Shkruan:Eugen SHEHU/ Jeni Pazari,(Pazari i Ri) do të jetë kurdoherë si çdo vit tjetër i Shqipërisë,me dramat,luftërat, lindjet dhe vdekjet e tij.Brenda këtyre jetëve të brezave të tërë,natyrisht është çmuar e do të çmohet ngamot edhe ajo e Aqif Blutës, e burrit që kurdoherë ç’prej lindjes e deri në çastin e mbramë jetoi jo vetëm me shqetsimin e vendlindjes por krejt viseve shqiptare.
Lindi më 1887,në shtëpinë e madhe të Blutajve në Jeni Pazar.I jati i tij,Emini vinte nga Gjakova, u kujdes qysh herët që i biri të vazhdojë mësimet në shkollë,ngase shihte tek i biri një lloj pjekurie e talenti të parakohe,një lloj ngazëllimi të madh përpara librave.Por Jeni Pazarin e viteve 1902-1903,mungonin shkollat dhe sidomos ato shqipe.Është kjo arsyeja që Emin Bluta,i jep disa mësime privatisht të birit duke e përgaditur ate për të vauhduar më gjatë,larg prej Shqipërisë. Qyteti i parë i madh,me të cilin u përball Aqifi 10 vjeçar,ishte Izmiri (Turqi).Falë disa të afërme të tij,Aqifi u vendos në kushte mjaft të mira në një prej gjimnazeve më të rregullt të qytetit.Tashmë , koha e tij do të zirej plotësisht me mësime dhe veçmas me praktikime në gjuhë të huaja.Prirjet e tij ndaj procesit mësimor ranë shpejt në sy të mësuesve të cilët shihnin tek “arnauti” i vogël jo vetëm shpirtin e ndjeshëm e kureshtar por edhe zotëruesin e një malli të pashtershëm për viset e largëta të vendlindjes.Kanë qenë natyrisht rezulltatet e larta në vitet e gjimnazit,çka udhëhoqën djaloshin e heshtur të Jeni Pazarit,drejt udhëve të tjera të dijes.Duke dëgjuar në këto vite për emra të shquar ushtarakësh shqiptarë që komandonin divizione të ushtrisë osmane,Aqifi mendon se mund ta ndjeje veten mirë,pranë tyre.Ai e le qytetin e bukur të Izmirit duke vajtur në shkollën e lartë ushtarake të Manastirit e cila përgadiste oficerë të zotët,të aftë për të komanduar ushtrinë perandorake në krejt viset e pushtuara,merr gradën e kapedanit të klasit të parë.Në vitet 1915-1918,Aqif Bluta komandon disa reparte të ushtrisë turke.Lufta e Parë Botërore do të sillte përshtjellime të mëdha jo vetëm për Ballkanin por edhe për Evropën,ndaj formacionet luftarake osmane do të përballeshin me situata e detyra të vështira taktike e strategjike.Aqifi,tashmë me gradën e kapedanit,do të udhëhiqte disa luftime të reparteve të tij duke u bërë shembull i trimërisë dhe pjekurisë në marrjen e vendimeve luftarake.Por mendoj se në këto momente,kurdoherë duhet veçuar një shpirt i madh i Aqif Blutës i cili anipse ishte ndodhur mes luftërash e betejash nuk mund të heshtete.Ky ishte shpirti i madh që dhimte për Shqipërinë.Ngase koha e lirë e tij ishte mjaft e kufizuar ngaqe regjimi ditor përcaktohej rreptësisht prej rregullave strikte të ushtrisë osmane.Aqifi nuk mund të angazhohej sa duhej me problemet e Shqipërisë,por në çdo minut të lirë,në çdo kohë që i jepej për të pushuar,ai do të gjendej kurdoherë në mes të shqiptarëve.Bisedat me ta,kujtimet për Jeni Pazarin e krejt Kosovën martire,do të zbusnin ate shpirt të madh,do të bënin më të gëzuar ata sy të zes e të bukur.Pranvera e vitit 1919,do të sillte ndryshime të mëdha në jetën e Aqif Blutës.Dhe kjo është e kuptueshme kur burri e atdhetari,e lidh në mënyrë të pandashme jetën e tij me ate të atdheut.E coptuar aq keq më 1913,Shqipëria dhe Kosova këto vise arbërore u qarkuan me karakolle serbe,si për t’ju treguar shqiptarëve se përpara lakmive të fqinjëve sllavoshoven edhe vet Evropa s’ka ç’të bëje.Sikur të mos mjaftonin këto,grekët,serbët e italianët po mblidheshin e po bënin plane për të shqyer prej trupit të Shqipërisë edhe ato pak toka që i patën mbetur.
I plagosur dy herë në luftë,i graduar dhe i propozuar për të marrë ofiqe të reja,Aqif Bluta, e kupton tek e mbramja se rruga e tij tani ishte,vetëm ajo që po e çonte në Jeni Pazar.Miqve të vet në prag të ikjes do tu kumtonte ; “Shkolla e burrnija s’na ka mungue askurrë na shqyptarvet të ardhun këtu në Stamboll.Por per mue,ajo çka i dhash Turqisë asht e mjaftueshme.Hije s’po me ka me mbush gjoksin me dekorata kur kufinin e Shqypnisë e kërcnon serbi e greku nat me natë.Po iki e po ju tham edhe ju që të hidhni dyfekët e turkut për me mbrojt votrat tona “.
Në verën e vitit 1919,shkon në Jeni Pazar.Tashmë është burrë i pjekur,shtat lartë,i heshtur si në fëmijëri por edhe i dashur me të gjithë.Kulla e madhe e Blutajve shtron gosti për netë të tërë ngase ata kishin marrë vesh për plagosjen e rëndë të Aqifit.Qindra vizitorë vinë të takojnë birin e tyre edhe për një fakt tjetër.Në mbarim të luftës së Parë Botërore kur mjaft shqiptarë të Kosovës donin të ktheheshin pranë shtëpive atyre u refuzoheshin kërkesat prej ambasadës serbe në Stamboll.Aqif Bluta,duke shfrytëzuar emrin e nderuar të tij dhe ngase fliste në disa gjuhë,ngase ishte i paisur me logjikën e hekurt,në mjaft raste kish ndërhyrë drejtëpërsëdrejti në këtë ambasadë duke zgjidhur problemet e bashkëkombasve të vet.Ndërkaq,shqiptarët e Jeni Pazarit,Sinicës,Gjakovës,Pejës,ishin të bashkuar rreth idesë për bashkimin e krejt viseve etnike shqiptare.Në kushtet kur ata e ndjen të rrezikohej edhe vetë egzistenca e shtetit të tyre,kryen disa akte jo vetëm luftarake por edhe diplomatike.Kështu,në një peticion që populli i Pejës e Gjakovës i pat dërguar kësaj kohe,qeverisë franceze,thuhej tekstualisht ; “Ne shiptarët e Kosovës kemi luftue aktivisht për çlirimin dhe krijimin e Shqipërisë indipendente… Tani,në vend të lirisë e pavarsisë së premtuar popujve të vegjël,që u ngritën kundër pushtimit austriak,atdheu ynë po pushtohet nga sllavët dhe po vendoset regjimi serb”. (Arkivi Qendror i Shtetit , Fondi Komiteti i Kosovës , dosja 27 , fleta 28 – 29 ).
Aqif Bluta bie me një herë në kontakt me atdhetarët e Jeni Pazarit dhe viseve të tjera shqiptare.Veçmas,ai do të lidhej në miqësi të përjetshme me Nexhip dhe Ferhat Dragën,vëllezërit që jetuan deri në çastin e tyre të mbrame,me idealin e Shqipërisë etnike.Të tre këta burra,formojnë organizatët kombëtare të quajtur ; Shoqëria e mbrojtjes të së drejtave shqiptare”. Në radhët e kësaj organizate ata u përpoqën të afronin sa më shumë intelektualë të cilët do të mund të mbaronin në mënyrë energjike dhe të zgjuar të drejtat e Shqipërisë jo vetëm në viset arbërore,por edhe më gjërë në Europë e Amerikë.Aqif Bluta,tashmë e kupton përfundimisht,se veprimtaria e tij s’mund të jetë tjetër,pos ajo e bashkimit të shqiptarëve në luftë për egzistimin e kombit.Ai ka nisur të shkruje në gazetën “Hak” (organ i Xhemijetit-dilte në Shkup.shën.e.sh.)duke demaskuar jo vetëm vrasjet dhe dëbimet masive të shqiptarëve,por edhe planet djallëzore të Pashiqit i cili me çdo mjet kërkon të dezinformojë opinjonin evropian.Me një gjuhë të rrjedhshme e të qartë,me argumente të fuqishme e për më tepër një logjikë të ftohtë,Aqif Bluta u dha shpresa të mëdha jo vetëm miqve të vet por krejt popullit të Jeni Pazarit,se bijtë e shqiponjës nuk do t’i ulin kryet.Ata do të çajnë kurdoherë përpara,pa iu trembur krismave e fortunave.
Në pranverën e vitit 1923,janë të njohura ,protestat masive të shqiptarëve,për t’u përfaqsuar në parlamentin e mbretnisë SKS,prej deputetëve të tyre.Duke qenë se këtë të drejtë,Jugosllavia ja pat njohur edhe boshnjakëve dhe kroatëve,ajo mundi të bëjë “lëshime”edhe në viset shqiptare të aneksuara padrejtësisht.Kështu,në zgjedhjet që shqiptarët e atyre viseve,bënë për t’u përfaqsuar në parllamentin e atëhershëm jugosllav,Aqif Bluta renditej me votime pas Ferhat Dragës.Gëzimi i popullit të Jeni Pazarit është mjaft i madh,ngase ata shikonin tek bijtë e tyre jo vetëm burrat e mençur por edhe trima,që do të mund të vlersonin të drejtat e shqiptarëve pa iu dridhur qerpiku.Ngase ka autoritet,është i ndershëm dhe i paisur me kulturë,biri i Jeni Pazarit,zgjidhet në paralment si antar i komisionit të financave.Në këtë detyrë të rëndësishme,Aqif Bluta dijti kurdoherë të tregonte maturinë dhe shpirtin atdhetar.Duke zënë një vend të respektuar në këtë komision,Aqif Bluta jo rrallë i shfrytëzoi koniukturat e ditës duke ndihmuar më së shumti në financimin dhe fonde shtetërore të shkollave shqipe si edhe ringritjen e objekteve të kulteve fetare.Anipse ai pat fituar emër të mirë në qarqet intelektuale të parlamentit jugosllav,zemra i rrihte kurdoherë për lirinë e trojeve tona etnike,ashtu siç rreh ajo zemra e zogut që kërkon hapsirën e kaltër të qiejve,çështjen shqiptare ai do ta mbronte në çdo moment dhe krejt haptazi duke u dhënë kështu serbëve që të kujtonin se nderet e tyre ishin krejt të pallogartishme kur është fjala për nderën shqiptare.Kështu,kur forcat serbe ndërhynë në gushtin e vitit 1923,në mitrovicë,duke vrarë të rinj që protestonin sepse donin të ishte shqiptar kryetari i bashkisë,Aqif Bluta me të marrë vesh ngjarjen mbajti një qëndrim trimëror në parlamentin jugosllav.Ai kërkoi që të merreshin masa ndaj gjendarmërisë serbe,duke u kujtuar paralamentarëve jugosllav se gjaku i derdhur nëpër rrugët e Mitrovicës nuk do të ndalet pa u plotsuar vullneti i popullit të atij vendi heroik.Po ate ditë, në gazetën “Hak” lapsi i tij do të shkruante “Gjendarmët serb po i vrasin barbarisht shqiptarët,nëpër rruga.Këto mizorina barbare mund t’i bajnë vetëm serbët e qeveria e tyre” ( Gazeta “Hak” shtator 1923 ).
Historiografia serbe,nuk mund të jetë e saktë kur flet për shpërndarjen e parlamentit jugosllav në vitin 1925.Sidoqoftë,unë mendoj se pos të tjerave ka qenë pikërisht krahu reformator i deputetëve shqiptarë,kroatë e boshnjakë që po e demokratizonte mjaft jetën e parlamentit sllav,duke synuar tek liria e plotë e fjalës dhe mendimit të popujve të tjerë nën serbi.Ka qenë kjo arsyeja që krali i serbisë e shpërndau parlamentin dhe nxori dekrete të veçanta për parllamentin e ardhshëm.
Ndërkaq,në zgjedhjet e vitit 1925,është sërish Aqif Bluta dhe Ferhat Draga që vëhen në krye të patriotëve të kosovës,për të mbrojtur të drejtat e shqiptarëve nën jugosllavinë.Duke përfituar nga ligjet e kohës,tashmë biri i Jeni Pazarit vendos të hedhë kandidaturën e tij në Gjakovë ngase këtu,rinia e arsimuar jo vetëm njihte potencialin intelektual të Aqifit,por për më tepër shihte tek ai mbrojtjen e mençur të çdo ideje atdhetare.Shtëpitë gjakovare të atyre viteve,hapeshin skaj më skaj për birin e Jeni Pazarit i cili la grada e ofiqe,la karriere politike e ushtarake duke e vënë jetën e tij vetëm në shërbim të nacionalizmit shqiptar,për komb e atdhe.Ka qenë maji i vitit 1925 kur Aqif Bluta u propozua prej qindra burrave gjakovarë,që ai,t’i përfaqsonte ata në parlamentin jugosllav.Nga ana e tyre,serbët,ende ruanin në kujtesë,ato fjalime oratorike e debate të nxehta të parlamentarit shqiptar i cili në çdo rast u dilte në mbrojtje të drejtave të bashkëkombasve të vet. Këta kursesi nuk mund ta lejonin që nga ky parlament sharlatanësh të dilnin zëra protestuese të deputetëve shqiptarë.Kësisoj,në një natë gushti të vitit 1925,pas një atentati të dështuar Aqif Bluta arrestohet prej gjandarmërisë serbe,në shtëpinë e Ramiz Rizës.Akuza në këtë rast ishte menduar mjaft mirë,Aqifi u akuzua për bashkëpunim të ngushtë më Komitetin për Mbrojtjen e Kosovës si edhe me forcat vullnetare të luftëtarëve të Bajram Currit.Pas një mbrojtjeje tepër serioze,pas një mendimi të pjekur për lëvizjen kombëtare shqiptare,duket se për Aqif Blutën mund të largoheshin ditët dhe netët kobzeza të burgut.Ndërkaq,ai fitonte popullaritet çdo ditë e më shumë dhe për të mos provokuar ndonjë revoltë spontane,autoritetet serbe të Gjakovës, e lanë të lirë birin e Jeni Pazarit me kusht që ai të largohej menjëherë nga Gjakova,kushti ishte tejet domethënës.Duke u larguar nga Gjakova,ai nuk do të kishte mundësi të shpalloste idetë e tij atdhetare,nuk mund të organizonte tubime e veprimtari të tjera në shërbim të çështjes mbarëkombëtare. Por tashmë Aqif Bluta ka fituar respekt të madh në krejt viset e Kosovës.Miqtë tij, e shoqërojnë për në Mitrovicë,duke e siguruar se do të punojnë pa rreshtur që mbi personalitetin e tij jo vetëm të mos hidhet baltë por edhe të ndriçohen mjaftë prej shërbimeve të mëdha që ky u pat bërë kosovarëve në parllamentin jugosllav të vitit 1923.Mbase nuk duhet të harrojmë se në këto kohë,mjaft shkrime të Aqif Blutës,lidhur me terrorin serb të ushtruar në Kosovë,ishin botuar në shtypin evropian,duke e rradhitur birin e Jeni Pazarit në plejadën e atyre burrave të mençur që askurrë nuk e ndanë pushkën nga pena.Por edhe në Mitrovicë, ai do të ndiqej këmba këmbës prej policisë serbe.Misione të fshehta të kësaj policie patën dështuar në beograd për të futur Aqifin në rrjetën e tyre të bashkëpunimit,ndaj kësaj radhe ato ishin të vendosura deri për asgjësimin fizik të tij.Edhe këtu arrestohet natën në shtëpinë e një miku të vet dhe i kërkohet llogari për takimet e fshehta që Aqifi ka bërë me Bajram Currin.Kalvari i fyerjeve dhe poshtërimeve dhe nën një gjyq farsë,me preteksin se ka ndihmuar me armë e municion kryengritësit e Bajram Currit,Aqifi dënohet me tre vjet burg.Atdhetarë nga Mitrovica ndërkaq dërgojnë peticion në beograd duke kërkuar lirimin e tij,ndërsa populli i Gjakovës që e pat zgjedhur deputet kërkon me forcë jo vetëm lirimin por edhe përfaqsimin e tyre prej birit të Jeni Pazarit,në parllamentin jugosllav.Sidoqoftë,autoritetet e beogradit,duke paraparë tek Aqif Bluta shpërthimin e mendimit atdhetar e demokrat,preferuan heshtjen dhe burgosjen e tij,përndryshe përkrahjes që mund ti jepnin.Dhe kjo është e kuptueshme,ata nuk mund të luanin me zjarrin,për të djegur mashtrimet e tyre,me ç’rast do të zbulohej krejt hipokriza e “fqinjësisë së mirë”.Por edhe kohën e burgimit,Aqif Bluta e ktheu në veprimtari të gjërë nacionaliste.Ai me qëndrimin e vet,me porositë dhe shkrimet e botuara u kthye në një tribunë të lirë të mendimit të vendosur nacionalist.Aqif Bluta,i plagosuri dy herë në luftërat e Perandorisë Osmane,mësohet t’i ketë thënë të shoqes “Plagët e trupit qenkan shumë herë më të lehta se ato që bajnë dhimbjet.Por lypset mos me u dëshprue se dhimbja për vatanin kthehet kurdoherë në gëzim kur shef një reze shprese”.
Pasi veprimtaria diplomatike e atdhetarëve të Gjakovës e Jeni Pazarit është e madhe,Aqif Blutën enxjerrin nga burgu duke e këshilluar sigurisht që të mos merret me politikë.Biri i Jeni Pazarit,buzëqesh.Kredoja e tij,tashmë është pothuajse e nënshkruar përfundimisht.Shkollat, dijet, trimëritë dhe krejt jetën fizike ai ja pat falur nacionalizmit, kësaj vlere të çdo kohe për shqiptarët.
“Si deul Aqifi nga burgu,shkoi në Shkup,prej kah,bashkë me shokët e vet,i shkroi qeveritarit Masar Beut në Stamboll,të cilin e kishin njoftun dhe i luteshin që të mos pranoheshin shqiptarët si emigrantë në Turqi.Me ndërmjetsinë Masar beut,Turqija mbylli kufijtë për shqiptarët kosovarë e s’pranoi asnji emigrant”.( Gazeta “Kosova” shtator 1943 ).
Në vitet 1930-1933,Aqif bluta së bashku me atdhetarë të tjerë shqiptarë,viret në krye të protestave kundër shovinizmit serbomadh.Me mendjen e mrehtë e gjykimin e thellë,biri i Jeni Pazarit e pat kuptuar se e vetmja rrugë e fatit që do të mund të nxirrte në bregun e lirisë,bashkëkombasit e vet,ishte ajo e mbrojtjes së lirisë me pushkë në dorë.Për hir të së vërtetës,duhet thënë se monarkia e shpallur në shtetin amë,ndriçon dimensione të reja të nacionalizmës me ç’rast rezonimi u ndie edhe në viset shqiptare në Kosovë,Mal të Zi e maqedoninë shqiptare.Aqif Bluta jo vetëm parakuptonte situatat në rrjedhat e tyre plot turbullira por mbante edhe qëndrim atdhetar ndaj tyre duke patur kurdoherë të gjallë shpresën e madhe për bashkimin e kufijve etnike shqiptare.Është kjo arsyeja që në vitin 1933,gjandarmëria serbe pat vendosur eleminimin fizik të tij.Një natë më vonë,ndërsa kthehej i vetëm në shtëpinë tij,në Jeni Pazar,Aqifi sulmohet nga tre njerëz që sigurisht kanë dalë nga barku i natës.Falë fizikut të tij të fortë,guximi e stërvitjes në shkollën ushtarake,Aqifi shpëton,anipse plagoset rëndë ( së pesti).Se me ç’dhimbje e jetoi populli i Jeni Pazarit këtë veprim kriminelësh ordinerë,mund ta kuptosh fare lehtë,kur mëson se shtrati i tij në spital ruhej prej rojeve të armatosura shqiptare e daljen e Aqifit nga ky spital, e shoqëruan gati 7 mijë banorë të qytetit.Thellë vehtes së tyre,banorët e Jeni Pazarit e patën kuptuar se atentati ndaj birit të tyre,tek e mbramja,ishte atentat ndaj vetëdijes kombëtare e cila pat filluar të shperthente përmes jetës dhe veprës së Aqif Blutës.Në zgjedhjet e vitit 1933 për në parlamentin jugosllav,Aqif Bluta delegohet sërish prej votës dhe besimit të banorëve të jeni Pazarit.Këtu,edhe pse i rrezikuar,edhe pse i kërcënuar me jetë,biri i Jeni Pazarit do të ngrinte lartë zërin e protestos në dobi të zgjedhjes së çështjes kombëtare shqiptare.Ky zë,do të gjëmonte në Beograd,ashtu siç gjëmojnë rrufetë në supet e maleve duke iu kujtuar deputetëve serb ate shprehjen ëmblematike të Abdyl Frashërit për Shqipërinë i cili u drejtohej dikur Fuqive të Mëdha”Mos e bëni copë copë sikur s’ka njeri !”.
Sidoqoftë,rrjedhat e ngjarjeve do të ndryshonin fatin e viseve shqiptare,pas sulmit Gjerman ndaj jugosllavisë,në prillin e vitit 1941,trupat gjermane,dy javë pas sulmit të Beogradit mbërrijnë në Jeni Pazar dhe komanda e lartë e Divizionit 60-të,merr takime me parinë e qytetit. Aqif Bluta,me ate urtësinë që e karaketrizonte,por edhe me ate ndjenjë nacionaliste të zhvilluar, e njeh komandën e lartë gjermane me historinë jo vetëm të Jeni Pazarit por krejt viseve shqiptare,të ndarë padrejtësisht nga shteti amë më vitin 1913.Pas kësaj,trimin e Jeni Pazarit do ta shohim edhe në tubimet e popullit në Pejë e Mitrovicë ku me fjalën e urtë u tregon për qëllimet e komandës së lartë gjermane duke i siguruar ata me ç’rast se trupat nuk mund të konsiderohen pushtuese.E vërteta është (pamvarsisht se ç’mund të kenë qëllimet strategjike të gjermanisë) se me vendosjen e forcave gjermane në territoret e Mitrovicës,Pejës,Jeni Pazarit e Rozhajës,masakrat serbe pushuan.Tashmë,me veprimet e tyre dinake,serbët po përpiqeshin të sillnin në këto zona kolonë të huaj,me ç’rast t’u kumtonin gjermanëve se ato vise nuk ishin etnikisht të pastra shqiptare.Në një dokument të asaj kohe,pos të tjerave shkruhet ; “Qeveria Jugosllave për me ndru fytyrën kombëtare të Pejës,kishte prue malazez,serb,rus,prej Banatit e ma së mbramit edhe vrakaqor të rrethit së Shkodrës,tue i zgjedhë tokat ma të mira të rrethit të Pejës… për me mujtun me i lan shqiptarët në varfëri,por fatbardhësisht nuk kishin mujt me ja arritë qëllimit.Mjeti me i marrë këto toka është druri e pushka.Numëri i të vramëve asht i tmerrshëm”.( Arkivi Qendror i shtetit, Fondi 35, Dosja 136, fleta 122 ).
Dinamika e zhvillimeve luftarake të RAIHUT TË TRETË ishte mjaft e ngjeshur dhe në këtë mënyrë,në vjeshtën e vitit 1942 trupat gjermane u detyruan të lënë Jeni Pazarin.Duke përfituar nga kjo tërheqje,militarët serb organizohen për pushtimin e qytetit.Por brenda 24 orëve Aqif Bluta lëshon kushtrimin dhe nën komandë të tij vrapojnë mbi njëmijë (1000)trima.Organizatori i talentuar ushtarak,Aqifi vendosi forcat në ruajtje të qytetit duke lënë të valojë i lirë,në bashkinë e Jeni Pazarit,,flamuri ynë kuq e zi.Pas këtyre veprimeve luftarake,nisur nga përvoja diplomatike,ai u dërgon edhe një mesazh serbëve në rrethina të Jeni Pazarit ku deklaron me zë të lartë se “Jeni Pazari asht tokë shqiptare.Historia e ka vërtetue këtë e na do ta mbrojmë me jetët e të fëmijëve”.
Por formacionet serbosllavo-çetnike nuk mund të tërhiqeshin lehtë prej Jeni Pazarit.Në muajt shtator-tetor 1941,ata kryejnë disa aksione terroriste barbare në rrethinat e këtij qyteti duke djegur shtëpi e duke vrarë banorë të pafajshëm.Aqif Bluta ndërkohë u ka bërë thirrje burrave të Kosovës martire që t’i vinë në ndihmë,aty në pozicionet e para të kufijve etnike shqiptare.E vërteta është se mbrenda një jave,aty mbritën gati dymijë burra të armatosur prej Drenice,Rugovës,Pejës dhe Istogut.Agimi i datës 16 nëntor 1941,vjen në rrethinat e Jeni Pazarit me krisma pushke e hingëllima kuajsh.Forcat çetniko-sllavoserbe janë lëshuar si të tërbuar për të marrë qytetin.Por këtu,pas trimërisë se çetave vullnetare shqiptare,ndriçon edhe njëherë madhësisht talenti dhe guximi i ushtarakut të talentuar,Aqif Blutës.Duke njohur më së miri terrenin duke zënë pikat kyqe të qytetit,Aqifi mundi jo vetëm të mbronte Jeni Pazarin nga shkatërimi i plotë,por duke çarë vetë i pari,ai mundi të ndërfutet në formacionet serbe duke u shkaktuar atyre humbje të mëdha.Mësohet se në këtë rast,në një fjalim të mbajtur përpara popullit,Aqif Bluta kumtoi : “Këto toka të dashtuna,janë mbrojt ndër vite të shkueme me gjak shqyptari.E me këtë gjak të fisnisë burrnore,nuk janë lanë me u shkel prej kambëve të poshtme të serbëvet.Këta male jan mësue ndër vite me ajr të pastërt,tue valvitë madhnueshëm ate flamurin tonë të Skenderbeut”.
Më pas,në vitin 1943,Aqif Blutën do ta shohim në krye të atdhetarëve që kërkojnë bashkimin e krejt tokave shqiptare.Luftëtar i vendosur kundër komunizmit,biri i Jeni Pazarit,do të ishte ideator dhe organizator i disa tubimeve,në vendlindjen e tij e në rrethina,se nëse komunistët shqiptarë,do të luftojnë për kufijtë etnike mund të gjendeshin ura komunikimi,por në të kundërtën ata vetëm ndaheshin dhe askund nuk bashkoheshin.
Mik i ngushtë i Ferhat Dragës,Fuad Dibrës,Xhafer Devës dhe Shaban Polluzhës,Aqif Bluta tashmë rend të organizojë truprojat kufitare shqiptare jo vetëm në Jeni Pazar por në krejt viset e Kosovës Lindore.Ate nuk e lodhin as vitet e rënda të vuajtjeve dhe as mosha.Pret me kënaqësi idetë e miqve të vet për organizimin e Lidhjes së Dytë të Prizërenit.Mandej idetë e kësaj Lidhjeje i përçon në çdo shtëpi të Kosovës,kudo ku dyert për te rrinin hapur.Është kjo arsyeja që shtypi i atyre ditëve,duke folur për tubimin e Lidhjes së Dytë Shqiptare të Prizërenit thotë ; “Mbas zotit Shehu,si nënkryetar vjen zoti Aqif Bluta… asht burrë që në çdo kohë,nën çdo pushtim,nuk ka pushue kurrë së luftuari për realizimin e vullnetit të popullit kosovar,për të qenë një dhe i pandashëm kundra çdo vale shkatërrimtare”. ( Gazeta “ Kosova “ Nr 52 , tetor 1943 ).
Edhe në vitin 1944,edhe atëherë kur tokën e Kosovës po e mbulonte nata komuniste,Aqif Bluta nuk u thye.Anipse nuk pati ndonjë detyrë shtetërore,ai u përgjigj thirrjes së popullit të Mitrovicës, Sinicës e Jeni Pazarit duke i udhëhequr ata në sa e sa beteja kundra forcave çetnike serbe dhe internacionalistëve proletarë.Ai shkon në Pejë e Gjakovë për organizim të mëtejshëm,por në Gjakovë prehet në besë nga komunistët Gjakovarë zihet dhe i dorëzohet OZN-ës famëkeqeTë mbramen herë,kur burri nuk iu përgjigj zërit të atdheut,ishte çast kur sytë e tij mbylleshin nën drithërimën vajtuese për fatin e kombit të vet,le e rritur në beteja për liri,bashkim e prosperim.,ai ndëroi jetë duke shpresuar që Jeni Pazarin,Sinicën e Mitrovicën ti shihte në gjirin e shtetit amë të vetit,në Shqipërinë e Shqipatrëvet.Mbas torturave shtazarake Aqif Bluta vëhet para togës kriminale serbosllavo-komuniste dhe pushkatohet më 21.janar. të vitit 1945.Ai nuk pranon ty mbyllen sytë, dhe ato syqelë të këtij shqiptari nacionalist edhe sot ua trembin ëndrat serbosllavëve.
Bern-Zvicër