Duke e përmbledhur problemin shqiptar sot, po që se kthehemi mbrapa dhe shikojmë momentin të cilin Rilindasit e ruajtën dhe organizuan këtë koncept të Shtetit , deomos duhet ta kuptojnë se ai ishte për ta ruajtur substancën e Identitetit tonë kombëtar , pra edhe politik , nga shfarosja dhe gllabërimi i atëhershëm nga shtetet fqinje . Shkurt idea për ta ruajtur tërësinë në projektin e Shqipërise së kohës ndërsa sot faktori politik shqiptar nuk po dëshiron të ndalet në momentin në të cilin gjendet vetë çështja shqiptare, ajo që është sot duhet të shtronë dronë se mund të jetë , po ajo , nesër . Sa herë që kthehemi  prapa e kuptojnë se ku jemi tani , dhe në vazhdimësi në gjendjen e njejtë duke mos mundur të dalim nga rrethi i vetëkrijuar , bindemi çdo ditë e më shumë se sikur na “mjafton”vetja , në shumë sfera sociale.

Potenciali politik , këndej dhe andej kufirit shqiptaro-shqiptar duhet ta bënë më të gjallë vetë ekzistimin e krijimit të klimës për opinion publik më kombëtar , një vetëdijesim për çështjen e çështjes, atë të Shqipërise etnike . Pasi që ekziston koncepti për të, duhet të jenë shkaqet dhe mundësitë për ta jetësuar dhe besuar vetë projektin . Po , projekti duhet të ketë Historinë, gjeneratën dhe mbështetjen e miqëve Amerikanë ,për ta jetësuar atë , gjithë këtë përfaqësim mund ta mbajë në përgjegjësi ata të cilët gjithë jetën ecën Vertiaklisht dhe koha u dha të drejtë.

Problemet jetike të shqiptarëve kudo në hapsirën e tyre etnike, shpesh kanë një impuls andaj edhe reagimi duhet të jetë po nga e njejta qendër , e kemi vërejtur se kur në Kosovë kemi problem mundësinë e administrimit, apo çështjeve me potencial kombëtar shpesh na dalin probleme në rajon , të cilat e bëjnë të pa efektshëm reagimin që populli e kupton si politik,por nuk e matë edhe peshën që ka nga sfera e mardhënieve ndërkombëtare. A ka norma e ligje të cilat janë unike të njohura ndërkombëtarisht dhe në raport me të drejtat dhe liritë e njeriut ,po ,atëherë pse nuk insistojmë që problemin historik të çështjes shqiptare ta trajtojmë me Ligjet të cilat bota u bë me Paqe dhe tani më fletë për Lirinë. Ndryshimet në rajonin politik fqinjësor për nga kuptimi i ruajtjes së paqes, në vazhdimësi do të prodhojnë problem të cilat e kanë qëllimin e njejtë pra atë të mos stabilizmit dhe qartësimit politik tek ne, sepse po të kemi qartësi politike shumica e partive tona shqiptare nuk  do të guxonin të luanin me “kartën” kombëtare sa për të kaluar një fazë të pushtetit pa shtet .

Një klimë më e vetëdijeshme për rrethanat politike dhe pengesat apo modelet e rrugëve për arritjen e bashkimit kombëtar  si dhe disa probleme të së drejtë ndërkombëtare do të pasqyronin me bindshëm atë të drejtë të cilën na takon si popull shqiptar dhe e cila po na shkilet .

Në parimin paqësor mund të realizohet qëllimi sublime I bashkimit kombëtar,këtu do të përfshinin kryesisht mjetet diplomatike, si mjete parësore ,shikuar edhe në kontekstin ndërkombëtar politico-juridik . E drejta ndërkombëtare po bëhet gjithnjë e më shumë një instrument vendimtar i politikës së jashtme të diplomacies botërore .

Disa nga instrumentet juridiko-diplomatike me rendësi thelbësore mund të shënohen :

1 Karta e Kombeve të bashkuara(1945)

2 Rezoluta 1514 e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-Së (1960)

3 Konventa Ndërkombëtare për të Drejta Civile dhe Politike (1966)

4 Rezoluta 2625 e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së (1970),e njohur edhe si Deklarata e Mardhënieve Miqësore

5 Akti Final I Helsinkit 1975

Është instrument themelor në kuadrin e Organizatës për Sigurimin dhe Bashkëpunimin Evropian(OSBE). Parimi VIII i këtij Akti ,shpall se “të gjithë popujt  gjithmonë kanë të drejtën që,në liri të plotë,dhe në kohën dhe në mënyrën që ata dëshirojnë,të përcaktojnë statusin e tyre politik të brendshëm dhe të jashtëm”.

6 Karta e Parisit për një Evropë të Re (1990).

Nga shumica e këtyre instrumenteve dhe normave ndërkombëtare duhet shfrytëzua diplomacia kombëtare duke patur parasysh edhe Aleancat përkatëse të cilat e mbështesin zgjidhjen e çështjes shqiptare , duke nënkuptuar në Shtetet e Baashkuara të Amerikës dhe aleatëve të saj .

E kemi përsëritur se Rusia mirret edhe me çështjen e shqiptarëve dhe se aleatët tanë ndërkombëtar kur probemi ka karakter më të gjerë kanë konsultimin edhe të saj, mirëpo situate politike e prodhuar nga vetë Rusia kohën e fundit e dëshmon “vdekjen “e diplomacies dhe supermacisë ushtarake që kishte dikur . Edhe pse që nga vitet e 60-ta e deri më 70-ta ,vetë Rusia kishte financuar dhe mbështetut kudo në botë grupet, alenacat dhe shtetet që ishin kundër demokracisë që SHBA-të e përcillin dhe mundoheshin të vendosnin rendin e ri botëror.  Sot , bota ka probleme të cilat i diskuton shpesh në suaza të së drejtës historike dhe politike, neve duhet të kërkojmë që aspekti ynë historic I rrugëtimit tone të pamëshirshëm të kthehet në përgjegjësine e miqve Amerikanë, të cilët e bënë që këto marrëveshje të jenë në dobi të të drejtave të njeriut dhe paqes në Botë.(Kastriot Bushi)