Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

 FAITH IN GOD and LOVE of the COUNTRY

by

A harrowing testimony of the Communist terror in Albania (1944-1991). The crucifying of the patriotic family of Ilia Dilo Sheperi and the resisting solid basis of Albanian patriotism.

(Translator’s note: In an exclusive interview for the Albanian-American newspaper DIELLI organ of the Panalbanian Federation of America VATRA (September 2021, Nr. 09) Eduard Margarit DILO describes in Albanian the tragic persecution of his entire family under the Communist regime in Albania, now in English for the benefit of those not familiar with the Albanian language. The details are shocking and their nature anti-human, bordering on barbarity with deadly results. (Prof. Sami Repishti PhD)

By:  Sokol Paja

    The history of the persistent persecution of the DILO family

    The patriotic political position of my deceased grandparents, Ilia Dilo Sheperi and my grandmother Sava Rruci,  of the Aristidh Rruci family, is now a well-known page of Albanian history. Although during the WWII years my family was one of the main supporters of the leaders of the freedom fighters, most of them former students of my grandfather, Ilia DILO Sheperi, and in spite of the fact that our house was among the first to be burned down by the Fascist occupiers, my family could not escape the rage and the cruel persecution of the gangs of Communist criminals who took over the government at the end of 1944.

     With all due respect to truth and to documentation we can conclude that the punitive expeditions used by the Communist criminals to eliminate “the undesirables” for nearly 50 years could not exclude the family of Ilia Dilo Shdeperi from their genocidal punishment. Why?  Because the DILO Sheperi family was a patriotic family that could not operate with the Serbo-Slavic dominated clique installed in power.

  Here are some facts

  When Enver Hoxha (leader of the Communist movement in Albania) was trying to form the General Staff of the National-Liberation Army (Communist) he wanted to arrange a meeting with Jani DILO (former officer of the King’s Army) in Tirana. After the General Staff was formed, he told Mr. Dilo: “We need a capable commander who is also fluent in several foreign languages to talk to foreign visitors, and I have thought of you as being the man.” “I would happily fight jointly with you,” Jani DILO responded, “but we cannot abandon the region of Kosova, presently under the Serbian yoke.”

   This was the latest encounter with Jani DILO’s old high school classmate in Gjirokaster and Korçe, who was the lucky one to win the battle. “The ‘Mukja Agreement’ was violated even before the ink was dry, and it was denounced as ‘treason’ after the brutal intervention of the Yugoslav agents.

   Thus, civil war began in Albania!

    The price of this war was very heavy, not only for those who lost, but also for those who won. And, the victors were the enemies of the Albanian Nation.      

    The origins of the Communist vendetta

      November 1944. The Government of Enver Hxha entered Tirana, capital of Albania. Qirako and Margarit DILO were called and told that their employments were terminated.  They were working in different places, both in Tirana. Qiriako was chair of the Division of ‘Hipotheka’ registration of immobile properties at the Ministry of Finance; Margarit as chairman at the Office of Contruction in the Ministry of Public Work. Both technical civil service jobs with no relations to politics.

    Educated with the principles of occidental philosophy, they resigned and left the offices where they were working. Forced to make a living for their families, they began to work in small commercial activities with success, and were happy to provide the means for 12 members of their families living with them in Tirana.

    In March 1946, Qiriako and Margarit were called at the office for urbanization and were told to leave without delay and resettled in Sheperi with the entire family. The order was irrevocable. In the case of disobedience, they would be arrested. At the same time Koço DILO was serving in the Army, communication services in Tirana were     transferred to the border guard units of Peshkopi. All members of their families went straight to the village of Sheper and found refuge in the only cabin that was saved from burning during the war.

   To survive, they began to work as farmers. During the month of June 1946, Mihal and Margarit were appointed veterans in the District’s Office of Husbandry; Margarit, as an engineer in the Construction Enterprise of the District. With these appointments, the situation of their families was substantially improved. Encouraged, they began to reconstruct the burned sections of their buildings and members of the family in Sheper began living in satisfactory conditions for those times.

   Communists sentence to death Jani DILO.

   In 1947, the Communist Government made the list of the “enemies of the people” sentenced to death in absentia, and the name of Jani DILO was there (introduced as one of the leaders of Balli Kombetar, the Nationalist Organization). Officials of the State and of the Security Police exercised great pressure to convince our family to invite the emigrating Jani DILO to return to Albania. We answered that they had no contact with Jani DILO and that they were not aware of his whereabouts.

    In October 1947, Margarit was arrested. After 40 days and nights of terrible torture, he was brought to the Court, a closed-in office, with closed doors in a room inside the Medieval Fortress of Gjirokaster. A military Kangaroo Court sentenced him to two years in jail for having sabotaged the elections of 1945, and damaged the “friendly” relations with Yugoslavia, as well an agent of the Anglo-American agencies etc.  

     He spent his two years in jail in the fortress of Gjirokaater as well as in the heavy work of irrigation in Maliq, Vloçisht of Korçe and Muzeqeja. His body weight was reduced from 85 kg the day of his arrest to 42 kg the day of release. I remember as a child the burn marks from a hot iron that torture had left on him, mainly on the arms and legs. In 1948 Qiriako was arrested and tortured for three days at the Police Station of Topove (Zagori).

   The accusation for keeping unauthorized weapons, as well as the accusation for having hidden the gold of Aristidh Ruçi, failed because of the impossibility of finding a witness for the weapons. In the meantime, the Communist Security organs had hidden one piece in the cottage next to the house used for sheltering the milking cows of the Qiriako family, and that the gold was found to be in the house of political commissaire of the Office of Internal Security. Qiriako was released! In 1950, Margarit married my mother Viktori Xhamballo, sister to two fallen heroes Pano Xhamballos, imporftant figure of the National-Liberation Army (killed in Mirdite on September 1, 1944 under suspicious circumstances) and of Spiro Xhamballo, executed by the Nazis in the internment camp of Prishtina. When the news of the engagement became public, my mother was ordered to go to the Town Hall, where Mihal Bisha, former secretary of the Party Committee at that time, and the Public Prosecutor, Subi Bakiri, pressured her to reject the engagement. My mother refused. Then, the officials threatened that she would be punished together with all the members of the DILO family. “Mother Party” kept the promise by persecuting not only my mother but us too, her children.

     Koço DILO is sentenced

     In 1970, arrested in Fier Koço DILO, the younger son of Ilia DILO was accused of trying to escape from the country. He was tortured for 105 days secretly, and sentenced to 10 years in jail. He was sent to Spaçi forced labor camp in Mirdita. I want to stress that in every arrest or imprisonment done to our family, the Communist Government sequestered everything including the personal customs of everyday, all food found in the house, and daily family objects, as well as the dowery of unwed young ladies.

  Eduard DILO: His young years!

   One expression: a terrible experience that I wish no child in the world should go through!

   In the year I was born, the collectivization of the village began. My father resolved to be a member of the agricultural collective because he was sick. Unable to do fieldwork, he did not oppose the forceful seizure of the land and of the few animals our family possessed. Immediately after that punitive measure the dictatorship took steps against my parents and his small children. The contingent of corn that the State gave to each member of the family was suspended; after that with the opening of bakeries, our purchase of the daily bread was forbidden. We were not allowed to own a milking cow or a goat.

    Some leaders of the agricultural collective were selected by the Government and proved to be extremists, the same as those later on in our country. After graduating from high school, we “children of the enemies of the people” (this is the qualification used by the government and the Secret Police based on the instructions of our “mother party,” Margarit DILO) had been seeking shelter by some family friends in various towns. After an examination of my dossier, I found and have preserved the story of our persecution by the Secret Police of members of the DILO family. It’s here that I discovered the explanation of the several school expulsions during my high school years; thanks to the assistance of our many family friends I succeeded in graduating from high school. I started it in Fier, then in Tirana, Gjirokaster, and finished again in Fier. I would like to stress the affection of my schoolmates who surrounded me, the warmth and the care of the teachers who never treated me differently from others. This honest contingent of our society encouraged me to reveal the talent displayed by our DILO generation.

Yet, all doors of higher education were closed to us. My mother, with the high school diplomas of her highly achieved children, kept knocking on every possible door. She contacted friends of her brother holding high positions in the Government, but was unable to find an opening at the university for any of her children. For the sake of truth: I want to declare that from a meeting with a friend of her brother Pano, now a high official of the Party, she received an answer from the functionary’s wife, contained in a letter sent by the Party organization of the village in Zagori. There, the Dilo family was ordered to send all their children to the village, otherwise they would be sent to the mountainous village of Spaç, the same place where their uncle was suffering his punishment.

   Fortunately, this piece of mail was erroneously delivered to the office of my cousin, a high official of the Party in Zagoria. Presently, this document is in our own possession together with many other “accusative” reports sent to places where some relatives were working and filling important party positions in Zagoria.

   All over Albania there were honest people who cried the fate of their Fatherland, and independently of their participation in ruling the country, their consciences did not approve of the injustices committed to the population.

   With the fall of Communism in Albania (1991) we were informed of the accusations that brought our suffering; we succeeded in finding and collecting “the characterizations,” a term used by the Party to identify “the enemies.”

   Primitive vendetta: the disgraceful exhumation   of the remnants of Ilia DILO Sheperi

   1960! As a result of the exacerbation of “the class struggle” in Albania, a movement among the political emigrees was formed to overthrow the criminal bands ruling over the Albanian people. The reasons for the failure are now public knowledge. After the defeat, some emigrants began to cause problems for the Albanian embassies. The smart rulers of that country began to plan new persecutions for the family DILO. Why?

    Because in their mentalities, these mediocrities   began to think that in the case of a liberation day, our DILO family will revenge against them.  The organs of the State Security pursuing the instructions of the highly placed functionaries accused our uncle Jani DILO of being one of the top organizers. They contacted members of our family and tried to convince them to persuade our uncle to return to Albania. For this, they arrested our uncle Koço DILO as a hostage accused of attempting to escape. The investigation officers began to prepare the public opinion that he would be executed. Our uncle Jani, a prominent figure in the State where he lived, sent a letter to Enver Hoxha, Mehmet Shehu, and a copy to his family where he clarified his political position and requested to cease the persecution of his family.

   Pressure from the Political Police on our family and total Isolation

    At this point my father passed away at the age of 62. The Party and the Secret Police prevented members of the family from accompanying the dead to the cemetery or to receive condolences from friends and neighbors alike. They also forbade the opening of the grave. Our family dug the grave, and the coffin was carried by them. Although a minor, I helped in digging and carrying the coffin on my shoulders. The insatiable cannibalism of those monstrosities (since I cannot call them “humans”) that were leaders of the Party and the State ruling over our country reached the point of exhumation of the remains of our grandfather, Ilia DILO Sheperi. Outraged, my uncle Qiriako DILO informed Enver Hoxha about this vandalism, reminding him that sacrilege against a deceased person is forbidden in every corner of the world. The “letter” reached the leader. He then sent the “letter” to the Central Committee of the Party for verification. For ten consecutive years, sons and daughters of Ilia DILO  Sheperi dug the graves of their dead members and carried the  coffins on their shoulders.

One detail for the young generation of Albanians: the daughter of Ilia DILO Sheperi, Viktori DILO, celebrated as “Teacher with Merits” had a long line of followers accompanying her coffin on its way to the village, with wreaths and flowers in abundance. In Sheperi, when we passed in front of the House of Culture with the coffin on our shoulders, the loudspeakers began transmitting the song “This is the sword that hangs over the heads of all enemies in the world.”

The formation of “the new man” with cannibalistic tendencies.

In the village of Nivan (Zagoria) Enrik Qiriako DILO was arrested by four criminal policemen- the Security Officer, the Policemen of the zone and two informers. All this in the presence of the victim’s mother, the old lady Ifi Hartito DILO, his sister and his brother. After having laid him down on the floor, the four began beating him up. While tied up tightly, he was mounted on the truck to be sent to the Section for the Internal Affairs (Secret Police). The policemen tore down his shirt and used it to tie the bloody hand wounds so that he could not dirty the truck. After two months spent in the dark cells constantly tortured (including the electroshocks) in the building of the Police Headquarters in Gjirokater, they threw him in the psychiatric hospital located in Elbasan.

The first days of democratic regime -the assassination and destruction of mother Kaliopi Dilo ‘s corpse at the entrance of the house

In 1991, our uncle Oresti DILO, M.D., was made part of a group of Albanian-American businessmen invited by the Albanian Government to report on Albania.  He promised to the Albanian Government that he would invest good amounts of capital for his native Country. Upon return to the United States, he managed to send a group of specialists to Albania to coordinate the activities in investments. At that time, a secret hand in our Sheperi,  known as “the black hand,” distributed propaganda leaflets stressing that if the communist government is overthrown, a wave of vendetta will succeed. In those lists of people was also the name of our old mother Kalopi DILO, who lived alone in the house of DILO.

One dark night, at the end of January 1991, a group of criminals executed the old lady at the entrance of her house. This execution, reminds us of the early days of barbarity performed with canes, gorging eyes, and cutting the throat with a sharp knife. In order to lose the traces, they threw acid on her head. Officials of the Police and the investigating officer, who was in charge of this experience to cover this never-before-seen crime, wanted to cover the crime by suggesting that her head was damaged by the biting of the house’s dogs. However, after the insistence of the villagers the Police were forced to arrest the accomplices. At the Court session held in Gjrokaster there was a tendency to be lenient with Communist criminals. Yet, under the pressure exercised by the audience the Court gave sentences from 2 to 14 years in jail for the members of the terrorist group.

The local press treated this crime as “Adolescence and Gold Fever”

It’s really sad! How can they be treated as adolescents as 40 and 25 years-olds? How could a treasury of gold in houses searched, perquisition, finally sequestered by Government police several times?

In the house of Mother Kaliopi only 2.000 old leks (ca. $ 20) were found. One year later after the intervention of a government official in charge of “restoring justice,” the criminals were let go.  Pursuing the instructions of the new law to move freely, most of what was left of the DILO family emigrated to different countries. Thirsty for education after so many years of denial of their schooling, in spite of the difficulties presented by the life of emigration, they did their best. They did the impossible to educate their children and to see them filling the university halls with success. Today, in the two continents of Europe and America, 11 (eleven) sons and daughters of this victimized family give their intellectual contribution. As for us, victims whose right to education was denied and left without higher education, contributing in the fields of their choice, talented people, are today proud that emigrating succeeded in achieving their goals through their young generations.

Message as an Offer for Reconciliation

I take advantage of the situation to relay my message to my Albanian people and the following generations. I look back and recall the advice of our deceased parents, uncles, aunts: times change sons and daughters, but you shall never lose sight: of our country to progress we need education, education, education and tolerance. Do not do to others what they did to you, because violence brings violence, and violence is the product of barbarity.

*****

(This essay was initially published in the newspaper DIELLI, dated September, 2021, vol. 112, No. 09.   Issue N0. 2166-9139).

Piknik madhështor i Shoqatës Kraja në New York

by

Sokol Paja/

Piknik madhështor i Shoqatës Atdhetare Kraja në New York. Rreth 2 mijë patriotë të Shoqatës Kraja u bashkuan si një familje e vetme me patriotë të tjerë shqiptarë që jetojnë në New York. Kjo shoqatë është formuar që në vitin 1991 në New York, USA me synim mbajtjen gjallë të lidhjeve shpirtërore e tradicionale mes patriotëve krajanë që jetojnë në Amerikë dhe vendlindjes së tyre në Krajë. Sami Kanaqi, kryetari i shoqatës Atdhetare Kraja u shpreh për Diellin e Vatrës se ky ishte një piknik tradicional vjetor që organizohet me qëllim ruajtjen e traditave kombëtare, ruajtjen e identitetit kombëtar shqiptar, ruajtjen e gjuhës, forcimin e lidhjeve shpirtërore të patriotëve krajanë. “Ju shpreh mirënjohje dhe falenderim secilit nga zemra. Ky Piknik me pjesëmarrje të jashtëzakonshme është një festë dhe gëzim i veçantë për të gjithë ne si shoqatë e komunitet. Pjesëmarrje e sotshme tregon sesa të përkushtuar janë patriotët krajanë për të ruajtur vazhdimësinë e rrënjëve tona patriotike” u shpreh për Diellin e Vatrës Sami Kanaqi. Në këtë piknin të përvitshëm organizohen lojëra sportive, gatime tradicionale shqiptare, muzikë popullore shqiptare, promovohet identiteti shqiptar nëpërmjet botimeve të librave historikë, promovim i pikturave, punimeve të ndryshme nga anëtarët e shoqatës. Është një organizim mbarëfamiljar nga Shoqata Atdhetare Kraja ku secili nga patriotët gatuan diçka, sjell diçka, kryen një shërbim. Është një punë e shkëlqyer vëllazërisht, një model organizimi model dhe për organizatat e tjera. Shoqata Atdhetare Kraja ka marrë pjesë gjithmonë masivish në të gjitha aktivitetet patriotike si festa e Flamurit, Pavarësia e Kosovës, Parada Shqiptare dhe organizime të tjera atdhetare në New York, Uashington, New Jersey etj. Hamid Alaj, studiues dhe kontributor prej shumë kohësh në shoqatën Kraja ndër të tjera tha: “Karekteristikë e këtij pikniku mund të veçohet pjesëmarrja masive e komunitetit krajan e më gjërë, organizimi në një nivel të shkëlqyer e aktiviteteve të shumta, ceremonive e garave sportive, kërcimi i valles krajane nga grupi i valltareve dhe valltarëve nën udhëheqjen e Nadia Hoxhës dhe Hanna Demirit që e bënë këtë piknik madhështore në të gjitha drejtimet. Mirënjohje dhe Safet Doçit dhe ekipit të grill për punën. Selit falenderim nga zemra për angazhimin. Po ashtu u regjistruan edhe shumë antarë te rinj dhe një numër i konsiderueshëm i donatorëve e treguan fisnikërinë dhe dorën e mirësise për të ndihmuar shoqatën e tyre të zemrës” citoi studiuesi Alaj për Gazetën Dielli. Shoqata Atdhetare Kraja kryen një aktivitete bamirësie, patriotike dhe edukative në vendlindje duke promovuar talentet nëpërmjet dhënies së bursave për studentët. Mirënjohje patriotëve krajanë për organizimin dhe veprimtaritë e shkëlqyera në dobi të komunitetit dhe çështjes kombëtare.

“GIFT FOUNDATION”, NJË MUNDËSI PËR ZHVILLIMIN E MJEKSISË NË SHQIPËRI DHE KOSOVË

by

Stela Bermema, Mastër në Universitetin Columbia në fushën e Administrimit Shëndetësor, Drejtore e Lidhjeve, Bashkëpunimeve Strategjike dhe Medies Sociale pranë Fondacionit GIVE (Gift Project for Global Cardiovascular Health) në një bashkëbisedim me Editorin e Diellit të Vatrës Sokol Paja, rrëfen projektet për zhvillimin e shëndetësisë në Kosovë e Shqipëri dhe mbi të gjitha përpjekjet e domosdoshme për reformimin e ligjeve në sistemin shëndetësor përsa i përket përdorimit të pajisjeve që rrisin mundësinë për të shpëtuar jetën të pacientët. “GIFT FOUNDATION”, NJË MUNDËSI PËR ZHVILLIMIN E MJEKSISË NË SHQIPËRI DHE KOSOVËGIFT Foundation (Gift Project for Global Cardiovascular Health) lindi si një ide falë vizitës së Dr.Jose Wiley dhe Dr. Sulejman Çelaj në Shqipëri gjatë një konference mjeksore në Tiranë në Nëntor të vitit 2018 ku ata ishin të ftuar të nderit si kardiologë me zë në SHBA. Dr Çelaj mbi të gjitha përveç shkëlqimit profesional dhe shpirtit të tij human në çdo drejtim, ai ka fituar dhe merituar tituj të shumtë të nderit mbi të gjitha titullin e çmuar si Kalorës i Urdhërit të Skenderbeut dhënë nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë Ilir Meta. Dr. Wiley dhe pse Amerikan, ai ka një admirim të veçantë për populllin shqiptar dhe vërtetë aspiron të ndihmoj sa më tepër në fushën e shëndetësisë në Shqipëri dhe Kosovë. Gjatë vizitës së tyre në Shqipëri ata u takuan me një trajnere nga Anglia (Svetlana Nela) që përformonte RKP (Reanimimi Kardiopulmonar ose CPR) me disa studentë të shkollave të mesme në Tiranë. Të impresionuar nga ky projekt edukativ dhe vision-plotë, ata u interesuan më tepër për të edhe në të njëjten kohë u informuan për mungesën e DAJ (Defibrilatoreve të Automatizuar të Jashtëm ose AEDs Automated External Defibrilators) dhe fatkeqësisht mosgjendjes së tyre në vende publike në Shqipëri dhe Kosovë. RISI TË DOMOSDOSHME NË SHËNDETËSINË PUBLIKEMbas vizitës në Tiranë të dy mjekët përveç miqësisë së krijuar gjatë viteve profesionale së bashku, ata u bënë dhe mentorët e mi. Vendosëm të bashkëpunojmë për këtë çështje të rëndësishme për të realizuar konkretisht planin tonë duke sjellur një risi të vyer në shëndetësinë publike. Personalisht, i kam dedikuar gjithë jetën time profesionale fushës së shëndetësisë si dhe jam diplomuar me Master në Administrimin Shëndetësor nga Universiteti Columbia këtu në NY. Falë babait tim Dr.Bujar Bermema, që modestisht duhet ta them ka qenë një nga mjekët më të mirë në vend për rreth 30 vjet, me është ushqyer dashuria dhe pasioni për të ndihmuar njerëzit. Prindërit e mi kanë qenë shtylla e jetës time dhe frymëzimi im në çdo askpekt të jetës profesionale dhe filantropiste. Ndaj, të tre vendosëm të themelonim fondacionin GIVE duke vënë në plan lobimin për ndryshimin e ligjit si në Kosovë ashtu edhe në Shqipëri. Ndryshim i të cilit do lejonte gjeneratat e reja të përdornin AEDs në rast nevoje për të shpëtuar jetë, pra projekti ynë Kids Save Lives Kosovo 2022. Kto pajisje (AEDs) kaq të vogla në përmasa por tepër të sofistikuara kanë fuqinë të shumëfishojnë shansin për të shpëtuar jetë deri 4-5 herë më tepër nëse ushtrohen së bashku me CPR në rast të një arresti kardiak. NDRYSHIMET LIGJORE TË DOMOSDOSHMENë bashkëpunim me organizatën KRS (Kosovo Resuscitation Society), Albanian Resuscitation Council (ARC), Ministrinë e Mbrojtjes dhe të Shëndetësisë në Kosovë synojmë që këtë Qershor të trajnojmë fëmijët e shkollave (Prishtinë e disa qytete të tjera) mbi RKP. Nëpërmjet fondeve të mbledhura nga industria e pajisjeve mjekësore dhe fondet e mbledhura nga bujaria e publikut të thjeshtë, patriotëve e profesionistëve, ne kemi arritur që të blejmë për të dhuruar 20 AEDs me vlerë $40000 si dhe disa manikina për trajnim RKP për Kosovën. Siç e përmenda më parë, legjislacioni sot për sot është i paplotë, i cili nuk mbron përdorimin dhe ushtrimin e difibrilatoreve nga “bystanders” (publiku i thjeshtë). Kjo gjë duhet të ndryshojë sa më shpejt. Sot për sot në Kosovë ka vetëm 3 DAJs (me sa jemi të informuar) dhe para një viti ishte vetëm një që ndodhej në Aeroportin e Prishtinës. Ky fakt është vërtetë alarmues, prandaj pjesë e kontributit tonë si fondacion nuk janë thjeshtë pajisjet që po dhurojmë apo trajnimi dhe edukimi mbi RKP që po i ofrojmë fëmijëve për një javë në Kosovë, por mbi të gjitha janë dy projekt-ligjet që kemi përpiluar dhe ia kemi prezantuar Ministrit të Shëndetësisë Prof. Dr. Rifat Latifit. Dy projekt-ligjet tona (mund ti gjeni tek faqja jonë http://xn--cdaaa.mdgive.org/publications) janë të bazuara në nevojën e implementimit të AEDs nëpër vende publike sidomos të populluara (siç janë shkollat, stadiumet, qendrat tregëtare etj). I kemi bashkangjitur kauzen e Samaritanit të mirë që mbron qytetarin kur ushtron RKP me DAJ/AED. PROJEKTLIGJI QË SYNON NDËRHYRJE NË KURRIKULAT ARSIMOREProjektligji i dytë është shkruar dhe bazuar nga nevoja për të implementuar në programin shkollor si lendë e detyruar Trajnimin mbi RKP (Reanimimi Kardiopulmonar). Të dy ligjet të gërshetuara ngushtë me njëri- tjetrin ofrojnë mundësinë e plotësimit të vizionit tonë: Të krijojmë një gjeneratë të re jetë-shpëtuesish në Kosovë dhe në Shqipëri. Misioni jonë do fillojë në 6 Qershor falë mbështetjes dhe mikëpritjes të veçantë nga Ministri i Mbrojtjes Armend Mehaj dhe stafi i tij i mrekullueshëm që po na ndihmojnë me organizimin në Kosovë. Prezantimin e misionit tonë zyrtarisht e kemi bërë gjatë një intervistë në televizionin RTK në tetor të 2021 dhe mbasi datat u vendosën patëm fatin të lançojmë logon e projektit tonë në një billboard gjigand në Sheshin Times Square në NYC në 15 Maj 2022. Ky është projekti ynë i parë i cili ka qenë i planifikuar të kryej përpara pandemisë por fatkeqësisht çdo projekt dhe udhëtim paraparak u pezullua disa herë faj situatës. Dëshira e madhe për kuaza të tilla për të ndihmuar bashkatdhetarët tonë është gjithmonë prezente tek ne, por na duhet përkrahja nga gjithë shqiptarët në vendlindje dhe diasporë si dhe nga pushtetarët që kanë të njëjtin vizion me ne.NJË THIRRJE PËR MBËSHTETJE TË GJITHË SHQIPTARËVEU kërkoj të gjithë shqiptarëve ku do që ndodhen të bashkohen me ne, e të përkrahin çështjen tonë për një reformim imediat të ligjeve të parapermendura në mënyrë që të krijojmë së bashku një kulturë dhe gjeneratë të re jetë-shpëtuesish. Për çdo shqiptar që është i interesuar direkt informacionet më të detajuara gjenden në: http://xn--cdaaa.mdgive.org/ ku veprojmë fuqishëm në të gjitha platformat e mediave sociale si Facebook Tëitter Instagram TikTok @givekosovo. Çdo ditë ne bashkëndajmë informacion cilësor dhe sasior mbi veprimtaritë tona çka e bën edhe më të rëndësishëm kontaktin me çdo shqiptar përgjatë veprimtarive e projekteve tona. KUSH ËSHTË STELA BERMEMA?After completing studies at John Carroll University with a Bachelor degree in Primed/Biology, Stela was a molecular biotechnologist at the prestigious Cleveland Clinic, and went on to work for 15 years as a top performing expert sales and marketing representative in pharmaceuticals specializing in the Cardiovascular arena. Her passion for Global Cardiovascular Health has been a guiding force throughout her career and it remains a continued motivation to make impactful contributions to underserved communities in her homeland of Tirana, Albania and her fellow brothers and sisters of the small but great country of Kosovo. Ms. Bermema was also a member of the Executive Board for a non-profit International Women’s Club that organizes a myriad of charity and fundraising events to benefit the community and empower its members. She has been a key, communicative contact for medical professionals, stakeholders, and the communities she worked with throughout her career.

SHKOLLA SHQIPE NË MONTHEY-CHABLAIS NË ZVICËR

by


Ganimete (Jakupi) Demiri) mësuesja e parë e “Shkollës Shqipe Monthey-Chablais” pranë LAPSH-it në Zvicër, në një bashkëbisedim me Editorin e Diellit të Vatrës në New York Sokol Paja, rrëfen organizimin e mësimit shqip në Shkollën Shqipe Monthey-Chablais, aktivitetet patriotike, kulturore dhe edukative pranë kësaj shkolle, sfidat për ruajtjen e gjuhës, kulturës, traditës dhe identitetit kombëtar në mërgatën shqiptare të Zvicrës.


HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE MONTHEY-CHABLAIS NË MONTHEY, ZVICËR


Shkolla jonë u formua me iniciativën e z. Zenun Shalës dhe anëtarëve të tjerë të kryesisë: Dukagjin Ramosaj, Yllka Shehu dhe Valentina Ramaj Ramosaj. Mësuese e parë e “Shkollës Shqipe Monthey-Chablais” pranë LAPSH-it ka qenë Ganimete Jakupi Demiri. Në fillimet e hapjes së shkollës shqipe numri nxënësve ka qenë mjaft i madh, nxënësit mësojnë: gjuhën dhe letërsinë shqipe, kulturën, historinë, artin me një fjalë gjithçka që lidhet me ne si popull shqiptar. Sfidat e të ardhmes mund të jenë të ndryshme: Ambienti (hapësira) shkollore, materiali shkollor, pamundësia për të vizituar vendet e ndryshme për të cilat mësojmë teorikisht si dhe më mosvijimi i nxënësve mësimin shqip. Shkolla ka filluar mësimin nga muaji shtator 2020, komuna e Monte-së (Monthey) ka mundësuar mbajtjen e mësimit në njërën prej shkollave të saj, fillimisht ka pasur 18 nxënës, mësimi është mbajtur dhe mbahet çdo të mërkure pasdite.

ORGANIZIMI I MËSIMIT SHQIP NË MONTHEY, ZVICËR


Organizimi i mësimit plotësues shqip zakonisht organizohet përmes këshillit të shkollës dhe këshillit të prindërve në bashkëpunim, kurrikula është e përgatitur nga Lidhja e Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë (LAPSH) në Zvicër dhe duke u përmbajtur pikave referuese ndjekim procesin edukativo-arsimor të gjuhës dhe kulturës shqiptare. Të veçantat e shkollës sonë janë: Shkolla është e hapur për çdo fëmijë shqiptarë apo edhe të huaj që ka dëshirë të mësojë gjuhën dhe kulturën shqiptare, t’i motivojmë fëmijët në ruajtjen e traditave shekullore, të kuptojnë fëmijët se gjuha amtare është çelësi kryesor i sukseseve për të mësuar edhe gjuhë të tjera.


GJUHA SHQIPE SI FORMË E IDENTITETIT KOMBËTAR


Gjuha shqipe si formë e identitetit kombëtar – padyshim që gjuha si mjet komunikimi dhe identifikimi e dallon një person, popull nga të tjerët “Kur një komb e humb gjuhën, ai ka humbur edhe veten e tij”, andaj ditë e më shumë duhet t’i kushtojmë rëndësi të veçantë gjuhës, fëmijëve t’i flasim shqip, mos ta humbim gjuhën, traditat dhe kulturën tonë kombëtare e cila është ruajtur me fanatizëm ndër breza me shekuj të tërë. Shkolla shqipe është vandtakim i përbashkët si i fëmijëve ashtu edhe të rriturve ku mund të merren njoftime, vendime, aktivitete dhe të bëhen marrëveshje të rëndësishme.


BASHKËPUNIMI PRINDËR NXËNËS DHE E ARDHMJA E SHKOLLËS SHQIPE


Bashkëpunimi prindër – nxënës dhe mësues është gjithnjë i hapur ku në çendër të vëmendjes është parësore arritja, suksesi i nxënësit…Aktualisht nuk kemi binjakëzim me ndonjë shkollë mbase të ardhmen do të ketë ndryshime, gjithnjë e më shumë jemi duke u përpjekur për t’u hapur sa më shumë shkolla shqipe dhe padyshim do të kemi zgjerim në tërë regjionin, shtetin e Zvicrës. Shkolla jonë u bënë thirrje të gjithë prindërve, bashkatdhetarëve tonë për regjistrimin e fëmijëve në shkollat shqipe, regjistrimet fillojnë nga muaji qershor.


SFIDAT E MËSIMIT SHQIP MES TEKNOLOGJISË, PANDEMISË DHE VËSHTIRËSIA E FËMIJËVE ME DY GJUHË


Fatmirësisht ne edhe gjatë kohës së pandemisë në shkollën tonë mësimin e kemi vijuar në objektet shkollore kuptohet duke iu përmbajtur rregullave të caktuara me kujdes të shtuar. Vështirësitë e fëmijëve me dy gjuhë – mendoj se në njërën anë kanë përparësitë e njohjes së dy gjuhëve dhe në anën tjetër kanë vështirësitë e zotërimit të dy gjuhëve, por nëse një fëmijë që nga fëmijëria fletë mirë gjuhën amtare, aftësitë e tij për të zënë gjuhë të tjera janë shumë më të lehta.


GJUHA SHQIPE SI TRASHËGIMI SHPIRTËRORE DHE IDENTITARE KOMBËTARE


Gjuha shqipe si trashëgimi shpirtërore dhe identitare kombëtare – gjuha shqipe deri më tani “Është dëshmuar se është argumenti më i mirë prijës, i fuqisë krijuese, i pasurisë shpirtërorë dhe emocionale të popullit tonë”, ndërsa gjuha si identitare kombëtare padyshim që është thesari më i çmuar i popullit tonë me një biografi plot sakrifica duke pasur parasysh që çdoherë kemi qenë të rrezikuar nga armiqtë të cilët kanë dashur të na asimilonin si popull, kemi një histori të lashtë të artit, kulturës dhe traditave të cilat na bëjnë të ndryshojmë nga popujt tjerë. “Kur një popull e nderon gjuhën, ai ka nderuar atdheun e tij” – Dritëro Agolli.


KUSH ËSHTË GANIMETE (JAKUPI) DEMIRI)?


Ganimete (Jakupi) Demiri) vjen nga komuna e Viti-së, ka studiuar në degën “Edukim dhe mësuesi”, në vendlindje ka punuar 6 vite si mësuese, ndërsa nga viti 2015 jeton në Zvicër. Këtu punon prej 2vitesh me fëmijët shqiptarë, merret me shkrime të ndryshme si: Shkolla Shqipe Monthey-Chablais, Aforizma, poezi, prozë dhe artikuj të ndryshëm, merret me aktivitete të ndryshme të cilat organizohen nga bashkatdhetarët poashtu edhe nga zviceranët ku gjithnjë është e interesuar të jetë sa më shumë e integruar në shtetin zviceran.

Themelohet dega më e re e Vatrës “Westchester-Putnam” në New York

by

Sokol Paja/

Westchester, New York më 28 Maj 2022 – Shënohet një ditë shumë e veçantë për historinë e Vatrës, themelohet dega më e re e Vatrës “Westchester-Putnam” në New York. Kjo degë do të drejtohet nga Drita Vushaj – Kryetare, Diana Scotto – Nënkryetare, Fiton Osmanaj – Sekretar dhe John Shala – Arkëtar i degës “Westchester-Putnam”. Kryetarja e Degës Drita Vushaj me rastin e ditës së themelimit, në fjalën e mirëseardhjes dhe prezantimit u shpreh ndër të tjera: “Bashkohemi sot bashkë për të punuar të gjithë për çështjen kombëtare, për të mirën e komunitetit tonë shqiptar dhe të Vatrës në tërësi. Sot formojmë grup patriotësh e profesionistësh shqiptarë për me trashëgu emrin shqiptar e vlerat tona kombëtare në Amerikë”. Arkëtari i Vatrës Besim Malota mbajti fjalim në emër të Kryesisë së Vatrës ku inkurajoi degën e re të merret me aktivitetet patriotike siç i ka pasur hije dhe traditë Vatrës në 110 vite histori. Shtimi i degëve dhe anëtarësisë në Vatër shton vlerat e Vatrës dhe rrit fuqishëm veprimtarinë në dobi të çështjes kombëtare, tha ndër të tjera z.Malota. Prend Qetta anëtar prej 10 vitesh në Vatër cilësoi se kjo degë do të punojë për kombin dhe se do të ecë nën mësimet dhe veprimtarinë e lavdishme të Fan Nolit dhe Faik Konicës. Editori i Diellit vlerësoi seriozitetin dhe angazhimin në veprim të patriotëve që themeluan degën më të re të Vatrës në New York. Dega “Westchester-Putnam” filloi rrugëtimin patriotik me 32 anëtarë.