Archives for February 2022

Neandertalët

February 21, 2022 by s p

Astrit Lulushi/

Nëse njerëzit e shpellave ishin më të fortë se njerëzit modernë, atëherë pse u zhdukën? Bëhet fjalë për Neandertalët. Ata ishin më të fortë dhe më të zgjuar se ne. Ka pasur shumë diskutime pse Neandertalët u zhdukën. Teoria më e njohur është konsumi i energjisë. Truri është konsumatori më i madh i energjisë për trupin duke përdorur rreth 20% të fuqisë totale. Një tjetër faktor i konsumit të energjisë është lëvizja dhe Neandertalët mendohet se kanë qenë mbase vrapues, por jo të distancave të gjata. Neandertalët kërkonin më shumë kalori sesa njerëzit dhe kishin nevojë të gjuanin më shpesh. Meqenëse bota ishte në një epokë akullnajash dhe ushqimi ishte i pakët, mendohet se Neandertalët vdiqën nga uria dhe nga gjuetia jonë për ushqim. Pra, nuk duket se më i forti mbijeton. Ndoshta Bota i përket atij që është i pafuqishëm.Cila është përqindja më e lartë e ADN-së së Neandertalit e gjetur në një njeri modern? Shumica e aziatikëve dhe evropianëve kanë 1–2% ADN të përbashkët me Neandertalët, ndërsa Nën-Saharianët, të cilët nuk u larguan nga Afrika, kanë jashtëzakonisht pak ose aspak.ADN-ja e Neandertalit është një përqindje shumë e ulët e materialit tonë gjenetik. Në fakt, shumë prej nesh, linjat e gjakut të të cilëve konsideroheshin më shumë Neandertale, janë në fakt me origjinë Denisovane, specie “binjake” të Neandertalëve që migruan në Azi. Përhapja e gjeneve Denisovane është më e përqendruar mes autoktonëve në Australi, Papa Guinea e Re dhe Indonezi. Përhapja e gjeneve Neandertale është më e gjerë dhe çuditërisht e gjen veten në përqendrim të lartë mes autoktonëve në Amerikën veriore, dhe përgjatë skajeve të Azisë Lindore dhe Rusisë.

FLAVIO VALERIO KOSTANDINI, ILIRO-SHQIPTARI QË NDËRTOI THEMELET E QYTETËRIMIT PERËNDIMOR NË EUROPË E MË GJËRË

February 21, 2022 by s p

http://www.albdreams.net/wp-content/uploads/2012/10/Constantine.jpg

NGA NDUE BACAJ

HYRJE:

Prej rreth shtatëmbëdhjetë shekujsh në historinë memoriale e monumentale (dydimensionalshe, toksore e qiellore) qendron si vlerë referimi , ngallnjimi, qeverimi , besimi e qytetrimi për mbarë Boten , vepra dhe emri i perandorit Ilir , Flavio Valerio Kostandinit , që historia e ka “pagëzuar” në perjetsi me titullin ; Kostandini i Madh … Ky emër (Kostandini i Madh) na bënë të ndihemi krenarë ne shqiptarëve mbasi ai ishte prej mishi e gjaku iliro-shqiptar. Trupi i tij kishte “aromen” e tokës Iliro-Dardane…Sytë e tij për herë të parë panë driten e diellit , nën hisen e qiellit që “mbulonte” trojet etnike shqiptare…E qara e lindjes ishte përshëndetja e parë e Kostandinit me fisin e tij famëmadh -Dardanet. Ndërsa lotët që lagen “djepin” ishin “balsami” që do të ruante drejtuesin e “rindërtuesin” më gjenial të perandorisë më të madhe të asaj kohe (Perandorinë Romake) ,që perbehej nga troje të qënsishme të Botës dhe të gjithë Europes së konsiderueshme të kohës , që i “ngjasonte” Europes së sotme të Bashkuar.

DITLINDJA DHE VENDLINDJA E KOSTANDINIT

Ditlindja e Flavio Valerio Kastandinit është disi e mjegulluar nga kohrat , ndaj ka autor që shkruajnë se nuk ka një datë të percaktuar , por e vendosin me “siguri” në mes viteve 273-280..1, por ka edhe autor qe e “fiskojnë” vitin e lindjes 274..2.. Nese ka “paqartesi” per ditlindjen ,per vendlindjen nuk ka asnjë dyshim se ajo u perket trojeve Ilire.. Kostandini kishte lindur në trojet etnike shqiptare.. në dheun e Shqiperisë. 3..Më konkretisht në Nassius-in e Dardanisë moçme, të Ilirikumit Lindor,4, apo më qartë në trojet e Kosoves sotme, në Nishin e grabitur nga Serbia me “bekimin” e kongresit të Berlinit (1878). (Me ketë rast vlen të kujtohet se fatësisht ardhacaket e vonë sllav të shekujve VII-IX , mbas Krishtit, ndonse grabiten troje shqiptare e ndryshuan raporte popullsie me luftra e genocid , nuk arriten të grabisin e ndryshojnë ketë histori krenare Iliro-Shqiptare..)

Flavio Valerio Kastandini ishte djali i dardanit Kostanco Kloros , dhe i Elenes , një kamariere me të cilen bashkejetonte. 5. Ky “zog” ilir (babai i Kostandinit) , me zotesin e tij të treguar gjatë betejave luftarake kishte fituar grada e hierarki nën perandorinë Romake ; si August i Milanos e Çezar i Masimianos..6, etjerë.. (Kujtojmë se një mundesi e tillë u kishte “ardhur” te dera edhe Ilirëve si armiqtë më të mëdhenjë të romakeve pushtues , me dekretin e vitit 212 mbas Krishtit të perandorit Karakala , i cili u kishte dhënë qytetarinë (shtetësinë) të gjithë banoreve të perandorisë romake).7. Iliret jo një herë dalin në plan të parë të ngjarjeve politike dhe keshtu marrin në duart e veta edhe fatin e perandorisë…8.

FËMIJËRIA, ADOLISHENCE DHE BURRËRIMI

Fëmijëria , adolishenca dhe burrërimi i Flavio Valerio Kostandini kishte kaluar në mes “shetitjeve dhe trokitjeve” të një edukate Ilire , që herë e trishtonte (si djalë i jashteligjshëm i Kostancos) , e herë e gezonte (si djalë i një iliri që me zotësinë e tij kishte bërë shenjë e vend në perandorinë romake). Në ato vite në krye të perandorisë Romake ishte Diokleciani edhe ky prej mishi e gjaku Ilir , madje prej trojeve të Malesisë Madhe Etnike , (që në ato kohë nuk emertoheshin keshtu , por kishin si qender të njohur urbane Dioklen , nga ku trashigoi mbiemrin ky perandor ). Diokleciani që e kishte emruar Kostancon Çezar në Treviri e kishte këshilluar të ndahej… nga Elena (nëna e Kostandinit) dhe të martohej me Teodoren… Nga kjo njerkë djaloshi nuk mori ndonjë edukatë për të qenë , pasi ishte rritur në një regjiment të ushtrisë , por këtu Kostandini u bë një oficer i shkelqyer… Në fakt Kostandini kishte luftuar edhe si ushtar i ushtrisë romake të Dioklecianit në një ekspeditë në Egjypt në vitin 296 dhe në luften persiane.. Në atë periudhë perandoret romak ishin dy ; Diokleciani dhe Masimiani..9. Në vitin 305 perandoret Diokleciani dhe Masimiani abdikuan nga froni dhe në vend të tyre u emrua Galeri në pjesen lindore dhe babai i Kostandinit , Kostanco Klori në pjesen perendimore.10. Augusti ilir ,Galerio i Nikomedisë e thërret Koastandinin si oficer të shkelqyer, duke menduar se ky nuk shkonte mirë me të atin.., por në të vertet Kostandinit nuk i pelqente të ishte nën urdherat e Çezarit Servio. Kostandini nuk u ndie i qetë as në shtabin e pergjithshem të Galerios , prandaj një ditë të bukur iku dhe pasi pershkoi të gjithë Europen , shkoi te babai i tij në Britani dhe e ndihmoi të fitonte disa beteja radhazi , por i ati pas disa muajsh vdiq në Jork..11, apo siç shkruhet u vra në betejen fatale të Jorkut..(v.306).12.

KOSTANDINI DREJT TITULLIT PERANDOR…!

Ushtaret (që kishte komanduar babai i Kostandinit, Kostanci) e admironin Kostandinin per cilesitë e larta , si njeri e si strateg i shquar , ndaj e proklamuan një zëri August. Kostandini parapelqeu me modesti titullin Çezar ,”pasi”, mendoi se “keshtu i lejohet të komandoj legjionet , pa të cilat jeta i vihej në rrezik”. Dhe Galerio , Augusti në fuqi , megjithëse nuk dëshironte u detyrua të pranojë vendimin e legjionarëve…13. Në keto kohë në perandorinë romake po “zienin” problemet politike , kishte revolta dhe luftra të brendeshme per pushtet, gjëra që e kishin çuar perandorinë që në vitin 308 ,(de fakto) të qeverisej nga gjashtë perandor njëheresh. Tre në pjesen lindore (Galerio , Licini dhe Masimini ) , dhe tre në atë perendimore (Kastandini , Masimiani dhe i biri i tij Masenci). Në vitin 309 , Masenci rrezoi baban e tij , Masimianin ,që si pasojë u vetvra. Në ketë mënyrë mbeten vetem Kastandini dhe Masenci që luftonin per zotrimin e Perandorisë Romake të Perendimit..14… Me 27 tetor 312 mbas Krishtit, dy pretendentet kryesorë per fronin , Kostandini e Masenci u gjenden perballë me ushtritë e tyre , nja 20 kilometra në veri të Romës,15, te Ura Milvio,16.. Kostandini me një manover të mençur e detyroi armikun e tij (Masencin) t’i vendosi trupat pergjatë lumit Tevere. Pastaj Kostandini, ashtu si i ka thënë peshkopi e historiani Eusebio , pa në qiell një kryq të zjarrtë, në cilin lexoheshin keto fjalë: In hoc signo vinces. “Me ketë kryq do të fitosh”. Atë natë , teksa flinte , degjoi një zë shugullues , që i kërkonte të vendoste kryqin e Krishtit në mburojat e legjionarëve. Dhe në agim ai urdhëroi që në vend të flamurit të vjetër të ngrihet një tjeter që do të mbante një Kryq të madh me inicialet e Jezu Krishtit. Mbi ushtrinë armike (të Masencit N.B.) valvitej flamuri me simbolin e Diellit të vendosur nga Aureliani , si zoti i ri pagan.. Ishte hera e parë, në historinë e Romes , që lufta bëhej në emer të fesë. Por Kryqi fitoi. Dhe (lumi) Tevere zvarriste , drejt grykëderdhjes kufomat e Masencios e ushtarëve të tij.. Dukej se ai po flakte tej mbeturinat e botës së vjetër…17. Kjo luftë në histori njihet me “emrin” Beteja Milviane.. Kostandini mbeti i vetmi perandor i pjesës perendimore (të perandorisë romake)…Ndersa në pjesen Lindore pas vdekjes së Galerit në vitin 311…18, ende mbeteshin Licinio e Masiminio. Më pas Masimino vdiq dhe Licinio u martua me motren e Kostandinit. Për një moment u duk sikur do të mbretëronte rregulli e qetësia. Por një vit më pas gjakrat u ndezen serish. Kostandini mundi në Panoni një ushtri të Licinios , që si hakmarrje ndaj kristianëve të Lindjes, filloi persekutimin e tyre. Kostandini ende nuk ishte konvertuar në (kristianizem) zyrtarisht , por kristianet e shihnin mbrojtësin e tyre. Ata perbënin maxhorancen dërrmuese , por jo tersinë e ushtrisë së tij prej njëqind e tridhjetë mijë burrash, kundër njëqind e gjashtëdhjetë mijë mbrojtësish të paganizmit nën komanden e Licinios . Ata u ndeshen së pari në Adrianopol e më pas në Shkoder , të parët korren fitore. Licinios u dorzua , prandaj i fali jeten, të cilit ja mori pas një viti . Dhe në emër të Krishtit u reformua një perandori, e cila romane kishte vetëm emrin..19. Nga viti 324 Kostandini ishte i vetmi perandor i Romës..20. Në vitin 330 ai per të qënë në një pozicion më qendror e transferoi kryeqytetin e perandoris në Bizant , në qytetin që e kishte ndertuar dhe i kishte dhënë emrin e tij , Kostandinopojë. Kostandini pas vdekjes ju a la perandorinë tre bijeve të vet , Kostancos , Kostandinit dhe Konstantes..21.

KOSTANDINI DHE KRISTIANIZMI…

Flavio Valerio Kostandini kishte lindur e rritur në një ambient familjarë tolerant. Babai i tij , Kostanco Klori (Kloros) adhuronte Diellin , ndersa nëna Elena , ishte e krishterë. Pavarisht ketyre ndryshimeve në besim , babai i Kostandinit , ndoqi një politikë tolerante ndaj të krishterëve (veçanarisht)në GALIA (Franë , Spanjë , Britani), ku ai qeveriste dhe nuk zabtoi disa Edikte (urdhera perandorak të viteve 303 – 305) të cilat persekutonin dhe shpronsonin tmerresisht të krishterët..22. Kjo të bën të mendosh që në rini Kostandini u bashkua me prirjen e njejtë të të atit , i predispozuar drejt një feje , që ashtu si feja e tij shpallte ekzistencen e një zoti të vetem..23. Përkundër ketij ambienti familjare , ai prendorak ishte pagan , ku feja e krishterë ndalohej me “ligje”, ndersa perandori i atyre viteve , Diokleciani njihej si një ndër perandoret më persekutor të krishterëve , edhe kur ata ishin nga familja e vetë ketij perandori. Po e “ilustrojme” ketë me diçka që na servirë historia: Valeria e bija e Dioklecianit ishte detyruar të martohej me Galerion dhe të hiqte dore nga Kristianizmi. Duke mos duruar ëtë ambient pagan Veleria së bashku me Prisken (gruaja e Dioklecianit , që ishte e krishterë e fshehtë) ishin arratisur ..dhe fshehur në Selanik… Diokleciani po i kerkonte…dhe Licinio (atëherë Cezar i Dioklecianit N.B.) kur i zbulon se ku fshiheshin, ato paten një fat të mjerë, pasi i detyron të hillen në detë e të mbyten… (autori i këtyre rrjeshtave e mbyllë me pyetjen..) : A e kish parashikuar Licinio se bashkë me të birin e tij do të vriteshin , po aty më pas nga Kostandini i Madh..?? .24. Më pakë se dhjetë vjet më parë se të ngjitej në pushtet Kostandini , të krishterët e kishin pësuar në lekuren e tyre…Vlenë të kujtojmë…se kjo periudhë kishte zgjatur tre shekuj, në të cilen dhjetra dhe mijëra martirë ishin detyruar të deshmonin dhe të ruanin fenë ,duke derdhur gjakun e tyre…25. Edhe në trojet Ilire u derdh mjaft gjakë nga i cili “linden” dhjetra e qindra martirë e shenjëtorë nga të paret tanë. Me këtë rast po kujtojmë vetem dy shenjëtoret dardanet , Florin dhe Laurin që u martirizuan në fillimet e shekullit II , dhe sot kanë si dëshmi në Kosovë kishen katolike të Grazhdanikut , me datë kremtimi e perkujtimi 18 gushtin.. Kosatndini pas ardhjes në pushtet filloi zbatimin e planeve të tija , për rindërtimin e një perandorie më të fuqishme ekonomikisht dhe ushtarakisht , por edhe më moderne e më njerzore.. Për këtë nevoitej një filozofi e re shpirtërore e jetësore , tek e cila njeriu “takonte” mbi të gjitha tokësoren dhe qielloren , paqen ,tolerancen , pendesen e faljen , të cilat e benin njeriun më të pergjegjëshem dhe të vlefshëm para shtetit ,shoqerise , familjes ,vehtes dhe Zotit , i cili i kishte meshiruar krijesat njerëzore me të derguarin e tij , Jezu Krishtin , doktrina e të cilit vijonte të perhapej e fitonte “terren”edhe pse në luftë me djajtë e shumtë që kishte lindur besimi pa besim , paganizmi.. Kostandini që në vitin 311 (edhe në bashkëpunim me ilirin Galerio) kishte miratuar një dekret që ndalonte perndjekjet e të krishtereve. Por pas vitit 312 kur me shenjën e kryqit të Jezusit korri fitoren e parë të madhe , (fitoret pas kësaj nuk do ti shterronin kurrë ..) , Kostandini do të shpallte në vitin 313 Ediktin e Milanos , Edikt që u nënshkrua edhe nga Augusti tjeter (i lindjes) Licinio.. me të cilin u takuan në Milano (Mediolanun)..26. Në Edikt ndër të tjera “thuhej”:

“…Tash e tutje kush dëshiron të besoj në atë Fe mund ta bejnë atë lirisht ,hapur dhe pa pengesa…dhenien e të gjitha lirive të krishterëve per kryerjen lirisht të riteve të tyre… ne u kemi dhenë atyre të gjitha të drejtat si feve të tjera , per hirë të paqës së kohes sonë… Në lidhje me të krishteret…është mirë të urdhërojmë që tu rikthehen pa pagesë, apo ndonjë formë kompensimi pasuritë e tyre të demtuara. Ata që kanë fituar prej tyre ndonjë dhuratë apo shperblim tjeter , janë të detyruar t’ua rikthejnë. Atje ku të krishteret kanë patur vendet e tyre të mbledhjeve dhe kishat e tyre , jeni të urdheruar t’i riparoni pa ngurim , apo kundershtim dhe t’ua dorzoni. Ju duhet t’i ofroni sherbimin tuaj komunitetit të krishterë , që urdherat tuaja të jenë sa më efektive , në mënyrë që permes shpirtmadhësisë sonë rendi publik të jetë i siguruar. Le të behet siç kemi thenë ne. Faktori hyjnor që na qendron pranë në situatat më të rendesishme që kemi kaluar , mund të ruajë dhe të zhvillojë sukseset tona ,per të miren e shtetit . Me synim që ky Edikt të njihet prej të gjithëve , duhet të behet predikimi i tij kudo ,që mirdashja jonë mos të mbetet e fshehur.”. 27. Nese Licinio gjatë luftes per pushtet e shkeli Ediktin e Milanos , Kostandini jo vetem e zbatoi me perpikmeri ,por ndërmori edhe një seri masash të efekshme që e nxori krishterimin nga katakombet në dritë të diellit , dhe kishat e katakombeve i zevendesoi me katedralet madhështore , ndër ndertesat më të bukura që njerzimi kishte parë deri atëherë…28. Në fakt, që nga viti 313 ,Osio , peshkopi i Kordoves u bë këshilltar i perandorit , që dalngadalë nisi të marrë mësime per fenë e krishterë. Kostandini i dhuroi Papës pallatin Lateran , që do të bëhej selia e ardhshme e papëve.29. Kostandini ndaloi heqjen e denimit me vdekje në kryq, ndaloi luftën e gladiatorëve, miratoi heqjen e të drejtes së babait që të shiste apo vriste fëmijet e tij , kufizoi divorcin , “ligjeroi”denimin e shkelejes së Kurores dhe vendosi të drejten e trashigimisë.. Gjithashtu nxorri dekretin per ndihmë dhe mbrojtje të jetimëve (në vitin 315..),vejushave, të varfërve etjer.. Në vitin 321 dita e diel caktohet ditë pushimi..30, duke zevendesuar kështu të shtunden hebraike. Institucionit të Kishes pak nga pak i njihet statusi juridik , që më parë i takonte vetem besimit pagan. Dalngadal festat e Krishtera u bënë ditë pushimi…Në mbreterimin e Kostandinit kthimi në fenë e krishterë u bë në mënyre masive, sidomos në krahinat Ilire..31. Në vitin 323 shenjat e krishtera u zënë vendin shenjave pagane në monedha… Terminologjia e krishterë nis të perdoret në legjislacion.. Kishes i njihet e drejta të trashigojë etj.32. Perandori Kostandini i Madh në vitin 325 thërret koncilin e parë ekumenik të Nikeas …per ti dhënë fund ndarjes dhe mungeses së harmonisë të provokuar nga herezia ariane… Koncili i Nikeas formuloi njërën nga doktrinat kryesore të fesë së krishterë , domethenë atë të Trinisë së Shenjte, të përbërë nga Zoti Atë …i Biri (Jezusi..) dhe Shpirti i shenjtë…Koncili u mblodh me 19 qershor (325) dhe zgjati dy muaj. Sipas raporteve të ndryshme ishin të pranishem rreth 250 -320 ipeshkev.. Herezia ariane kishte filluar të gërryente krishterimin pasi ajo mohonte natyren hyjnore të Jezu Krishtit. Arianizmi i kishte patur fillesat nga një “teolog” i krishter me emrin Arios nga Aleksandria e Egjyptit.. Ipeshkëvët në këtë koncil formuluan kredon nikeane që thoshte: “Besojmë në një At të Shenjtë unik të plotfuqishem , krijues të të gjitha gjerave të dukshme dhe të padukshme. Dhe në një Zot Jezu Krishtin , birë të Zotit, fëmijë i vetem dhe i lindur nga Ati , nga e njëjta lendë e Atit , Zot prej Zotit , dritë prej dritës . Zotë i vertetë prej Zotit vertetë , i përftuar dhe jo krijuar , bashkëthelbësor me Atin, nëpërmjet tij janë krijuar të gjitha gjerat , në qiell dhe në tokë , për ne njerzit dhe për shpëtimin tonë zbriti prej qiellit dhe u mëshirua , u bë njeri , u zhbë dhe ditën e tretë u ngjall , u ngjit në qiell , dhe do të kthehet për të gjykuar të gjallët dhe të vdekurit. Nëpër Shpirtin e Shenjtë.”.33. U fiksua dita (e parë) e Pashkëve në të dielen e parë që pasonte hënën e plotë pas ekuinoksit të pranveres..34. Kostandini ndërton bazilikat e para ; baziliken e Lateranos , e Shen Pjetrit në Vatikan , e Varrit Shenjtë në Jeruzalem etj..35.Vlen të kujtohet se disa autor i spjegojnë shumë nga vendimet e perandorit Kostandin në favor të krishterimit , si të kryera nën ndikimin e nënës tij Helenës (Elenës apo Lenës…), me emrin e të ciles lidhen disa nga ngjarjet më domethenese si : zbulimi i Varrit Jezusit , Kryqit dhe Gozhdëve të Kryqëzimit të Krishtit. Helena për këto është lumnuar shenjtore.. 36. Është “interesant” se megjithë perkrahjen dhe perqafimin që i bëri krishterimit ,Kostandini u pagëzua vetëm në vitin 326.. Kostandini vdiq me 22 maj të vitit 337…37. Trupi i tij i futur në arkivol të artë dhe i veshur me purpur u varros në kishen e Apostujve të Shenjtë , në varrin e pergatitur prej atij vet në mes dymbëdhjetë varreve simbolike të Apostujve të Jezu Krishtit. Për veprat e tij shpirtërore , ndërtimore, shtetrore e qytetare , Kostandini është quajtur i MADH , ndërsa Selia e Shenjtë e ka shenjtëruar , dhe sot Ai është Shën Kostandini , që njihet si padron i ruajtësve së thesareve. Data e 21 majit perkujtohet e festohet si dita e Shen Kostandinit per mbarë boten e krishterë. Në të gjithë boten janë të ndertuara kisha me emrin e Shën Kostandinit . Një kishë e till deshmohet se ka qënë e ndërtuar edhe në Berat në vitin 1644.. Kisha me emrin e ketij shenjetori Iliro-shqiptarë ka të ndertuara te arbereshet në Itali , ku ka edhe një Fshat me emrin e Shen Kostandinit..38. Edhe vendi i rezidences të Fesë së re (Kristianizmin) , Roma , ishte “vendosur” de fakto gjatë qeverisjes së perandorisë Romake nga Kostandini i Madh..Theksojmë se për-rreth dy shekuj kishte pasur debate për rezidencën (botërore) të Kristianizmit (në mes Jeruzalemit dhe Romës), pasi siç dihet në Jeruzalem kishte lindur kjo FE , ndërsa Roma ishte qëndra e perandorisë dhe citohej në fjalen e Jezu Krishtit, që i ishte drejtuar apostullit Pjeter duke i thenë ; dhe unë po të them : Ti je Pietër (shkemb , gurë ) dhe mbi ketë shkembë do të ndertoj Kishen time..39. Apostulli Pietër kishte predikua fjalën e Mesisë dhe kishte ngritur “rezidencën” e kristianizmit me gjakun e tij në Romë , aty ku edhe u martirizua në vitin 64, në të njejten kohë me apostullin tjeter Shen Pali..40. Prej asaj kohe e deri sot kanë kaluar rreth shtatëmbëdhjet shekuj ,por vepra shtetndërtuese , qytetare dhe hyjnore e Kostandinit Madh jo vetem nuk është mbuluar me asnjë hije harrese , por perkundrazi ajo ka ardhur duke u bërë burim drite , që edhe sot merret si vlerë referimi e ndriçimi , me shpresë se do të kthiellohen sado pak rrugët tona shpesh me hije e mjegull , të së kaluares së larget e të afert.. Mjerisht ne shqiptaret që duhet të ishim të parët , për të marrë rreze dritë nga kjo dritë e birit tonë të Madh , vijojmë të jemi të “vonuar”.. Por pa harruar se ne Iliro-Shqiptarët gjatë këtyre shtatëmbedhjetë shekujve i kemi dhënë Botes edhe një “ TRINI ” me trajta njerzore e hyjnore , në momentet më delikate për fatet e njerzimit..:

Së pari Kostandinin e Madh (që i kushtohet ky shkrim) , kur bota lëkundej në mes paganizmit shkaterrimtarë dhe Kristianizmit shpetimtarë ,

së dyti Gjergj Kastriotin –Skenderbe , “mesinë” që me shpaten hyjnore mbrojti besimin e qytetrimin kristian në Europen e ligështuar të shekullit XV ,

së treti Nënë Trezen , predikuesen hyjnore të shekullit XX , e cila me fjalë e vepra shpëtoi nga mjerimi , mijera e miliona shpirtra , që dergjeshin në moçalin e varferisë morale e shpitrore , të nënshtruar e mashtruar nga djajtë e verdh , të kuq apo të zi…

Në fund një Lutje , Shën Kostandinit si shenjetori padron i ruajtjes të thesareve ; lutu per ne se jemi “thesari” i trashigimisë tënde Iliro-Arbënore-Shqiptare..!

REFERENCAT:

1.Jose Antonio Ullate Fabo , Kunder kodit Da Vinçit , fq.141,botimi shqip, Dituria, 2005.

2.Simon Cox , Sekretet e kodit Da Vinçit (guidë mbi faktet, personazhet dhe misteret e kodit …), fq.97, sh.b. Bota Shqiptare, Tiranë 2005.

3.Simon Cox ,po aty ,fq.97

4.Edwin Jacques ,“SHQIPTARET” ,historia e popullit shqiptarë nga lashtesia deri në ditet e sotme ,fq.152,- Fondacioni Abraham Linkoln 1995.

5.Indro Montanelli , Histori e Romes , fq.368, RCS S.p.A. Milano 1997.

6.Indro Montanelli , po aty , fq.368

7.Ferdinand Schevill ,BALLKANI ,historia dhe qytetrimi , fq.37, sh.b. Eugen,Tiranë 2002.

8.Aleksander Stipçeviq , ILIRET , Historia , jeta ,kultura , simbolet e kultit ,fq.68

9.Simon Cox , po aty , fq.97, botime Toena-2002.

10.Simon Cox , po aty , fq.97-98

11.Indro Montanelli , po aty , fq.368

12.Edwin Jacques , po aty , fq.152

13.Indro Montanelli , po aty , fq.368-369

14.Simon Cox , po aty , fq.98

15.Indro Montanelli , po aty , fq.369

16.Jose Antonio Ullate Fabo , po aty , fq.142

17.Indro Montanelli , po aty , fq.369

18.Simon Cox , po aty , fq.98

19.Indro Montanelli , po aty , fq.370

20.Edwin Jacques , po aty , fq.152-153

21.Simon Cox , po aty , fq.99-101

22.Michel Lemonnier O.P.,Histori e Kishes, (Zhvillimi i jetës së kishës nga Rrëshajat deri në ditët tona, fq.56-57, perkthye shqip Ferdinand Leka, Enti botues “Gjergj Fishta”.

23.Jose Antonio Ullate Fabo , po aty , fq.141

24.Zhan Klod Faveirial , Historia (më e vjeter) e Shqiperisë ,fq.91, Plejad 2004.

25.Jose Antonio Ullate Fabo , po aty , fq.146

26.Michel Lemonnier O.P. ,po aty , fq.88

27.Marrë nga“ILIRIA BIBLIKE”.pergatitur nga Nikollë Loka e Gjet Kola, fq.25.

28.Iliria Biblike …perg. nga Nikollë Loka e Gjet Kola , po aty, fq.24

29.Jose Antonio Ullate Fabo , po aty , fq.142, GEER 2005.

30.Iliria Biblike…perg. nga Nikoll Loka e Gjet Kola , po aty , fq.57-58

31.Serge Metais, Histori e Shqiptareve (nga Iliret te pavaresia e Kosoves), fq.169.

32.Michel Lemonnier O.P. , po aty , fq.89

33.Simon Cox , po aty , fq.92-95

34.Simon Cox , po aty , fq.100

35.Michel Lemonnier O.P., po aty , fq.89

36.Iliria Biblike …perg. nga Nikollë Loka e Gjet Kola , po aty , fq.74

37.Simon Cox , po aty , fq.100

38.Iliria Biblike…perg. nga Nikollë Loka e Gjet Kola , po aty ,fq.58

39.Michel Lemonnier O.P. , po aty , fq.21

40.Indro Montanelli, po aty , fq.299.

Po i afrohesh pensionit? Kur duhet të aplikosh për Social Security benefits?

February 21, 2022 by s p

Si këshilltar financiar, pyetja që më bëhet shpesh është ,”kur duhet të aplikoj për Social Security?” Përgjigjia është “varet”. Dikur ishte pyetje e thjeshtë për t’u pergjigjur. Shko te zyra e Social Security dhe apliko. Tani ka kaq shumë variacione sa shumë njerëz e kanë të vështirë të vendosin.

Nuk je pa shoqëri nëse nuk e di se sa të bie pensioni kur të dalësh në pension. Shumica e njerëzve me të cilet bisedoj nuk e kanë idenë as përafërsisht. Shuma që do marrësh në pension varet nga sa të ardhura që ke bërë dhe nga mosha kur aplikon për pension. Të fillojmë me moshën.

Mosha për pension ishte 65 për cdo njeri. Kur njerëzit filluan të jetojnë më gjatë mosha për pension të plotë u shty përtej 64 falë amendamenteve të vitit 1983. Më poshtë është tabela e moshës së plotë të pensionit sipas vitit të lindjes.

Full Retirement Age (FRA) – Mosha e Plotë për Pension (MPP)

Viti i Lindjes	Mosha e Plotë për Pension
1943-54	66
1955	66 and 2 months
1956	66 and 4 months
1957	66 and 6 months
1958	66 and 8 months
1959	66 and 10 months
1960 and later	67

Prej tabeles duket punë e thjeshtë. Të jep moshën e të thotë kur të dalësh në pension. Por kyç këtu është togëfjalëshi pension i plotë. Ç’ndodh nëse dëshiron të dalësh në pension më përpara se të mbushësh moshën? Thënë shkurt, do marrësh më pak. Do të marrësh një përqindje të shumës së siguruar ose siç njihet ndryshe në anglisht PIA. Nëse të bie të dalësh në pension në moshën 66 vjeçare dhe aplikon të marrësh pension në moshën 62 vjeçare, do të marrësh vetëm 75% të shumës ose të PIAs. Nëse aplikon në moshën 63 vjeçare do të marrësh 80% të PIAs e kështu me rradhë. Sa më shumë të presesh për të aplikuar për pension aq më shumë do të marrësh në muaj. Madje mund të presësh të dalësh në pension pasi e ke kaluar moshën e plotë të daljes në pension. Të supozojmë se të bie të dalësh në pension kur je 66 vjec dhe vendos të dalësh në pension kur je 70 vjeç. Pensioni të bie të jetë 132% e PIAs. Kur ju them këtë klienteve më thonë “Atëherë duhet të pres të bëhem 70 pastaj të dal në pension!” Ju them, “Gjithëçka varet sepse ka faktorë të tjerë që duhen konsideruar.” Vendimi kur të dalësh në pension është bërë një nga vendimet më të komplikuara kur vjen puna në planifikimin e daljes në pension. Faktorë të tjerë që duhen konsideruar janë shëndeti, sa të mbetet akoma të jetosh, sa të ardhura të duhen për pension, mosha e bashksëhortes/ bashkëshortit, nëse planifikon të punosh apo jo.

Ja një pyetje tjetër që dëgjoj shpesh,”Ç’ndodh nëse vendos të punoj ndërsa marr pensionin?”

Përgjigjia është se mund t’i bësh të dyja: merr pensionin e vazhdo të punosh. Por, nëse je poshtë moshës së pensionit dhe bën më tepër se të ardhurat vjetore, IRS do të reduktojë sa merr në pension.

IRS përdor këto limite të ardhurash ku bazon reduktimin: Nëse për një vit je më poshtë moshës së plotë për pension atëherë ata do të zbresin $1 nga shuma e pensionit për cdo $2 që ti merr mbi limitin.

Për vitin 2022 limiti është $19,560 dhe ndryshon çdo vit. Eshtë e rëndësishme të kuptohet se këto para inuk humben. Të ardhurat do të balancohen kur arrin moshën e plotë ku duket pastaj sikur aplikove për pension më vonë. Këto faktorë duhen konsideruar kur bën planin për pension.

Eshtë e rëndësishme të dihet se muajin që arrin moshën e plotë për pension IRS nuk redukton të ardhurat e pensionit pavarësisht sa fiton.

Diçka tjetër që duhet konsideruar kur planifikon të tërheqësh Social Security është shuma të tjera nën kontekstin e të ardhurave të tjera si “pensions” asete si IRAs ose 401(k)s dhe të tjera kërkesa të qeverisë që kërkojnë shpërndarje në moshën 72 vjecare (Require Minimum Distribution). Të gjitha këto burime duhen koordinuar

për të të dhënë të ardhurat që të duhen për gjithë jetën. Kur vjen puna për të konvetuar ç’ke mbledhur në të ardhura mujore duhet të sigurohesh që ato të ardhura nuk do të mbarojnë.

Vendimi se kur të fillosh Social Security është më i komplikuar nga ç’duket.

Mos ngurro të kërkosh ndihmë. Eshte e thjeshtë të planifikosh për pension duke kursyer

një pjesë të të ardhurave në një 401(k) ose IRA. Por kur vjen puna për t’i mbledh të gjitha të ardhurat në një të ardhur të qendrueshme, sigurohu që ato të ardhura nuk mbarojnë. Social Security mund të jetë themeli i planit tënd për pension, por duhen kordinuar për stabilitet e siguri në pleqëri.

Nëse ke ndërmend të dalësh në pension tani afër këshillohu me një keshilltar kompetent Këshilltari do të të ndihmojë të hartosh një plan të plotë që do të mundësojë të vendosësh si duhet

kur të fillosh të marrësh pensionin (Social Security). Nuk është asnjëherë vonë të planifikosh për pension. Fillo sot!

Një mënyrë efektive për të llogaritur Social Security është website www.SSA.gov.Regjistrohu aty. Eshtë një mënyrë e thjeshtë për të llogaritur me afërsi sesa do të marrësh. Më poshtë kam përfshirë disa të dhëna sesi të kualifikohesh për Social Security. Informacioni është marrë nga https://www.irs.gov website.

“Të marrësh Social Secutiry fillo duke punuar e duke paguar taksat e Social Security,

ose nëpermjet heqjes nga paga (sic kerkon Federal Insurance Contributions Act, or FICA) ose nëpermjet pagesës së taksave nëse je i vëte punësuar (sipas Self-Employed Contributions Act, or SECA).

Kualifikohesh për Social Security duke mbledhur kreditë kur paguan taksa e Social Security në të ardhurat që merr. Fiton der më katër kredite për vit. Njerëzit kualifikohen për Social Security (pension) kur arrijnë 40 kreditë.

Në vitin 2022, $1,510 në të ardhura prej punësimi “të mbuluar” — pune ku ke paguar taksa për Social Security

— është baraz me një kredit. Mund të arrish maksimumin e katër – krediteve duke fituar së paku $6,040 në vit. Sasia e krediteve rregullohet çdo vit sipas inflacionit.”

Jeff Brindley është këshilltar financiar me RWS Financial Group. Ai shkruan cdo muaj Brindley’s

Briefs për Gazetën Dielli. Mund ta kontaktoni Jeff tek numri i telefonite 833.797.4636 ose via email tek

Jeff.B@RWSGroup.org.

Securities offered through Registered Representatives of Cambridge Investment Research, Inc. a broker-dealer, Member FINRA/SIPC. Jeffrey Brindley, Investment Advisor Representative, Cambridge Investment Research Advisors, Inc. a Registered Investment Advisor. RWS Financial Group is not affiliated with Cambridge Investment Research.

AKTIVITETI DY VJEÇAR 2020-2022, I DEGËS SË VATRËS, MICHIGAN

February 21, 2022 by s p

Kronika nga Valentin Lumaj dhe Mondi Rakaj

Dega e Vatrës, Michigan

20 shkurt 2020

Dega e Vatrës Michigan shkon në Kuvendin e Federatës Pan-shqiptare Vatra, me një bilanc të pasur aktivitetesh. Megjithëse në një situatë të vështirë pandemike, kjo nuk i ndaloi Vatranët e Michiganit të zhvillojnë një jetë të gjallë dhe aktive, kjo në fushën e lobimit, njohjes dhe takimeve me figura të larta publike amerikane dhe Kongresistë, udhëtime dhe takime ne shërbim të komunitetit si dhe aktivitete të brendshme të degës.

Ky aktivitet dy-vjeçar starton me pregatitjen, zhvillimin, drejtimin dhe përfundimin me sukses të plotë të Kuvendit të Vatrës të 19 Janarit 2020. Situata e nxehtë e debateve parakuvendore e asaj kohe kërkonte një impenjim shumë të madh të Kryesisë së degës tonë, e cila me kohë mori të gjitha masat për mbarëvajtjen e Kuvendit. Vlen të përmenden drejtuesit dhe aktivistët e gjith-hershëm të Vatrës, Alfons Grishaj, Mondi Rakaj, Dritan Demiraj, Gani Vila, Mynyr Nazifi , Rafael Flloqi, Kujtim Qafa, Julian Çefa, Gjeto Ivezaj , Eduard Aliko , Gjergj Ivezaj etj , si dhe menaxhimi dhe drejtimi profesional i Kuvendit nga Valentin Lumaj. Po ashtu ndihmesë të madhe dhanë edhe Qendra Bektashiane, Kisha Zoja Pajtore e Shqiptarëve dhe Ëindham Hotel.

Me datën 12 Qershor 2020, një përfaqësi nga Komuniteti i Michiganit e përbërë nga vatranët Mondi Rakaj dhe Valentin Lumaj , Merita Bajraktari , pati një takim virtual me ambasadoren e SHBA-ve në Tiranë, Yuri Kim. Ky takim u iniciua nga ambasadorja amerikane me përfaqësues të diasporës në Amerikë me tematikë njohjen dhe trajtimin problemet dhe çështjet që shqetësojnë Diasporën, sikurse ishin e drejta e votës, përfaqësimit si dhe çështje të tjera.

Në kuadër të lobimit dhe krijimit të lidhjeve me përfaqësues të Shtëpisë së Bardhë, një grup vatranësh të degës Michigan u angazhuan në fushatën elektorale në mbështetje të Presidentit Trump. Fillimisht, me datë 8 qershor 2020, pati një takim të parë të iniciuar nga përfaqësuesja me origjinë shqiptare e fushatës se Trump, Znj. Evi Kokalari me pjesëmarrjen e drejtorit te koalicionit për fitoren e Trump në MI, Sean Moscynsky, të përfaqësuesve të kulteve fetare dhe aktivistë të Komunitetit ku morën pjesë vatranët Kol. Dritan Demiraj, Valentin Lumaj dhe Mondi Rakaj.

Kjo iniciativë u vazhdua me 27 Qershor, me një drekë pune në një nga restorantet e qendrës se qytetit Northville. Në këtë takim morën pjesë Sean Moscynsky, drejtori i koalicionit për fitoren e Trump në MI, Danny Gustafson, Drejtor Rajonal i Fushatës, Irena Vulaj, menaxhere rajonale e fushatës, si dhe vatranët Alfons Grishaj, Mondi Rakaj, Dritan Demiraj dhe Valentin Lumaj. Një vend të rëndësishëm në këtë takim zuri edhe propozimi i bërë qysh në mbledhjen e parë, për një takim të Presidentit Trump enkas me shqiptarë këtu në MI, ku mendohej që të ftohen rreth 20 mijë shqiptarë, takim i cili nuk arriti të realizohej me përkeqësimin e situatës pandemike.

Në datën 17-18 Gusht 2020, nën përkujdesjen e Kryetarit te Vatrës Elmi Berisha, nënkryetari Federatës Pan Shqiptare te Amerikës “Vatra”, Pishtari i Demokracise z. Alfons Grishaj, kryetari e Vatrës dega Michigan z. Mondi Rakaj dhe anëtari i Këshillit Kombëtar, Kol. Dritan Demiraj morën pjesë në takimin e organizuar me rastin e vizitës së Ministres së Jashtme të Kosovës Znj. Meliza Haradinaj dhe ambasadores Çitaku në New York.

Më 18 Gusht 2020, në 3 West Club, në 51 st, në Manhattan, u organizua veprimtaria fondmbledhëse për kongresmenin republikan Lee Zeldin, veprimtari që kishte për organizatore bashkatdhetaren Evi Kokalari. Thirrjes së saj iu përgjigj edhe dega e Vatrës Michigan.Udhëtuan enkas për këtë event, nënkryetari i Vatrës Alfons Grishaj, kryetari i degës së Vatrës për Michigan Mondi Rakaj dhe anëtari i Këshillit Kol. Dritan Demiraj. Morën pjesë gjithashtu nga Qendra e Vatrës kryetari i nderit Agim Rexhaj, Editori i “Diellit” Dalip Greca , arkëtari Marjan Cubi, anëtari i kryesisë Mark Mernacaj. Në atë takim u prekën çështje të nxehta shqiptare si tragjedia e familjes Bytyqi ku Ylli, Agron dhe Mehmet Bytyqi, shtetas amerikanë me origjinë shqiptare, të cilët u ekzekutuan në mënyrë kriminale nga shteti serb gjatë konfliktit në Kosovë. Gjithashtu u trajtuan ruajtja e tërësisë territoriale dhe kufijve të Kosovës dhe situata e degraduar politike, ekonomike dhe shoqërore në Shqipëri. Në përfundim të aktivitetit u organizua një fundraiser në ndihmë te fushatës së Kongresistit Zeldin, ku përfaqësuesit e Degës Michigan dhe qendrës kontribuan konsiderueshëm .

Më 22 Gusht 2020, zyrtarizohet “ALBANIAN AMERICANS FOR TRUMP 2020”. Kjo erdhi mbas një kërkese zyrtare nga vatrani Valentin Lumaj me datë 8 qershor 2020, propozim i cili u mbështet nga Znj. Evi Kokalari, e cila e ndoqi këtë çështje deri në implementimin e saj. Ishte hera e parë në historinë e zgjedhjeve Presidenciale në Amerikë, që shqiptaro-amerikanët legalizohen zyrtarisht nga zyra qendrore e fushatës së Presidentit.

Në shtator 2020, nënkryetari i Vatrës Alfons Grishaj dhe kryetari i degës Mondi Rakaj patën një bisedë të zgjeruar telefonike me Senatorin e shtetit të Michiganit Gary Peters. Në këtë bisedë u trajtuan çështjes elektorale, të komunitetit shqiptar në MI. Po ashtu u fol mbi situatën politike në Kosovë dhe Shqipëri.

Në tetor 2020, kryetari i Vatrës Michigan, njëkohësisht pjestar i grupimit “Albanians Americans for Trump”, Mondi Rakaj pati një bisedë telefonike me Eric Trump. Biseda u mundësua me ndërmjetësinë e znj. Evi Kokalari.

20 Tetor 2020, anëtarë të “Albanian Americans for Trump” të përfaqësuar Kryetari i Vatrës Michigan, Mondi Rakaj, kol. Dritan Demiraj dhe Valentin Lumaj, u takuan për afër dy orë me të dërguarin special i Presidentit Trump në bisedimet e paqes Kosovë-Serbi, ambasadori Richard Grenell, ku morën pjesë edhe perfaqësues të zgjedhur te komunitetit shqiptar dhe chaldean në Michigan.

Përpara tubimit u organizua nje takim i vecantë, tete-a-tete, midis Ambasadorit Grenell dhe kolonel Dritan Demiraj, ku morëm informacion se u biedua për situatën në Shqipëri, për degradimin e demokracisë dhe rritjen e kriminalitetit nën qeverisjen e Kryeministrit Rama, po ashtu biseduan për situatën parazgjedhore atje.

Ditën e Marte më 13 Tetor 2020, në Suburban Show Place, Novi, u mbajt një miting i madh i thirrur që më parë, ku folësi kryesor ishte Eric Trump. Grupimi “Albanian Americans for Trump”, u përfaqësua nga vatranët Mondi Rakaj dhe Valentin Lumaj. Për shkak të angazhimit te tyre në fushatë dhe njohjeve me disa udhëheqës të fushatës së Trump, atyre u ishin rezervuar vendet në qendër të rreshtit të parë së bashku me përfaqësues të rëndësishëm të PR dhe të Koalicionit për Fitoren e Trump.

Mbas mitingut, Mondi Rakaj dhe Valentin Lumaj, patën rastin të “meet and greet”, të shtrëngojnë duart dhe të ndajnë një bisedë të shkurtër me Eric, djalin e Presidentit Trump. Ata i shprehën Eric-ut, urimet më të mira për shërimin dhe shëndetin e Presidentit Trump dhe i premtuam se Shqiptaro-Amerikanët në Michigan do të votojnë për Presidentin. Eric i falenderoi për mbështetjen dhe shpresonte të takoheshim prapë së shpejti.

Më 29 Tetor 2020, nën përkujdesjen e vatranëve , nënkryetarit Federates Vatra, Alfons Grishaj, Mond Rakaj, (sponsori kryesor) Valentin Lumaj , Dritan Demiraj, Av. Jozef Dedvukaj (sponsor), Ben Pëllumbi, Gjeto Ivezaj , Julian Çefa, Nikoll Hysa, Marjan Camaj , Robert Lulgjuraj, Robert Gjonaj, ku në Restorant Besa në Detroit u organizua një takim special në mes Ambasadorit Richard Grenell dhe përfaqësuesve të komunitetit shqiptar në Michigan: Xhamia me Imam Shuaib Gurguri, Kisha e “Shen Palit”, me Don Fred Kalaj , Kisha e “Zojes Pajtore”. Teqeja Bektashjane me Baba Helidon Pashai etj . Në këtë takim morën pjesë kryetarë shoqatash, liderë të komunitetit si dhe udhëheqësit e të gjitha kulteve fetare ne Michigan. Mori pjesë gjithashtu edhe këngëtarja dhe aktorja e njohur shqiptare, Bleona Qerreti. Me këtë rast u shtrua një drekë ku po ashtu u shtruan çështje të komunitetit këtu dhe më së shumti çështja e Kosovës.

Më 22 Prill 2021, Kryetari i Degës së Vatrës Michigan, Mondi Rakaj së bashku me një delegacion I Federatës Vatra udhëtoi për në Shqipëri për të dhuruar fondet e mbledhura nga Vatra për familjet e dëmtuara nga tërmeti. Z. Rakaj dhe delegacioni i Vatrës I udhëhequr nga kryetari Elmi Berisha, u takuan me familjet e pastrehë dhe dëshmuan punimet që po kryheshin për ndërtimin e banesave për të prekurit nga tërmeti. Po ashtu, z. Mondi Rakaj u takua me ish-Presidentin Sali berisha dhe zyrtarë të tjerë të opozitës.

Më 16 Korrik 2022, anëtari i Këshillit kombëtar të Vatrës, Valentin Lumaj mbas ftesës që mori, ishte i dërguari special i Federatës Vatra për të marrë pjesë në ceremoninë e inagurimit të monumentit ne kujtim te të rënëve të Kastratit dhe të Shkrelit të luftës së Moksetit të vitit 1911 dhe luftës kundër pushtuesve serbo-malazezë 1920. Z. Lumaj udhëtoi në Shqipëri për të marrë pjesë në këtë aktivitet. Në këtë ceremoni ku morën pjesë rreth 1000 persona, z. Lumaj dorëzoi Dekoratën “Mirënjohja e Artë” me të cilën Federata Vatra dekoroi heronjtë e Shkrelit dhe të Kastratit dhe dekoratën e Mirënjohjes për z. Gjok Luli, kryetar i grupit organizator.

Me 7 Nëntor 2021, me ftesë të kryetarit Elmi Berisha, dega e Vatrës Michigan mori pjesë ne themelimin e degës së re në Miami. Delegacioni i degës Michigan që udhëtoin për në Miami u kryesua nga nën-kryetari i Vatrës Alfons Grishaj dhe Kryetari i degës Mondi Rakaj, të cilët mbas përshëndetjeve dhe urimeve për kryetaren e Degës Miami, znj. Iris Halili I dhuruan kësaj dege një fond prej $600.

Me datë 19 Nëntor 2021, në një nga restorantet e njohura ne Birmingham, Michigan, me iniciativë të vatranit Valentin Lumaj, u realizua një takim zyrtar me Kongresisten e Partisë Republikane Lisa McClain, ku morën pjese Ambasadorja e Shqipërisë, Floreta Fabër, Konsulli i Nderit Ekrem Bardha, Kryetari i Vatrës Michigan Mondi Rakaj dhe anëtari i Këshillit të Vatrës, Valentin Lumaj. Në këtë takim u trajtuan çështje të nxehta në Shqipëri dhe Kosovë. Kongresistja konfirmoi pjesëmarrjen ne Kakusin shqiptar si bashkë-kryetare e këtij Kakusi. Me këtë rast, vatrani Lumaj e ftoi Kongresisten McClain për të marrë pjesë në celebrimet më rastin e festës së Pavarësisë së Shqipërisë, ftesë të cilën ajo e pranoi me kënaqësi.

Me 27 Nentor 2021, me rastin e festës se Pavaresisë, Qendra e Vatrës në New York organizoi një aktivitet festiv madhështor. Me ftesë te posaçme nga kryetari i Vatrës Elmi Berisha, udhëtoi për në New York dhe morën pjesë në keto festime një përfaqësi e Degës së Vatrës Michigan e përbërë nga Alfons Grishaj, Mondi Rakaj, Dritan Demiraj me bashkëshortet e tyre. Gjate vizitës në NY, përvec vizitave miqësore u realizuan edhe takime dhe biseda për çështje organizative dhe të punës së Vatrës.

Me 27 Nëntor 2021, në darkën solemne të Festës së Pavarësisë të organizuar në Qendrën Kulturorë Nënë Tereza “të Kishës Zoja Pajtore dhe të moderuar nga vatrani Valentin Lumaj, mori pjesë Kongresistja Lisa McClain me bashkëshortin e saj si dhe shefi i zyrës së saj në Kongres Nickolas Hawatmeh. Në këtë darkë Kongresistja McClain pranoi ftesën dhe u regjistrua si anëtare Nderi e përhershme e Qendrës Kulturore Nënë Tereza.

Me datë 8 Dhjetor, vatrani Valentin Lumaj së bashku me aktivisten Evi Kokalari u pritën në një takim të rezervuar që më parë në ambientet e Capitol Hills, Washington D.C. nga Kongresistja Lisa McClain dhe shefi i stafit të saj Nickolas Hawatmeh. Takimi zgjati mbi një ore, ku z. Lumaj dhe znj. Kokalari shfrytëzuan këtë takim për të lobuar dhe mbrojtur disa çështje aktuale në Shqipëri dhe Kosovë.

Më 12 Shkurt 2022, në sallën e Qendrës Kulturorë “Nënë Tereza” u mbajt darka solemne me rastin e 14 Vjetorit të Pavarësisë së Kosovës. Dega e Vatrës në Michigan iu përgjigj ftesës së Shoqatës Kosova për të marrë pjesë në këtë festë madhështore. Vatra Michigan u përfaqësua nga vatranët Alfons Grishaj, Mondi Rakaj , Valentin Lumaj dhe bashkëshortet e tyre. Në emër te Kryesisë së degës përshëndeti kryetari i saj z. Mondi Rakaj i cili përcolli edhe urimet e Kryetarit te Federatës Pan Shqiptare Vatra z. Elmi Berisha. Dega e Vatrës Michigan kontribuoi për këtë aktivitet me një fond prej $1000.

Një rol të rëndësishëm në pasqyrimin e aktiviteteve të Deges tonë dhe qendrës së Vatres ka dhënë edhe Televizioni i shqiptarëvë të Amerikës të drejtuar nga vatrani Gani Vila. Ky television ka qenë gjithmonë në gadishmëri për të pasqyruar aktivitetet e degës tonë por edhe të qendrës në kohë reale dhe pa pagesa. Po ashtu, ky televizion ka transmetuar me dhjetëra e dhjetëra intervista direkte dhe virtuale te figurave qëndrore të Vatrës si Elmi Berisha, Alfons Grishaj, Mondi Rakaj, Pashko Camaj , Valentin Lumaj, Julian Çefa, Gjeto Ivezaj , Kujtim Qafa , Menyr Nazifi, Sotir Laço etj…

Po ashtu, elita intelektuale e Degës së Vatrës Michigan, Alfons Grishaj, Kol. Dritan Demiraj, Rafael Floqi, Gani Vila dhe Valentin Lumaj kanë qenë aktivë, në ndihmë të Gazetës Dielli me shkrime, artikuj dhe opinione shoqërore dhe politike të vazhdueshme si dhe me prezenca në televizionet lokale këtu, në Shqipëri dhe Kosovë.

Dega e Vatrës Michigan ka zhvilluar të gjitha mbledhjet e Kryesisë konform Kanunores, mbledhje në të cilat në disa raste kanë marrë pjesë edhe kryetari Elmi Berisha, nënkryetari Pashko Camaj, arkëtari Marjan Cubi dhe figura të tjera qëndrore të Vatrës.

Kronika nga Valentin Lumaj dhe Mondi Rakaj

Dega e Vatrës, Michigan

20 shkurt 2020

Lojërat Olimpike Dimërore të Pekinit më kanë lidhur me Shqipërinë

February 20, 2022 by s p

(Çang Çuo) / http://albanian.cri.cn/

Intervistë me shoqëruesen kineze të delegacionit të Shqipërisë në ceremoninë e hapjes së Olimpiadës Dimërore të Pekinit Zhang Qihong.
Ceremonia e hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit ka përfunduar para disa ditësh dhe Zhang Qihong, studente pasuniversitare në vitin e parë në Universitetin Minzu të Kinës, publikoi foto ku shihet si shoqëruesja e delegacionit të Shqipërisë në ceremoninë e hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit. Ajo tha se, për shkak të Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit, është lidhur me këtë vend të largët evropian dhe shpreson ta vazhdojë këtë lidhje. Kur Pekini organizoi Lojërat Olimpike në vitin 2008, Zhang Qihong ishte vetëm 11 vjeçe dhe në atë kohë ajo shpresonte që të merrte pjesë në olimpiadë. Kur erdhi në Pekin për të studiuar për master në 2021, ajo pa njoftimin për të rekrutuar anëtarë stafi për një pjesë të rëndësishme të ceremonisë së hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore dhe u regjistrua menjëherë. Pas disa raundesh shqyrtimesh rigoroze, më në fund ajo u caktua të bëhet pjesë e ekipit të shoqërueseve të delegacioneve në ceremoninë e hapjes. Fara olimpike e hedhur 14 vjet më parë në zemrën e saj zuri rrënjë. Ajo u ndje me shumë fat dhe ishte e vendosur të bënte më të mirën e vet në ceremoninë e hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit. Në ceremoninë e hapjes, shoqërueset e delegacioneve duhej të mbanin tabelën në formën e flokut të borës ku ishte shkruar emri i secilit vend. Ky veprim nuk është i lehtë. Duhet të përdoret forca e të kontrollohet vendndodhja e tabelës, që kërkon shumë stërvitje e përsëritje, duke forcuar të ashtuquajturën “kujtesë të muskujve”. Qysh nga tetori i vitit të kaluar, Zhang Qihong dhe koleget e saj nuk kishin asnjë fundjavë pushim dhe çdo javë duhej të bënin stërvitje me intensitet të lartë. Gjatë stërvitjes, ato i mbanin gjithmonë mbi një orë këto tabela në formë floku bore. Shumë prej kishin dhembje koke e probleme të tjera. Kishte nga ato vajza që s’mund të duronin dhe zgjodhën të largohen. Por Zhang vazhdoi, sepse kishte dëshirë të ishte pjesë e olimpiadës dimërore. Procesi i stërvitjes ishte i vështirë, por edhe i paharrueshëm. Zhang thotë: “Gjatë provës së parë, u emocionova shumë, veçanërisht kur pashë që flamuri i kuq me pesë yje u dorëzua nga përfaqësuesit e shquar dhe përfaqësuesit e 56 kombësive në ceremoninë e hapjes dhe u ngrit në qendër të platformës. U ndjeva shumë krenare për atdheun.” Në atë kohë, shumë shoqëruese kishin lot në sy, por e mbanin veten të mos u binin lotët, sepse duhej të ruanin pamjen e tyre. Ato dëshironin që me një paraqitje profesionale të tregonin forcën e rinisë. Dy ditë para ceremonisë së hapjes, më 2 shkurt, Zhang Qihong mësoi që ajo do të ishte shoqëruesja e delegacionit të Shqipërisë. Lidhur me këtë vend, Zhang rrëfen sinqerisht se nuk dinte shumë. Në fillim ajo vetëm mendoi se emri i këtij vendi në gjuhën kineze tingëllonte shumë romantik. Për ta bërë mirë punën e saj, Zhang kërkoi shumë materiale dhe gjithashtu kërkoi ndihmë nga nëna e saj, duke u njohur me shumë histori të marrëdhënieve midis Kinës dhe Shqipërisë. Nëna i tregoi Zhang-ut përshtypjet dhe ndjenjat e brezit të saj për Shqipërinë. Nëna i sugjeroi gjithashtu të shikonte filmin “Ngadhnjim mbi vdekjen”. Përveç kësaj, Zhang Qihong i kushtoi rëndësi edhe informacionit mbi skiatorin shqiptar Denni Xhepa. Ajo shprehet: “Si i vetëm sportist shqiptar në Lojërat Olimpike Dimërore të Pekinit, Denni Xhepa udhëtoi mijëra kilometra për të ardhur në Pekin, gjë që dëshmon shpirtin e guximit e të qëndresës të shqiptarëve, që është edhe fryma olimpike dhe që duhet të çmohet shumë.” Nga 2 deri më 3 shkurt, Zhang Qihong me pasion vazhdoi të bëjë stërvitje. Në fund, më 4 shkurt, filloi ceremonia e hapjes së Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit. Vajza e re, që mbajti në mënyrë standarde tabelën, eci para delegacionit të Shqipërisë. Ajo rrëfen: “Në atë kohë isha shumë e emocionuar, sepse ndieja se shqiptarët po u kushtonin vëmendje Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit dhe sportistëve shqiptarë nëpërmjet tabelës që mbaja unë në dorë, ku me pesë hieroglife ishte shkruar emri i Shqipërisë.” Zhang mendon se nëpërmjet përpjekjeve të saj, shqiptarët mund të njohin Pekinin dhe Kinën. Ceremonia e hapjes përfundoi, por Zhang Qihong s’mund të jetë e qetë. Me përvojën e saj, ajo fitoi shumë. Për shkak të kërkesave për parandalimin dhe kontrollin e epidemisë, Zhang Qihong nuk pati mundësi të komunikonte shumë me delegacionin shqiptar, por ndjeu se kishte krijuar lidhje me Shqipërinë. Ajo shprehet: “Më parë Shqipëria ka qenë për mua vetëm një emër në hartë, por për shkak të Lojërave Olimpike Dimërore të Pekinit, kam krijuar lidhje të mrekullueshme me këtë vend dhe kjo lidhje do të zgjasë tërë jetën. Si pasuniversitare në degën e arsimit ndërkombëtar kinez, unë gjithashtu shpresoj të shkoj në Shqipëri për të paraqitur kulturën kineze dhe për të dhënë kontribut në shkëmbimet mes popullit kinez dhe popullit shqiptar.” (Çang Çuo).