Nga Astrit Lulushi/
‘Lart’ e ‘Poshtë’ tregojnë se të ngjitesh është mirë a gëzim; të zbresësh është keq ose vuajtje. Majat e maleve shënojnë kufijtë e tokës me qiellin, dhe ultësirat, kufijtë e tokës me nëntokën. Historia e njerëzimit është rrugë humbjesh e suksesesh, me të qara e të qeshura, që kalon nëpër vargmale. Sa herë që një gjë arrin kulmin, njeriu çlirohet dhe vazhdon udhën, poshtë dhe përsëri ngjitje. Nga një ankth i tillë lindi një ide e re.Njerëzit dolën me një koncept të tmerrshëm: mëkatin – shumë i ndryshëm nga mëkati i sotëm – nuk ishte koncept moral, pasi nuk merrej me sjelljen e një personi, por bëhej fjalë për ndonjë gabim që mund të kishe bërë gjatë një rituali, që e bënte Zotin të ndjehej i çnderuar dhe ky të ndëshkonte përmes forcës të tij – një lloj policie e shtetit. Njeriu as nuk mund t’a kuptonte që kishte gabuar, por ishte frika se mund të kishte gabuar që krijonte ankthin; se nëse goditesh nga fatkeqësia, kjo ndodh sepse kishe kryer shkelje kundër një Perëndie; nëse shtëpia përfshihej nga stuhia a shembej nga tërmeti, ishte faji yt. Dënimi ishte provë e fajit. Nëse dikush goditej nga fati i keq, shpresa e vetme ishte që me nështrim a servilizëm të fitonte mbrojtjen e zyrtarit që ky të ndërhynte pranë Perëndisë a kryetarit. Ishte si të japësh ryshfet për të thirrur policinë të hetojë krimet e tua.Poezia “Vuajtësi i Drejtë”, është shkruar rreth vitit 1500 pes, në Mesopotami nga Shubshi-meshre-Shakkan. Autori vuan, por ai nuk e di pse. Ai ka qenë besnik në të gjitha detyrat e tij ndaj perëndive, dhe spekulon se mbase ajo që është e mirë për njeriun është e keqe për perënditë dhe anasjelltas.Poema është gjetur e shkruar në katër pllaka guri dhe botuar për herë të parë më 1960. Emrat alternative për poezinë përfshijnë: Righteous Sufferer ose the Babylonian Job.