• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Z.FRANK SHKRELI- GËZUAR 70 VJETORIN E LINDJES DHE 50 VJETORIN E ARDHJES NE SHBA

June 9, 2020 by dgreca

VATRA & DIELLI: Z.FRANK SHKRELI- GËZUAR 70 VJETORIN E LINDJES DHE 50 VJETORIN E ARDHJES NE SHBA!/

Federata Pan Shqiptare e Amerikës “VATRA” i uron gazetarit Frank Shkreli 70 vjetorin e Lindjes dhe 50 vjetorin e Ardhjes në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Shëndet, Lumturi në Familje!

Me këtë rast po sjellim shkrimin e tij, publikuar mbrëmë në faqen e Gazetës Dielli në Facebook”- THANK YOU, AMERICA!

***

THANK YOU, AMERICA!

-GJYSËM SHEKULLI NË AMERIKË- NJË FALËNDERIM

Nga një fshat i humbur i Ulqinit, në Ëndërrën Amerikane

Nga Frank Shkreli

“Lindur në vende të tjera, por duke besuar se mund të jeni të lumtur në këtë vend, ligjet tona e pranojnë të drejtën tuaj për t’u bashkuar me ne në shoqërinë tonë, të bindur se do të respektoni rregullat dhe ligjet tona”.

–Komunikim i Thomas Xhefersonit me bashkohasin e tij dhe politikanin, Hugh White, 1801, mbi politikën amerikane të imigracionit-

Këtë shkrim modest po e shkruaj si një reagim ndaj një interesimi të një miku, i cili, si të gjithë ne është i shqetësuar nga ngjarjet e fundit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës pas vrasjes brutale të një afrikano-amerikani nga një polic i bardhë në Miniapolis të shtetit Minesota dhe protestave të mëdha që vazhdojnë ende – disa madje mjaft të dhunëshme — anë e mbanë vendit — më pyeti nëse e dua gjithnjë Amerikën, si përpara. Duke qenë se ky vit shënon 50-vjetorin e arritjes time në këtë vend dhe me 9 Qershor festoj 70-vjetorin e lindjes, m’u duk si një rast i përshtatëshëm që t’i përgjigjëm mikut tim, me këtë rast.

Viti 2020 është një vit shumë i rëndësishëm për mua dhe për familjen time. Ky vit shënon dy ngjarje të rëndësishme në jetën time. Është një vit jubilar, mund të them, pasi shënon 70-vjetorin e lindjes dhe njëkohësisht edhe 50-vjetorin e ardhjes time dhe të familjes në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në kërkim të lirisë dhe dinjitetit njerëzor, i bindur se do i gjëja këtu dhe se do të isha i lumtur në këtë vend. Gjatë dekadave të kaluara, në një mënyrë ose në një tjetër, jam munduar të shënoj çdo përvjetor të ardhjes në Amerikë, herë në heshtje, herë me ndonjë të veçantë të rastit — dhe nga koha në kohë — kam kujtuar me ndonjë shkrim modest edhe individë ose organizata në këtë vend që kanë lehtësuar ardhjen time këtu ose që kanë luajtur një rol të rëndësishëm në jetën dhe karrieren time. Por në këtë 50-vjetor të ardhjes time në Amerikë, e shoh të arsyeshme, pikë së pari, të falënderoj të Madhin Zot për të gjitha të mirat dhe bekimet që më ka dhënë mua dhe familjes time në këtë vend të adaptuar dhe, njëkohësisht, të ndajë me miqtë, dashamirët dhe shokët e mi, një mirënjohje të thellë personale dhe të veçantë ndaj Amerikës — një falënderim pra nga zemra ndaj këtij vendi që më ka pranuar me krahë hapur, duke më ofruar të gjitha mundësitë për të qenë i suksesshëm dhe i lumtur në këtë vend, siç ishte shprehur Xhefersoni. Këtë falënderim, këtë mirënjohje të thellë, e konsideroj si një obligim timin moral, personal dhe familjar, që madje edhe gjysëm shekulli pas arritjes time në këtë kontinent, mund t’i them këtij vendi me gojë plot: THANK YOU AMERICA! Faleminderit Amerikë! Jo se ky vend nuk i ka problemet e veta politiko-shoqërore, siç jemi dëshmitarë të protestave masive aktualisht, disa prej tyre edhe të dhunëshme për vrasjen brutale të një afrikano-amerikani nga një polic i bardhë. Dhe jo se jeta ime në këtë vend ka qenë pa sfida dhe pa vështirësi të llojlojshme, por jam mirënjohës për mundësitë që ky vend të ofron për një jetë më të mirë –që me punë të rëndë dhe disiplinë – mund t’i përballosh me sukses sfidat dhe problemet dhe të shkosh përpara në jetë. Është e vërtetë se askush në këtë vend nuk të jep asgjë falas, por duhet ta fitosh me mund e djersë. Atëherë dhe sot, imigrantëve si unë — Amerika u ofron lirinë dhe mundësitë për të qenë i suksesshëm — çdo gjë tjetër është në dorë tënde.

Në shkrimet e tija mbi imigracionin, Thomas Xhefersoni, krye-autori i Shpalljes së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara, e ka cilësuar shpërnguljen nga një vend në tjetrin, si një e “drejtë natyrale” të njeriut. Ai ka shkruar se në Amerikë –“Ne dëshirojmë të sigurojmë një vend-strehim të shenjtë për të gjithë ata që keq-qeverisja në Evropë mund t’i detyrojë të kërkojnë liri dhe lumturi në vende të tjera…”, ka shkruar Xhefersoni në kohën e tij. Ky premtim, në thelb, vazhdon edhe sot, megjithëse situatat gjatë historisë amerikane kanë ndryshuar, ashtu siç po ndryshojnë edhe sot.

Për fat të mirë timin, dhe për “arsye të keq-qeverisjes në Evropë” shekullin e kaluar, siç është shprehur Thomas Xhefersoni — duke justifikuar pranimin legal të imigrantëve në Amerikë në zanafillat e këtij shteti – pikërisht 50-vjetë më parë (1970), Amerika më ofroi mua dhe familjes time, ashtu si shumë të tjerëve, një “vend-strehim të shenjtë”, siç e kishte cilësuar Xhefersoni strehimin politik të imigrantëve të ardhur në atë kohë në atdheun e tij të ri, kryesisht nga Evropa.

Fillimisht, me të ardhur në Amerikë 50-vjetë më parë, un u vendosa në Nju Jork ku jetova për 3 vjet e gjysëm — me prindërit të cilët kishin ardhur këtu nja 6 muaj para meje –edhe ata, si shumë familje të tjera shqiptare, emigruan me qëllim për të filluar një jetë të re në Amerikë, ashtu siç bënin shumica e bashkatdhetarëve tanë në atë kohë azil-kërkues politikë, kryesisht, kundërshtarë të komunizmit, të ardhur nga të gjitha trojet shqiptare në Amerikë, aty nga fundi i 1960-ave dhe fillimi i 70-ave, kryesisht nga trojet shqiptare nën ish-Jugosllavi.

I ri nga mosha, isha plot shpresë dhe entuziazëm për të ardhmen time në botën e re, për një jetë më të mirë në Shtetet e Bashkuara, megjithëse xhepat i kisha bosh. Është përfolur dhe flitet shumë për “ëndrrën amerikane”, në kuptimin se mundësitë e barabarta këtu shërbejnë si një fyrmëzim për sukses dhe arritje të mëdha, sidomos në pikëpamje materiale. Por, 50-vjetë më parë, si refugjat politik në Amerikë, unë kisha vetëm një ëndërr, si shumë të ri të arratisur nga komunizmi në atë periudhë: për të jetuar i lirë, duke nënkuptuar se në liri do ia dilnim, megjithë vështirsitë në të cilat mund të hasnim. Kur kam zbritur në Nju Jork në vitin 1970, as nuk dija, as nuk kisha dëgjuar se cila është kjo “ëndërrë”, por për të cilën dëgjova më vonë, dhe natyrisht si e tillë, as nuk e prisja realizimin e kësaj ëndërre, pasi ishim të kënaqur me një “kafshatë bukë, në liri”. Thuhet se liria nuk është asgjë tjetër, veçse një ëndërrë: liria e mohuar për tu fituar, liria e vërtetë për t’u gëzuar dhe për t’u jetuar – me të drejta dhe me përgjegjësi indivduale, në përputhje me “ligjet tona”, sipas Xhefesonit. Por, në të vërtetë, gjatë viteve, më në fund, unë e zbulova këtë ëndërrë duke përjetuar “ëndërrën” time amerikane.

Nuk do ta harroj kurrë vitin 1976 – jo vetëm se shënon vitin që kemi lidhur martesën me bashkshorten time Vitoren – por që ka shënuar edhe 200-vjetorin e themelimit të Shteteve të Bashkuara – viti i këtij përvjetori historik të këtij vendi — kur në një gjykatë të Washingtonit ngrita dorën për të bërë betimin si shtetas i ri i Shteteve të Bashkuara, me të gjitha të drejtat, privilegjet dhe përgjegjësitë e një qytetari të lirë amerikan. Në vetevete, kjo ishte një ëndërrë që e kisha të vështirë ta besoja. Pesë vjetë e gjysëm pasi kisha zbritur në aeroportin Kennedy të Nju Jorkut, tani, zyrtarisht, kisha të njëjtat të drejta dhe përgjegjësi si çdo amerikan tjetër që jetonte këtu gjysh pas gjyshi.

Pjesën më të madhe të jetës time prej gjysëm shekulli në Shtetet e Bashkuara e kam kaluar në Washington, ku kam punuar për 30-vjet për Zërin e Amerikës dhe ku, me bashkshorten time Vitoren — kemi rritur e shkolluar djalin e dy vajzat. Ishte kjo periudha e jetës time në kryqytetin e Shteteve të Bashkuara që, në të vërtetë, ka përmbledhur pikat më kulminante të jetës dhe të karrjerës time dhe deri diku mund të them se ajo përvojë ka ndikuar, së bashku me traditën time familjare, edhe në formimin e identitetit tim, sot e kësaj dite.

Po flasë për përvojën time në përgjithësi, duke qenë i vetdijshëm se pse jo të gjithë ata që kanë ardhur para dhe pas meje në këtë vend – përfshir shumë bashkatdhetarë shqiptarë – të kenë pasur të njëjtin fat. Por si rrjedhim, modestësisht, më duhet të them — në këtë 50-vjetor të ardhjes time në Amerikë — se për çdo gjë që mund të kem arrijtur në jetë, në karrierë dhe në familje, ia kam borxh Amerikës: Për mundësitë që më ka ofruar dhe për të drejtat dhe liritë që më ka garantuar, siç çdo qytetari tjetër. Këtij vendi, i cili nuk pyet se nga vjen, çfarë feje ke, çfarë gjuhe flet ose kush janë prindërit tu. Amerika më dha lirinë dhe mundësitë dhe me punën time, shpesh jo të lehtë — i ardhur nga një fshat i humbur në rrethin e Ulqinit — kam jetuar ëndërrën amerikane, me të mirat dhe me sfidat, si shumë bashkatdhetarë të mi nga të gjitha trojet shqiptare. Jo, jo nuk isha unë i vetmi, kishte dhe ka shumë si unë, madje edhe shumë më të suksesshëm se unë, të cilëve Amerika ua ka dhënë mudësinë për të zhvilluar talentet e tyre në fusha të ndryshme. Në këtë fakt, qendron ai misteri tërheqës i Amerikës, se të drejtat dhe mundësitë janë të barabarta për të gjithë, nëqoftse i përveshesh punës, seriozisht.

Por unë dhe shumë bashkatdhetarë të mi shqiptarë që kanë gjetur strehim në këtë vend, nuk e duam Amerikën, vetëm e vetëm, për arsye dhe interesa vehtjake, materiale e tjera. Jo! Ne shqiptaro-amerikanët, dhe veçanërisht unë, në këtë 50-vjetor të ardhjes time këtu, e dua Amerikën edhe për rolin e veçant që Shtetet e Bashkuara kanë luajtur gjatë historisë, në mbështetje të të drejtave të shqiptarëve dhe të identitetit Kombëtar të tyre, anë e mbanë trojeve të veta. Fan Noli ka thenë se i kemi shumë borxhe Amerikës. Dihet tanimë roli i Amerikës në mbrojtje të Shqipërisë nga përpjekjet grabitqare tokësore të fqinjëve të saj në fillim të shekullit të kaluar, që kishin për qëllim të venin në dyshim edhe vet ekzistencën e Shqipërisë si shtet i pavarur në veçanti dhe identitetin e shqiptarëve si komb, në përgjithësi. Unë si shqiptaro-amerikan jam i bindur se Kombi shqiptar – megjith baticat dhe zbaticat gjatë historisë — nuk do ta harrojë kurrë ndihmën e Kombit amerikan për çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës në fillim të këtij shekulli dhe mbrojtjen e pavarësisë së Shqipërisë ç’prej fillimit të shekullit të kaluar. E dua pra Amerikën sepse nuk besoj të ketë ndonjë tjetër komb në botë, që ndihma dhe roli i Amerikës të ketë qenë aq i pazevëndsueshëm, siç ishte për ekzistencën e dy shteteve shqiptare — Shqipërisë dhe Kosovës. Se çfarë bëjnë sot Shqipëria dhe Kosova me këtë histori mbështetje të Amerikës ndaj Kombit shqiptar, është krejtësisht në dorë të tyre. Kjo është një pyetje tjetër dhe një shqetësim serioz për të gjithë ata që ia duan të mirën Shqipërisë dhe Kosovës. Kam drojë se “Pro-amerikanizmin” e pushtetarëve shqiptare, vetëm me fjalë, nuk e beson kushë më, pasi gjithkush shikon veprat tuaja! Pro-amerikanizëm do të thotë, mbi të gjitha, ndarje vlerash, përfshir, vlerat e lirisë, barazisë, drejtësisë, të drejtat e njeriut dhe zgjedhje të lira, ndër të tjera vlera njerëzore.

Pothuaj 50-vjet më parë kisha shkruar një artikull modest në anglisht, për gazetën e kolegjit Lehman në Nju Jork, me të cilin isha përpjekur të shprehja ndjenja e para dhe falënderimet e mia ndaj Amerikës që më kishte pranuar si refugjat, duke më ofruar mua dhe familjes strehim dhe liri. Megjithëse i ardhur rishtas si refugjat në këtë vend të madh, në shkrimin e gazetës së kolegjit Lehman si student kisha theksuar disa prej arsyeve se pse e doja Amerikën, bazuar në përvojën e shkurtër vetëm prej 2-3 vitesh në këtë vend. 50-vjet më vonë, arsyet dhe ndjenjat se pse e dua Amerikën për mua sot, në moshën 70-vjeçare, nuk kanë ndryshuar shumë ç’prej asaj kohe. Në thelb, arsyet mbeten të njëjta, Nuk ishte as ana materiale për një jetë më të mirë as edhe karriera për të cilën jam krenar, por ishte Liria! Liria për të ndjekur lumturinë.

Jo se Amerika ishte, atëherë ashtu si edhe sot, një vend i përsosur dhe që nuk kishte problemet e veta 50-vjetë më parë, ashtu siç i ka edhe sot sfidat dhe problemet e mëdha me të cilat përballet si shoqëri, siç po përjetojmë sot protestat massive, disa edhe me dhunë, anë e mbanë Amerikës. Vrasja e një afrikano-amerikani nga policia ishte një akt vrasës dhe kriminal. Si të tillë e konsideron shumica e amerikanëve, prandaj ndodhin protesta, madje edhe me dhunë, me shkatërrime pronash — si një mjet për të tërhequr vëmendjen ndaj një situate që nuk mund të tolerohet më. Unë jam i bidnur se pasi të jenë ftohur gjakrat, edhe ky incident i tmershëm do të shërbejë për diçka më mirë. Shoqëria amerikane, ashtu si edhe në të kaluarën në raste të tilla protestash të mëdha shoqërore, do nxjerr mësime serioze nga kjo vrasje si dhe nga reagimet e popullit amerikan ndaj këtyre ngjarjeve. Ku tjetër kemi parë që policët, madje edhe shefat e policisë, anë e mbanë Shteteve të Bashkuara tu bashkohen protestuesve për të dënuar vrasjen e një njeriu të pafajshëm nga një polic i radhëve të tyre? Edhe kjo është një arsye se pse e dua Amerikën –për të drejtën që të ofron që të kritikohet çdo gjë dhe gjithmonë, duke filluar nga presidenti e deri tek polici i nivelit më të ultë, me qëllim përmirësimi të gjëndjes.

Por, si atëherë ashtu edhe sot, për një refugjat që arrinë në këtë vend, me gjithë të metat e saja, Amerika mbetet, prapseprap, një vend që gjithnjë inkurajon realizimin e ëndërrave tua. Mbetet si një vend ku me punë të rëndë dhe duke respektuar rregullat dhe ligjet, jo vetëm që mund të përparosh, por madje nëqoftse i përveshesh punës me disiplinë, mund të realizosh enëdrrat tua sado ambicioze qofshin ato. 50-vjetë më vonë, Amerikën e dua edhe sot sepse mbetet gjithnjë një vend që frymëzon, një vend që beson në aftësitë tua dhe mundëson një të ardhme më të mirë për ty dhe familjen, nëqoftse vet je serioz për të ardhmen tënde e të familjes. Është, pikërisht, ky besim në mundësitë që të ofron Amerika, ai që bindë çdo vit, miliona njerëz nga e mbarë bota, të largohen nga vendlindja, ashtu siç jam larguar edhe unë 50-vjetë më parë –për arsye të ndryshme — por kryesisht, për të gjetur lirinë në këtë vend dhe “për të qenë të lumtur”, siç është shprehur Thomas Xhefersoni në agimin e këtij shteti planet.

50-vjet më parë, për mua ishte – pikërisht, ky besim, i këthyer në premtim, në mundësitë dhe në garancinë që ofronte ky vend për të gëzuar të drejtat dhe liritë si një refugjat politik si unë — i pa dëshiruar në vendlindje, i nepërkëmbur, pa të drejta dhe pa liri – një njeri i pa shtet dhe i pa atdhe – zyrtarisht i klasifikuar si refugjat,“stateless”, nga autoritetet ndërkombëtare të imigracionit në Itali.

Ishte kjo ndjenjë se nuk i përkisje askujt dhe se askush nuk interesohej as nuk kujdesej për ty, por ishte gjithashtu ajo forca dhe vendosmëria që i kishin rrënjët në këtë besim dhe premtim që më ka shtyrë mua dhe shumë të tjerë si unë, në atë kohë, që të rrezikonim edhe jetën duke kapërcyer ilegalisht kufijtë shtetrorë, për një jetë më të mirë dhe të lirë në Perëndim.

Mikut tim i cili donte të dinte nëse e dua gjithnjë Amerikën megjithë problemet e mëdha që ka ndeshur gjatë historisë, përfshirë edhe protestat masive të ditëve të fundit, është realizimi i këtij premtimi, si atëherë ashtu edhe sot – që mbetet një besim i patundur i imi në fjalët e Thomas Xhefersonit se,“Duke besuar se mund të jeni të lumtur në këtë vend” dhe në besimin se ligjet e këtij vendi garantojnë të drejtën time, sipas Xhefersonit, “për t’u bashkuar me ne në shoqërinë tonë, i bindur, se do të respektoni rregullat dhe ligjet tona” — mbetet, mik I dashur, ajo FORCA e mbrendshme që më detyron të jem mirënjohës ndaj këtij vendi edhe në këtë 50-vjetor të strehimit tim në Amerikë.

Është pra, ky detyrim moral personal, që në këtë 50-vjetor të arritjes time dhe të familjes në këtë vend, të them: Faleminderit, Amerikë, përgjithmonë, si në kohë të mira ashtu dhe në kohë të vështira. Thank You! Ashtu si edhe 50-vjetë më parë edhe sot: I love America! Një shprehje kjo po aq e bindshme, domethënse dhe moralisht e detyrueshme për mua — në këtë 50-vjetor dhe në 70-vjetorin e lindjes — ashtu siç ishte për mua edhe para 50 vitësh kur kam zbritur në Nju Jork, për herë të parë. Si atëherë kur kam shprehur të njëjtat ndjenja mirënjohjeje dhe falënderimi ndaj këtij vendi, ashtu po bejë edhe sot me këtë shkrim modest për informacion për familjen time të ngushtë dhe më të gjërë, si dhe për miqtë, kolegët dhe dashamirësit e mi të shumtë — të cilët i falënderoj gjithashtu nga zemra për miqësinë, mbështetjen dhe respektin e vazhdueshëm në këtë 50-vjetor të strehimit tim në Amerikë dhe në 70-vjetorin e lindjes –kudo qofshi në Amerikë,Shqipëri, Kosovë dhe anë e mbanë trojeve shqiptare.
****
NE VEND TE EMERTIMIT TE FOTOGRAFIVE-

1- Megjithë problemet që mund të ketë pasur dhe ka edhe sot Amerika dhe megjithë sfidat që kam hasur në jetë dhe karrierë gjatë 50-viteve të fundit–ashtu si gjysëm shekulli më parë kur kam filluar këtë rrugëtim të gjatë — gjithnjë dhe pa hezitim falënderoj dhe i jam mirënjohës këtij vendi që më ka pranuar dhe për mundësitë që më ka dhënë mua dhe familjes time gjatë dekadave. Ashtu, si 50-vjet më parë, i ardhur rishtas në këtë vend, kisha shprehur ndjenjat e mia për Amerikën në një shkrim modest si student në Kolegjin Lehman në Nju Jork, edhe sot e kësaj dite jam krenar të them gjithnjë me zemër dhe bindje: I love America! Të Dua Amerikë!

NGA MALËSIA NË AMERIKË

Kujtime me fotografi për familjen dhe kolegët—vetëm disa kujtime nga origjina, jeta dhe veprimtaria ime – Kurrë mos i harro rrënjët e origjinës, nëqoftse do të jesh i suksesshëm në jetë, sipas një shprehjeje të vjetër.

2- Lugina e Shkrelit, Malësi e Madhe


3-Trojet stërgjyshore të autorit në katundin Amull afër Ulqinit (lartë) ku kam lindur 70-vjetë më parë,me 9 Qershor, 1950

4- Gjyshi im Luk Toma i Shkrelit (krenaria e familjes dhe shtylla e fisit tonë të madh) para shtëpisë ku kam lindur, Amull – Ulqin, 1950.

5 Kisha e Shkrelit, Malësi e Madhe, afër të cilës i kemi trojet origjinale stërgjyshore të familjes tonë. Mbiemrin Shkreli e kemi ruajtur në familje, si trashëgimi e të parëve tanë nga kjo krahinë e Shqipërisë. Me ketë emër do u njohin se kush jeni!

6 Prindërit e mi të paharrueshëm, Nana Mrika dhe Baba Gjeto Shkreli –me shumë vuajtje e mundime na kanë rritë ne 4 fëmijtë e tyre: Dranja, Toma, Frani e Terezja

7 Gjimnazi klasik (shkolla e Mesme) në Rijeka të Kroacisë, 1965-1969, para se të arratisesha për në Itali. Si seminarist, aty mora bazat e shëndosha të një edukate klasike.


8 Autori – refugjat politik në Romë,1969 – SHBA -2015

9 Viti 1970 – 50-vjetë më parë –“Mirësevjen në Shtetet e Bashkuara –Në emër të Presidentit të Shteteve të Bashkuara dhe të popullit Amerikan, ne të urojmë mirëseardhjen në të ketë vend të madhërishëm”

10- Statuja e Lirisë në Nju Jork –ikonë e lirisë dhe e Shteteve të Bashkuara: shenjë mikpritëse për emigrantët që vijnë nga larg, me mbishkrimin: “Më jepni të lodhurit, të varfërit, turmat e kruspulluara, ata që dëshirojnë të marrin frymë lirisht”.

11 Washington: Kryeqendra e Zërit të Amerikës, në afërsi të Kongresit Amerikan, ku kam kaluar 30-vjetët më të bukura dhe më të frutshme të jetës time 1974-2003

12 Në hyrje të ndërtesës së Zërit të Amerikës, “Zërit të së Vërtetës”, siç njihet nga shumë shqiptarët –si vizitor – 2020. “Zëri i Amerikës ka mbi supe një përgjegjësi të madhe si mbartës i së vërtetës. Barra për të thënë të vërtetën nuk është e lehtë të mbartet…”, ka thënë ndër të tjera Presidenti Xhon Kenedi në fjalimin me rastin e 20-vjetorit të Zërit të Amerikës, në vizitën e tij në kryeqëndrën e VOA-s, 26 Shkurt, 1962. Për 30-vjetë jam munduar ta mbroj të vërtetën, si një përgjegjësi morale dhe si një barrë shoqërore.

13 Bashkia e qytetit Nju Jork, New York, Nëntor, 2019

14- Zyra e vogël ku e kaloj të shumtën e kohës tani, në pension

15- Autori ka qenë anëtar i delegacionit të parë të Departamentit Amerikan të Shtetit në Shqipëri dhe monitorues i zgjedhjeve të para pluraliste në atë vend, Mars/Prill 1991. Rrugët ishin bosh si sot në kohën e koronavirusit.

16- Dita e pensionimit nga Zëri i Amerikës, 2003

17- Me botuesin e gazetës Telegraf, Z. Agim Çiraku dhe me dhe Kryeredaktorin e kësaj gazete, Z.Engjëll Musai, në promovimin e tre vëllimeve të,”Demokracia Nuk Pret” — një përmbledhje e nja 25-30% e shkrimeve që tani kanë arritur në rreth 1000-artikuj, e që botohen rregullisht në gazetën Telegraf të Tiranës, Shtator, 2018

18- Nga promovimi i tre vëllimeve “Demokracia nuk pret” në Tiranë, Shtator, 2018

19- Bashkshortja ime Vitorja, gjithmonë pranë meje

20 Në fund të fundit, asgjë nuk ka më të shënjtë se familja. Krenar për secilin prej tyre!

Filed Under: Featured Tagged With: Frank shkreli, Gezuar ditelindjen, Vatra -Dielli

VATRA & DIELLI: GËZUAR DITËLINDJEN, MJESHTËR-FREDERIK NDOCI!

February 9, 2018 by dgreca

FREDERIK NDOCI FALENDERON:Tretem shum vite hijes se rrugeve,dhe andrrat e memedheut mbeten trastave……/

3fred1fred(1)3 b Hymn1 Riku ne michigan.JPG7 me rikun o.JPGk2 riku ok 1

Sot është Ditëlindja e Artistit, Mjeshtrit të Madh Frederik NDOCI.Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA,vatranët,  Gazeta “DIELLI” dhe lexuesit e saj, i urojnë nga zemra: Gëzuar Ditëlindjen Mjeshtër i Madh i Skenës: këngëtarit, aktorit, poetit, Koordinatorit të përgjithshëm të veprimtarive artistike të Vatrës, Frederik Ndoci. Shumë Urime për Ditëlindjen-Mjeshtër!

***

FREDERIK NDOCI FALENDERON:

Tretem shum vite hijes se rrugeve,dhe andrrat e memedheut mbeten trastave……/

Mik i dashtun!
Ne pamundsi me i perqafu te gjith vatranet per urimet e sotme ne adresen time, Po dergoj nje esse. Ju falemnderes vatrane e patriote. Me emociononi sepse stolia e ketij mbiemri “vatrane” te emmocionon se tepermi duke pas parasysh, sa shum ishin sa shum jena dhe sa shum do jena ne te ardhmen !
Tretem shum vite hijes se rrugeve,dhe andrrat e memedheut mbeten trastave, e trastat mbeten plot nder enderra, percollem shpirta te mir, e pritem lindje te pershpirteruara qe kishin frike ringjalljen, e shpirtat tan shkelur nder fletet kurr te pa shkruara e shum te lexuara, mbetem ID pernndjekjesh dhe objekt tehu lufte-nxitesish, pergjate shtigjeve nga na dergoi lumi i demokracive indulgjence i milemniumeve genjeshtar…e na veç qeshim me indiferentizmin e profeteve. E profetet nuk u betuen kurr per ardhmenite tona, edhe pse gishtin tregues e kishin drejtue nga qielli, por me syte e tyne te pervuejtun, te vertetat fshehen jeteve.

 

Filed Under: Featured Tagged With: Gezuar ditelindjen, MJESHTËR-FREDERIK NDOCI!, Vatra -Dielli

LAMTUMIRE KRYEZOT

March 14, 2015 by dgreca

Vatra, Dielli dhe përcjellja e Imzot Nolit 50 vite të shkuara/
*Vatranët mbajtën 40 ditë zi për humbjen e atit shpirtëror, At Fan S. Noli/
*Si e përcollën vatranët vdekjen e imzot Nolit/
* Misioni shqiptar në New York u ndalua që të merrte pjesë në varrimin e Nolit/
* Telegrami i Mehmet Shehut dhe i Halim Budos, tendenca për përçarjen e shqiptarëve të Amerikës./
* Shteti komunist i kërkoi Amerikës trupin e Nolit/
NGA DALIP GRECA/
Jeta e Imzot Nolit kishte marre goditje ne vjeshten e vitit 1964. Me 2 Nentor u operua. U hap dhe u pa se brenda ishte shfaqur e keqja, semundja kanceroze qe do t’i merrte jeten. E mbyllen sakaq. Pas 2 javesh doli nga spitali. Me 20 Dhjetor u nis drejt shtepise Dimrore qe ia kishte blere Vatra ne Florida. Atje, nen diellin e Florides do t’i shtynte castet e fundit te jetes. U shua me 13 mars, ne oren 11 te dites, kur Meri Xhons e kishte nxjerre te pershendetej me diellin e ngrohte. Por gjithcka mbaroi aty. Ai u shua.Lajmi tronditës është përcjellë në Gazetën Dielli të 17 Marsi 1965, e mërkurë me titullin: Shqiptarë a e dëgjuat? IMZOT NOLI NUK ËSHTË MË MES NESH!
Në komentin hyrës shkruhej me shkronja të zeza: Njeriu që përfaqësoi racën shqiptare si kryetar Fetar, si shkrimtar, si studiues, si poet, si udhëheqës, nuk është më.Ati i shqiptarëve, që kishte personifikuar të gjithë gjërat e shenjta të gjakut e të traditave shqiptare, vdiq me 13 Mars 1965 në momentin më të vështirë për komunitetin shqiptar në Amerikë dhe në tërë Botën e Lirë si dhe për shqiptarët në Shqipëri. Vatra e shqiptarëve të pastër përulet përpara trupit të kryetarit të saj të djeshëm dhe të sotshëm dhe i puth ato duar të bekuara, që lartësuan Kombin shqiptar dhe Vatrën tonë.
Komisioni i Vatrës urdhëroi 40 ditë zi për të gjithë vatranët për humbjen e prijësit shpirtëror. Përmes lotëve ata ngushëlluan njëri-tjetrin dhe pranë arkivolit të Atit të Kombit vajtuan: Pusho në Paqe, At i dashur! Sa të rrojë raca shqiptare, aq do të rrosh dhe Ti në zemrat e popullit shqiptar. Vatra do të qajë me lot, por edhe do të mburret në çdo kohë, që pati fatin të ketë si Atë, si themelonjës, si prijës, TY- Atin Shqiptarëve!
Në kohëndarjen nga jeta të atij që editoi i pari Diellin, Gazeta e Vatrës kishte për editor Athanas Gegën, një diejtar i kohës, një nacionalist antikomunist ndër më të betuarit, ndërsa kryetar i Vatrës ishte James Thanas.
Në faqen e parë të Gazetës DIELLI publikohej shkrimi i Editorit Gegaj
VATRANË: VDIQ ATI YNË!, ndërsa kryetari i Vatrës në të njëjtën faqe botonte përcjelljen zyrtare të lajmit tronditës:VDIQ ATI I TË GJITHË SHQIPTARËVE. Po në faqen e parë të Diellit, botohej edhe shkrimi”VATRA NË ZI”, një shënim shpirtëror i Antoni Athanans në gjuhën angleze, një esse nga Peter D. Peterson, si dhe mesazhe nga personalitete të botës shqiptare dhe të huaj.

Si dhe kur e mori Vatra lajmin e hidhur

Drejtuesit e Vatrës e kishin marrë lajmin e hidhur, të nesërmen e vdekjes, me 14 mars, ndërkohë që ishin në mbledhjen e bordit. Nga rekordet e Vatrës sjellim reagimin: I hidhëruar thellsisht nga kjo humbje e madhe, Komisioni ndërpreu rendin e ditës, mbajti një minut heshtje dhe më pas filloi nga përgatitjet për përcjelljen e Atit shpirtëror. Vendimi: I gjithë numri i Diellit do t’i kushtohej Nolit!Numri u përgatit në një kohë rekord: U punua të dielën, të Hënën, të martën u dërgua në shtypshkronjë dhe u shpërnda të Mërkurën. Të gjitha degëve iu përcoll me telefon e telegrame lajmi i vdekjes dhe botimi i Diellit. Ky edicion, që pati dhe një ribotim, u dërgua në të gjitha kolonitë shqiptare edhe në Europë e Australi.

Lamtumirë kryezot!

Vdekja e imzot Nolit i pikëlloi thellë shqiptarët e Amerikës. Kryetari i Vatrës shkruante:”Ati i të gjithë shqiptarëve, kryetari ynë shpirtëror, u nda nga ne e na la të shkretë dhe të varfër. Me vdekjen e Tij mbyllet një kapitull i historisë shqiptare, sepse ne humbëm udhëheqësin tonë dhe themelonjësin e Kishës Kombëtare, Federatës Vatra, si dhe të parin prift shqiptar e të parin editor të Diellit. Kryezot dhe metropolit i Kishës sonë, burrë shteti, diplomat,shkrimtar i mbaruar, theolog, muzikant, orator i shquar, poet, studiues i çështjeve shqiptare.
Lamtumirë o Kryezot!
Lamtumirë Ati Ynë, vendin që leni bosh është e vështirë dhe e pamundur ta zërë ndonjë tjetër. Lamtumirë At, se po vete të shlodhesh nga puna e gjatë dhe nga zhurma e kësaj Bote duke u çliruar nga vargonjtë e kësaj jete dhe nga pamarrveshjet që ngjajnë në çdo shoqëri njerëzore. Po ndarja jote, na shqetësoi shumë e na la të shkretë. E të kërkojmë ndjesë se si bijtë e tu nuk e kemi bërë përherë detyrën tonë.
Veprat tuaja, At i dashur, do të çmohen më tepër paskëtaj. Është shumë zor që ta gëlltitim këtë hidhërim, se jemi në mes të valëve dhe s’ka kush të na dërgojë më, të na japë Këshilla për problemet e vështira që kemi përpara. Ju keni qenë shtylla e fortë ku mbështetej i tërë komuniteti ynë, ju keni qenë shtylla jonë, dhe e popullit shqiptar.
Lamtumirë, o Ati ynë, se ti e kreve punën si një nga njerëzit më të përsosur të racës dhe gjakut shqiptar: Well done! We Will miss You very much!
Çlodhu në qetësi!
“Fortesa e Shqiptarizmës u përmbys”-Kështu e qau ikjen e Noli, dishepulli i tij, editor për 18 vjet i gazetës Dielli,sekretari i Vatrës Qerim Panariti.

Arkivoli me trupin e Nolit, nga Florida në Boston

Noli u shua me 13 Mars. Trupi i Hirësisë së Tij udhëtoi nga Miami i Floridës drejt Bostonit më 15 Mars.Shoqeruesi i tij ne udhetimin mortor drejt Bostonit ishte Geri Riska.Po atë ditë, pra të Hënën e 15 Marsit, në orën 3 e 30 minuta arriti në aeroportine Bostonit. Vatra dërgoi në aeroport që ta prisnin arkivolin: anëtarin e Bordit të saj z. Anthony Athanas, Barny Kirka-arkëtar i Vatrës, dhe Peter Chikos, Mangar i Diellit. Arkivoli me trupin e e Imzot Noli nga aeroporti u dërgua në Funeral Home, ku e veshën me paramentet (rrobat) peshkopale. Me 16 Mars arkivoli u dërgua në Kryekishën e Shën Gjergjit. Trupi u ekspozua për vizitorët në mjedisët e KryeKishës së Shëngjergjit me 17, 18, 19 Mars 1965. Shqiptarët e shumtë që kishin ardhë edhe nga kontinete të largët, e përuleshin me nderim para arkivolit dhe qanin me lot të nxehtë ikjen e prijësit. Drejtuesit e Vatrës i shprehën ngushëllimet para arkivolit të kryetarit të tyre, të mërkurën e 17 Marsit.
“Dielli” e qau me lot të nxehtë editorin e vet të parë, duke kërkuar fjalët më të përzgjedhura për ta përcjellë.Editori Athanas Gegaj shkruante:”I veshur me rrobat e praruara episkopale, i mbuluar me Flamurin Kombëtar, …Ai dukej se po flinte gjumin e përjetshëm.Fytyra si në bronx, e zbehtë, pa shumë rudha.” Mbi arkivolin e Nolit u përulën mbi 5 mijë shqiptarë. Lamtumirën ia dhanë me lutje e fjalime të zjarrta Ikonom Sokrat Sotiri, i cili foli në gjuhën shqipe dhe Atë Sotir Dilogjika në gjuhën angleze.
Përcjellja nga krerët fetarë

Në Kishën e Shëngjergjit u organizuan ceremonitë e rastit. Shqiptarët e përcollën me fjalë zemre e lot të nxehtë udhëheqësin e tyre. Krerët fetarë nuk i kursyen vlerësimet dhe lutjet. Imam Vehbi Ismaili, e cilësoi ikjen e Nolit si një fatekqësi që goditi gjithë koloninë shqiptaro-amerikane, e mbarë popullin shqiptar, pse me këtë fatkeqësi shqiptarët humbën frymëzuesin e parë të ndjenjave kombëtare, udhëheqësin dhe Kryemësuesin e të gjitha Lëvizjeve Patriotike, fetare e kulturore në këtë vend të bekuar. Me këtë humbje, tha ai, shuhet një kandil që ndriçoi dhe udhëhoqi me sukses Lëvizjen e madhe kombëtare në SHBA. Me këtë goditje venitet lulja e Simbolit të Bashkimit dhe të mburrjes Kombëtare, si para Botës Shqiptare, ashtu dhe para Botës së Huaj, përfundonte Imam Vehbi Ismaili.
Dijetari tjetër fetar, Baba Rexhepi, e konsideroi Nolin si një pishtar që ndriçoi botën shqiptare për gjysëm shekulli, njeriu që krijoi Atdhe, aty ku s’pat, këtu në Amerikë. Me ikjen e Nolit,tha ai, fiket një pishtar i ndritun që për më se një gjysmë shekulli i dha dritë botërisht Atdheut të largët me pendën e tij fatlume në lami të ndryshme të diturisë. Emigracioni shqiptar, i hershëm dhe i ri, humbi pionierin që u mundua dhe ia doli më së miri për të krijuar Atdhe aty ku s’pat. Në Amerikë Imzoti, mbas përpjekjeve të tij politike, me suskes e pa sukses- të kohës së rinisë,e zhvilloi veprimtarinë e vet të shumëanshme në lëmin e diturisë, që spikati në tre drejtime kryesore: Histori, Liturgji dhe Muzikë. Po la dhe poezi, të cilat do ta radhojnë emrin e të Përndritshmit ndër poetët e mirë të Letërsisë Shqipe. Por ajo që do ta bëjë të pavdekshëm Imzot Nolin në Historinë e hershme dhe të vonë të Diasporës shqiptare, është krijimi mes vështirësive i Kishës Orthodokse Metropolitane Shqiptare në Amerikë: Luftë nga të Huajtë dhe moskuptim nga të vetët! Ai krijoi 13 Kisha famullitare Orthodokse Shqiptare në ShBA, me liturgjinë në gjuhën shqipe, duke i treguar edhe një herë botës shqiptare dhe asaj të huaj, se kur është puna për vepra të nalta, dijmë që edhe me sakrifica të bashkohemi për t’i dhënë Lavdi Zotit dhe për të naltësue emrin shqiptar, kudo që gjendet raca jonë etnike.
Monsinjor Zef Oroshi, shkruante në ngushëllimin përcjellës:” Me rastin e humbjes së pazëvendësueshme të Metropolitit të Madh, dëshiroj t’u parqes bashkëvllaznve Orthodoks të Amerikës, në emën të Grupit Katolik Shqiptar- teksa të formuem, dhe timin personal, përdhimtuninat ma të thellat e ma të ndieshmet, njëheri tue i lutë Zotit të gjithëpushtetshëm, që t’i ndrisi Për zgjedhjen e Pas-Ardhsit dhe vijimin e veprës së pavdekshme të Metropolitit Fan Stylian Nolit: Për Fe e Atdhe!-R.I.P
At. Dr. Zef Oroshi.

Varrimi u krye me 20 mars në Forest Hills

Varrimi u krye të premten me 20 Mars 1965. Lulet dhe lotët e shqiptarëve të Amerikës i dhanë lamtumirën e fundit në një ditë të ftohtë, ditë me borë. Vatra ksihte porositur të gjitha degët të përfaqësoheshin në përcjelljen e Atit dhe të porositnin kurora me lule. Në krye të kortezhit mortor printe Governori i Shteti z.John Volpe me krerët fetarë. Bota shqiptare përfaqësohej jo vetëm nga të gjitha orgnanizata në SHBA, por edhe nga Kanadaja, Evropa e Australia. Kortezhi ishte tepër i madh dhe në rrugët e Bostonit ishte ndaluar qarkullimi rrugor nga policia në nder të përcjelljes së prjësit shpirtëror të Shqiptarve.Ishin mijëra qytetarë shqiptarë dhe amerikanë që e përcollën kryeprijësin e shqiptarëve të Amerikës. Nga Kisha e Shëngjergjit e deri në Forest Hills, banesa e fundit ku do të prehej Ati i shqiptarizmës, kortezhi dukej se nuk kishte të sosur.
Në varrezat e Forest Hills, të mbuluar nga dëbora, arkivoli u ndal. Imam Vehbi Ismaili dhe Baba Rexhepi do të mbanin fjalime lamtumire.
Bashkë me Nolin po mbyllej aty në Forest Hills epoka mëse 50 vjeçare Noliane.Sami Repishti në përcjelljen e imzot Nolit shkruante në Dielli: Tetëdhjet e sa vjetë ma parë, kur Shqipnia s’ishte zojë dhe shqiptarët s’ishin zotë, lindi Noli. Në gji të ngrohtë familjesh arbnore Ai mësoi Shqipen, kur shqipja s’shkruhej, desht Shqipninë kur ajo fyhej, desht shqiptarin, kur ai përbuzej, desh të vorfnin për ç’ka s’kishte, desh vëllaun pse s’pati vlla, desh njeriun si krijesë të Zotit….E kishte thanë Zoti që Noli të flasë gjuhën e shqiptarëve. Bariu kishte ardhë. Në kishë, në rrugë, në qytet e fshat, në Parlamentin e madh në kësollën e vogël, të malit, zani i tij kumboi i fuqishëm. Flet Noli! Vllazën:Ndigjojeni zanin e zemrës shqiptare! Profesor Repishti e mbyllte elegjinë kushtuar Nolit: Vdekja e mori Nolin, por Noli vetë, na la Nolin për jetë mes nesh!
Degët e Vatrës dhe vatranët nga të gjitha anët ngushëllonin për ikjen e kryetarit të tyre. Arkëtari i i asaj kohe i Vatrës, Barney Kirka vajtonte:” Imzot, shtjerrë sytë nga qielli e vështro dhe vizito këtë vreshtë që e ka mbjellë dora jote, dhe na ndriço që të plotësojmë porosinë tënde të çkëlqyer. Nga Ohio përcillej vaji i kryetarit të degës 54, ndërsa Ingj. Mahmut Cungu, e cilësonte imzot Nolin si “Ylli i fundit dhe më i shkëlqyshmi i Rilindjes Kombëtare, u shua sot, por aurora e pavdekshme e tij do të jetë drita udhërrëfyese drejt bashkimit kombëtar dhe çlirimit të Atdheut.
Nga Nju Jorku në emër të degës 29 ngushëllonin Kryetari Shazuvan Pashun dhe Sekretari Agim Karagjozi. Në telegramin ngushëllues shkruhej:” Thellsisht të hidhëruar nga humbja e burrit të madh shqiptar,Hirësisë së Tij, Fan S Noli, kryetar Nderi dhe Themelues i Vatrës, lusim Zotin ti japë prehje shpirtit të tij!
Degët e Vatrës nga Chikago, Detroit, Meriland, Pitsburgh, PA, Ontario-Canada, e shumë të tjrea ngushëllonin me telegrame.

Udhëheqësit e komunitetit sjellin në kujtesë testamentin shpirtëror të Nolit

Edhe organizatat e tjera u bënë pjesë e dhimbjes së kolonisë shqiptare për Ikjen e Imzot Nolit. Familja Mbretërore ngushëllonte me 17 Mars, që nga Madridi:” Lajmi i idhët i humbjes të patriotit të madh Imzot Nolit na shqetësoi së tepërmi. Shërbimet e mëdhaja që i ka sjellë Atdheut kanë qenë dhe mbeten gjithmonë të çmushme. Si unë dhe Mbertnesha bashkohemi me Vatrën në këtë zi të madhe. Shpirti i Tij u qetësoftë në Paqe e qetësi!
Leka I
Në emër të Komitetit Shqipëria e Lirë, ngushëllonte Prof. Rexhep Krasniqi: I nderuar President i Vatrës
Thellësisht të prekur për humbjen e madhe që ka pësuar Kombësia e Shqiptarëve me vdekjen e Imzot Fan S. Nolit, udhëheqësit të ndritshëm shpirtëror, letrarit gjenial, mbrojtësit të shquar të shqiptarizmit në Botë,bashkëthemeluesit dhe Kryetar Nderi i Vateës famëmadhe, në emër të Komitetit Shqipëria e Lirë, ju shpreh ngushëllimet më të ndjeshme.
Rexhep Krasniqi, Kryetar.
Në emër të Asmblesë së Kombeve të Robëruara ngushëllonte kryetarin e Vatrës Jammes Thanas, Z.Vasil Gërmenji-Kryetar dhe Brutus Coste, sekretar i përgjithshëm. Për Hasan Dostin, vdekja e Peshkop Nolit, patriot i madh, themelonjës i Kishës Autoqefale, Kryetar Nderi i Federatës Vatra, ishte një humbje e rëndë për të gjithë Kombin Shqiptar. Shoqërohem në zinë që goditi Vatrën dhe shfaq ndjenja të simpatisë së sinqertë. Populli Shqiptar është i sigurtë se Vatra do të vijojë mbushjen e Misionit të mbrojtjes së Lirisë, indipendencës së tërësisë toksore të Shqipërisë dhe mbajtjes së presitigjit të Kishës Autoqefale Orthodokse që përfaqësojnë Testamentin shpirtëror të Përjetshëm të Kryeprijësit të Madh që varroset sot jashtë Atdheut në tokën e Georgë Ëashngtonit.
Hasan Dosti Los Angeles.
Në emër të Ballit Kombëtar të Bashkuar ngushëlonin Theodor Papalilo dhe Halim Begeja, nga Blloku Independent Kol Çuni, në emër të Partiasë Katundare Organizata e Bashkimit Shqiptar dhe Heroizma Shqiptare, ngushëllonte Isa Elez Ndreu, në emër të Lidhjes së tretë të Prizrenit ngushëllonte Ismet Ukë Sadiku, nga Australia ngushëllimet e shqiptarve i përcillte Safet Aliaj, nga shqiptarët e Turqisë ngushëllonte kryetari i Kolonisë Shqiptare të Stambollit dr. Tare Libohova.
Për vdekjen e Nolit shkroi edhe shtypi amerikan: The New York Times, Boston Globe, The Evening Gaztte- Worcester, Boston Herald,The Boston Sunday Globg, Post Journal-Jamestown, Worcester Daily Telegraph, Miami Herlad etj.

Qeveria amerikane nuk e lejoi misionin shqiptar të shkonte në varrimin e Nolit

Misioni Shqiptar kërkoi leje tek Qeveria Amerikane që të shkonte në ceremoninë e varrimit ët Nolit në Kryekishën e Shën Gjergjit, që t’i bënte nderet në emër të Shtetit Shqiptar, por nuk u lejua. Shefi i misionit Shqiptar u ankua me anë të një proteste drejtuar sekretarit të përgjitshëm të Kombeve të Bashkuara. Përgjigjen e dha publikisht në media në emër të autoriteteve amerikane Mr. Stefenson, kryetar i misionit Amerikan në OKB. Ai shprehu nderim për Peshkop nolin në emër të qeverisë amerikane, por tha se nuk mund ta kuptonte se si mund të nderohej një fetar si Noli nga Kryetari i Misionit Shqiptar, që përfaqësonte një qeveri ateiste”! Ja si e komentoi gazeta e Vatrës këtë refuzim të amerikanëve: Përfaqësuesit e Misionit Permanent të Qeverisë Komuniste të Tiranës, për arsye diplomatike, nuk u lejuan të vinë në Boston. Kurora lulesh të dërguara nga autoritetet komuniste të Tiranë figuronin në Shën Gjergj. Gjesti i Qeverisë amerikane, komenton Dielli, nuk ka të bëjë me popullin shqiptar; ky është vetëm një akt diplomatik me Ëashingtonin, janë masa reciproke e asgëj tjetër.
Gjithësesi qeveria e Tiranës nuk e gëlltiti lehtazi masën ndaluese të amerikanëve, por shkoi më tej: Kërkoi trasportimine trupit të Kryepeshkop Nolit në Shqipëri. Këtë kërkesë të Qeverisë së Tiranës e konfirmon Dielli në kronikën e shkurtër me titull”Trupi i At Nolit Pushon në Amerikë”, publikuar me 24 Mars. Dielli shkruan: Sipas informatave që kemi, Qeveria Komunsite e Tiranës kërkoi transportimin e trupit të Kryepeshkopit tonë në Shqipëri. At Noli që nga viti 1932, kur mori pasaportën amerikane, jetoi vazhdimisht në Amerikë dhe qe një nështetas amerikan. Gazeta jonë nuk bën asnjë koment më shumë për këtë çështje.
Megjithatë, duket se editori dhe Vatra ndërrojnë mendje për të mos e komentuar faktin, aq më shumë kur Shefi i Misionit Permanent Shqiptar dhe Kryeministri Mehmet Shehu, dërgojnë telegrame ngushëllimi(Ia dërguan Kishës dhe Organizatës Shqipëria e Lirë), që tentojnë të përçajnë shqiptarët e Amerikës. Thënë më shqip, Qeveria e Tiranës bënë prova nëse mund ta shkëpusë Nolin nga Vatra pasvdekjes. Në numrin e Diellit të 7 prillit 1965, Vatra i rikthehet problemit të Mehmet Shehut dhe Halim Budos. Dielli merr shkas nga një telegram që kryeministri i atdhershëm i Shqipërisë Mehmet Shehu, i dërgonte Kishës Orthodokse Shqiptare në Amerikë. Dielli korrekton Mehmet Shehun dhe Halim Budon, përfaqsuesi i Shqipërisë në Kombet e Bashkuara, për formulimin gabim të emërtesë së Kishës shqiptare në Amerikë dhe për togfjalshin që përdor Mehmet Shehu, vëllezërve patriotë. Dielli shkruan” Gabon rëndë Mehmet Shehu kur na drejtohet me fjalët”Vëllezër patriotë”, ne nuk jemi vëllezër të atyre që shtypin popullin. Gabon rëndë edhe kur e kërkon trupin e Hirësisë Noli drejtëpërdrejtë nga Kisha kombëtare -amerikane. Ai harron se -Kisha, duke qenë një institucion amerikan nuk ka të drejtë të vendos në një çështje kaq delikate e që është kompetencë e autoriteteve amerikane, dhe vetëm i atyre, sepse At Noli është nënshtetas amerikan. Këto gjëra Mehmet Shehu i din, por nuk i dijnë”patriotët vëllezër”(këtu është fjala për anëtarët e Organizatës Shqipëria e Lirë, që bashkëpunonin ngushtësisht me regjimin e Tiranës), që duke qenë amerikanë, lipset që të mos çajnë fare kokën për shokun Mehmet Shehu, qesëndis Dielli. Shqiptaro-amerikanët kanë për Kryetar presidentin L. B.Johnson. Pra Mehmet Shehu na fyen rëndë duke kërkuar të na ndajë dhe të themelojë këtu në Amerikë një kollonë të pestë me’vëllezërit patriotë”.
Më pas Dielli merret gjatë me telegramin e Halim Budos, me tituj kilometrikë, si e ciëlson gazeta e Vatrës. Diplomati komunist, shfaq keqardhjen sepse Qeveria Amerikane nuk e lejoi të vinte në Boston”që të mirrja pjesë si përfaqësues i popullit shqiptar”.
Dielli komenton:Amerika bëri mirë sepse Halim Budo mbron Kinën, Vietnamin e Veriut, Kubën dhe atakon Amerikën. Kësaj i thonë përfaqësi e popullit shqiptar? Budo, shkruan Dielli, që është njeri me kulturë, por janë kanë larë trurin me doktrinën e Marksit, Englesit, Leninit, Stalinit e Maos, citon Nolin më së pari në”Kryetrimat që çliruan Shqipërinë” e harron se kjo shprehje ishet e mirë në atë kohë, por pastaj nuk pinë më ujë , sepse Amerika i konsideronte si aleatë ata që u mshihnin nën maskën e Frontit Nacionalçlirimtar, çpikje si ato të gjitha vendeve komuniste, që përmbysin një regjim e ngrinin nëj tjetër dhe më të zi.
Dielli komenton një shprehje të Budos në telegramin ngushëllues, ku shkruante:” Fronti Demokratik i Shqipërisë e Qeveria e Republikës së Shqipërisë kanë parë gjithëmonë te personi i Nolit patriotin e madh e të palodhur.”
“Akoma nuk janë mërzitur me këto shprehje?” shkruan Gazeta e Vatrës, e cila shkon në përfundimin se: Sa për At Nolin, po ta kishte pasur në dorë Qeveria e kuqe, Ati Ynë sigurisht do të kishte mbaruar në burg ose edhe në litar, ku ksihin shkuar shokët e tij. Një njeri siç ishte Peshkop Noli do të kishte protestuar me tërë afshin e zemrës së tij kundër gjaksirave që ngjanë nën regjimin komunist gjer në ditët e sotme. Tani kërkojnë të na e grabisin për së vdekuri,e të lavdërohen me emrin e tij. Noli, kur e kuptoi se kush ishin trimat komunistë, që e lanë me gjak të tërë trollin shqiptar(siç ua dedikonte ai Albumin e vet), i mbushën vendin me kampe përqëndrimi e burgje, varën e pushkatuan e zhdukën nag faqja e dheut patriotët shqiptarë. Dielli replikon gjatë me telegramin propagandistik të kryediploamtit komunist në Neë York, që përpiqej t’i hidhe benzinë zjarrit të përçarjes, duke i ndarë shqiptarët e Amerikës në armiq dhe vëllezër patriotë.
Sigurisht qëllimi i Qeverisë komuniste nuk u relaizua, Kryetari i Vatrës mbeti përjetë me Vatrën. I përjetshëm qoftë Kujtimi i Imzot Nolit!

Filed Under: Histori Tagged With: dalip greca, LAMTUMIRË KRYEZOT!, percjellja e Nolit, Vatra -Dielli

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT