Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare do të zgjasë deri më 30 gusht./
Nga Bekim Bislimi/
Edicioni i 32-të i Seminarit Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, i cili ka nisur më 19 gusht në Prishtinë, ka sjellë deri më tash risi sa u përket rezultateve shkencore, të cilat u transmetuan dhe diskutuan në ligjëratat dhe referimet shkencore në kuadër të seminarit, vlerësojnë organizatorët dhe pjesëmarrësit e këtij seminari.
Bardh Rugova, drejtor i seminarit, duke folur për Radion Evropa e Lirë, thekson se disa nga ligjëratat e pjesëmarrësve të seminarit kanë qenë prurje mjaft të rëndësishme gjatë 5 ditëve të para të seminarit.
Ai përmend ligjëratën e akademik Rexhep Ismajlit për diskutimet rreth historisë dhe origjinës së shqipes, ligjëratën e Kujtim Shalës për Sami Frashërin, si autor shqiptar, si dhe një varg ligjëratash dhe referimesh të tjera nga albanologë të ndryshëm.
Rugova thekson se në ditët e ardhshme priten ligjëratat dhe referimet e mjaft autorëve të rëndësishëm.
“Në javën e dytë të seminarit do të kemi disa nga autorët e rëndësishëm. Në mesin e tyre, unë jam duke e përmendur tash e sa kohë Giusepina Turanon, një autore e një brezi më të ri, brezit të mesëm të autorëve, do ta quaja, e cila kohë më parë ka botuar edhe një sintaksë gjenerative të shqipes. Po ashtu, pas një pauze 10-vjeçare, paraqitet Giovanni Belluscio, ndër autorët më të njohur të brezit të mesëm të studiuesve arbëreshë dhe Leonardo Mario Savoia, po ashtu, është paraqitur për të marrë pjesë”, bën të ditur Rugova.
Ai, po ashtu, shton se si ligjëratë mjaftë e rëndësishme pritet të jetë ajo e profesorit Aleksandar Rusakov nga Shën Peterburgu, për korpusin linguistik të shqipes, që është duke u përgatitur në këtë qendër.
Megjithatë, sipas Rugovës, ditët më intensive të punës në seminar, do të jenë dy të fundit, në dy sesionet shkencore, të gjuhës dhe të letërsisë.
“Seminari do të zhvillojë punimet në disa forma pune dhe në dy ditët e fundit intensifikohet pjesa shkencore. Është një lloj përmbledhjeje dhe aty do të jenë sesionet shkencore në fushën e gjuhësisë dhe letërsisë. Temë bosht, në sesionin e letërsisë, do të jetë letërsia dhe identiteti. Ndërsa, në fushën e gjuhësisë, do të diskutohet për kontributin e albanologëve të huaj në fushën e shqipes, në pjesën e dytë të shekullit XX. Është një përpjekje e jona për ta nderuar dhe për ta vlerësuar punën e albanologëve në gjysmën e dytë të shekullit XX”, shpjegon Rugova.
Ndërkohë, në Seminarin e 32 Ndërkombëtar të Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare, rreth 100 studentë të huaj po mësojnë gjuhën shqipe në kurset e organizuara në tri nivele.
Pjesëmarrës në seminar janë dhjetëra albanologë nga e gjithë bota, qoftë për të mësuar gjuhën shqipe, qoftë për të sjellë apo ndjekur rezultatet shkencore në fushën e albanologjisë.
Një nga ta është edhe Zef Chiaramonte, albanolog arbëresh nga Italia, i cili vjen në Prishtinë pas gjashtë vjetësh për të ndjekur edicionin e 32 të seminarit.
“E kam ndërprerë për 6 vjet, por gjithnjë kam pasur dëshirë që të kthehesha. Dëshira ishte të shikoja si shkon situata shoqërore, ekonomike dhe niveli i standardit në përgjithësi. Në të njëjtën kohë, vazhdimësia e interesave kulturore, të cilat janë përfaqësuar në nivelin më të madh në botën shqiptare dhe arbëreshe nga ky seminar”, shprehet Chiaramonte.
Albanologu Chiaramonte, vlerëson se Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, deri më tash ka luajtur një rol mjaft të rëndësishëm dhe, sipas tij, ka qenë ambasadori më i mirë në botë për kulturën shqiptare, në përgjithësi.
“Kam qenë i interesuar vetëm ta përvetësoj gjuhën letrare, sepse nuk merrem me gjuhësi. Unë jam i prirë për historinë. Jam bibliotekar me profesion. Megjithatë, mendoj se, sidomos në kohët e mëparshme, unë e përvetësova këtu gjuhën standarde dhe e shkruaj lirisht. Prandaj, mendoj se Seminari ka bërë punë të shkëlqyeshme dhe ka qenë ambasadori më i mirë në botë. Lufta e parë u bë me anë të seminarit. Një luftë pa armë, por ajo ka qenë më të vërtetë luftë e grushtit”, thekson Chiaramonte.
Ndryshe, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare do të zgjasë deri më 30 gusht.