Archives for April 2024

FEJA NË SHQIPËRINË KOMUNISTE, ASPEKTE TË PROPAGANDËS ATEISTE NË REGJIMIN TOTALITAR SHQIPTAR

April 4, 2024 by s p

Sokol Paja/

Mediat në Shqipërinë komuniste ishin totalisht në shërbim total të shtetit totalitar. Regjimi i dhunës e tortures komuniste shkatërroi gjithçka fetare në Shqipërinë diktatoriale. Mediat transmetonin ato informacione dhe të dhëna që ishin në përputhje me parimet ideologjike marksiste-leniniste. Propaganda ateiste ishte kthyer në një institucion që shprehte qëndrimet e kohës dhe porositë e udhëheqjes së kohës në luftën ndaj fesë. Propaganda ateiste e komunistëve ishte e kujdesshme në çdo detaj. Drejtuesit politikë të regjimit diktatorial nëpërmjet medias që vetë e kontrollonin dhe orkestronin, realizuan një spastrim shpirtëror dhe institucioanl të tmerrshëm ndër shqiptarë për afro 50 vjet. Komunistët e organizonin propagandën sipas specifikave dhe nevojave të partisë-shtet dhe tejçonin në publik atë informacion që vetë dëshironin duke indoktrinuar politikisht dhe ideologjikisht masat me qëllim bindjen absolute, përkrahjen e verbër dhe pjesëmarrjen në aksionet fizike dhe ideologjike që ndërmerrte shteti kundër fesë.

“Propaganda totalitare e ngriti metodën shkencore ideologjike dhe teknikën e saj të të bërit deklarata në formën e predikimeve te një lartësi e efiçencës së metodës dhe absurditetit të përmbajtjes, sepse, thënë në mënyrë demagogjike, vështirë se ka një rrugë më të mirë për të shmangur diskutimin sesa me anë të lënies së një argumenti jashtë kontrollit të së tashmes, duke thënë se vetëm e ardhmja mund t’i zbulojë meritat e tij”[1]. Fjala e agjitatorit ateist në krejt sistemin propagandistik komunist ngrinte në këmbë njerëzit për një punë vetëmohuese në ndërtimin dhe lavdinë e atdheut socialist. Në propagandën që ndiqej në sistemin totalitar rëndësia e bisedës si një formë agjitacioni është tejet specifike pasi zgjidh dyshimet që ekzistojnë te dëgjuesi. Biseda si një formë shumë e përdorur dhe e lakmuar nga sistemi zhvillonte edhe kritikën dhe autokritikën te njerëzit. Ndërmjet bisedës që zhvillohej gjatë propagandas ateiste dalloheshin qartë fjalë që ngrinin peshë masat, pra fjalët formonin brenda tyre ndërgjegje te ashtuquajtur revolucionare. Me porosi nga lart, gjatë bisedave duhej të krijohej një, atmosferë “e lire” dhe jo e detyruar me forcë; kjo përbënte një element të fortë të propagandës komuniste. Agjitatori ateist porositej që të kujdesej vazhdimisht për zgjerimin e horizontit të tij ideologjik dhe formimin e tij politik. Vendi ku zhvillohej biseda, si element elastik i agjitacionit, ishte shumë i përshtatshëm që dëgjuesit të kapnin mirë mesazhin e agjitatorit dhe në atmosferën e lirë të shkëmbenin mendime rreth çështjes në fjalë. Kryerja e agjitacionit nga një agjitator kërkohej në mjedise sa më të ngushta dhe me njerëz që e njihnin njëri –tjetrin pasi diskutimi dhe biseda bëhet edhe më e gjallë. “Një nga kushtet kryesore që biseda të ketë sukses është që agjitatori duhet t’i njohë mirë ndigjuesit e tij”^[2] dhe të mbajnë kontakt jo vetëm ditën e bisedës, por çdo ditë dhe krahas bisedave kolektive të zhvillojë edhe biseda individuale. Tema e bisedës përcaktohej nga agjitatori, duke u mbështetur në kërkesat e punonjësve, te detyrat politike dhe ekonomike, te ngjarjet e jetës së brendshme dhe në ngjarjet ndërkombëtare. Agjitacioni dhe propaganda antifetare, që zhvillohej në Shqipëri para dhe pas zhdukjes së fesë, nuk ishte abstrakte, por konkrete dhe e lidhur ngushtë me jetën e njerëzve e veprimet shkatërruese e shfarosëse që kryente radikalisht sistei komunist. Gjatë zhvillimit të propagandës antifetare dhe aksionit për çrrënjosjen e fesë prej komunistëve, detyra e agjitatorit konsistonte që të nxirrte në dritë rëndësinë e jashtëzakonshme që kishte puna e përditshme e njerëzve në ndërtimin e komunizmit përpara dëgjuesve të tij. Agjitatori me veprimtarinë e tij ndikonte drejtpërdrejt në formimin mendor dhe në ndjenjat e dëgjuesve të tij. “Detyra që i është besuar çdo agjitatori është që ai të edukojë te rinia frymën e shkathtësisë, besimin në forcat e saja dhe gatishmërinë për të kaluar çdo pengesë në luftë për kauzën e Partisë”^[3]. Fjalimet, që mbanin agjitatorët gjatë zhvillimit të propagandës dhe agjitacionit, fillonin me fenë dhe me gjoja dëmet e saj duke përdorur kontraste të forta e të dukshme ndërmjet fesë dhe komunizmit. Përpara ndalimit të fesë me ligj më 1967, komunistët krahas vrasjes, burgosjes, internimeve e shkatërrimit fizik, shpirtëror dhe institucional të drejtuesve dhe institucioneve fetare, kryen një lavazh truri ideologjik të të gjithë shqiptarëve duke shkatërruar botën shpirtërore të çdo njeriu në regjimin e tmerrshëm komunist.

Referenca:

Arendt, Hannah, Origjinat e totalitarizmit, DIJA, Prishtinë 2002

Glerzerman, G., Si Ta pregatisim dhe ta zhvillojmë bisedën, Botim i KQPP, Tiranë 1949

[1] Arendt, Hannah, Origjinat e totalitarizmit, DIJA, Prishtinë 2002, f. 447.

[2]Glerzerman, G., Si Ta pregatisim dhe ta zhvillojmë bisedën, Botim i KQPP, Tiranë 1949, f.20.

[3]Po aty, f. 30.

MESHA E PADRE LELLO-S DO TË VAZHDOJË NË QIELL…

April 4, 2024 by s p

Eda e Visar Zhiti/

Padre Raffaele Lanzilli, jezuiti italian, i njohur me emrin At’ Lello, është kaq i dashur dhe në Shqipëri, 20 vjet, ishte me mision mes nesh. Që nga 1993 deri në 2014 shërbeu në Tiranë dhe në Shkodër si at’ shpirtëror, drejtor i gjimnazit “Pjetër Meshkalla” profesor universitar i psikologjisë në Universitetin Teologjik, epror i komunitetit jezuit, etj, dhe e fliste shqipen tonë kaq bukur, sa nuk kuptohej që ishte i huaj, megjithëse ai nuk dinte të ishte i huaj kurrë.

Fjala dhe zemra e tij do të mbeten të mrekullueshme përgjithmonë.

E kam thënë dhe në librin tim, “Si na erdhi ai, i ndaluari”, më rrëmbeu fjala e tij në një meshë, po e sjell këtu atë pjesë libri, është në epilog:

GABIMI FATAL I SHQIPËRISË

Mezi po prisnim të shkonim në kishën tonë në Romë, të dielave mesha mbahet në gjuhën shqipe […]

Ime shoqe dhe unë i kishim dëndësuar vajtjet atje. Donim të luteshim së bashku […] edhe për të dashurit tanë, për miqtë e përbashkët… për vendin.

Të ndizja dhe një qiri…

Meshtari shqiptar, Dom Gjovalini, kishte ikur në Shkodër, edhe At Mikeli s’ishte, po kështu dhe rektori i kishave shqiptare në Itali, Don Pasquale gjendej në Veri dhe atë të diel do ta celebronte meshën një prift italian, Padre Lello, që fliste një shqipe liturgjike tërheqëse.

Gjatë homelisë ai po na fliste për ringjalljen e Krishtit e për dyshimin e Tomës, nga që s’kishte qenë i pranishëm në atë ringjallje dhe donte të sigurohej në ishte i njëjtë ai që ishte kthyer nga vdekja me atë që kishin kryqëzuar… pa vënë gishtin tim në vëndin e gozhdave, pa e shtirë dorën time në kraharorin e tij, kurrë nuk besoj… shkruhet në Ungjillin sipas Gjonit.

Pa këtë vazhdimësi s’do të kishte kuptim… po thoshte meshtari.

Ngrita kryet i tronditur si ai që zbulon një gjë me rëndësi. Tek ne kishte ndodhur ndryshe, nuk i kishin prekur dhe aq plagët tona, s’na kishin vënë dorë në kraharor, nuk na besonin duke qenë dhe vetë të mosbesuar dhe më e rënda, të tjerë ishin ata që u kryqëzuan dhe të tjerë ishin ata që u ringjallën.

Gabimi fatal që kishte bërë Shqipëria…

Ia thashë Edës. Më pa dëshpërueshëm.

* * *

Me Padre Lelon arrita të përcaktoj këtë zbulim, mashtrimin e madh, do të thosha, dhe kur e ke të qartë realitetin, e përballon më mirë.

E kishim takuar edhe në Tiranë, edhe në Romë dhe shkëmbenim shpesh mesazhe, jo vetëm për urime festash, por dhe për ta pyetur, jo vetëm për shëndetin, por dhe për çështje të ndryshme, ndonjë sqarim biblik, etj, dhe ai na përgjigjej me mirësi të madhe, gjithmonë…

E qeshura e tij, aq e natyrshme dhe e begatë, ishte e mençur si fjala e tij, aq e thjeshtë në dukje…

Por sot në Romë, në zyrën e tij në Curian e Përgjithshme të Shoqërisë së Jezusit, ku ne e kishim vizituar dhe kishim ndejtur gjatë me të, në mëngjes sot, ai u gjet pa jetë. Kështu është ai, punonte deri në fund…

Mesha e tij do të vazhdojë në Qiell, ku dhe iku engjëllrisht.

Dëshpërimi është tek të gjithë ata që e njohën e punuan me atë, por ai do ta zbukurojë Qiellin edhe më siç e bënte edhe më të mirë tokën…

KJO RINI SHQIPTARE, ME TË VËRTETË, ËSHTË NJË KRENARI KOMBËTARE

April 4, 2024 by s p

Nga Frank Shkreli

A person standing at a podium with a flag

Description automatically generated

Universiteti i Prishtinës njoftoi javën që kaloi, atë që u quajt në portalin e këtij institucioni të lartë të dijes në Republikën e Kosovës, “Një arritje historike e studentëve”, të kësaj qendre të njohur akademike shqiptare. Bëhet fjalë, pra, për një grup të zgjedhur studentësh të Fakultetit Juridik të këtij Universiteti, të cilët përfaqësuan Universitetin e Prishtinës në garën ndërkombëtare, “Willem C. Vis International Commercial Arbitration Moot”, ku morën pjesë mbi 350- universitete botërore. Objektivi i kësaj gare është të trajnojë liderët e ardhdëshëm më të mirë në fushën e drejtësisë dhe në metodat e zgjidhjeve alternative të konflikteve.

Arritja e studentëve shqiptarë cilësohet si historike se ata kanë zenë vendin e tretë duke arritur të dilnin të tretët më të mirë në botë, nga radhët e disa qindra universitetesh botërore — ndër më të njohurat ndërkombëtarisht — që morën pjesë në këtë garë prestigjoze botërore. Ishin, pra, këta studentët e Universitetit të Prishtinës, të Republikës së Kosovës, shtetit më të ri të Evropës që shkëlqyen në Vjenë të Austrisë!

Kjo garë nuk është do-si-do, por është gara më e madhe botërore në fushën e të drejtës ndërkombëtare komerciale dhe arbitrazhit – është pra një garë serioze në fushën e drejtësisë ndërkombëtare. Prandaj, me të drejtë Universiteti i Prishtinës e cilëson suksesin e studentëve të vet në skenën ndërkombëtare, si një arritje “historike e cila ngre lartë punën e studentëve tanë dhe emrin e Universitetit të Prishtinës, si dhe na bën të gjithëve shumë krenarë”, siç thuhet në deklaratën e Universitetit shtetëror të Kosovës.

Ky grup studentësh shqiptarë të Universitetit të Prishtinës i bën krenarë të gjithë shqiptarët kudo që jemi. Ndaj i dërgojmë atyre secilit/secilës, trajnerëve të tyre dhe Universitetit të Prishtinës urimet dhe përgëzimet me të sinqerta: Ariana Rexha, Dea Fetiu, Morea Pula, Melisë Sejdiu, Nol Musa, Rea Hadri, si dhe trajnerëve të tyre: Prof. Donikë Qerimi, Ilir Hajraj dhe Art Sylaj. Suksesi i tyre është një triumf i vërtetë për ta si individë, për entin akademik që ata përfqësojnë, për Republikën e Kosovës dhe për të gjithë shqiptarët. E para e Kosovës, Presidentja Vjosa Osmani shprehi krenarinë e saj të veçant për këtë grup studentësh shqiptarë dardanë, duke nënvijuar se ajo kishte trajnuar shumë prej tyre, në të kaluarën.

May be an image of 10 people and the Oval Office

“Mirënjohje Presidenciale për ekipin e Fakultetit Juridik që dolën të tretët në garën më prestigjioze të drejtësisë në botë. Ata janë personifikimi më i mirë i rinisë sonë–të talentuar, të motivuar e të përkushtuar për të arritur çdo sukses e për ta ngritur lartë e më lartë shtetin tonë. Prandaj sot, në prezencë të disa prej ish- pjesëmarrësve të garës VIS moot, shumë prej të cilëve edhe kisha nderin t’i trajnoja për rreth 15 vite, si dhe të ekipeve më të reja të Universitetit tonë të udhëhequra nga Donikë Qerimi e mbi të gjitha në prezencë të prindërve të studentëve, shprehëm sërish mbështetjen dhe krenarinë tonë për studentët tanë”, ka shkruar Presidentja e Republikës së Kosovës, Zonja Vjosa Osmani në faqen e saj fejsbuk.

May be an image of 13 people and the Oval Office

Në ceremoninë e zhvilluar javën që kaloi në presidencë, mori pjesë edhe ambasadori i Shteteve të Bashkuara në Prishtinë, Z. Jeffrey Hovenier, i cili në faqen e ambasadës amerikane në Republikën e Kosovës, uroi grupin e studentëve të universitetit të Prishtinës për suksesin e tyre në skenën botërore: “Urime grupit të Kosovës që mori pjesë në garën Moot Court për suksesin e tyre në skenën botërore. Të gjithë ne celebrojmë arritjet e tyre, ndërsa Shtetet e Bashkuara janë krenare për susksesin e tyre pasi për një kohë të gjatë kanë ndihmuar studentët juridikë të Kosovës për të marrë pjesë në garat ndërkombëtare, përfshir edhe këtë”, thuhet në urimin e Ambasadorit amerikan në Prishtinë. U.S. Embassy Pristina, Kosovo

Ndër urimet e shumta në drejtim të grupit të studentëve të Fakultetit të Drejtësisë të Universitetit të Prishtinës ishte edhe Ministrja e Drejtësisë në qeverinë e Republikës së Kosovës, Zonja Albulena Haxhiu, e cila shprehu krenarinë e të gjithëve për këtë grup të talentuar stidentësh juridikë shqiptarë. Ata, “Na bënë krenarë të gjithëve”, tha ajo. “Ata na treguan edhe njëherë potencialin që ka rinia jonë. Ata janë shembulli më i mirë i përkushtimit, punës së palodhur dhe talentit bashkë me trajnerët e tyre të palodhshëm, të cilët i përgëzoj, poashtu. Performancë fantastike ekipi ka treguar që në garat përgatitore. Faleminderit që po e vendosni Kosovën në hartat e suksesit”, është shprehur, me këtë rast, Ministrja e Drejtësisë e Republikës së Kosovës, Albulena Haxhiu.

Me shembëllin e tyre, ky grup studentësh të talentuar të Kosovës dardane, të pakën në nivelin e kësaj gare ndërkombëtare, në të cilën morën pjesë, me suksesin e tyre i treguan vetes por edhe brezit të shokëve e shoqeve studentë/studente si dhe rinisë shqiptare, në përgjithësi, se megjith vështirsitë nepër të cilat ka kaluar dhe po kalon aktualisht rinia shqiptare dhe Kombi shqiptar, në përgjithësi, ka ende forca të mëdha në gjirin e këtij populli të lasht e të vuajtur, që frymëzojnë! Megjithëse sot shqiptarët gjënden ende përballë pasojave të një errësire të kaluar shekullore të komunizmit sllavo-aziatik dhe luftërave çfarosëse të armiqëve të kombit kundër shqiptarëve, ky grup studentësh shqiptarë, me suksesin e tyre në këtë garë, na jep shpresë se fuqia krijuese nuk u shterret kurrë shqiptarëve. Ata kanë nevojë vetëm për liri dhe mundësi veprimi e shkollimi dhe mund të garojnë me më të mirët e botës. Edhe përball vështirsive të jetës, shpresa nuk i ka lenë kurrë shqiptarët. Se këta studentë u treguan kolegëve të vet ndërkombëtarë në garën e Vjenës se kur shqiptarët, megjithëse për dekada, të mbërthyer në një errësirë shekullore të cilës nuk i shihej fundi, sot në liri dhe kur u jepet mundësia, ata ndriçojnë dhe shpërndajnë rreze drite e qytetërimi — edhe në skenën ndërkombëtare — duke bërë krenar Kombin shqiptar të cilit i përkasin, me të gjithë aftësinë intelektuale, si dhe me fisnikërinë dhe me zgjuarsinë e tyre intelektuale.

I takon kësaj klase politike aktuale – e mbërthyer në konflikte të brendshme të pakuptimta e të pafund për dekada tani, në dëm të interesave të Kombit dhe të brezave të ardhëshëm — anë e mbanë trojeve shqiptare — që t’i japë rinisë shqiptare liritë, mundësitë, drejtësinë dhe ligjet e nevojshme, për të përparuar dhe për tu zhvilluar në vendin e vet. Mundësisht, për të ndaluar shpërnguljen katastrofike në masë e më të mirëve të Kombit. Me këto politika zhgënjyese në veprim tani — për klasën politike të këtyre dekadave të fundit — historia ka rezervuar dënime të rënda, nëqoftse nuk ndryshoni drejtimin dhe rrugën e gabuar që i kini dhenë Kombit, para se të jetë tepër vonë.

U lumtë studentëve të Universitetit të Prishtinës dhe iu priftë për së mbari! Suksese dhe përparime gjithmonë paçin – në nivel kombëtar e ndërkombëtar – bsi dhe në jetën personale dhe në veprimtarinë e tyre profesionale në shërbim të shoqërisë ku jetojnë, aty në Dardaninë e vjetër e në Kosovën e Re. Por edhe në shërbim për të mirën dhe në interes të mbarë Kombit Shqiptar, të cilin ju e përfaqësuat aq denjësisht në garën ndërkombëtare “Willem C. Vis International Commercial Arbitration Moot”, në Vjenë të Austrisë! Shpresa e Kombit është se brezi i juaj, më në fund, do të jetë ai që bën “Ndryshimin e Madh” për të cilin shpiptarët kanë pritur me shekuj!

Frank Shkreli

Studentët e Universitetit të Prishtinës, Fakulteti Juridik, që morën pjesë në garën“Willem C. Vis International Commercial Arbitration Moot”, në Vjenë të Austrisë para një jave, duke zenë vendin e tretë midis mbi 350-universiteteve botërore.

25-vjetori i Betejës së Koshares

April 4, 2024 by s p

Glauk Konjufca/

Themelimi i UÇK-së është një nga ngjarjet më të rëndësishme të kombit shqiptar në 100 vitet e fundit, ndërkaq Beteja e Koshares është një nga betejat më të lavdishme të luftës sonë për çlirim nga Serbia. Ashtu siç UÇK-ja ia dha çlirimin dhe lirinë Kosovës, Beteja e Koshares ia dha namin UÇK-së si një ushtri që ishte e aftë për ta sfiduar fuqishëm armatën serbo-jugosllave, duke e bërë atë tashmë të paaftë të garantojë kufirin e vendosur dhunshëm mes Kosovës dhe Shqipërisë. Prandaj, jemi mbledhur sot në Kuvendin e Republikës së Kosovës për të kujtuar këtë betejë historike të UÇK-së e për të nderuar të gjithë dëshmorët e heronjtë e saj, në krye me heroin e Kosovës, Agim Ramadanin, komandantin emblematik të Brigadës 138.

Beteja e Koshares u bë shtegu pa kthim i përpjekjeve gati njëshekullore të kombit shqiptar për çlirim e për bashkim. Kjo betejë ishte sinonimi më i mirë i betimit të ushtarit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Shembja e gurit të kufirit me çizmen e komandantit Agim Ramadani e Sali Çekaj, ishte një nga ngjarjet historike të luftës sonë çlirimtare.

Në kontekstin e luftës çlirimtare të popullit të Kosovës, Beteja e Koshares do të vlerësohet së paku për tri aspekte të veçanta të saj:

E para, kjo betejë paraqet operacionin më të madh luftarak të UÇK-së, përveç se po ashtu edhe betejën më të përgjakshme me 111 dëshmorë, qindra të plagosur e me mijëra luftëtarë që ishin në front dhe në luftë të drejtpërdrejtë kundër ushtrisë së ish-Jugosllavisë. Kjo betejë mund të themi që ia ndërroi fizionominë Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, si një ushtri që tashmë ishte e aftë të ndërmerrte operacione luftarake në shkallë të gjerë kundër Jugosllavisë dhe Serbisë. Pra, Beteja e Koshares do të vlerësohet për cilësitë e saj të larta të një beteje të lavdishme, e realizuar edhe si një operacion luftarak i paparë deri atëherë nga UÇK-ja.

E dyta, kjo betejë shënon një përbashkim të lartë kombëtar, një gjithëpërfshirje të trevave e luftëtarëve që merrnin pjesë nga të gjitha viset e kombit tonë, duke përfshirë edhe mërgatën tonë. Kjo e bën këtë betejë një nga betejat më domethënëse në kuptimin e mobilizimit gjithëkombëtar shqiptar për çlirimin e Kosovës. Sepse, në Koshare luftoi e gjithë shqiptaria!

E treta, Beteja e Koshares është një nga betejat më historike të UÇK-së për faktin që ajo u zhvillua edhe si një operacion krah për krah me aleancën më të fuqishme demokratike të botës, me NATO-n, për ndalimin e spastrimit etnik dhe gjenocidit të Serbisë ndaj popullit shqiptar.

Kjo seancë po zhvillohet pra sot, pikërisht në 75-vjetorin e themelimit të NATO-s.

Pra, Beteja e Koshares është një betejë edhe me karakter ndërkombëtar, jo vetëm sepse aty morën pjesë e luftuan, por edhe ranë dëshmorë edhe tre të huaj, por sepse kjo betejë ia humbi përfundimisht kontrollin Jugosllavisë mbi kufirin e vendosur dhunshëm në mes të shqiptarëve, e po ashtu ia dha goditjen finale Jugosllavisë e Serbisë.

Shënimi i 25-vjetorit të Betejës së Koshares në Kuvendin e Republikës është po ashtu një moment i rëndësishëm i kujtesës dhe reflektimit se rruga jonë për pavarësi e shtetësi është para së gjithash rezultat i sakrificës së popullit e të heroizmit të luftëtarëve e komandantëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Lavdi të gjithë dëshmorëve e heronjve të Betejës së Koshares!

Lavdi heroit Agim Ramadani!

Lavdi Luftës Çlirimtare të UÇK-së!

“75 vjetori i Aleancës së sigurisë dhe vlerave Euroatlantike (NATO)”

April 4, 2024 by s p

Gjeneral ® Piro Ahmetaj/

4 Prilli 2024 shënon 75 vjetorin e themelimit të Aleancës së Atlantikut të Veriut, ngjarje që i jep vlera shtesë kombit tonë pasi mirë-përkon edhe me 15 vjetorin e anëtarësimit të RSh në NATO (4 Prill 2009).

Kur 75 vjet më parë, strategu i Luftës së II-të Botërore, “babai themelues”, Komandant i parë i NATO-s dhe Presidenti i SHBA, Dwight D. Eisenhower, e projektoi NATO-n si “një fuqi politiko-ushtarake për garantimin e mbrojtjes kolektive (vendeve anëtare) në rastet e një sulmi nga Bashkimi Sovjetik, ndoshta as Ai vetë Ai nuk e kishte menduar se kishte hedhur themelet e Aleancës më të fuqishme si dhe më të suksesshme të historinë së njerëzimit.

Në 75 vite, NATO jo vetëm ka përmbushur me sukses “misionin e Gjeneralit Eisenhower”, për paprekshmërinë territoriale të vendeve anëtare, por ka shërbyer edhe si një instrument i fuqisë së pamposhtur ushtarake (deterrance); i besimit te paqja, parimet bazë të demokracisë si dhe për promovimin e vlerave perëndimore.

Pas shpërbërjes së traktatit të Varshavës ndër projektet me peshë thelbësore mbetet politika e “Dyerve të Hapura”, e cila ende shërben si “derë e madhe dhe garanci e shtuar” edhe për integrimin në BE të vendeve të lindjes ish-komuniste. Ndërsa pas shkërrmoqjes së BRSS: “NATO ka mbijetuar si dhe dominuar në tregun e sigurisë globale” nëpërmjet një procesi të gjithëanshëm transformimi/modernizimi të konceptit, strukturës, armatimit, planifikimit, forcimit të kohezionit si dhe kulturës së bashkëpunimit mes vendeve anëtare.

Sot në hapësirën e Euroatlatike të 32 vendeve të NATO-s jeton një popullsi rreth 1 miliard banorë; mbart ½ e ekonomisë botërore; ka 8 milionë (4 forca aktive dhe po aq rezervë), ndërsa vetëm 3 vende (SHBA, Franca dhe UK) zotërojnë armë bërthamore për ushtrimin e politikës të shkurajimit të armiqve potenciale [deterrence].

Angazhimet në Kosovë, Afganistan, Irak, Libi, etj, provuan fuqinë e pakonkurrueshme ushtarake dhe peshën kritike të NATO-s në dobi të paqes dhe si një “shkollë e vlerave të demokracisë në të gjithë botën”.

Për fatin e kombit tonë, historia 75 vjeçare e NATO-s kulmon/shndrin me ndërhyrjen ushtarake për të ndalur gjenocidin dhe çliruar Kosovën nga makineria kriminale e Milloshevićit (1999), që edhe pse jashtë artikullit 5, e legjitimoi Aleancën si: “shpresën e paqes dhe të drejtave të njeriun në mbarë globin”. Prandaj nuk do të ishte as fisnike, nëse në çdo 4 Prill të mos e përsërisim mirënjohjen mbarëkombëtare ndaj SHBA/NATO.

75 vjet kanë konfirmuar “rolin jetik të SHBA-së në Aleancën transatlantike”, pasi ajo barrën kryesore të shpenzimeve ushtarake me rreth 1 trilion USD (vitin 2024) ose më shumë se 70 % të buxhetit të përbashkët të NATO-s. Gjithësesi më duhet ta përmend se për shkak të “presionit legjitim të USA/Trump”, NATO në 2024 shënoi buxhetin me të lartë në histori, 32 vendet arritën shifrën rekord në +1.5 trilion € (31 anëtarët e tjerë 500 miliard €) me qëllim modernizimin e aftësive ushtarake si dhe rritjen e kredibilitetit të NATO-s.

Ndërsa ky 75 vjetor mbart edhe“mesazhe të forta shpresë” për vendosmërinë e NATO-s si dhe fundin që e pret Rusinë-Putiniste e cila: “mbas mbi 25 muaj luftë barbare nuk e pushtoi dot me valle, tanke, dronë dhe raketa Ukrainën martire”, ndërsa në fakt ka humbur me turp 40 % të teritoreve të pushtuara, iniciativën strategjike të luftës, betejën për të sfiduar rendin e sigurisë globale, interesat dhe fuqinë ushtarake të NATO-s.

Për më tepër që, lufta neonaziste solli zgjerimin me dy vendet Nordike (Finlandë & Suedi) si dhe mbështetjen me mbi 130 miliardë € armatime moderne, përfshi tanke leopard, sistemet Patriot, avione F-16, etj, të cilat janë prova për kohezionin dhe vendosmërinë e përforcuar të NATO-s, për ta mbështetur Ukrainën deri në fitoren ndaj së keqes të përbashkët (Rusisë – Putiniste).

Po ashtu në kundërpërgjigje të luftës së Rusistë kundër sovranitetit të Ukrainës, rreth 100 mijë trupa aktive, 130 avionë dhe 140 anije luftarake të NATO janë dislokuar në kufijtë lindorë të saj (Poloni, Vendet Balltike, Nordike, Europën Qëndrore dhe Juglindore), duke demostruar fuqinë e pakonkurrueshme ushtarake në mbrojtje të tërësisë teritoriale si dhe të interesave gjeopolitike të Aleancës.

Kështu, nuk mbeten më dilema, as për mendjet e ndryshkura jo vetëm në Kremlin, Beograd, etj që falë qëndresës heroike të Ukrainasve por dhe të mbështetjes pa kompromos të NATO-s, Rusia-Putiniste gjendet sot më e izoluar/diskretituar se asnjëherë me parë (p.sh vetëm Kim-Jongu dhe Vućić, e uruan për vetë-mandatim me bajoneta); rrezikon përjashtimin nga 5-shja vendimmarrëse e KS/OKB dhe siç dihet, Gjykata Ndërkombëtare ka lëshuar “urdhër arresti për krime lufte” ndaj Putinit dhe listën e Gjeneralëve zullumqarë rreth tij.

* * * 15 vjet mbas anëtarësimit në NATO, Shqipëria mbetet edhe më e përkushtuar!

Parasëgjithash, përsëris bindjen strategjike, se Anëtarësimi i RSh në NATO, meriton të mbetet e skalitur në memorjen e historisë kombëtare si: “arritja e dytë gjeopolitike pas shpalljes së pavarësisë në 28 mëntor 1912”.

Si dëshmimtar në datën që RSh u ul në tavolinën vendimarrëse të NATO-s (Samiti i Këln/Strasbourg), sigurisht që e di fort mirë që data zyrtare e pranimit është data 1 prill 2009. Por në 15 vite, vijoj të insistoj fortë për t’i “zhvendosur dhe bashkuar celebrimet protokollare nga 1 Prill me datën e themelimit të NATO-s” (pra 4 Prill 1949). Prandaj, 4 Prillin e rekomandoj se: “gjetje e mënçur”, pasi kapërcen ngarkesat rreth 1 prillit (ditën e gënjeshtrave) si dhe konfirmon një të vërtetë të madhe, që i bën nder kësaj ngjarjeje historike për kombin.

Gjithësesi, duke përsëritur mirënjohjen ndaj SHBA-së, vijoj të refuzoj “tallavanë populiste” se anëtarësimi i RSh në NATO, ishte vetëm një dhuratë ?! Kjo pasi, si ndër dëshmitarët e këtij udhëtimi jam shumë i bindur që kjo arritje (4 prill 2009) ishte meritë e përpjekjeve 15 vjeçare të Tiranës zyrtare (PfP/1994 – MAP/1999 – NATO/2009) për të përmbushur aspiratën shekullore të shqiptarëve drejt perëndimit. Pra anëtarësimi ishte produkt i reformave në fushën e mbrojtjes, i konsensusit të gjerë politik dhe kohezionit kombëtar. Kështu mjafton të përmendim faktin se nga mëvetësia paranojake me 115 mijë forcë aktive dhe marrëzia e gjithë popullit ushtar që konsunonte 25 % të GDP-së para 1990 (qasje që e diskretitoi Kombin dhe i rraskapiti Shqiptarët), mbas anëtarësimit në mbrojtjen kolektive/NATO, FA kanë +9 mijë, ndërsa shqiptarët shpensojnë jo më shumë se 2 % të GDP-së!

Po ashtu në këtë udhëtim 30-vjeçar drejt/pas anëtarësimit në Aleancë (1994-2024), nga konsumatore, RSh është e konfrmuar si kontributore për sigurinë, pasi prej vitit 1996 më shumë se 10.000 ushtarakë kanë kontribuar operacionet e NATO në Bosnjë, Irak, Afganistan, Kosovë, Gjeorgji, Mali, etj.

Gjithësesi, përtej “konfliktualitetit ekstrem, për pasojë gjëmave kombëtare (1997, etj) nga privatizimi dhe shpërdorimi politiko – elektoral i mbiPushtetetit”, anëtarësimi i RSh në NATO mbetet ndoshta arritja e vetme, në mos e vetmja fare si produkt i vullnetit dhe konsensusit politik si dhe mbështetjes së gjerë mbarëpopullore.

Konsideruar këto, do të ishte e padrejtë që të mos sjellim në vëmendje përkushtimin shembullor të ish-Presidentit/Kryeministrit Sali Berisha që nga kërkesa zyrtare për t’iu bashkuar aleancës/PfP në 1992, deri në anëtarësimit e plotë në NATO (4 prill 2009), si dhe të mos përsërisim mirënjohjen e thellë ndaj miqve të mëdhenj të Shqipërisë, si Presidentët Bush, Klinton; Sekretarët Baker, Allbright, Powell, Rice, të Mbrojtjes Perry, Rumsfeld, Gate, etj si dhe për gjeneralët e mirënjohur, Clark, Jones, Stavridis, Petraus, etj, për mbështetjen e jashtëzakonshme në përmbushje të aspiratës së Shqiptarëve.

Po ashtu, përmendim se në 15 vitet e mbas 2009 deri 2024, Tirana zyrtare ka dëshmuar se anëtarësimi nuk ishte kurrësesi stacion i fundit i Shqipërisë, por një epokë e re, me përfitime, sfida dhe përgjegjësi shtesë. Prandaj, kam përshëndetur përfaqësimin dinjitoz në KS/OKB; mbështetjen e pakushtëzuar të vendimmarrjeve të NATO-s; arritjen 2% të GDP-së për 2024, ndërtimin e Bazës Ajrore të Kuçovës, si dhe kontributeve më shumë se modeste që RSh vijon t’i japë jo vetëm Ukrainës.

Por, përtej privatizimit dhe festimeve të tepëuara, fatëkeqësisht të ndara për këtë arritje gjeopolitike të RSh, mbetet e përherëshme përgjegjesia shtetërore për ta ngritur edhe më lartë stekën dhe prestigjin e Shqipërisë në NATO si dhe rolin si “vend-Leader” për ta çliruar rajonin nga urrejtja shekullore dhe në udhëtimin euroatlantik të 6 vendeve të Ballkanit Perëndimor.

Nga ana tjetër, është e artikuluar, ndoshta deri në kakofoni se në reformat e sigurisë, kërkohet gjithëpërfshirje dhe konsensus politik! Por megjithë vendimin historik të Gjykatës Kushtetuese (2015) mbetet ende kritike mirë-harmonizimi 3 pushteteteve kushtetuese mbi vendimarrjet strategjike në fushën e sigurisë dhe interesave kombëtare.

Ndërsa, si ndër kontribuesit udhëtimit 30 vjeçar të Shqipërisë drejt/pas anëtarësimit në NATO (1994 – 2009 – 2024), e çmoj si prioritet transformimin e Sistemit të Sigurisë, pra: “përditësimin e konceptit me atë të NATO-s, modernizimi strukturave, paisjeve; aftësive operacionale dhe kulturës së bashkëpunimit mes agjensive shtetërore, në interes të sigurisë së jetës, shëndetit, pronës, dhe mirëqenies së qytetarëve; rikthimin e besimit në vlerat euro-atlantike; mbrojtjen e interesave kombëtare si dhe përmbushjen e detyrimeve të RSh në NATO”.

Në shtesë, më duhet ta përsëris se në reformat e sigurisë kombëtare, “asnjë groshë nuk vlejnë” privatizimi, politizimi i festës së anëtarësimit; as dalldisjet bollshevike nga fuqia e mbi-Pushtetit si dhe as gajasjet cinike me mjerimin e opozitës të pushtuar nga sekserët dhe egocentrikë të sëmurë, por vetëm…dashuria, përulësia për vendin, përgjegjshmëria e lartë shtetërore si dhe besimi dhe bekimi ndaj partneritetit strategjik me SHBA/NATO.

Për ta përmbyllur: “15 vjet mbas anëtarësimit të Republikës së Shqipërisë në NATO, besoj edhe më fortë se Aleanca më e fuqishme në historinë e njerëzimit do të mbetet e tillë edhe për 75 vitet që vijnë…” !

* Autori, Gjeneral ® Piro Ahmetaj:

Ekspert për SK, Rajonin dhe NATO-n,

Zv/President i Këshillit Atlantikut; & ish:

Këshilltar për Sigurinë Kombëtare në PD,

Këshilltar i Presidentit, Zv/ShShPFA,

Përfaqësues Ushtarak në SHAPE/NATO.