën e tij “Don Kishoti shqiptar”, për esenë Uran Butka për botimin e tij “Kristo Kirka”, dhe çmimin për letërsinë për fëmijë e fitoi Thanas Jorgaqi për botimin “Unë jam Kronosi, mbreti i kohës”. Këtë vit çmimi i “Gazetarisë Kulturore, Teodor Keko” u nda në dy pjesë mes gazetares Alma Mile “Panorama” dhe Aida Tuci “Mapo”. Edhe për këtë çmimi juria e përbërë nga Agron Gjekmarkaj (kryetar), Etleva Domi, Agim Baçi, Jonila Godole dhe Alfred Lela (anëtarë) shpall emrat e gazetarëve të nominuar, më pas dhe fitueset. Por njëlloj si dhe juria për çmimet letrare, duket se dhe këtë herë juria nuk arriti të vlerësonte më të mirët në këtë fushë, mbi bazë të kontributit të tyre. Janë jo pak emra që kanë dhënë një kontribut në fushën e gazetarisë, ndoshta shumë më tepër se dy gazetaret që fituan çmimin, por dhe kësaj here duket se juria nuk arriti të bënte një vlerësim si duhet. Mbarimi i ceremonisë mbi çmimet e këtij viti në letërsi dhe në gazetari, tregoi fare mirë se drejtuesit e mëparshëm të Ministrisë së Kulturës nuk kanë ditur të ndërtojnë vlera me çmimet. Edhe pse këto çmime prej vitesh janë pohuar si ngjarje e rëndësishme, në fakt asgjë nuk ka pasur të rëndësishme në këtë lloj evenimenti, pasi ashtu siç u shpreh dhe ministra e Kulturës, çmime të tilla duket se janë dhënë më shumë për qoka sesa për vlera dhe cilësi të veçanta.(BS)