Nga Skënder Buçpapaj/
Kush e ka parashikuar fitoren e Donald Trumpit në zgjedhjet presidenciale, a do të mund të parashikojë edhe presidencën e tij? Sa do të ndryshojë presidenti Donald Trumpi nga kandidati presidencial Donald Trumpi?
Fitorja e papritur e Trumpit i ka lënë disi pa tekst mediat perëndimore. Ato kanë thirrur për t’ua dhënë fjalën në faqet e tyre ekspertë të fushave të ndryshme, për të dhënë mendimin e tyre profesional rreth figures dhe dukurisë Trump, rreth perpektivës amerikane, perëndimore dhe asaj globale pas 20 janarit 2017, kur merr detyrën presidenti i 45-të i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, supërfuqisë botërore.Linguistja (gjuhëtarja) Elisabeth Wehling është ftuar për një intervistë nga Neue Zürcher Zeitung (Gazeta e Re e Zyrihut) si një ndër të vetmit dijetarë që e ka parashikuar fitoren e Trumpit. Wehling, madje, siç thotë, nga këto zgjedhje ajo ka dalë 500 dollarë më e pasur ngaqë ka vënë bast, duke qenë e sigurt për rezultatin e zgjedhjeve presidenciale të 8 nëntorit 2016.
Wehling është profesoreshë nga Hamburgu, drejtoreshë e International Computer Science Institute në Berkeley Projekte, për kërkime në fushën e ideologjisë, gjuhës dhe opinionit të paanshëm, autore e librit të ri “Inkuadrimi politik”. Meqë ka parashikuar fitoren e Trumpit, a mund ta parashikojë edhe presidencën e tij?Titulli i intervistës në NZZ është “Gjuha e tij e thjeshtë është shumë e efektshme” dhe nëntitulli “Linguistja Elisabeth Wehling sqaron çfarë mund të mësojmë nga retorika e Donald Trumpit”.E çfarë ka të veçantë gjuha e Trumpit? – pyet gazetari. Thjeshtësinë, thotë Wehling. Trumpi është në një nivel, të cilin ne të hulumtimit e quajmë “basic level cognition” ( “nivel themelor i perceptimit”). Ai përdor fjalë të prekshme, që mund të shijohen, të shikohen, të dëgjohen njëkohësisht. Diçka e tillë është muri me Meksikën. Kjo gjuhë e thjeshtë është shumë e efektshme (vepruese, e frytshme).
Hillary Clinton e la pasdore përdorimin e një gjuhe të thjeshtë? Absolutisht, përgjigjet hulumtuesja. Unë të marr ty si shembull reformën shëndetësore të presidentit Barack Obama. Për ta mbrojtur atë, Clinton duhej të gjente fjalë të qarta. Diçka si: “Më dëgjo mua, Donald, nëse fëmija im është në shtrat me temperaturë, unë e thërras mjekun menjëherë. Dhe kjo vlen edhe për bashkëqyetarët e mi.”.Në vend të kësaj, ajo argumentoi me statistika. Ndërsa Trumpi vazhdoi me rrëfimet e tij ideologjike.Pra, fushata mbeti tek fjalët dhe nuk mori asnjëherë përmbajtje? Fjalët dhe gjuha janë njëkohësisht edhe përmbajtje, përgjigjet shkurt ekspertja.Cila është analiza juaj për gjuhën që përdori Trumpi gjatë fushatës? Kjo është një gjuhë që përdoret vetëm gjatë fushatave. Kjo vlen edhe për rastin e Trumpit. Populizmi shpërblen vetëm për sa kohë nuk je ulur në karriken e Shtëpisë së Bardhë, shpjegon ajo.Kini ju ndonjë shembull për ndryshimin e gjuhës së Trumpit? për shembull gjatë fushatës ai e kërcënoi Clintonin se do ta nxirrte para drejtësisë. Pas fitores thotë se Clintoni nuk do të jetë nën hetime. Nga njëra anë, ai tërhiqet nga akuzat, nga ana tjetër ende e konsideron atë kriminele.
Ai ka bërë premtime për qarkullimin e lirë të njerëzve, për NATO-n, për mbrojtjen e klimës, për Obamacare. A do t’iu përmbahet ai premtimeve? A do t’iu përmbahet të gjithave. Është një keqpërllogaritje. Atij i duhet të punojë për të gjetur rrugën e realizimit të premtimeve.Ai duhet të ndërtojë murin. Duhet të bëjë diçka këtu e diçka atje. Dhe nëse nuk do t’ia arrijë, atëherë do të shpikë ndonjë fabul gë bukur si ato të garës me Clintonin, shpjegon hulumuesja.
Pra, Trumpi do të vazhdojë të mbështetet fuqishëm në strategjinë e tij të komunikimit? – Po edhe në paraqijet e tij në Twiiter, kjo duket qartë, thotë ajo.Duke iu përgjigjur pyetjeve vijuese, gjuhëtarja gjermane thekson se Trumpi do t’i përmbahet logjikës së deritanishme: ka fitues dhe të humbur. Ai i përket një kryefjale të vetme: Fitore, fitore, fitore. Kështu që ai portretizohet si një fitimtar. Kjo ka të bëjë me një Amerikë, ku ka të pasur dhe të varfër. Të varfërit shikojnë tek Trumpi ajkën e ajkës.Lidhur me mediat, hulumtuesja thotë se ato do të vazhdojnë të mos kenë me Trumpin atë raport të ngushtë që kishin me Clintonin. Nga ana tjetër, Trumpi, që i ka quajtur mediat klasike të rrezikshme, tashmë e ka ndryshuar gjuhën e tij, duke filluar nga vlerësimet e tij për New York Times.Sa i përket ndikimit të fitores së Trumpit në zgjedhjet parlamentare të afërta në Francë dhe Gjermani, Elisabeth Wehling thotë se kandidatët do të përpiqen të përdorin një gjuhë të thjeshtë. Kështu përballë njëri tjetrit do të jenë popullistët e djathtë, populistët e majtë dhe jopopulistët.Konkluzioni i përgjithshëm i gjuhëtares është se Trumpi do të ndryshojë shumëçka nga retorika e tij gjatë qëndrimit në Shtëpinë e Bardhë, por nuk do të heqë dorë, përkundrazi do ta bëjë natyrë të punës së tij dhe të ekipit të tij strategjinë e tij fitimtare të komunikimit.Neue Zürcher Zeitung, gazeta kryesore e Zvicrës dhe një ndër kryesore e gjuhës gjermane, si pothuaj të gjitha mediat perëndimore e ka perceptuar Trumpin si një kontrast të plotë të Hillary Clintonit. Ky perceptim do të vazhdojë të jetë në provë edhe prej nesër, kur, siç thotë edhe ekspertja e thirrur në faqet e gazetës, do të kemi në plot pikëpamje një Trump tjetër.(Derguar prej VOAL)