Shkup, 16 shtator 2021
Me nderimet më të larta ushtarake-shtetërore nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, është pritur Kryeministri i Republikës së Kosovës, Abin Kurti, me rastin e mbajtjes së mbledhjes së përbashkët ndërqeveritare.
Kryeministri Kurti ka mbajtur takim tête à тête me Kryeministrin Zoran Zaev, ndërsa ministrat zhvilluan takime dypalëshe me ministrat homolog.
Në mbledhjen e përbashkët që po zhvillohet, mes tjerash, do të nënshkruhen marrëveshje dhe memorandume për ndërlidhjen infrastrukturore të të dyja vendeve, për lehtësimin dhe avancimin e bashkëpunimit ekonomik dhe komunikimin, si dhe memorandume dhe programe tjera, që përfshijnë bashkëpunimin e projekteve ndërkombëtare me mbështetjen e programeve IPA të BE-së, bashkëpunim në fushën e energjetikës, si dhe në plan të turizmit, kulturës dhe avancimit të iniciativave të përbashkëta të inovacioneve dhe zhvillimit teknologjik.
Mbledhja e përbashkët e të dy qeverive është shprehje e vullnetit për të shënuar një etapë më intensive të bashkëpunimit të ndërsjellë, por edhe shprehje e vlerësimit për marrëdhëniet e mira fqinjësore mes Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Republikës së Kosovës.
Referendumi në Maqedoni dështoi
Zaev paralajmëron bisedime me opozitën për ndryshimet kushtetuese/
Kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev vlerëson se qytetarët me votën e tyre në referendumin e së dielës për Marrëveshjen për emrin me Greqinë, “kanë dhënë porosi të qartë se në cilin drejtim dëshirojnë të shohin të ecë Maqedonia”.Zaev e ka cilësuar referendumin të suksesshëm, ndonëse nuk u kalua pragu i daljes prej 50 për qind.
Ai tha se nga nesër fillojnë bisedimet me opozitën për të kaluar ndryshimet kushtetuese që janë pjesë e marrëveshjes mes Maqedonisë dhe Greqisë për çështjen e emrin dhe në ditët në vijim do të dihet se a ka mundësi që kjo marrëveshje të arrihet.
Kryeministri i Maqedonisë tha po ashtu se nëse dështojnë bisedimet, alternativë e vetme mbeten zgjedhjet e parakohshme parlamentare, që do të mbaheshin në nëntor të këtij viti.
“Zgjedhjet do të ndryshojnë gjendjet në të mirë në funksion të numrit të deputetëve për votimin e ndryshimeve kushtetuese”, tha Zaev, duke iu referuar ndryshimeve kushtetuese që duhet të miratojnë deputetët e Kuvendit të Maqedonisë, me qëllim që të ndryshohet emri i shtetit nga ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë, në Maqedoninë Veriore.
“Referendumi përfundoi. Qytetarët dhanë një drejtim të qartë se kah dëshirojnë të shkojë Maqedonia. Nëse ndokush në bisedime ofron ndonjë alternativë tjetër, ne jemi të hapur për bisedime. Por, askush nuk tregon se cila është alternativa për NATO-n dhe BE. Askush nuk thotë se ka marrëveshje më të mirë nga kjo që kemi arritur ose se mund të arrihet një marrëveshje më e mirë. Absolutisht janë shumë të qarta hapat kah duhet të ecë Maqedonia”.
“Nga ky aspekt, unë pres që të sillen me përgjegjshmëri të gjithë gjatë marrjes së vendimeve. Ngase në të kundërtën, nëse themi se nuk sjellim vendime të këtilla dhe nuk marrim pjesë në votim atëherë logjikisht pasojnë zgjedhjet”, u shpreh Zaev.
Sipas të dhënave paraprake të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve në Maqedoni, në referendumin e së dielës kanë dalë 36,311 për qind e trupit të përgjithshëm votues, apo rreth 585 mijë nga 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote.
Të dhënat kanë të bëjnë me 85.7 për qind të materialeve të përpunuara nga vendvotimet. Nga ata që kanë dalë në votime, 532 mijë apo 91.5 kanë votuar “për” kurse 31 mijë apo 5.8 për qind kanë votuar “kundër”.
Rreth 1.8 milion qytetarë të Maqedonisë me të drejtë vote ishin ftuar t’i përgjigjen pyetjes: “A jeni për anëtarësimin e Maqedonisë në NATO dhe BE me pranimin e marrëveshjen me Greqisë”.
***
Nuk kalohet pragu në referendumin e Maqedonisë
Në referendumin e së dielës në Maqedoni, sipas të dhënave paraprake të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, në votime kanë dalë 36.11 për qind e trupit të përgjitshëm votues, apo rreth 585 mijë nga 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote.
Të dhënat kanë të bëjnë me 85.7 për qind të materialeve të përpunuara nga vendvotimet. Nga ata që kanë dalë në votime, 532 mijë apo 91.5 kanë votuar “për” kurse 31 mijë apo 5.8 për qind kanë votuar “kundër”.
Kryetari i KSHZ-së, Oliver Derkovski ka thënë se procesi i votimit është zhvilluar kryesisht në atmosferë të qetë dhe demokratike me disa parregullsi të vogla, por që janë evituar pas ndërhyrjes së organeve përgjegjëse.
Kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev refrendumin e së dielës e ka vlerësuar të suksesshëm pavarësisht daljes së ulët të qytetarëve në votime.
Zaev ka thënë se referendumi paraqet “sukses demokratik për Maqedoninë Evropiane” dhe se koalicioni “do të respektoj vullnetin e atyre që kanë dalë në votime”. Kryeministri i Maqedonisë ka thënë se nëse në Kuvend nuk kalojnë ndryshimet kushtetuese, atëherë vendi do të shkojë në zgjedhje të parakohshme parlamentare.
“Suksesi është i përbashkët i vendit tonë dhe të gjithë qytetarëve pavarësisht bojkotit të organizuar nga VMRO DPMNE-ja. Pres që shumica dërrmuese e qytetarëve që kanë votuar të kenë zgjedhur rrugën evropiane për Maqedoninë. Zëri i qytetarëve, vota e atyre që kanë votuar në këtë referendum konsultativ do të shndërrohet në aktivitete politike në Kuvend”.
“Vota e qytetarëve në Kuvend duhet të jetë votë që me përgjegjësi t’i vazhdojmë proceset për anëtarësimin përfundimtar në NATO dhe BE dhe për jetë më të mirë për fëmijët tanë. Pres nga deputetët e VMRO DPMNE-së që të respektojnë vendimin demokratik të shumicës së qytetarëve, në të kundërtën nuk do të kemi zgjidhje tjetër, do të duhet të përdorim metodën tjetër demokratike, zgjedhjet e parakohshme parlamentare”, ka deklaruar Zaev.
Vlerësime për referendumin ka dhënë edhe kryetari i BDI-së, Ali Ahmeti, i cili gjithashtu ka palajmëruar se procesi i zbatimit të marrëveshjes me Greqinë do të kalojë në Kuvend.
“Ne jemi të zgjedhur që të marrim vendime të rëndësishme, vendime të guximshme, e jo të kalkulojmë për zgjedhje të ardhshme. Me votën në Kuvend, ne përcaktojmë të ardhmen tonë, të ardhmen e gjeneratave që vijnë pas nesh, por edhe të ardhmen e rajonit të Evropës Juglindore”, ka deklaruar Ahmeti.
Procesi i votimit është vlerësuar pozitivisht edhe nga kryetari i Kuvendit, Talat Xhaferi, duke uruar institucionet për zhvillimin e qetë dhe demokratik.
“Qytetarët të dielën kanë vendosur të ardhmen e Maqedonisë evropiane. Vota e sovranit është ajo që vendos ardhmërinë e këtij vendi. Shpresojmë se verditki i sovranit është në drejtim të një ardhmërie më të mirë për të gjithë qytetarët dhe se ky verdikt do të jetë bazë për proceset e ardhme në institucionet e sistemit“, ka deklaruar Xhaferi.
Por, ndryshe nga partitë në pushtet, opozita referendumin e ka vlerësuar të dështuar, sikur edhe politikat e kryeministrit, Zoran Zaev.
“Numri i qytetarëve që i kanë dhënë mbështetje, përkatësisht numri që kanë abstenuar është shumë më i madh se i atyre që kanë votuar marrëveshjen. Populli i tha “Jo” marrëveshjes me Greqinë. Populli tregoi pjekuri të lartë demokratike dhe ndërgjegje patriotike. Populli dërgoi mesazhin e fuqishëm për ruajtjen e emrit të Maqedoninë. VMR DPMNE-ja mbetet me popullin dhe do të fitojmë. Kjo nuk është vetëm se disfatë për referendumin, por edhe për krimin e kësaj qeverie. Qeveria ka humbur legjitimitetin dhe duhet të respektojë vullnetin e qytetarëve”, ka deklaruar lideri i VMRO DPMNE-së, Hristijan Mickovski.
Ndërkohë, para Kuvendit të Maqedoni, kundërshtarët e referendumit kanë nisur festimin e siç thonë fitores së tyre për bojkotin e referendumit.
Para institucionit ligjvënës janë tubuar disa qindra qytetar në organizim të kongresit botëror maqedonas dhe të partisë pro-ruse “Maqedonia e Bashkuar”. Ata kanë përgëzuar siç thonë “guximin e qytetarëve të cilët nuk Iu përgjigjen thirrjen për të votuar marrëveshjen që kapitulluese për gjuhën, kulturën dhe identitetin maqedonas”.
Rreth 1.8 milion qytetarë me të drejtë vote ishin ftuar t’i përgjigjen pyetjes: “A jeni për anëtarësimin e Maqedonisë në NATO dhe BE me pranimin e marrëveshjen me Greqisë”.(Kortezi RFL)
***
Zaev, në Qeveri me partitë shqiptare pas marrjes së mandatit nga Ivanov
Presidenti i Maqedonisë, Gjorge Ivanov ia ka dorëzuar mandatin për formimin e Qeverisë së re, liderit të Lidhjes Social Demokrate, Zoran Zaev, pasi ka marrë, siç tha, garancitë e kërkuara për ruajtjen e karaterit unitar të shtetit.“Janë tejkaluar të gjitha pengesat për dhënien e mandatit. Sot po i qasemi përmbushjes së nenit 84 alineja 1 nga Kushtetuta e Republikës së Maqedonisë për ndarjen e mandatit për formimin e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë. Koalicioni i udhëhequr nga LSDM-ja e cila ka shumicën në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë, ka propozuar zotin Zoran Zaev që të jetë kandidat të cilit do t’i ndahet mandati për formimin e Qeverisë së Maqedonisë”, tha Ivanov.
Ndërkohë Zoran Zaev, i cili kryeson me shumicën parlamentare të përbërë nga partia që e drejton, LSDM-ja dhe partitë politike shqiptare, ka theksuar se në emrin e shumicës parlamentare, ashtu siç ka premtuar edhe përpara qytetarëve edhe Presidentit të shtetit, këtij të fundit i ka dorëzuar një letër si garanci se “zotohet për mbrojtjen e unitetit, sovraniteti, pavarësisë dhe multietnicitetit të shtetit”.
“Garantojmë respektimin e rendit aktual kushtetues, por dhe mbrojtjes territoriale të Republikës së Maqedonisë. Garantojmë mbrojtjen e interesave shtetërore”, ka theksuar Zaev, menjëherë pas marrjes së mandatit për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë.
Zaev ka thënë se “asnjë dokument, platformë, deklaratë, akt ose veprim që do të ishte kundër të lartpërmendurave nuk mund të jetë kusht për formimin e Qeverisë”.
Zaev pasi ka dalë nga Presidenca para gazetarëve është zotuar se si mandatar dhe kryeminitstër i ardhshëm do të angazhohet që Qeveria e ardhshme reformuese, do të ndërtojë një Maqedoni, unitare, qytetare dhe evropiane.
“Të gjitha forcat do t’i orientojmë për ndërtimin e shtetit të së drejtës. Të sigurojmë kushtet për jetë kualitative për të gjithë qytetarët në Republikën e Maqedonisë me mirëkuptim të ndërsjellë”.
“Respektimin e multietnicitetit në shtet dhe marrëveshjen kornizë. Në këtë mënyrë do t’i hapim perspektivat e vërteta për të ardhmen e qytetarëve si dhe perspektivat për një Maqedoni moderne dhe euroatlantike”, ka theksuar Zoran Zaev.
Lideri social-demorkat tha se menjëherë do të fillojë bisedimet me të gjitha partitë politike shqiptare, Bashkimin Demokratik për Integrim, Aleancën për Shqiptarët dhe Lëvizjen Besa për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë.
“Dëshiroj që të gjitha këto parti, Bashkimi Demokratik për integrim, Aleanca për Shqiptarët dhe Lëvizja Besa të jenë pjesë e Qeverisë së ardhshme”, ka thënë Zaev duke nënvizuar se do të angazhohet që Qeveria e ardhshme të formohet në një afat edhe më të shkurtër se që është përcaktuar me Kushtetutë prej 20 ditësh.
“Nuk do të presim afat 20 ditor, menjëherë do të fillojmë bisedimet me partitë që i kanë dhënë 67 nënshkrimet për mandatin dhe do të mundohemi që në afat prej më pak se 10 ditëve ta formojmë kabinetin qeveritar dhe ta dorëzojmë propozimin në Kuvend”, është shprehur Zaev pas marrjes së mandatit për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë.
Ai njëherësh ka nënvizuar se shpreson që qeveria e ardhshme të formohet para 1 qershorit që me kohë të shfuqizoj testimin ekstern për nxënësit e shkollave fillore dhe atyre të mesme ashtu siç ka premtuar .
TEUTA LLALLA: ZAEV, MOS KEQPERDOR BESIMIN E SHQIPTAREVE!
Zaevi nuk duhet të keqpërdorë besimin e shqiptarëve, ai gjatë fjalimit të tij nuk tha asnjë fjalë për rastet e montuara siç janë: Sopoti, Brodeci, Mostra dhe së fundi Kumanova. Organizatorët e protestët anashkaluan qëllimisht fjalimet që duhet të mbanin përfaqësuesit e shoqatave joqeveritare të etnisë shqiptare, por folën ata shqiptar, përfaqësues të shoqatave multietnike të cilët më lehtë ju vjen të shprehen në gjuhën sllavo-maqedonase se sa në gjuhën e tyre shqipe. Në prezencë të mijëra shqiptarëve Zaevi falenderoj Branko Cervenkovskin, njeriun që pengoj me të gjitha instrumentet shtetërore për themelin e UT, urdhëroj vrasjet në Gostivar më 1997, Sopotin, etj. Lëvizja e Zaevit për të larguar qeverinë e Gruevskit na rikujton Lëvizjen e Xhon Turqëve të cilët pasi erdhën në pushtet me ndihmën e forcës shqiptare urdhëruan mbylljen e shkollave shqipe dhe vrasjen e mësuesve. Shqiptarët nuk duhet ta përkrahin Zaevin nëse ai nuk nënshkruan marrëveshje me përfaqësuesit tanë dhe ndërkombëtar për ridefinimin të shtetit, për ndërmin e Himnit, Flamurit, Stemës etj., pasi të gjithë etnitë duhet të përfaqësohen të barabartë. Fjalimi i Zaevit tregoj se ai ska ndërmend të ndryshojë asgjë në lidhje me shqiptarët dhe të drejtat e tyre të barabarta me sllavo-maqedonasit. Shqiptarët nuk duhet të jenë viktimat e Zaevit për të rrëzuar Gruevskin (jo që më dhimset qeveria e Gruevskit, por asnjë shpresë për ndryshimin e statutit të shqiptarëve nuk premtoj Zaevi).