Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for January 2020

US and Canada suspect Ukrainian plane shot down

by

Donald Trump and Justin Trudeau have both said they believe Iran shot down a Ukrainian airliner, killing all 176 people on board. But Tehran has ruled out a missile strike, saying that scenario “makes no sense.”

US officials told various local media and news agencies on Thursday that they believed a Ukrainian passenger plane that crashed near Tehran on Wednesday morning was likely brought down accidentally by an Iranian anti-aircraft missile.

Speaking to reporters at the White House, US President Donald Trump said he had suspicions that “somebody could have made a mistake,” without going into detail.

“Some people say it was mechanical. I personally don’t think that’s even a question,” Trump said, adding that “something very terrible happened.”

All 176 people on board were killed when the Kyiv-bound Ukrainian International Airlines flight crashed outside the Iranian capital minutes after taking off in the early hours of Wednesday. At least 62 Canadians, 82 Iranians and 11 Ukrainians were among the dead.

Canadian Prime Minister Justin Trudeau told a news conference later Thursday that his government had intelligence from “multiple” sources that showed an Iranian missile shot down the jet.

“The intelligence evidence suggests very clearly a possible and probable cause for the crash,” he said, adding that a strike “may have been unintentional.” 

US officials told various local media and news agencies on Thursday that they believed a Ukrainian passenger plane that crashed near Tehran on Wednesday morning was likely brought down accidentally by an Iranian anti-aircraft missile.

Speaking to reporters at the White House, US President Donald Trump said he had suspicions that “somebody could have made a mistake,” without going into detail.

“Some people say it was mechanical. I personally don’t think that’s even a question,” Trump said, adding that “something very terrible happened.”

All 176 people on board were killed when the Kyiv-bound Ukrainian International Airlines flight crashed outside the Iranian capital minutes after taking off in the early hours of Wednesday. At least 62 Canadians, 82 Iranians and 11 Ukrainians were among the dead.

Canadian Prime Minister Justin Trudeau told a news conference later Thursday that his government had intelligence from “multiple” sources that showed an Iranian missile shot down the jet.

“The intelligence evidence suggests very clearly a possible and probable cause for the crash,” he said, adding that a strike “may have been unintentional.”   

 

Yuri Kim bën betimin si ambasadore e SHBA në Shqipëri

by

Yuri Kim bëri të enjten betimin si ambasadore e Shteteve të Bashkuara në Shqipëri.

Zonja Kim, u emërua nga Presidenti Donald Trump në qershor të këtij viti. Ajo ka thënë se do të nxisë udhëheqësit e Shqipërisë për të zgjidhur ngërçin aktual politik në mënyrë që të forcohet perspektiva e hapjes së negociatave të anëtarësimit në BE.

Zonja Kim ka thënë gjithashtu se do të inkurajojë Shqipërinë të zbatojë plotësisht reformat në drejtësi. Ajo është shprehur se sheh si përparësi edhe ndihmën teknike për Shqipërinë në hetimin, ndjekjen dhe ndëshkimin e korrupsionit dhe krimit të organizuar ndërnacional.

Zonja Kim pritet gjithashtu të inkurajojë Shqipërinë për të arritur nivelin 2 përqind në shpenzimet e mbrojtjes deri në vitin 2024.

Yuri Kim është gruaja e parë koreano-amerikane që përfaqëson SHBA në postin e një ambasadori dhe personi i parë nga territori amerikan i Guamit që shërben në një post të tillë. Ajo ka lindur në Kore dhe është rritur në ishullin Guam, një territor i SHBA në Oqeanin Paqësor.Ajo ka shërbyer në Departamentin e Shtetit si Drejtore e Zyrës së Çështjeve të Evropës Jugore, ka qenë drejtoreshë e Qendrës së Departamentit të Shtetit për Studimin e Diplomacisë, Shefe e Stafit për Zëvendëssekretarin e Shtetit dhe Drejtore e Zyrës për Sigurinë Evropiane dhe Çështjeve Politiko-Ushtarake.(VOA)

Vrasja e radhës që opozita i bën vetvetes

by

VNga Ilir Levonja/

Kur Lulzim Basha deklaron se fajin nuk e ka sistemi zgjedhor por ndarja e politikës nga krimi, nuk bën asgjë tjetër por punën e Edi Ramës. Në një farë mënyre kjo është vrasja e radhës që ai i bën opozitarizmit në Shqipëri. E para ishte zbehja e qëllimtë që u bëri protestave më të bukura kombëtare të vitit të kaluar. Zbehja me pambuk duke thënë se shihemi në shtator pas pushimeve verore. Erdhi e iku shtatori por asgjë, iku edhe tetori e nëntori, dhjetori, por asgjë. Tani kjo e dyta fajin nuk e kanë listat etj. Kjo është edhe vula me bojë të freskët se ai nuk e do largimin e Edi Ramës nga qeverisja. Dhe po ashtu i pëlqen që do jetë fuqiplotë në hartimin e listave të kandidatëve duke shmangur forumet brenda partisë. Por më thelbësorja është shmangia flagrante nga premtimi mbi ndryshimin e sistemit zgjedhor ku përfshihej edhe pika mbi listat e hapura dhe të mbyllura. Që ta kuptojnë më shkoqur shqiptarët, brenda listës së PD-ës në zgjedhjet e ardhshme, në listën që harton kryetari, do jenë rishtas emrat e kryetarëve të partive aleate me pretekstin e koalicionit etj. Do jetë rishtas ta zëmë Nard Ndoka që është kryetar, sekretar, anëtar i një partie fantazmë, të ashtuquajtur në koalicion. Dhe rishtas deputet nga votat e demokratëve apo opozitarëve në përgjithësi. A kam unë diçka me Ndokën, me fenomenin, kam sepse kjo nuk është demokraci, por çibanizëm. Shkurt do jetë supozim edhe çuni i babait për hatër të babait a asaj linje familjare për të patur dikë në pushtet nën termin e meritokracisë a shkërdhatokracisë fisnore etj. Megjithëse kuotata mbi preferencat mund të kenë ndryshuar, afërmendsh askush nuk dëshiron të hajë fasule përditë. Si produktet përshembull Rudina Hajdari apo Balliu etj. Pra më shumë se tek emrat konkret i atyre kryetarëve të përfshirë në listat e një partie tjetër, është një atentat i pastër i sistemit, demokracisë a pluralizmit. Arsyeja është e thjeshtë, në demokraci qarkullimi është oksigjen. Të kesh rishtas deputet me votat e demokratëve një të ashtuqujtur ta zëmë republikan a kryetarin e partisë republikane me devizën e aleatit, nuk është demokraci e për rrjedhoj mos prit progres në qeverinë e re, por fuqizim të klaneve dhe oligarkëve. Prit se po të vjen një Ramist i ri që do ju lëj pa brekë fare. Nuk do vi një qeveri progresiste, por prapë soji i gërrvërreve, soji që na çojë në humbje epike. Ti po i sjell vendit një ”paqje” a marrëveshje me bosët e drogës, krimit elektoral, gjë që absolutisht nuk është më sfidë opozitare por dorëzim pa kushte. Arsyet që sheshet u mbushën plot në protestat e vitit të kaluar ishin si djegia e mandateve sepse vërtetove lidhjet e qeverisë me botën e krimit, me vjedhjen e votës, vërtetëve që ngrehina mbante brenda jo kuvendarë por shushunja, kancer etj…, u the shqiptarëve që e bëjmë këtë për ju dhe e bërë. Ata të kthyen kokën dhe tu bashkuan. U the se nuk sistem listash për të fuqizuar unin a njëshin, listat e hapura dështuan etj., dështoi sistemi i mëparshëm zgjedhor. Dhe ata të ndoqën, t’i mbushën sheshet pasi është e padurueshme të shikosh isha të përfolur në afera korruptive të bëjnë sot opozitarin e kulluar. Kësisoj njerëzit presin gjak të ri, pasion të ri, ide të reja dhe rotacion pa të pambarimtë, qarkullim se kjo është demokracia jo ajo që bën Edi Rama në one mane rul apo one man show dhe thotë publikisht kush nuk voton kështu si them unë përjashtohet nga partia. E thotë publikisht dhe me forcë dhe mjerë ajo shoqëri që e fal pasi nuk po bën asgjë tjetër po i jep vendit një lider suprem i tipit Iran. Atëherë kot që flasim më për demokraci, kot që u çirrem se duam Shqipërinë si Europa etj.

Nëse Lulzim Basha vazhdon kështu është në lojën e Edi Ramës ose në lojën e njëri-tjetrit. Kjo ja ka shtuar sharmin Edit, për më tepër që fati i dha për rrisk tërmetin i dha çelsat e një zyre diku në Europë. Nëse Lulzim Basha vazhdon kështu dhe me thika pas shpine dhe pret fitoren e sforcuar duke manipuluar përditë opozitarizmin. Alternativat janë të pakta ose po ndodhën do jenë të tipit me dëbime, dhunë, me thellimin e hendeqeve klasore duke e bërë më të madhe përçartjen e shqiptarëve karshi demokracisë.

Vrasja e radhës që opozita i bën vetvetes

Nga Ilir Levonja/

Kur Lulzim Basha deklaron se fajin nuk e ka sistemi zgjedhor por ndarja e politikës nga krimi, nuk bën asgjë tjetër por punën e Edi Ramës. Në një farë mënyre kjo është vrasja e radhës që ai i bën opozitarizmit në Shqipëri. E para ishte zbehja e qëllimtë që u bëri protestave më të bukura kombëtare të vitit të kaluar. Zbehja me pambuk duke thënë se shihemi në shtator pas pushimeve verore. Erdhi e iku shtatori por asgjë, iku edhe tetori e nëntori, dhjetori, por asgjë. Tani kjo e dyta fajin nuk e kanë listat etj. Kjo është edhe vula me bojë të freskët se ai nuk e do largimin e Edi Ramës nga qeverisja. Dhe po ashtu i pëlqen që do jetë fuqiplotë në hartimin e listave të kandidatëve duke shmangur forumet brenda partisë. Por më thelbësorja është shmangia flagrante nga premtimi mbi ndryshimin e sistemit zgjedhor ku përfshihej edhe pika mbi listat e hapura dhe të mbyllura. Që ta kuptojnë më shkoqur shqiptarët, brenda listës së PD-ës në zgjedhjet e ardhshme, në listën që harton kryetari, do jenë rishtas emrat e kryetarëve të partive aleate me pretekstin e koalicionit etj. Do jetë rishtas ta zëmë Nard Ndoka që është kryetar, sekretar, anëtar i një partie fantazmë, të ashtuquajtur në koalicion. Dhe rishtas deputet nga votat e demokratëve apo opozitarëve në përgjithësi. A kam unë diçka me Ndokën, me fenomenin, kam sepse kjo nuk është demokraci, por çibanizëm. Shkurt do jetë supozim edhe çuni i babait për hatër të babait a asaj linje familjare për të patur dikë në pushtet nën termin e meritokracisë a shkërdhatokracisë fisnore etj. Megjithëse kuotata mbi preferencat mund të kenë ndryshuar, afërmendsh askush nuk dëshiron të hajë fasule përditë. Si produktet përshembull Rudina Hajdari apo Balliu etj. Pra më shumë se tek emrat konkret i atyre kryetarëve të përfshirë në listat e një partie tjetër, është një atentat i pastër i sistemit, demokracisë a pluralizmit. Arsyeja është e thjeshtë, në demokraci qarkullimi është oksigjen. Të kesh rishtas deputet me votat e demokratëve një të ashtuqujtur ta zëmë republikan a kryetarin e partisë republikane me devizën e aleatit, nuk është demokraci e për rrjedhoj mos prit progres në qeverinë e re, por fuqizim të klaneve dhe oligarkëve. Prit se po të vjen një Ramist i ri që do ju lëj pa brekë fare. Nuk do vi një qeveri progresiste, por prapë soji i gërrvërreve, soji që na çojë në humbje epike. Ti po i sjell vendit një ”paqje” a marrëveshje me bosët e drogës, krimit elektoral, gjë që absolutisht nuk është më sfidë opozitare por dorëzim pa kushte. Arsyet që sheshet u mbushën plot në protestat e vitit të kaluar ishin si djegia e mandateve sepse vërtetove lidhjet e qeverisë me botën e krimit, me vjedhjen e votës, vërtetëve që ngrehina mbante brenda jo kuvendarë por shushunja, kancer etj…, u the shqiptarëve që e bëjmë këtë për ju dhe e bërë. Ata të kthyen kokën dhe tu bashkuan. U the se nuk sistem listash për të fuqizuar unin a njëshin, listat e hapura dështuan etj., dështoi sistemi i mëparshëm zgjedhor. Dhe ata të ndoqën, t’i mbushën sheshet pasi është e padurueshme të shikosh isha të përfolur në afera korruptive të bëjnë sot opozitarin e kulluar. Kësisoj njerëzit presin gjak të ri, pasion të ri, ide të reja dhe rotacion pa të pambarimtë, qarkullim se kjo është demokracia jo ajo që bën Edi Rama në one mane rul apo one man show dhe thotë publikisht kush nuk voton kështu si them unë përjashtohet nga partia. E thotë publikisht dhe me forcë dhe mjerë ajo shoqëri që e fal pasi nuk po bën asgjë tjetër po i jep vendit një lider suprem i tipit Iran. Atëherë kot që flasim më për demokraci, kot që u çirrem se duam Shqipërinë si Europa etj.

Nëse Lulzim Basha vazhdon kështu është në lojën e Edi Ramës ose në lojën e njëri-tjetrit. Kjo ja ka shtuar sharmin Edit, për më tepër që fati i dha për rrisk tërmetin i dha çelsat e një zyre diku në Europë. Nëse Lulzim Basha vazhdon kështu dhe me thika pas shpine dhe pret fitoren e sforcuar duke manipuluar përditë opozitarizmin. Alternativat janë të pakta ose po ndodhën do jenë të tipit me dëbime, dhunë, me thellimin e hendeqeve klasore duke e bërë më të madhe përçartjen e shqiptarëve karshi demokracisë.

TENSION NË LINDJEN E MESME: ÇFARË DO TË BËJË EVROPA?

by

Nga ANGELO PANEBIANCO//

            Është një nga ata çaste, që duken në histori më shpesh se sa do të dëshironim, në të cilët gjithshka duket se zhvillohet me ngadalësues, të gjithë duken të palëvizshëm, me frymën pezull. Çasti pret fazat e pritme të shkallëzimit të kundërshtisë (në veprim shumë kohë më parë se sa vrasja e Kasem Sulejmanit)ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Iranit dhe pyet vehten se cilat mund të jenë pasojat e mundëshme. Në pritje ndoshta mund të bëhet ndonjë vërejtje, duke shpresuar që të jetë e urtë, mbi gjëra me të cilat kemi të bëjmë nga afër. Të marrim Amerikën dhe Evropën. Sa i përket Amerikës mund të pyetet se sa zgjedhja e Trump-it, për t’i dhënë një goditje t’asaj përmase, kaqë rrënuese, armikut iranian, mund të ndikojë nga një anë zgjedhjet e ardhëshme presidenciale dhe nga tjetra zhvillimet e strategjisë amerikane në Lindjen e Mesme.

            Në rrafshin e parë, ndijesia është se Trump-i, që gjithsesi nisej i favorizuar, do të ketë shtuar dobinë e vet përkundrejt rivalëve demokratë. Këta të fundit, duke zgjedhur të dënonin vrasjen e Sulejmanit, sigurisht kanë marrë duartrokitjet e pjesës radikale (n’Evropë do të quhej “e majta”) të zgjedhësve të tyre, por me të drejtë nuk kanë gjetur shumë miratime në votuesit e qëndrës, të pavendosur ndërmjet demokratëve dhe republikanëve. Nëse boshti politik demokratik – siç hamendësohet nga kjo ngjarje – do të jetë i zhvendosur majtas, Trump-i, me gjasë, do të fitojë lehtësisht. Kjo nuk është një perspektivë e mirë për botën perëndimore, për Evropën në veçanti. Një rizgjedhje e Trump-it do të zgjeronte më shumë hapësirën politike ndërmjet dy brigjeve t’Atllantikut.

            Në rrafshin e dytë – strategjia amerikane në Lindjen e Mesme – bëhet fjalë për të kuptuar nëse veprimi i Trump-it (siç na ka bërë të njohur prej kohësh) është vetëm  një dallëndyshe që nuk sjell pranverën, por vetëm një lëvizje për të goditur një njeri që përfaqësonte  një kërcënim të afërm për jetën e ushtarëve  dhe interesat e Amerikës, apo është një pikë kthese, një mesazh i këtij lloji: Amerika është kthyer me të gjithë fuqinë e saj në Lindjen e Mesme, nuk është më e prirur t’i lerë fushë të lirë projekteve mbizotëruese iraniane, neo-imperializmit rus apo mallit neo-otoman turk. Po të ishte e vërtetë kjo mundësi e dytë (por me Trump-in nuk ka asgjë të sigurtë) atëherë do të rridhnin mjaft pasoja, edhe për Evropën. Me acarimin e kundërshtisë ndërmjet Iranit, Vënd drejtues i botës myslimane shiite, të mbështetur nga rusët, dhe Shteteve të Bashkuara, Evropa vështirë do t’a kishte të qëndronte edhe për shumë kohë si “peshku në fuçi”, siç ka vendosur në këta çaste të bëjë. Konfliktet, sa më shumë bëhen të mprehta, aq më shumë lindin polarizime: nëse mëton të mos rrjeshtohesh do të marrësh goditje nga të gjitha anët, mund të kesh fundin e Melëve, të cilët, për të vendosur të mos rrjeshtoheshin në luftën (e shekullit të pestë para Krishtit) ndërmjet spartanëve dhë athinasve u masakruan nga këta të dytët.

            Le të supozojmë se me të vërtetë fuqia amerikane është përsëri në fushë, në shërbim të një strategjie më të përgjithëshme të prirur për të bërë pritë ndaj orekseve të shtuara në rajon për shkak të zbrazësisë që ajo vetë ka lënë për një kohë të gjatë. Do të bëhej fjalë për një rikthim në të vjetrën: aleancë të ngushtë me një pjesë të botës myslimane sunite dhe kundërshtim ballor Iranit dhe Islamit shiit. Një shkëputje jo vetëm nga politika e Obamës (marrëveshja bërthamore me Iranin), por edhe nga George Bush i riu që duke pushtuar Irakun më 2003, asgjësoi kontrollin e pakicës sunite mbi shumicën shiite, i bëri një favor të madh iranianëve, e shtyu Irakun  në zonën e ndikimit persian.

            Trump-i është e kundërta e gjithë kësaj. Duke mbajtur parasysh gjithanshmërinë e botës mesëm lindore (ku çfarëdo të bësh rrezikon të kryesh gabime gjëmë madhe) ai ndoshta ka të drejtë. As Bushi as Obama nuk arritën të ndalojnë terrorizmin sunit (nga Al Kaeda tek Shteti islamik). Ndoshta do t’i a arrinin fuqi sunite aleate të Amerikës. Edhe në këtë rast do të mbetej i hapur për Shtetet e Bashkuara problemi se çfarë do të bëhej me dykuptimësinë e sunitit turk, Erdogan. Para së gjithash duhet kuptuar se nëse gjesti i Trump-it është një veprim i improvizuar (siç hamendëson Paul Berman tek Corrieri i djeshëm).

            Nëse Amerika është kthyer me të vërtetë në Lindjen e Mesme, evropianët do të duhej t’i bëjnë mirë llogaritë e tyre. A do t’ishte një zgjedhje realiste në këtë rast të mbante një qëndrim të paanshëm (që është ngasja e shumë evropianëve)? Apo do t’ishte rrjeshtimi me rusët kundër amerikanëve (ngasja e disa të tjerëve)? Nuk ka dyshim se do t’ishim të pranishëm në një mobilizim të gjërë n’Evropë të gjithë atyre që duan të bien n’ujdi me akrepa, të veja të zeza e gjarpërinj me zile, për të cilët i vetmi “i keqi” i vërtetë që vjen rrotull në Lindjen e Mesme (së bashku me Izraelin, kuptohet) është amerikani Trump.

            Siç ndodh shpesh, janë në lojë  si interesat ashtu edhe vlerat. Në rrafshin e interesave, megjithëse dihet sa e lodhëshme dhe zhgënjyese është për evropianët të kenë të bëjnë me Trump-in, alternativat (për shembull një ndikim mbizotërues rus në Lindjen e Mesme) a do t’ishin për ne të dobishme? Duhet të shihet se çfarë ka ndodhur në Libi. Mungesa amerikane ka nxjerrë jashtë loje evropianët (italianët në rradhë të parë): e ardhmja e Vendit është në dorë të rusëve e të turqëve. Pa llogaritur se një rëndim i kundërshtisë Shtetet e Bashkuara-Iran, me evropianët që luhaten, ndahen e madje i dërgojnë mesazhe armiqësore Amerikës, ndoshta do t’ishte goditja përfundimtare e NATO-s. Evropa do të mbetej pa mbrojtje.

            Në rrafshin e vlerave a me të vërtetë do t’ishte e dobishme për evropianët të këpusnin krejtësisht atë që tashmë është një lidhje e dobët me Shtetet e Bashkuara? Nuk duket aspak që Evropa, me parimet e saj kushtetuese, me liritë e saj, me stilin e saj të jetës, të ketë më shumë ndajafërsi me Rusinë se sa me Amerikën, me Iranin se sa me Izraelin. Një gjë është real politika (që detyron psh. të trajtohet me sauditët).  Gjëra të  ndryshme, shumë të ndryshme, “janë ndajafërsitë e zgjedhura”. Nuk duhet ndonjë mprehtësi e madhe për të kuptuar se me kë kanë më shumë ngjajshmëri evropianët.

            “Corriere della Sera”, 6 janar 2020             E përktheu Eugjen Merlika

DREJTUESI SUNIT NË IRAK: “SULEJMANI SHTYTËS I 12 MIJË VRASJEVE”

by

Nga Lorenzo Cremonesi (I dërguar në Bagdad)/

/   “Corriere della Sera”, 7 janar 2020 – Përktheu Eugjen Merlika /

            “Po ju n’Evropë a e dinit se Kasem Sulejmani ka qënë drejtpërsëdrejti i përfshirë në grabitjen e më shumë se 12.000 irakenëve? Për ta që nga viti 2015 nuk ka më lajme e pothuajse sigurisht janë vrarë nga milicitë e tij skajore shiite”. Megjithëse ishte dita e funeralit të stërmadh në Iran, politikani sunit iraken Ahmed al Mutlak nuk tërhiqet mbrapsht së treguari me gisht komandantin historik të Brigadave Al Kuds, të vrarë nga amerikanët pesë ditë më parë në një bombardim në dyert e Bagdadit. Bir i një klani të madh fisnor të Faluzhës, qytetit simbol të qëndresës sunite kundër mësymjes amerikane të vitit 2003, 72 vjeçari Mutlak ka patur dy djem të vrarë nga Isis tetë vite më parë, është zgjedhur dy herë në parlament nga 2010 deri më 2018 e sot është sekretar i përgjithshëm i partisë Bisedim e Ndryshim, në luftë për atë që quan “një Irak demokratik pa dallime”.

            Paditë e juaja janë shumë të rënda. Mund t’i provoni?

            “N’Irak kjo është një e vërtetë e njohur dhe e vërtetuar nga mijra e mijra dëshmitarë. Janë familjet e viktimave, më të shumtit të rinj sunitë që ndërmjet 2014 dhe 2015 iknin drejt jugut nga Mosuli dhe krahinat e pushtuara nga guerriliet e Isis. Ndaloheshin nga milicitë që Sulejmani po mundohej të ndërtonte, duke rekrutuar të rinj, veçanërisht nga krahinat shiite në qendër – jugun e Vendit. Viktimat e tyre u grabitën dhe u masakruan në muajtë pasardhës: në fillim në krahinën e Nasirias u fol për së paku 5000 të zhdukur. Grupi Kataeb Hezbollah, i komanduar nga vetë Abu Mahdi al Mohandis, i vrarë nga amerikanët së bashku me Sulejmanin, masakroi pastaj 900 të tjerë në ikje nga zona e Saklavies. Shifra e 12.000 të vdekurve është shumatorja e të zhdukurve në shumë lokalitete. Por qeveritë tona janë shumë të dobëta për të dënuar apo hetuar. Ky është një tjetër tregues i asaj se sa aparatet e Shtetit iraken janë në duartë e iranianëve. Teherani na ka shfronësuar nga sovraniteti ynë kombëtar”.

            Çfarë mendon për bombardimin amerikan: a bëri mirë Trump-i? Tashti a nuk do të jetë Iraku ai që do të pësojë pasojat më të rënda?

            Duke u nisur nga ideja se në Islamin vdekja e kujtdo individi duhet të respektohet gjithmonë, dua të kujtoj se Sulejmani nga ana e tij ka shkaktuar vdekjen e dhunëshme të qindra mijra civilësh të pafajshëm. Ka qënë arkitekti i shtypjes në mbrojtje të regjimit të Bashar Asadit në Siri, që nga 2011 i ka kushtuar asaj së paku gjysmë milioni të vdekur e më shumë se 12 milionë të ikur e të mbetur pa shtëpi, orkestronte luftën në Jemen, ishte nga idhtarët më të mëdhenj të aparatit ushtarak të Hesbollahëve në Liban. Në Irak pasojat e veprimtarisë së tij kanë qënë tejet të rënda”.

            A mund t’i shpjegosh?

            Më të fundit kryhen çdo ditë para syve tanë. Sulejmani ka urdhëruar milicitë shiite, të stërvitura nga iranianët, që të hapin zjarr kundër kryengritësve të rinj të sheshit Tahrir. Në tre muaj kemi regjistruar 600 të vdekur dhe 22.000 të plagosur. Por qeveria nuk bën asgjë, nuk kërkon të arrestojë vrasësit. Asgjë, të gjithë heshtin. Teherani na ka kthyer në fushën e tij të betejës kundër amerikanëve. Por ka edhe më shumë: Sulejmani donte të na kthente në një provincë të tyre”.

            Çfarë forcash kanë milicitë shiite?

            Janë së paku 67 dhe kanë më shumë se 140.000 luftëtarë, një ushtri e vërtetë, komandantët e tyre drejtojnë edhe forcat e rregullta irakene. Për shembull, drejtuesi ushtarak i Ashad al Shabi, Forcat e Mobilizimit Popullor shiit, është i njëjti Faleh al Fayaz që komandon shërbimin e informacionit ushtarak, numuri dy i të cilit ishte Muhandis, që nga ana e tij kishte drejtuar sulmin kundër ambasadës amerikane një javë më parë. Kjo për të thënë se Irani kontrollon tashmë të gjithë nyjet jetësore të Shtetit iraken”.

            “Corriere della Sera”, 7 janar 2020            Përktheu Eugjen Merlika