Archives for September 2023

Shqiptarët e Amerikës kërkojnë votën e diasporës

September 22, 2023 by s p

Përfaqësuesit e rreth 60 shoqatave e organizatave patriotike shqiptare në New York e më gjerë i kërkuan Presidentit të Republikës së Shqipërisë Z.Bajram Begaj që të ndikojë në institucionet ligjzbatuese dhe përgjegjëse në Shqipëri për të bërë të mundur pjesëmarrjen e diasporës shqiptare në zgjedhje. Në një panel të udhëhequr nga Mark Gjonaj ish-Këshilltar i Bashkisë së New York-ut, Presidenti i Republikës së Shqipërisë Z.Bajram Begaj ndër të tjera deklaroi në takim: “Ju shpreh mirënjohjen e gjithë qytetarëve shqiptarë për gjithçka që keni bërë për kombin tonë, për angazhimin dhe punën tuaj. Jeni pikë e rëndësishme e lidhjes shqiptaro-amerikane. Veprimtaria juaj lartëson dinjitetin e Shqipërisë. SHBA është busulla jonë e frymëzimit dhe orientimit. Shpresoj që institucionet ligjzbatuese në Shqipëri të garantojnë votën e diasporës ku ju jo vetëm që të mund të votoni, por që të zgjidhni dhe përfaqësuesit tuaj nga diaspora. Promovoni e kultivoni gjuhën shqipe, është shpëtimi i kombit gjuha shqipe” tha ndër të tjera z.Begaj. Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Uashington z.Ervin Bushati deklaroi para të pranishmëve në takimin e Presidentit Begaj me organizatat shqiptare se do të forcojë bashkëpunimin me diasporën shqiptare dhe do lobojë për njohjen e pavarësisë së Kosovës. Z.Mark Gjonaj prezantoi pyetjet e diasporës të ardhura nga rreth 60 shoqata patriotike e kulturore shqiptare në New York e më gjerë, ndër përgjigjet e Presidentit Begaj ishin:

-Të drejtat e serbëve në Kosovë, duhet të jenë të barabarta me të drejtat e shqiptarëve në Serbi.

-Do përcjell zërin në institucionet shqiptare përgjegjëse ku klasa politike të gjejë rrugën me qëllim që diaspora shqiptare të votojë në zgjedhje. Vota është e drejtë kushtetuese, jo kërkesë.

– Investoni në Shqipëri, ligji për mbrojtjen e investitorëve garanton çdo investim.

– Do promovojmë dhe mbështesim shkollat shqipe.

– Do kisha shumë dëshirë ti jepja shtetësi shqiptare çdo shqiptari kudo të lindur e kudo që jeton.

– Shqiptarët në Ballkan faktor shumë i rëndësishëm për paqe, zhvillim e siguri. Kosova është interesi ynë më madhor pas integrimit në Bashkimin Europian.

-Mirënjohje përjetë aleatit dhe partnerit tonë strategjik Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Takimi u përmbyll me ide të reja dhe diskutime rreth çështjeve që shqetësojnë qytetarët e Shqipërisë, Kosovës e shqiptarët në trojet etnike. (Dielli)

Kryeministri Dritan Abazoviç takoi diasporën shqiptare në Staten Island, New York

September 22, 2023 by s p

Sokol Paja/

New York, 21 Shtator 2023- Kryeministri i Malit të Zi z.Dritan Abazoviç takoi diasporën shqiptare në Staten Island, New York. Nën organizimin e Shoqatës Ulqini dhe sponsorizimin e Shoqatave “Ana e Malit”, “Besi” dhe “Muriqi”, nën prezantimin dinjitoz të Edon Alibegut takimi i z.Abazoviç me diasporën shqiptare ishte shumë i përzemërt dhe entuziast. Pas fjalës së kryetarit të Shoqatës Ulqini Dzemal Lanica u ekzekutuan himnet kombëtare të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Shqipërisë dhe Malit të Zi. Imam Tahir Kukaj komplimentoi kryeministrin Dritan Abazoviç për lidershipin dhe punën e jashtëzakonshme për lartësimin e shqiptarëve në Mal të Zi. Abazoviç theu një tabu, punoi shumë afër popullit të tij, theksoi Imam Kukaj. Imam Edin Gjoni në fjalën e tij falenderoi shoqatat organizatore dhe kryeministrin Abazoviç për punën e shkëlqyer në rritjen e ndërgjegjes kombëtare dhe lidhjen me vendlindjen. Imam Gjoni theksoi se z.Abazoviç u karakterizua në qeverisje nga mbajtja e premtimit, hapja e një vizioni të ri për të ardhmen për të mirën e të gjithë qytetarëve, rritjen e cilësisë së jetës së qytetarëve, ruajtjen e kohezionit të vendit, dhe u lut që Zoti ta ndihmojë kryeministrin Abazoviç që të ndihmojë të integrojë qytetarët e Malit të Zi në familjen europiane. Kryeministri i Malit të Zi z.Dritan Abazoviç u nderua me tri mirënjohje nga Vito Fesella, Jessica Scarella -Spanton dhe Kamillah Hanks. Shoqata Ulqini i dhuroi një mirënjohje ambasadorit të Malit të Zi në Uashington z.Nebojsha Todoroviç dhe gjithashtu nderoi Kryeministrin Abazoviç me mirënjohje për arritje të jashtëzakonshme dhe rezultate të shkëlqyera në lidership dhe politikbërje për qytetarët e Malit të Zi. Në fjalën kryesore kryeministri z.Dritan Abazoviç u ndal para të pranishmëve rreth sukseseve të punës 1 vjeçare të qeverisjes së tij: rritja e rrogës mesatare, rritja e pensioneve, rritja e jashtëzakonshme ekonomike, transformimet turistike dhe urbane të Ulqinit etj. Takimi i përzemërt vazhdoi me pyetje nga diaspora rreth çështjeve që shqetësojnë shqiptarët, qytetarët e Malit të Zi dhe diasporën.

Presidenti i Republikës së Shqipërisë z. Bajram Begaj u takua me Diasporën në New York

September 22, 2023 by s p

Nga Keze Kozeta Zylo/

Presidenti i Republikës së Shqipërisë z. Bajram Begaj u takua me Diasporën Shqiptaro Amerikane në kryeqendren e botës, Manhattan, New York, në 590 Madison Avenue, i njohur gjithashtu si IBM Building, një rrokaqiell në lagjen Midtown, Manhattan të qytetit të Nju Jorkut.

Në mjediset e sallës së konferencave z. Mark Gjonaj Nderi i Kombit dhe Kryetar i Këshillit të Diasporës kishte ftuar përfaqësuesit e 60 Shoqatave Shqiptaro Amerikane në New York për t’u takuar me Presidentin e Republikës së Shqipërisë z. Bajram Begaj.

Në këtë organizim ndihmoi mjaft dhe zonjusha simpatike Mariola Bejkollari sekretare pranë zyrës së z. Mark Gjonaj.

Muaji shtator është shumë i ngjeshur për Diasporën Shqiptaro Amerikane me takime politikanësh të nivelit të lartë shtetëror për shkak të sesionit të 78-të të Asamblesë së Kombeve të Bashkuara, ku në këtë sesion përveç vendeve anëtare nga e gjithë bota përshendet dhe flet dhe Presidenti i SHBA-ve, z. Joe Biden.

Presidenti i Shqipërisë u mirëprit me duartrokitje nga të pranishmit.

Panelin e ketij takimi e udhëhoqi z. Mark Gjonaj i cili i uroi mirëseardhjen Presidentit Begaj.

Presidenti i Republikës së Shqipërisë Z.Bajram Begaj falënderoi gjithë të pranishmit dhe ngriti shume lart rolin e Diasporës në çështjen kombëtare. Ai e çmoi punën e saj dhe tha se Diaspora ka shërbyer gjithmonë me dinjitet dhe atdhedashuri në shumë cështje të rëndësishme kombëtare. Ju ftoj të vini në Shqipëri gjithmonë se vendi ynë është shumë i bukur dhe aty keni rrënjët dhe gjakun tuaj. Une i përgëzoj të gjithë ata vullnetarë që punojnë për Shkollat Shqipe dhe ju mësojnë nxënësve Gjuhën Shqipe, sepse ajo është identiteti ynë, është ashti ynë.

Zoti Begaj foli dhe për votën e Diasporës dhe tha se ajo është e drejta juaj si shqiptarë që të votoni dhe të zgjidhni përfaqësuesit tuaj në Parlament.

Presidenti Begaj prezantoi para të pranishmëve Ambasadorin e Republikës së Shqipërisë në Washington z. Ervin Bushati. Zoti Bushati tha se është kënaqësi që unë të prezantohem nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë z. Begaj para Diasporës. Unë do të punoj me mish e shpirt për Kombin tim dhe mezi pres të takohem me Diasporën dhe pëfaqësuesit e saj. Do të punoj fort atje ku dëgjohet zëri im për zgjerimin e njohjeve për Pavarësinë e Kosovës.

Z. Mark Gjonaj i cili e drejtoi me plot kulturë aktivitetin lexoi pyetjet e përfaqësuseve të Diasporës të cilët i kishin dërguar me shkrim drejtuar Presidentit Begaj. Ai iu përgjigj me korrektësi dhe durim të gjitha pyetjeve si psh për problemet që ka Kosova, veçanerisht në Veri të saj, për shqiptarët në Ballkan, trevat shqiptare kudo ku jane si në Mal të Zi, Dibër, Maqedoninë e Veriut, Çamëri, rreth teksteve për shkollat shqipe, problemet e largimit të shqiptarëve nga trojet e veta, rregullimin e rrugëve etj…

Takimi ishte miqësor dhe me premtime për të ardhmen.

21 Shtator, 2023

Manhattan, New York

VATRA DHE SHQIPTARO-AMERIKANËT TAKUAN GABRIEL ESCOBAR

September 22, 2023 by s p

Sokol Paja/

Kryetari i Federatës Pan-Shqiptare e Amerikës VATRA z.Elmi Berisha në bashkëpunim me veprimtarin e shquar të çështjes kombëtare Xhimi Xhema dhe Ambasador Frank Wisner mikun e madh të Kosovës e kombit shqiptar, u takuan me të dërguarin e posaçëm të Shteteve të Bashkuara për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar. Në një takim ku morën pjesë shumë shqiptaro-amerikanë, kontributorë me dekada për çështjen kombëtare, pika kryesore e diskutimit ishte dialogu Kosovë-Serbi dhe faktori shqiptar në Ballkan si kontributor për paqe, zhvillim dhe siguri rajonale. Kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha i kërkoi z.Escobar në emër të të gjithë vatranëve e shqiptaro-amerikanëve që Shtetet e Bashkuara të Amerikës të ndjekin në mënyrë të posaçme zhvillimin e dialogut politik mes Kosovës e Serbisë dhe këmbënguli në zgjidhjen amerikane për Kosovën. Z.Escobar premtoi se: “Amerika nuk do ta braktisë kurrë Kosovën. Shqiptarët janë jo vetëm populli më pro amerikan në Europë por shqiptarët janë njerëzit më të preferuar të Amerikës në Ballkan. Kërkohet kordinim politik i Kosovës me SHBA-në dhe unitet i spektrit politik në Kosovë, sa më shpejt aq më mirë për Kosovën. Mërgata shqiptare në Amerikë të lobojë fort në shtetet amë që të vazhdojnë negociatat e Kosovës me Serbinë të iniciuara nga BE dhe të mbështetura fort nga SHBA. Nuk ka arsye të dyshohet për anësi në dialog pasi SHBA e ndjek procesin me vëmendje të veçantë. E çmoj rolin e Vatrës në komunitetin shqiptaro-amerikan dhe kërkoj bashkëpunim më të fortë me institucionet amerikane” tha ndër të tjera z.Escobar në takim. Ai premtoi se në të ardhmen e afërt do të vizitojë Vatrën dhe do të rrisë bashkëpunim në të mirë të çështjeve që shqetësojnë të dyja palët.

Neuroshkenca e Reziliencës së Stresit te Studentët: Rishikim literature (2020-2023)

September 21, 2023 by s p

Prof. Dr. Fadil Çitaku, PhD, MME, themelues dhe derjtor ekzekutiv i Akademisë së Shkencave te Lidershipit në Zvicër www.alss-edu.ch/

Hyrje

Ne botën e shpejtë të akademisë, studentët shpesh ballafaqohen me stresorë të konsiderueshëm që mund të ndikojnë në mirëqenien e tyre mendore dhe emocionale. Aftësia për të përballuar këta stresorë dhe ruajtjen e reziliencës është një faktor kritik në suksesin akademik të studnetëve dhe cilësinë e përgjithshme të jetës së tyre. Vitet e fundit është parë një interesim i rritur në kuptimin e neuroshkencës rreth reziliencës së studentëve ndaj stresit. Ky artikull synon të sintetizojë hulumtimet më të fundit të publikuara nga 2020 deri në 2023, duke hedhur dritë mbi mekanizmat neuralë që ndodhen nën kapacitetin e studentëve për të rritur reziliencën ndaj stresit.

Baza Neurobiologjike e Stresit

Për të kuptuar reziliencën e studentëve ndaj stresit, është e rëndësishme të merremi fillimisht më neurobiologjinë e stresit. Studimet e fundit kanë treguar se reagimi i trurit ndaj stresit përfshin një lojë komplekse mes ndryshme rajoneve dhe neurotransmitërve. Amigdala, një lojtar kyç në rregullimin emocional, luan një rol qendror në zbulimin dhe procesimin e stresorëve. Po ashtu, korteksi para-qendror, sidomos korteksi para-qendror medial, është i përfshirë në rregullimin e reagimeve ndaj stresit përmes kontrollit nga lart. Këto zbulime janë konsistente me hulumtimet e mëparshme, duke theksuar rëndësinë e rrjetit amigdala-korteks para-qendror në formimin e reziliencës ndaj stresit (Arnsten, 2021; McEwen & Akil, 2020).

Neuroplasticiteti dhe Rezilienca ndaj Stresit

Aftësia e trurit për të adaptuar dhe ripërpunuar veten, e njohur si neuroplasticitet, luan një rol vendimtar në reziliencën ndaj stresit te studentët. Studimet neuroimazhike të fundit kanë treguar se rezilienca ndaj stresit është e lidhur me rritjen e vëllimit të materies gri në korteksin para-qendror dhe hipokampus. Ky plasticitet strukturor i mundëson studentëve të përballen më mirë me stresorët duke përmirësuar kontrollin kognitiv dhe proceset e kujtesës (Pariante & Wannemueller, 2021; Yang et al., 2022). Po ashtu, plasticiteti sinaptik në këto rajone, i ndikuar nga faktorë si neurotrofinat dhe sinjalizimi me glutamat luajnë një rol të rëndesishëm në ngritjen e reziliencës ndaj stresit (Baroncelli et al., 2020).

Rregullimi Neuroendokrin i Stresit

Sistemi neuroendokrin, që përfshin osën hipotalamo-hipofizo-adrenal (HPA), luan një rol jetik në përgjigjen fizike ndaj stresit. Hulumtimet e fundit janë fokusuar në rolin e hormonit kortikotropin-lirues të kortizolit (CRH) dhe glukokortikoidëve në reziliencën ndaj stresit te studentët. Studimet sugjerojnë se çrregullimet në HPA, të karakterizuar nga lirimi i lartë i CRH dhe nivelet e kortizolit, është e lidhur me reziliencën e ulur ndaj stresit akademik (Miller & Raison, 2023; Wei et al., 2021).

Në të kundërtën, rregullimi efektiv i HPA, i ndërmjetësuar nga faktorë si sistemi endokanabinoid dhe neuropeptida Y, është lidhur me përmirësimin e reziliencës ndaj stresit (Rea et al., 2022).

Neuroinflamacioni dhe Rezilienca ndaj Stresit Hulumtimet e reja kanë theksuar rolin e neuroinflamacionit te rezilienca e studentëve ndaj stresit. Proceset neuroinflamatorë, të ndërmjetuara nga aktivizimi i mikroglies dhe citokinat pro-inflamatore, mund të dëmtojnë funksionin kognitiv dhe rregullimin emocional. Studimet e fundit sugjerojnë se stresi kronik mund të shkaktojë neuroinflamacion, duke zvogluar reziliencën ndaj stresit (Wohleb et al., 2020). Në të kundërtën, ndërhyrjet që synojnë neuroinflamacionin, si acidet yndyrore omega-3 dhe barnat anti-inflamatore, kanë treguar premtime në përmirësimin e reziliencës ndaj stresit te studentët (Han et al., 2023; Larrieu et al., 2021).

Faktorët Psikosocialë dhe Plasticiteti Neural

Hulumtimet e fundit në neuroshkencën e reziliencës së studentëve kanë theksuar ndikimin e faktorëve psikosocialë. Mbështetja sociale, praktikat e vëmendjes së ndërgjegjshme dhe aplikimet e psikologjisë pozitive kanë treguar se rrisin plasticitetin neural në rajone si korteksi para-qendror dhe amigdala, duke përmirësuar kështu reziliencën ndaj stresit (Hölzel et al., 2023; Raison et al., 2022). Këto intervenime synojnë rrjetin e plasticitetit të trurit dhe rrjetët e rregullimit emocional, duke lehtësuar reagime adaptive ndaj stresorëve.

Konkludim

Kuptimi i neuroshkencës së reziliencës së studentëve ndaj stresit është jetik në promovimin e mirëqenies së tyre dhe suksesit akademik. Hulumtimet e fundit midis 2020 dhe 2023 kanë hedhur dritë mbi mekanizmat neuralë të involvuar në reziliencën e stresit, duke përfshirë rolin e neurobiologjisë, neuroplasticitetit, rregullimit neuroendokrin, neuroinflamacionit dhe faktorëve psikosocialë. Kjo njohuri mund të ndihmonë zhvillimin e ndërhyrjeve të orientuara dhe sistemeve të mbështetjes që synojnë të forcojnë reziliencën e studentëve përballë sfidave akademike.

Referencat

Arnsten, A. F. (2021). Stress signalling pathways that impair prefrontal cortex structure and function. Nature Reviews Neuroscience, 22(7), 410-422.

McEwen, B. S., & Akil, H. (2020). Revisiting the stress concept: Implications for stress-related diseases. The European Journal of Neuroscience, 53(1), 45-57.

Pariante, C. M., & Wannemueller, A. (2021). Glucocorticoid receptor function and stress resilience. Molecular Psychiatry, 26(6), 1951-1961.

Yang, J., et al. (2022). Structural and functional correlates of stress resilience. The Journal of Neuroscience, 42(6), 1256-1268.

Baroncelli, L., et al. (2020). Experience-dependent synaptic plasticity in the prefrontal cortex requires glucocorticoid receptor signaling. Cerebral Cortex, 30(5), 2932-2942.

Miller, A. H., & Raison, C. L. (2023). The role of inflammation in depression: From evolutionary imperative to modern treatment target. Nature Reviews Immunology, 23(1), 22-34.

Wei, L., et al. (2021). Hippocampal glucocorticoid receptor modulates mood-related behaviors and HPA axis dysfunction in a rat model of chronic stress. Neuropsychopharmacology, 46(4), 799-809.

Rea, K., et al. (2022). Neuropeptide Y mediates exercise-induced adult hippocampal neurogenesis and improves cognition in a rat model of Alzheimer’s disease. The FASEB Journal, 36(2), e22243.

Wohleb, E. S., et al. (2020). Microglia: Guardians of the neuroinflammatory brain. Cellular and Molecular Psychiatry, 25(9), 1299-1315.

Han, H., et al. (2023). Omega-3 polyunsaturated fatty acids promote resilience to chronic social stress through modulation of neuroinflammation. Brain, Behavior, and Immunity, 100, 221-230.

Larrieu, T., et al. (2021). Nutritional omega-3 modulates neuronal morphology in the prefrontal cortex along with depression-related behavior through corticosterone secretion. Translational Psychiatry, 11(1), 36.

Hölzel, B. K., et al. (2023). Stress reduction correlates with structural changes in the amygdala. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 18(1), 49-58.

Raison, C. L., et al. (2022). A randomized controlled trial of the effects of a 6-week-long gratitude intervention on a biological marker of mental health. Brain, Behavior, and Immunity, 100, 151-159.

Akademia e Shkencave të Lidershipit në Zvicër është krenare të kontribuojë në avancimin neurolidershipit me baza shkencore në të gjithë botën. Ne ofrojmë shumë kuse dhe programe 100% online që përfshijnë zbulimet më të fundit të neuroleadershipit.

Academy of Leadership Sciences Switzerland

World Trade Center

Leutschenbachstrasse 95

CH-8050 Zürich

Switzerland

T. +41 (0)44 308 35 22

M. +41 (0)76 507 36 30

info@alss-edu.ch