• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NGA TAKIMI I SHKRIMTAREVE SHQIPATRO-AMERIKANE NE NEW YORK

September 27, 2014 by dgreca

Shkrimtarët Shqiptaro -Amerikanë, dëshmues dhe trashëgimtarë të traditës,gjuhës shqipe dhe indetitetit kombëtar shqiptar në Diasporë/
(Reportazh nga Aktiviteti-Audiencë me shkrimtarët-organizuar nga Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë)\
Ditën e diel, me 21 shtator në Monroe College, Bronx, N.Y , SHSHSHA-ë zhvilloi takimin e quajtur: Audiencë me shkrimtarët: Dr. Yllka FILIPI, Pierre Pandeli Simsia dhe Marjana Zeneli Bulku .
Në këtë takim morën pjesë personalitete të letërsisë së Diasporës, shkrimtarë dhe artistë, që aderojnë në Shoqatë dhe dashamirës të artit, poezisë, pikturës dhe muzikës, pedagogë të institiucionit Monroe College, King Hall, si edhe të ftuar të tjerë.Takimi ishte i pari për nga lloji i vetë, jashtë monotonisë siç ndodh shpesh në aktivitete të tilla.Ishte një bashkëbisedim i drejt për drejtë i shkrimtarëve me lexuesit, i cili u mirëprit dhe la mbresa të shkëlqyera tek pjesëmarrësit.Kishin ardhur në atë takim bashkëkombas nga Nju Jorku dhe shtetet përreth, New Jersey, Philadelfia, Connecticut, Massachusets, Boston, etj.Na nderuan me pjesëmarrjen e tyre edhe Prof. Haxhi Berisha dhe pedagogë të huaj që japin mësim në atë korpus universitar.
Takim kishte në qendër të vëmendjes prezantimin e shkrimtarëve të lartpërmendur përpara një publiku më të gjerë të Diasporës si edhe fillimin e një nisme të re e cila do të bëhet traditë në të ardhmen dhe do të zhvillohet çdo tre muaj, si edhe diskutimin mbi çështje të rëndësishme që shqetësojnë sot letërsinë shqiptare bashkëkohore. Është për t’u vlerësuar kjo nismë dhe eksperienca e parë e tyre, e këtij lloji e cila sipas Krytares së Shoqatës, znj.Raimonda Moisiu, e cila vec të tjerash u shpreh:–“ do të bëhet traditë duke u mbledhur njëherë në tre muaj, duke i dhënë prioritet vlerave promovuese krijuese letrare-artisike, aspekteve sociale-psikollogjike tëshoqërisë dhe këto të hedhura në artin e bukur të shkrimtarisë nga anëtarët e Shoqatës dhe të Letrave Shqipe në Diasporë.
Sepse SHSHSHA-ë, anëtarësia e saj mbartin me vete nderimin, respektin e kockës së erudicionit intelektual e krijues të tyre, dëshmi të njerëzores e shpirtërores, emocionuese dhe edukative. Vetë natyra, koha dhe liria u dha mundësinë të ngrenë strukturën e memorialit të krenarisë, gjuhës, të idealeve e virtyteve të kombit, pjesë e kulturës amerikane. Në pamje të parë bie në sy gjallëria e integritetit individual e kontributit dimensional krijues, kontribut që të bën të përfytyrosh si kanë qenë ëndrrat e paraardhësve, plot sfida e dhimbje, sakrifica e arritje, përkushtimin pakompromis e shkrimtarëve shqiptarë, -tha znj.Moisiu.
Fjalën e hapjes e mbajti Presidenti i SHSHSHA-ë poeti e publicisti preshevar, z Adnan Mehmeti, i cili si përgëzoi shkrimtarët botues të këtij viti, mes të tjerash theksoi: “E kemi pas shumë të vështirë për të përzgjedhur, për këtë Audiencë të parë me anëtarët e Shoqatës. Por, njerëzit e letrave, jo vetëm e mirëpritën lajmin, por edhe u mirëkuptuam që para jush kësaj here, do të kemi tre emra, që secili prej tyre kanë hyrë seriozisht në letrat shqipe. Fjala është për shkrimtaren, studiesen dhe esseisten, dr. Yllka Filipi, shkrimtarin e publicistin Pierre Pandeli Simsia dhe poeten, prozatoren dhe gazetaren e spikatur dhe të njohur, për analizat dhe opinionet e saj profesionale, në Diasporë, Marjana Zeneli Bulku. Ne do të jemi dëshmitarë për të provuar se vërtet, jemi me fat, dhe do të ndajmë eksperienca krijuese mes kolegësh e dashamirësish nga ku do të mësojmë shumë gjëra interesante, që këta kolegë i kanë mbajtur sekret dhe nuk i kanë shpalosur- më parë. Le të jetë ky një fillim i mbarë, gjysmë e punës, për të vazhduar më tej, me aktivitetet e Shoqatës së Shkrimtarëve. Këta shkrimtarë bartin me vete diellin dhe shkronjat shqipe, shpresën dhe mundësinë, talentin e përkushtimin për të shkruar dhe botuar libra në gjuhën shqipe këtu në Shtetet e Bashkuara. Përballë jush sot, për të drejtuar audiencën do të jetë Kryetarja e Shoqatës, znj.Raimonda Moisiu. Dhe, më lejoni që para se të marrë fjalën, moderatorja e këtij eventi, , dua të ndaj me ju dhe gjithë shqiptarët në Diasporë e kudo që janë, lajmin e mirë që pushtoi rrjetet sociale e të informimit mediatik dhe agjensitë prestigjioze të lajmeve në krejt botën, vizita e Papa Francesku, në atdheun tonë, dhe mesazhi për një Shqipëri të bekuar me tolerancë fetare.
Audienca u zhvillua në dy séanca. Në fazën e parë secili nga shkrimtarët promovues, prezantoi një përmbledhje të krijimtarisë së tij, duke i ilustruar me fragmente të zgjedhura, prozë apo poezi nga veprat e tij/saj.
E para e mori fjalën shkrimtarja dhe studiuesja Dr.Yllka FILIPI e cila pasi evidentoi disa fragmente të qëmtuara me kujdes nga veprat e saj, “Eternitas” (poezi), “Me ipsum ames”, (roman postmodern), “Dante-Kadare” (studim), “Post Hekuba”(Poezi), “Eshtra tempujsh” (Poezi), “Dante-Migjeni-Kadare” (studim krahasues), u shpreh:”Le të bëhet dritë fjala e të gjithë krijuesve shqiptarë të Diasporës, për ta ngritur lart e më lart imazhin kombëtar dhe unitetin shpirtëror të tokës mëmë!”
Janë disa çështje-vijoi Dr.FILIPI, të pashterura asnjëherë plotësisht lidhur me procesin krijues si një sekret i ethshëm i njerëzimit: -A duhet parë shkrimtari si galeri, individ, qenie e përvuajtur, sfinks, magnitudë apo si vetëcensurë që nuk e shijon, por vetëm e kupton jetën? – Ku ta kërkojmë lexuesin e vemëndshëm e selektiv? – A kemi në duar libra të padyshimtë që na qasin drejt globalizmit? Cila i shërben më tepër veprës, protonizmi apo kritika e ftohtë?Pas duartrokitjeve të publikut Dr. FILIPI përcolli mesazhin; “Të dashur vëllezër e motra të gjakut, penës, gjuhës dhe idealeve kombëtare! Fjala juaj u bëftë dritë në çdo vatër shqiptare! Le të themi së bashku lutjen e poetit: “Ati ynë që je në qiell/ Frymëzimin tonë të përdishëm falna neve sot…! Salla u ndez nga duartrokitjet të cilat pasuan edhe më tej, kur Kryetarja e shoqatës Zj. Raimonda Moisiu përzgjodhi disa fraza të shkëputura nga kritika, lidhur me veprën e autores FILIPI, nga Dr. Sadik BEJKO, nga poetja Mimoza Ahmeti, nga Dr. Agron TUFA..
Më pas e mori fjalën z. Pierre Pandeli Simsia, i cili në fjalën e tij tha:
Krijuesit letrarë kanë ndjenjë, imagjinatë, fantazi, për atë që ata mendojnë për të shkruar.Në veprën e tij, krijuesi letrar shpreh ndjenjat që burojnë nga shpirti i tij për t’ia dhënë lexuesit dhe këto zakonisht krijojnë atë, melankolinë e ndjeshme.Melankolia, mendoj unë, është dhe duhet të jetë pjesë e krijimtarisë letrare sipas ngjarjes, personazheve që krijuesi ka menduar për të shkruar.Duke qenë edhe tip i ndjeshëm për ngjarje të ndryshme, sigurisht që edhe doza e melankolisë të del vetvetiu sipas asaj që shkruaj, zakonisht në monolog apo në dialog.
Unë kam shumë vite larguar nga atdheu dhe këtu ku ne jetojmë bashkë nuk mund të ndjehesh pesimist, por, meqenëse unë gjatë këtyre viteve kam shkruar për jetën shqiptare, i kam trajtuar ato elementë që kanë mbjellë pesimizën në popull. Në gjashtë librat e mi vend të vecantë zenë romani “Nuse në derën e hasmit”që është libri im i fundit, botuar në vitin 2013-ë nga Shtëpia Botuese TOENA, promovimi i të cilit u bë po vjet në sallën Tefta Tashko Koço, në Ministrinë e Kulturës në Tiranë.Siç po e përmendni edhe ju, romani është mirëpritur nga lexuesi dhe nga kritika letrare ashtu si edhe romani tjetër “Një dashuri e vrarë”.Ajo që më tërhoqi për të shkruar atë roman me temë gjakmarrjen dhe që ngjarjet unë i kam vendosur në Nju Jork dhe në Shqipëri, ishte pengu im që unë të shkruaja për atë plagë tepër të dhimbshme që vazhdon edhe sot e kësaj dite të kullojë dhimbje.Gjakmarrja, femonemi i përhapurnë Shqipëri, është një çështje e dhimbshme që kanë shkruar edhe autorë të tjerë. Por çdo krijues letrar ka mënyrën dhe metodën e tij për ta shkruar. Menjëherë pas viteve 90-të shoqëria shqiptare, midis të tjerash po përballet me dy “plagë” të mëdha infektuese që kanë mbjellë dhe vazhdojnë të pikojnë dhimbje të mëdha në familjet shqiptare: prostitucioni dhe gjakmarrja.Këto dy plagë të dhimbshme, ishin si një peng që unë mbaja në veten time për të shkruar. Ishin një gërvishtje në shpirtin, një goditje në ndërgjegjen time që trokisnin shpesh herë në mendjen time që unë duhet të shkruaja për këto dy plagë të dhimbshme. Dhe pas një pune këmbëngulëse, ia arrita dhe jam çliruar nga ai peng.
Për të parën, prostitucionin, shkruajta romanin “Një dashuri e vrarë”. Titulli “Nuse në derën e hasmit”, është përzgjedhja më e mirë që ka marrë libri, madje është një frazë e shkëputur nga libri, kur mamaja Evelinë, pasi mësoi lidhjen e vajzës së saj me hasmin e familjes së tyre, midis të tjerash, kur flet me veten e saj thotë: “Çna bëre moj bijë, po hyn nuse në derën e hasmit…”
Libri: “Dr. Selahedin Velaj, Legjenda Vlonjate në Amerikë”. Dr. Selahedin Velaj, me origjinë nga Kanina e Vlorës, prej gati 70-të vitesh që jeton në Sh.B.A.është një figurë e ndritur në Diasporën tonë. Ky personalitet, intelektual që gëzon respektin, vlerësimin, mirënjohjen nga të gjithë ata bashkatdhetarë që e kanë njohur, nuk ka rreshtur kurrë duke dhënë kontributin e tij personal, madje edhe material për çështjet e ndryshme shqiptare.Nuk dua të zgjatem shumë, sepse pak a shumë janë përmbledhur në libri, por po veçoj disa prej tyre: Me iniciativën e Dr. Selahedin Velaj-t, në bashkëpunim me disa miq e shokë të tij, në vitin 1965 u hap shkolla shqipe në Nju Jork. Për disa muaj mësimi zhvillohej në Kishën Ortodokse “Shën Nikolla” në qendër të Manhattanit.Poezi! Mendoj, se sot, është tepruar shumë me fjalën e artë, poezi.Të shkruash poezi është shumë vështirë; e kam fjalën për poezi të mirëfilltë, jo vargëzime të rimuara siç lexojmë shpesh.Po harrohen fjalët, bejte, vjersha, dhe këto, nga autorët janë zëvendësuar me fjalën poezi.Krijues letrarë sot ka shumë dhe, çdo varg që ata shkruajnë e titullojnë, poezi, pavarësisht se mund të jetë bejte, vargje të lira, rimim vargjesh, apo edhe vjershë e thjeshtë.Poezia është një zhanër sa i bukur, po kaq edhe i vështirë për t’u shkruar. Jo çdokush shkruan poezi ”.
Më tej e mori fjalën znj. Marjana Zeneli Bulku e cila i mëshoi temës:
Letërsia si eksperiencë dhe angazhim.
Krijimtaria letrare , një profesion apo pasion,eksperiencë apo sprovë duket se mbi gjithcka na krijon mundësinë ne që të mblidhemi e komunikojmë së bashku edhe pse udhëtojmë dhe lëmë disa preokupime jo të vogla familjare.
Eshtë jetik komunikimi ndërmjet njerëzve, është tipari yni dallues si humanë por në ditët e sotme kur rëndom shikon sesi lufta dhe kërcënimet, shpifjet dhe përplasjet, vrasjet dhe përbaltjet janë shndërruar më së shumti në të vetmin mjet komunikimi, sapo të lexosh lajmet,sapo të shohësh transmetimet televizive, vlera e komunikimit ndërnjerëzor shumëfishohet dhe merr një përmasë të jashtzakonshme.
Kemi harruar të jetojmë si njerëz vallë?
Ky është monologu im i vazhdueshëm.Një monolog nga ku shpesh herë lindin vargjet e mendimeve të mija, enigmat, zgjidhjet, ëndrrat shpresat edhe zhgënjimet…
Krijimtaria letrare sipas meje është një lloj angazhimi që gjithsejcili merr përsipër ,është si një lloj tablete që mbart remedyn e duhur për dhimbjen ,brengën , dëshirën.
E sinqertë ose retorike , e drejtpërdrejtë ose personifikuese, reale apo hiperbolizuese formula e letërsisë ka funksionuar përherë në cdo kohë edhe nëpër librat e ashtuquajtur të verdhë që komandat e regjimeve të padrejta dirigjonin.
Më besoni kur them se unë shpresoj shumë nga artisti qoftë ky i artit pamor apo i atij të mendimit, sepse une besoj shumë tek momenti që e lind artin, mund të jetë i dhimbshëm ai moment por gjithmonë i thurr himn jetës.
Letërsia si përjetim,si mendim dhe si përgjithësim sipas meje, është mjet reagimi ndaj realitetit, e nëse e ndjek me vëmendje aty brenda fjalëve ka një platformë ku shkrihen eksperiencat njerëzore, ngërcet e saj, por edhe zgjidhjet.Sepse poeti e jeton me shpirt jetën, ai nuk merr dhe duke qene i ndëgjegjshëm për këtë jep, jep, jep dhe a e dini cfarë : receta falas mendimi (kështu do ti quaja unë vargjet)! Ndonjëherë sëmundjet shkaktohen nga shpirtrat e sëmurë që unë mendoj se poezia, muzika , arti në përgjithësi, ka forcën ti kurojë. Letërsia si mesazh ka mundësi të depërtojë gjithkund, atë nuk e pengon dot asnjë lloj muri sepse ka si mjet ; Fjalën. Ndoshta pikërisht duke u nisur nga ky fakt personalisht i kushtoj rëndësi asaj cfarë do të transmetojë mendimi. Nuk ka renditje më të bukur fjalësh sesa ajo që ndërton një mesazh , një zgjidhje , një përgjithësim që njeriu i kohëve moderne nuk ka kohë e as vullnet për ta lexuar, por po, ai ka nevojë të dëgjojë poezi e pse jo të shërojë shpirtin e lodhur apo ”të sëmurë” nga kohët e vështira përmes disa rreshtave.
Më kujtohet shpesh një poet evropian që thoshte se poezia i ngjan një krisme në mes të një shfaqjeje,,,ajo pra nuk vret, as plagos,por ajo duhet të dëgjohet dhe për më tepër kur kjo ”shfaqja jonë tragjikomedi-shqiptare” ka kaq shumë paradokse dhe anomali , i duhet lënë shteg poezisë, asaj të sinqertës që lind pas cdo dhimbjeje, gjatë një nate të pagjumë, pas cdo skandali që politika shfaq dhe fsheh, lind pas cdo akti të thjeshtë njerëzor që ekranit miop ndoshta nuk i jep përfitime, por jetës dhe njerëzve u jep leksione të mëdha.
Letërsia si angazhim , është tregues dhe matës demokracie, është pjesmarrje në proceset e mbarsura me problematikë njerëzore që poeti i sheh neutralisht, jo i yshtur, jo i detyruar,por i lirë, real,,,gjëra për të cilat duhet thënë pse jo edhe faleminderit sepse ku është fjala, është problematika, zgjidhja , aty është heroi dhe viktima, fantazia dhe realiteti , historia dhe e tashmja ,aty është NJERIU.
Dhe së fundmi më lejoni të guxoj të them se si poezia është sinqeritet,,,nuk ka akt më të sinqertë se ai poetik, sigurisht kur është i maturuar dhe i pjekur , pasi mendoj se nje akt të tillë nuk e nxit askush pëvecse një zë i brendshëm , kemi provuar të gjithë të shkruajmë.A nuk është ajo një veprimtari që as urdhërohet e as komandohet ,as retushohet e as mohohet sepse ajo ekziston tek krijuesi i vet ai që vazhdimisht e kemi quajtur UNI poetik.
Unë besoj tek letërsia ,tek fjala e ndërtuar me sinqeritet dhe maturi, besoj tek piktura , besoj tek tingulli muzikor , sepse besoj tek njeriu artist, në mos i tëri i vërtetë ka një pjesë sado të vogël vërtetësie…Ja, mjafton kjo kredo e imja për të pëgjithësuar edhe njëherë gjithcka dua të them dhe kam thene: Nga lartësia e poezisë si art mendimi botën e shoh më mirë!
”Prej nga këtu
Sodis gjithë botën.
Më dhemb ajo që aq shumë dhemb…
Padrejtësi e neveritëshme
m’i mbyll sytë e përlotur,
spektator i vetvetes jam”,-do ta përfundonte fjalën e saj znj.Bulku.
Pas një pushimi të shkurtë prej disa minutash filloi seanca e dytë e takimit lidhur me pyetje-përgjigje midis publikut dhe shkrimtarëve, lexuesit dhe dashamirësve.Seanca e dytë ishte më aktive në formën e një tryeze të rrumbullakët bashkëbiseduese, jo thjesht me pyetje përgjigje për letërsinë, por edhe shkëmbim idesh ,–mbi të fshehtat, sfidat e labirinthet e procesit krijues, pasi në audiencë bëhej fjalë për autorë me përvojë e pjekuri krijuese letraro-artistike, në prozë, poezi, përkthim e publicistikë. Iu la hapësirë spontanitetit dhe larmishmërisë së përvojave letrare, nga vetë autorët dhe pjesëmarrësit dashamirës në audiencë me qëllim për të bindur një audiencë skeptike me pikëpamjet e merituara të këtyre shkrimtarëve, dhe përcollën mesazhet aktuale mbi kontekstin e letërsisë shqipe moderne sot në Diasporë , Shqipëri, Kosovë e botë, – që do të thotë qasje afër globalizmit. C’po ndodh sot me shkrimtarët?A kemi prozatorë, poetë, përkthyes të zotë e me pjekuri profesionale?Si prezantohet Letërsia Shqipe sot në Diasporë e botë?
Ky lloj aktiviteti do të bëhët traditë , qe Shoqata e Shkrimtarëve do të organizojë Audiencë me Shkrimtarë –duke i dhënë prioritet vlerave promovuese të anëtarëve të Shoqatës dhe të Letrave Shqipe në Diasporë.
Çfarë informacion të ri mund të ofrojmë me anë të temave të rëndësishme për komunitetin e krijuesve, dhe se cfarë mund të përfitojmë në motivimin e tyre duke i sjellë në vëmendje të kolegëve , anëtarëve të Shoqatës, por edhe dashamirësve të artit e letërsisë dhe atyre që aspirojnë të bëhen shkrimtarë. Pra, si sistem kompleks i dalë nga organizmat dhe Shoqatat apo si lënie në dorën e fatit dhe sa publiku di për këtë temë? Pra, u sollën përvoja e këndvështrime të ndryshme për të gjetur gjuhën e përbashkët, duke i dhënë ngjyrë kombëtare e historike aktivitetit.Pati diskutime te mprehta mbi fatin e gjuhës shqipe nga Diasporë, të ardhmen e brezit të ri, koncertet në gjuhën shqipe, abetaren etj. Nga pjesëmarrësit e tjerë nga fusha të ndryshme të artit dhe kulturës shqiptare që veprojnë në Sh.B.A., si Themeluesja e Festivalit të fëmijëve shqiptaro-amerikanë në Diasporë, Pedagogja e Muzikës, znj. Pranvera Sula-Coba, intelektualja e POWER with Purpose Independent Associate, znj. Elida Kolo, shkrimtarja dhe publicistja znj. Nimfa Hakani, etj, duke dhënë edhe mendimet e tyre të ndryshme për një bashkëpunim me shoqatën në vitet e ardhshëme.Znj. Pranvera Sula Coba, pasi ndau me audiencën eksperiencat e saj mbresëlënëse dhe sfidat e saj, punën e përkushtimin e saj, se si arriti që në dy vjet të korrte suksesin dhe të realizonte Dy Festivale të Fëmijëve të Diasporës, duke i dhënë emër kulturës shqiptare jo vetëm në SHBA, por edhe në trojet shqiptare e ballkanike, mes të tjerave ajo tha: Ju falenderoj nga zemra për mundësinë dhe ngrohtësinë shpirtërore e krijuese që po cfaqni në këtë Audiencë me Shkrimtarët , duke na vlerësuar. Jam këtu jo vetëm si dashamirëse e letërsisë, por dëshiroj të përcjell sinjalin e bukur shpirtërisht e artistikisht për ato yje të vogla –fëmijët , ardhmëria e Diasporës shqiptare në SHBA -që shëndrisin Diasporën dhe identitetin tonë kombëtar, trashëgojnë gjuhën shqipe, vlerat dhe traditat kombëtare e historike, – me emrin e tyre, me gjakun shqiptar që rrjedh ndër dejet e tyre dhe me talentin e tyre.Ju falenderoj të gjithëve si Shoqatë që më ftuat dhe më dhatë fjalën të hap edhe unë siparin e një diskutimi paksa i vecantë nga tema e ditës, por që i bashkon letërsia dhe muzika, duke kërkuar mbështetjen tuaj dimensionale, qoftë edhe me tekste këngësh për Festivalin e ardhshëm të Fëmijëve në Shkodër , në tokën mëmë, që ne si Diasporë na është dhënë mundësia të përfaqësohemi me dy këngë. Dua t’ ju siguroj që kudo që të jemi bashkëpunimi dhe krenaria, janë ndjenja të domosdoshme dhe të arritëshme, si të ecim përpara për një revolucion në evenimentet letraro-artistike, të cilat do të nxjerrin në pah meritat dhe vlerat e artit tonë të shkruarit dhe të muzikës .Ndjehem tejet e lumtur që po kaloj një mbasdite të mrekullueshme mes zërit krijues, qytetar e intelektual të Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro Amerikanë. Ju faleminderit!Folën e diskutuan poeti Mëhill Velaj, Gjeto Turmalaj, talentja e re Veneta Callpani, Rrustem Ulaj, Vilma Tafaj Mehmeti, etj. U anëtarësuan krijuesë të rinj në SHSHSHA-ë, enciklopedisti i folklorit dhe gurrës popullore rapsodi Rrustem Ulaj dhe romancierja e re Veneta Callpani.
“Organizatorët dhe moderatorët e këtij takimi z. Adnan Mehmeti dhe znj.Raimonda Moisiu, e prezantuan atë takim letrar me profesionalizëm duke treguar edhe njëherë vlerat e tyre të larta; me oratorinë e tyre, duke i bërë edhe një prezantim shoqatës nëpër vite që nga krijimi i saj në artin i bukur të shkrimtarisë, që depërton si mesazh mirësie e dashurie në të përditshmen njerwzore, -u shpreh shkrimtari e publicisti i njohur Pierre pandeli Simsia, mbas takimit, para kamerës televizive të Kulturës Shqiptare ( Albanian TV Culturale). Takimi zgjati tri orë dhe kaloi në një atmosferë jashtëzakonisht poetike, të ngrohtë dhe me patos të lartë atdhetar.Ishte tejet mbresëlënës dhe u mblodhëm si një familje e madhe, e bukur shqiptare; na mblodhi letërsia.
Takimi u përcoll nga media shqiptare dhe amerikane; Televizioni: Kultura Shqiptare me producent, z. Adem Belliu dhe TV lokal Amerikan.
Në fund për pjesëmarrësit u shtrua një kokteil.(Korresp i Diellit)

Monroe College King Hall Bronx New York
Shtator 2014

Filed Under: Reportazh Tagged With: shkrimtaret, shqiptaro-amerikane, takim ne New York

Ylljet Aliçka, mes 10 shkrimtarëve më të mirë europianë

August 24, 2013 by dgreca

Europa mund të njihet më mirë përmes letërsisë. 10 shkrimtarë të njohur europianë do të bëhen pjesë e projektit ndërkombëtar të Bashkimit Europian “Net të letërsisë europiane 2012-2014”, i cili do të hapë siparin e tij më 21 shtator nga qyteti i Wroclaw për të ndaluar më pas në Bukuresht, Dublin, Lisbonë, Vilnius dhe Pragë“. “Netët e Letërsisë Europiane” janë konceptuar mbi idenë se letërsia mbetet medium i vetëm krijues që përqafon zërat e shkrimtarëve bashkëkohorë me vlerat e shoqërive ku ata jetojnë. Qyteti i Wroclaw-it do të marrë më 21 shtator dhe statusin  “Porta hyrëse e letërsisë së sotme europiane”. Shkrimtarët e përzgjedhur janë emra të njohur të letërsisë bashkëkohore nga vende si: Anglia, Gjermania, Spanja, Franca, Republika Çeke, Irlanda. Këtij grupi të përzgjedhur me kujdes, i cili pritet të kthehet në një rrugëtim letrar, ku do të shkëmbehen eksperienca dhe do të hidhen ide mbi atë çfarë letërsia reflekton sot, do t’i bashkëngjitet dhe shkrimtari shqiptar, Ylljet Aliçka. Ai është përzgjedhur si autori që do të përfaqësojë letërsinë shqipe në këtë eveniment. “10 shkrimtarë të njohur bashkëkohorë nga vende të ndryshme europiane, ardhur nga gjuhë e stile të ndryshme, nëpërmjet leximeve të tyre publike, si dhe veprimtarive të tjera promovuese do mundësojnë audiencën të udhëtojë nëpër Europë si dhe të njihet në një formë të re me vlerat e letërsisë së sotme europiane”, thuhet në komunikatën për shtyp të këtij aktiviteti.  Britania e Madhe do të përfaqësohet në këtë aktivitet nga shkrimtarja e njohur, Zadie Smith, e cila ka qenë kandidate e çmimit “Man Booker Prize”. Nga Gjermania do të jetë shkrimtari Ingo Schulze, i cili i ka dhënë jetë në letërsinë e tij, të shkuarës së dy Gjermanive. Spanja do të prezantohet me shkrimtarin e ri, Harkaitz Cano, Portogalia me David Soares. Nga Franca në këtë eveniment do të jetë shkrimtari dhe regjisori i njohur, Philippe Claudel, i cili është fitues i një sërë çmimesh të rëndësishme letrare. Nga Lituania është shkrimtari dhe poeti   Herkus Kuncius, nga Serbia do të jetë shkrimtari Borislav Pekić, Petr Sabach nga Republika Çeke dhe Colm Tóibin nga Irlanda. Colm Tóibin është një nga përfaqësuesit më të denjë të asaj çfarë ndodh sot me letrat irlandeze. Ai ka qenë kandidat i çmimit “Man booker prize” dhe novela e tij e fundit ka qenë në listën e 10 librave më të mirë të vitit nga New York Times. Përveç letërsisë ai merret dhe me kritikë letrare. Shkrimtari shqiptar, Ylljet Aliçka, ka nisur të botojë letërsi më vitin 1996. Libri i tij i parë është një përmbledhje me tregime. Më vitin 2000 ai botoi romanin “Kompromisi”, i cili do ta rendiste ndër autorët interesantë në letrat shqipe pas viteve ’90. Aliçka ka botuar librat “Parullat me gurë” (2003) i cili do të ekranizohej më pas nga regjisori Gjergj Xhuvani, “Një rrëfenjë me ndërkombëtarë” (2006″. Librat e tij janë përkthyer në frëngjisht, polonisht, anglisht, italisht, e së fundi në gjuhën esperanto. Ai është autor i disa skenarëve me të cilët është vlerësuar dhe me çmime. Çmimin e parë Aliçka do ta merrte në një konkurs të tregimit ndërkombëtar në Itali më 2000-shin, më pas do të vlerësohej me çmimin e dytë në konkursin ndërkombëtar “Arts et Lettres de France”, Francë, 2000; medalje bronzi nga “Academie Internationale de Lutece”, Francë, 2001; “Penda e Argjendtë”, në prozë, nga Ministria e Kulturës, Rinisë e Sporteve, 2001; çmimi i parë, si skenari më i mirë, “Festivali i filmit shqiptar”, 2006, libri më i mirë artistik i vitit, “Akademia KULT”, 2006.

Ingo Schulze 

Ingo Schulze (lindur më 15 dhjetor 1962) është një nga shkrimtarët më të njohur bashkëkohorë gjermanë. Ai ka studiuar filozofi klasike në Universitetin e Jenës, për pesë vite, dhe deri në Bashkimin e dy Gjermanive ka punuar si këshilltar për artet dramatike në Teatrin Kombëtar të Altenburgut, 45 km nga Lajpcingu. Pas ngjarjeve të vitit 1989, Schultze krijoi një gazetë bashkë me miqtë e tij letrarë. Ajo çfarë po ndodhte me Gjermaninë Lindore e frymëzonte atë të bënte shkrime të ndryshme. Ai kaloi gjashtë muaj në San Peterburg, muaj gjatë të cilave ai iu përkushtua letërsisë. Tregimet e shkruara gjatë kësaj periudhe i botoi në përmbledhje me 33 tregime të shkurtra të quajtur “33 momente lumturie” (1995). Ai është fitues i një sërë çmimesh me romanet dhe tregimet e shkruara në njëzet gjuhët ku është përkthyer. Këtë vit ai u nderua me çmimin e madh letrar në Gjermani” Bertolt-Brecht-Literaturpreis“.

 

Zadie Smith

Zadie Smith (lindur më 25 tetor 1975) është romanciere, eseiste dhe tregimtare angleze. Gjatë vitit 2012, ajo ka botuar katër romane, të cilat janë pritur mirë nga kritika. Në vitin 2003 ajo u përfshi në listën “Granta” mes 20 autorëve të rinj më të mirë, listë në të cilën u përfshi edhe gjatë këtij viti. Ajo është fituese e çmimit “Orange” në fiksion më 2006-n me novelën e saj “Dhëmbët e bardhë”. “Time magazine” e ka renditur këtë libër në 100 librat më të mirë që duhen lexuar nga 1923-2005. Në vitin 2002 ajo botoi romanin “Burri i autografit” i cili do të kishte një sukses në treg, pavarësisht se kritika nuk e priti pozitivisht. Në 2009-n ajo botoi një përmbledhje me tregime “Të ndryshosh mendjen”. Më romanin “E bukura” ajo ishte mes shkrimtarëve kandidatë për çmimin “Man booker prize” më 2006. Zadie është e martuar me poetin dhe shkrimtarin irlandez, Nicholas Laird.

Harkaitz Cano

Harkaitz Cano është një ndër personazhet më të njohura në letërsinë bashkëkohore spanjolle. Përveç librave poetikë ai ka botuar dhe një sërë vëllimesh me tregime të shkurtra. Novela e tij e fundit “Thikat e barit” është pritur mirë nga kritika dhe ka qenë një ndër librat më të shitur. Cano punon si skenarist në televizion.

Philippe Claudel

Philippe Claudel është shkrimtar dhe regjisor i njohur francez. Përveçse shkruan ai është dhe profesor i letërsisë në Universitetin e Nancy-t. Në vitin 2008 ai realizoi filmin “Të desha kaq gjatë”, i cili fitoi çmimin “Bafta” më 2009-n si filmi më i mirë në gjuhën angleze. Romani i tij më i mirë konsiderohet “Shpirtrat gri” me të cilin fitoi çmimin “Renaudot” në Francë dhe ka qenë në shortlistën e “American Gumshoe Award” dhe fitoi çmimin suedez “Martin Beck”.  Në vitin 2003 ai fitoi çmimin “Brodeck’s Report”.

 

Herkus Kunčius

Herkus Kunčius është prozator, eseist dhe dramaturg lituanez. Krijimtaria e tij letrare shpeshherë është mohuese e shumë formave letrare. Për shumë kritikë ai është një prishës i letërsisë lituaneze, për shumë të tjerë ai është një eksplorues i saj. Libri i tij i parë u botua më 1996. Prej atij viti ai vijon të botojë vazhdimisht romane dhe drama të cilat janë shpirti i Lituanisë së sotme.

 

Filed Under: Kulture Tagged With: me te mire Europiane, nder 10, shkrimtaret, Ylljet Alicka

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT