Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for June 2013

Thomas Simaku winner of the International Competition for Lutoslawski’s 100th Birthday

by

Thomas Simaku has been awarded the 1st Prize of the International Competition for Lutoslawski’s 100th birthday, for his Concerto for Orchestra. The winning composition will receive its world premiere at the final concert of the 2013 Warsaw Autumn International Festival.

The official results of the Composition Competition for Witold Lutoslawski’s 100th Birthday were announced following a press conference held on Monday 24th of June at the Concert Hall of PWM Edition in Warsaw. The jury, consisting of Luca Francesconi, Kazimierz Kord, Magnus Lindberg, Steven Stucky, Paweł Szymaánski and Tadeusz Wielecki, chose Simaku’s work from 160 compositions submitted from 37 different countries. The Concerto for Orchestra will receive its world premiere at the final concert of the Warsaw Autumn International Festival on 28 September 2013. The 10 000 Euro prize is founded by The Minister of Culture and National Heritage of Poland, Bogdan Zdrojewski.
Simaku’s music has been reaching audiences all over Europe and the USA for more than two decades, and it has been awarded a host of accolades for its expressive qualities and its unique blend of intensity and modernism. His works have been selected by international juries for nine ISCM World Music Days, including the 2012 Festival in Belgium. Other international festivals include Huddersfield, Tanglewood, Miami, Zagreb-Biennale, Weimar, Rome, Istanbul, Alicante (Spain), Innsbruck (Austria), November Music Festival (Holland) and Viitassari (Finland). Prestigious awards include the First Prize of the Serocki International Competition (2004), Leverhulme Fellowship, and a three-year fellowship from Arts & Humanities Research Council in London. In 2009, Simaku received a British Composer Award from BASCA for his work Soliloquy V – Flauto Acerbo, which the judging panel described as ‘visionary and entirely original’.

Thomas Simaku is a Reader in Composition at the University of York, and he writes:’This piece would best be described as a voyage in time, where ancient and modern aspects of utterance – musical or otherwise – interconnect and complement each other. It is therefore in this sense of being in concordance – in concert – that the term concerto is metaphorically used here; in other words, a network of relationships between various idiomatic aspects of the musical language is in place and operates throughout the work. The orchestra here is considered as the ideal instrument for bringing this process into life. Each of the four orchestral compartments is embodied with specific musical ideas, and they are in turn singled out by being texturally highlighted for their powerful and/or delicate expressive qualities. But at the same time, the orchestral groups constantly interact with one another, and in a wider context, their modus operandi could well be termed as searching for points of convergence between various orchestral colours, whilst holding on to their own identity. During this process of ‘zooming in and out’, as it were, various instruments form their own ‘alliances’ within this huge sonic palette called orchestra. The work ends with an array of natural harmonics constantly cascading against a background of humanly breathy sounds.’

Ligji i llustra – cionit

by

Nga Mimoza Dajçi/

Edhe pse pak ditë na ndajnë nga proçesi zgjedhor në Shqipëri mendja të shkon se kush do të na përfaqësojë si deputetet në parlamentit e ardhshëm. Shumë është folur nëpër media të ndryshme për x apo y, që ka patur këtë apo atë pseudonim në të shkuarën e hidhur, por kurrë nuk kemi parë apo dëgjuar që ai/ajo të deklarojnë vetëveten si të tillë, dmth që të ketë pas bashkëpunuar me sigurimin e shtetit në kohën e komunizmit apo jo?

Por edhe pse jemi njohur tashmë me listat e tyre, përsëri pyesim, a e ndjejnë vërtetë veten të denjë këta njerëz për të përfaqësuar vendin tonë politikisht në arenën kombëtare e ndërkombëtare nëse nuk kanë kaluar nëpër filtrimin e figurës së tyre.

Enigma e madhe mbetet edhe sot për këta individë pjesa parazitare e shoqërisë, që janë ose duan të jenë përsëri në parlament e në qeverisjen e re për të na drejtuar ne, vendin e popullin mbarë. Por a e kanë parë mirë veten në pasqyrë se ku po shkojnë. Ku ka zë nuk është pa gjë thotë populli, ndërkohë që dihet se vetëm një rrugë jashtë shtetit po të bënte dikush në periudhën e komunizmit duhet të firmoste në organet e sigurimit shqiptar të asaj kohe. Po sa të tillë kemi ne edhe sot e do të kemi në parlamentit e ardhshëm që kanë pas dalë jashtë vendit, për studime, specializime apo veprimtari të llojeve të ndryshme?

Të gjithë këta individë e dinë dhe e njohin shumë mirë vetëveten, edhe lagja e shoqëria i njeh mirë, por nuk u pëlqen t’ja u kujtojnë të tjerët, e ti lëshojnë rradhë të tjerëve. Ligji i lustracionit as që po përmendet fare. Se kush hypën e se kush zbret në pushtet është bërë si në pazarin e vjetër. Hiq këtë e vendos atë, dhe ata – ish të dalurit jashtë shtetit në kohën e komunizmit kërkojnë përsëri të jenë në pushtet. Hëngrën dje, hëngrën sot e duan përsëri të hanë në kurriz të të tjerëve.

Kaq të bapzitur paskan qenë e kaq i ëmbël i vjen ai kolltuk i parlamentit, saqë kuqaloshët e djeshëm duan të kakarisin përjetësisht nga çatia e parlamentit shqiptar, ku më shumë zihen e shahen me njëri tjetrin se sa bëjnë politikë. Gaz i të huajve janë bërë. Me një fjalë parazitarët në një farë mënyre vrasin kohën në atë parlament, e miratojnë ligjet sipas periudhës që ata po “shkëlqejnë” përsëri e sipas interesave të tyre.

Çfarë u bë me ligjin e lustracionit që askush nuk po ndihet, apo vetëm pas vitit 2025 do të hapen dosjet e diktaturës komuniste, kohë kur asnjë nuk do të ketë më interes për ato. Krimi akoma fle me viktimën, për më shumë i bën edhe karshillëk atij. Mburet me bëmat e përfitimet e së shkuarës, ndërsa ish të burgosurit e të internuarit politik të atij rregjimi ruajnë si relike letrat me vlerë nëpër sirtare.

I hapa e i pashë ketë herë që vajta në Shqipëri letrat me vlerë të tim eti, i shkunda nga pluhuri që kishin zënë, sepse ishin zverdhur e mykur, ishin bërë edhe ato për muze, e pa asnjë vlerë, ashtu si ligji i lustracionit të figurës ose më mirë i llustra – cionit, sepse vetëm llustra po i bëhen akoma ish dosjexhive e kriminelëve të djeshëm përderisa i kandidojnë e kandidohen për deputet.

Është lajm i mirë që nga shtresa ish e persekutuar politike paraqiten edhe këtë vit kandidatura për 23 qershorin, por një e dy nuk mjaftojnë për të përfaqësuar këtë shtresë që vuajti tmerret e diktaturës komuniste, kuadro të lartë vendi ka që nga 92’ e këtej. Ata e dinë më mirë se çfarë  është dhimbja, skamja, liria e demokracia. Ata dinë të vlerësojnë më shumë paqen se sa llustra – xhinjtë e djeshëm e të sotëm. Me këto figura të pastra përfaqësohet edhe më denjësisht vendi ynë në parlament e arenën ndërkombëtare.

Qershor 2013

NJË ZË I FORTË I SHQIPTARIZMËS NGA MËRGIMI PËRMES VALËVE TË RADIOS ”ZËRIT TË ARBËRIT”

by

Në 12 vjetorin e Radios “Zëri i arbrit” ne Norvegji -PËRVJETORËT E SHQIPTARIZMËS SË VUAJTUR JASHT TROJEVE TË TYRE

Shkruan:Shaban Cakolli

Duke medituar disa vjet pas shpalljes së Deklaratës Kushtetuese, e cila në historinë më të re të Kosovës njihet si Deklarata e Pavarësisë, mendoj se dy ngjarje të mëdha e shënuan vitin 1990 që me pietet dhe mburrje do të kujtohen brez pas brezi: Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut dhe Shpallja e Republikës së Kosovës, përkatësisht, miratimi dhe shpallja e Kushtetutës së Republikës së Kosovës, më 7 Shtator të të njëjtit vit, si aktin më të lartë politik dhe juridik të një shteti. Ndërkaq, fundshekullin e XX do ta pasojnë edhe vendimet dhe aktet e tjera jo më pak të rëndësishme se dy të parat: Rezoluta mbi shpalljen e Republikës së Kosovës shtet sovran dhe i pavarur e 22 shtatorit, Referendumi për Republikën e Kosovës shtet sovran dhe i pavarur që u mbajt nga 26-30 shtator të vitit 1991 dhe lufta çlirimtare e popullit të Kosovës.Dy korriku,i themelimit të Radio Zërit të Arbërit,nuk ishte diçka rastësi,ajo ka mundur të themelohet më parë,apo më vonë.

Historia na mëson se shpërnguljet e para masive të ilirëve nga trojet e tyre,u bënë që në vitin 167 para erës sonë,kur mbreti i mundur Ilir Genti me dhunë u dëpërtua në Romë nga konsuli romak Pal Emili,i cili shëndroi 150.000 banorë ilir në skllav.Nga atëhere nëpër rrjedhat e historisë shqiptarët përjetuan dukurinë e hidhur të shtegëtimeve,ekzodeve dhe emigrimeve masive.

Shtegëtimet e tilla nuk bëheshin thjesht për të marrur botën në sy,por kishin shkaqet e tyre, ushtarake,ekonomike,politike,ideologjike e të tjera.Nga atëhere e deri më sot,armiqët tanë kishin qëllime të qarta ndaj nesh: Të na i rrudhin sa më shumë që ishte e mundur trojet tona etnike,zvogëlimin e popullatës sonë duke bërë elaborate rreth çfarosëjes sonë duke zbatuar dy forma dhunash: këto ishin dy lloj dhunash ajo fizike dhe kulturore,që asnjëra nuk ishte më pak e rrezikshme se tjetra.Nga luftërat e njëpasnjëshme nëpër shekuj,shqiptarët në trojet e tyre,por edhe ata të përndjekurit me dhunë nga atdheu,arritën të mbijetojnë duke ruajtur gjuhën e tyre amtare,traditën dhe kulturën,doket dhe zakonet shqiptare brez pas brezi, duke i mbajtur gjallë karakteristikat kryesore të bërthamës sociale-familjen shqiptare.

Kështu ndodhi edhe viteve të 90-ta,kur pushtuesi për qëllimet e tij të errëta na shpërndau me dhunë nëpër botë,duke menduar se kësaj radhe na tjetërsoi.Fati e deshti se kudo nëpër vendet e botës ku kërkuam strehim,patëm veprimtarë të devotshëm të çështjes kombëtare,që veprimtarinë e tyre kombëtare në atdhe e patën zhvilluar ilegalisht,por në mërgim e zgjëruan aq më tepër,për të internacionalizuar çështjen tonë në vendet ku ishim strehuar.

Njëri nga veprimtarët tanë,që fati i keq e përplasi në Norvegjinë e largët ishte Imri Trena. I vetdijshëm për pasojat që do të kishte atdheu dhe popullata jonë,nëse ne do të qëndronim duarkryq dhenave të huaja,u vu në shërbim të atdheut.Ai mori disa nisma që përshumkend

dukeshin të pamundshme.Nismat e tij kishin qëllime të ndriçonin sado që do të mundnin errësirën që kishte rënë mbi popullatën tonë të pushtuar.Ky ndriçim kërkonte mund,sakrifica,,guxim, vendosmëri dhe vetbesim,por për veprimtarë të ngulitur si ishte miku Imri Trena,kjo nuk ishte e pamundur.Dy nisma që i shquaj ndër më të shejtat që mori veprimtari kombëtar,krijuesi dhe mësuesi Imri Trena i mori mbi supe,janë nisma pa të cilat mërgata jonë do të ishte e varfur dhe e asimiluar.

Një nismëtarë për hapjen e shkollave shqipe në Norvegji në baza vullnetare,për të i mësuar rininë dhe shpresën tonë të njohin e të duan atdheun,gjuhën,kulturën dhe traditën kombëtare,të lexojnë e shkruajnë shqip,të njohin gjeografinë dhe historinë e atdheut,pishtarët e atdheut,traditat,doket zakonet e simbolet kombëtare,ishte nisma më e ndritshme e këti veprimtari që po shpëtonte një rini të pafajshme nga asimilimi.Ai bashkë me znj.Shemsije Trena kanë bërë shumë për arsimimin e fëmijëve shqiptarë.Nisma tjetër ishte hapja e një mediumi,në të cilin kërkohej një zë i fortë, zë i cili përpiqej të bashkoi faktorin shqiptar në emigracion në një front të përbashkët,zë që do të protestonte kundër shtypjeve,burgosjeve dhe vrasjeve shqiptare,zë i cili lehtësonte mërgimtarët, i lidhte me atdheun dhe i njihte me aktualitetet në atdhe,e shumë të mira tjera.

Ky medium u nis me një zë të fortë,përmes valëve të Radio Zërit të Arbërit,me 2 korrik 2001,dhe sot me dy korrik 2011,po të i lëmë anash mundin,përpjekëjet,kushtet në të cilat u ngrit ky medium, po kremtojmë dhjetë vjetorin e kësaj pune të ndritshme,ku të gjithë jemi të gëzuar dhe krenar për këtë punë të këtij mediumi.Meritat i takojnë mikut tonë veprimtarë z.Imri Trena,por edhe atyre që u radhitën në ndihmë për të mbajtur gjallë këtë medium,si:Ali Rexhepi,Shemsije dhe Majlinda Trena,Driton Jashari,Shemsi Rukofci dhe disa të tjerë që ndoshta unë edhe nuk i njoh, por shpesh e kanë thënë pa i hy kujt në hak,stafi i kësaj radioje.Gëzimi është aq më i madh, kur dihej se në fillim të nismës ky medium përshumëkend dukej si një pikë uji në shkretëtirë,por me punë e përkushtim sot u bë emër që në historinë e së nesërmes sonë,do të lakohet në të gjitha rasat e kombtarizmit shqiptar.Radio”Zëri i Arbërit” jo vetëm që arriti të i bashkoi shqiptarët në mërgim,por i bashkoi edhe shqiptarët e mbarë trojeve etnike dhe sot janë pranë valëve të tijë.

Radio Zëri i Arbërit në Norvegji tani kremton 12 vjetorin e punës së suksesshme. U themelua më 2 korrik tė vitit 2001 në qytetin e vogël, por të bukur Universitar Ås i cili gjendet afro 30 kilometra nga pjesa verilindore e kryeqendrës Oslo. Që nga fillimi u ballafaqua me kushte financiare, por mbijetoi falë sakrificës së punës vetëmohuese tė stafit. E vecanta e këtij mediumi është kultivimi dhe ruajtja me plot gjelozi e vlerave kombëtare ku që nga fillimi i punës iu është thënë STOP pseudovlerave. Radio Zëri i Arbërit sot ka pushtuar botën dhe dëgjohet edhe në Zelandën e Re e gjetiu kudo që ka shqiptar.

Me rastin e 100 vjetorit të PAVARĖSISĖ SĖ SHQIPĖRISĖ dhe të 12 vjetorit tė punës, së shpejti do të del në dritë libri me emrin: “Me Zërat e Zërit tė Arbërit” – një monografi për punën e këtij mediumi, nga autori Imri Trena.

Imri Trena u lind më 1961 në fshatin Begrace të Kaçanikut. U diplomua në Fakultetin e Bujqësisë në Prishtinë. Në vitin 1999 bashkë me familje migroi në Norvegji, ku jeton dhe vepron sot e kësaj dite. Me vetiniciativën e tij, në vitin 2001 themeloi Radiostacionin Regjional “

Zëri i Arbërit”, medium ky tjejet i rëndësishëm për bashkatdhetarët tanë që jetojnë në Oslo e rrethinë. Është kryeredaktor i kësaj radioje, si dhe arsimtar i Shkollës Shqipe në Oslo, që nga viti 2000. Eshtë anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës dhe ka botuar këto vepra: “Buzëqeshja e tretur”, “Plagë në zemër”, „Shtegtimi i shqipeve”, “Prapa grilave”, “Kosova ime e madhe”, “Andej është Kosova”, „Rruga e hidhur”, “Dhembje e lot”, “Në Kampin Bjonerbek”, “Aromë manushaqeje”, “Mall i (pa)shuar, “Me zërat e Zërit të Arbërit”  – “NETËT E BARDHA”;”Migrimet e para të Shqiptarëve në Norvegji”,ka zënë vend në një antologji Rumune,si dhe antologjive”Trinomi i Lirisë” dhe “Një Shekull Dritë”,botuar nga LSHAKSH në Gjermani.Shpesh mendoj me vete:Ku e merr këtë burim force,energjie,ky njeri i madh Imri Trena?Ai nuk bënë gjumë,ai punon në shkolla,radio,ka obligime familjare,gjenë kohë të mirret me krijimtari dhe ka botuar dhjetëra libra në poezi e prozë.

Për Imri Trenën dhe Radio Zerin e Arbërit ka shumë për të thënë.Në një vështrim të shkrimeve të shkurtëra nuk mund të i themi dot të gjitha,por ja për një dhjetëvjetorë të sukseseve janë disa që meodomos duhet të i evidentosh.Puna e madhe,angazhimi,kujdesi për bashkëatdhetarët në mërgatë dhe gjitha trojet shqiptare,përkrahëjen e sakrificave për çlirim,përpjekëjet për integrim të mërgimtarëve tanë në mesin e shoqërive ku jetojnë,mbrojtëja dhe pasurimi i gjuhës amtare, dokeve,traditave ,kulturës,sukseseve dhe sjelljeve të vlerave të mirëfillta,edhe pse nuk i cekëm të gjitha,por që janë shumë të lidhura me Zerin e Arbërit.Radio Zëri i Arbërit është një zë i ëmbël shqip,që dëgjohet nga Norvegjia e largët,i vetmi mjet i ndriçimit dhe përparimit moral të shqiptarëve jashtë atdheut,me të cilin jo vetëm që duhet të jemi krenarë ne,por që edhe fëmijët tanë do të jenë folës dhe mbrojtës së gjuhës sonë amtare,gjuhë e shejtë që ndihmon zhvillimin kulturor dhe intelektual të rinisë sonë të mërguar.Për mërgimtarët tanë kudo që ndodhen,ky zë duhet të jetë shpëtim, zë që mbanë gjallë mërgimtarët,që u jep kurajo dhe shpresë,që i lidhë me botën shqiptare, zë që i mëson fëmijët të duan atdheun,zë që na mundëson të dëgjojmë fjalën e bukur artistike,që të njeh me shkrimtarin,poetin,piktorin,artistin e këngëtarin shqiptarë si njohëm:Riza Sheqirin,Agim Doqin, Martin Çunin, Halil Xanin,si njohëm piktoren dhe poeten Valdete Berisha,Rita Salihun, Hasan Qyqallën e ,Sabit rRrustemin, eshumë të tjerë…deri këto ditët e këtij muaji,kur në studion e kësaj radioje kombëtare.

pati fatin të intervistohej shkrimtarja dhe poetja më e re nga Kosova,znjsh.Qëndresa Halili.

Këtu njohëm këngëtarë e artist si: Shqipe Kastrati, Nazire Jaha, Selvete Tërstena-Halili, Shengyle Berisha-Shega, Emine Hasimi, e shumë tjerë që nuk mund të i përfshijmë në këtë shkrim kalimthazi.

Në Radion Zëri i Arbërit njohëm gjitha thesaret në gjuhën e Perendisë,gjuhën e ëmbël dhe të fuqishme shqipe jashtë atdheut tonë,me të cilen duhet dhe kemi me çka të krenohemi.

Dorën në zemër,unë kam arritur më vonë në inkuadrimin e këtyre valëve të shejta të Zërit të Arbërit,por nga koha që jam këtu e kam përcjellur veprimtarinë e shquar kombëtare të mikut tonë Imri Trena,poet,prozator,mësues dhe kryeredaktor i Radio Zërit të Arbërit,dhe më ka rënë në sy një punë e tij me shumë përkushtim e dëshirë të zjarrtë për kombëtaren,për bashkimin e shqiptarëve.Një punë e tij plot mund,sakrifica,por plot qëndresë dhe suksese,pa asnjë lëkundje që nga themelimi e deri në dhjetëvjetorin e saj,është gëzim jo vetëm për te dhe stafin, por për të gjithë ne dëgjuesit që dijjnë dhe duan të çmojnë vlera.Në këtë korrik,në këtë dhjetëvjetorë të punës së tij të ndritshme,miku ynë Imri Trena ndodhet në vendlindje me siguri për të u çmallur por jo për të pushuar!Ai nuk njeh pushimin,nuk pajtohet me gjumin dhe këtyre ditëve pushimi në vendlindje iu është rrekur një pune mjaft me përkushtim,punë mjaft e rëndë por dëshirë e zjarrtë

e tijë,që dëgjuesëve dhe brezave që vijnë të u lihet diçka e shkruar,për jetën e mundimshme në mërgim,për përpjekjet e tyre,për kontributin e dhënë në këtë radio,për ruajtëjen e gjuhës, kulturës e traditës në mërgim,për biografitë,shkrimet,krijimet dhe gazmoret,fjalët e urta,kuizet, gjëegjezat e dëgjuesëve të kësaj radioje.Të gjitha këto miku ynë i palodhshëm Imri Trena po punon t’i fus në një libër voluminoz, titulluar “Zërat e Radio Zërit të Arbërit”.

Ky libër do të jetë libër thesaresh,dokumentar,historik,mund të e quajmë antologjik,por unë do ta quaja libër kujtimi që do u shërbej brezave.Ky libër do të jetë i pasuruar me plot fakte ,se kanë jetuar në kohë dhunash e përndjekëjesh shumë shqiptarë në mërgim,që edhe sot jetojnë atje,e që ndoshta do të jetojnë edhe në të ardhëmen,por që kanë ruajtur shqiptarizmën e plotë, të hapur,një shqiptarizëm real,libër i bazuar në fakte dhe një analizë të hollësishme.

Sot, sikur kam lënë menjanë gjitha preokupimet,jam veshur në shpirt me gëzimin dhe petkun festiv për këtë përvjetor të sukseshëm të këtij zëri të arsyeshëm kombëtarë,zërin e Radio Zërit të Arbërit.

I nderuari kryeredaktor I Zërit të Arbërit,miku i Shtrenjët Imri Trena, i nderuari miku Ali Rexhepi, Driton Jashari, të nderuara znj.Shemsije dhe Majlinda Trena, të nderuar dëgjues motra dhe vëllezër që dëgjoni dhe kontriboni në Radio Zërin e Arbërit, urime, shumë urime për këtë Përvjetorë të punës të ndritshme kombëtare të Radio Zërit të Arbërit.

Paci shëndet, harmoni familjare gjithnjë pranë Radio Zërit të Arbërit,duke uruar që ky medium i shejtë të jetoj shekuj të tërë.

 

 

 

Ju, që shkatërruat PD!

by

Nuk e ka fajin vetem Dr. Berisha/

Nga Mimoza Dajçi/

Kur kemi dy minuta kohë shpesh na bie të mendojmë se nga vimë e ku shkojmë? Vendin se ku kemi lindur e rritur e dimë, por se ku jemi akoma nuk e dimë. Na detyruat të “braktisim” e të “harojmë” atdheun. Kush? Vrasjet papunësia, varfëria, pasiguria e jetës. Nuk janë të pakta vrasjet që ndodhën në Shqipëri edhe në periudhën e tranzicionit, qofshin kohë fushate apo jo. Pas 23 vitesh, pas përmbysjes së rregjimit diktatorial në Shqipëri u gëzuam të gjithë që e hodhëm poshtë qelbësirën – Nexhmijen, përmbysëm bustin e diktatorit Hoxha. Vendi pas asaj periudhe duhej patjetër të udhëhiqej nga ata që vuajtën, nga ato personalitete që u burgosën politikisht e fëmijët e tyre. Po kush ti linte të ishin në drejtimin e vendit, kush i la ata të ngrinin zërin?

Kush e ngrinte zërin nëpër takimet e ndryshme politike të PD të nesërmen do të hidhej baltë mbi ata, do të shikoheshin si armiq e me urrejtje nga udhëqësit e saj, ose do të fshiheshin nga lista e kësaj partie.

Kam qenë antare e Këshillit Kombëtar të Partisë Demokratike, gjithmonë flisja e vija në dukje ato të meta e gabime që nuk më dukeshin në rregull, shikoja e kritikoja për ato raste që duheshin riparuar në kohë. Flisja për të drejtat e mohuara të gruas ish të burgosur e të persekutuar politike, por të nesërmen isha e përjashtuar edhe nga Lidhja e gruas. Kush më largoi, Berisha? Jo, larot e servilët e PD, frikacakët, sahan lëpirësit e sahan lëpirëset, ish bashkëpunëtorët e punëtoret e sigurimit të shtetit, që nuk lanë vend pa shëtitur në kohën e komunizmit. Emrat nuk kam nevojë tja u shkruaj këtu se janë shumë, pastaj çkuptim do të kishte, ju i dini vetë se kush jeni e kush janë.

Mos fol nëpër kongrese e takime të PD më tha një herë Miranda ish pedagoge e Institutit të lartë Bujqësor, sepse nuk bën dot karierë në politikë. Nuk isha për karierë në PD, e ndjeja se sa kishte vuajtur populli ynë nën atë shtypje të madhe 50 vjeçare, e dija se çfarë ishte uria, burgu politik apo pushkatimi pa gjygj nga pjestar të familjes, e dija se çfarë ishte lufta e klasave, diskriminimi për mos dhënie të lartë studimi, punësimi, sport e art. Etj, etj. Vërtetë nuk kam qenë e internuar, por kam jetuar si “delja e zezë mes të bardhëve”.

Pas viteve 90, kam bashkëpunuar nga afër me shtresën ish të persekutuar politike, kam parë nga afër burgjet politike, kampet e internimit, kam marë pjesë në rivarrimin e eshtrave të të pushkatuarve politik me apo pa gjygje. E pa haruar do më mbetet në kujtesë rivarrimi i djemve të familjes Mena, të cilët komunizmi i goditi pa mëshirë në palcë si familje.  I kam dëgjuar e parë nga afër hallet e vuajtet e kësaj shtrese, kam shkruajtur në Shqipëri dhe në SHBA për ato gra ish të burgosura politike, dhe ish të burgosur politik. E si mos të ndjeja dhimbje për këtë shtresë e persekucionin e saj  të rëndë që kishte përjetuar padrejtësisht në jetë. Prandaj edhe e ngrija zërin në forumet e PD, po kush më dëgjonte!!! ???

PD u kthye në parti të punës. Edhe në PD sunduan ish të privilegjuarit e rregjimit komunist, ish dosjexhinjtë e sigurimit të shtetit, dhe kur flisje për diçka të padrejtë të shikonin shtrembër, e bënin çmos, për të gjetur anën për të flakur nga PD. Nuk ishte vetëm Sali Berisha që i ka të gjitha fajet në PD. Të parët i kanë ata që ishin poshtë tij, pasi varej se si i a servirnin problemin, dmth si i interesonte atyre, dmth të jagove, që prej tyre u dogj sot PD. Ata që i lëpiheshin për një post e një kolltuk në parlament. Të gjithë duhen të largohen, se të gjithë na turpëruan. Por më parë të kërkojnë të falur, e të japin llogari për atë “masakër” që i bënë PD duke larguar njerëzit më të mirë të saj, qofshin ish të persekuatuar politik apo njerëz me figur të pastër. Ndërkohë që populli liridashës e paqedashës i kishte sytë e shpresën vetëm tek Partia Demokratike.

E kam thënë edhe më parë nëpër shkrime të tjera, pse askush nga ata individë që u lakohet shpesh herë emri si ish bashkëpunëtorë të sigurimit të shtetit nuk jep përgjigje publike nëse ka qenë apo jo pjesë e atyre dyerve të ndyra. Pse heshtin, apo duan të fshihen e të përfitojnë akoma. Më fal Znj. Topalli ju humbët si parti në mënyrën më të ulët në Shkodër, gati për 30 vota u dogjët edhe vetë në lagjen ku u lindët e u rritët, dikush nëpër shkrime aludon me figurën tuaj se keni qenë bashkëpuntore e sigurimit me pseudonimin “dizinjatorja”. A është e vërtetë që keni qenë e tillë apo ja fut kot mileti. Po ose jo, si do që të jetë ju duhet te jepni një përgjegje.

 

Ju dhe larot tuaj detyruat që një pjesë të mirë të demokratëve të mernin rrugët e kurbetit, pasi nuk kishin punë, u kërcënohej jeta nga x apo y e këto janë fakte, janë të vërteta. Tregoni të vërtetën keni qenë apo nuk ke qenë bashkëpuntore e sigurimit, sepse për gruan ish të burgosur e të persekutuar politike nuk keni bërë asnjë gjë, të paktën deri në nëndor të vitit 2000, kur isha pjesë e Shoqatës së Gruas ish të Burgosur e të Persekutuar Politike. Pse nuk i afroje ato gra, mes tyre shumë intelektuale që u dergjën burgjeve padrejtësisht nga një spiunim i  asaj spiune apo atij spiuni që sot janë akoma ndoshta deputet të parlamentit shqiptar.

Nuk e ka fajin vetëm Berisha për të gjitha, por edhe ju këshilltarët e tij që nuk ditët ta ndalonit e ta këshillonit nëse ai po gabonte. Seicili nga ju që qeverisi  për 8 vjet vendin gaboi e bëri faje, nuk ka se si të shpjegohet ndryshe, përderisa ndodhi gjithë ajo shkërmoqje e PD në këtë mënyrë. Përgjegjësi e keqardhje ndjej edhe unë si ish antare e Këshillit Kombëtar të Partisë Demokratike, e jo më një qytetar i thjeshtë që sakrifikonte nga jeta e tij për PD. Harxhonte shumë kohë nga koha e tij nëpër protestat e përditshme të PD, nëpër rrugët e Tiranës apo rrethe. Mitingje pa fund. Larg familjes, sepse do të shkonte tek PD në miting të PD, një investim i humbur për të gjithë ata simpatizantë e dashamirës të PD. E rezultati u pa në zgjedhjet e 23 qershorit, ju i zhgënjyet i përlotët, i mashtruat. Po, po ju, e të gjithë ata që mund të jenë me dosje në atë PD.

Dhe të larguarit nga PD nuk janë një e dy, por me qindra, të gjithë jashtë vendit apo në heshtjen e tyre. Kush i largoi, ata e dinë se nga vinë por i vjen keq pse shkuan aq larg, dhe e dinë pse shkuan. Edhe ai ose ajo që e detyroi apo i kanosi jetën e di shumë mirë sepse u larguan të gjithë ata ish themelues të PD apo edhe në vitet më pas. Shkaku është akoma aty brenda. PD ka akoma vend për pastrim.

Shumë të rinj e rrethun Berishën në ditën e largimit të tij nga funksionet e PD, afroini ata të rinj, jepini poste në PD, dorëzojani mandatet e stafetën atyre. Ata janë e ardhmja dhe fëmijët e ish të persekutuarve politikë, e jo ju që humbët zgjedhjet me turp. E për këtë nuk e ka fajin vetëm Berisha, siç vetë ai deklaroi pas humbjes, por edhe ju të gjithë si pjesë e asaj partie, qeverie e pjesë abuzive e saj. Nëse Berisha po gabonte, nëse ai po bënte një apo dy faje, po ju njëqind të tjerët ku ishit, pse e lejuat që ai të gabonte. Mirë ai gaboi apo bëri faj, por mos haroni se pasojat ranë në kurriz të popullit. Sigurisht unë nuk mohoj arritjet e sukseset e qeverisë Berisha, të cilat nuk janë të pakta, përkundrazi shumë të rëndësishme e me vlera të mëdha për kombin. Por dua të them se edhe ju jeni bashkëgabues e bashkëfajtor. Të gjithë duhet të kërkoni falje në popull e të tregoheni transparent se ku gabuat dhe pse. Megjithëse gabimeve e fajeve të PD i kishte dalë era me kohë, por reflektimi juaj duhet të bëhet o sot o kurrë.

Mos tju duket çudi por edhe mua më vjen keq për humbjen e PD, kam investuar kohën time për arritjet e sukseset e saj këtu e 23 vite të shkuara së bashku me tim atë e time bijë që kur ishte ende fëmijë. Po sa të tillë ka, që kanë sakrifikuar shumë për demokracinë në Shqipëri apo që kanë mbetur heronj të saj, kush e do tja lehtësojë dhimbjen atyre?

Fëmijët e vegjël në plazh zakonisht ndërtojnë gjithë pasion e dashuri një kala me rërë në breg të detit, por kur vjen vala e ia rëmben ata mërziten, qajnë. Shkatërrimi i asaj kalaje me rërë është një fenomen natyror i baticës e zbaticës së ujit, por në rastin konkret ky shkatërrim që i ndodhi PD është fatal e duhet të jepen shpjegimet e përgjegjësitë e veta.

27 qershor, 2013

Kosova, vend i vidovdanëve dhe sulltanmuratëve !

by

Shkruan: Fahri Xharra-/

”Edhe Krishti ne na thoshte:Unë jam grek, eni pas meje, Do t’i themi pa mblidh mente, Se shqiptari s’vjen pas teje…” – Petro Nini Luarasi (1865-1911)/

E përjetuam edhe një ditë të Vidovdanit! Dikur në qershorin e vitit të largët 1389 në fushën e gjerë të Kosovës u ballafaquan ushtria turke dhe ajo ballkanase.Aso kohe ishte një vasalitet ndaj Turqisë, por kur Car Llazari rebelohet së bashku me shqiptarët, boshnjakët, bullgarët dhe hungarezët; pos dhjetëra mijëra të vrarësh në të dy anët e humbi kokën edhe Car Llazari me të birin. Dikur vonë serbët e shenjtëruan Carin dhe me shenjtërimin e tij, Kosova filloi të bëhet vend i manipulimeve historike dhe trashëguese. Më e freskëta është ajo e Millosheviqit kur karrierën e tij prej diktatori e filloi mu këtu.

Por ç`ndodhi në anën tjetër, në anën turke? Sulltan Muradi i u mbyt nga Milesh Kopili (Millosh Obiliqi, Milod Kobila). Sipas analizave historike dhe gjeo-luftarake më të reja vrasja ishte organizuar nga i biri Bajaziti I, mbasi që ky Bajazidi në të njëjtën kohë likuidoi edhe të vëllanë Jakubin. Të nesërmen u kurorëzua si Sulltan Bajaziti I. Trupi i pajetë i Sulltan Muratit I u dërgua me shpejtësi nëBursatë Turqisë,dhe u varros në Mausoleun e madh të Sulltanëve . Për arsye të procesit të balsamimit iu hoqën nga trupi organet e brendshme dhe ato u groposën në fshatin e sotëm Mazgit.

Sulltan Bajaziti pasi që e siguroi fronin dhe u martua me të bijën e Car Llazarit Princeshën Olivera, një vit më vonë e rregulloi varrin e dytë të babait të tij.Sulltan Murati I pra i ka dy varre, një në Çekirge të Bursas, ku pushon trupi i tij i balsamosur dhe tjetrin vetëm me të brendshmet e trupit të tij në Kosovë.Juridikisht varri është vendi ku prehet trupi apo hiri i një individi të vdekur. Nuk ka shënime as nga Egjiptianët, as nga Asyret, as nga Babilonasit, as nga Aztekët e as nga të tjerët që një i vdekur të ketë pasur dy varre, e më së paku ndonjë mbret .

Ka kaluar shumë kohë, 623 vjet dhe historia është shkruar ndryshe e ndryshe, por varri i Sulltanit dhe monumenti i Bezistanit të Car Llazarit palosin ditët, vitet, shekujt në fushën e Kosovës që frymëzojnë po me kaq ndryshime të mëdha aspiratat për Kosovën. Derisa Serbët e quajnë Kosovën djepi i serbizimit, turqit po e marrin si simbol të ekzistimit turk në Evropë.Po,ne shqiptarët ku mbesim?

Të shkojmë më tutje me analizë të kësaj ngjarjeje që aq shumë po na turbullon edhe so e kësaj dite. Mos të harrojmë se ishte një luftë më e madhe për të penguar osmanët që t`a shtrijnë trupin e tyre prej aziatike në këto toka të buta ballkanike: Lufta e Maricës (Bulgariae sotme) në vitin 1371 ! Por ajo luftë nuk kremtohet nga Bullgarët , por vetëm shënohet si një ditë e ndryshimit të Historisë.

Festimi i Vidovdanit në Kosovë e ka një arsye,por jo për qështje fetare.Serbia me këtë ditë don që t`i orkestron ritualet e saja të cilat nën petkut e fesë i përmbushë “obligimet” e veta ndaj gënjeshtrave historike për një “ bashkësi të imagjinuar”. Ishte viti 1899, kur autonomistët serbë dhe Kisha e tyre u pajtuan që Vidovdani të mbetët një shenjë për të paqenën. Ata që besojnë në besime të kota , ,kur ta lexojnë historinë e tyre e gjejnë Vidovdanin të “rëndësishëm” për shumë arsye.Errësira që bie asnjëherë nuk i ndihmon dritës që të ndriqon sa do pak shpirtin e djegur mbas fantazmave të paramenduara të së kaluarës. E dini: Kjo ditë është zgjedhur për të shpallur luftëra. Ballkani mban në mend në mënyrë gjarpërore ashtu në gjatësi ,që s`ka të ndalur kërkesa për Vidovdana dhe për humbjen e së vërtetës historike me krijimin e tensioneve të cilat ndjellin vetëm kob.Vidovdani dhe Jerusalemi i Serbisë ?

Qytetarët e Serbisë kurrësesi të ndahen nga dëshira e tyre dhe të bëjnë dallimin në mes të kryqit të tyre dhe lirisë së shpirtit të tyre nga verbimi asfiksues i ndjenjave të tyre të gurosura në imagjinatën e tyre të tokave të huaja. Rikujtimi i historisë në mënyrën serbe është një ndalje e zemrës e një civilizimi që kurr nuk mundën t` arrijnë.

Përrallat gjallërohën edhe nga turqit ,që nuk e kan aspak për nderë të zhytën edhe ata në rrugën gjarpërore të pa fund të “kujtimit” dhe “ rikujtimit” të asaj që ishte vetëm një turp i së kaluarës së tyre. Por sa i gjallë është miti për Sulltan Muratin në Turqi? “Është mjaft i njohur, Beteja e Fushë-Kosovës është lufta më e rëndësishme që ka bërë Perandoria Osmane Me këtë luftë ne fituam betejën me Evropën”, thonë turqit. Një llogaritje e gabuar e tyre; me Betejën e Kosovës nuk fitohet Europa.

Kushe vrau sultan Muratin? Thjesht ,si çndodhë në Perandorinë Otomane, ate e vrau i biri Bajaziti. Kemi pak raste në historinë e Europës kur i biri e vret të atin ,apo i ati të birin për pushtet? Pse Bajazidi ,e vrau të vëllaun Jakupin.? Sepse ai ishte dëshmitarë i një tradhëtijeje familjare e sëmuar për pushtet.

Të dy komandantët e Betejës u shenjtëruan , sepse të dytë vdiqën në betejën e Kosovës.

Njëri i shenjtërua pas pak vjetësh, Llazari, ndërsa Muratin e shenjtëroi koha dhe legjendat për vrasjen e tij. Janë kaq të shumta këto legjenda, sa studjuesve, në mungesë të dokumenteve që lipset ta përshkruanin ngjarjen, ashtu siç ka ndodhur, u është dashur të hamendësojnë mes fjalësh e faktesh. Sepse të vërtetën e fundit duket se e ka marrë në varr përgjithmonë. Por të gjitha historitë dhe legjendat kanë një pikë të përbashkët: “Fitorja e shenjtë” !

Vijnë korbat të festojnë “ditët “e tyre në tokë e e huaj. E ne bejmë “sehir”. Iu shkojmë pas.Popse ? Na brengosë neve historia e jonë? Apo jemi robër të ndjenjave tona ?Sa qesharake dhe artificiale aq edhe injorante dhe vetëvrasëse? Kujt i shërben,ky qëndrimi i ynë? A mos po futemi përditë e më tepër në vorbullën marramendëse ,drejt vrimës së zezë ,së cilës nuk i bën ballë askushi e asgjë? Me 29 Qershor, 1444, gati 568 vjet te shkuara Gjergj Kasteriot-Skenderbej ne krye te arbëroreve, e zhvilloi Betejen e Dibres, ku e shpartalloi ushtrinë osmane. Pse ne nuk e kujtojmë këtë ditë? Beteja e Torviollit , e njohur edhe si Beteja e Dibrës së ulët, u zhvillua më 29 qershor të 1444 në Shqiperi. E vogël kjo? E jona dhe për krenarinë tonë. E jona që i tregon botës se kush ishim dhe për çka frymonim.

Poshpallja e Autonomisë e vitit 1844 nga Dervish Cara ?

Në Kosovë nuk ka lidhje të thella midis Turqisë dhe nesh. Varri i Sulltan Muatit ,nuk është lidhësja e të mbajturit në robëri. Në Gjakovë është varri i Maxharr Pashës dhe ushtarëve të tij ,që i lanë eshtrat buzë Lumit Krena ,në kohë kur deshtën ta fikin dritën e Lidhjës së Gjakovës. Aty është varri ,ai ruhet si tregues serioz: se mos gaboni të shkelni mbi ne, se kështu do ta gjeni amshimin tuaj !

“Jemi mbledhur për të kujtuar një personalitet që ishte shumë i rëndësishëm. Sulltan Murati ishte i gatshëm të luftonte në çdo kohë dhe zhvilloi 37 luftëra dhe e fundit ishte ajo në Kosovë, ku ishte një luftë për ekzistencë”( Pushtimi quhet egzistencë?f.xh.), ka deklaruar Altepe (Kryetar i Bursës ,.Turqi) . Mos more? Të krenohemi edhe me fitoret e Sulltan Fatihut II ,që e shkrumboi Shqipërinë pas vdekjës së Skënderbeut?

Derisa serbët e “krijojnë “ historinë e tyre në Mitin e Kosovës; ne jemi aq solidarë sa që

deklarojmë haptas se me turqit e kemi gjakune perzier. “Ky vend flet (Tyrbja e Sulltan Muratit f.xh. )për historinë tonë dhe ky vend flet se ne si dy popuj kemi familje të përziera dhe gjakun e përzier tash e 622 vjet dhe falë tij (Sulltan Muratit) ne sot jemi besimtarë myslimanë shumicë”.( Myftiu Tërnava2011). S`iu vjen pak ,së paku pak keq që të mohojmë vetëvetën? Pse ore më bën vëlla me turkun? Ne nuk jemi turq! Krahasoni fjalët e kryepeshkopit Irinej ,me këto të kryemyftiut të muslimanëve në Kosovë. Largë jemi ,large jemi nga atdhedashuria. Ç ka mëndojnë të tjerët për ne?

“Kur nisa të interesohesha për kulturën tuaj në momentin që u emërova Ambasador në Shqipëri, nisa të lexoj poezi shqiptare të përkthyera në anglisht. Një nga ato ishte poezia e zotit Fatos Arapi e titulluar “Sulltan Murati dhe shqiptari”. Me pak vargje ajo ishte kaq dramatike, e arrirë dhe tejet emocionuese dhe që shpreh shumë më shumë nga çfarë kam lexuar në vite, pra fisnikërinë e kërkesës për liri. Dhe nëse nuk e keni lexuar, shkoni dhe lexojeni. Kur betohesha si ambasador në Departamentin Amerikan të Shtetit përballë qindra njerëzve, duhet të mbaja një fjalim të cilin e mbyllja duke cituar poezinë e zotit Arapi. Edhe pse 99% e audiencës ishte amerikane, njerëzit në auditor po qanin, kaq prekëse është ajo poezi. ( Ish Ambasadori Withers)

Pounë?Poti?Pona?

Sulltan Murati është një figurë historike që mund t’ia gjesh vendin në kohë dhe në hapësirë, kurse shqiptarit nuk i vihet asnjë emër, shqiptari është i përjetshëm, shpirti i lirisë që ai po kërkonte është i përjetshëm. Ja pse është e rëndësishme kultura dhe nuk ka rëndësi se çfarë vështirësish duhet të përballohen për aq kohë sa ekziston ai shpirt për të kërkuar liri për një jetë më të mirë, për të qenë ai që je.- përfundon Ambasadori Withers.

SULLTAN MURATI DHE SHQIPTARI

Fatos Arapi Sulltan Murati qëndroi para robit të lidhur.

Nga maja e kalit e peshoi me sy:

moshën e thyer, plagët, zinxhirët…

– Arnaut, e pyeti, përse lufton ti,

kur mund të jetoje dhe ndryshe?

– Sepse, padishah, u përgjegj robi,

çdo njeri ka në kraharor një copë qiell,

dhe në të fluturon një dallëndyshe.