Sotir Mano – Dielli

Helenizimi qё bёhet nga vet shqiptarёt, sukses i Janullatosit

April 26, 2015 by dgreca

Nga Sotir Mano/*
Kёto 3-4 javёt e fundit kur debati mbi Z. Janullatos si kryepeshkop ka sjellё argumenta pro dhe kundёr qёndrimit tё tij nё Shqipёri justifikimet qё erdhёn nga njerёzit afёr z. Janullatos, ishin tёrёsisht me tendencё pro qёndrimit kokёfortё qё nuk lejonin asnjё diskutim mbi kёtё çёshtje.
Zёdhёnsi Thoma Dhimo na sqaroi se Kryepeshkopi Janullatos nuk e bёn dot liturgjinё nё shqip se e ka tё vёshtirё qё tё flasё shqipe tё rrjedhёshme. Liturgjia qё ёshtё etapa mё e vёshtirё e interpretimit teologjik sipas filogrekёve duhet nga shqiptarёt nё kishё tё dёgjohet nё greqisht. Marrёzi, shqiptarёt kёtё kanё nevojё qё tё dёgjojnё nё gjuhёn e tyre pёrndryshe si mund t’a kuptojnё!. Ndёrsa mёsuesi teolog Thoma Çomёni nuk u muar fare me asnjё argument qё bazohej nё fakte.
Përpara besimtarëve në mbrëmjen e Pashkëve z. Janullatos bëri moral për dinjitetin dhe tekstualisht na tha: “Në ditën e gëzuar të Pashkës, kisha jonë na fton të ndërgjegjësohemi se dinjiteti është kryesisht çështje e brendshme, lidhet me bërthamën e personalitetit njerëzor”. Unë si besimtar ortodoks shqiptar u ndjeva tepër i cënuar në dinjitet kur dëgjova që të flasë për dinjitet tё ortodoksёve shqiptarё z. Janullatos, njeriu që e ka shpurë dinjitetin e shqiptarit në fund të këmbëve.
Tё gjithё artikull shkruesit nё mbёshtetje tё z. Janullatos, duke filluar nga profesora te zёdhёnsa, mёsues teolog, priftёrinj e jo priftёrinj, studjues jashtё e brenda vendit, numёrojnё gradat e z. Janullatos, konferencat ku na ka pёrfaqёsuar dhe numrin e kishave qё ka ndёrtuar. Duke iu referuar replikёs sё z. Thoma Çomёni ndiej tё nevojshme qё tё risjell disa argumenta e disa faktё qё ndodhin pёrditё me kishёn tonё dhe kryepeshkopin e saj.

Kuptimi i replikës zoti teolog është që të përgjigjesh një për një me argumenta të cilat u kundërvihen argumentave që parashtroja unë në shkrimet e mia. Ju z. Thoma mund të thoni plot teorira nga teologjia qiellore në një kohë që jeni shumë larg nga teologjia tokësore e besimtarëve. Unë mësues e edhe ju mësues por për fat të keq me atë “replikë hyjnore” më ringjallët 45 vitet e leksioneve me dokrrat e utopisё komuniste që mbanin instruktorët e Komitetit Qëndror të partisë. Shumë i varfër mu dukët nё gjykim, edhe pse kishit marrë përsipër një mision të pamundur. Kishit shkruar një replikë në “hava” pёr hyjnitё por që nuk thoshte asgjë për ato që po na ndodhin kёtu nё tokёn tonё, nё Shqipёri. Argumentave qё parashtroja unё juve z. Thoma u vinit anёs e anёs njёlloj si ajo macja qё i vjen anёs pjatёs me qull tё nxehtё e nuk e ngjyen dot gjuhёn gjёkundi.
Si mёsues teolog ju z. Thoma e dini qё nё shtёpinё e Zotit objektet flasin me gjuhёn e simboleve. Hyra nё katedralen nё Tiranё me ngazёllimin e Krishtit dhe kur ngrita kokёn lart vura re se ambjenti brenda dhe fasada jashtё dominohej nga ngjyra e bardhё dhe ngjyra blu. Gjithёçka e dekoruar nё ngjyra qё fokusohen te ngjyrat e flamurit grek. (Kushdo qё ёshtё i interesuar mund t’a verifikoj njё gjё tё tillё nё fotot nё internet). Nuk kishte gjurmё tё ngjyrёs sё kuqe, e njohur si e kuqja e Onufrit, tipike e objekteve fetare shqiptare nё shekuj. Megjithёse kishat ortodokse kanё ngjashmёri nё stil dhe ngjyra, te kjo katedrale nuk ka asnjё ngjyrё qё tё tё kujtojё kishat shqiptare nё shekuj. Pra nё Katedrale mbizotёron ngjyra e flamurit grek. Kёto piktura me blu e tё bardhё nё katedrale janё punuar me zell tё madh nga piktorё shqiptarё qё me siguri janё shpёrblyer mirё. Kjo do tё thotё qё duke shkuar nё kishё fёmijёt fillojnё e familjarizohen me kёto ngjyra, u ushqehet fantazia me kёto ngjyra tё flamurit grek, familjarizohen njerёzit me farmacitё greke ku bluja dhe e bardha mbizotёrojnё, me kopёshtet dhe spitalet qё janё ngritur nёn kujdesin e autoritetit tё kishёs sё z. Janullatos, ku tёrheqin vёmendjen simbole tё shtetit grek. Fillojnё e ndjehen shumё zakonshёm njerёzit nё kёto ambjente qё fillojnё t’u japin shqiptarёve ndjesinё sikur janё nё njё pjesё territori tё administruar nga shteti grek.
Mё thoni z. Thoma pёrse njё herё tё vetme nuk u bёn thirje z. Janullatos emigrantёve shqiptarё qё tё mos ndryshojnё emrat shqiptarё me emra grek? Me siguri edhe ju i keni dёgjuar mallkimet “tё ndёrrofsha emrin”, apo “t’u shoftё emri”. Kёto ndryshime emrash janё bёrё dhe janё bekuar nga kisha greke, kurse kisha “shqiptare” me z. Janullatos nё krye i ka bekuar me zell tё papёrmbajtur. Mund tё bёni ju z. Thoma ndonjё koment pёr kёtё heshtje qё mban Z. Janullatos ndaj imponimit sistemik qё autoritetet greke u bёjnё emigrantёve shqiptarёve pёr ndryshimin e emrave?

Nё interpretimin tuaj qiellor ju nuk thoshit asgjë për atë nëse i duhet konsideruar një mëkat z. Janullatos që asnjёherё nuk lutet me zë të lartë për heqjen e ligjit të luftës me Greqinë apo për ndëshkimin e doktrinës së Vorioepirit.! Z. Thoma, ç’ishte ajo përrallisje për vitet e pafund që u dashkan për të përgatitur një prift shqiptar të aftë për të qënë kryepeshkop i Kishës Autoqefale shqiptare? Duke qënë mësues në shkollë fetare si mund të tentoni qё tё na trajtoni mё tepёr se naiv, si leshko, ne shqiptarёve sa të na e bëni kohëzgjatjen e studimeve teologjike për kryepeshkop të atillë sikur ajo shkollё teologjike nё Durrёs po na pёrgatitё Ajnshtajnёt shqiptarё? Ju e dini mirё se primati i kishёs greke Ieronimus II (Liapis) pas studimeve nё shkollёn e filozofisё dhe teologjisё nё Universitetin e Athinёs ka bёrё kualifikime pas universitare nё Austri e Gjermani dhe tёrё koha e studimeve tё mirёfillta si student e specializant nuk i ka marrё mё shumё se 13-14 vjet, po kaq sa z. Janullatos. Prandaj them unё qё ju pёrrallisni dokrra.
Zotit Janullatos i ka dalë boja fare në sytë e shqiptarëve ngaqë besimtarët e fyer në dinjitet e personalitet çfarë nuk i kanë thënë, mbarë e prapë. Zotit Janullatos duhej t’i kish mbetur pak sedër, duhej të mos e linte t’i thahej fare “bërthama e personalitetit të tij njerëzor”, por të gjente një moment të arsyeshëm e të largohej me nderime e me dinjitet. Po jua pёrsёris: njё mik permanent asnjёherё nuk ёshtё I mirёseardhur. Shqiptarët dijnë të jenë mirënjohës, por edhe dinjiteti i tyre i pёrçmuar e ka njё kufi.. Kjo vuajtje e madhe shpirtërore akumulon e akumulon shumë zemërim. Mirëpo z. Janullatos jo që jo, nuk e lëshon istikamin pa urdhër. Bashkohem me arsyetimin e Zotit Llazar Llazari që në shkrimin e tij të para pak ditëve me një urtësi gjykimi për t’u përgëzuar e cilësonte z. Janullatos si “një gjeneral tjetër gramafoni”. Tё tjerё e kanё quajtur me nofkёn “koloneli i Asfalisё” e tё tjerё “gjarpёri me syze”, etj. E kuptoni ju z. Thoma sesa përfund është katandisur figura e një kryepeshkopi? Nesër e më tej kushedi se çfarë nofkash të tjetra do i gjejnë.
Si teolog filogrek ju ftoj që të na shpjegoni ndonjë gjë konkretisht për qëndrimin e z. Janullatos ndaj luftës në Kosovë, për varret pa eshtra të ushtarëve grekë të ngulura nëpër territorin e Shqipërisë, për lapidarët e betejave hipotetike, për ngjarjet e pallatit të kulturës në Përmet, për injorimin e figurës së ndritur të Fan Nolit, etj, etj, etj. Shqiptarё ishin ata qё shkuan e takuan z. Janullatos nё Athinё dhe e ftuan qё tё vinte nё Shqipёri. Sali Berisha ishte ai qё e firmosi kurorёzimin e z. Janullatos kryepeshkop. Me paturpёsinё tipike dhe i ndёrgjegjshёm pёr kёtё vepёrim antishqiptar Berisha thёrriti nё zyrё Uran Butkёn qё sa pёr tё larё gojёn tё bёnin njё protestё butaforike nё kishё ditёn e kurorёzimit tё Janullatosit kryepeshkop. Si Berisha edhe Butka e dinin qё kjo protestё ishte si kofini pas tё vjelave, megjithatё e lanё gojёn. Makinacione tipike tё llojit Berisha poshtёruese pёr dinjitetin e shqiptarit.
Por ju z.Thoma nuk keni sesi t’i pёrjetoni kёto perceptime e ndjesira fyese. Mёsuesi juaj ёshtё z. Janullatos qё ua ka shpёlarё trurin dhe thyer personalitetin me helenizmin e tij kishёtar. Kjo ёshtё filozofia dhe misioni i z. Janullatos qё, helenizimin e shqiptarёve t’a bёjnё shqiptarёt vet me mendjet e helenizuara dhe me duart e tyre. Kёshtu u ngulet nё mendje dhe nё shpirt dhe nuk ka forcё e vullnet Zoti qё ua heq helenizmin pastaj nga zemra.
Ushtarёt grekё manifestojnё me hap rreshtor nё stadiumet e Athinёs duke kёnduar pёr çarje barqesh tё shqiptarёve, ndёrsa dinakёria greke e z. Janullatos nё qёndёr tё Tiranёs jo vetёm nuk i dёnon kёto thirrje por bёn punёn e saj pёr molepsejn e truve tё shqiptarёve. Ky fakt pёrbёn momentin mё kulmor tё aftёsive intelektuale tё z. Janullatos. Thoni si tё doni, por kёtё gjё ia njoh dhe vlerёsoj si aftёsi tё rrallё tё mendjes sё njё njeriu tё fesё. Kjo pёrbёn madhёshtinё e strategjisё sё z. Janullatos. Helenizimin e bёn jo me forcёn e ushtrisё greke. Pёrdor shqiptarёt pёr tё bёrё helenizimin e atyre vet. Kёsaj po ia arrin me sukses nga dita nё ditё. E vlerёsoj me notёn maksimale pёr pёrmbushjen shkёlqyeshёm tё kёtij misioni helenizues. Inatin ia kam po hakun ia jap.
Atё qё Turqia po e bёn prej vitesh pёr islamizimin e shqipёrisё atё po bёn z. Janullatos pёr helenizimin e shqiptarёve.
Prandaj nuk e durojnë dot më shqiptarët shpërfilljen e dinjitetit të tyre kombëtar nga një kryepeshkop i urdhëruar për të bërë sa më shumë që të thahet “bërthama e dinjitetit të personalitet” të besimtarëve ortodoksë shqiptarë. Kam jetuar kaq gjatë sa arrita të shikoj për të keqen e shpirtit tim se shumё shqiptarë të varfër e mbajnё kokën ulur nga varfёria. Me dinjitet tё poshtёruar nuk e ngrehin dot lart. Z. Thoma, një prej tyre jeni edhe ju. Si mësues më i vjetë se ju po ju sjell nё vёmendje një parim që dihet por që ju e keni humbur nё pёrsiatjet tuaja qiellore filogreke: Dinjiteti nuk negociohet. Pa dinjitet njeriu dёshmon qё nuk ka respekt pёr veten e vet. Mos prit pastaj qё tё tё respektojё tjetri. Kёshtu e kam mёsuar unё dinjitetin nё shkollё. Nuk kam dyshim se ju z. Thoma thellё thellё brenda shpirtit tuaj jeni edhe vet i ndёrgjegjёshёm se kjo qё propagandoni ёshtё demagogji nё favor tё helenizimit, mirёpo tё mirat materiale qё ju vijnё mё pas (populli thotё dhuratёs sё grekut mos ju gёzo) ua kanё zёnё sytё dhe mendjen ua kanё greqizuar dhe nuk keni se nga lёvizni, vetёm tё shёrbeni qorrazi.
Kёta shqiptarё qё janё vёnё kokё e kёmbё nё shёrbim tё z. Janullatos u drejtojnё nё shtyp e nё media kёshilla tё helmёta shqiptarёve, nё dukje me njё farё doze naiviteti: Mos u shqetsoni, mesha nё greqisht e z. Janullatos nuk e kёrcёnon Shqipёrinё. Vangjel Dulja, dhjaku i Janullatosit thotё nё anё tjetёr se mesha nё greqisht ёshtё pёr minoritarёt. Mesha greqisht bёhet nё qendёr tё Tiranё e kjo do tё thotё sipas dhjakut Dule se Tirana ёshtё minoritet grek. etj etj. Ja sesa lart ka shkuar pema e helmёt e greqizimit. Po qё mesha greqisht bie ndesh me ato kushte qё pёrbёjnё principe tё jetёs sё njё shteti normal sikurse i pёrmendёte Z. Moikom Zeqo, nuk pёrbёn poshtёrim tё dinjitetit tё shqiptarёve? Unё i pyes kёta shqiptarё nё shёrbim tё Janullatosit: po njё meshё shqip nё Athinё pёr emigrantёt shqiptarё (emёr ndёrruar – tё mallkuar) pёrse nuk lejohet?, pёrse privohen tё mjerёt pёr tё dёgjuar nё shqip fjalёn e Zotit? Mos prisni qё z. Janullatos tё japё shpjegime apo tё reagoj nё lidhje me kёto qё shkruaj unё dhe tё tjerё autorё shqiptarё. Pёr kёtё punё ai ka mashёn, shqiptarёt qё e mbjellin me duart e tyre helenizmin, kёshtu hidh gurin e fshih dorёn ёshtё mbjellё gjithmonё helenizmi nё shqipёri. Nuk jam i sigurtё nёse ka mbetur ndonjё OJQ e pa infiltruar nga helenizmi. Madje nuk jam i sigurtё as pёr Komitetin shqiptar tё Helsinki pёr tё drejtat e njeriut, mbasi asnjёherё nuk kam lexuar ndonjё protestё tё fuqishme tё tyre pёr cёnim tё tё drejtave kushtetuese tё shqiptarёve ortodoksё.
Disa herё personalitete tё jetёs kulturore shqiptare kanё reaguar fuqishёm ndaj kёtij poshtёrimi filogrek. Mё kujtohet thёnia e Z. Dritёro Agolli nё njё intervistё: Eshtrat m’i hidhni nё lumё se nuk dua qё tё m’i dhjesin grekёrit. I fuqishёm ka qёnё zёri i zotёrinjve Pёllumb Xhufi e Artur Zheji, tё cilёt kanё pёrgёzimet e ndjera tё shqiptarёve tё vёrtetё.
Prapё se prapё asnjё lёvizje nga Qeveria shqiptare. Asnjё iniciativё institucionale nga Parlamenti shqiptar ku si zёvendёs kryetar parlamenti qёndron dhjaku i Janullatosit Vangjel Dulja. Çfarё pret parlamenti shqiptar, shteti shqiptar, pёrse nuk veprojnё ndaj poshtёrimit tё dinjitetit dhe tё drejtave njerёzore tё shqiptarёve, apo presin qё tё fillojnё njёherё protestat dhe pastaj tё zgjohen nga letargjia helenizuese!!!.
Nga njё anё islamizmi ekstrem e turqizimi dhe mё anё tjetёr helenizmi i z. Janullatos me shёrbёtorёt e tij shqiptarё nё politikё dёshmojnё fatkeqёsinё se shteti shqiptar ёshtё me zemrek tё prishur.
*mёsues nё pension

I përbuz këta vasalë antishqiptar të Kishës time

April 13, 2015 by dgreca

Shkruan: Sotir Mano/
Njё mёsues nё moshёn e Hirёsisё Janullatos jam dhe iu drejtova Kryepeshkopit tim me njё letёr ku i bashkёbisedoja disa shqetёsime tё mijat si besimtar qё edhe kur njerёzit antife na i prishёn kishat i qёndrova besnik besimit ortodoks. Zotёrinjtё Aleksandёr Sallabanda, Robert Andoni e më pas Miron Çako shkruan në gazeta shumë gjatë pёr Kryepeshkopin ku lavdёrimet kapnin majat mё tё larta tё mburrjes. Numёronin tё gjitha ato qё ka bёrё nё 23 vjet si Kryepeshkop. Ndёrkohё qё kanё lёnё nё harresё ato gjёrat shumё tё rёndёsishme qё me qëllim Hirёsia Janullatos nuk ka dashur që të bёjё.
Nё replikёn e tyre konstatova me shumë keqardhje se djallëzisht më kanё veçuar dhe injoruar duke iu drejtuar vetëm artikujve të dy autorëve që për nga emrat (Bedri Islami e Skёnder Gjoni) ata i denigrojnё si shqiptarё myslymanë, megjithëse nё shkrimet tona, si ata myslymanë edhe unë ortodoksë, trajtojmë të njëjtin shqetësim shoqëror. Me këtë ndarje qёllim keqe zotёrinjtё Sallabanda dhe Andoni u fryjnёi erërave të veçimit, të prishjes së asaj fryme harmonie fetare që tinëzisht hiqen sikur e duan, ju dhёmb dhe shtiren sikur e mbrojnё.
Mirë Hirësia që nuk më përfilli me një përgjigje, gjë që më pikoi në zemër, po pёrse edhe ju autorët ortodoksë shqiptarë mё shpёrfillёt mua mësuesin e historisë duke dëshmuar vërtetësinë e shprehjes popullore shqiptare: “I yti ti nxjerr sytë”. Po pse o të bekuar të Perëndisë e ulni nivelin e gjykimit tuaj në shërbim të Hirësisë Janullatos deri në atë nivel sa të përçmoni “shenjtërinë e Mësuesisë” !!
Nё jetёn time tё gjatё si mёsues kam fituar njё mёsim tё pa harruar. Sa mё i aftё mёsuesi aq mё pak nё shkrime gazetareske pёrdor para emrit tё tij titujt profesor, doktor, etj. Kjo bёhet akoma mё e panevojshme dhe tё ruan nga turpi kur shikon qё me kёta tituj ka edhe profesora e doktora kunguj me bollёk nё institucionet ku japin e marrin pёrditё zotёrinjtё Sallabanda dhe Andoni. Të më falni mua mësuesin në pension pa tituj e pa ofiqe para emrit por nuk rri dot pa ua thënë se, kur nuk keni argumenta bindëse për temën që trajtoni mos e gënjeni veten me mendimin që me vendosjen e titujve të lartё përpara emrit do të bëheni më bindës. Pastaj çne tё ankoheni kundёr gazetёs dhe jo t’i drejtoheni autorёve tё shkrimeve? Gazetat pёr atё punё janё, qё tё pёrcjellin opinionet e dobishme tё qytetarёve. Si besimtar ortodoksë unë e kuptoj se për ju zoti Aleksandёr Sallabanda, për ju zoti Robert Andoni dhe pёr ju zoti Miron Çako egziston një histori krejt ndryshe nga ajo që unë dhe breza të tërë mësuesish u kemi mësuar nxënësve në shkolla për Papa Kristo Negovanin, për Fan Nolin, At Stath Melanin, për Faik Konicën që shkruante artikullin “Ju tregoj grekërit”, etj.. Nga ana tjetër ju nuk merrni mundimin që të na shpjegoni se ku janë të pavërtetat dhe referimet e gabuara për Papa Kriston. Ndoshta mos jeni duke përgatitur ndonjë artikull tjetër ku të na e përshkruani Papa Kristo Negovanin me tufë lulesh në duar duke pritur ardhjen e andartëve grekë në Korçë? Këto i kërkoja unë në letër që të më shpjegonte Hirësia Janullatos. Në replikën tuaj u jeni referuar disa shifrave si kundërpërgjigje shifrave që jepja unë në letrën time, po mua as denjoni të më referoheni me emër. Ju lutem zotërinj profesora të më thoni se nga këta 160 klerikë shqiptarë që paska përgatitur Hirësia Janullatos nuk paska ndonjë të prokopipsur që të vihet në krye të Kishës Autoqefale shqiptare? Apo Hirësia përgatitë klerikë shqiptarë nё shёrbim tё Greqisё, të stampës “buono per Albania”?. Prandaj ju lutem bëhuni më të urtë në gjykim dhe kur merrni penën bëni mirë të shkruani të vërteta, jo arsyetime që i miratoni në studion e Hirësisë Janullatos. Si mësues i vjetër në moshë, u ripërsëris atë që ju e dini por që e harroni, kur e vini veten në shërbim të një misioni që ua gërryen ndërgjegjen: Gjithmonë mos rreshtni që të respektoni veten në radhë të parë. Ky raport respekti me veten ju bën dinjitoz, edhe të nderuar ashtu si edhe besimtarë apo laikë të respektuar nga ne që u lexojmë.
Në fund të replikës thoni se ndiheni krenarë dhe në emër të mijëra ortodoksëve falënderoni Perëndinë që në emër të kishës sonë qëndron në krye Hirësia Janullatos. Unë nuk jam një nga këta. Ju lurem zotërinj, mos mëkatoni në mënyrë kaq hapur. Mos merrni rol propagandues në favor të njëanshëm. Më vjen në mend këshilla që u jepte Fan Noli atyre që e rrethonin: “ Mos i vishni vetes qyrkun e përgjegjësisë që të flisni në emër të të gjithë besimtarëve. Çdo berr varet në këmbët e veta. Pёrpara Altarit jeni tё vetёm pёrpara Zotit

Njё shkrim shumё, shumё lavdёrues pёr Hirёsinё Janullatos botoi Z. Miron Çako. Unё nuk besoj se Kryepeshkopi i ka lexuar mё pёrpara shkrimet me lavdёrime tё pa kufij. Megjithёse mendoj se duhej t’i kishte lexuar sepse, si njeri me kulturё tё jashtёzakonshme do e pikaste menjёherё se kaq shumё ёshtё tepruar me lavdёrimet sa me siguri qё nuk do i kishte lejuar tё botoheshin. Hirёsia Janullatos e di mirё se çdo tejkalim mase nё mburrjet çon nё efektin e kundёrt, tё pёrbuzjes. Me gjithё konsideratёn e lartё qё kam pёr Hirёsinё Janullatos si njeri prapё se prapё mё duket qё e kanё mburrur kaq shumё sa tё duket sikur ёshtё fjala pёr Atin grek tё engjёjve, njeriun mё perfekt e ideal, tё cilit edhe pse ёshtё njeri mbi kёtё tokё nuk ke se ku t’i gjesh njё mangёsi. E pa një mangësi apo huq asnjë qёnie njerёzore nuk egziston mbi tokë. Do ju pёrmend njё fjalё tё urtё greke: “Topolito qirielejso to variete qeotheos”, Duke pёrsёritur lavdi Zotit mёrzitet edhe vet Zoti. (mё falni pёr ndonjё gabim tё moshёs) E keni gabim o tё bekuarit e Perёndisё. Nuk ndryshon opinioni pёr njeriun e fesё me artikuj lavdёrues pa masё e pa kufij, Veprimet flasin vet me zё mё tё lartё sesa fjalёt. Pёrndryshe kjo e shton deziluzionin dhe dyshimin nё portretin e tij fetar. Njё budallallёk mё shumё shprehu autori Miron Çako i cili donte tё na mbushte mendjen se spitalet dhe kishat e ndёrtuara me kontributin e Hirёsisё Janullatos nuk kanё rrota. Argumenta pёr naivёt. Dale pak more i bekuar. Mbas tёrё atyre padrejtёsive historike qё Greqia ka mёkatuar ndaj Shqipёrisё edhe me rrota tё ishin kishat dhe spitalet me siguri qё shteti grek do ua kishte hequr pёr t’i lёnё tё ngulura siç po ngul varret pa eshtra tё ushtarёve grekё. Mos harroni se efekti ideologjik qё ato prodhojnё dhe injektojne nё mendjet e besimtarёve e tё popullit tё thjeshtё ёshtё me efekt admirues shumё tё shpejtё.Prandaj Hirësia Janullatos nxiton tё bёj kёto dhe jo tё dёnojё ligjin e luftёs apo doktrinёn famёkeqe tё vorioepirit. Dy njolla historike që cënojnë rëndë dinjitetin moral të shqiptarëve. Dihet se shtetet mendojnё pёr 50-100 vjet perspektivё. Asgjё s’bёhet kotё.
Burime financiare misterioze qё nuk u deklaruan asnjёherё janё ato me tё cilat u ndёrtuan kёto kisha e spitale. Mua si besimtar shqiptar mё duhet e vёrteta qё do më sjell paqe nё mendjen e besimtarit, e vёrteta qё largon hijet e dyshimit dhe tё Djallit.
Nuk jam njohёs specialist i kritereve ligjore mbi bazёn e tё cilave mund t’i japёsh nёnshtёtёsinё shqiptare njё shtetasi grek. Por nuk kam asnjё fije dyshimi se nё radhё tё parё kriteri mё kryesor nё dhёnien e nёnshtetёsisё shqiptare duhet tё jetё Dashuria e vёrtetё ndaj popullit dhe shtetit shqiptar. Po tё ishte dashamirёs nё kёto 23 vjet si Kryepeshkop, Hirёsia Janullatos ka pasur nё dispozicion kohёn e mjaftueshme qё nёn frymёn kristiane tё paqes tё bёnte tё paktёn njё herё njё thirrje apo njё meshё tё madhe ku tё lutej e tё lutej me zё tё lartё pёr heqjen e Ligjit tё luftёs me Greqinё. Kryepeshkopi Janullatos me kombësi greke nëse realisht e do dhe punon për popullin shqiptar ka rastin më ideal që të shfrytëzojë autoritetin e tij kishëtar që t’a bëj një lutje të tillë dhe të imponohet për heqjen e këtij ligji fyes. Për fat të keq nuk do që t’a bëj. Dihet gjithashtu se janё qarqe ekstreme fetare e politike greke ato qё ndezin orekset e Vorioepirit. Me kёtё frymё paqeje kristiane tё bёntё njё lutje vёllazёrore pёr qetёsimin e erёrave agresive greke ndaj tё ashtuquajturit Vorioepir. Kёtё dashamirёsi ndaj popullit dhe shtetit shqiptar Hirёsia Janullatos pёr kёto dy nyje gordiane nё raportet greko-shqiptare jo vetёm qё nuk e ka shprehur por si besimtar unё ia konsideroj Kryepeshkopit tё kishёs sime si njё mёkat qё vazhdon tё bёj ndaj popullit shqiptar. Gjëra për të cilat Kryepeshkop Noli do lutej e do punonte natë e ditë.
Qёnia e njё Kryepeshkopi nё drejtim tё Kishёs aktuale “Autoqefale” shqiptare merr njё domethёnie shumё pёrcaktuese nё kontekstin historik shqiptaro-grek. Shqipёria ёshtё pushtuar dy herё nga Italia. Por sjellja e pushtuesve italianё nuk ka arritur asnjёherё mizoritё e masakrave qё grekёrit kanё bёrё nё disa breza ndaj shqiptarёve. Rasti i dhënies së nënshtetësisë shqiptare trainierit Biasi të Kombëtares shqiptare të futbollit dëshmon sesa rol të madh luan ngarkesa e raporteve të zymta historike me Greqinë. Nё njё kohё qё egziston Ligji I Luftёs dhe ekstremet Vorioepiriote ti japёsh nёnshtetёsinё shqiptare njё personaliteti shumё tё lartё grek i cili mund tё bёj shumё, tё luaj rol determinues pёr tё larguar kёtё mjegull lufte midis shqiptarёve e grekёrve ёshtё njёlloj si ti japёsh nёshtetёsinё amerikane njё personaliteti tё ISIS.

Shqiptarёt nuk kanё vrarё kurrё grekё qё prej Rilindjes e nё vazhdim. Masakrat greke ndaj popullsisё shqiptare nuk mund tё krahasohen fare me sjelljen prej pushtuesi tё ushtrisё italiane. Shqiptarёt me shumicё myslymane pёr shkak tё kёsaj sjelljeje ushqejnё shumё mё pak urrejtje ndaj italianёve pushtues tё fesё katolike krahasuar me urrejtjen ndaj grekёve masakrues e pёrvetёsues territoresh.
Vetёm njё moment tё kujtojmё, masakrat ndaj komunitetit çam. Hapjen e barkut me thikё tё grave shtatzёna. Aq tё tёrbuar e kishin arsyen e zhdukjes sё kёtyre refugjatёvё çam sa kur mernin shenjё nё turmat e refugjatёve çam shёnonin dhe qёllonin mbi djepet e fёmijёve qё mbanin nёnat çame nё shpinё. Tё mjerat nёna ecnin me orё tё tёra pa e ditur se mbanin nё djep njё fёmijёn e tyre tё vdekur tё mbytur nё gjak. Nuk janё shqiptarёt qё kanё pёrvetёsuar toka greke, e kundёrta ka ndodhur dhe synohet prej grekёrve pёrvetёsues tokash shqiptare edhe sot. Madje rasti i fundit ёshtё ai i pёrvetёsimit tё detit.

Ngjarjet e fundit nё Greqi dhe artikujt e fundit pёr kryepeshkopin Janullatos nё Shqipёri na zbuluan diçka me shumё rёndёsi. Hirёsia Janullatos jashtёzakonisht i ditur, me shumё diploma dhe kulturё tё jashtёzakonёshme si rrallё kudo, u konsiderua si njeri i vyer pёr momentet e vёshtira politike qё po kalon populli dhe shteti grek. Pra na u zbulua nuanca politike e Kryepeshkopit Janullatos pro, nё interes tё atij qё donte t’a vinte president tё shtetit grek.
Kaq i ditur sa ёshtё Hirёsia Janullatos sigurisht qё kontributi i tij do tё ishte me shumё vlerё pёr vendin e tij atje në Greqi. Grekёt po bёjnё njё sakrificё duke e imponuar Hirёsinё Janullatos qё t’ia falё disa dhjetёvjeçarё nga jeta e tij Shqipёrisё. Falmё o Zot po nuk mё hiqet nga mendja se ky njeri qёndron me urdhёr. Dhe nuk lёshon asnjё fije nga ato qё ka vendosur tё bёj. Rasti i Hirёsisё qё qёndron me urdhёr mё bёn tё mendojё njё analogji. Dihet nga historia se njёlloj si Perandoria osmane edhe Kisha greke u pёrpoqёn me tё gjitha mjetet qё t’a ndalonin dhe e mallkuan gjuhёn “e mallkuar” shqipe. Nё kёto rrethana historike pyesim se, kё do tё angazhonte shteti shqiptar pёr t’ju kundёvёnё kёsaj doktrine famёkeqe antigjuhё shqipe?
Sigurisht qё do tё ishte njё veprim shumё i mençur i shtetit shqiptar qё tё dёrgonte si kryesues tё njё institucioni albanologjik nё Athinё mё tё shquarin gjuhёtar shqiptar, Eqerem Çabej. Pra mё tё zotin e gjuhёtarёve do e sakrifikonte duke e imponuar qё tё qёndronte atje ku kundёrvёnia ndaj keqinterpretimeve, atje ku interesi i kulturёs gjuhёsore shqiptare do tё ishte mё i madh. (Kush mё mirё sesa njё njeri shumё i ditur grek mund tё prishё themelet e Autoqefalisё shqiptare?) Shqiptarёt mburren me Eposin e Veriut dhe grekёt me Homerin, por tё mos harrojmё se Kali i Trojёs ёshtё shpikje e grekёrve.
Në rolin e mësuesit më vjen turp nga vetja kur e imagjinoj veten përpara gjyqit moral që më bën Fan Noli dhe Faik Konica. Njëlloj ne shqiptarët si atëhere kur s’kishim akoma shtet edhe tani që shtetin formalisht e kemi prej 100 vjetësh. Nuk e quaj armik Hirësinë Janullatos, siç aludon autori Çako. Ama nuk e quaj dot mik, sepse jo vetëm që nuk ka bërë gjërat më kardinale për mua is besimtar shqiptar, por edhe sepse si e thotë një proverb anglez “Miku permanent nuk është asnjëherë i mirëseardhur”. Në Bibël e kam lexuar: “Për të ndërtuar një banesë nevojiten duar, por vetëm zemra mund të ndërtojë një shtëpi të Zotit”. Hirësia Janullatos nuk ka ndërtuar në Shqipëri shtëpi të Zotit. Me duar ka ndërtuar shtëpi të interesave greke.